စာတမ္း(၂) အေရွ႔ရိုးမေတာင္-ကရင္သူပုန္အေရး(မွတ္တမ္း)

စာတမ္း(၂) အေရွ႔ရိုးမေတာင္-ကရင္သူပုန္အေရး(မွတ္တမ္း)

ခရိုင္တစ္ခုလံုးကို ဂ်ပန္သိမ္းယူမိေသာအခါေလာက္တြင္ အေရွ႔ေတာင္ႏွင့္စစ္ေတာင္းျမစ္အၾကားတြင္ ဗမာလူမ်ိဳးတစ္စုက ကရင္အေရးကို စတင္မီးေမႊးပံုမွာ အဂၤလိပ္စစ္တပ္မ်ား ဖရိုဖရဲ ဆုတ္ခြာေနရခ်ိန္တြင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကင္းမဲ့စ ျပဳလာေသာအခါတြင္ စဝန္ရြာေန လူဆိုးသက္ထြန္း အမႉးရွိေသာလူတစ္စုက ၎အနီးအနားရွိ တပ္ကုန္းရြာေဟာင္း၊ ေနာင္ဘို အစရွိေသာ ကရင္ရြာမ်ားသို႔သြားေရာက္ကာ ၾကက္ဝက္အစရွိသည္ တို႔ကို သိမ္းယူျခင္း၊ မိမိတို႔အလိုရွိေသာပစၥည္းမ်ားကို ပိုင္ရွင္မဲ့ပမာ ယူငင္လာျခင္း အစရွိသည္တို႔ကိုျပဳလုပ္ေနရာ ကရင္မ်ားမွာ လက္နက္မဲ့ အခ်ိန္အခါျဖစ္သျဖင့္ ငံု႔ခံေနခဲ့ၾကရေပသည္။

၎ေနာက္ အဂၤလိပ္စစ္တပ္အတြင္းမွ ကရင္စစ္ေျပးမ်ား ေန႔စဥ္ႏွင့္အမွ် ေရာက္ရွိလာၾကေသာအခါတြင္ ၎တို႔တြင္ အင္အားမ်ား ျပည့္တင္းစ ျပဳလာေတာ့သည္။ ထိုအခ်ိန္တိုင္ေအာင္ ကရင္မ်ားက ဗမာမ်ားအား ျပန္လွန္ခုခံျခင္းမျပဳေသးပဲ (ဝါ) ရန္ကိုရန္ျခင္းမတုံ႔ႏွင္းဘူး ဆိုသည့္ပမာ ကရင္ဗမာၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရရွိေစျခင္းအလို႔ငွာ စကားကမ္းလွမ္းရန္ ကရင္ ၄ ေယာက္ကို ေခါင္းေဆာင္မ်ားက စဝန္ရြာသို႔ ေစလႊတ္လိုက္ပါသည္။ ၎ ကရင္ ၄ ေယာက္အား စဝန္ရြာရွိလူဆိုးမ်ားက စကားလက္မခံပဲ အတင္းဖမ္းကာ ဓားႏွင့္ခုတ္သတ္ရာ ၂ ေယာက္ေသ၍ ၂ ေယာက္မွာ လြတ္ေျပးပါသည္။ လြတ္ေျပးေသာကရင္ ၂ ဦး၏ ျပန္ေျပာခ်က္အရ ကရင္တမ်ိဳးသားလံုးမွာ ယမ္းပံုမီးက်ျဖစ္ကာ ေသနတ္ကိုင္ စစ္ျပန္ ၁ဝဝ ခန္႔တို႔သည္ ဗမာရြာမ်ားရွိရာသို႔ ဦးတည္ပစ္ခတ္ ခ်ီတက္လာၾကုန္သည္။ ထိုအခါတြင္ ဗမာမ်ားကလည္း ၎တို႔တြင္ရွိေသာ ရိုင္ဖယ္ေသနတ္ အနည္းငယ္ႏွင့္ ျပန္လွန္ခုခံၾကပါသည္။ ေနာက္ဆံုးတြင္ စစ္ေတာင္းျမစ္အေရွ႔ဘက္ကမ္း တေလွ်ာက္ရွိ ဗမာမ်ားမွာ ျမစ္ကူးၿပီး အေနာက္ဘက္ သို႔ ေျပးရေသာအေျခအေန ေရာက္ခဲ့ေလသည္။

ဤသို႔ အဓိကရုဏ္းျဖစ္ခ်ိန္ ကရင္အမ်ိဳးသားမ်ား၏သစၥာရွိမႈကို မခ်ီးက်ဴးပဲမေနႏိုင္ေအာင္ျဖစ္ရသည့္ အေၾကာင္းတစ္ရပ္ကား ၎တို႔အား စတင္ေစာ္ကားသည့္လူဆိုးေနရာ စဝန္ရြာအတြင္းသို႔ေရာက္ေသာအခါ လူဆိုးမ်ားအိမ္တို႔ကိုသာ ကြက္၍မီးရိႉ႔ၾကၿပီး၎တို႔ႏွင့္ ရန္ဘက္ မဟုတ္ေသာလူမ်ားေနအိမ္ကို မီးမကူးစက္ေအာင္ပင္ တားဆီး၍ မီးျပာက်မွ ထြက္ခြာသြားၾကေပသည္။

ကရင္မ်ားထြက္ခြာသြားၿပီးေနာက္ ရြာသားမ်ားျပန္လာေသာအခါ မီးရိႉ႔ခံရသူမ်ားက တို႔အိမ္ေတြ မီးေလာင္တဲ့ေနာက္ တျခားအိမ္ေတြပါ မထားဘူးဆိုကာ အလြန္ယုတ္ညံ့စုပ္ၿပဲေသာစိတ္ဓာတ္ျဖင့္ က်န္ေနေသာအိမ္မ်ားကိုပါ မီးတင္ရိႉ႔ခဲ့ၾကေသးသည္။ စဝန္ရြာ တစ္ဝိုက္တစ္ဝါ တြင္သာ အဓိကရုဏ္းျဖစ္၍ က်န္ မုန္းစေသာနယ္မ်ားတြင္ကား အေျခအေန အေတာ္ေကာင္းမြန္သည္ကို ေတြ႔ရေပသည္။

ထိုသို႔ေတြ႔ရျခင္းမွာလည္း ၎နယ္က ကရင္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ဗမာလူႀကီးမ်ားႏွင့္ သင့္တင့္မႈေၾကာင့္ဟုဆိုလွ်င္ မမွားႏိုင္ေပ။ စဝန္ရြာတြင္ အဓိကရုဏ္းျဖစ္ေနစဥ္မွာပင္ ျဖဴး၌ ဘီအိုင္ေအအဖြဲ႔ ဖြဲ႔စည္းမိကာ အခ်င္းျဖစ္ေနရာ စစ္ေတာင္းျမစ္ရိုးတေလွ်ာက္မွ ဗမာမ်ားက လာေရာက္ တိုင္တန္းခ်က္အရ ဘီအိုင္ေအတပ္က လက္နက္အနည္းငယ္ႏွင့္ လိုက္သြားၿပီး ကမ္းနား ဘန္းေထာင္ရြာတြင္စခန္းခ်ကာ ကရင္မ်ားက ေလွ်ာ့မေပးလွ်င္ ႏွိမိနင္းတိုက္ခိုက္မည္ဟူေသာဝါဒျဖန္႔လိုက္ရာ ကရင္ဗမာအဓိကရုဏ္းမွာ ထိုအခ်ိန္တြင္ပင္ စခန္းသိမ္းသြားေပေတာ့သည္။

အဓိကရုဏ္းတြင္ ကရင္ေရာ ဗမာမ်ားပါ ၂ ဘက္စလံုး ၾကဆံုးၾကသျဖင့္ ေအးၿငိမ္းသည့္တိုင္ေအာင္ အခဲမေက်ဘဲ တို႔တစ္ေန႔ေန႔မွာ ႏိုင္တဲ့လူကသိရဦးမွာဘဲဆိုသည့္ အစြဲေလးေတြကိုယ္စီႏွင့္ပင္ တစ္ခန္းရပ္ၾကျခင္းျဇစ္ေပသည္။

ထို႔ေနာက္ ျဖဴးတြင္ ဘီအိုင္ေအ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမ်ား အေတာ္စနစ္တက်ျဖစ္လာေသာအခါ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားက မုန္းနယ္တစ္ဝိုက္သို႔ လွည့္လည္ကာ ကနစိုးပင္အထိ ကရင္ဗမာခ်စ္ၾကည္ေရးတရားမ်ားကို ေဟာေျပာၾကပါသည္။ ထိုအခ်ိန္က ကရင္မ်ားမွာ မႏိုင္၍ သည္းခံရျခင္း သည္ လည္းေကာင္းဆိုသည့္ပမာ မတတ္သာေသးသျဖင့္သာ ေအာင့္အီးသည္းခံ ေနၾကရပံုေပါက္ေပသည္။

ထိုအခါေလာက္က အေရွ႔ေတာင္ေပၚတြင္ အဂၤလိပ္စစ္ဗိုလ္မ်ားရွိသည္ဆိုေသာ ေကာလဟလသတင္းမွာ အေတာ္ပင္ပ်ံ႔ႏွံ႔ခဲ့ေပသည္။ သို႔ရာတြင္ ဂ်ီအမ္ပီကပါ ၎သတင္းကို ဂရုမစိုက္လွဘဲ ခတ္ေအးေအးပင္ေနခဲ့သည္။

၁၉၄၃ ခု ႏွစ္လည္ေလာက္တြင္ ေတာင္ငူခရိုင္မွ ဗမာ့ဝန္ထမ္းသင္တန္းကို အုတ္တြင္းတြင္ဖြင့္ခဲ့ရာ သံေတာင္ၿမိ့ဳနယ္မႉး ေစာေမာင္ေအာင္ ဆိုသူလည္း ၎သင္တန္းကိုလာတက္သူ အျခားကရင္တစ္ေယာက္ႏွင့္ေတြ႔ရွိကာ ေတာင္ေပၚတြင္ အဂၤလိပ္စစ္ဗိုလ္တစ္ေယာက္ အမွန္ပင္ ရွိေၾကာင္း၊ ၎မွာ ေပါက္ေထာကြင္းတြင္ေနေၾကာင္း ေစာေမာင္ေအာင္ကိုေျပာ ျပေလသည္။ ထိုသတင္းသည္ ဂ်ီအမ္ပီအရာရွိမ်ားထံ ေရာက္သြားေပရာ ၎သတင္း မွန္မွန္စံုစမ္းရန္ ဆာဂ်င္ ကားနဂါးကို ေစလႊတ္လိုက္ပါေတာ့သည္။

စ၍ေတြ႔ရသည့္ အခ်က္တစ္ရပ္သည္ကား ေမာင္ထြန္းဆိုေသာ လူဆိုးတစ္ေယာက္သည္ ဓားျပတိုက္မႈႏွင့္မသကၤာ၍ ေက်ာက္ႀကီးအခ်ဳပ္သို႔ ေရာက္လာရာ ဌာနာအုပ္က ၎အား လႊတ္ပစ္ရမည့္အေျခအေန ေရာက္ေနပါလွ်က္ ေငြစားၿပီးမွလႊတ္လိုက္သည္ကို ေမာင္ထြန္းက အျခား လူမ်ားကိုေျပာျပသိရ၍ ေမာင္ထြန္းတြင္ ေျခာက္လွန္႔ႏိုင္စရာ အျခားအေၾကာင္းတစ္ရပ္ရွိေသးသျဖင့္သာ ယခုကဲ့သို႔ ေငြညွစ္ယူႏိုင္ျခင္း ျဖစ္ရ ေပမည္ဟုတြက္ၿပီးလွ်င္ စံုစမ္းရာ ေမာင္ထြန္းက ကရင္ႏွစ္ဦးထံမွ ယမ္းေတာင့္မ်ားကိုယူၿပီးလွ်င္ ေညာင္ေလးပင္-သထံု-ေရႊက်င္နယ္ ၃ ခုမွ ဓားျပမ်ားကို ေရာင္းေပးေနသည္ကို ေတြ႔ရွိလာပါသည္။

ကရင္ႏွစ္ဦးမွာ ယမ္းေတာင့္မ်ားကို ေငြလိုခ်င္၍ ေရာင္းဟန္မတူဘဲ လူဆိုးမ်ားလက္ ေရာက္ရွိမႈကိုသာ ပဓာနထားသည္ကို ေတြ႔ရွိရေပသည္။

ထို႔အျပင္ ေက်ာက္ႀကီးတြင္ ကရင္မ်ားကိုေခၽြးတပ္ဆြဲရာ ေက်ာက္ႀကီး စာျဖဴကုန္းေန တရားေဟာဆရာထဲက ဌာနေအာက္တြင္လာၿပီး ရဲသားမ်ားကို မင္းတို႔မၾကာခင္သိေစ့မယ္ သတိထားဟု ႀကိမ္းေမာင္းပါေတာ့သည္။ ဤအေၾကာင္းႏွစ္ရပ္ကို ဆက္စပ္စံုစမ္းရန္ ၿငိမ္ဝပ္မႈ ထိခိုက္ပ်က္ျပားေအာင္ ဓားျပမ်ားကို ယမ္းေတာင့္ႏွင့္ လက္နက္အခ်ိဳ႔ေပးကာဆူပူေစလွ်က္ ကရင္မ်ားကလည္း လက္နက္ကိုင္ကာ ဆူပူ ထႂကြရန္ ၁၃ဝ၅ ခု၊ တန္ေဆာင္မုန္းဆန္း ၁ဝ ရက္ေလာက္အတြင္းတြင္ စီစဥ္သည္ဟုသိရွိရပါသည္။

ထိုအခါ ဂ်ီအမ္ပီက လူဆိုးမ်ားကို အတင္းႏွိပ္ကြပ္လိုက္ရာ လူဆိုးမ်ားမွာ လူစုကြဲထြက္သြားသည့္အျပင္ ကရင္မ်ားကလည္း ၎တို႔အႀကံကို ရိပ္မိသြားၿပီျဖစ္ေၾကာင္းသိရွိကာ ဆူပူထႂကြရန္ စီစဥ္ထားေသာအစီအစဥ္ကို ဖ်က္လိုက္ပါေတာ့သည္။

ဂ်ပန္စစ္ပုလိပ္ သတင္းေပးအဖြဲ႔ဝင္တို႔ကလည္း ကရင္အေရးႏွင့္ပတ္သက္ေသာ သတင္းမ်ားကို စံုစမ္းေထာက္လွမ္းကာ သတင္းေပးေနခဲ့ရာ ေတာင္ေပၚတြင္ အဂၤလိပ္မ်ားရွိေၾကာင္း ေသခ်ာသေလာက္ပင္ ရွိေနခဲ့ပါသည္။

ထိုအခ်ိန္ေလာက္မွာပင္ ရန္ကုန္မွ ေစာဘိုးလွေရာက္လာၿပီး ေက်ာက္ႀကီးမွ ေမာင္ဝါးႏွင့္ ေတာင္ေပၚကိုတက္လာၾကပါသည္။ ထိုသို႔ သြားျခင္းကို ေနာက္ပုန္းေက်ာင္းစု ေစာလူသိန္းအားဖမ္းၿပီး စစ္ေသာအခါေဖာ္သည္မွာ ေစာဘိုးလွမွာ ၎တို႔၏ေခါင္းေဆာင္ တစ္ေယာက္ ျဖစ္၍(ဆီးဂရင္း)ႏွင့္ အရင္းႏွီးဆံုး လူတစ္ေယာက္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေတာင္ေပၚအေရးကိစၥမ်ား(ဆီးဂရင္း)အား အႀကံေပးေနသူ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၎ႏွင့္အတူ ေတာင္ေပၚသြားသည့္ကိစၥမွာ ဗိုလ္စၾကာက ဂ်ပန္အားပုန္ကန္ထႂကြရန္ ဗမာလူငယ္မ်ားစုထားၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၎သတင္းကို (ဆီးဂရင္း)မွတစ္ဆင့္ အိႏၵိယသို႔ အေၾကာင္းၾကားေပးရန္ အစရွိသည္တို႔ပါသည္ဟု ဆိုပါသည္။ ၁၉၄၄ ခု ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁ ရက္ေလာက္တြင္ ေတာင္ေပၚအေရးကိစၥမ်ားကို အၿပီးအျပတ္ႏွိမ္နင္းရန္ ရန္ကုန္ဂ်ီအမ္ပီမွ ကုန္စည္ျဖန္႔ခ်ိေရးအဖြဲ႔ဟုအမည္ေပးကာ ေရာက္ရွိလာၾကပါသည္။ ေတာင္ငူဂ်ီအမ္ပီမွသည္ ဂ်ပန္စစ္ပုလိပ္ႏွစ္ေယာက္က ၎ရန္ကုန္ဂ်ီအမ္ပီအမိန္႔ကိုနာခံၿပီး ေဆာင္ရြက္ရပါသည္။

ပထမတြင္ ၎တို႔၏သတင္းအရ ေက်ာက္ႀကီးစာျဖဴကုန္းမွ အေရးအႀကီးဆံုးဟုယူဆေသာ ေမာင္ဝါးႏွင့္ ဆရာစက္လဲတို႔ကို ဖမ္းၿပီးစစ္ပါသည္။ ေမာင္ဝါးအား အျပင္းအထန္ ရိုက္ႏွက္စစ္ေဆးေသာအခါ ေဖာ္ေျပာသည္မွာ ေတာင္ေပၚတြင္ အစက အဂၤလိပ္ ၃ ေယာက္ရွိေၾကာင္း၊ ၎တို႔ အနက္(ဆီးဂရင္း)ႏွင့္(မက္ကလင္နယ္)တို႔မွာ ေပါက္ေတာကြင္းတြင္ရွိ၍ (စီရိုး)မွာ ေမာ္ခ်ီးဘက္သို႔ထြက္သြားေၾကာင္း၊ ေတာင္ေပၚတြင္ ထြန္းေရႊ၊ ဘေက်ာ္ အစရွိေသာ ေလထီးသမားမ်ားႏွင့္ အသံလႊင့္စက္မ်ားပါ ရွိေၾကာင္းတို႔ ျဖစ္ပါသည္။

ေနာက္ ေမာင္ဝါးအား(ဆီးဂရင္း)ရွိရာေနရာကိုလိုက္ျပလွ်င္ အသက္ခ်မ္းသာေပးမည္၊ သို႔မဟုတ္က သတ္ပစ္မည္ဟုေျပာရာ သူလိုက္ျပမည့္ အေၾကာင္း ဝန္ခံပါသည္။ ထိုအခါ အမ္ပီက ဘယ္ေနရာတြင္ ယခုအထိ သူရွိသည္ကို အေသအခ်ာသြားေရာက္ စံုစမ္းေခ်ဦး။ အကယ္၍ ၎တို႔အား လိမ္လည္လွည့္ဖ်ားၿပီး ျပန္မလာဘဲေနပါက ဤက်န္ရစ္ခဲ့ေသာ တစ္လသားေလးႏွင့္မယားကို သတ္ျဖတ္ပစ္မည္ဟု ၿခိမ္းေျခာက္ လႊတ္လိုက္ပါသည္။ ေမာင္ဝါး ျပန္ေရာက္ေသာအခါ ရန္ကုန္အမ္ပီအဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ေသာ စစ္တပ္ ၃ ခုသည္ ေက်ာက္ႀကီး၊ သံဆိပ္၊ ေရႊက်င္ၿမိ့ဳမွေနၿပီး သူလွ်ိဳဂိုဏ္းႀကီးကိုႏွိမ္နင္းရန္ ေတာင္ေပၚသို႔ တက္ၾကပါေတာ့သည္။ ၎အျပင္ ဖာပြန္ဘက္မွလည္း အမ္ပီအဖြဲ႔ႏွင့္ စစ္တပ္ (ေမာ္ခ်ီး)မွလည္း ေတာင္ငူဂ်ီအမ္ပီအဖြဲ႔ႏွင့္စစ္တပ္တို႔ တက္ၾကပါသည္။ ၎တို႔အစီအစဥ္မွာ ေရႊက်င္နယ္ႏွင့္ (ေမာ္ခ်ီးနယ္အတြင္းရွိ ေတာင္ရိုး ကိုစစ္တပ္ႏွင့္ဝိုင္းထားရန္ျဖစ္ပါသည္)။

ရန္ကုန္အမ္ပီအဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ေသာ စစ္တပ္သည္ ေမာင္ဝါးေျပာသည့္(ဆီးဂရင္း)ရွိသည္ဆိုေသာေနရာသို႔ ေရာက္ေသာအခါ(ဆီးဂရင္း)ကို မေတြ႔ရေတာ့ပါ။ ထိုအခါ ၎တို႔ ႀကံရာမရဘဲ တပ္စခန္းခ်လွ်က္ရွိစဥ္ လႊတ္ထားေသာကင္းေထာက္မ်ားက ကရင္ ၉ ေယာက္ကို ပက္ပင္းပါ သြားေတြ႔သျဖင့္ ဖမ္းၿပီးစစ္ေဆးရာ (ဆီးဂရင္း)က ကၽြဲဝယ္လႊတ္လိုက္သျဖင့္ လာၾကေၾကာင္း၊ ကၽြဲသားကိုေနလွမ္းၿပီးလွ်င္ ရိကၡာအတြက္ စုေဆာင္းရန္ျဖစ္ေၾကာင္း စသည္တို႔ကို ေဖာ္ေျပာပါသည္။ ၎တို႔အား(ဆီးဂရင္း)ရွိရာသို႔ လိုက္ၿပီးျပရန္ ေခၚေဆာင္သြားရာ ေတာင္ႏွစ္လံုး ေက်ာ္ၿပီး ေတာင္ကမူစာတစ္ခုသို႔ ေရာက္ေသာအခါ ေျမကြက္လပ္ကေလးျဖစ္ေအာင္ ခုတ္ထြင္ရွင္းလင္းထားၿပီးလွ်င္ အသံလႊင့္စက္ႏွစ္လံုးကို ဆင္၍ အထုတ္မ်ားကိုပတ္ဝိုင္း၍ခ်ထားေသာ စက္ေသနတ္အငယ္စားမ်ားကို သစ္ပင္တြင္ခ်ိတ္ဆြဲထားသည္ကို ေတြ႔ရပါသည္။

လူကား တစ္ေယာက္မွမရွိပါ။ ထိုအခါ စကားျပန္လုပ္ေသာ ကရင္ကေလးက အသံလႊင့္စက္ႏွင့္အထုတ္မ်ားကို သြားေရာက္ကိုင္တြယ္ကာ ဟိုဟိုဒီဒီၾကည့္ေနစဥ္ အတြင္းတြင္ရွိ ၿခံထဲမွေျခာက္လံုးျပဴးေသနတ္သံ သံုးခ်က္ၾကားၿပီးလွ်င္ ကရင္ေလးမွာ ကၽြမ္းျပန္လဲက်သြားေတာ့သည္။ ထိုအခါ ဂ်ပန္စစ္တပ္က စက္ေသနတ္မ်ားႏွင့္ ေသနတ္က်ည္ဆံလာရာဘက္သို႔ ဦးလွည့္ပစ္ခတ္ၿပီး ၁၅ မိနစ္ေလာက္အၾကာတြင္ ရပ္၍ လွ်ိဳထဲသို႔ဆင္းၿပီးၾကည့္ရာ သင္တိုင္းဝတ္မ်က္ႏွာျဖဴတစ္ေယာက္မွာ ေမွာက္ခံုေမွာက္လွ်က္ ေသေနသည္ကိုေတြ႔ရ၍ ရွာေဖြစစ္ေဆးၾကည့္ရာ (မက္ကလင္နယ္)ျဖစ္ေၾကာင္း သိရပါသည္။ ၎၏ ေန႔စဥ္မွတ္တမ္းစာေစာင္ကိုလည္း ေတြ႔ရွိပါသည္။ အျခားသူမ်ားကိုကား အစအနမွ် မေတြ႔ရေတာ့ပါ။

သို႔ႏွင့္ စခန္းခ် သတင္းေထာက္လွ်က္ေနစဥ္ တစ္ပတ္အတြင္းေလာက္တြင္ ေတာင္ငူႏွင့္ ရန္ကုန္အမ္ပီအဖြဲ႔တို႔ေခါင္းေဆာင္ေသာ စစ္တပ္က ဖာပြန္ႏွင့္ ၆ မိုင္အကြာတြင္ ေျခေထက္ေညွာင့္စူးသည့္ဒဏ္ရာႏွင့္ ျဖည္းေလးစြာ ဖာပြန္ဘက္သို႔ ေရွးရႉလမ္းေလွ်ာက္လွ်က္ရွိေသာ (ဆီးဂရင္း) ကို ေတြ႔ရွိ၍ ဖမ္းဆီးလိုက္ပါေတာ့သည္။

ဤတြင္ အေရွ႔ေတာင္ရိုး၌ အသက္စြန္႔၍ေဆာင္ရြက္ေနၾကေသာ ကရင္သူပုန္ဂိုဏ္းႀကီးမွာ ေရတိမ္တြင္ နစ္ရရွာေတာ့သည္။ ေနာက္မွ သိရွိရေသာ ၎တို႔၏ အေထြေထြအေျခအေနမ်ား စတင္ေဆာင္ရြက္ပံုတို႔ကား ဤသို႔တည္း။ ဂ်ပန္စစ္တပ္မ်ားႏွင့္ အဂၤလိပ္စစ္တပ္မ်ား ထားဝယ္ေလာက္တြင္တိုက္ေနခ်ိန္တြင္ အေရွ႔ေတာင္ကရင္မ်ားႏွင့္ ရင္းႏွီးၾသဇာရွိေသာ(ဆီးဂရင္း)ကို အေရွ႔ရိုးမေတာင္ေပၚသို႔တက္ၿပီး ကရင္မ်ားအား ေျပာက္က်ားတိုက္နည္းသင္ေပး၍ ၎ကရင္မ်ားႏွင့္ ဂ်ပန္တပ္မ်ားကို ၾကားျဖတ္ အေႏွာင့္အယွက္ေပးရန္ ႀကံစည္ခဲ့ပါသည္။ (ဆီးဂရင္း)သည္ ရန္ကုန္စစ္ဌာနခ်ဳပ္မွ ညႊန္ၾကားခ်က္အျပည့္အစံုကိုယူၿပီး ဖာပြန္ဘက္မွလွည့္၍ အေရွ႔ေတာင္ကိုတက္သြား၍ ေရာက္ရွိေသာ အခ်ိန္ေလာက္မွာ ပဲခူး က်ခဲ့ေလၿပီ။

(ဆီးဂရင္း)လည္း ကရင္အမ်ိဳးသားမ်ားကိုစုစည္းၿပီး ေျပာက္ၾကားတိုက္နည္းကိုသင္လွ်က္ရွိစဥ္ စစ္အေျခအေနမွာ မလွေတာ့သည္ကို သိရွိ သျဖင့္ ေတာင္ငူသို႔ဆင္းရန္ႀကံရြယ္ခ်ိန္တြင္ ေတာင္ငူလည္း ဂ်ပန္စစ္တပ္မ်ားလက္တြင္းသို႔ ေရာက္ေနၿပီျဖစ္၍ ၎အႀကံကိုလက္ေလွ်ာ့ လိုက္ရေတာ့သည္။ သို႔ႏွင့္(ဆီးဂရင္း)မွာ ၎၏လံုၿခံဳေရးႏွင့္အိႏၵိယကို မည္သို႔ျပန္ရန္ဆိုသည့္ ျပႆနာႏွစ္ရပ္ကိုသာ အပူတျပင္းစဥ္းစားရန္ အခ်ိန္ပင္ျဖစ္ပါေတာ့သည္။

ရွမ္းကုန္းျပင္ကိုျဖတ္ၿပီး ခ်ံဳကင္းအစိုးရထံ အေရာက္သြားႏိုင္ခဲ့လွ်င္ ၎ကတစ္ဆင့္ အိႏၵိယသို႔ ေလယဥ္ပ်ံႏွင့္ပို႔မွာဘဲဟူေသာ အယူအဆႏွင့္ ႀကိဳးစားၾကည့္ခဲ့ရာ ရွမ္းဓားျပတိုက္ျခင္းခံရ၍ အႀကံမေအာင္ဘဲ ဖာပြန္သို႔ျပန္ကာ ေနရျပန္ပါသည္။

ထိုအခါတြင္ ဘေက်ာ္ဆိုေသာ ကရင္စစ္ျပန္တစ္ေယာက္က အေရွ႔ေတာင္ရိုးအတိုင္းေလွ်ာက္ကာ ေတာင္ေပၚလမ္းျဖင့္ အိႏိၵယျပည္ထဲသို႔ ေရာက္သြားၿပီး ဗမာျပည္တြင္(ဆီးဂရင္း)ရွိေနေၾကာင္းေျပာျပ၍ ဆိုင္ရာစစ္ဌာနခ်ဳပ္ကသိရွိကာ အေရွ႔ေတာင္ရိုးသို႔ ေလယဥ္ပ်ံႏွင့္လာၿပီး (မက္ကလင္နယ္မိုး)၊ ထြန္းေရႊ၊ ဘေက်ာ္ အစရွိသူမ်ားကို အသံလႊင့္စက္မ်ားႏွင့္အတူ ေလထီးႏွင့္ ခ်ေပးပါေတာ့သည္။ ထိုအခ်ိန္မွစၿပီး အေရွ႔ေတာင္ရိုးတြင္ သူလွ်ိဳလုပ္ငန္းႀကီးကို ဇယားခ်ၿပီး စတင္ေဆာင္ရြက္ပါေတာ့သည္။

ေတာင္ငူနယ္အတြက္ ေက်ာင္းစုေစာလူသိန္းႏွင့္ ကနစိုးပင္ေစာထြန္းသာတို႔ကတစ္သင္း စုေဆာင္းေရးအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ရ၍၊ ပဲခူး-ရန္ကုန္အတြက္ ေက်ာက္ႀကီးဆရာဝန္ေစာဘသင္၏သား စီစီ က တာဝန္ခံေဆာင္ရြက္ရပါသည္။ ေမာင္ဝါးမွာ(ဆီးဂရင္း)တို႔ရွိရာသို႔ သကၤာ မကင္းဖြယ္ရန္သူမ်ား တက္ေရာက္လာခဲ့လွ်င္ ခုခံကာကြယ္ရန္ ေတာင္ေအာက္မွ လက္နက္အျပည့္အစံုႏွင့္ တာဝန္ယူၾကပါသည္။ ပဲခူး-ေတာင္ငူတစ္ဝိုက္ရွိ စစ္စခန္းမ်ားကို ဗံုးႀကဲသည့္အနက္ ၎တို႔သတင္းေပးခ်က္ အမ်ားဆံုးပါဝင္သည္ဟုဆိုပါသည္။ ၎အျပင္ သူလွ်ိဳဂိုဏ္း အတြက္ ၁ိ တန္ေငြစကၠဴမ်ားကိုလည္း ရိုက္ႏွိပ္၍ခ်ေပးခဲ့ရာ ေစာလူသိန္းကို ဖမ္းဆီးမိေသာအခါ ထိုစကၠဴ ၁ိ တန္မ်ိဳး ၁၂၆  ကို ရပါသည္။

၎တို႔လုပ္ငန္းတြင္ ဉာဏ္မီသေလာက္ေတြ႔ရွိရေသာ ခ်ိဳ႔ယြင္းခ်က္မ်ားမွာ (က) ဆီးဂရင္းႏွင့္ ကရင္ေခါင္းေဆာင္ငယ္မ်ား၏ ဆက္ဆံေရး ခ်ိဳ႔ယြင္းမႈ။ (ခ) မိန္းမအေရး။ (ဂ) စည္းလံုးညီညြတ္ျခင္းမရွိမႈ စသည္တို႔ပင္ျဖစ္ပါသည္။

(က) ဆက္ဆံေရး။ ။ ဆီးဂရင္းမွာ ကရင္အမ်ိဳးသားမ်ားအေပၚတြင္ဆက္ဆံရာ၌ အာဏာလက္ရွိ စစ္ဗိုလ္တစ္ဦးပမာ သခင္သည္ ေကၽြးကၽြန္မ်ားကို ခိုင္းေစသကဲ့သို႔ ခိုင္းေစအမိန္႔ေပးေလ့ရွိပါသည္။ ၎၏အသက္ႏွင့္လုပ္ငန္းသည္ ကရင္လူထုအေပၚတြင္ အဓိက မွီခိုေနရသည္ဆိုေသာအခ်က္ကို ေမ့ေနဟန္တူပါသည္။ ဥပမာ ကရင္ေခါင္းေဆာင္ငယ္တစ္ေယာက္အား ၎၏စိတ္တိုင္းမက်လွ်င္ အလြန္ျပင္းထန္ေသာအာဏာသံျဖင့္ “မင္း ဒီနားကို လာခဲ့စမ္း၊ မင္းဟာ ဒီေလာက္ကိစၥေလးကိုမွ ေခ်ာေမာေအာင္မေဆာင္ရြက္ႏိုင္တာ၊ ေခြးနဲ႔အတူတူဘဲ၊ မင္းကိုေပးထားတဲ့လက္နက္ ျပန္အပ္၊ မင္းအခုခ်က္ျခင္းထြက္သြား၊ မင္းမ်က္ႏွာကို မၾကည့္ခ်င္ဘူး”စသည္ျဖင့္ ေအာ္ေငါက္ ႀကိမ္းေမာင္းျခင္းတို႔ကို ျပဳေလသည္။

(ခ) မိန္းမအေရး။              ။ ေတာင္ႀကီးေပၚမွ ကရင္အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာ ေယာက္်ားေရြးခ်ယ္ရာတြင္ ထားရွိေသာအခ်က္မ်ားမွာ ေယာက္်ား ပီသျခင္း၊ သတၱိရွိျခင္း၊ စြန္႔စားျခင္း အစရွိသည္တို႔ျဖစ္ရာ ပထမတြင္ ေတာင္ရိုးအလွမယ္ဟု ေခၚဆိုရေလာက္ေသာ ကရင္ပ်ိဳမတစ္ေယာက္ႏွင့္ ေမာင္ဝါးတို႔ ေမတၱာဆံုၾကၿပီး ကေလးတစ္ေယာက္ပင္ တိတ္တိတ္ပုန္းရေနခ်ိန္ေလာက္မွာ ေလထီးသမားထြန္းေရႊေရာက္လာရာ၊ ေလထီး သမားမ်ားမွာ ကရင္မမ်ားအဖို႔ မိုးက်ေရႊကိုယ္သဖြယ္ ျဖစ္ေနေတာ့သျဖင့္ ေမာင္ဝါးကိုစြန္႔ပစ္လွ်က္ ထြန္းေရႊႏွင့္ဆက္ေသာ အေျခအေနသို႔ ေရာက္သြား၍ ေမာင္ဝါးမွာ မထိရာမခ်ိေအာင္နာၿပီးလွ်င္ အသက္ေပး၍ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရမည့္ထြန္းေရႊႏွင့္ ရန္သူအျဖစ္သို႔ ကူးေျပာင္းခဲ့ၾက ပါေတာ့သည္။

(ဂ) စည္းလံုးမႈမဲ့ျခင္း။         ။ ထို႔ျပင္ ကရင္မ်ားမွာ အစုအအုပ္ကေလးေတြႏွင့္ေနၾကရာ လက္နက္ရွိၾကၿပီး မိမိအစုအအုပ္ထဲကလူကို ထိလွ်င္ ဘယ္ကိစၥမ်ိဳးႏွင့္မဆို သည္းမခံဘဲ အသက္ကိုပင္ ရန္ရွာသည္အထိ ကလဲ့စားေခ်တတ္ၾကပါသည္။

တစ္ခုလံုးကိုၿခံဳၾကည့္လွ်င္ ဆီးဂရင္းႏွင့္တကြ ကရင္ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ားမွာ မိမိတို႔၏ငယ္သားမ်ား စည္းလံုးညီညြတ္မႈကို မေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဘဲ ရွိသည္ကို ေတြ႔ရပါသည္။

ရံဖန္ရံခါ မိန္းမအတြက္ႏွင့္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ အျခား အေသးအဖြဲကိစၥေလးမ်ားႏွင့္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ အစုတစ္စုမွ ကရင္တစ္ေယာက္ႏွင့္ အျခားအစုတစ္စုမွ ကရင္တစ္ေယာက္ အခ်င္းမ်ားခဲ့လွ်င္ တစ္ဦးခ်င္းျပႆနာမွ အစုခ်င္းျပႆနာသို႔ ကူးေျပာင္း ေပၚေပါက္တတ္သည္ကို ေတြ႔ရွိရပါသည္။

ေတာင္ေပၚအေရးကိစၥမ်ားကို စစ္တပ္ျဖင့္ တက္ေရာက္ႏွိမ္နင္းေနစဥ္ တစ္ဘက္မွ ေတာင္ငူခရိုင္ ကရင္ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ားျဖစ္ၾကေသာ ဦးဘခင္၊ ဦးစီလံုး အစရွိသည္တို႔ကို ကရင္မ်ားအား ဝါဒျဖန္႔တရားေဟာခိုင္းပါသည္။

ေနာက္ဆံုးတြင္ကား ဤလုပ္ငန္းႀကီးသည္ အေရးပါေသာအခန္းႀကီးမ်ားမွာ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ေနေသာကရင္မ်ားအား ရန္ကုန္သို႔ အမ္ပီက ေခၚေဆာင္သြားပါေတာ့သည္။ ထိုအထဲတြင္ ေခါင္းေဆာင္ပီသေသာ ေစာဘိုးလွအေၾကာင္းကို ခ်ီးက်ဴးလိုပါေသးသည္။ ရန္ကုန္ႏွင့္ ေတာင္ငူ အမ္ပီက ကရင္မ်ားအား ညွဥ္းဆဲႏွိပ္စက္ေနေသာအခါတြင္ ေစာဘိုးလွေျပာျပသည္မွာ ဒီအေရွ႔ေတာင္သူလွ်ိဳကိစၥႀကီးကို (ဆီးဂရင္း)ႏွင့္အတူ ပူးတြဲေဆာင္ရြက္ေနသူမ်ားမွာ မိမိသာလွ်င္ျဖစ္၍ ညွဥ္းလိုေမးလိုခဲ့ေသာ္ မိမိကိုသာ ညွဥ္းပမ္းႏွိပ္စက္ ေမးျမန္းသင့္ေၾကာင္း၊ သူတို႔ ေစခိုင္း သျဖင့္သာ ေခါင္းေဆာင္အား ယံုၾကည္မႈႏွင့္လုပ္ရရွာေသာ ကရင္အမ်ိဳးသားမ်ားအား ညွဥ္းပမ္းႏွိပ္စက္ျခင္းသည္ ဇရပ္ေပၚကလူနာကို တက္ ေထာင္းျခင္းႏွင့္သာတူေၾကာင္း ေျပာျပပါသည္။

ရန္ကုန္တြင္ စစ္ေဆးေမးျမန္းၿပီးေနာက္ ေက်ာက္ႀကီးနယ္မွ ကရင္မ်ားအားျပန္လႊတ္ကာ အသံုးခ်လွ်က္ရွိပါသည္။ ထိုသို႔ ျပန္အသံုးခ်ခံရသည္ ဆိုေစကာမူ ကရင္အမ်ိဳးသားမ်ားအေပၚတြင္ အမ္ပီက ဘယ္ေတာ့မွ အယံုအၾကည္ရွိလိမ့္မည္ မဟုတ္ပါ။ ယခုလည္း ေလထီးသမားမ်ား ေနာက္ထပ္ဆင္းၿပီး တစ္စခန္းထေနျပန္ၿပီဟု အယူရွိေနပါသည္။ ကရင္မ်ားအေရးမွာ ေဒသအားျဖင့္ ၎တို႔အား အလြန္အခက္အခဲေတြ႔ေစ သျဖင့္ အေရွ႔ေတာင္ကိုၿဖိဳ၍ရေကာင္းလွ်င္ ၿဖိဳပစ္ခ်င္ေပလိမ့္မည္။

ေမာင္ေမာင္စိန္

ၿပီးၿပီ။

သံမဏိ

(မွတ္ခ်က္။          ။ ၁၉၄၄ ခု ႏိုဝင္ဘာလေလာက္တြင္ေရးသည္)

(စာတမ္းအမွတ္ ၃ ကို မနက္ျဖန္ေလာက္ စာရိုက္တင္ေပးပါမည္။ ယခု အမွတ္ ၂ ႏွင့္ တြဲဖတ္လွ်င္ အဆက္အစပ္ကို ပိုေကာက္ယူ၍ ရႏိုင္ပါလိမ့္မည္။ ဥပမာ ေတာက္ေလွ်ာက္(မက္ကလင္နယ္)ဟုေျပာေနရာမွ တေနရာတြင္ (မက္ကလင္နယ္မိုး)ဟု သံုးထားပါသည္။ မက္လင္နယ္ကတေယာက္ (ေစာဘိုးလွအေၾကာင္းတြင္ ပါသည့္)နီးမိုးကတေယာက္ စသည္ျဖင့္ ေတြးယူ၍ရႏိုင္ပါသည္။ ဆာဂ်င္ ကားနဂါးႏွင့္ ဒုတိယဗိုလ္ နဂါးရာမား တေယာက္တည္းလား တေယာက္ခ်င္းစီလား ေတြးဆစရာရွိပါသည္။ ေစာဘိုးလွအေၾကာင္း ကြင္းဆက္မ်ားကိုလည္း စာတမ္းအမွတ္(၃)တြင္ေတြ႔ရပါလိမ့္မည္)