ခေတ်သစ်မြန်မာ့သမိုင်း - ၂၉ဒေါက်တာသန်းထွန်းရေးတဲ့ A MODERN HISTORY OF MYANMAR
1752 - 1948 ကို ဘာသာပြန်တာပါ။
#အင်္ဂလိပ်မြန်မာပထမစစ်ပွဲ
အင်းဝရောက်ဗြိတိသျှသံကိုယ်စားလှယ်များ
အင်းဝရောက်ဗြိတိသျှသံကိုယ်စားလှယ်များ
#ဂျွန်ခရောဖတ်(၁၈၂၆ - ၂၇)
ရန္တပိုစာချုပ် ပုဒ်မခွဲ (၇) အရ ဗြိတိသျှ အရာရှိတစ်ဦးကို လက်နက်ကိုင် နောက်လိုက် ၅၀ နဲ့အတူ ဗြိတိသျှ အိန္ဒိယအစိုးရရဲ့ ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် ဆောင်ရွက်ဖို့ မြန်မာနန်းတော်မှာ အမြဲတမ်း အခြေစိုက် နေထိုင်ခွင့်ပြုထားတယ်။ မြန်မာနန်းတော်နဲ့ အင်္ဂလိပ်ကုန်သည်တွေကြားက ဆက်ဆံရေးဟူသမျှ သူ့ကိုဖြတ်ပြီး သွားရမှာပါ။ အဲဒီအရာရှိကို သံကိုယ်စားလှယ်လို့ခေါ်ပြီး သူ့ရုံးကို သံကိုယ်စားလှယ်ရုံးလို့ ခေါ်ပါတယ်။
မြို့တော်ကို အမရပူရကနေ အင်းဝကို ၁၈၂၄ ခုနှစ် မတ်လ ၃ ရက်မှာ ရွှေ့သွားတဲ့အတွက် ခရောဖတ်က အင်းဝရောက် ပထမဆုံး ဗြိတိသျှ သံကိုယ်စားလှယ်ပါ။ သူ့ကို လွှတ်လိုက်တဲ့ အဓိက ရည်ရွယ်ချက်က မြန်မာနဲ့ ကုန်သွယ်ရေးစာချုပ် ချုပ်ဖို့ပါ။ ဒါကလည်း ရန္တပိုစာချုပ်ရဲ့ ရည်မှန်းချက်တွေထဲက တစ်ခုပါ။ ရန္တပိုစာချုပ်အရ ကုန်သွယ်ရေးစာချုပ်ကို သီးသန့် အချိန်မဆိုင်းဘဲ အပြီးသတ် ချုပ်ဆိုရမယ်လို့ ဆိုထားပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် ဒီရည်ရွယ်ချက်ကို အကောင်အထည်ဖော်ဖို့ ခရောဖတ်ကို ၁၈၂၆ ခုနှစ်မှာ လွှတ်လိုက်တာပါ။
ခရောဖတ်က အခြေအနေအရ သူ့စကားပြန်အဖြစ် မစ္စတာဂျပ်ဆင်ကို ဆောင်ရွက်စေတယ်။ ဂျပ်ဆင်ဟာ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ခရစ်ယာန် တရားဟောခွင့်ရဖို့ ဘုရင့်ဆီက ခွင့်ပြုချက်ရအောင် ကြိုးပမ်းနေတာပါ။ ခရောဖတ်က ပုဒ်မခွဲ ၂၂ ခုပါတဲ့ စာချုပ်မူကြမ်းကို ရေးတယ်။ ဘုရင်က ပြဿနာတွေကို ဆွေးနွေးငြင်းခုန်ဖို့ ကော်မရှင်နာမင်းကြီးတွေကို လွှဲအပ်တယ်။ ဆွေးနွေး ငြင်းခုန်ရင်းနဲ့ ပိုဒ်ခွဲ ၁၇ ခုကို ဖြုတ်ခဲ့ရတယ်။ အကြောင်းကတော့ ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဟာ မြန်မာတွေအတွက် အမှန်တကယ် အကျိုးရှိမှာမဟုတ်ဘူးလို့ မြန်မာအရာရှိတွေက ယူဆကြလို့ပါပဲ။ ဒီလိုနဲ့ နောက်ဆုံးတော့ ပိုဒ်ခွဲ ၅ ခုပဲ ကျန်ပါတော့တယ်။ အဲဒီပိုဒ်ခွဲတွေကတော့
၁။ အိန္ဒိယမြန်မာ နှစ်နိုင်ငံ လွတ်လပ်စွာ အပြန်အလှန် ကုန်သွယ်ရေးအတွက် ၂ နိုင်ငံကြားမှာ ကုန်သွယ်ရေး တိုးတက်မှုကို ပိတ်ဆို့ခြင်း မရှိစေရ။
၂။ ရွှေနဲ့ငွေ အဝင်အထွက် ၂ ဖက်စလုံးက တင်းကြပ်ထားတာကို ဖယ်ရှားပေးရမယ်။
၃။ ဆိပ်ကမ်းခွန် သတ်မှတ်ရမယ်။
၄။ နိုင်ငံအတွင်းမှာ ကုန်သည်တွေ သွားလိုတဲ့ နေရာမှန်သမျှ ခွင့်ပြုရမယ်။ သူတို့ နိုင်ငံက ပြန်ထွက်တဲ့အခါ မိသားစုတွေကိုပါ ခေါ်ယူခွင့်ပြုရမယ်။
၅။ သင်္ဘောပျက်တဲ့ သင်္ဘောသားတွေကို တိုးချဲ့ ထောက်ပံ့ရမယ် ဆိုတာတွေပါပဲ။
၂။ ရွှေနဲ့ငွေ အဝင်အထွက် ၂ ဖက်စလုံးက တင်းကြပ်ထားတာကို ဖယ်ရှားပေးရမယ်။
၃။ ဆိပ်ကမ်းခွန် သတ်မှတ်ရမယ်။
၄။ နိုင်ငံအတွင်းမှာ ကုန်သည်တွေ သွားလိုတဲ့ နေရာမှန်သမျှ ခွင့်ပြုရမယ်။ သူတို့ နိုင်ငံက ပြန်ထွက်တဲ့အခါ မိသားစုတွေကိုပါ ခေါ်ယူခွင့်ပြုရမယ်။
၅။ သင်္ဘောပျက်တဲ့ သင်္ဘောသားတွေကို တိုးချဲ့ ထောက်ပံ့ရမယ် ဆိုတာတွေပါပဲ။
မြန်မာကော်မရှင်က အဖိုးတန်ကျောက်မျက်တွေ ပြည်ပတင်ပို့တာ သဘောတူဖို့ငြင်းသလို မြန်မာပြည်ကထွက်ရင် မိသားစုတွေ ခေါ်ခွင့်ပြုဖို့လည်း ငြင်းပါတယ်။ ဒီ ၂ ချက်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ခရောဖက်က အကောင်းဆုံး ကြိုးပမ်းပေမဲ့ အဆင်မပြေဘူး။ ကျန်တဲ့အပိုဒ်တွေကိုပဲ သဘောတူပြီး အထက်ကအတိုင်း လက်မှတ်ထိုးတယ်။ မြန်မာကော်မရှင်ကလည်း ဗြိတိသျှကို တောင်းဆိုတာတွေ ရှိပါတယ်။ မြန်မာဘက်က တောင်းဆိုတာတွေက
၁။ မုတ္တမခရိုင်ကို တနင်္သာရီရဲ့ အစိတ်အပိုင်းအဖြစ် ဗြိတိသျှက မှားယွင်း သိမ်းပိုက်ထားတယ်။ ဒါကြောင့် အဲဒီနယ်မြေ အစိတ်အပိုင်းကို မြန်မာဘက် ပြန်ပေးရမယ်။
၂။ ဖြစ်နိုင်ရင် ဘာအလဲအထပ်မှ မလုပ်ဘဲ ရခိုင်နဲ့ တနင်္သာရီကို မြန်မာဘုရင်က ပြန်လိုချင်တယ်။
၃။ အခု ဂမ်ဗီယာဆင်းရဲ့ လက်ထဲမှာ ရောက်နေတဲ့ ကဘော်ချိုင့်ဝှမ်းကို ပိုင်ရှင်အစစ်ဖြစ်တဲ့ မြန်မာကို ပြန်ပေးရမယ်။
၄။ စစ်လျော်ကြေးငွေ အရစ်ကျပေးချေဖို့ ကျန်နေတာကို အချိန်ရွှေ့ပေးရမယ်။ တိုင်းပြည်က စစ်ဒဏ်ကြောင့် နာလံမထူသေးဘူး ဆိုတာတွေပါ။
၂။ ဖြစ်နိုင်ရင် ဘာအလဲအထပ်မှ မလုပ်ဘဲ ရခိုင်နဲ့ တနင်္သာရီကို မြန်မာဘုရင်က ပြန်လိုချင်တယ်။
၃။ အခု ဂမ်ဗီယာဆင်းရဲ့ လက်ထဲမှာ ရောက်နေတဲ့ ကဘော်ချိုင့်ဝှမ်းကို ပိုင်ရှင်အစစ်ဖြစ်တဲ့ မြန်မာကို ပြန်ပေးရမယ်။
၄။ စစ်လျော်ကြေးငွေ အရစ်ကျပေးချေဖို့ ကျန်နေတာကို အချိန်ရွှေ့ပေးရမယ်။ တိုင်းပြည်က စစ်ဒဏ်ကြောင့် နာလံမထူသေးဘူး ဆိုတာတွေပါ။
ဒီ ၄ ချက်စလုံးက နိုင်ငံရေးသဘောအရ အကျပ်ရိုက်စေတယ်။ ခရောဖတ်က သူဟာ ကုန်သွယ်ရေး ကိစ္စတွေ ဆွေးနွေးဖို့လာတာပါ။ နိုင်ငံရေးကိစ္စတွေမှာ အာဏာမပိုင်ဘူးလို့ ဆင်ခြေပေးတယ်။ အဲဒီအချိန်မှာ မဏိပူရနဲ့ အာသံက လူတွေအများကြီးကို မြန်မာက ကျေးကျွန်အဖြစ် သိမ်းပိုက်ထားတယ်။ ခရောဖတ်က သူတို့ကို ပြန်လွှတ်ပေးဖို့ တောင်းဆိုတယ်။ လက်ရှိအချိန်မှာ အဲဒီလူတွေက ဗြိတိသျှရဲ့ ကျေးတော်မျိုးကျွန်တော်မျိုးတွေ ဖြစ်နေလို့ပါပဲ။ ဒါပေမဲ့ မြန်မာဘက်ကလည်း အဲဒီကျေးတော်မျိုးကျွန်တော်မျိုးတွေကို ကျွန်ပြုတာ ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးကိစ္စနဲ့ ဘာမှ မဆိုင်ဘူးလို့ ပြောတယ်။
ဒါကြောင့် ဘာမှ ဆက်လုပ်လို့ မရဘဲ ၁၈၂၆ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၁၂ ရက်နေ့မှာ ခရောဖတ်လည်း အင်းဝက ပြန်သွားရတယ်။ ဒါပေမဲ့ ရန်ကုန်မှာ ခဏတော့ သူဆက်နေပါသေးတယ်။ ခရောဖတ်ကို ဘုရင်ခံ ဦးစီးကောင်စီက အပြင်းအထန် ဝေဖန်တယ်။ ဒါပေမဲ့ ဘုရင်ခံချုပ်က သူလုပ်သမျှကို ထောက်ခံပါတယ်။ ခရောဖတ်က အင်းဝမှာ သံကိုယ်စားလှယ်ဖြစ်လာမယ့် ဗြိတိသျှ အရာရှိမှန်သမျှ သိက္ခာရှိရှိ အကျဉ်းချခံရတာထက် နည်းနည်းကလေးပဲပိုတဲ့ အကျပ်ရိုက်မှုမျိုးနဲ့ ရင်ဆိုင်ရမှာပဲလို့ ပြောခဲ့တယ်။ မြန်မာပြည်မှာ အမြဲတမ်း သံက်ုယ်စားလှယ်ရုံးထားဖို့ သူက မထောက်ခံပါဘူး။ အကြောင်းကတော့ သံကိုယ်စားလှယ်ရုံးရှိခြင်းရဲ့ တန်ဖိုးကို လူတွေက နှစ်မြို့နိုင်မှာ မဟုတ်လို့ပါပဲ။
0 comments:
Post a Comment