ပုဂံရွင္းတမ္း(ေမာင္သန္းေဆြ-ထားဝယ္)

“လွည္း၀င္႐ိုးသံ တညံညံ၊ ပုဂံ ဘုရားေပါင္း”
“ညိဳးညိဳးညံ၊ ပုဂံေဆာ္သည့္ေမာင္း”“ကုိးကိုးတန္၊ ပုဂံအိမ္ေျခေပါင္း”“ေရႊလသာ၀ါ၀ါ၀င္း၊ပုဂံဘုရား ေရခ်ဳိးဆင္း”အထက္ပါ စာလကၤာမ်ားကို မည္သည့္စာအုပ္၊ စာေပ၊ ပုရပုိက္၊ ေက်ာက္ျပား(ေက်ာက္စာ)တြင္မွ် မေတြ႕ဖူးပါ။ “လွည္း၀င္႐ိုးသံ တညံညံ ပုဂံဘုရားေပါင္း”ဆုိသည္မွာ ေလးသန္း၊ ေလးသိန္းေလးေသာင္း ေျခာက္ေထာင့္ခုနစ္ရာ သံုးဆယ့္သံုးဆူ(၄၄၄၆၇၃၃)ေသာ ဘုရားမ်ားသည္ ပုဂံေျမေပၚရိွ ဘုရားအေရအတြက္ျဖစ္သည္ဟု ဆုိလုိေၾကာင္း ေျပာၾကသည္။ က်န္သည့္ စာလကၤာမ်ားသည္လည္း ထုိသုိ႔ပင္ အဓိပၸာယ္ေဆာင္သည္ဟု ေျပာၾကပါသည္။ “ပုဂံရာဇ၀င္ကို၊ တုတ္ထမ္း၊ ဓားထမ္း၍ ေျပာၾကသည္”ဟု ဆုိသည့္ အတုိင္း ပုဂံဘုရားမ်ား အေရအတြက္၊ ပုဂံေျမႏွင့္ပတ္သက္၍လည္း တုတ္ထမ္း၊ ဓားထမ္း၍ျငင္းရမည္ကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ေနပါေတာ့သည္။ ဤကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ရွင္းျပခဲ့သူတစ္ဦး ရိွပါသည္။ သူကား ပုဂံ သခင္ရဲၫြန္႔ ဆုိသူျဖစ္သည္။ ယခုအခါ သခင္ရဲၫြန္႔ ရိွေတာ့မည္မထင္ပါ။ သူက ခရစ္ႏွစ္ ၁၈၉၉ ခု ဖြားဟုဆို၍ ယခုသက္ရိွထင္ရွားရိွခဲ့လွ်င္ အသက္ ၁၁၃ ႏွစ္ပင္ရိွေရာ့မည္။ သူႏွင့္ေတြ႔ႀကံဳရပံု၊ သူရွင္းျပခဲ့သည့္ ပုဂံဘုရားမ်ားအေရအတြက္ႏွင့္ ပုဂံေျမ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ရွင္းျပပါမည္။ သူႏွင့္ စာေရးသူတုိ႔ ပုဂံေျမေပၚတြင္ဆံုရသည္မွာ၊ ပုဂံငလ်င္ႀကီးမလႈပ္မီ တစ္ႏွစ္က ျဖစ္၏။ စာေရးသူဖခင္၏ ညီ၀မ္းကြဲ ေဒါက္တာလ်န္း ဆုိသူမွာ မႏၲေလးမွဆရာ၀န္ႀကီး ျဖစ္သည္။ အစိုးရမွ အၿငိမ္းစားယူၿပီးေနာက္ ကုိယ္ပုိင္ေဆးခန္းဖြင့္ၿပီး မႏၲေလးတြင္ပင္ အေျခခ်ေနထုိင္ခဲ့ပါသည္။ တာရဲတန္း၊ လမ္း ၈၀ ေပၚမွ လ်မ္းကလဲနစ္ေခၚသည့္ ေဆးခန္း၊ ေဆးတိုက္၊ သားဖြားေဆာင္ကုိဖြင့္ၿပီး ေဆးကုသေနသည္။ သူ၏ဇနီးမွာ ေဒၚႏွင္းျမဟုေခၚသည္။ မႏၲေလးတစ္ၿမိဳ႕လံုးက မာမီလ်မ္းဟု ေခၚၾက၏။ သူတုိ႔ဇနီးေမာင္ႏွံတြင္ သမီးသာရိွသည္။ သား မရိွပါ။ စာေရးသူအား စာေရးသူမိခင္က ဗိုက္ခြဲ၍ေမြးဖြားရာတြင္ အဂၤလိပ္ဆရာ၀န္ႀကီးႏွင့္အတူ အန္ကယ္လ်န္းလည္း ရိွေနပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ စာေရးသူအား ေမြးေပးခဲ့သူလည္း ျဖစ္သည္။ သူတုိ႔ဇနီးေမာင္ႏွံသည္ စာေရးသူကို သားအရင္းတမွ်ခ်စ္ခင္ၾကပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ေအာက္တုိဘာ ေက်ာင္းပိတ္ရက္မ်ားတြင္ မႏၲေလးမွ သူတုိ႔ထံသြားေနရေလ့ ရိွသည္။ အန္ကယ္ ဆံုးသြားၿပီးေနာက္ အန္တီေဒၚႏွင္းျမသည္ ဘုရားတည္၊ ေက်ာင္းေဆာက္ အလွဴ အတန္းမ်ား လုပ္ၿပီး ခရီး ထြက္ေနသည္က မ်ားသည္။ ထုိသုိ႔ ခရီးထြက္လွ်င္ ေက်ာင္းပိတ္ရက္ ႏွင့္ဆံုက စာေရးသူ လုိက္ပါ သြားရတတ္သည္။အန္တီ ေဒၚႏွင္းျမသည္ ပုဂံမွ ေဂါေတာ့ပလႅင္ေစတီကုိ လံုးေတာ္ျပည့္ေရႊခ်သည္။ ကုလားေက်ာင္းကုိမူ ထံုးသကၤန္းကပ္သည္။ ထုိႏွစ္က ထံုးသကၤန္းအစား ေခတ္ေပၚေရေဆးအျဖဴ သုတ္လွဴ၍ ပုဂံသုိ႔သြားျခင္းျဖစ္သည္။ ေဂါေတာ့ပလႅင္ဘုရားသို႔ ေရာက္ေသာအခါ ေဂါပကမ်ားႏွင့္အတူ သခင္ရဲၫြန္႕လည္း ရိွေနပါသည္။ သူသည္ အန္တီေဒၚႏွင္းျမႏွင့္ နဂိုကတည္းကသိကၽြမ္းေနပံုရသည္။ ထုိေန႔က နံနက္စာ အတူသြားစားၾကရာ သူႏွင့္ အန္တီေဒၚႏွင္းျမတုိ႔ ပုဂံဘုရားမ်ားအေရအတြက္ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး စကားလက္ဆံုက်ၾကသည္။ သူ႔စကားမ်ားမွာ တန္ဖုိးရိွလွ၍ စာေရးသူလုိက္မွတ္ထားသျဖင့္ ယခုကဲ့သုိ႔ ေရးႏုိင္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ “လွည္း၀င္း႐ိုးသံ တညံညံ ပုဂံဘုရားေပါင္းဆုိေတာ့ ပုဂံမွာ ဘုရား ေစတီအေရအတြက္ေပါင္း ေလးသန္း ေလးသိန္းေလးေသာင္း ေျခာက္ေထာင့္ခုနစ္ရာသံုးဆယ့္သံုးဆူ ရိွတယ္လုိ႔ထင္ရမွာေပါ့ ေဒၚႏွင္းျမရယ္။ ဒါဟာ လံုး၀ မဟုတ္ဘူး။ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ပုဂံက ေရႊေက်ာင္းဆရာေတာ္ဦးစႏၵကုိ ကၽြန္ေတာ္ ေမးေလွ်ာက္ခဲ့ဖူးတယ္။ ဒီဆရာေတာ္ႀကီးက ပုဂံၿမိဳ့တုိက္စုရပ္မွာ ဖြားျမင္ေတာ္မူခဲ့တဲ့ ပုဂံၿမိဳ့သားစစ္စစ္ ဆရာေတာ္ႀကီးျုုဖစ္တယ္။ မႏၲေလးေနျပည္ေတာ္ မင္းတုန္းမင္းတရားႀကီး ႏွင့္ သီေပါမင္းတရားတုိ႔ မင္းႏွစ္ပါးလက္ထက္ေတာ္မ်ားမွာ ကင္း၀န္မင္းႀကီးေက်ာင္းတုိက္က စာခ်ဆရာေတာ္ျဖစ္ပါတယ္။ ပါေတာ္မူတဲ့အခါ ဆရာေတာ္ဟာ သူ႔ဇာတိပုဂံၿမိဳ႕ကိုျပန္လာၿပီး ၿမိဳ့အေရွ႕ဘက္မွာရိွတဲ့ ေရႊေက်ာင္းႀကီးမွာပဲ ေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္အျဖစ္နဲ႔ သီတင္းသံုးခဲ့တယ္။ ဆရာေတာ္ႀကီးဟာ အာနႏၵာဘုရားႀကီး ေဂါပကအဖြဲ႔နာယကဆရာေတာ္ျဖစ္သလို နတ္ေထာင့္ဂိုဏ္းႀကီးရဲ့ဂိုဏ္းခ်ဳပ္ဆရာေတာ္ႀကီးလည္း ျဖစ္တယ္။ စာေပပိဋကတ္က်မ္းဂန္မ်ား ႏွံ႔စပ္တတ္ကၽြမ္း႐ံုသာမက ေရွးေဟာင္းေက်ာက္စာမ်ားကိုလည္း ေလ့လာဆည္းပူးထားေလေတာ့ ဒီဆရာေတာ္ႀကီးကို ကၽြန္ေတာ္က ပုဂံဘုရားမ်ား အေရအတြက္လကၤာမ်ားနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဘ၀င္မက်လို႔ ေမးျမန္းေလွ်ာက္ထားတဲ့အခါမွာ ဆရာေတာ္ႀကီးက စိတ္ရွည္လက္ရွည္ရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။ ဆရာေတာ္ႀကီးက ဒီလကၤာမ်ားဟာ ဘယ္စာထုပ္၊ ေပပုရပိုက္၊ ေက်ာက္စာေတြမွာမွ ေရးထားတာမဟုတ္ဘူးတဲ့။ ပုဂံၿမိဳ့အေရွ႕ေတာင္ဘက္ တစ္တုိင္ရြာက ဖြားေစာရြာသူႀကီး ဦးထြန္းဦးဆုိသူက ႀကံဖန္ေရးစပ္ထားခဲ့ျခင္းသာ ျဖစ္တယ္လုိ႔မိန္႔ၾကားေတာ္မူပါတယ္။ “ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၂၇၀ ျပည့္ႏွစ္ေလာက္မွာ ေက်ာက္စာဌာန(ယခု ေရွးေဟာင္းသုေတသနဌာန)က ပုဂံၿမိဳ့မွာရိွတဲ့ ေစတီပုထိုး၊ ဂူေက်ာင္းမ်ားရဲ့ဘြ႔ဲေတာ္မ်ားကို ေရတြက္ေရးမွတ္ၿပီး ဘုရားစာရင္းျပဳလုပ္ပါသတဲ့။ အဲဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဦးထြန္းဦးကုိ သိတယ္လုိ႔ယံုၾကည္ၿပီး ေက်ာက္စာ၀န္က သူ႔ကို ခရီးၫႊန္လမ္းျပအျဖစ္နဲ႔ေခၚယူသြားၿပီး ဘုရားပုထိုးမ်ားရဲ့ဘြဲ႔နာမည္မ်ားကို ေျပာျပေစခဲ့ပါတယ္။ ပုဂံ ၀န္ေထာက္ဦးတင္ကုိယ္တုိင္က သူ႔ကုိ ယံုေနတာကလား။ “ေနာက္မၾကာမီပဲ ဦးထြန္းဦးက ေရွးေပပုရပုိက္ေတြမွာေတြ႔သေယာင္ေယာင္နဲ႔ ပုဂံဘုရားမ်ားနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ လကၤာမ်ားကိုေရးစပ္ပါေတာ့တယ္။ လွည္း၀င္႐ိုးသံတညံညံ ပုဂံဘုရားေပါင္း ဆုိေတာ့ ပုဂံေျမေပၚမွာ ဘုရားေစတီေပါင္း ေလးသန္းေလးသိန္း ေလးေသာင္းေျခာက္ေထာင့္ခုနစ္ရာ သံုးဆယ့္သံုးဆူရိွတယ္လုိ႔ အဓိပၸာယ္ေဆာင္ေနတာေပါ့။ “ေဒၚႏွင္းျမ စဥ္းစားၾကည့္ပါ။ ဒီဘုရားေတြ ပုဂံေျမေပၚမွာ တည္ထားရင္ မဆံ့ႏုိင္ပါဘူး။ ဒီေလာက္လည္း ပုဂံေျမမရိွပါဘူး။ ဒီဘုရားေတြတည္ထားဖို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံတစ္၀က္ေလာက္ ေနရာလုိလိမ့္မယ္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ထင္ပါတယ္”ဟု သခင္ရဲၫြန္႔က ရွည္လ်ားစြာ ေျပာျပေသာအခါ အန္တီေဒၚႏွင္းျမက-“ဒါျဖင့္ရင္ ေရႊလသာ၀ါ၀ါ၀င္း၊ ပုဂံဘုရားေရခ်ဳိးဆင္း ဆုိတာကေကာ”“ေရႊလသာ၀ါ၀ါ၀င္း၊ ပုဂံဘုရား ေရခ်ဳိးဆင္းဆုိတာက ဧရာ၀တီျမစ္ေရတုိက္စားသြားလုိ႔ ဘုရားေပါင္း ေလးသိန္းေလးေသာင္းေျခာက္ေထာင့္ ေလးရာေလးဆယ့္ေလးဆူ ေရထဲပါသြားတယ္လုိ႔ ဆုိလုိတာပါ။ အဲဒီ အေရအတြက္ ဘုရားေစတီေပါင္းသာ ျမစ္ေရတုိက္စားခံရရင္ ပုဂံၿမိဳ့လူေနအိမ္ေတြလည္း အခုလို က်န္ေနေတာ့မွာ မဟုတ္ ပါဘူး။ ဘုရားမ်ားႏွင့္အတူ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမ်ား၊ ဇရပ္မ်ားပါ ေမ်ာပါသြားႏုိင္ပါတယ္။ ဘယ္လုိမွ အက်ဳိးအေၾကာင္း ဆီေလ်ာ္ဆက္စပ္မႈ မရိွပါဘူး။ ဦးထြန္းဦးက သူရြတ္ဆိုလုိ႔ေကာင္းသမွ်ကို လက္တန္းေရးစပ္သြားဟန္ရိွတယ္လုိ႔ ဆရာေတာ္ႀကီးက မိန္႔ေတာ္မူပါတယ္။ ျမစ္ေရတုိက္စားလုိ႔ ေရထဲေမ်ာပါသြားတဲ့ ဘုရားစာရင္းကို ဘယ္သူကမွ ေရတြက္ေရးမွတ္ထားခဲ့ဟန္လည္း မတူပါဘူး။ “ကုိးကိုးတန္ ပုဂံအိမ္ေျခေပါင္း ဆုတဲ့ ကုိးဆယ့္ ကိုးကုေဋေက်ာ္မွ်ရိွတဲ့ ေနအိမ္မ်ားလည္း ပုဂံေျမမွာ ဆံ့မွာမဟုတ္ပါဘူး။ ဦးထြန္းဦးရဲ့လက္တန္း စကားမ်ားသာျဖစ္ပါတယ္။ “ဆရာေတာ္ႀကီးက အာနႏၵာဘုရားႀကီး ေဂါပကအဖြဲ႔ရဲ့နာယကဆရာေတာ္ႀကီးျဖစ္တာေၾကာင့္ အာနႏၵာဘုရားႀကီးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးလည္း ေမးေလွ်ာက္ခဲ့ပါတယ္။ ဆရာေတာ္ႀကီးက ေစတီရံ တစ္ေသာင္း၊ မုခ္ေပါင္းတစ္ေထာင္၊ လမ္းသံုးေျမႇာင္လုိ႔လည္း ဦးထြန္းဦးက ေရးစပ္ခဲ့ပါေသးတယ္။ ဘုရားႀကီးမွာ ေစတီရံတစ္ေသာင္းလည္း မရိွပါဘူး။ မဟာရံတံတုိင္းအျပင္ဘက္ တစ္ဖက္ကို ေစတီငယ္ ႏွစ္ရာ့ငါးဆယ္စီ ရိွပါတယ္။ ေလးဖက္ေပါင္းမွ တစ္ေထာင္ရိွတာပါ။ ေစတီႀကီးေပၚမွာရိွတဲ့ေစတီမ်ား မဟာရံတံတုိင္း မုခ္ေလးမုခ္ရဲ့ေစတီေလးဆူနဲ႔တကြ အားလံုးေပါင္းမွ ေစတီငယ္ေပါင္းတစ္ေထာင္နဲ႔ ႏွစ္ဆယ့္ကိုးဆူပဲ ရိွပါတယ္။ မုခ္ေပါင္းတစ္ေထာင္ဆုိတာကလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ တိုးလွ်ဳိေပါက္ ထုတ္ခ်င္းခတ္လုိက္မွ မုခ္အႀကီးအငယ္ တစ္ရာ့ေျခာက္ဆယ္၊ မုခ္ကပ္လိုဏ္၀င္ အႀကီးအငယ္ တစ္ေထာင့္ငါးရာႏွစ္ဆယ့္ေလးျဖစ္လုိ႔ မုခ္ေပါင္းတစ္ေထာင့္ေျခာက္ရာ ရွစ္ဆယ့္ေလးမုခ္ရိွတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ “လမ္းသံုးေျမႇာင္လည္း မရိွပါဘူး။ လုိဏ္ဂူေတာ္အတြင္းမွာ လိုဏ္ ႏွစ္ထပ္ျဖစ္လုိ႔ လမ္းႏွစ္ေျမႇာင္ပဲ ရိွတဲ့အေၾကာင္း ဆရာေတာ္ႀကီးက ေသေသခ်ာခ်ာရွင္းျပေတာ္မူခဲ့ပါတယ္” ယခုကဲ့သုိ႔ သခင္ရဲၫြန္႔က ပုဂံၿမိဳဳ့ေရႊေက်ာင္းဆရာေတာ္ႀကီး၏မိန္႔ၾကားခ်က္မ်ားအရ သူသိခဲ့ရသည့္ ပုဂံဘုရားမ်ား အေရအတြက္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ပုဂံဖြားေစာရြာသူႀကီး ဦးထြန္းဦး၏လုပ္ႀကံမႈ ယံုတမ္းစကားမ်ားကို ရွင္းလင္းေျပာၾကားခဲ့သည့္အတြက္ အထူးပင္ ေက်းဇူးႀကီးလွပါသည္။ ဖြားေစာရြာသူႀကီး ဦးထြန္းဦးႏွင့္ပတ္သက္သည့္ ပါးစပ္ရာဇ၀င္မ်ားကိုလည္း စာေရးသူ၏ဆရာ ဗိုလ္မွဴးဘရွင္ေျပာျပခဲ့၍ သိရသည့္အေၾကာင္းမ်ား ရိွပါေသးသည္။ ဖြားေစာရြာ၏အေနာက္ဘက္ရိွ ေရကန္ငယ္ကို ဦးထြန္းဦးက “မင္းတိမ္းကန္”၊ စုကၠေတးႏွင့္အေနာ္ရထာ စီးခ်င္းထိုးၾကရာ စုကၠေတး ေၾကာက္ရြံၿပီး တိမ္းသြားေသာေနရာကို အေနာ္ရထာ တူးေဖာ္ခဲ့သျဖင့္ “မင္းတိမ္းကန္” ေခၚတြင္သည္ဟုလည္းေကာင္း၊ ဖြားေစာရြာ၏အေနာက္ဘက္ မိဖုရားေစာ အုတ္ေက်ာင္းေတာင္ဘက္၌ ၫာဏ္ေတာ္ ၁၅ ေတာင္၊ အေတာင္ ၂၀ ခန္႔ရိွဘုရားကိုလည္း “မင္းမရဲဘုရား”၊ စီးခ်င္းထိုးပြဲမွာ စုကၠေတးေၾကာက္ရြံ႕၍ ျမင္းေပၚ မွာတင္ တုန္လႈပ္ေသာေနရာ၌ အေနာ္ရထာ တည္ထားခဲ့ေသာေၾကာင့္ “မင္း မရဲဘုရား”ဘြဲ႔တြင္ေၾကာင္း၊ ထုိဘုရား၏အေနာက္ဘက္တြင္ရိွေသာ လွံဘုရားကို ဦးထြန္းဦးက “လွံက်ဘုရား”ဟု ဘြဲ႔ေပးပါသည္။ စုကၠေတး၊ အေနာ္ရထာ စီးခ်င္းထုိးပြဲမွာ စုကၠေတး၏လွံသည္ ျမင္းေပၚကက်သြားသျဖင့္ အေနာ္ရထာက အမွတ္တရတည္ထားခဲ့ေသာေၾကာင့္ “လွံက်ဘုရား”ဘြဲ႔တြင္ေၾကာင္းလည္း ဦးထြန္းဦးကဆုိခဲ့သည္ ဆုိပါသည္။ အေနာ္ရထာႏွင့္စုကၠေတး စီးခ်င္းထိုးၾကသည္မွာ ဦးထြန္းဦးဇာတိ ဖြားေစာရြာအနီးတြင္ မဟုတ္ပါ။ သဗၺညဳဘုရားႀကီး၏ ေတာင္ဘက္ ပုဂံၿမိဳ့႐ိုးအျပင္ဘက္ရိွ “သစ္မထီး” ေခ်ာင္းငယ္တြင္ တုိက္ၾကျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ထုိေနရာ၌ စုကၠေတးသည္ အေနာ္ရထာ၏လွံခ်က္ျဖင့္ ျမင္းေပၚမွ လိမ့္က်သြားခဲ့ပါသည္။ ျမင္းေပၚတြင္ စုကၠေတးမပါရွိေတာ့ဘဲ “ျမင္းက”(ကုန္းႏွီး)သာ ပါရိွၿပီး ျမင္းသည္ အႏုရာဓၿမိဳ႕ (ယခု ျမင္းကပါရြာ) ဆီသုိ႔ ေျပးသြားခဲ့သည္။ အႏုရာဓၿမိဳ့၏ ေျမာက္ဘက္၌လည္း အေနာ္ရထာ၊ စုကၠေတး စီးခ်င္းထုိးပြဲ၏ရလဒ္ကို နားေထာင္ၾကည့္႐ႈရန္ လူစုလူေ၀းႀကီး စု႐ံုးေရာက္ရိွေနပါသည္။ ျမင္းေပၚ၌လူ (စုကၠေတး) မပါရိွဘဲ “ျမင္းက” သာပါရိွသည္ကို ျမင္ၾကရ၍ “ျမင္းကသာပါသည္၊ ျမင္းကသာပါသည္”ဟု ေျပာဆုိၾကသျဖင့္ “အႏုရာဓ” မွာ “ျမင္းကပါ” အမည္တြင္လာခ့ဲ သည္။ ျမင္းကပါရြာ၏ေျမာက္ဘက္ အေတာင္ ၁၀၀ ကြာေလာက္တြင္ ျမင္းကသာပါေၾကာင္း ေတြ႔ရိွရာ၌ အေနာ္ရထာတည္ထားခဲ့ေသာဘုရားကို “ျမင္းကပါ ဘုရား”ဟု ဘြဲ႔ေတာ္သတ္မွတ္လ်က္ ယေန႔တုိင္ အထင္အရွား ဖူးေတြ႔ႏိုင္ပါသည္ဟု ဆရာဗိုလ္မွဴးႀကီးဘရွင္ေျပာျပခဲ့၍ သိခဲ့ရပါသည္။ ေရွးေဟာင္းသုေတသနဌာနက ပုဂံၿမိဳ႕ႏွင့္အနီးတစ္၀ုိက္တြင္ ေစတီပုထိုးေပါင္း ၅၀၀၀ ေက်ာ္ရိွသည္ဟု ဆုိပါသည္။ (ယဥ္ေက်းမႈဌာန၀န္ႀကီး ဦးခ်စ္ေသာင္း၏ ပုဂံရက္သတၱပတ္ဖြင့္ပြဲမိန္႔ခြန္းတြင္ ဤကဲ့သုိ႔ ပါသည္)။ အဂၤလိပ္ေခတ္ ေက်ာက္စာဌာနမွ ပုဂံၿမိဳ႕ႏွင့္၀န္းက်င္ရိွ ဘုရားပုထိုးေစတီမ်ားကို ေရတြက္စာရင္း ျပဳလုပ္ခဲ့ဖူး ပါသည္။ ဘုရားတစ္ဆူလွ်င္ သစ္ေဆးျဖင့္နံပါတ္ေရးထိုး၍ ေရတြက္စာရင္းျပဳလုပ္ရာ အေရအတြက္ သံုးေထာင္ေက်ာ္သာရိွေၾကာင္း မွတ္သားရပါသည္။ ပုဂံ၀န္ေထာက္ဦးတင္သည္ ပုဂံတြင္ (အဂၤလိပ္ေခတ္က) ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ ေက်ာ္မွ် ေနထုိင္သြားခဲ့သည္။ သူ႔ကို ေက်ာက္စာမ်ားႏွင့္ ပုဂံဘုရားမ်ားသမုိင္းကို ေကာင္းစြာေလ့လာခဲ့သူျဖစ္ ၍ ႏုိင္ငံျခားမွ ထင္ရွားေသာပုဂိၢဳလ္မ်ား ပုဂံဘုရားဖူးရာတြင္ ရွင္းလင္းေဖာ္ျပေစရန္ အၿငိမ္းစားယူသည္အထိ မေရႊ႔ေျပာင္းေစဘဲ ပုဂံနယ္မွာပင္ ခန္႔ထားအမႈထမ္းေစခဲ့သည္ဟု မွတ္သားရဖူးပါသည္။ အဆုိပါ ပုဂံ၀န္ေထာက္မင္းဦးတင္၏ ပုဂံဘုရားမ်ားသမိုင္း လက္ေရးစာမူစာအုပ္ကို စာေရးသူ ဖတ္႐ႈေလ့လာခဲ့ဖူးရာ ထုိလက္ေရးစာမူတြင္ ပုဂံဘုရားမ်ားအေရအတြက္ကို ေလးသန္းေက်ာ္ရိွသည္ဟု ေရးသားမထားပါ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ေနာင္လာေနာက္သားမ်ား အမွတ္အသားမမွားေစရန္ တစ္ဆင့္ေျပာ ပါးစပ္ေျပာရာဇ၀င္မ်ားကို အမွန္ဟုမယူမွတ္ၾကဘဲ အမွန္ကုိသာ သိရိွမွတ္သားႏုိင္ေစရန္ ေရးသားရွင္းျပလုိက္ရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။       

ေမာင္သန္းေဆြ၊ထား၀ယ္၊    

(ေရႊအျမဳေတ မဂၢဇင္း၊စက္တင္ဘာလ ၂၀၁၂)

http://shweamyutay.com/index.php?option=com_content&view=article&id=4349%3A2012-08-30-04-32-13&catid=90%3A2008-06-08-19-55-01&Itemid=682