Wednesday, July 31, 2019

(၃ မိနစ်စာကိစ္စကို နာရီဝက်သာသာ ပြောတဲ့လူတွေ)

0 comments
(၃ မိနစ်စာကိစ္စကို နာရီဝက်သာသာ ပြောတဲ့လူတွေ)
ညက ပြည်တွင်းနိုင်ငံရေးမှာ ထဲထဲဝင်ဝင်ပါနေသူတဦးနဲ့ စကားလက်ဆုံမိပါတယ်။ ထုံးစံအတိုင်း နေကောင်းလားဘာညာပဋိသန္တာရဆိုပြီးတာနဲ့ အခြေအနေဘယ်လိုလဲကနေ စပါတယ်။ ပြောတာတွေ နာရီဝက်စာလောက်ရှိပါတယ်။ ကိစ္စကတခုတည်းပါ။ ကိစ္စတခုကို နာရီဝက်စာ ပြောတယ်ဆိုကတည်းက တော်တော်တော့ ကိစ္စရှိနေလို့မှန်း ရိပ်မိမှာပါ။ ကိစ္စက စစ်အုပ်စုက စစ်အသုံးစားရိတ်တွေ တိုးတောင်းတဲ့အကြောင်းပါ။ အဲ့ဒီကိစ္စကို နာရီဝက်စာပြောကြတယ်ဆိုတာဟာ တော်ရုံတန်ရုံလေးနက်မှုမဟုတ်လောက်ပါဘူး။ အဲ့သလောက်လေးနက်တဲ့ကိစ္စကို ရောက်လွယ်အောင် ချုပ်ပြောရရင်....
သူက... စစ်တပ်က အရင်တုန်းကလို စစ်အသုံးစားရိတ်ကို သုံးချင်သလိုသုံး၊ တိုင်းပြည်နဲ့လူထုက မသိရ၊ လွှတ်တော်တွေ ဘာတွေလည်းမရှိတော့ တိုင်းသိပြည်သိဖြစ်အောင် မေးလို့လည်းမရဘူး၊ ခု ရပြီ။ လွှတ်တော်မှာ တင်တောင်းလို့လူထုသိပြီ။ တိုးတောင်းတာပါသိပြီ။ ဒါ့အပြင် မသုံးဖြစ်လို့ ပိုနေတဲ့ငွေတွေပြန်အပ်ပါလို့ပါ ပြောလို့ရနေပြီ ဒါ ကောင်းတဲ့လက္ခဏာ၊ ဒီမိုကရေစီရေးပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု(သူ့စကားအရ) “အရွေ့“ ဖြစ်တယ်။
ကျနော်က ဟုတ်တယ် အရင်လို လူမသိသူမသိ ခိုးမလုပ်တော့ဘူး။ ခိုးထုတ်ခိုးထည်နဲ့မိစရာ မလိုတော့ဘူး။ ဗြောင် “လုပ်တယ်ကွာ ဘာဖြစ်လဲ“ လုပ်ခွင့်ရသွားပြီ။ မေးလို့ရလာပြီ ပြန်ဖြေတာကြားရပြီ။ နားရှိလို့ကြားရတဲ့သဘောထက် တက်မလာသေးဘူး။ အရင်လို ဓမြတိုက်သလိုတိုက်ယူစရာ မလိုတော့ဘူး။ တောင်းယူရတယ်။ ဒါပေမဲ့ သူတောင်းစားတောင်း တောင်းတာမဟုတ်ဘူး။ ပြန်ပေးတောင်း တောင်းတာ။ “ရွေ့“တော့ ရွေ့သွားတယ်။ သူရွေ့တာမဟုတ် ကိုယ်ရွေ့တာ။ ကိုယ်က ဓမြကင်းစောင့်ကနေ “လက်ထောက်ချအဖြစ်“ရွေ့သွားတာ။
နိဂုံးချုပ်တော့ သူက ကျနော့်ကို အဆိုးမြင်သမားလို့ပြောတယ်။ ကျနော်က “မင်း ဗော်လ်တဲယားရေးပြီး ဆရာကျော်အောင် ဘာသာပြန်တဲ့ အကောင်းမြင်သမား“ဖတ်ဖူးလားနဲ့စကားစသတ်တယ်။ ဒီညလည်း ပြောဖြစ်ကြမှာပါ။

အဲ့ဒါသာကြည့်။ ကျနော်တို့နှစ်ယောက် ဒီ ၃ မိနစ်စာလောက်ကို ကိစ္စကို နာရီဝက်သာသာကြာအောင်ပြောကြတာ။ လူနှစ်ယောက်ဟာ ကိစ္စတခုကို တထိုင်တည်းမှာ နာရီဝက်သာသာပြောနိုင်တယ်ဆိုကတည်းက ပြောစရာက တော်တော့်ကိုရှိနေပြီ။ မျိုးမြင့်ချို
ဂျူလိုင် ၃၁၊ ၂ဝ၁၉

(ဝမ်းနည်းကြေကွဲသတဲ့လား)

0 comments
(ဝမ်းနည်းကြေကွဲသတဲ့လား)
ကျနော်လည်း စစ်သားလုပ်ခဲ့တယ်၊ စစ်သားတွေ စစ်ပွဲမှာသေတာလည်း တွေ့ခဲ့တယ်၊ ကိုယ်လည်း မသေရုံတမယ်ကျန်တယ်၊ ဝမ်း တခါမှမနည်းမိဘူး။ ကြေကွဲဖို့ဆိုတာ ဝေလာဝေး။ အဲ့ဒါ သွေးမတော်သားမစပ်ထဲက ဘယ်သူက ဘာကိစ္စဝမ်းနည်းကြေကွဲကြတာမှန်း ငယ်ငယ်က နားမလည်ခဲ့ဘူး။ ကိုယ့်အလုပ်ကိုယ်လုပ်ပြီး ကိုယ့်ဘဝတွေနဲ့ကိုယ် နေ နေကြတာမဟုတ်လား။ စစ်သားလည်း အခြားအလုပ်လို ဝမ်းရေးမဟုတ်လား။ လက်ထဲသေနတ်ရှိတော့ ဘာမှမရှိတဲ့လူတွေအပေါ် ဗိုလ်ကျလို့ရတော့ သာယာစိတ်တော့ ဖြစ်မှာပေါ့။ လူဟာ ဘယ်သူမှ ဘိတ်မကျချင်ပါဘူး။ ထမင်းစားတဲ့အလုပ်ဆိုပေမယ့် သိတ်လိုအပ်လာရင် ခင်ဗျားလည်း စစ်သားလုပ်ရမှာပဲမဟုတ်လား။ သူကလည်း သူ့အတွက် သူသေနေတာပါ။ ခင်ဗျားလည်း ခင်ဗျားအတွက်သေရမှာပါ။ လူတိုင်းဟာ ကိုယ့်အတွက် ကိုယ်သေနေကြတာပဲဟာ။ အဲ့သလို သေနေတာကို စာလေးတရွက်ပေါ် “ဝမ်းနည်းကြေကွဲပါတယ်ပဲ ရေးရေး“၊ “.....ဘွဲ့ဆံဆိပ်ချီးမြှင့်လိုက်သည်ပဲ ပြောပြော“ အဲ့သလိုပြောလာပြီဆိုရင် အဲ့ဒီလူမှာ စစ်သားသေရာကနေရတဲ့ “ကိုယ်ကျိုးစီးပွား“ရှိနေပြီဆိုတာကတော့ ကျိန်းသေနေပြီ။ စစ်သားဟုတ်ဟုတ် မဟုတ်ဟုတ် သူနဲ့ဘဝတူလူတွေအတွက် ကိုယ့်ဘဝ ကိုယ့်အချိန် ကိုယ့်အသက်ပေးသွားတဲ့လူတွေတောင် သူတို့ဘဝတူတွေကပဲ ဂုဏ်ပြုကြ ဂုဏ်ယူကြတာမဟုတ်လား။ ဆရာကြီးသခင်ကိုယ်တော်မှိုင်းကို စတာလင်ငြိမ်းချမ်းရေးဆုပေးတယ်။ ဒေါ်စုကိုငြိမ်းချမ်းရေးဆုပေးတယ်။ ဗမာပြည်မှာ အောင်ဆန်းသူရိယခြောက်ယောက်ရှိတယ်။ အာဇာနည်တွေ များတယ်။ သူရဲကောင်းတွေ ပေါတယ်။
မျိုးမြင့်ချို
ဂျူလိုင် ၃၁၊ ၂ဝ၁၉

Tuesday, July 30, 2019

ဗြူရိုကရက်အရင်းရှင်လူတန်းစားအတွင်းသို့ စစ်အုပ်စုတိုးဝင်ခြင်း(ရန်သူကြီး ၃ ဦး)မှ

0 comments
ဗြူရိုကရက်အရင်းရှင်လူတန်းစားအတွင်းသို့ စစ်အုပ်စုတိုးဝင်ခြင်း(ရန်သူကြီး ၃ ဦး)မှ
ဖဆပလ အစိုးရခေတ်တွင် အစိုးရထည့်ဝင်ငွေနှင့်ပုဂ္ဂလိကငွေ စုပေါင်းကာ ထူထောင်သော ဖက်စပ်ကော်ပိုရေးရှင်းများ ပေါ်ခဲ့သည်။ ဤကော်ပိုရေးရှင်းများက သွင်းကုန်ထုတ်ကုန်လုပ်ငန်း များ လုပ်ကြသည်။ ဖက်စပ်ကော်ပိုရေးရှင်းများကို ဖဆပလအစိုးရအဖွဲ့မှဝန်ကြီးများက ဦးစီးကြသည်။ ပါလီမန်ဒီမိုကရေစီခေတ်ဖြစ်၍ ကိုယ့်မဲဆန္ဒနယ်။ ကိုယ့်ကျောထောက်နောက်ခံ၊ ကိုယ့်ပြည်နယ်၊ ကိုယ့်တိုင်း စသည်တို့ကို အခြေခံပြီးဖွဲ့ကြသည်။ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန်အတွက်ဟု စကားလှလှ သုံးကြသည်။ တကယ်က လူထုဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက်မဟုတ်ပဲ သူ့ ဗြူရိုကရက် အသိုင်းအဝိုင်း ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးသာ ဖြစ်သည်။ ဖက်စပ်များသည် ဒေသန္တရလက်ဝါးကြီးအုပ် များဖြစ်လာခဲ့သည်၊ ဗြူရိုကရက်အရင်းရှင်များ အလွန် စားသာကြသည်။
ဤသည်ကို စစ်ဗိုလ်များ အားကျကြသည်။ မနာလိုဝန်တိုမှုလည်းရှိသည်။ အထူးသဖြင့်သူတို့ အထင်မကြီးသော မလေးစားသော ဖဆပလဝန်ကြီးများကို မနာလိုဝန်တိုဖြစ်သည်။ သို့သော် ဝန်ကြီးများက အာဏာပါဝါရှိနေသည်။ (စစ်ဗိုလ်များ အထင်မကြီးသူများမှာ သန့်ရှင်းဖဆပလ အဖွဲ့ဝင်များ ဖြစ်ကြတာများသည်)
ဖက်စပ်ကော်ပိုရေးရှင်းများ ထူထောင်ကြသောကာလတွင် စစ်အုပ်စုကလည်း သူတို့ကိုယ်ပိုင် “ဖက်စပ်” ကော်ပိုရေးရှင်း တခုထောင်သည်။ ဘီအီးဒီစီ (B.E.D.C) ဟုခေါ်သည်။ ဤ ကော်ပိုရေးရှင်းက လုပ်ငန်းပေါင်းစုံလုပ်သည်။ ကြော်ငြာလုပ်ငန်းလို အသေးစားမှသည် ပင်လယ်ကူးသင်္ဘောကုမ္ပဏီထိ လုပ်သည်။ ဘီအီးဒီစီမှာ “ဖဆပလ” အစိုးရဝန်ကြီးများဦးစီးသည့် ဖက်စပ်ကော်ပိုရေးရှင်းများလို ဒေသန္တရသဘောမျိုးမဟုတ်ဘဲ တပြည်လုံးသဘောဆောင်သည်။
စစ်တပ်က စီးပွားရေးမလုပ်ဘို့ ဘီအီးဒီစီ ဖျက်သိမ်းဘို့ အတိုက်အခံများ၊ ပြည်သူများက တောင်းဆိုလာကြသည်၊ ပြည်သူများသည် အလွန်အမြော်အမြင်ကြီးသည်။ လက်နက်ကိုင်တပ်က စီးပွားရေးလုပ်လာလျှင် တိုင်းပြည်အတွက် ဆိုးကျိုးတွေတသီကြီးဖြစ်တော့မှာကို မြင်သည်။
ဘီအီးဒီစီလုပ်ရင်း စစ်အုပ်စုသည် စီးပွားရေးအတတ်ပညာများတတ်လာသည်။ နိုင်ငံခြား အဆက်အသွယ်များရလာသည်။ စစ်ဗြူရိုကရက်အရင်းရှင်များဖြစ်လာသည်။
ထိုအချိန်နှင့်မရှေးမနှောင်းမှာပင် ဖဆပလအဖွဲ့ ကွဲသွားသည်။ သူတို့အထင်မကြီးသော ဝန်ကြီးများပါသည့် သန်ရှင်း ဖဆပလအဖွဲ့က အနိုင်ရကာ အစိုးရဖွဲ့လာသည်။ ဘီအီးဒီစီ ဖျက်သိမ်းရမည်ဟု ကြွေးကြော်ထားသော အတိုက်အခံနိုင်ငံရေးအင်အားစု(ပမညတ)၏ ထောက်ခံမှုဖြင့် အနိုင်ရခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
စစ်အုပ်စု ယမ်းပုံမီးကျ ဖြစ်တော့သည်။ စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပွဲဖြင့် အကြပ်ကိုင်ကာ အာဏာကို “လွှဲ”ယူလိုက်သည်။ “အိမ်စောင့်အစိုးရ” ဟူ၍တက်လာခဲ့သည်။
အိမ်စောင့်အစိုးရ ဖွဲ့သောအခါ စစ်ဗြူရိုကရက်အနည်းစုကိုအခြေခံကာ စစ်သားမဟုတ်သော ဗြူရိုကရက်အများအပြားထည့်သွင်းပြီး အစိုးရဖွဲ့သည်။ ဗြူရိုကရက်အချင်းချင်း မဟာမိတ်ဖွဲ့သည့် သဘောဖြစ်၏။ ဤသို့ဖြင့်စစ်အုပ်စု၏အင်အားကို တောင့်တင်းစေခဲ့သည်။ အိမ်စောင့်အစိုးရ ဖွဲ့စည်းစဉ်ကာလက စစ်အုပ်စုသည် အင်အားမတောင့်တင်းသေး ထို့ကြောင့်သူတို့၏ ဆရာသမားဟောင်းများဦးစီးသည့် တည်မြဲဖဆပလကို မှီခိုရသည်။ သန့်ရှင်းဖဆပလကို ဖြုတ်ပြီး လွှတ်တော်တွင် မဲရှုံးသွားသော သူတို့ဆရာသမားများကို အစိုးရအဖွဲ့ထဲထည့်လျှင် ပြည်သူက ခံမည်မဟုတ်သောကြောင့်သာ မထည့်ခြင်းဖြစ်သည်။
“ဖွတ်မိကျောင်းဖြစ် - မြစ်မချမ်းသာ” ဆိုရိုးစကားအတိုင်း ဘီအီးဒီစီ က စခဲ့သော စစ်ဗြူရိုကရက် အရင်းရှင်လူတန်းစားသည် ၁၉၆၂ ခုနှစ်တွင် မိကျောင်းစစ်စစ်ဖြစ်ခဲ့၏။ မြစ်နှင့်တူသော ဗမာပြည်သည်လည်း မချမ်းသာဖြစ်ရပေတော့မည်။ ဗမာပြည်အတွက် ကြမ္မာဆိုးဝင်ခဲ့ချေပြီ။

ဗြူရိုကရက်အရင်းရှင် လက်ဝေခံလက္ခဏာဆောင်ခြင်း (ရန်သူကြီး ၃ ဦး)မှ

0 comments
ဗြူရိုကရက်အရင်းရှင် လက်ဝေခံလက္ခဏာဆောင်ခြင်း (ရန်သူကြီး ၃ ဦး)မှ
လွတ်လပ်သော ဗမာပြည်တွင် လက်ဝေခံလူတန်းစားဟူ၍ (ကိုလိုနီခေတ်ကအတိုင်း) မရှိနိုင်တော့ ပါ။ အာဏာရဓနရှင်လူတန်းစားက လက်ဝေခံအလုပ်မျိုးလုပ်ကြခြင်းသာ ရှိနိုင်သည်။
လက်ဝေခံအလုပ်မျိုးဟူ၍သုံးရခြင်းမှာ ကိုလိုနီခေတ်လက်ဝေခံကဲ့သို့ ကန်ထရိုက်များ၊ ပွဲစားကြီး များအဖြစ် ပြောင်ပြောင်တင်းတင်းလုပ်ခြင်းမဟုတ်၍ ဖြစ်သည်။
ကိုလိုနီခေတ်က လက်ဝေခံသည် အာဏာမရှိပါ။ နယ်ချဲ့တဦးတည်း (ကိုလိုနီပိုင်ရှင်) အပေါ် လုံးဝမှီခိုသည်။ စတီးပွဲစား၊ ဘုံဘေဘားမားကန်ထရိုက်သည် တခြားနယ်ချဲ့(ဥပမာ) ဂျပန်ကုမ္ပဏီ ၏ ပွဲစားကန်ထရိုက်မလုပ်နိုင်ပါ။
စစ်ကြီးမဖြစ်မီက ဝါလုပ်ငန်း၊ ပဲလုပ်ငန်း၊ သစ်လုပ်ငန်းနှင့်ကုန်သေး တင်သွင်းရောင်းချခြင်း လုပ်ငန်များတွင် ဂျပန်၊ ဂျာမဏီ၊ အမေရိကန်ကုမ္ပဏီများနှင့်ဆက်စပ်လုပ်သူ တိုင်းရင်းသား အနည်းအကျဉ်းရှိသည်။ သို့သော် သူတို့သည် စတီးပွဲစား၊ ဘုံဘေဘားမားကန်ထရိုက်နှင့် ရိုးကုမ္ပဏီတို့ကို မလွှမ်းနိုင်ပါ။ လက်ဝါကြီးအုပ်အနေအထားကို အင်္ဂလိပ်နယ်ချဲ့ကုမ္ပဏီများကသာ ယူထားကြ၍ဖြစ်သည်။ ကုန်းလမ်း ရေလမ်းသယ်ယူပို့ဆောင်ရေး၊ ရေနံစိမ်းထုတ်လုပ်ရေး၊ ရေနံချက်လုပ်ငန်းများကို တခြားနယ်ချဲ့သမား အလုံးအရင်းနှင့်မဝင်နိုင်ပါ။
တိုင်းရင်းသားများဖြစ်သော ရခိုင်၊ မွန်၊ ဗမာ စသည်များကတော့ လုပ်ခွင့်ရှိသည်။ အိန္ဒိယသား များလည်း လုပ်ခွင့်ရှိသည်။ (ဗြိတိသျှအင်ပါယာ၏ ကျေးတော်ကျွန်တော်မျိုးဖြစ်၍) အမျိုးသား အရင်းရှင်များဝင်လုပ်ခဲ့ပြီး အင်္ဂလိပ်ကုမ္ပဏီကို ပြိုင်ကြပါသည်။
နောက်ဆုံးတော့ဖိနှိပ်မှုအမျိုးမျိုးကြောင့်အရှုံးပေးလိုက်ရပါသည်။ ဧရာဝတီကုမ္ပဏီ၊ ဘီအိုစီ ကုမ္ပဏီကို မပြိုင်နိုင်ပါ။ ချည်စက်၊ ပုဂံစက် စသဖြင့်လည်း ကြိုးစားကြပါသည်။ ပြုတ်ကုန်ကြ ပါသည်။ အကြမ်းစား ပန်းကန်စက်လောက်ကိုတော့ အင်္ဂလိပ်ကုမ္ပဏီက ရေးကြီးခွင့်ကျယ် မထားပါ။
လက်ဝါးကြီးအုပ်အနေအထားကို အင်္ဂလိပ်ကုမ္ပဏီများမှတပါး မည်သူမျှမရနိုင်ပါ။ စီးပွားရေး အသက်သွေးကြောမှန်သမျှကို သူတို့သာ လုပ်ကိုင်ပါသည်။ သူတို့သာ “လက်ဝေခံ” ထားနိုင် ပါသည်။
နိုင်ငံရေး လွတ်လပ်ရေးရလာသောအခါ ကိုလိုနီခေတ်ကလို မဟုတ်တော့ပါ။ အင်္ဂလိပ်တဦးတည်း လက်ဝါကြီးအုပ်ချုပ်ကိုင်ခွင့်မရှိတော့ပါ။ အာဏာရလူတန်းစားသည် နယ်ချဲ့ပေါင်းစုံနှင့်ဆက်ဆံ၊ နယ်ချဲ့ပေါင်းစုံ၏ “အကူအညီ”၊ “အထောက်အပံ့” ချေးငွေတွေယူကာ စီးပွားရေး အသက်သွေး ကြောမှန်သမျှကို လက်ဝါးကြီးအုပ်လုပ်ကိုင်သည်။
ဂျာမဏီ၊ ဂျပန်၊ ပြင်သစ်၊ အမေရိကန် စသဖြင့်အဆင်သင့်သလို ဆက်ဆံလုပ်ကိုင်ရာတွင် လက်ဝေခံလူတန်းစားလုပ်သလို ပွဲခ၊ ကန်ထရိုက်ကြေး စသဖြင့် ဗြောင်မယူကြပါ။ ပြန်ခွံ့တာကို လျှို့ဝှက်ပြီး စားပါသည်။
ဗိုလ်နေဝင်းနှင့်ဖရဇ်ဝါနာ၏ ဆက်ဆံရေး၊ ဘီအီဒီစီအကြီးအကဲများနှင့် ဂျပန်ကုမ္ပဏီများ၏ ဆက်ဆံရေး၊ ယခု နဝတခေတ်တွင် ဝန်ကြီး ဗိုလ်ချုပ်များနှင့်ဂျပန်၊ စင်္ကာပူ၊ ထိုင်း၊ဟောင်ကောင်၊ အင်္ဂလန် စသည်တို့မှ ကုမ္ပဏီများ ဆက်ဆံရေးတွင် ပြန်ခွံ့တာတွေရှိပါသည်။ ပြန်ခွံ့သည်များမှာ မဖုံးနိုင်မဖိနိုင်တော့မှ ဘူးပေါ်သလိုပေါ်သည်။ အလှူငွေထည့်ခြင်း၊ ရံပုံငွေထည့်ခြင်း၊ အာဏာပိုင် များ၏ ဆွေမျိုးသားချင်းများကို အခွင့်ထူးပေးခြင်းလည်းရှိသည်။ လုပ်သောနည်းများမှာ စုံလင် လှသည်။

ဗြူရိုကရက်အရင်းရှင်စနစ်(သမိုင်းအကျဉ်း) (ရန်သူကြီး ၃ ဦးမှ)

0 comments
ဗြူရိုကရက်အရင်းရှင်စနစ်(သမိုင်းအကျဉ်း) (ရန်သူကြီး ၃ ဦးမှ)
ဗြူရိုကရက်အရင်းရှင်လူတန်းစားသည် ဗမာပြည်လွတ်လပ်ရေးရမှပေါ်လာခြင်းဖြစ်၏။ ကိုလိုနီခေတ်က လက်ဝေခံဓနရှင် လူတန်းစားသာရှိသည်။ တိုင်းရင်းသား ဗြူရိုကရက်အရင်းရှင် လူတန်းစားမရှိနိုင်။
အင်္ဂလိပ်လက်ဝါးကြီးအုပ် အရင်းရှင်ကုမ္ပဏီများသည် ဗမာပြည်၏ စီပွားရေးအသက်သွေးကြော မှန်သမျှကို လက်ဝါးကြီးအုပ်ချုပ်ကိုင်ထားကြသည်ဖြစ်ရာ တိုင်းရင်းသားလက်ဝါးကြီအုပ် အရင်းရှင် လူတန်းစားအဖြစ် ပေါ်လာခွင့်မပေးပါ။
သူတို့ဖြစ်စေချင် ခွင့်ပြုချင်သည်မှာ အင်္ဂလိပ် လက်ဝါးကြီးအုပ်ကုမ္ပဏီများ၏ လက်ဝေခံ လူတန်းစားသာဖြစ်သည်။ ခွင့်မပြု၍လည်း မဖြစ်ပါ။
သဘာဝသယံဇာတပစ္စည်းများကို ထုတ်ယူနိုင်ဘို့ဆိုလျှင် တိုင်းရင်းသားကံထရိုက်များ ထားရမည်။
လယ်ယာထွက်သီးနှံများကို လက်ဝါးကြီးအုပ်ဝယ်ယူနိုင်ရန် တိုင်းရင်းသားပွဲစားများ ထားရမည်။ ဤကန်ထရိုက်ပွဲစားများကို လက်ဝေခံများဟုခေါ်သည်၊
သဘာဝသယံဇာတထုတ်ယူရေးတိုင်းတွင် လက်ဝေခံထားစရာမလိုပါ။ လက်ဝေခံကို အရိုး အရင်းသာ ပေးသည်ဆိုစေဦးတော့ ပေးရပါသည်။ ဖြစ်နိုင်လျှင် နယ်ချဲ့ကုမ္ဗဏီများက မပေးလိုပါ။ ရာနှုန်းပြည့်အကျိုးအမြတ်ကို သူတို့သာ ယူလိုသည်။
သို့သော် သစ်ထုတ်လုပ်ခြင်း၊ သီးနှံများသိမ်းသယ်ခြင်းတို့လို တောထဲတောင်ထဲလုပ်ရသော လုံခြုံမှုမရှိသည့် အလုပ်ကို သူတို့မလုပ်နိုင်ပါ။ မလုပ်ဝံ့ပါ။ ပွဲစား ကံထရိုက်ထားရပါသည်။
ဖက်ဆစ်ဂျပန်ခေတ်သည် ဘာမျှမကြာလိုက်ပါ။ သို့သော် သူတို့လည်း လက်ဝေခံထားရပါသည်။ အဝယ်တော်၊ ဆပ္ပလိုင်း စသဖြင့်ခေါ်ပါသည် ။
နယ်ချဲ့ကိုလိုနီဖြစ်လျှင် လက်ဝါကြီးအုပ်ကုမ္ဗဏီရှိရမည်။ ရှိလျှင် လက်ဝေခံလူတန်းစားရှိမည် ဖြစ်သည်။
လက်ဝေခံလူတန်းစားတွင် အာဏာမရှိပါ။ သို့သော်အာဏာရှိသူများနှင့်နီစပ်သည်။ ဆွေမျိုးလည်း တော်နိုင်သည်။ ဗြူရိုကရက်မျက်နှာဖြူများ၏ တစုံတရာအရေးပေးခြင်းခံရ၍ အာဏာ တံစက်မြိတ်မှ လူတန်းစားဟုခေါ်ရမည်။
ဗြူရိုကရက်အရင်းရှင်လူတန်းစား
နိုင်ငံရေးလွတ်လပ်မှုရှိမှသာ ဗြူရိုကရက်အရင်းရှင်လူတန်းစား ဖြစ်ပေါ်နိုင်ပါသည်။ သူတို့သည် လက်ဝေခံလူတန်းစားမှ ဘဝပြောင်းလာသူများမဟုတ်ပါ။ လက်ဝေခံလူတန်းစားတွင် နယ်ချဲ့ ဆန့်ကျင်ရေးလက္ခဏာ နည်းနည်းမျှမရှိ။ နယ်ချဲ့ဆန့်ကျင်ရေးလည်း မလုပ်ခဲ့ပါ။ နယ်ချဲ့သမားနှင့် အတူတူရပ်တည်ကြသည်။
ဗြူရိုကရက်အရင်းရှင်လူတန်းစားဖြစ်လာမည့်သူများကတော့ နယ်ချဲ့ဆန့်ကျင်ရေးလုပ်ခဲ့ကြသည်။ အမျိုးသားအရင်းရှင်လူတန်းစား၏ အတွေးအခေါ်ရှိကြသည်။ လွတ်လပ်သည့် ဓနရှင်နိုင်ငံတော် တည်ထောင်ရေးသို့ တိမ်းညွှတ်သည်။
ဤနေရာတွင် ဗမာပြည်အမျိုးသား အရင်းရှင်လူတန်းစားအကြောင်း အကျဉ်းမျှဖေါ်ပြရန် လိုပါသည်။
ကိုလိုနီတိုင်းပြည်မှ အမျိုးသားအရင်းရှင်လူတန်းစားများလိုပင် စီးပွားရေးအင်အားနည်းကြသည်။ အရင်းအနှီးအင်အား နည်းခြင်းသာကမသေး ထုတ်လုပ်ရေးနည်းပညာ၊ လုပ်ငန်းဦးစီးကြီးကြပ် သည့် အတွေ့အကြုံ နိုင်ငံတကာကုန်သွယ်ရေးအတွေ့အကြံုနှင့်အဆက်အသွယ် စသဖြင့် အဖက်ဖက်မှအားနည်းသည်။
ဗမာပြည်၏ထူးခြားချက်မှာ ဗမာပြည်၏ လက်ဝေခံအရင်းရှင်လူတန်းစားအတွင်း၌ လူမျိုးခြားများ ပါဝင်နေသလို အမျိုးသားအရင်းရှင်များအတွင်းတွင်လည်း ၎င်းတို့ပါဝင်ကြသည်။ အိန္ဒိယ အမျိုးသားအရင်းရှင်များအတွင်းတွင် အိန္ဒိယ ကွန်ဂရက်ပါတီ၏ နိုင်ငံရေးအတွေးအခေါ်နှင့် သြဇာလွှမ်းသည်။ တရုပ်လူမျိုးများအတွင်းတွင် ဆွန်ယက်စင်၏ ကူမင်တန်ဝါဒ လွှမ်းသည်။ အိန္ဒိယလူမျိုးများမှာ တရုပ်လူမျိုးများထက်များပြားရုံမက ဗမာပြည်လူတန်းစားလူ့အလွှာ အသီးသီးတွင် ဖြန့်ကျက်ကာရှိနေကြသဖြင့် အိန္ဒိယကွန်ဂရက်ပါတီ၏ အတွေးအခေါ်က ဗမာပြည် အမျိုးသားအရင်းရှင်လူတန်းစားအပေါ် ပိုမိုသြဇာသက်ရောက်သည်။ (အိန္ဒိယနှင့်ဗမာပြည် အခြေအနေချင်း တူညီကြ၍လည်းဖြစ်သည်)
၁၉၄၈ - နိုင်ငံရေးအရ လွတ်လပ်ရေးရလာသောအခါ ဖဆပလအဖွဲ့ အာဏာရလာသည်။ စီးပွားရေး၊ ဘဏ္ဍာရေး ၊ စစ်ရေးအနှောင်အဖွဲ့များဖြင့်ရလာသည့် လွတ်လပ်ရေးဖြစ်သောကြောင့် ဤအနှောင်အဖွဲ့များ၏ သက်ရောက်မှုကိုခံရသည်။ အင်္ဂလိပ်လက်ဝါးကြီးအုပ်ကုမ္ပဏီများ ဆက်လက်ရှိနေ၍ ၎င်းတို့နှင့်ပတ်သက်ရသည်။
အုပ်ချုပ်ရေးကိစ္စတွင်၊ အစိုးရပေါ်လစီချမှတ်ရာတွင် အင်္ဂလိပ်ကထားရစ်ခဲ့သည့် ဗြူရိုကရေစီ ယန္တရားနှင့်ဗြူရိုကရက်များကို မှီခိုရသည်။ စစ်တပ်ကိစ္စတွင် စစ်ကော်မရှင်ကို ဆရာတင်ရသည်။ ဤသို့ဖြင့် ဗြူရိုကရေစီအကျင့်စရိုက်များနှင့် ကျွမ်းဝင်ရင်းနှီးလာသည်။
ကိုလိုနီအစိုးရကချန်ထားရစ်သော ပရိုဂျက်စီမံကိန်းများ၊ ဘုတ်အဖွဲ့များအတွင်းသို့ အာဏာရ လူတန်းစား ဝင်ရောက်ကြသည်။ ဆန်စပါးရောင်းဝယ်ရေးဘုတ်အဖွဲ့၊ သစ်ထုတ်လုပ်ရေးဘုတ် အဖွဲ့များတွင် ပါဝင်သူများ စားသာကြသည်။ ဆပ္ပလိုင်း ထောက်ပံ့ရေးတွင် ပါဝင်သူများလည်း စားသာကြသည်။ ကိုလိုနီခေတ်လက်ဝေခံများလိုမဟုတ်ပဲ အရိုးအရင်းသာမကပဲ အသားရော အဆီပါ ဝါးမြိုကြရသည်။
ဖဆပလအတွင်းမှအုပ်စုများသည် ဤအလွန်စားသာသောနေရာများတွင် အာဏာပိုင်ဖြစ်ရန် အလုအယက် ကြိုးစားလာကြသည်။ ကြိုးစားကြရင်း အုပ်စုတိုက်ပွဲများလည်း အတောမသတ် ဖြစ်လာသည်။ နောက်ဆုံးတွင် ဖဆပလ ၂ ခြမ်း ကွဲတော့သည်။ အကွဲအပြဲဖြစ်လာသောအခါ သူတို့ချင်း အပြန်အလှန်အပုတ်ချကြသဖြင့် အာဏာရလူတန်းစားများ၏ ဗြူရိုကရက်အရင်းရှင် လူတန်းစား၏လက္ခဏာကို ပြည်သူတို့ကြားနာ သိမှတ်လိုက်ရတော့သည်။
ခေတ်ဟောင်း လက်ဝေခံအရင်းရှင်လူတန်းစားသည်လည်း ခေတ်ပြောင်းသွားပြီဆိုသည်ကို ရိပ်မိသည်။ သူတို့မှီခိုလဲလျောင်းရာ အင်္ဂလိပ်ကိုလိုနီစနစ် ယိမ်းယိုင်ခဲ့ပြီကို သိရှိပြီး၊ မှီခို လဲလျောင်းရာအသစ်အဖြစ် အာဏာရ ဖဆပလကို ချဉ်းကပ်ကြသည်။
ဝန်ကြီးချုပ် ဘာကြိုက်သည်။ ဒုဝန်ကြီးချုပ်များ ဘာ ဝါသနာပါသည်ကို လေ့လာသည်။ တခြားဝန်ကြီးများ၏အထာကို စူးစမ်းသည်။ အံခွအောင် စားဖူးသူများပီပီ ဤကိစ္စတွင် ကျွမ်းကျင် ကြသည်။ နောက်အာဏာပိုင်တို့၏ အကြိုက် လိုက်လုပ် ကသည် ။ အကြိုက်ကို ပေးကြသည်။
ဖဆပလ ခေတ်တခေတ်လုံးတွင် အလှူအတန်းပြုခြင်းများ၊ တန်ဆောင်တိုင်ပွဲ အပြိုင်ကြဲခြင်းများ မှအစ ဘော်လုံးပွဲအဆုံးလှုပ်ရှားမှုများတွင် သူတို့ကို ဝန်ကြီးချုပ်၊ ဝန်ကြီးမျာနှင့်တွဲ၍တွေ့ရမည်။ (စစ်ဗိုလ်များ အာဏာချုပ်ကိုင်သည့် ကာလတွင် ဂေါက်သီးအတူကစားခြင်းလည်း ပါမည်။ နိုင်ငံရေးသမားများက ဂေါက်သီးမကစားဝံ့ကြ၊ တခြားလောင်းကစားသာ ဝါသနာပါသူများက လုပ်၏)
လွတ်လပ်ရေးခေတ် အာဏာရလူတန်းစားသည် ဗြူရိုကရက်အရင်းရှင်များအဖြစ်သို့ တစတစ ပြောင်းလဲခဲ့ပြီ။

(မြေရှင်စနစ်ကိုမဖျက်သိမ်းလျှင် လယ်သမားများ ဆင်းရဲတွင်းက မလွတ်မြောက်နိုင်)

0 comments
(မြေရှင်စနစ်ကိုမဖျက်သိမ်းလျှင် လယ်သမားများ ဆင်းရဲတွင်းက
မလွတ်မြောက်နိုင်) လုပ်ငန်းစဉ်နှင့် ရန်သူကြီး ၃ ဦး)မှ
မြေရှင်စနစ်သည် အားနည်းသွားသည်မှာ မှန်သော်လည်းလုံးဝမရှိတော့သည်မဟုတ်။ ဆက်တိုက် မတိုက်ဖျက်နိုင်လျှင် မုချ ခေါင်းပြန်ထောင်လာမည်။
ကျေးလက်တွင် မြေပေါင်ယာပေါင်ကိစ္စများ၊ မတန်တဆ အတိုးကြီးစာမှှုများ တိုးပွားလျှက်ရှိ သည်။ သီးစားချခြင်းလည်း အနည်းအများရှိနေသည်။ ကိုလိုနီအစိုးရ၏ ပေါ်လစီများသည် မြေရှင် စနစ်ပေါ်ထွက်အောင် လုပ်ပေးကာ၊ သားကြီးအောင် လုပ်ပေးခဲ့သလို (နဝတ) စစ်အစိုးရပေါ်လစီ များက မြေရှင်စနစ်ကို ပြန်လည်ခေါင်းထောင်လာအောင် လုပ်ပေးနေသည်။
လယ်သမားများ ချမ်းသာလာပြီ၊ တီဗွီ အထက်စက်၊ အောက်စက်နဲ့ဟူသော အပြောသည် မည်မျှ အောက်ခြေလွတ် လိုက်ပါသနည်း။ ကျေးလက်တွင်နေသူတိုင်း လယ်သမားမဟုတ်ပါ၊ မြေရှင်နှင့် ချမ်းသာများလည်းနေကြပါသည်။ ကိုလိုနီခေတ်က ဘိလပ်သို့ ပညာသင်လွတ်နိုင်သောသူများ၊ ပိုလ်ဆင်ကော်ဖီ၊ ထောပတ်၊ ဂိုးလ်ဒင်းပတ်ဖ်စားသုံးပြီး၊ ရိုး တိုက်က ပစ္စည်းဝယ်သုံးကာ စန္ဒားတီး သောသူများလည်း ကျေးလက်တွင်ရှိပါသည်။ သူတို့သည် လယ်သမားများမဟုတ်ပါ။ မြေရှင်များ ဖြစ်ပါသည်။
လယ်သမား၏ စားဝတ်နေရေး အဆင့်အတန်းကို စာရင်းကောက်ကြည့်ပါ။ မသေရုံစား၊ အရှက် လုံရုံဝတ်ပြီး ဖြစ်ကတတ်ဆန်း အိုးအိမ်များတွင် နေကြရသူများဖြစ်ပါသည်။ နဝတ၏ ၁၂ မှုမျှ မကသေး နဝတစေခိုင်းသည့် မင်းတိုင်းကလည်း ကြေအောင်လုပ်ရပါသည်။ (မြိ့ုနေအလတ် အောက်လွှာ၊ ဆင်းရဲနှင့်အလုပ်သမားများလည်း လယ်သမားလိုပင် ကြပ်တည်း ကြပါသည်)
သူတို့ကို ချမ်းသာနေပြီဟုသွားပြောလျှင် အသားလွတ်စော်ကားခြင်းသာဖြစ်သည်။
လွတ်လပ်ရေးတိုက်ပွဲတွင် အနစ်နာအခံရဆုံး၊ စွန့်လွတ်ရဆုံးသော လူတန်းစားမှာ လယ်သမား လူတန်းစား ဖြစ်ပါသည်။ အကြမ်းဖက်တော်လှန်မှုများတွင် သူတို့သာ အများဆုံးပါဝင်ကြသည်။ လွတ်လပ်ရေးရလျှင် သူတို့ဘဝ တိုးတက်တော့မည်ဟူသော စိတ်ကူးစိတ်သန်းများလည်း အများကြီးရှိခဲ့ပါသည်။
လွတ်လပ်ရေးရသောအခါ အစိုးရအဆက်ဆက်သည် ဘဝတိုးတက်ရေးအတွက်ဆိုကာ စီမံကိန်း အမျိုးမျိုး လုပ်ခဲ့သည်။ ပြည်တော်သာ၊ လယ်သမားဘဏ်၊ ကျေးလက်သမဝါယမ၊ စက်မှု လယ်ယာ စသည်ဖြင့်လုပ်ခဲ့သည်။ နည်းပညာအသစ်များ၊ မျိုးကောင်းမျိုးသန့်များလည်း တင်သွင်း ပါသည်။ သို့သော် လယ်သမားဘဝ တိုးတက်မလာပါ။ ဆုတ်ယုတ်လာပါသည်။
ဘာကြောင့်ဤသို့ဖြစ်ရသနည်။ ပဌမအားဖြင့် ပဒေသရာဇ်စနစ်ကို မဖျက်သိမ်းသောကြောင့် ဖြစ်သည်။ ဒုတိယ တိုင်းပြည်၏ ဥစ္စာဘဏ္ဍာများ ဗြူရိုကရက်အရင်းအနှီး ဖြစ်သွားသောကြောင့် ဖြစ်သည်။
တောင်သူလယ်သမားများ ဆင်းရဲတွင်းကလွတ်မြောက်စေရန် -
- မြေရှင်စနစ်ကို အကြွင်းမဲ့အကုန်အစင် ဖျက်သိမ်းရမည်။
- ကျေးလက် စက်မှုလုပ်ငန်းကလေးများဖြစ်ပေါ်ရေး အစိုးရကနမူနာပြရမည်။ အစွမ်းရှိသမျှ အားပေးရမည်။
- မြေလွတ်မြေရိုင်းတိုးချဲ့ရေးကို အစိုးရအစီအမံဖြင့်ငွေအား၊ လူအားသုံးကာလုပ်ရမည်။
- စက်မှုလက်မှုလုပ်ငန်း အလတ်အသေးများကို အစိုးရကစီမံကိန်းချပြီးလုပ်ရမည်။
- အမျိုးသားအရင်းရှင်များလုပ်သည်ကိုလည်း အားပေးရမည်။
အာဏာသုံးကာ အစိုးရက လျှော့စျေးဖြင့်ဝယ်ယူနေခြင်းများကို လုံးဝရပ်စဲပစ်ရမည်။ သီးနှံများ အားလုံး သင့်တင့်မျှတသော စျေးနှုန်းရရှိစေမည်။

(ဇရှိရင် ဝင်ကြည့်ပါ)

0 comments
(ဇရှိရင် ဝင်ကြည့်ပါ)
ကောင်းတဲ့နိုင်ငံရေးဖြစ်ဖြစ် ဆိုးတဲ့နိုင်ငံရေးဖြစ်ဖြစ် စစ်ဗိုလ်ဟောင်းတွေ နိုင်ငံရေးလုပ်ဖို့ပါတီထောင်တာကို အားပေးပါတယ်။ ပါတီဝင်နိုင်ငံရေးလုပ်တော့ နယ်လှည့်ပါးရိုက်လာတယ်ဆိုတဲ့အကောင်တောင် အောင့်သီးအောင့်သက်နဲ့ တိုင်းသိပြည်သိ တောင်းပန်ရပါသေးတယ်။ တိုင်းပြည်ကိုနှိပ်စက်ခဲ့တာချင်းလည်းတူတယ် ကိုယ်ကျိုးစီးပွားရှာခဲ့ကြတာချင်းလည်းတူတယ် ကလိန်ခြုံခဲ့ကြတာချင်းလည်းတူတယ် ပခုံးပေါ်အပွင့်အခက်တွေမရှိ ခါးမှသေနတ်မရှိတော့တာချင်းလည်းတူတယ် တပ်ကိုအမိန့်မပေးနိုင်တော့တာချင်းလည်းတူတယ်ဆိုရင်တောင် ရွှေမန်းကမှ တခြားကောင်တွေထက် နိုင်ငံရေးသွေး ရှိသေးတယ်ပြောရမယ်ထင်တယ်။ မကြိုက်တာတော့ တကောင်ကိုမှ မကြိုက်တာပါ။ အကောက်တွေထဲမှာ အကွေးမရှိပါ။ နာဇီတွေထဲမှာ နာဇီကောင်းမရှိပါ။ စစ်အာဏာရှင်တွေထဲမှာ လူစိတ်ရှိတဲ့ကောင် မရှိပါ။
မျိုးမြင့်ချို
ဂျူလိုင် ၂၆၊ ၂ဝ၁၉

(နာဇီလို့ ဘာလို့ပြော)

0 comments
(နာဇီလို့ ဘာလို့ပြော)
နာဇီဆရာဝန်လို့ ဒေါက်တာစိုးကြည်ကို ဘာလို့ပြောရဆိုတာပြောပြမယ်။ တစ်တချက် သူဟာ အရပ်သားဖြစ်တယ်။ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းက တသွေးတသံတမိန့်နဲ့စုဖွဲ့ထားတဲ့လူ မဟုတ်ဘူး။ သဘောက သူ့ကို အမိန့်နဲ့ခိုင်းလို့မရဘူး။
နှစ်တချက် သူဟာ အကျဉ်းစီးလက်အောက်ကဝန်ထမ်း မဟုတ်ဘူး။ ကျန်းမာရေးဦးစီးကခန့်ထားတဲ့ဝန်ထမ်း ဖြစ်တယ်။ ထောင်အာဏာပိုင်တွေက နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတွေကို ဘယ်လိုပဲနှိပ်ကွပ်ခိုင်း နှိပ်ကွပ်ခိုင်း သူမလုပ်ချင်ရင် မလုပ်ပဲနေလို့ရတယ်။ အမိန့်နာခံစရာ မလိုဘူး။
သုံးတချက် သူဟာ ဆရာဝန်ဖြစ်တယ်။ တခြားတခြားသောပညာတတ်တွေထက် လူစိတ်ပိုရှိတယ် ပိုကြင်နာတတ်တယ်ဆိုတဲ့ဂုဏ်နဲ့ပြည့်ပြီးသူလို့ လူ့အသိုင်းအဝိုင်းက သတ်မှတ်တယ်။ သူဟာ ဟစ်ပိုကရေးတီးစ်ကျမ်း ကျိန်ထားသူဖြစ်တယ်။
အမိန့်ကိုလွန်ဆန်လို့ရတဲ့သူ၊ အမိန့်မနာခံဘဲနေလို့ရသူ၊ ကြင်နာစိတ်ရှိရမယ့်လူဖြစ်နေပါလျှက်က စစ်အာဏာရှင်နဲ့ပေါင်းပြီး နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတွေကို ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ စိတ်ပါလက်ပါ ကိုယ်တိုင်ကိုယ်ကျ နှိပ်စက်ညှဉ်းပမ်းခဲ့သူဖြစ်တယ်။
မတော်တဆဖြစ်ခဲ့တာ မဟုတ်ဘူး။
တာဝန်အရလုပ်ခဲ့တာတောင် မဟုတ်ဘူး။
ဒါ့ကြောင့် သူဟာ နာဇီဆရာဝန်ဖြစ်တယ်။
မျိုးမြင့်ချို
ဂျူလိုင် ၂၉၊ ၂ဝ၁၉

(ဘွယ်ကြီးနဲ့ဆရာကြီး)

0 comments
(ဘွယ်ကြီးနဲ့ဆရာကြီး)
စိုးကြည်ကိစ္စ စိတ်တိုပြီးတော့ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ဖြေလျှော့တဲ့အနေနဲ့ ထောင်ထဲက စိတ်ကြည်စရာတခုပြောပြမယ်။
ကိုဇော်ထွန်းဆိုတာရှိတယ်။ သင်္ကန်းကျွန်းက။ ဆရာကြီးဇော်ထွန်းဆို လူအတော်များများ သိတယ်။ ခု ဖင်လန်နိုင်ငံမှာနေတယ်။ ဗကသတွေစဖွဲ့တော့ သူလည်းပါတယ်။
ကိုအံ့ဘွယ်ကျော်ဆိုတာရှိတယ်။ ဆရာမင်းကျော်ရဲ့သား။ ရန်ကင်းက။ ဘွယ်ကြီးလို့ အချင်းချင်းကြားမှာ အခေါ်များတယ်။ ခုဗမာပြည်မှာနေတယ်။ သူလည်း ကျောင်းသားလှုပ်ရှားမှုတွေကနေပါလာလိုက်တာ ခု ပြည်သူ့ပါတီက လူကြီး။
သူတို့ ၂ ယောက်က ဓမ္မမိတ်ဆွေတွေ။ တနေ့ လမ်းလျှောက်ရင်း ငြင်းကြတယ်။ ဆရာကြီးကပြောတယ် မနုဿတ္တဘာဝေါဒုလ္လဘော..ဆိုပြီး။ ဘွယ်ကြီးက ပြန်ပြောတယ် အဲ့အတိုင်းဆို ကမ္ဘာမှာ လူဦးရေ တနေ့ထက်တနေ့ တိုးလာစရာအကြောင်း မရှိဘူး။ ဖြစ်ချင်းဖြစ် နည်းသွားဖို့ပဲဆိုပြီး။
ဒီတော့ ဆရာကြီးက ဒါဆို ဘာလဲတဲ့။ ဘွယ်ကြီးက ပန်ဒါသတ္တဘာဝေါဒုလ္လဘောဖြစ်နိုင်တယ်။ ကမ္ဘာပေါ်မှာ ပင်န်ဒါဝက်ဝံလေးတွေ တနေ့တခြား နည်းနည်းလိုက်လာပြီတဲ့။
ဒီတော့ ဆရာကြီးက မနုဿတ္တဘာဝေါဒုလ္လဘောက ဘုရားဟောဗျဆိုပြီး ဘုရားနဲ့ကိုင်ပေါက်တယ်။ ဘွယ်ကြီးက အေးပါ ဒါဆိုလည်း ပြီးတာပါပဲတဲ့။ ဒါပေမယ့် ပင်န်ဒါလေးတွေကတော့ နည်းလာတာအမှန်ပဲတဲ့။ ဆရာကြီးက အေးပါ အေးပါတဲ့။
ကြည့်စမ်း ဘယ်လောက်ချစ်စရာကောင်းတဲ့ ဆွေးနွေးမှုလဲ။ အမျိုးသားပြန်လည်သင့်မြတ်ရေးတို့ ရင်ကြားစေ့ရေးတို့ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးတို့ ငြိမ်းချမ်းရေးတို့ပြောနေသူတွေ ဘယ့်လောက်များ နည်းနာယူသင်ကြားဖို့ကောင်းထားလဲ။
ခု တယောက်က ဖင်လန်၊ တယောက်က ဗမာပြည်၊ ကျနော်က အမေရိကန်မှာ။ အဲ့လူတွေကို လွမ်းမိတာပါပဲ။ ချစ်ဖို့ကောင်းတဲ့လူတွေ။
မျိုးမြင့်ချို
ဂျူလိုင် ၂၉၊ ၂ဝ၁၉

(လုပ်တဲ့ကောင် ခံ ပဲ)

0 comments
(လုပ်တဲ့ကောင် ခံ ပဲ)
တရုတ်ပြည်တော်လှန်ရေးကြီးအောင်မြင်တော့ ချန်ကေရှိတ်ခေတ်က လူထုအပေါ်ယုတ်မာဆိုးသွမ်းဖိနှိပ်ခဲ့တဲ့ အစိုးရယန္တယားထဲကလူတွေကို လူထုကရော ပါတီကပါ ဖမ်းမိထားတယ်။
ဒီလူတွေအပေါ်စီရင်ချက်ချရာမှာ အခြေခံရမယ့်သဘောထားလိုလာတယ်။ ပါတီဥက္ကဌမော်စီတုန်းလက်ထဲ အပ်လိုက်တယ်။ သူက ၃ မျိုးခွဲဖို့ပြောတယ်။ တစ်တမျိုးက Policy and Decision Makers (မူဝါဒချမှတ်သူ ဆုံးဖြတ်ချက်ပေးသူ)။ နှစ်တမျိုးက အဲ့ဒီ မူဝါဒနဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေကို ကိုယ်တိုင်ကိုယ်ကျ စိတ်ပါလက်ပါ တက်တက်ကြွကြွအကောင်အထည်ဖော်ခဲ့သူ။ သုံးတမျိုးက မလွဲသာမရှောင်သာအခြေအနေမှာ တာဝန်ကြေသဘောလုပ်ခဲ့သူ။
ပထမအမျိုးအစားနဲ့ ဒုတိယအမျိုးအစားအတွက် သေဒဏ်အပါအဝင်ပြင်းထန်တဲ့ပြစ်ဒဏ်တွေစီရင်ဖို့။ တတိယအမျိုးအစားအတွက် ပညာပေးတာ ခတ်ပေါ့ပေါ့အရေးယူတာကနေ သက်ညှာတာတွေအထိလုပ်ဖို့။ ကွန်မြူနစ်ပါတီဦးဆောင်မှုနဲ့ ပြည်သူ့တရားရုံးတွေဖွဲ့စည်းတယ်၊ ခံခဲ့ရတဲ့လူထုက အချက်အလက်အခိုင်အမာ သက်သေသက်ကာယအတိအကျနဲ့ စွဲချက်တင်တယ်၊ အစွပ်စွဲခံရသူတွေကို ရထိုက်တဲ့အခွင့်အရေးတွေပေးတယ်၊ ခုခံချေပတယ်။ လူထုကဆုံးဖြတ်တယ်။ ဆုံးဖြတ်တဲ့အတိုင်း အရေးယူတယ်။
ခု ကျနော်တို့ ထောင်ဆရာဝန် ဒေါက်တာစိုးကြည်အကြောင်းပြောကြတယ်။ သူဟာ အပေါ်ကပြောခဲ့တဲ့ သုံးမျိုးသုံးစားမှာ ပထမအမျိုးအစားထဲမပါသလို တတိယအမျိုးအစားလည်း မဟုတ်ဘူး။
မျိုးမြင့်ချို
ဂျူလိုင် ၂၇၊ ၂ဝ၁၉

(အရင်းဟာ အာဏာ)

0 comments
(အရင်းဟာ အာဏာ)
လစ်ဘရယ်လ်ဒီမိုကရေစီဆိုတဲ့နိုင်ငံတခုက အာဏာပြဿနာကိုစဉ်းစားတဲ့အခါ အရင်းအနှီးကို အခြေခံရပါတယ်။ ဒီနိုင်ငံမျိုးမှာ အာဏာကိုဘယ်သူကိုင်ထားသလဲပြောရင် အရင်းအနှီးကိုင်ထားနိုင်သူသာ ကိုင်ထားနိုင်ပါတယ်။
တကယ့် ဒိတ်ဒိတ်ကြဲ လစ်ဘရယ်လ်ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံကြီးတွေမှာ အရင်းအနှီးကိုင်ထားနိုင်သူတွေဟာ နားလည်မှုရှိရှိ သိမ်သိမ်မွေ့မွေ့နဲ့ အာဏာကို အလှည့်ကျလက်လွှဲယူကြဖို့ သင့်သင့်မြတ်မြတ် လုပ်ယူထားပါတယ်။ ဒါကို Syetem လို့ ပြောရမယ်ထင်ပါတယ်။ ဒီစစ္စတမ်က ဒီမိုကရေစီကျရွေးကောက်ပွဲမှာ အခြေခံထားပါတယ်။
ဒီအခြေခံဟာ လွယ်လွယ်နဲ့ဖြစ်လာတာတော့ မဟုတ်ပါ။ ပဒေသရာဇ်စနစ်ကို ပင်ပင်ပမ်းပမ်းဖြိုချပြီးမှ ခက်ခက်ခဲခဲ တည်ဆောက်ယူခဲ့ရတာပါ။ အချိန်လည်း အတော်ကြာ ယူခဲ့ရပါတယ်။ အချိန်ကြာလာလေလေ အာဏာလက်လွှဲယူမှုသဏ္ဍန်ဟာ တည်ငြိမ်သိမ်မွေ့လာလေလေ ခိုင်ခံ့လာလေလေ ဖြစ်လာပါတယ်။ ဘယ့်လောက်အထိ အခြေတကျ အခိုင်အခံ့ဖြစ်နေလဲဆိုတော့ လူတွေပြောင်းသွားတယ်၊ အဆောက်အဦ ပြောင်းသွားတယ်၊ ပါတီတွေပြောင်းသွားတယ်၊ အစိုးရတွေအမည်တွေပြောင်းသွားပေမယ့် အရင်းအနှီးကို ကိုင်လှုပ်လို့မရတဲ့အထိ ဖြစ်သွားပါတယ်။ အရင်းအနှီးကို မကိုင်လှုပ်နိုင်တော့ဘူး။
ဒါကိုပဲ လစ်ဘရယ်လ်ဒီမိုကရေစီ/အရင်းရှင်ဒီမိုကရေစီလို့ ရောက်လွယ်အောင် အမည်ပေးကြတာပါ။ ဒီမိုကရေစီဟာ အရင်းရှင်စနစ်က ရှာတွေ့သမျှထဲမှာ အကောင်းဆုံး အကာ ဒါမှမဟုတ် အခွံလို့ ဆိုနိုင်ပါတယ်။ အပြောင်းအလဲဟာ အဲ့ဒီ အခွံထဲမှာဖြစ်နေတာပါ။ အပြင်ကို ဖောက် မထွက်ပါ။ ဆိုတော့ အပြောင်းအလဲတော့ဖြစ်တယ်။ ဒီမိုကရေစီဆိုတဲ့အခွံထဲမှာ(အကာထဲမှာ) လူပြောင်း၊ အဆောက်အဦပြောင်း၊ ပါတီပြောင်း၊ အစိုးရနံမည်တွေပြောင်းသွားတယ် ဒါပေမယ့် အာဏာအထိုင်ဟာ ပြောင်းမသွားဘူး။ အရင်းအနှီး ပြောင်းမသွားဘူး။ အရင်းအနှီးဟာ အရင်းရှင်တွေလက်ထဲမှာပဲ ရှိနေတယ်။ တိုးပွားသထက် တိုးပွားနေတယ်။ အစိုးရအလုပ်က အဲ့ဒီအရင်းရှင်တွေရဲ့ ကိုယ်စားလှယ်အလုပ် လုပ်ရတာမျိုးလို့ သဘောကျလို့ရမယ် ထင်ပါတယ်။
ဒီအထိုင်ပေါ်ကနေ ဗမာပြည်ကိုကြည့်ရင် ဗမာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းမှာရှိတဲ့ ဓနဥစ္စာ၊ ဘဏ္ဏာငွေကြေးနဲ့ အရင်းအနှီး တွေဟာ ဘယ်သူတွေလက်ထဲမှာ စုပုံနေသလဲကိုမြင်ရတာနဲ့အမျှ အာဏာဘယ်သူ့လက်ထဲရှိသလဲ၊ ဘယ်သူက အာဏာကို ခြယ်လှယ်နေသလဲကို တွေ့ရမှာဖြစ်ပါတယ်။
(နိုင်ငံတော်အစိုးရနှင့်တော်လှန်ရေး State and Revolution by VI Lenin) ဘာသာပြန်ဖတ်စဉ်က သိခဲ့လေ့လာခဲ့ရတာကို နားလည်မှတ်မိသလို ပြန်ဆွေးနွေးကြည့်တာဖြစ်ပါတယ်)
မျိုးမြင့်ချို
ဂျူလိုင် ၂၉၊ ၂ဝ၁၉

(လက္ပစ္ဗံုးက ေပၚတာ ၾကာၿပီ)

0 comments
(လက္ပစ္ဗံုးက ေပၚတာ ၾကာၿပီ)
ဟိုတလောက အင်န်အယ်လ်ဒီရုံးရှေ့မှာ လက်ပစ်ဗုံးတွေ့တယ်။ တနေ့က ရခိုင်က အင်င်ဂျီတခုမှာလုပ်နေတဲ့လူတယောက်ကို ပစ်ဖမ်းပြီး လက်ပစ်ဗုံးတွေ တယ်ပြောတယ်။ လက်ပစ်ဗုံးခေတ် တခေတ်များပြန်ရောက်ဦးမလား မသိဘူး။ ၂ဝ၂ဝ လည်း နီးပြီဆိုတော့။ နောက်ကြောင်းပြန်ကြည့်တော့လည်း လက်ပစ်ဗုံးဟာ ဗမာအာဏာပိုင်တွေနဲ့ ယဉ်ပါပြီးသားကိစ္စဖြစ်နေပြန်တယ်။

အိုင်စီအက်စ် ဦးတင်ထွဋ်ဟာ ဗမာ့နိုင်ငံရေးမှာ ထင်ရှားသူဖြစ်တယ်။ ဖိုးဂေါ်ရခါးလို့ခေါ်တဲ့ မန်းတောင်ရိပ်က တပ်ရင်း (၄)ဟာ သူ့အတွက် နယ်ချဲ့သမားက ဖွဲ့ပေးတာ။ အရပ်သားကနေ ချက်ခြင်းစစ်ဗိုလ်လုပ် တပ်ကိုင်ဖို့ရည်ရွယ်တာ။ သူက စစ်မတိုင်က လန်ဒန်မှာနေပြီး ဘုရင်ခံဆြာဒေါ်မန်စမစ်အတွက် အလုပ် လုပ်လာခဲ့လူ။ အင်္ဂလိပ်ကလည်း သူ့ကြိုက်တယ်။ ကြိုက်ရတာက ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းမရှိတော့တဲ့နောက် ဗမာတတပ်ကိုကိုင်ဖို့ ကြိုက်တာ။ လက်ပါးစေလည်း လက်ပါးစေကိုး။ နေဝင်းကခံနေတော့ နည်းနည်းခက်နေတယ်။

နေဝင်းကိုအင်္ဂလိပ်က သိတ်မယုံဘူး။ မယုံတာက နိုင်ငံရေးကြောင့်မဟုတ်ဘဲ စာရိတ္တကြောင့်။ နောက်တချက်က ဗစိန်-ထွန်းအုပ်က နယ်ချဲ့လက်ဝေခံ ကွန်မြူနစ်ဆန့်ကျင်ရေးသမားတွေဆိုပေမယ့် အစွန်းရောက်မျိုးချစ်စိတ်ရှိတော့ စိတ်ချလက်ချ ထားမရတာလည်းပါတယ်။ နေဝင်းက အဲ့အချိန်က ကျော်ငြိမ်း-ဗဆွေ ဆီ တပည့်မခံသေးဘူး။ ခံရအောင်လည်း ကျော်ငြိမ်းတို့က မတွင်ကျယ်သေးဘူး။ ဒီတော့ နေဝင်းက ဗစိန်-ထွန်းအုပ်နောက် လိုက်တယ်။

ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းရှိတုန်းကတော့ အင်္ဂလိပ်က နေဝင်းကိုကိုင်ပြီး ဗိုလ်ချုပ်နဲ့ကစားချင်တာ။ လုပ်ကြည့်သေးတယ် မရလို့ ဆုတ်လိုက်တာ။ အထင်ရှားဆုံးသက်သေတခုက ဘီအိုင်အေဝင်လာတော့ အင်္ဂလိပ်သတင်းပေးလုပ်တယ် ဒလျှိုလုပ်တယ်ဆိုပြီး သထုံခရိုင် သဲဖြူကုန်းသူကြီး အဗ္ဒူရာရှစ်ကို လက်ပြန်ကြိုးတုတ် ဇက်စင်းခိုင်းပြီး ဂျပန်ဓားနဲ့ ဗိုလ်ချုပ်ကိုယ်တိုင် ကွပ်မျက်ခဲ့တာရှိတယ်။ စစ်ပြီးလို့ အင်္ဂလိပ်စစ်ပြေးအစိုးရ ဆင်းမလားကပြန်လာတော့ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းကို ကိုင်ဖို့လုပ်တယ်။ သူတို့တွက်တာက ခေါင်ကိုဖြိုနိုင်ရင် အကုန်ပြိုမယ်တွက်တာ။ အောင်ဆန်းကိုဖြိုပြီးရင် ဘီအိုင်အေကိုဖြိုရတာ မခဲယဉ်းဘူး။ သူ့အလိုလိုတောင် ဦးကျိုးသွားနိုင်တယ်။ ဒီလိုတွက်တာ။

အောင်ဆန်းကို လူသတ်မှုနဲ့တရားစွဲဖို့လုပ်တယ်။ မျက်မြင်သက်သေထွက်ပေးမယ့်လူကလည်းအဆင်သင့် ရှိတယ်။ သခင်ထွန်းအုပ်ပဲ။ အောင်ဆန်းသာ အဲ့အချိန်က အဖြိုခံရရင် အင်္ဂလိပ်က နေဝင်းလက်ထဲ တပ်အပ်ပြီး ကစားမယ်လို့ လူကြီးတွေတွက်ချက်ပြတာ မှတ်သားဖူးတယ်။ ထားပါတော့ အဲ့ကိစ္စက မဖြစ်လိုက်ဘူး။ အင်္ဂလိပ်က အခြေအနေဟန်ပုံမပေါ်လို့ နောက်ဆုတ်သွားတာ။

ဦးတင်ထွဋ်ကိစ္စပြန်ဆက်ရရင် ဗိုလ်အောင်ဆန်းမရှိတော့တဲ့နောက် ဗမာ့တပ်မတော်ထဲမှာ လူမျိုးစုထဲက အိန္ဒိပြန်စစ်ဗိုလ်ကြီးတွေကို သူကောင်းပြု ထိပ်တန်းနေရာတွေပေးတယ်။ နေဝင်းကိုလည်းထိန်းရင်း ဘီအိုင်အေကိုလည်း မျက်နှာသာ မပေးရင်းပေါ့။ ဒါပေမယ့် လူတွေ အသဲစွဲနေတာ သည်းသည်းလှုပ်နေတာ ပျိုတိုင်းကြိုတဲ့နှင်းဆီခိုင်ဖြစ်နေတာက ဘီအိုင်အေဖြစ်နေတယ်။ “တိုင်းရင်းသားသစ္စာရှိ“တပ်မှူးကြီးတွေ ပွဲထုတ်ဖို့သိတ်မလွယ်ဘူး။ နေဝင်းကို အဲ့ဒီလူတွေနဲ့ကိုင်ကစားရင် ဗမာအကုန်လုံးက နေဝင်းဘက်ထွက်ရပ်ကုန်မှာ အင်္ဂလိပ်ကသိတယ်။ ဒီတော့ တပ်တွေပြန်ဖွဲ့ချိန်မှာ အိုင်စီအက်စ်ဦးတင်ထွဋ်အတွက် နီပေါလ်စစ်သားတွေနဲ့ တပ် တတပ်လုပ် တပ်မှူးခန့် စစ်ဗိုလ်ရာထူးပေးလိုက်တယ်။ နေဝင်းနဲ့ မဲတင်းဖို့။ ဒါလည်း မလွယ်ဘူး။

ဘာလို့ဆို ဦးတင်ထွဋ်က နေဝင်းလောက် ရုပ်ထွက်မကောင်းဘူး။ နေဝင်းမှာက “ရဲဘော်သုံးကျိပ်ဝင်“ဆိုတဲ့ဂုဏ်က လှနေတယ်။ အရှိန်ကရှိနေတယ်။ နောက်တချက်ကလည်း ဦးတင်ထွဋ်က “ဗိုလ်ချုပ်“သာဆိုတယ် စစ်မတိုက်တတ်ဘူး။ နောက်ပြီး ဆိုရှယ်လစ်တွေ(ကျော်ငြိမ်း-ဗဆွေ)တို့နဲ့လည်း မတည့်ဘူး။ အစေးမကပ်ရုံမဟုတ်ဘူး တည့်ကိုမတည့်တာ။ ဒါပေမဲ့ သူက ဟုတ်ဟုတ်မဟုတ်ဟုတ် “ဗိုလ်ချုပ်“။ ပြီးတော့ နိုင်ငံခြားရေးဝန်။ အင်္ဂလိပ်က “ပစား“ပေးထားတာ။

ဒီတော့ သူဟာ နေဝင်းအတွက် ဆိုရှယ်လစ်အုပ်စုအတွက် အာဏာကိစ္စရှင်းတော့ ခလုပ်ကန်သင်းဖြစ်လာတယ်။ အဲ့ဒါနဲ့ပဲ သူဟာ လက်ပစ်ဗုံးစာမိပြီး သေတယ်။ ခုထိ ဘယ်သူသတ်မှန်း လက်သည်မပေါ်ဘူး။ ဝန်ကြီးချုပ်ဦးနုလက်ထက်မှာ အဲ့ကိစ္စပြန်စုံစမ်းရေးကော်မတီတွေဘာတွေ ဖွဲ့ဖက်ပြီး ဟန်ပြလုပ်သေးတယ်။ နောက် ဖျောက်လိုက်တယ်။ ဦးတင်ထွဋ် လက်ပစ်ဗုံးစာ မမိခင်က “ဗမာ့ခေတ်“ သတင်းစာတိုက်လည်း မိဖူးတယ်။ အဆောက်အဦးထဲပစ်သွင်း တာ။ ဦးတင်ထွဋ်တုန်းက ကားထဲပစ်သွင်းတာ။ ဗမာခေတ် ဗုံးစာမိတာလည်း လက်သည် မပေါ်ဘူး။ လူတွေကတော့ ဒါ ဆိုရှယ်လစ်ဂိုဏ်းသားတွေလို့ပြောကြ ရေးကြတယ်။

ထားပါတော့ ပြန်ကောက်ရရင် လက်ပစ်ဗုံးကိစ္စက ခုမှ ခေတ်ထတာမဟုတ်ဘူးဆိုတာရယ်၊ လက်သည်မပေါ်တဲ့အမှုဆိုတာက ခုမှ ထ ရှိတာမဟုတ်ဘူးဆိုတာရယ်၊ အဲ့ဒီကိစ္စတွေနောက်မှာ နေဝင်းရယ်၊ သူ့ဆရာ လက်ယာစွန်း ဗစိန်-ထွန်းအုပ်တို့၊ သူ့ဆရာ ဆိုရှယ်လ်ဖက်ဆစ် ကျော်ငြိမ်း-ဗဆွေတို့ရှိခဲ့တယ်ဆိုတာပါ။ နေဝင်းလို့ပြောလိုက်ရင် ခုလက်ရှိ စစ်အုပ်စု ပဥ္စမမျိုးဆက် မင်းအောင်လှိုင်အထိ အနက်ပါတယ်ဆိုတာလည်း မမေ့ကြပါနဲ့။ စစ်အုပ်စုက ထောင့်စေ့အောင် မွှေနှောက်နေတာလည်း သတိရှိကြပါ။
မျိုးမြင့်ချို
ဂျူလိုင် ၃၁၊ ၂ဝ၁၉

Sunday, July 28, 2019

“နယ္ခ်ဲ့စနစ္ ဆန့္က်င္ေရး ေခတ္မကုန္ေသး”

0 comments
“နယ္ခ်ဲ့စနစ္ ဆန့္က်င္ေရး ေခတ္မကုန္ေသး”
နယ္ခ်ဲ႔စနစ္ကို စကားတလုံးတည္းျဖင့္ေဖၚ ျပပါဟုဆိုလွ်င္ “စစ္” ဟူ၍ေျဖရပါမည္။
နယ္ခ်ဲ႔စနစ္ စတင္ေပၚလာကတည္းက ယခုအထိ “ စစ္ ” အမ်ိဳးမ်ိဳးတိုက္ခဲ့ၾကသည္။ ၁၉၁၄ ခုႏွစ္ မတိုင္မီတြင္ အမ်ား အားျဖင့္ ကိုလိုနီသိမ္းပိုက္ေရးအတြက္ က်ဴးေက်ာ္စစ္တိုက္ခဲ့ၾကသည္။ ဤစစ္အမ်ိဳးအစားတြင္ အဂၤလိပ္- ဗမာစစ္ပြဲလည္း ပါသည္။ သည့္ထက္ႀကီးၿပီး၊ သည့္ထက္ျပင္းထန္ေသာ စစ္မ်ား တကမၻာလံုးတြင္ အမ်ားအျပားျဖစ္ခဲ့သည္။ နယ္ခ်ဲ႔က်ဴး ေက်ာ္ေရးစစ္အျပင္ နယ္ခ်ဲ႔အခ်င္းခ်င္းျဖစ္ေသာ စစ္မ်ားလည္းျဖစ္ခဲ့သည္။ ထိုစဥ္ကျဖစ္ေသာ စစ္မ်ားသည္ ေဒသႏၱရအကန္႔အသတ္အတြင္းျဖစ္ေသာ စစ္မ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ကမၻာစစ္အျဖစ္ ျဖစ္ပြားရန္ အေျခအေနအခ်က္အလက္အျဖစ္ မရွိေသးေပ။
၁၉၁၄ ခုႏွစ္တြင္ကား ကမၻာစစ္ျဖစ္ရန္ အေျခအေနအခ်က္အလက္မ်ား ျပည့္စံုခဲ့ၿပီ။ တကမၻာလံုးတြင္ လက္တဆုပ္စာ နယ္ခ်ဲ႔သမားတို႔က ခြဲေဝၿပီးခဲ့ၿပီ။ အသစ္ထပ္ၿပီးခြဲဘို႔သာ ရွိေတာ့သည္။ ဤသို႔ျဖင့္ အသစ္ထပ္ခြဲရန္ စစ္တိုက္ၾကသည္။ ကမၻာစစ္တြင္ ကြၽန္ဝယ္ရာအဆစ္ပါသလို ဗမာျပည္ကလည္း အဂၤလိပ္ဘက္ကပါရသည္။ ဥေရာပစစ္ေျမျပင္ေတာ့မေရာက္ မက္ဆိုပိုေတးမီယား(ယခု အီရတ္)ေရာက္သည္။ စစ္မတိုက္ရ၊ ေပၚတာလုပ္ငန္းလုပ္ရသည္။
စစ္သားစုရာတြင္ ဆင္းရဲသားလယ္သမားမ်ား၊ ၿမိဳ႕ေနဆင္းရဲသားမ်ားကို ရပ္႐ြာလူႀကီးမ်ားက ထည့္လိုက္ၾကသည္။ တခ်ိဳ႕ ေငြေပးၿပီး ထည့္သည္။ ဆင္းရဲသားမ်ားက ထိုစဥ္မွစ၍ “ေပၚတာ” ဇာတာပါလာသည္ဟု ေျပာရမလိုပင္… ။
စစ္ၿပီးေတာ့ စစ္ျပန္မ်ားအျဖစ္ အဂၤလိပ္က မျဖစ္စေလာက္ မ, စသည္။ ထို ေပၚတာတြင္ “ ဆပၸါးမိုင္းနားတပ္ ” ကို အုပ္ခ်ဳပ္ သြားသူမ်ားကိုကား နယ္ဘက္၊ ပုလိပ္ဘက္တြင္ ေနရာေကာင္းေပးသည္။ စစ္သားစုေပးသူမ်ားလည္း ဘြဲ႔ထူးဂုဏ္ထူးရၾက၏။
ဤကား ပဌမကမၻာစစ္တြင္ ဗမာျပည္ျပည္သူမ်ား ရလာေသာ ပဌမအေတြ႔အႀကံဳျဖစ္၏။

၁၉၃၉ ဒုတိယကမၻာစစ္သည္ ပဌမကမၻာစစ္၏ အဆက္ပင္ျဖစ္သည္။ သေဘာခ်င္းအတူတူပင္ျဖစ္သည္။ ဂ်ာမဏီ၏ အခဲမေၾကပြဲအျဖစ္ စခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ပဌမကမၻာစစ္တုန္းက ဗမာျပည္ ျပည္သူမ်ားသည္ မတက္ႀကြသည့္အခန္းမွပါဝင္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း ဒုတိယကမၻာစစ္ပြဲတြင္ကား တက္ၾကြသည့္ အင္အားျဖစ္လာခဲ့သည္။ တကမၻာလံုးတြင္လည္း ဤအတိုင္ပင္ျဖစ္သည္။ တတိယ ကြန္ျမဴနစ္အင္ တာေနရွင္နယ္၏ အေတြးအေခၚ ေရွ႕ေဆာင္မႈ ( တနည္း ) “လီနင္ဝါဒ” ေခါင္းေဆာင္မႈမွ ေပၚထြက္လာေသာရလဒ္ျဖစ္သည္။
လီနင္ဝါဒက “နယ္ခ်ဲ႔စစ္ကို ျပည္တြင္းစစ္အျဖစ္ေျပာင္းပစ္” ဖို႔ နယ္ခ်ဲ႔ႏိုင္ငံရွိ ျပည္သူမ်ားကို ေရွ႕ေဆာင္ခဲ့ေသာ္လည္း မေအာင္ျမင္ခဲ့ေပ။ သို႔ေသာ္ ကိုလိုနီႏိုင္ငံမ်ားတြင္ “နယ္ခ်ဲ႔စစ္ကို အမ်ိဳးသားလြတ္လပ္ေရးစစ္အျဖစ္ေျပာင္းပစ္ေရး” တြင္ကား အႀကီးအက်ယ္ေအာင္ျမင္ခဲ့သည္။
ဒုတိယကမၻာစစ္အၿပီးတြင္ ႏိုင္ငံအမ်ားအျပား လြတ္လပ္ေရးရလာသည္မွာ ဖက္ဆစ္ဆန္႔က်င္ေရးစစ္၏ အသီးအပြင့္မ်ားေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ဗမာျပည္တြင္ ဖက္ဆစ္ဆန္႔က်င္ေရးစစ္မရွိလွ်င္ လြတ္လပ္ေရးမရႏိုင္ေပ။
“စစ္” ေၾကင့္ျပည္သူမ်ားႏိုးၾကားလာၿပီး နည္ခ်ဲ႔စနစ္အားနည္းသြားသည္။ အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေတာ္မ်ား ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္ခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ စစ္ေျမျပင္ျဖစ္ခဲ့သည့္ ဥေရာပ၊ အာရွမွ နယ္ခ်ဲ႔ႏိုင္ငံမ်ားသာ အားနည္းသြားျခင္းျဖစ္သည္။ စစ္ဒါဏ္ကို သူ႔နယ္ေျမတြင္ လံုးလံုးမခံခဲ့ရ ေသာ အေမရိကန္နယ္ခ်ဲ႔သည္ကား အားႀကီးလာခဲ့သည္။

ဤတြင္ အေမရိကန္နယ္ခ်ဲ႔၏ ထူးျခားခ်က္ကို တင္ျပစရာရွိေပသည္။
သူ၏ ပထဝီအေနအထားေၾကင့္ “စစ္” မွ အၿမဲတမ္း အျမတ္ထုတ္ႏိုင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ဥေရာပတြင္ နပိုလီယံစစ္ပြဲမ်ားျဖစ္ၿပီး ဥေရာပတိုက္ႀကီး ဖြတ္ဖြတ္ေက်ေနစဥ္က အေမရိကန္သည္ နပိုလီယံ၏ အခက္ေတြ႔ေနမႈကို ခ်က္ယူ၍ နယ္ေျမေဒသႀကီးတခုလုံးကို နပိုလီယံထံမွ ဝယ္ယူခဲ့သည္။ ေဒၚလာ ၁၅ သန္းေပးၿပီး ဝယ္ယူခဲ့ရာ သူ႔ ရွိရင္းစြဲနယ္ေျမကို တဆ တိုးခ်ဲ႔ႏိုင္ခဲ့သည္။
႐ုရွား အခက္ေတြ႔ေနတုန္းမွာလည္း အလာစကာျပည္နယ္ႀကီးတခုလံုးကို ေစ်းေပါေပါႏွင့္ဝယ္ခဲ့သည္။

ကမၻာစစ္ႏွစ္ခုျဖစ္ေသာအခါတြင္ စစ္ပစၥည္း၊ ရိကၡာအသံုးအေဆာင္မ်ား အစြမ္းကုန္ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်ၿပီး အရင္းအႏွီး၊ ဥစၥာဘ႑ာမ်ား စုေဆာင္းခဲ့သည္။ ဒုတိယကမၻာစစ္အၿပီးတြင္ ကမၻာ့ဥစၥာဓန၏ အမ်ားစုအပိုင္းသည္ အေမရိကန္လက္ထဲ ေရာက္သြားခဲ့သည္။ အျခားႏိုင္ငံမ်ားတြင္ စစ္ေၾကင့္ စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားပ်က္စီးခဲ့ေသာ္လည္း အေမရိကန္တြင္ထြန္းကားခဲ့၏။ ကမၻာ႔စက္မႈလုပ္ငန္းအားလံုး၏ သံုးပံု ႏွစ္ပံုမွာ အေမရိကန္တြင္ ျဖစ္၏ ။
ဥေရာပ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးလုပ္ၾကေသာအခါ မာရွယ္စီမံကိန္းျဖင့္ အျမတ္ထုတ္ျပန္သည္။
စစ္ျဖင့္ အၿမဲအျမတ္ထြက္ခဲ့ေသာ အေမရိကန္နယ္ခ်ဲ႔သည္ ကိုရီးယားစစ္၊ ဗီယက္နမ္စစ္မ်ားတြင္မွ အ႐ႈံးထြက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ဤအ႐ႈံးသည္ သမိုင္းတေလွ်ာက္ အျမတ္ရခဲ့သည္ႏွင့္စာလွ်င္ မေျပာပေလာက္ေပ။
အေမရိကန္နယ္ခ်ဲ႔ကား “စစ္” ေၾကင့္ႀကီးပြားခဲ့သူျဖစ္၍ “စစ္” ကို ခုံမင္လွသည္။ အဆံုးစြန္ေျပာရလွ်င္ “စစ္” ဆိုေသာ ေဝါဟာရကိုပင ခံုမင္သည္။
ထို႔ေၾကာင့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကာလႀကီးမွပင္ “စစ္ေအး”၊ “ကုန္သြယ္စစ္” စသျဖင့္ “စစ္” ေဝါဟာရကို ေရလဲသံုးၿပီး ဗိုလ္က်လႊမ္းမိုးေနသည္။
ကိုယ့္ဘာသာ ေသေၾကာင္းႀကံသလို ဆိုဗီယက္ေခါင္းေဆာင္စုမ်ားက ႏွစ္ရွည္လမ်ားလုပ္ခဲ့သည္၏အက်ိဳးဆက္အျဖစ္ ဆိုဗီယက္ယူနီယံ ၿပိဳကြဲေသာအခါ အေမရိကန္သည္ ပို၍ပင္ေမာက္မာေနသည္။ အေမရိကန္လႊတ္ေတာ္ကျပဌာန္းေသာ ဥပေဒအခ်ိဳ႕သည္ သူ႔မဟာမိတ္မ်ား ကိုပင္ မေက်မနပ္ျဖစ္ေစေလၿပီ။ အေမရိကန္သည္ ကမၻာ႔ပုလိပ္ႀကီးသာမက ကမၻာ့လႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ပင္ လုပ္ခ်င္ေနသည္။ အေမရိကန္လက္ဝါးႀကီးအုပ္အရင္းရွင္မ်ား၏ ကိုယ္စားလွယ္ျဖစ္ေသာ အေမရိကန္မွ ပါတီႀကီး (၂)ခုသည္ သူ႔ထက္ငါ “လက္်ာ” က်မႈ ၿပိဳင္ေနၾကသည္။
“ပင္လယ္ေကြ႔စစ္ပြဲ” ကို ခ်က္ယူကာ အာရပ္ကမၻာတြင္းသို႔ တိုးဝင္ခဲ့သည္။ သူ၏ စစ္ေရးအကာအကြယ္ကို ယူထားရေသာ အမွီခိုႏိုင္ငံမ်ား ျဖစ္ေအာင္လုပ္လွ်က္ရွိသည္။
ကုလသမဂၢကို သူ႔အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ သံုးႏိုင္လွ်င္သံုး၊ မသံုးႏိုင္လွ်င္ အလုပ္မျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေနသည္။ ထည့္ဝင္ရမည့္ေငြမ်ား မထည့္ဘဲ ထား၏။
အေမရိကန္၏ “အက်ိဳးစီးပြား” ဆိုသည္မ်ားကလည္း ကမၻာအႏွံ႔ မ်ားျပားလွသည္။ သူ႔အက်ိဳးစီးပြားကာကြယ္ဘို႔ဆိုၿပီး ေနရာတကာဝင္စြက္၏။ သူ႔အတြက္အခြင့္သာခိုက္မွာ သူမပါရဘဲ သူမ်ားေတြ စစ္ျဖစ္ေအာင္ ေျမႇာက္ေပး၏။
အဂၤလိပ္နယ္ခ်ဲ႔သည္လည္း အေမရိကန္ေနာက္ကြယ္မွ ဖဝါးေျခထပ္လိုက္၍ အျမတ္ထုတ္ရန္ ႀကိဳးစားေနသည္။

အေမရိကန္အစိုးရ၏ တရားဝင္ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ (၁၉၉၄) တြင္ အေမရိကန္ျပည္မႀကီးႏွင့္ သူပိုင္ဆိုင္သည့္နယ္ေျမမ်ားအတြင္း ၾကည္း ေရ ေလ စစ္အင္အား တသန္းသံုးသိန္းေက်ာ္ခ်ထား၏။ ႏိုင္ငံျခားတြင္ သံုးသိန္းနီပါးခ်ထား၏။
ဗမာျပည္အနီးတဝိုက္ (ထိုင္း ၊ စကၤာပူ)တို႔တြင္ပင္ စစ္တပ္ခ်ထားမႈရွိေနသည္။
ဤသည္မ်ားမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကာလတြင္ စစ္တပ္မ်ား ႏိုင္ငံျခားတြင္ခ်ထားျခင္းျဖစ္သည္။ သက္ဆိုင္ရာတိုင္းျပည္တို႔၏ သေဘာတူညီခ်က္ျဖင့္ ခ်ထားျခင္းျဖစ္သည္ဟု အေမရိကန္ကေျပာႏိုင္ပါ၏။
ဂ်ပန္သည္ အေမရိကန္ ႏ်ဴကလီယားထီးရိပ္ေအာက္ခိုကာ စစ္အင္အားစုလွ်က္ရွိသည္။
ႏိုင္ငံအလိုက္စစ္အသံုးစရိတ္မ်ားမွာ ေၾကာက္ခမန္းပင္ျဖစ္၏။ (၁၉၉၄ - ၉၅) စာရင္းအရ ႏိုင္ငံႀကီးမ်ားစာရင္း - အေမရိကန္(၂၈၁)၊ အဂၤလိပ္(၄၂)၊ ဂ်ာမဏီ(၃၅)၊ ျပင္သစ္(၃၄)၊ အိႏၵိယ(၇) ။ အိမ္နီးနားခ်င္းႏိုင္ငံမ်ား - ထိုင္း(၃)အင္ဒိုနီးရွား(၂)ျဖစ္ၿပီး ဗမာ(၁) ျဖစ္သည္။ (အားလံုး ဘီလွ်ံေဒၚလာ ျဖစ္သည္) ဤစာရင္းကို “ ႏိုင္ငံတကာ ေသနဂၤဗ်ဴဟာေလ့လာေရးအဖြဲ႔”စာရင္းမွ ယူထားျခင္းျဖစ္သည္။
စာရင္းတခုအရ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္အတြက္ စစ္အသံုးစားရိတ္မွာ တ႐ုပ္(၈ . ၄ ဘီလွ်ံ) ေဒၚလာႏွင့္ ဂ်ပန္(၄၈ . ၄၅ ဘီလွ်ံ) ေဒၚလာတို႔ျဖစ္သည္။
ဂ်ပန္တြင္ စစ္ဝါဒ တစခန္းထရန္ တာစူေနသည္။ စီးပြားေရးအရမဟာျဖစ္ေနေသာ ဂ်ပန္တြင္ စစ္ဝါဒီမ်ား စိတ္ႀကိဳက္လုပ္ခြင့္ရသြားပါက တဟုန္ထိုးစစ္အင္အားႀကီးႏိုင္ငံ ျပန္ျဖစ္သြားမွာ ေသခ်ာပါသည္။
ကမၻာတြင္ နယ္ခ်ဲ႔ႏိုင္ငံမ်ားရွိေနေသးသည္။ နယ္ခ်ဲ႔အႏၱရာယ္ရွိၿမဲရွိေနရာ တမ်ိဳးသားလံုးသည္ နယ္ခ်ဲ႔ဆန္႔က်င္ေရးစိတ္ဓါတ္ကို ျမႇင့္တင္ထားၾကရေပမည္။

နယ္ခ်ဲ ့ဆန္႔က်င္ေရး ဒုတိယအဆင့္ ( ၁၈၈၅ -၁၉၄၈ )

0 comments
နယ္ခ်ဲ ့ဆန္႔က်င္ေရး  ဒုတိယအဆင့္ ( ၁၈၈၅ -၁၉၄၈ )
ဤအဆင့္တြင္ အဆင့္ခြဲကေလးမ်ားရွိသည္။ အဂၤလိပ္နယ္ခ်ဲ႔ကို ဦးတည္တိုက္ခိုက္ရေသာ အဆင့္ခြဲႏွင့္ဂ်ပန္ဖက္ဆစ္ကို ဦးတည္ တိုက္ခိုက္ရေသာ အဆင့္ခြဲဟူ၍ ႏွစ္ပိုင္းခြဲႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္ ခြဲၿပီးမတင္ျပေတာ့ဘဲ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ တိုက္ ခိုက္ရေသာ ကာလကို တစုတေပါင္းတည္းပင္ တင္ျပပါမည္။
လြတ္လပ္ေရးတိုက္ပြဲကာလ ေခါင္းေဆာင္မႈအပိုင္း၊ အမ်ိဳးသားေသြးစည္းညီၫြတ္မႈ တည္ေဆာက္ေရးအပိုင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ့အကူအညီရယူမႈ အပိုင္းဟူ၍ အပိုင္းႀကီး (၃)ပိုင္းခြဲၿပီး တင္ျပပါမည္။
“ လြတ္လပ္ေရးတိုက္ပြဲကာလ ေခါင္းေဆာင္မႈသမိုင္း ”
( ၁၈၈၅ မွ ၁၉၂ဝ အထိ ) ၂၅ ႏွစ္ ကာလအတြင္းတြင္ ပေဒသရာဇ္ မင္းမ်ိဳးမင္းႏြယ္တို႔၏ နယ္ခ်ဲ႔ဆန္႔က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈမွာ “ လင္းပင္မင္းသား ပုန္ကန္မႈ” တခုမွတပါး လံုးဝမရွိသေလာက္ ျဖစ္သြားခဲ့သည္။ ေနရာအႏွံ႔အျပားမွ ပုန္ကန္မႈမ်ားမွာ ၿမိဳ႕ဝန္၊ ၿမိဳ႕သူႀကီး၊ သာမန္ရဟန္းပုဂၢိဳလ္ လူပုဂၢိဳလ္တို႔ေခါင္းေဆာင္ေသာ ပုန္ကန္မႈမ်ားျဖစ္သည္။ အားလံုးေလာက္ကလည္း မင္းေလာင္းဘြဲ႔ခံၾကသည္။ တျပည္လံုးမဟုတ္၊ ေဒသႏၱရလႈပ္ရွားမႈ ျဖစ္သည္။ သူတို႔လႈပ္ရွားမႈကို ေခါင္းေဆာင္ေသာအေတြးအေခၚက ပေဒသရာဇ္အေတြးအေခၚျဖစ္သည္။ ၁၉၃ဝ ဆရာစံသူပုန္သည္လည္း ဤအထဲတြင္ပါသည္။ အႏွစ္သာရအရ သတ္မွတ္လွ်င္ကား အားလံုးမွာ လယ္သမားပုန္ကန္မႈမ်ားျဖစ္ၾကသည္။
မည္သို႔ပင္ဆိုေစ မင္းမ်ိဳးမင္းႏြယ္မ်ားစြန္႔ပစ္လိုက္ေသာ ပေဒသရာဇ္အမ်ိဳးသားေရးအလံကို သာမန္ျပည္သူမ်ားက ေကာက္ကိုင္ကာ အဂၤလိပ္နယ္ခ်ဲ႔ဆန္႔က်င္ေရးကို ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ၾကျခင္းျဖစ္၍ ဂုဏ္ျပဳရမည္ျဖစ္သည္။
၁၉၂ဝ ခုႏွစ္အထိဟူ၍ သတ္မွတ္ျခင္းမွာ ပေဒသရာဇ္အမ်ိဳးသားေရးအေတြးအေခၚမ်ား ကြယ္ေပ်ာက္သြားကာ ဓနရွင္အ မ်ိဳးသားေရးဝါဒက ေခါင္းေဆာင္မႈေနရာယူျခင္းကို အဓိကထားသတ္မွတ္ျခင္းျဖစ္သည္။ (အေတြးအေခၚျဖစ္စဥ္မ်ားကို ခုႏွစ္ သကၠရာဇ္ျဖင့္ ယတိျပတ္ ျဖတ္၍မရေပ၊ မွတ္ရသားရလြယ္ေအာင္သာ သတ္မွတ္ျခင္းျဖစ္သည္)
၁၉၃ဝ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းတြင္ကား လြတ္လပ္ေရးတိုက္ပြဲ ေခါင္းေဆာင္မႈေနရာကို အမ်ိဳးသားဓနရွင္လူတန္းစား (သို႔မဟုတ္) အမ်ိဳးသားဓနရွင္ လူတန္းစား၏အေတြးအေခၚသို႔ တိမ္းၫႊတ္ေသာ ဓနရွင္ေပါက္စမ်ားက ရရွိလာခဲ့သည္။
ဓနရွင္လူတန္းစားက နယ္ခ်ဲ႔ဆန္႔က်င္ေရးေခါင္းေဆာင္မႈကိုယူလာခ်ိန္မွစ၍ ႏိုင္ငံတကာအေတြ႔အႀကဳံမ်ားကို ဆည္းပူးလာၾကသည္။ ပဌမပိုင္းတြင္ အိႏၵိယအေတြ႔အႀကဳံမ်ား ေနာက္ပိုင္းတြင္ အိုင္ယာလန္အေတြ႔အႀကံဳမ်ားကို ဆည္းပူးၾကသည္။ တျခားအေတြ႔အၾကဳံမ်ားလည္း ဆည္းပူးၾကသည္။
ဓနရွင္လူတန္းစားေခါင္းေဆာင္မႈၿဖင့္ လႈပ္ရွားေသာ အမ်ိဳးသားလြတ္လပ္ေရးလႈပ္ရွားမႈသည္ အဂၤလိပ္ေပးသည့္ရာထူး မယူျခင္း၊ ကြဲၿပဲျခင္းျဖင့္ အဆံုးသတ္ခဲ့သည္။ အစပိုင္းတြင္ စည္း႐ံုးမိေသာ္လည္း ေနာက္တြင္ အစည္းေျပသည္။ ျပည္သူလူထုကို ေတာ္လွန္ေရးအသိမေပးႏိုင္။ သူတို႔ကိူယ္တိုင္မွာပင္ ေတာ္လွန္ေရးသေဘာတရား မရွိေပ ။
၁၉၃၈ (၁၃ဝဝ ရာျပည့္အေရးေတာ္ပံု) ၏ ေနာက္ပိုင္းတြင္ကား ႐ုရွားေအာက္တိုဘာေတာ္လွန္ေရးသည္ စံျပဳစရာ ဆည္းပူးစရာျဖစ္လာ ခဲ့သည္။ အလုပ္သမား၊ လယ္သမား ၊ ေတာ္လွန္ေသာ ပညာတတ္ (ေက်ာင္းသား) တို႔၏ ေတာ္လွန္ေရး ေခါင္းေဆာင္မႈကို ထူေထာင္မိသည္။ နယ္ခ်ဲ႔ဆန္႔က်င္ေရး၊ လြတ္လပ္ေရးအေရးေတာ္ပံု၏ ေခါင္းေဆာင္မႈကို ေတာ္လွန္ေသာလူတန္းစားမ်ားက ရရွိခဲ့သည္။ ေတာ္လွန္ေရးသေဘာတရားလည္း တစံုတရာျပည့္ဝလာခဲ့သည္။
၁၃ဝဝ ရာျပည့္အေရးေတာ္ပံုက ရရွိလိုက္သည့္အေတြ႔အႀကဳံႏွင့္သခၤန္းစာအရ လက္နက္ကိုင္ထားေသာ နယ္ခ်ဲ႔ကို ျပည္သူမ်ားက လက္နက္ျဖင့္သာ တိုက္ဖ်က္ႏိုင္ေၾကာင္းကို အလုပ္သမား၊ လယ္သမား၊ ေက်ာင္းသားမ်ားက သေဘာေပါက္ခဲ့ၿပီ။
၁၃၀၀ ရာျပည့္အေရးေတာ္ပုံမွရရွိေသာ သင္ခန္းစာႏွင့္အေတြ႔အႀကံဳမ်ားမွာ အဓိကအားျဖင့္ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္၏။
ေတာ္လွန္ေရးလုပ္မည္ဆိုလွ်င္ ေတာ္လွန္တဲ့သေဘာတရားရွိရမည္။ ေတာ္လွႏ္ေရးသေဘာတရားျဖင့္။ လက္နက္တတ္ဆင္ထားေသာ၊ သံမဏိစည္းကမ္းရွိေသာ ေတာ္လွန္ေရးပါတီတရပ္ရွိရမည္။
စည္းလုံးႏိုင္သမွ်ေသာ အင္အားမ်ားကို အက်ယ္ျပန္႔ဆုံး စည္းရုံးထားသည့္ ေတာ္လွန္ေသာတပ္ေပါင္းစုရွိရမည္။
ေတာ္လွန္ေသာျပည္သူမ်ား၏ လႈပ္ရွားမႈကို ျပတ္ျပတ္သားသားေထာက္ခံကာ ျပည္သူ႔အက်ိဳးစီးပြားကို ႀကံ့ႀကံ့ခိုင္ခိုင္ ကာကြယ္မည့္ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရး တပ္မေတာ္ရွိရမည္၊ နယ္ခ်ဲ႔သမားကို အၾကမ္း ဖက္တုိက္ဖ်က္ပစ္ရမည္။
ဤသင္ခန္းစာႏွင့္ အေတြ႔အႀကံဳမ်ားအရ နယ္ခ်ဲ႔စနစ္ႏွင့္ ပေဒသရာဇ္ေျမရွင္စနစ္ ဆန္႔က်င္ေရးတိုက္ပြဲကို ျပတ္သားစြာ ဆင္ႏႊဲႏိုင္ရမည့္ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကို ဖြဲ႔စည္းခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ဖတပလ(ေနာင္တြင္ ဖဆပလ) ဖြဲ႔စည္းျခင္း/မ်ိဳးခ်စ္တပ္မေတာ္ႏွင့္ ရဲေခါင္ေပ်ာက္က်ားတပ္မ်ား ဖြဲ႔စည္းျခင္း တို႕သည္လည္း ၁၃၀၀ ရာျပည့္ အေရးေတာ္ပုံ၏ သင္ခန္းစာႏွင့္ အေတြ႔အႀကဳံမ်ားအရ ဖြဲ႔စည္းျခင္းျဖစ္ သည္။
(၁၉၃၉ - ၄၅) ဒုတိယကမၻာစစ္ကာလတြင္ သေဘာေပါက္ထားသည့္ အယူအဆကို လက္ေတြ႔က်င့္သံုးႏိုင္ခဲ့သည္။ ဤသို႔က်င့္သံုးႏိုင္သျဖင့္လည္း မနည္းလွေသာ အက်ိဳးအျမတ္မ်ား ေအာင္သီးေအာင္ပြင့္မ်ား ရရွိခဲ့သည္။ ရန္/ငါ အေျခ အေနႏွင့္ အခ်ိဳးအစား သည္ ေျပာင္းျပန္လွန္၍ေျပာင္းလဲခဲ့ေလၿပီ ။

ရန္/ငါ အေျခအေနႏွင့္ အခ်ိဳးအစားေျပာင္းလဲသြားျခင္း
မိမိ-
ေတာ္လွန္ေသာ သေဘာတရားလက္နက္တပ္ဆင္ထားသည့္ လက္ဝဲအင္အားစုတရပ္ အေကာင္အထည္ျဖင့္ ေပၚထြက္လာျခင္း။
လက္ဝဲအင္အားစုမ်ား၏ညီၫြတ္ေရးကို အေျခခံထားေသာ အမ်ိဳးသားေသြးစည္းညီၫြတ္ေရးတပ္ေပါင္းစုႀကီး တရပ္ဖြဲ႔ စည္းႏိုင္ျခင္း  အမ်ိဳးသားေတာ္လွန္ေရးတပ္မေတာ္တခု တည္ေထာင္ႏိုင္ျခင္း။
ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးတြင္ အေတြ႔အႀကဳံမ်ားရရွိလိုက္သည့္ အလုပ္သမား၊ လယ္သမား၊ ေက်ာင္းသားလူငယ္မ်ား အဓိကျဖစ္သည့္ ေတာ္လွန္ေသာ ျပည္သူမ်ားရွိေနျခင္း။
အလုပ္သမားသဂၢ ( အစည္းအ႐ံုး ) ၊ လယ္သမားသမဂၢ ( အစည္းအ႐ံုး ) ၊ ေက်ာင္းသားသမဂၢ လူငယ္အစည္း အ႐ံုး ျပည္သူ႕ရဲေဘာ္အဖြဲ႔ စသည္တို႔တြင္ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးသမားေဟာင္းမ်ားက ေခါင္းေဆာင္မႈရၾကျခင္း ….. စသည္ တို႔ျဖစ္သည္။

ရန္သူ -
အဂၤလိပ္နယ္ခ်ဲ႔သမား အားနည္းသြားျခင္း။
စစ္အၿပီးအဂၤလိပ္နယ္ခ်ဲ႔သည္ ဒုတိယတန္းစား နယ္ခ်ဲ႔ႏိုင္ငံျဖစ္သြားသည္။ အေမရိကန္နယ္ခ်ဲ႔အကူအညီမပါလွ်င္ သူခ်ည္းဘာမွ မစြမ္းေဆာင္ႏိုင္ေတာ့ျခင္း။
အိႏၵိယမွ တပ္သားေရေသာက္ျမစ္မရေတာ့ျခင္း၊ (ဤသည္မွာ ဗမာျပည္အတြက္ အေရးႀကီးသည္)
ၿဗိတိသွ်အင္ပါယာစတင္ၿပဳိကြဲလာျခင္း။ နယ္ခ်ဲ႔ကြင္းဆက္မ်ား အားေလ်ာ႔လာျခင္း။

မဟာမိတ္ -
ဆိုဗီၤယက္ယူနီယံေခါင္းေဆာင္ေသာ ဆိုရွယ္လစ္ဂိုဏ္း အားႀကီးလာျခင္း။ ထိုစဥ္က ဆိုဗီယက္ယူနီယံသည္ အမ်ိဳးသားလြတ္လပ္ေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ားကိုအားေပးေထာက္ခံသည္။
တရုပ္ျပည္ျပည္တြင္းစစ္တြင္ ေတာ္လွန္ေရးဘက္ (တ႐ုပ္ျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ) က မုခ်အႏိုင္ရၿပီး အေမရိကန္နယ္ခ်ဲ႔အားေပးထားေသာ ေကအမ္တီမ်ား မုခ်႐ႈံးေတာ့မည္မွာ ေသခ်ာေနျခင္း။
အိႏၵိယစစ္သားမ်ားကို အဂၤလိပ္၏ ကိုလိုနီထိန္းသိမ္းေရးစစ္ပြဲတြင္ ပါဝင္ခြင့္မျပဳဟုအိႏၵိယျပည္သူမ်ားက ယတိ ျပတ္ဆံုးျဖတ္ထားျခင္း။ ၿဗိတိသွ်ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၊ အိႏၵိယကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၊ တ႐ုပ္ျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၊ အေရွ႕ေတာင္အာရွ လက္တင္အေမရိက၊ အာဖရိကမွ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီမ်ား၏ ေဆာ္ၾသမႈေၾကာင့္ ထိုတိုင္းျပည္အသီးသီးမွ ျပည္သူမ်ားသည္ ဗမာျပည္၏အမ်ိဳးသားလြတ္လပ္ေရးတိုက္ပြဲကို ေထာက္ခံအားေပးစာနာၾကျခင္း။
ျဗိတိသွ်ေလဘာပါတီတြင္းမွ လက္ဝဲဂိုဏ္း၊ အိႏၵိယ ကြန္ဂရက္ပါတီစသည့္ အင္အားစုမ်ား၏ ေထာက္ခံစာနာမႈ ရရွိျခင္း။
ဤသို႔ေသာအေျခအေနတြင္ ဗမာျပည္သည္ လြတ္လပ္ေရးရခဲ့သည္။ မွန္ကန္ေတာ္လွန္ေသာေခါင္းဆာင္မႈႏွင့္ ျပည္သူတို႔၏ အားထုတ္မႈ ရွိျခင္း၊ ျပတ္သားေသာရည္႐ြယ္ခ်က္ႏွင့္သႏၷိဌာန္ရွိျခင္း၊ တမ်ိဳးသားလံုး ေသြးစည္းညီၫြတ္မႈရွိျခင္း၊ ႏိုင္ငံတကာ၏ အကူအညီရျခင္းတို႔ကား အေတြ႔အႀကံဳေကာင္းမ်ားျဖစ္သည္။
ရဲေဘာ္ေမာ္စီတုန္း၏ ေက်ာ္ၾကားေသာ “တရားရွိရင္ ကူသူမ်ားတယ္။ တရားမဲ႔ရင္ ကူသူရွားတယ္” ဆိုေသာစကားမွာ ထာဝရပင္ မွန္ကန္ ေနေပလိမ့္မည္။
အထက္ေဖၚျပပါ ရန္/ငါ အခ်ိဳးအစား ေျပာင္းလဲျခင္းမ်ားကား သူ႔အလိုလိုျဖစ္လာသည္မဟုတ္။ ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီးေၾကာင့္ အလိုလိ ေျပာင္းလဲသြားျခင္းလည္းမဟုတ္ေပ။ ဗမာျပည္ ျပည္သူမ်ား ႏွစ္ေပါင္းတရာ့အစိတ္နီးနီးဆင္ႏႊဲခဲ့ေသာ နယ္ခ်ဲ႔ဆန္႔က်င္ေရးတိုက္ပြဲမ်ား၏ ရလာဒ္ျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ဤေတာ္လွန္ေရးက မွန္ကန္ေသာေခါင္းေဆာင္မႈကို ထူေထာင္ ႏိုင္ခဲ့၏။ တမ်ိဳးသားလံုး ေသြးစည္းညီၫြတ္ေစခဲ့၏။ ဗမာျပည္၏ တရားေသာတိုက္ပြဲကို ကူညီမႈမ်ား (ႏိုင္ငံတကာ႔အကူအညီ) ကိုရရွိေစခဲ့၏။
အဂၤလိပ္နယ္ခ်ဲ႔သမားသည္ အဘက္ဘက္မွတြက္ၿပီး မတတ္သာ၍ ဗမာျပည္ကိုလက္လႊတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ လြတ္လပ္ေရးတိုက္ပြဲကို အၾကမ္းဖက္ၿပီးဖိႏွိပ္ပါက အရာရာကို သူတို႔ဆံုး႐ံႈးလိမ္႔မည္။ ေစ႔စပ္ၿပီးလြတ္လပ္ေရးေပးလိုက္ပါက အက်ိဳးစီးပြားတခ်ိဳ႔ကို ထိန္းသိမ္းႏိုင္ ဦးမည္ဟု တြက္ၿပီးလက္လႊတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
အဂၤလိပ္ေအာက္မွလြတ္လပ္ေရးကား ရခဲ့ၿပီ။ နယ္ခ်ဲ႔စနစ္၏ အႏၱရာယ္မွလြတ္ေျမာက္ခဲ့ၿပီေလာ။