“နိုင်ငံတော်နှင့်တော်လှန်ရေး” အမှာ

“နိုင်ငံတော်နှင့်တော်လှန်ရေး” အမှာ

နိုင်ငံတော်နှင့်တော်လှန်ရေးကျမ်းဟာ မာ့က်စ်ဝါဒ၊ လီနင်ဝါဒကျမ်းများထဲမှာ အရေးပါတဲ့ ကျမ်းကြီးတဆူဖြစ်ပါတယ်။ ဒီကျမ်းကို အမှာရေးပေးဖို့ ကမ်းလှမ်းလာတော့ ဆင်ထမ်းပြီး လမ်းလျှောက်ခိုင်းသလားလို့ တွန့်ဆုတ်မိပါတယ်။

ဒီကျမ်းဟာ အရင်းကျမ်းပြီးရင် သဘောတရားအရအနက်ရှိုင်းဆုံး ကျမ်းတဆူလို့ ဆိုချင်ပါတယ်။ ဘာကြောင့်လဲ။ အရင်းကျမ်းရဲ့အနှစ်ချုပ်သဘောတရားကိုမသိဘဲ မျက်မှောက်လူ့အဖွဲ့အစည်းမှာ ကြီးစိုးလွှမ်းမိုးနေတဲ့ အရင်းရှင်စနစ်က လူသားတို့ဘဝတခုလုံးအပေါ် သွေးစုပ်ခြယ်လှယ်ပုံအရင်းအမြစ်ကို နားမလည်နိုင်ဘူး။ ဒီလိုနားမလည်ရင် လူတွေကြားထဲမှာ ဆင်းရဲသူက ဆင်းရဲပြီး ချမ်းသာသူက ချမ်းသာ ဘာကြောင့်ကွဲပြားနေရတယ်ဆိုတာ သိပ္ပံနည်းကျစဉ်းစားလို့ ရမှာမဟုတ်ဘူး။ ပုန်ကန်တော်လှန်ရကောင်းမှန်း သိမှာမဟုတ်ဘူး။ ပုန်ကန်တော်လှန်ရေး မလုပ်နိုင်ရင် လူသားမျိုးနွယ်တခုလုံး အရင်းရှင်လူတန်းစားရဲ့ သွေးစုပ်ကျွန်ခံဘဝက လုံးဝမလွတ်မြောက်နိုင်ဘူး။ လူသားတွေဟာ ငရဲပန်းကို နတ်ပန်းလို့ထင်ပြီး ဆင်မြန်းရင် ဘဝအဆက်ဆက် မျိုးနွယ်လိုက် အလုပ်ကျွန်ဘဝက ရုန်းထွက်နိုင်မှာ မဟုတ်ဘူး။ လူဖြစ်ကျိုးနပ်မှာ မဟုတ်ဘူး။ တချိန်တည်းမှာ အရင်းရှင်နိုင်ငံကြီးတွေရဲ့ အံ့မခန်းဖွယ် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုတွေနဲ့ အပေါ်ယံရွှေမှုန်ကြဲ လူ့အခွင့်အရေးတွေ၊ အရင်းနဲ့အာဏာကို မထိပါးစေတဲ့ ဒီမိုကရေစီ ရွေးကောက်ပွဲတွေ၊ သမာသမတ်ကျတဲ့ တရားရုံးတို့ ဆိုတာတွေဟာ စင်စစ်တော့ တန်ဆာဆင်ထားတဲ့ ငရဲပန်းတွေလို့လည်း မြင်နိုင်စွမ်း ရှိမှာမဟုတ်ဘူး။

ဒီလိုပါပဲ နိုင်ငံတော်နဲ့ တော်လှန်ရေးကျမ်းရဲ့ သဘောတရားအရ စူးရှနက်ရှိုင်းပုံကို မလေ့လာ မသိရှိတဲ့ နိုင်ငံရေးသမားတဦးဟာ လကွယ်ညဉ့်သန်းခေါင်ယံအချိန်မှာ ထူထပ်တဲ့ တောကြီးမျက်မဲအလယ်ကောင်မှာ ရောက်ရှိနေသလို မိမိသွားရောက်ရမယ့် ခရီးလမ်းကို မှန်ကန်စွာ မြင်နိုင်စွမ်းရှိမှာ မဟုတ်ဘူး။ လူထုကိုလည်း မှန်ကန်စွာ ခေါင်းဆောင်နိုင်စွမ်းရှိမှာ မဟုတ်ဘူး။

ဒီနေ့ နိုင်ငံရေးလောကမှာ နိုင်ငံတော်ဆိုတာ ဘာလဲ၊ အစိုးရဆိုတာ ဘာလဲ၊ နိုင်ငံတော်အာဏာဆိုတာ ဘာလဲ၊ အစိုးရအာဏာဆိုတာ ဘာလဲဆိုတာကို နားလည်ပုံ နားလည်နည်း နှစ်မျိုးကွဲနေတယ်။ ပထမတမျိုးက နိုင်ငံတော်အစိုးရနဲ့အာဏာဆိုတာ လူသားအားလုံးအပေါ်မှာ ကျောသားရင်သား မခွဲခြားဘဲ လောကပါလတရားများနဲ့အညီ၊ မင်းကျင့်တရား ဆယ်ပါးနဲ့အညီ အုပ်ချုပ်စိုးမိုးရမယ့်အရာလို့ နားလည်မှုပါပဲ။ အစိုးရဆိုတာ အုပ်ချုပ်ရေးလုပ်ငန်းလုပ်ပြီး တရားဥပဒေပြုရေးကို လွှတ်တော်ကလုပ်ကာ တရားစီရင်ရေးက လွတ်လွတ်လပ်လပ် ဆောင်ရွက်ခွင့် ရှိရမယ်။ ဒါဟာ ဒီမိုကရေစီ မဏ္ဍိုင်ကြီးသုံးရပ်ဖြစ်တယ်။ ဒီမဏ္ဍိုင်ကြီး သုံးရပ်ကို ကောင်းမွန်စွာဆောင်ရွက်ရင် သန့်ရှင်းသော အစိုးရ၊ ကောင်းမွန်သော အစိုးရတရပ် ဖြစ်ပြီလို့ ဟောပြောပို့ချနေတာ တွေ့ရတယ်။ လက်တွေ့ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေးလောကမှာ အဲဒီ မဏ္ဍိုင်ကြီး သုံးရပ်နဲ့ အုပ်ချုပ်လာတာ၊ ပဒေသရာဇ်စနစ်ကို ကမ္ဘာမှာဖြိုချပြီးကတည်းက ကျင့်သုံးလာလိုက်တာ အကျဉ်းထောင်တွေ ချဲ့ရ၊ စစ်တပ် ပုလိပ်တပ်တွေ ချဲ့ရ၊ ဒေသန္တရစစ်ပွဲတွေ ကမ္ဘာစစ်ပွဲကြီးတွေဖြစ်ရ၊ ဆင်းရဲချမ်းသာကွာဟမှုတွေ ပိုမိုပြင်းထန်လာ၊ အရင်းရှင် စီးပွားရေး လောဘဇောကြောင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ပျက်၊ သယံဇာတပစ္စည်းတွေ ခြောက်ခမ်းနဲ့ နှစ်ပေါင်း သုံးရာကျော်ကြာ ကမ္ဘာကြီးမှာ တွေ့မြင်ခံစားနေရတယ်မဟုတ်ပါလား။

လူသားများရဲ့ ကမ္ဘာဦးခေတ်မှာ အစိုးရတို့၊ နိုင်ငံတော်တို့၊ မဏ္ဍိုင်ကြီး သုံးရပ်တို့၊ စစ်တပ်၊ ပုလိပ်တပ်၊ တရားရုံး၊ အကျဉ်းထောင်တို့ဆိုတာ နတ္ထိပါ။ ကုန်ထုတ်စွမ်းအားစုကို အဲဒီခေတ် လူသားတွေအားလုံး၊ လူမျိုးနွယ်စုအားလုံး စုပေါင်းပိုင်ဆိုင်ကြတယ်။ မိမိတို့ လိုအပ်သလောက် ခွဲဝေစားသောက်ကြတယ်။ ဒါဟာ ကမ္ဘာဦး ကွန်မြူနစ်ခေတ်လို့ သိပ္ပံနည်းကျ သမိုင်းပညာရှင်များက မှတ်ချက်ပြုပါတယ်။

ရှေးဦး ကွန်မြူနစ်ခေတ်အတွင်းမှာ ကျောက်ကုန်ထုတ်ကိရိယာ သုံးစွဲရာက ကြေး၊ သံသတ္တုများနဲ့ ကုန်ထုတ်ကိရိယာ တိုးတက်သုံးစွဲလာတယ်။ စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေး ထွန်းကားလာတယ်။ ဒီအခါမှာ ပုဂ္ဂလိကပိုင်ဆိုင်မှုစနစ် ပေါ်လာတယ်။ ပုဂ္ဂလိကကုန်ထုတ်ပစ္စည်း ပိုင်ဆိုင်သူနဲ့ အဲဒီပိုင်ရှင်ထံမှာ မိမိလုပ်အားကိုပေးအပ်ပြီး ဝမ်းစာရှာစားရတဲ့ လုပ်အားစိုက်ထုတ်သူ လူတန်းစားစနစ် ပေါ်လာတယ်။ အဲဒီစနစ်ဟာ သုံမျိုး ပေါ်ထွန်းခဲ့တယ်။ ကျေးပိုင်ကျွန်ပိုင်ရှင်စနစ်၊ မြေရှင်ပဒေသရာဇ်စနစ်နဲ့ မျက်မှောက်ခေတ် အရင်းရှင်စနစ်တို့ ဖြစ်တယ်။ ဒီခေတ်သုံးခေတ်ဟာ သွေးစုပ်သူလူတန်းစားနဲ့ သွေးစုပ်ခံလူတန်းစားရယ်လို့ စီးပွားရေးစနစ်အရ ပေါ်ထွန်းခဲ့တယ်။

သွေးစုပ်သူ လူတန်းစားများဖြစ်တဲ့ ကျေးကျွန်ပိုင်ရှင်၊ မြေရှင်နဲ့ အရင်းရှင်တို့ဟာ သူတို့ခေတ်မှာ အုပ်စိုးသူလူတန်းစားများ ဖြစ်တယ်။ ဘုရင်များနဲ့ သမ္မတများ၊ ဝန်ကြီးချုပ်များ ဦးဆောင်တဲ့ အဲဒီ သွေးစုပ်သူလူတန်းစားများရဲ့အကျိုးစီးပွားကို အကာအကွယ်ပေးတဲ့အစိုးရနဲ့ နိုင်ငံတော်ဆိုတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် အစိုးရ၊ နိုင်ငံတော်ဆိုတာ လူတန်းစားများ ပေါ်ထွန်းတဲ့ခေတ်ကျမှ ပေါ်ပေါက်လာတာ ဖြစ်တယ်။

အဲဒီ အစိုးရနဲ့ နိုင်ငံတော်ရဲ့ အဆောက်အအုံတွေကတော့ အစိုးရအဖွဲ့၊ လွှတ်တော်၊ တရားရုံး၊ စစ်တပ်နဲ့ အခြားလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များ၊ အကျဉ်းထောင်နဲ့ အခြား အုပ်ချုပ်ရေးဌာနများ၊ ရုံးပြင်ကန္နားများ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအဆောက်အအုံများကတဆင့် သွေးစုပ်သူ လူတန်းစားက အာဏာရှင်စနစ်အသီးသီးကို ပြဋ္ဌာန်းကျင့်သုံးကြတာပါပဲ။

ခေတ်သစ်အရင်းရှင်လူတန်းစားက မိမိရဲ့ ဓနရှင်အာဏာရှင်စနစ်ကိုဖုံးကွယ်ပြီး ဒီမိုကရေစီ အုပ်ချုပ်ရေးစနစ်၊ ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခံအစိုးရဆိုတဲ့ အသွင်များနဲ့ ဖုံးအုပ်ထားတယ်။ သူတို့က အာဏာရှင်စနစ်ဟူသမျှကို ဆန့်ကျင်တယ်။ ပွင့်လင်းတဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းကို လိုလားတယ်။ လူ့အခွင့်အရေးကို စောင့်ရှောက်တယ် စသည်ဖြင့် ကြွေးကြော်ဝါဒဖြန့်လေ့ရှိတယ်။ တရားမျှတမှုနဲ့တန်းတူညီမျှမှုဆိုတဲ့ လောကပါလတရားများကို ကျင့်သုံးတယ်လို့ဆိုတယ်။ လွတ်လပ်ရေး၊ ညီမျှရေးနဲ့ ညီရင်းအစ်ကိုတမျှချစ်ကြည်ရေးဆိုတဲ့ အလံသုံးလက်ကို အမြင့်ဆုံး လွှင့်ထူတတ်ကြတယ်။

အဲဒီ အရင်းရှင်ခေတ်မှာ အလုပ်သမားသပိတ်တွေ ဖြိုခွင်းခံရတယ်။ အလုပ်လက်မဲ့များ၊ မိန်းကလေးများ ပြည့်တန်ဆာဖြစ်ရ၊ ပြည်တွင်းစစ်ပွဲများ၊ ဆင်းရဲချမ်းသာ အကြီးအကျယ် ကွာဟကြ၊ ငတ်မွတ်ခေါင်းပါးကြ၊ သဘာဝရာသီဥတုတွေ ပျက်သုဉ်း၊ ကမ္ဘာစစ်ပွဲကြီးတွေ ဖြစ်ကြရ၊ ယနေ့တိုင်ပင် ကမ္ဘာမှာ ဆင်းရဲမျဉ်းအောက်လူသား သန်းထောင်ကျော် ရှိနေသေးတယ်မဟုတ်လား။ ၂၀၁၃ ခု Oxford လေ့လာမှု စစ်တမ်းများအရ ကမ္ဘာ့လူချမ်းသာ ၈၅ ယောက်ရဲ့ ကြွယ်ဝမှုဟာ တကမ္ဘာလုံးရဲ့ လူဦးရေထက်ဝက်ကျော်ရှိ ဆင်းရဲသားများရဲ့ ပိုင်ဆိုင်မှုနဲ့ ညီတယ်လို့ဆိုတယ်။

မာ့က်စ်၊ လီနင်ဝါဒက ပစ္စည်းမဲ့ အာဏာရှင်စနစ်ကို ကျင့်သုံးရမယ်လို့ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း လူထုကို ပြောကြားတယ်။ မာ့က်စ်၊ လီနင်ဝါဒက ဓနရှင်အာဏာရှင်စနစ်အပါအဝင် သွေးစုပ်သူ လူတန်းစားအားလုံးရဲ့ အာဏာရှင်စနစ်တွေကို ဖြိုချမယ်။ ပစ္စည်းမဲ့အာဏာရှင်စနစ်နဲ့ ဆိုရှယ်လစ်နိုင်ငံတော်ကို တည်ဆောက်မယ်။ လူထုဘဝ သာယာကြွယ်ဝတဲ့ စီးပွားရေးစနစ် တည်ဆောက်မယ်လို့ ပွင့်လင်းစွာပြောတယ်။ သို့သော် မာ့က်စ်၊ လီနင်ဝါဒဟာ ဓနရှင်လူတန်းစားလို ကောင်းမွန်သောအစိုးရရဲ့ မဏ္ဍိုင်ကြီးသုံးရပ်အောက်နဲ့ ဖုံးလွှမ်းထားတဲ့ ဓနရှင်အာဏာရှင်စနစ်တည်မြဲအောင်လုပ်တာမျိုး ပစ္စည်းမဲ့အာဏာရှင်စနစ်ကို အဲဒီ မဏ္ဍိုင်ကြီး သုံးရပ်အောက်မှာ တည်မြဲအောင် ကြိုးပမ်းမှာ မဟုတ်ဘူး။

မာ့က်စ်၊ လီနင်ဝါဒဟာ ဓနရှင်အာဏာရှင်စနစ်ကို ဖြိုဖျက်ရာမှာ အကြမ်းဖက် တော်လှန်ရေးနဲ့သာ ဖြိုဖျက်လို့ရမယ်လို့ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ဖော်ပြတယ်။ မာ့က်စ်က အကြမ်းဖက်တော်လှန်ရေးဟာ လူ့ဘောင်သစ်မွေးဖွားရေးရဲ့ လက်သည်ဖြစ်တယ်လို့ ပြောသလို ပစ္စည်းမဲ့တော်လှန်ရေးအောင်မြင်ရင်လည်း ဓနရှင်ဗျူရိုကရက် အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရားကို တစမကျန် ဖျက်ဆီးပစ်မယ်လို့လည်း ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ပြောကြားထားပြီးဖြစ်တယ်။ ဓနရှင်တွေ ပြောသလို ငြိမ်းချမ်းရေးတို့၊ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးဘောင်အတွင်းက ဖြေရှင်းမယ်လို့ ပါးစပ်ကပြောပြီး၊ လက်တွေ့မှာ ဓနရှင်အာဏာရှင်စနစ်ကို ကျင့်သုံးပြီး စစ်တပ်နဲ့ ဗြောင် လူပေါင်းများစွာ သွေးချောင်းစီး သတ်ဖြတ်တာမျိုး၊ ကမ္ဘာပေါ်မှာ အကြီးမားဆုံး စစ်အုပ်စုကြီး ဖွဲ့တာမျိုး၊ အကျဉ်းစခန်းများ သို့မဟုတ် ဥပဒေပုဒ်မအမျိုးမျိုးနဲ့ ထောင်သွင်းအကျဉ်းချတာမျိုး၊ လိမ်လည်မှိုင်းတိုက် ရက်စက်တာမျိုး မာ့က်စ် လီနင်ဝါဒသမားများက မလုပ်ဘူး။

မာ့က်စ် လီနင်ဝါဒီများက လူတန်းစားရန်သူများရဲ့ တန်ပြန်တော်လှန် ပုန်ကန်မှုများအပေါ် အကြမ်းဖက်ဖိနှိပ်မှာကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ဖွင့်ဆိုတယ်။ သို့သော် အလုပ်သမားလူတန်းစားနှင့် သွေးစုပ်အဖိနှိပ်ခံ ပြည်သူများအပေါ် ဒီမိုကရေစီအပြည့်အဝကျင့်သုံးမယ်လို့ ခွဲခွဲခြားခြားပြောခဲ့တယ်။ ဒါကြောင့် ဒီမိုကရေစီသဘောတရားဆိုတာ လူတန်းစားရပ်တည်ချက် ရှိတယ်။ သွေးစုပ်သူ၊ ဖိနှိပ်သူ လူတန်းစားအတွက် ဒီမိုကရေစီ မရှိနိုင်ပါ။

မာ့က်စ်ဝါဒဟာ တော်လှန်ရေးတို့၊ နိုင်ငံတော်အစိုးရတို့ဆိုတာကို လူတန်းစား တည်ရှိနေတဲ့ ကမ္ဘာမှာသာ အကန့်အသတ်နဲ့ ကျင့်သုံးတာဖြစ်တယ်။ ပစ္စည်းမဲ့လူတန်းစား အာဏာပိုင်စိုးပြီးနောက်မှာ တစတစ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးမှု၊ လူထုရဲ့ နိုင်ငံရေးနိုးကြားမှု၊ အသိအလိမ္မာတရား မြင့်မားလာခြင်းနဲ့ ကမ္ဘာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းဝင်အားလုံး ပါဝင်လာနိုင်မှုအရ ပစ္စည်းမဲ့အာဏာကို ဖျက်သိမ်းမယ်၊ နိုင်ငံတော်အစိုးရဆိုတာကို ဖျက်သိမ်းမယ်။ တချိန်တည်းမှာပဲ လူတန်းစားကွဲပြားမှု အားလုံးကိုလည်းဖျက်သိမ်းပြီးသား ဖြစ်သွားစေရမယ်လို့ ရည်မှန်းတယ်။ အဲဒီအခါ ကွန်မြူနစ်လောကသို့ရောက်ပြီလို့ ဖွင့်ဆိုတယ်။ ဒါဟာ မာ့က်စ် လီနင်ဝါဒသမားတွေဟာ စိတ်ကူးယဉ်တာမဟုတ်ဘဲ သိပ္ပံနည်းကျ မုချမသွေဆိုက်ရောက်ရမယ့် လူသားသမိုင်းအနာဂတ် ဖြစ်ပါတယ်။ လူသားအားလုံး ဘက်ပေါင်းစုံမှာ လွတ်လပ်ငြိမ်းချမ်းပြီး အလျှံပယ်ကြွယ်ဝတဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းအသစ် ဖြစ်ပါမယ်။

ဒါကြောင့် စာရှုသူ ကိုင်စွဲထားတဲ့ လီနင်ရဲ့ နိုင်ငံတော်နဲ့တော်လှန်ရေးကျမ်းဟာ နိုင်ငံရေး လေ့လာလိုက်စားလိုသူများနဲ့ သွေးစုပ်၊ အဖိနှိပ်ခံ လူမျိုးပေါင်းစုံ ပြည်သူတရပ်လုံးအတွက် ဓနရှင်စနစ်ရဲ့ တောကြီးမျက်မဲထဲ လကွယ်ညဉ့်သန်းခေါင်ယံအချိန် ရောက်ရှိစဉ်မှာ ရရှိလိုက်တဲ့ မဟာအလင်းတန်းကြီးဖြစ်ပါကြောင်း ညွှန်းဆိုလိုက်ရပါတယ်။ ။

၊ခမ်းဝင်း၊

(လီနင် ရေး The State and Revolution အား နေအောင်ရဲ မြန်မာပြန်ဆိုထားသည့် နိုင်ငံတော်နှင့်တော်လှန်ရေးကျမ်းမှ)