(ထိန္းေတာ့လည္း ထိန္းၾကပါ) မ်ိဳးျမင့္ခ်ိဳ

(ထိန္းေတာ့လည္း ထိန္းၾကပါ)

ဥေရာပနဲ႔ အေနာက္တလႊားက Green Peace လိုဟာႀကီးေတာင္ Anarchist ေတြ စီးထားတာ က်န္တဲ့ Environmental Groups ေလးေတြထဲမလည္း မနည္းပါဘူး။ အစိုးရေတြရဲ႔ ကေမာက္ကမေပၚလစီေတြ၊ လူတန္းစားကြာဟခ်က္ႀကီးလြန္းတာေတြ၊ ပညာေရးအသံုးစားရိတ္ေလ်ွာ့ခ်တာေတြ၊ လူေတြကို အဓမၼေခၽြတာေရး လုပ္ခိုင္းေနတာေတြ၊ ကုန္ေဈးနႈန္းမတန္တဆႀကီးျမင့္မႈေတြ၊ စီမံခန္႔ခြဲမႈညံ့ဖ်င္းတာေတြ၊ လူမႈေရး စီးပြားေရးမညီမ်ွမႈေတြ ကုန္ကုန္ေျပာရရင္ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာအရ မညီမ်ွမႈဆန္႔က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈေတြအထိ Anarchists ေတြ ထဲထဲဝင္ဝင္ပါေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
တခါတခါက် ဆိုရွယ္လစ္ေတြ လက္ဝဲဝါဒီေတြနဲ႔ သူတို႔ ေဒြးေရာယွက္တင္ျဖစ္ေနတတ္ၾကၿပီး တခါတခါမွာ (အဆံုးစြန္ရည္မွန္းခ်က္အေၾကာင္းေျပာၾကတဲ့အခါမ်ိဳးမွာ) မတည့္မရႈ မသင့္မျမတ္ေတြျဖစ္ၾကပါတယ္။ လူမႈ/စီးပြား/လူတန္းစားကြာဟမႈအေရး၊ က်န္းမာေရးနဲ႔လူမႈဖူလံုေရး၊ ပတ္ဝန္းက်င္သဘာဝထိန္းသိမ္းေရးလို စတဲ့ကိစၥေတြမွာေတာ့ တြဲၿပီးလုပ္ၾကေပမယ့္ လိင္တူကိစၥတို႔၊ ေမာ္ေတာ္ကားဆန္႔က်င္ေရးကိစၥတို႔၊ ေဆးေျခာက္တရားဝင္သံုးစြဲေရးကိစၥတို႔၊ ကိုယ္ဝန္ဖ်က္ခ်ခြင့္ကိစၥတို႔၊ လင္/မယား အမ်ားအျပားထားခြင့္ကိစၥလို Issues ေတြက ျပဒါးတလမ္းသံတလမ္းလိုေနၾကတာပါ။

လတ္တေလာ ဥေရာပက Anarchists ေတြရဲ႔လႈပ္ရွားမႈေတြအနက္ ျပင္သစ္က Yellow Vest လိုဟာမ်ိဳးက်ေတာ့ ၂ စုလံုး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကတာပါ။ အစပိုင္း အလယ္ပိုင္းေတြအထိ လူထုေထာက္ခံမႈအေတာ္ႀကီးကိုရသလို ဥေရာပတလႊားလည္း ေတာမီးလို႔ ပ်ံ႔သြားပါတယ္။ အႀကီးအက်ယ္သာ မေလာင္လိုက္တာပါ။ ခုေတာ့ ဖ်က္ဆီးမီးရိႉ႔တာေတြ ေသာင္းက်န္းလြန္းတာေတြ လူေတြစားေကာင္းျခင္းမစားရ အိပ္ေကာင္းျခင္းမေကာင္းရေတြမ်ားလာလို႔ ေအာ္ေၾကာ့လန္ေနပါၿပီ။

ေတြးမိတာက ပတ္ဝန္းက်င္သဘာဝထိန္းသိမ္းေရးသမားေတြ Environmentalists အေၾကာင္းပါ။ သူတို႔လုပ္တာေတြထဲမွာ ေကာင္းတာေတြ အမ်ားႀကီးပါတယ္။ တကယ့္အနွစ္သာရသေဘာကေတာ့ အရင္းရွင္ႀကီးေတြ အခ်င္းခ်င္းဥပေဒတြင္းကေန စားက်က္လုၾကတဲ့အခါ အလႉရွင္ေဖါင္ေဒးရွင္းေကာက္ေထာင္ၿပီး ဒီလူေတြကို စုခိုင္းၿပီး ေမြးယူလိုက္ၿပီး အသံထုတ္ခိုင္းတာပါ။ ဒီလူေတြ႔အသံ လႊတ္ေတာ္ေတြထဲ(ဥပေဒျပဳတဲ့ေနရာ)မေရာက္ ေရာက္ေအာင္လည္း ေငြေၾကးေဖာေဖာသီသီသံုးၿပီး မိမိလိုရာဥပေဒျဖစ္လာဖို႔ အမတ္ေတြကို Lobby နားခ်နားသြင္းလုပ္ပါတယ္။။ တနည္းေျပာရင္ အမတ္ေတြကို ဝယ္တာပါ။
က်ေနာ္တို႔ အင္ဒီယားနားျပည္နယ္မွာ မစ္ရွီဂန္ပါဝါလ်ွပ္စစ္ကုမၺဏီ(အနုျမဴေရာ ေက်ာက္မီးေသြးေလာင္စာပါသံုး)နဲ႔ Windmill Farms ေလရဟတ္ႀကီးေတြနဲ႔လ်ွပ္စစ္ထုတ္ေရး(ကုမၺဏီေတြ) Fight ၾကေတာ့ ၂ ဘက္လံုးက ပတ္ဝန္းက်င္သဘာဝ ထိန္းသိမ္းေရးသမားေတြကို စပြန္ဆာေပး ပရိုပိုဆယ္လ္ေပးၿပီး ဆႏၵျပပြဲေတြ၊ ဆီမီနာေတြ ဖိုရမ္ေတြ အစည္းအေဝးေတြ အႀကီးအက်ယ္လုပ္ၾကတယ္။ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြကိုလည္း အၿပိဳင္အဆိုင္အသည္းသန္ နားသြင္းၾကတာပါ။
အဓိက ကေတာ့ Windmill Farms ေတြက ျပည္နယ္အတြင္းမွာ တိုးခ်ဲ႔တပ္ဆင္ၿပီး လ်ွပ္စစ္ဓာတ္အားေရာင္းစားဖို႔ပါ။ တနည္းေျပာရရင္ မစ္ရွီဂန္ပါဝါရဲ႔ လ်ွပ္စစ္ေဈးကြက္ကို ဝင္လုတာပါ။ သံုးစြဲသူေတြကေတာ့ ေလရဟတ္လ်ွပ္စစ္မီးကို လိုခ်င္သူမ်ားပါတယ္။ (မီတာခအမ်ားႀကီးသက္သာတာေၾကာင့္ပါ)။

 ပတ္ဝန္းက်င္သဘာဝဝါဒီေတြကလည္း ပိုက္ဆံယူထားတဲ့လူေတြပီပီ သူ႔ဘက္သူယက္ၿပီး ေကာင္းတာေျပာ အျခားတဘက္ကိုမေကာင္းတာေျပာ ေျပာၿပီး ကိုယ့္ေငြရွင္အနိုင္ရေရး လုပ္ၾကတာပါ။
မစ္ရွီဂန္ပါဝါဘက္ကလူေတြက “ေလရဟတ္ႀကီးေတြဟာ ေလထဲေထာင္တားတဲ့ မေကာင္းဆိုးဝါးလက္ေခ်ာင္းႀကီးေတြနဲ႔တူၿပီး အရုပ္ဆိုးသလို ပတ္ဝန္းက်င္အလွအပေတြကိုပ်က္စီးေစတယ္၊ အဲ့ဒါႀကီးေတြက တဒီဒီနဲ႔အဆက္မျပတ္ျမည္သံေတြေၾကာင့္ နားညီးၿပီး ၾကာေတာ့လူေတြမွာ စိတ္က်ေရာဂါျဖစ္လာတယ္၊ ေလထဲပ်ံေနတဲ့ငွက္ေတြဟာ အဲ့ဒါႀကီးေတြကို မထိမိေအာင္ေရွာင္ကြင္းပ်ံေနရလို႔ ပင္ပမ္းအားေလ်ာ့ၿပီး သားေပါက္နႈန္းေတြက်လာတယ္၊ သဘာဝမ်ိဳးစိတ္ေတြ ပါးရွားလာတယ္၊ အေကာင္ေရေထာင္ေသာင္းခ်ီၿပီး မိုင္ေထာင္ခ်ီပ်ံတဲ့ ေဆာင္းခိုငွက္ေတြနဲ႔ ေရႊ႔ေျပာင္းငွက္ေတြဟာ အဲ့ဒါႀကီးေတြနဲ႔တိုက္မိၿပီး ေသၾကေၾကၾကတယ္“ စတာေတြလည္းပါပါတယ္။ ခုဆို သမၼတကေတာ့ ကင္န္ဆာျဖစ္ေစတဲ့အထဲ အဲ့ဒါႀကီးေတြပါ ပါသေယာင္ေယာင္ေျပာေနတာပါ။

Windmill Farms ေတြဘက္ကလူေတြကေတာ့ ေက်ာက္မီးေသြးအမႈန္ပေတြ အမႈန္ေတြ မီးခိုးေတြ အနံ႔အသက္ေတြနဲ႔ အနုျမဴစြန္႔ပစ္ပစၥည္းေတြေၾကာင့္ ေခ်ာင္းေျမာင္း ျမစ္ ပင္လယ္ေတြ၊ သစ္ပင္ေတာေတာင္ေတြ၊ တိရိစၦာန္ေတြ လူေတြ အဆိပ္သင့္ေနၿပီ၊ မိန္းမေတြ ၿမံဳကုန္တာမ်ားလာတယ္၊ ေရာဂါဆန္းေတြမ်ားလာတယ္။ ေလထုု ေရထု ေျမထု ညစ္ညမ္းလာတယ္ ဘာညာ စသည္ျဖင့္ေပါ့ေလ။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ေငြပိုတတ္နိုင္တဲ့ နိုင္ငံေရးအဆက္အသြယ္ပိုေကာင္းတဲ့ အာဏာအဝန္းအဝိုင္းနဲ႔ ပိုထဲဝင္တဲ့မစ္ရွီဂန္ပါဝါက အနိုင္ရသြားပါတယ္။ Windmill Farms ေတြ ထပ္တိုးခ်ဲ႔မွာကို ခြင့္မျပဳပါလို႔ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္က ဆံုးျဖတ္လိုက္ပါတယ္။

ေတြးမိတာက ခု အသံအက်ယ္ေလာင္ဆံုးျဖစ္ေနတဲ့ ျမစ္ဆံုဆည္တည္ေဆာက္ေရးကိစၥမွာလည္း ပတ္ဝန္းက်င္သဘာဝထိန္းသိမ္းေရးဝါဒီေတြလည္း ပါပါတယ္။ ျမစ္ဆံုဆည္ကိစၥဟာ နိုင္ငံေရးပါ။ နိုင္ငံေရးမွာမွ စစ္အုပ္စုကို ဖယ္ထုတ္ၿပီး တရားခံအျဖစ္ကေနေဖ်ာက္ပစ္ၿပီး အင္န္အယ္လ္ဒီကို တည္တိုက္ေနတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ပါပါ ေျခလွမ္းပါပါလုပ္တာပါ။ တည့္တည့္ တည္တိုက္တာပါ။ နိုင္ငံေရးျဖစ္တဲ့အတြက္ နိုင္ငံေရးနဲ႔ေတြးေတာ့ ဘာမွမထူးဆန္းပါဘူး။ အလားတူပဲ နိုင္ငံေရးျဖစ္တဲ့အတြက္ အက်ိဳးစီးပြားအေျခခံျဖစ္တဲ့အတြက္ “လူ လု“ၾကရမွာပါဘဲ။ လုလိုက္ၾကတဲ့လူေတြ တနည္းေျပာရရင္ အလုခံၾကတဲ့လူေတြထဲမွာ လူရိုေသရွင္ရိုေသလို႔ဆိုတဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္သဘာဝထိန္းသိမ္းေရး ဝါဒီေတြပါေနတာ ေတြ႔ရမွာပါ။
ဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ပတ္ဝန္းက်င္သဘာဝ ထိန္းသိမ္းေရးသမားဆိုတိုင္း ဘာလဲ ဘာေနာက္ခံလဲ ဘယ္လိုပါဝင္လာၾကတာလဲ သူတို႔ေနာက္ကြယ္ကလက္ေတြက ဘာလက္ေတြလဲစတာေတြကို စဥ္းစားၾကတဲ့အခါ ေတြးေတြးဆဆ ေထာက္ေထာက္ခ်င့္ခ်င့္ရွိဖို႔ လိုပါလိမ့္မယ္ေတြးမိပါတယ္။
မ်ိဳးျမင့္ခ်ိဳ
ဧၿပီ ၂၈၊ ၂ဝ၁၉

read more

(ျပည္သူျပည္သူခ်င္းဆက္ဆံေရးတဲ့လား) မ်ိဳးျမင့္ခ်ိဳ

(ျပည္သူျပည္သူခ်င္းဆက္ဆံေရးတဲ့လား)

(ျပည္သူျပည္သူခ်င္းဆက္ဆံေရးတဲ့လား)

ၿဗိတိန္က တရုတ္ရဲ႔ ဟြာေဝး 5G ကို အိုေကျပလိုက္ေတာ့ ၾသစေတးလ် အခက္ေပြၿပီး ခ်ီတံုခ်တံုျဖစ္သြားပါတယ္၊ နိုင္ငံေရးအေပၚ နည္းပညာရဲ႔သက္ေရာက္မႈလို႔ အမ်ားေျပာနည္းကားပဲေျပာရမယ္ထင္တယ္။ တကယ္က နည္းပညာဆိုတာလည္း ပိုက္ဆံပါဘဲ။ ပိုက္ဆံမရွိရင္ နည္းပညာလည္းမရွိပါ။ ပိုက္ဆံဟာ သူ႔အတိုင္းထားရင္ ပိုက္ဆံပဲျဖစ္ပါတယ္။ ပိုက္ဆံကို အရင္းျဖစ္ေအာင္လုပ္တာဟာ စီးပြားေရးပါ။ လစ္ဘရယ္ဒီမိုကေရစီ တနည္းေျပာရရင္ အရင္းရွင္နိုင္ငံေရးမွာ ပိုက္ဆံကို အရင္းျဖစ္ေအာင္လုပ္နိုင္ေလေလ စီးပြားျဖစ္ေလေလပါ။ စီးပြားျဖစ္ေလေလ ပါဝါႀကီးေလေလပါ။ အခု တရုတ္က သူ႔လက္ထဲက ပိုက္ဆံေတြကို အရင္းျဖစ္သထက္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေနတာပါ။

 
အေမရိကန္ရဲ့ ဆိုဗီယက္ဆန္႔က်င္ေရးအတြက္ ေပးခဲ့ရတဲ့အခြင့္အလမ္းေတြကို တရုတ္က ထိထိမိမိအသံုးခ်ရံုမက အၾကမ္းဖက္မႈအေပၚႏႊဲတဲ့စစ္ဆိုၿပီး အေမရိကန္ကမၻာပတ္ စစ္တိုက္ေနခ်ိန္မွာ တရုတ္က ကမၻာလွည့္ၿပီး စီးပြားရွာေနတာပါ။ ခု အေမရိကန္ တရုတ္ေၾကြးႏြံနစ္ၿပီး မရႉႏိုင္မကယ္နိုင္ျဖစ္ေနခ်ိန္မွာ တရုတ္က ထိပ္ဆံုးကေစာင့္ေနမယ္လို႔ မေျပာရံုတမယ္နဲ႔ OBI လမ္းဖြင့္ေနတာပါ။ တေကာင္တည္းေျပးမရမွန္းသိလို႔ ရုရွနဲ႔ေရႊလမ္းေငြလမ္းေဖါက္ေနတာပါ။
နည္းပညာ၊ စစ္ေရးအင္အား စတဲ့နယ္ပယ္ေတြမွာ ပခံုးခ်င္းမယွဥ္နိုင္ေသးေပလို႔ ခုလို ခတ္လ်ွိဳလ်ွိဳလုပ္ေနပံုပါ။ အားခ်င္းတူလာရင္ မင္းဘာေကာင္လဲ ငါဘာေကာင္လဲလုပ္မွာပါ။ အေမရိကန္ အလုပ္မခံခ်င္ဆံုး အလုပ္မခံနိုင္ဆံုုးကလည္း အဲ့ဒါပါဘဲ။ ခက္ေနတာက အေမရိကန္ဟာ အရင္လို ေရာ့ဟဲ့ေရာ့ဟဲ့ မလုပ္နိုင္ေတာ့လို႔ “စားၿပီး နားမလည္လုပ္ေနတဲ့လူေတြ“ဆိုၿပီး သူ႔ငယ္ေမြးၿခံေပါက္နိုင္ငံေတြကို ေမာင္းမဲေနတာပါ။ မ်က္ေစာင္းတခဲခဲ အံတႀကိတ္ႀကိတ္ျဖစ္ေနတာပါ။
အေမရိကန္ဟာ စူပါ ပါဝါပါ။ စူပါ ပါဝါဆိုတာ အလကားေတာ့ရခဲ့တာမဟုတ္ပါ။ ေငြကို ေရလို ေသာက္ေသာက္လဲသံုးရပါတယ္။ တရုတ္အေျခအေန (ခုခ်ိန္ထိ)ၾကည့္ရတာ စီးပြားေရးစူပါ ပါဝါ ျဖစ္ဖို႔ သည္းသည္းမည္းမည္းလုပ္ေနေပမယ့္ စစ္ေရးစူပါ ပါဝါလုပ္ဖို႔အထိေတာ့ ေျခလွမ္းက်ဲတာမေတြ႔ရေသးပါ။ ပိုက္ဆံလိုေနေသးလို႔လည္း ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။
နိုင္ငံေရး နိုင္ငံေရး ဘယ္ေလာက္ေျပာေျပာ ပိုက္ဆံမရွိရင္ လုပ္မရပါ။ ရတယ္ဆိုရင္လည္း မျဖစ္စေလာက္ပါ။ ဓနရွင္နိုင္ငံေရးမွာ ပိုက္ဆံရွိတဲ့လူ ၾသဇာရွိပါတယ္။ ၾသဇာထူေထာင္ရ လြယ္ပါတယ္။ အေပးအကမ္းရက္ေရာတယ္ လက္ဖြာတယ္ဆိုတာေတြဟာ အက်ိဳးစီးပြားေနာက္ခံအရ လူေမြး၊ အစိုးရေမြး၊ နိုင္ငံေမြး ေမြးယူရတဲ့ ရင္းနွီးျမ်ပ္နွံဳမႈပါ။ လက္ထဲပိုက္ဆံမရွိပဲ နိုင္ငံေတြကို အစိုးရေတြကို ေမြးမရပါ။
အခု တရုတ္ႀကီး “ပိုက္ဆံ“ ေတြကို “အရင္း“ လုပ္ေနတာပါ။ လူေမြး၊ အစိုးရေမြး၊ နိုင္ငံေမြးေတြ လုပ္ေနတာပါ။ သူက အေမရိကန္ထက္ တခုပိုတာက People to People(P to P) လို႔ဆိုတဲ့ ျပည္သူျပည္သူေတြခ်င္းဆက္ဆံေရးကိုပါ ဒစ္ပလိုေမစီထဲ နိုုင္ငံျခားေရးေပၚလစီထဲ ဆြဲသြင္းထားတာပါ။
တရုတ္နဲ႔ စီးပြားေရးလုပ္တဲ့နိုင္ငံေတြကိုၾကည့္လိုက္ရင္ တရုတ္စီမံကိန္းႀကီးေတြကို အစိုးရေတြကႀကိဳက္ၿပီး လူထုကမနွစ္ၿမိ့ဳတာပါ။ ခု လက္ပန္းေတာင္းေတာင္တို႔ ျမစ္ဆံုတို႔ ၿမိ့ဳသစ္တို႔စတဲ့ စီမံကိန္းေတြကို နမူနာျပရမွာပါ။ ေနာက္လည္း လာစရာေတြ တပံုတေခါင္းႀကီးရွိပါေသးတယ္။
အရင္ နိုင္ငံေရးအစိုးရလက္ထက္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးနုက တရုတ္အစိုးရကို ဗကပ ကို အကူအညီအေထာက္အခံ မေပးဖို႔ေတာင္းဆိုေတာ့ တရုတ္ကေျပာပါတယ္။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္တို႔ကို ဆက္ဆံတာက Government to Government (G to G)ျဖစ္ပါတယ္။ ဗကပနဲ႔က Party to Party (P to P)ျဖစ္ပါတယ္လို႔ ျပန္တုံ႔ျပန္ေတာ့ ဦးနု ဆြံ႔သြားခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္း (တိန္႔ေရွာင္ဖိန္လက္ထက္ကစလို႔) ႏိုင္ငံႏိုင္ငံျခင္းဆက္ဆံေရး Country to Country (C to C)ဆိုတဲ့သေဘာေဆာင္တာေတြလည္း သတိထားမိၾကမွာပါ။
ဒီဘက္ေခတ္ ေနာက္ပိုင္းကာလေတြက်ေတာ့ ဘယ္နိုင္ငံက ဘာအစိုးရအမ်ိဳးအစားျဖစ္ျဖစ္ “စီးပြားေရးလုပ္လို႔ျဖစ္ရင္ ဆက္ဆံတယ္“ဆိုတဲ့ပံုစံေတြအထိျဖစ္လာပါတယ္။ ဘယ္ေလာက္ လူထုဆန္႔က်င္ေရးလုပ္ေနတဲ့အစိုးရျဖစ္ျဖစ္ စီးပြားဘက္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ပါတယ္။ က်င့္ဝတ္ေတြ စည္းမ်ဥ္းေတြ နိုင္ငံတကာနႈန္းစံေတြ ေဘးခ်ိတ္တာေတြ႔ရပါတယ္။
ဒီေတာ့ အဲ့ဒီနိုင္ငံေတြက ျပည္သူေတြက တရုတ္အစိုးရအေပၚတင္မက တရုတ္ျပည္သူေတြအေပၚပါ အျမင္မၾကည္တာေတြ၊ တရုတ္ (လူမ်ိဳး)ဆန္႔က်င္ေရးေတြအထိ တက္လာတာကို တရုတ္အစိုးရသိလာပါတယ္။ ဒီတင္ People to People ဆက္ဆံေရးကို ေဖာ္ေဆာင္လာတာပါ။ လူအမ်ားသည္းေျခႀကိဳက္မယ္လို႔လည္း တြက္ထားပံုေပၚပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္မွာ ဗမာျပည္သူအမ်ား သည္းေျခႀကိဳက္မႀကိဳက္ မေျပာနိုင္ေသးေပမယ့္ BRI Second အစည္းအေဝးႀကီးမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေတာ့ သည္းေျခခိုက္သြားပံုေပၚပါတယ္။ သူ႔ မိန္႔ခြန္း နားေထာင္ၾကည့္ပါ။
က်ေနာ္တို႔ဟာ ျပည္သူေတြပါ။ အဖိနွိပ္ခံေတြပါ။ တရုတ္အုပ္ခ်ဳပ္ခံလူတန္းစားဟာလည္း ျပည္သူေတြပါ။ ဒီမိုကေရစီ၊ လြတ္လပ္ခြင့္နဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးကို က်ေနာ္တို႔နည္းတူ လိုလားေနၾကတာပါ။ “တိုင္းျပည္တျပည္မွာ လူအတူတူျဖစ္ေနၾကရင္ျပည္သူဘဲ“ဆိုတဲ့ ျပည္သူအကဲျဖတ္ခ်က္နဲ႔ေတာ့ ျပည္သူျပည္သူခ်င္းဆက္ဆံေရးကို မေစာေၾကာမိၾကေစလိုပါ။ ျပည္သူျပည္သူခ်င္းဆက္ဆံေရးဟာေကာင္းပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ ဘယ္ “ျပည္သူ“နဲ႔ ဘယ္လိုဆက္ဆံၾကမလဲကေတာ့ ဆံုးျဖတ္ၾကရမွာပါ။ မဆက္ဆံလိုေတာ့ မရပါဘူး။
မ်ိဳးျမင့္ခ်ိဳ
ဧၿပီ ၂၆၊ ၂ဝ၁၉

read more

တရုတ္​သမၼတ ရွီက်င္​့ပင္​းရဲ႕ မဟာရည္​မွန္​းခ်က္ (Ko Nay Nay)

တရုတ္​သမၼတ ရွီက်င္​့ပင္​းရဲ႕ မဟာရည္​မွန္​းခ်က္ (Ko Nay Nay)

ဧၿပီလ ၂၅ရက္​ေန ၂၇ရက္​ အထိက်င္​းပျပဳလုပ္​မည္​့ တရုတ္​ရဲ႕ ဒုတိယအႀကိမ္​ေျမာက္​ BRI ဖိုရမ္​၌ နိုင္​ငံေပါင္​း၃၇နိုင္​ငံမွ ေခါင္​းေဆာင္​မ်ား၊နိုင္​ငံေပါင္​း ၁၅၀ တို႔မွ ဖိတ္​ၾကားထားတဲ့ ဧည္​့သည္​ေတာ္​ဦးေရ ၅၀၀၀ေက်ာ္​၊ ကမာၻ့ဘဏ္​နွင္​့ အျပည္​ျပည္​ဆိုင္​ရာေငြေၾကးရန္​ပုံေငြ အဖြဲ႔တို႔လို နိုင္​ငံတကာအဖြဲ႕အစည္​း၉၀ေက်ာ္​တို႔လည္​း စုံစုံလင္​လင္​ ပါ၀င္​တက္​ေရာက္​ၾကမည္​ ျဖစ္​သည္​။ ျမန္​မာနိုင္​ငံမွ နိုင္​ငံေတာ္​ အတ္​ိုင္​ပင္​ခံပုဂၢိဳလ္​ ေဒၚေအာင္​ဆန္​းစုၾကည္​လည္​း တက္​ေရာက္​မည္​လို႔ သိရသည္​။

အဲဒီ BRI စီမံကိန္​းႀကီးဟာ ကမာၻ့ေျမထု ရဲ႕ ၃ပုံ၂ပုံအထိ ျဖန္​႔ၾကက္​ထားၿပီး၊ နိုင္​ငံေပါင္​း၆၅နိုင္​ငံမွ လူဦးေရ ၄.၄ဘီလီယံတို႔ကေန ထုတ္​လုပ္​တဲ့ ဂ်ီဒီပီ တန္​ဖိုး၂ထရီလီယံ ေက်ာ္​ နွင္​့ဆက္​စပ္​ ေနသည္​။ ၎စီမံကိန္​းအတြက္​ သတ္​မွတ္​လ်ာထားတဲ့ ရင္​းနွီးျမႇုပ္​နွံမႈ့ တန္​ဖိုးဟာ ၄-၈ထရီလီယံ အထိ ရွိေလသည္​။ BRIစီမံကိန္းျဖင္​့ ရွီက်င္​့ပင္​းသည္​ တရုတ္​ရဲ့စီးပြားေရးကို အေနာက္​နိုင္​ငံတို႔ရဲ့စီးပြားေရး ွင္​့ ဆက္​သြယ္​ဖို႔ရန္​ ႀကိဳးစားေဆာင္​႐ြက္​ျခင္​းသေဘာလည္​း ျဖစ္​သည္​။

၂၀၁၅ခုနွစ္​ထဲမွာ ေျပာၾကားခဲ့တဲ့ ရွီက်င္​့ပင္​းရဲ႕ မိန္​႔ခြန္​းထဲ၌ တရုတ္​နိုင္​ငံရဲ႕ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္​ ရည္​မွန္​းခ်က္​တစ္​ခုကေတာ့ တရုတ္​နိုင္​ငံသားအားလံုးတို႔အားဆင္​းရဲမြဲေတမႈဘ၀ကေန လြတ္​ကင္​းေရး အေကာင္​ထည္​ေဖာ္​ေဆာင္​႐ြက္​မည္ ျဖစ္​ေၾကာင္​း အေလးေပး မီးေမာင္း ထိုးေျပာၾကားခဲ့သည္​။  ၂၀၁၃ခုနွစ္​ကေန ၂၀၁၈အထိ ကာလအတြင္​း တရုတ္​နွင္​့ စီမံကိန္​း ရပ္​၀န္​းတေလ်ွာက္​ ရွိ နိုင္​ငံမ်ားတို႔ရဲ့ ကုန္​သြယ္​မႈ တန္​ဖိုးဟာ ေဒၚလာ ၆ ထရီလီယံ နီးပါးအထိရွိခဲ့ၿပီး ၎ေဒသရွိ နိုင္​ငံသားမ်ားတို႔အတြက္​ အလုပ္​အကိုင္​ အခြင္​့အလမ္​း ၃သိန္​းေက်ာ္​ကိုဖန္​တီးေပးနိုင္​ခဲ့သည္​။ BRI စီမံကိန္​းကို လက္​ခံ ပူးေပါင္​းလိုၾကသည္​့နိုင္​ငံေပါင္​း၆၀ေက်ာ္​အထိ ရွိေနၿပီး အီတလီ၊နယူးဇီလန္​၊ ၾသစႀတီးယား၊ ကာဇက္​စတန္​ ႏွင္​့ေတာင္​အာဖရိကနိုင္​ငံမ်ားတို႔လည္​း ပါ၀င္​ၾကသည္​။

BRI ဟာ တရုတ္​နွင္​့ ကမာၻ့နိုင္​ငံတို႔အား ခ်ိတ္​ဆက္​ေပးမည္​့ ကုန္​သြယ္​ေရးလမ္​းေၾကာင္​း ေဖာက္​လိုက္​ျခင္​းသေဘာလည္​း ျဖစ္​သည္​။ အေနာက္ သတင္​းမီဒီယာ အမ်ားစုတို႔က BRI စီမံကိန္​းဟာ တရုတ္​ရဲ့ကိုယ္​ကိ်ဴးစီးပြား ေရွ႕တန္​းတင္​ စီမံကိန္​းမ်ိဴးသာ ျဖစ္​ၿပီး ကမာၻ့နိုင္​ငံမ်ားတို႔အတြက္​ အေႂကြး ေထာင္​ေခ်ာက္​ မိနိုင္​သည္​လို႔ ေ၀ဖန္​သတိေပးေရးသားၾကသည္​။ ESSB KGရဲ႕ စီအီးအို Alawi Shaaban
Swabury ရဲ႕အဆိုအရ အာဖရိကနိုင္​ငံတိုင္​းကေတာ့ BRI စီမံကိန္​းကို လက္​ကမ္​းႀကိဳၾကသည္​က မ်ားၾကသည္​ဟု ဆ္​ိုထားသည္​။ အဲဒီနိုင္​ငံေတြက အေျခခံအေဆာက္​အုံ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈရွိေစျခင္​းက ကုန္​သြယ္​ေရးလမ္​းေၾကာင္​းကို ပိုၿပီးေျဖာင္​့ျဖဴးေစၿပီး ေဒသတြင္​း အလုပ္​အကိုင္​ ရရွိမႈနွင္​့ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကို ရွိေစနိုင္​သည္ကို ေကာင္​းစြာနားလည္​ သေဘာေပါက္​ၾကသည္​ဟု၎က ေျပာၾကားခဲ့သည္​။

ဥဇဘက္​ကစၥတန္​နိုင္​ငံရဲ့ အနာဂတ္​ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးမဟာဗ်ဴဟာ ပိုင္​း၌ BRI စီမံကိန္​းကို အမွီျပဳထားတာမ်ိဴးလည္​း ရွိေလသည္​။နိုင္​ငံျခားကုန္​သြယ္​ေရးလမ္​းေၾကာင္​းကိုဖြင္​့ၿပီး ျပည္​ပပို႔ကုန္​တန္​ဖိုးကို တိုးျမႇင္​့နိုင္​ရန္​အတြက္​တရုတ္​ရဲ႕ BRIစီမံကိန္​းကို ပူးေပါင္​းပါ၀င္​ လုပ္​ေဆာင္​မည္​ဟု ဆိုထားသည္​။ နိင္​ငံမ်ားစြာတို႔သည္​က လမ္​း၊တံတား စီမံကိန္​းမ်ားလိုမိမိတို႔နိုင္​ငံ့မ်ားရဲ႕ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးရည္​မွန္​းခ်က္​မ်ားကို အေထာက္​အကူ ျပဳေပးနိုင္​မည္​့ တရုတ္ရဲ့ BRI စီမံကိန္​းကို စိတ္​၀င္​စားမႈ့ မ်ားစြာ ရွိေနၾကသည္​။

တရုတ္​နွင္​့ ကမာၻ့နိုင္​ငံမ်ားတို႔ရဲ့ၾကား၌ BRI စီမံကိန္း၌ ပင္​လယ္​ေရေၾကာင္​းလမ္​းျဖင္​့ ထိစပ္​ေနသည္​့နိုင္​ငံ့ဆိပ္​ကမ္​းေပါင္​း ဟာ ၆၀၀ထက္​မနည္း ရွိေနသည္​။ ၂၀၁၈ထဲ၌ မီးရထားလမ္​းအားျဖင္​့ တရုတ္​-ဥေရာပ တို႔ၾကားကုန္​ပစၥည္​းတင္​ပို႔မႈ့ တန္​ဖိုးဟာ ေဒၚလာ ၁၆ဘီလီယံအထိရွိခဲ့သည္​။ တရုတ္​နွင္​့BRI နိုင္​ငံမ်ားတို႔ရဲ႕ၾကား ၂၀၁၇ထဲ၌ ခရီးသြားလည္​ပတ္​မႈ့နႈန္​းဟာ ၂.၆ဆ ျမင္​့တက္​လာခဲ့သည္​။

တရုတ္​သမၼတ ရွီက်င္​့ပင္​းလက္​ထက္​၌ ဟန္​မင္​းဆက္​နွင္​့ မင္​ မင္​းဆက္​တို႔လက္​ထက္​တြင္​ ႀကိဳးပမ္​းအားထုတ္​ခဲ့ဖူးတဲ့ တရုတ္​ျပည္​ရဲ႕ စီးပြားေရးကို အေနာက္​ရဲ့စီးပြားေရးနွင္​့ ဆက္​သြယ္​နိုင္​ဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့သည္​့ တရုတ္​ရဲ႕အိမ္​မက္​ကို အေကာင္​ထည္​ေဖာ္​ရန္​ ႀကိဳးစားျခင္​းလည္​းျဖစ္​သည္​။ အေစာပိုင္​းတုန္​းက "One Belt One Road "ဟု အမည္​ ေပးထားရာကေန "Belt and Road Initiative" လို႔ ေျပာင္​းသုံးလာသည္​။ ၎BRIအသုံး၌ တရုတ္​သည္​ "strategy","project","programme","agenda"တို႔လို႔ စီမံကိန္​း ဘက္​ကိုကိုယ္​စားျပဳတဲ့ စကားလံုး၊ အသုံးအနႈန္​းမ်ားတို႔ကို မသုံးဘဲ "initiative" ဆိုသည္​့ စကားလံုး၊ အသုံးအနႈန္​းကိုသာ သုံးနႈန္​းထားသည္​ကို ေတြ႕ရသည္​။

BRI စီမံကိန္​း၌ Road ဆိုသည္​မွာ တရုတ္​ျပည္​ရဲ့ေတာင္​ဘက္​ ကမ္​းရုိးတန္​းကို အေရွ႕အာဖရိက၊ေျမထဲပင္​လယ္​တို႔နွင္​့ ဆက္​သြယ္​ေပးမည္​့ အဓိကပင္​လယ္​ လမ္းေၾကာင္​းစီမံကိန္​းကို ဆိုလိုျခင္​းျဖစ္​သည္​။ Belt ဆိုတာကေတာ့ ကုန္​းလမ္​းေၾကာင္​းအတိုင္​းတရုတ္​နိုင္​ငံကို အာရွ အေရွ႕အလယ္​ပိုင္​းနွင္​့ အေရွ႕လယ္​ပိုင္​းေဒသ တို႔ကို ျဖတ္​ၿပီး ဥေရာပ သို႔ဆက္​သြယ္​ေပးမည္​့ အစီအစဥ္​ ျဖစ္​သည္​။ပထ၀ီအေနအထားအရ BRI ကိုသရုပ္​ခြဲၾကည္​့မည္​ဆိုပါက ေျမာက္​ပိုင္​း၊ အလယ္​ပိုင္​းနွင္​့ ေတာင္​ပိုင္​း ခါးပတ္​မ်ားဟူ၍ ရွိသည္​။ေျမာက္​ပိုင္​းသည္​က အာရွအလယ္​ပိုင္​း နွင္​့ ရုရွားကို ျဖတ္​ၿပီးဥေရာပနွင္​့ ဆက္​သြယ္​သည္​့ လမ္​းျဖစ္​သည္​။ အလယ္​ပိုင္​းသည္​ကေတာ့ အာရွအလယ္​ပိုင္​း၊ အေနာက္​ပိုင္​းနွင္​့ ပါရွားပင္​လယ္​ေကြ႕ကို ျဖတ္​ၿပီး ေျမထဲပင္​လယ္​ဆီသို႔ဦးတည္​သည္​့လမ္​းျဖစ္​သည္​။ ေတာင္​ပိုင္​းသည္​ကေတာ့ အေရွ႕ေတာင္​ အာရွ၊ေတာင္​အာရွကေန အိနိၵယသမုဒၵရာဘက္​ကို ေဖာက္​ထြက္​မည္​့ လမ္​းျဖစ္​သည္​။

လက္​ရွိ၌ ဒုတိယ အႀကိမ္​ေျမာက္​BRI ဖိုရမ္​ မတိုင္​ခင္​ နိုင္​ငံေပါင္​း ၄၀တို႔က လက္​ခံပူးေပါင္​းၾကရန္​ လက္​မွတ္​ထိုးထားၿပီး နိုင္​ငံေပါင္​း ၆၀ေက်ာ္​တို႔က ေထာက္​ခံထားၾကသည္​။ BRI စီမံကိန္​းဟာ ေရရွည္​ စီမံကိန္​းႀကီး ျဖစ္​လို႔ ေခါင္​းေဆာင္​ အေျပာင္​းအလဲလုပ္​လိုက္​တာနဲ႔ သဲထဲေရသြန္​
အေနအထားမ်ိဴးရွိနိုင္​လို႔ သမၼတရွီက်င္​့ပင္​းက ပထမသမၼတသက္​တမ္​း ျပည္​့သည္​့ေန႔မွာ ဒုတိယ သမၼတသက္​တမ္​း ထမ္​းေဆာင္​ဖို႔ရန္​ ႀကိဳးစားျခင္​းနွင္​့အတူ ဖြဲ႕စည္​းပုံအေျခခံဥပေဒ အရခြင္​့ျပဳထားတဲ့ သမၼတသက္​တမ္​း ၂ႀကိမ္​သာ ထမ္​းေဆာင္​ခြင္​့ ကန္​႔သတ္​ခ်က္​ကို ပယ္​ဖ်က္​ခဲ့ၿပီး တျခားေသာ ျပင္​ဆင္​ျဖည္​့စြက္​စရာ အခ်က္​ ၂၀ကိုလည္​း ျပင္​ဆင္​ခဲ့သည္​။ အဲဒီေတာ့ ရာထူးၿမဲ၊ ေနရာၿမဲ ဘ၀ျဖင္​ ့ရွီက်င္​့ပင္​းသည္​ နိုင္​င့ံေခါင္​းေဆာင္​ေနရာကို အကန္​႔အသတ္​မရွိ တာ၀န္​ထမ္​းေဆာင္​ၿပီးတိုင္​းျပည္​ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး စီမံကိန္​းမ်ားကို ဆက္​၍ မိမိစိတ္​ႀကိဳက္​ အေကာင္​အထည္​ ေဖာ္​လို႔ ရေနသည္​့ အေနအထားမ်ိဳး ျဖစ္​သည္​။

လက္​ရွိ၌ သီရိလက္​ာနိုင္​ငံ၊ ကေမၺာဒီးယား နိုင္​ငံတ္​ို႔ကေတာ့ တရုတ္​ရဲ႕ BRI စီမံကိန္​းေၾကာင္​့ အက်ိဴးျဖစ္​ထြန္​းမႈနည္​းၿပီး တရုတ္​ကုမၸဏီမ်ား၊ တရုတ္​နိုင္​ငံသားတို႔ကစီမံကိန္းအေၾကာင္​းျပၿပီး ၎နိုင္​ငံမ်ားထဲသို႔ ၀င္​ေရာက္​ၿပီး ေ႐ႊ့ေျပာင္​းေနထိုင္​မႈ့ ေတြ မ်ားစြာ တိုးလာသည္​ဟူ
ေသာ ညည္​းညဴသံေတြေတာ့ ထြက္​လာၾကသည္​။

ျမန္​မာနိုင္​ငံသည္​လည္​း တရုတ္​ရဲ႕ BRI စီမံကိန္​းေတြမွာ အက်ိဴးတူ ပူးေပါင္​းလုပ္​ေဆာင္​ဖို႔ရန္​ ရွိေနၿပီး၊၂၀၁၈ခုနွစ္​၊ စက္​တင္​ဘာထဲ၌ နွစ္​နိုင္​ငံ အစိုးရတို႔ၾကား နွစ္​နိုင္​ငံနားလည္​မႈ့ စာခြၽန္​လႊာ MOUကို လက္​မွတ္​ထိုးခဲ့ၿပီးျဖစ္​သည္​။ လာမည္​့ BRIဖိုရမ္​သို႔လည္​း နိုင္​ငံေတာ္​အတိုင္​ပင္​ခံ ပုဂၢိဳလ္​ တက္​ေရာက္​မည္​လို႔လည္​းသိရသည္​။ တရုတ္​-ျမန္​မာ ဆက္​ဆံေရး၌ ျမန္​မာနိုင္​ငံသည္​ လက္​ရွိအေနအထား၌ ျမစ္​ဆံုစီမံကိန္​းနွင္​့ ပတ္​သက္​လို႔ တရုတ္​ရဲ့ဖိအားေပးမႈ့ ကို ခံေနရသည္​။ စစ္​အစိုးရ ေခါင္​းေဆာင္​ ဦးသန္​းေ႐ႊလက္​ထက္​ကတည္​းက အစျပဳခဲ့တဲ့ျမစ္​ဆံုစီမံကိန္​းဟာ ဦးသိန္​းစိန္​လက္​ထက္​၌ ယာယီရပ္​ဆိုင္​းခဲ့ၿပီးေနာက္​ NLD အစိုးရ လက္​ထက္​မွာ တာ၀န္​ယူေျဖရွင္​းရမည္​့ အမွိုက္​ထုပ္​ႀကီးသဖြယ္​ ရွိေနပါသည္​။
လက္​ရွိNLD အစိုးရသည္​လည္​း ျမစ္​ဆံုစီမံကိန္​းကို ျပန္​စ မည္​ဆိုပါက တရုတ္​ရဲ႕ ဖိအားေပးမႈကို ေလ်ာ့က်ေစနိုင္​ေပမယ္​့ ျမန္​မာျပည္​သူေတြရဲ႕ ဖိအားေပးမႈ့ကို မ်ားစြာခံၾကရမည္​ျဖစ္​ၿပီး လာမည္​့ေ႐ြးေကာက္​ပြဲမွာ အနိုင္​ရဖို႔ရုန္​းကန္​ ရဖို႔ရွိနိုင္​မည္​။

ေလာေလာဆယ္​၌ ရခိုင္​အေရးလို ကိစၥမ်ိဴး၌ ကုလသမဂၢနွင္​့ OIC နိုင္​ငံတို႔က ျမန္​မာကို အမဲဖ်က္​ဖို႔ရန္​ ႀကိဳးစားေနၾကသည္​ကို တရုတ္​ႀကီးက နိုင္​ငံတကာအေရး၌ ျမန္​မာနိုင္​ငံဘက္​က မားမားမတ္​မတ္​ ရပ္​တည္​ေပးခဲ့လို႔လက္​ရွိNLD အစိုးရအတြက္​ အက်ဥ္​းထဲ အၾကပ္​ထဲသို႔ေရာက္​ရွိ ေနၿပီ ျဖစ္​သည္​။ လက္​ရွိအေနအထား၌ တရုတ္​-ျမန္​မာ စီးပြားေရးစၾကၤန္​ အပိုင္​းစီမံကိန္​းကို တရုတ္​ဘက္​ကေရာ၊ ျမန္​မာဘက္​ကပါ အေကာင္​အထည္​ေဖာ္​ဖို႔ရန္​ သေဘာတူထားၿပီးျဖစ္​သည္​။ တရုတ္​နိုင္​ငံ၊ယူနန္​ျပည္​ကေန မူဆယ္​ကိုျဖတ္​ၿပီး၊ ရခိုင္​ျပည္​နယ္​အထိ ေဖာက္​မယ္​့ မီးရထား လမ္​းမႀကီးစီမံကိန္​းကိုေတာ့ ျမန္​မာဘက္​က လိုက္​ေလ်ာရဖို႔ ရွိေနပါသည္​။ China Myanmar Economic Corridor( တရုတ္​-ျမန္​မာ စီးပြားေရး
စၾကၤန္)မွာပါ၀င္​မည္​့ စီမံကိန္​းက ၁၂ခုေလာက္​ရွိေနသည္​။ ယခုBRI ဒုတိယအႀကိမ္​ေျမာက္​ ဖိုရမ္​မွာ ေဒၚေအာင္​ဆန္​းစုၾကည္​သည္​ ၎ CMEC နွင္​့ဆိုင္​တဲ့ စီမံကိန္​းေတြအတြက္​ နားလည္​မႈစာခြၽန္​လႊာ ေရးထိုးသြားဖြယ္​ရွိနိုင္​လို႔ နားစြင္​့ၾကရေအာင္လို႔ တိုက္​တြနး္​လိုက္​ရပါသည္​။

#KoNayNay
Mon,Apr 22

read more