“Blockchain ဟာ တရုတ်ပြည်ရဲ့စွမ်းအင်စီမံကိန်းတွေမှာ အရေးပါလာပါပြီ”

ဒီကနေ့ခေတ်မှာ ဖွံ့ဖြိုးပြီးနိုင်ငံကြီးတွေကလူတချို့ဟာ နိုင်ငံတော်ဗဟိုဘဏ်တွေက ငွေကြေးပေါ်လစီတွေချမှတ်တာ၊ အစိုးရတွေကဘဏ္ဏာရေးမူဝါဒတွေရေးဆွဲတာ စီမံခန့်ခွဲတာ ထိန်းချုပ်တာတွေကို ငြီးငွေ့စိတ်ပျက်စပြုလာကြပါတယ်။ အဲ့ဒီအခါ သူတို့ဟာ ဗဟိုဘဏ်တွေ အစိုးရတွေနဲ့လွတ်တဲ့ ငွေကြေးစနစ်တခုကို စဉ်းစားကြံဆလာကြရင်း Cryptocurrency ကို ဖန်တီးလိုက်ကြပါတယ်။ ဒီ ခရိုက်ပ်တိုကာရင်စီခေါ်တဲ့ ဒစ်ဂျစ်တယ်လ်ငွေကြေးဟာ အစိုးရ ဒါမှမဟုတ် ဗဟိုဘဏ်ဆိုတဲ့ ဗဟိုတခုခုက ထိန်းချုပ်တာကနေလွတ်တဲ့ ငွေကြေးစနစ်တခုဖြစ်ပြီး ဒီငွေကြေးနဲ့ စိတ်ချလက်ချ ရောင်းဝယ်ဖောက်ကားတာ ကုန်သွယ်တာတွေ လုပ်လို့ရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဒီငွေတွေထဲမှာ Bitcoin က လူသိများပါတယ်။ ဘစ်ကွိုင်တွေနဲ့ ရောင်းဝယ်ဖောက်ကား လုပ်တဲ့အခါ ကြားခံအနေနဲ့ ဘဏ်တွေမလိုပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ Information တွေတော့လိုပါတယ်။ လိုတဲ့ အင်ဖော်မေးရှင်းတွေကို ကွန်ပြူတာနည်းပညာစနစ်တွေနဲ့ သိမ်းဆည်းထားပြီး တူရာတူရာ လူအချင်းချင်း၊ အဖွဲ့အစည်းတွေ အချင်းချင်း၊ လုပ်ငန်းတူတွေအချင်းချင်း လွှဲတာပြောင်းတာ ပို့တာယူတာတွေလုပ်ရပါတယ်။

အဲ့သလိုလုပ်ကြတဲ့အခါ Blockchain Technology ဆိုတာပေါ်လာပါတယ်။ Blockchain Technology က အချက်အလက် Data တွေကို တနေရာထဲမှာ ဗဟိုတခုတည်းမှာစုမထားပဲ သူနဲ့ချိတ်ဆက်ထားတဲ့သူမှန်သမျှ သိရအောင်ဖြန့်ခွဲထားပါတယ်။ Data တွေကို Block (အတုံးလေးတွေလို့သဘောထားပါ) တွေထဲမှာသိုလှောင်ထားပြီး အဲ့ဒီအတုံးလေးတွေကို Chain (ချိန်းကြိုးလိုသဘောထားပါ)နဲ့ချိတ်ဆက်ထားပါတယ်။ Block ထဲမှာ ဘာ Data ရှိသလဲဆိုတာ Blockchain Type အပေါ် မူတည်ပါတယ်။ ဥပမာ Bitcoin Block ဆိုပါတော့။ အဲ့ဒီ Block ထဲမှာ ဘစ်ကွိုင်ငွေကြေး ပို့တဲ့သူ လက်ခံမယ့်သူ ပို့တဲ့ငွေပမာဏစတဲ့ အင်ဖော်မေးရှင်းတွေပါဝင်ပါတယ်။ Blockchain ဟာ ဒစ်ဂျစ်တယ်ငွေကြေးကိစ္စမှာတင်မက အခြားအခြားသော နယ်ပယ်တွေ လုပ်ငန်းဆောင်တာတွေမှာပါ အသုံးပြုလို့ရဲ့နည်းပညာ ဖြစ်ပါတယ်။

အဲ့ဒီ Blockchain Technology ကို အမေရိကန်အပါအဝင် နိုင်ငံတော်တော်များများက လူ့အဖွဲ့အစည်းတခုလုံးအတိုင်းအတာနဲ့ လက်တွေ့ကျကျ ဗျူဟာမြောက်အသုံးပြုရေးကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားဖို့ရာ မသိကျိုးကျင်ပြုကြဆဲလို့ ဆိုပါတယ်။ တရုတ်ပြည်အနေနဲ့က သက္ကရာဇ် ၂၀၂၅ လောက်ရောက်ရင် Blockchain Technology အသုံးပြုရာမှာ ကမ္ဘာ့ဦးဆောင်နေရာရည်မှန်းတဲ့မူဝါဒတခု ချမှတ် လိုက်တာကို လူအတော်များများ သိမြင်ခဲ့ရမှာပါ။ တရုတ်ပြည်မှာ အမျိုးသားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနဲ့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးကော်မရှင် NDRC ဆိုတာ ရှိပါတယ်။ အဲ့ဒီကော်မရှင်က တရုတ်စီးပွားရေးနဲ့ စပ်လျဉ်းတဲ့ စီမံကိန်းတွေစီမံခန့်ခွဲမှုတွေကို ထိန်းကျောင်းပေးရပါတယ်။ လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်တွေမှာ အဲ့ဒီ NDRCအတွင်းပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတွေ ရှိလာပါတယ်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ်မှာ NDRC က ‘သက္ကရာဇ် ၂၀၂၅မှာ တပြည်လုံးအတိုင်းအတာနဲ့ ဒစ်ဂျစ်တယ်စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရေးစီမံကိန်း’ တရပ်ကို ထုတ်ပြန်လာပါတယ်။

ဒီစီမံကိန်းမှာ Blockchain ကို Key Digital Technology လို့ အမည်ပေးထားပြီး သူနဲ့တွဲလျက် Artificial Intelligence, Big Data, and Cloud Computing တွေပါ ပါလာပါတယ်။ ၂၀၂၂ ခုနှစ် အတွင်း အခြေခံအဆောက်အဦဖွံ့ဖြိုးရေးစီမံကိန်းသစ်တွေမှာ တရုတ်အစိုးရအနေနဲ့ အဲ့ဒီ ဒီဂျစ်တယ်နယ်ပယ်ထဲ ပါဝင်လာတာကိုမြင်ရပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့လက တရုတ်စွမ်းအင်စီမံခန့်ခွဲရေးဌာန CEA က ကြေညာချက်တရပ်ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ CAE ဟာ NDRC အောက်ကနေ တရုတ်ပြည်ရဲ့ စွမ်းအင်ဆိုင်ရာမူဝါဒတွေကို ရေးဆွဲရတာဖြစ်ပါတယ်။ CEA ကြေညာချက်ထဲမှာ Blockchain အခြေပြုတဲ့ စွမ်းအင်ရောင်းဝယ်ဖောက်ကားရေး ပလက်ဖောင်းတခုကို ကြံဆရှာဖွေမယ်ဆိုတာ ပါပါတယ်။ အဲ့ဒီ ပလက်ဖောင်းက ပုဂ္ဂလိကဓာတ်အားပေးလုပ်ငန်းများနဲ့ ပြည်နယ်ပိုင်၊ အစိုးရပိုင် ဓာတ်အားပေးလုပ်ငန်းများအကြား အဆင်ပြေချောမွေ့အောင် ဆောင်ရွက်ပေးဖို့လို့ဆိုပါတယ်။

အဲ့ဒီမူဝါဒထဲမှာ ရပ်ကွက်ကျေးရွာတွေကိုမီးပေးနေတဲ့ အသေးစားနဲ့အလတ်စား ဓာတ်အားပေးရေးလုပ်ငန်းတွေနဲ့ ပြည်နယ်ပိုင်နဲ့ နိုင်ငံပိုင်လျှပ်စစ်ဖြန့်ဖြူးရေးတွေကြား ဓာတ်အားရောင်းဝယ်ဖောက်ကားရေးကို ရှာဖွေကြံဆဖို့လည်းပါပါတယ်။ မကြာသေးမီက တရုတ်ပြည်မှာ မိုးခေါင်ရေရှားဖြစ်ခဲ့ပြီး အပူလှိုင်းဖြတ်ခဲ့ပါတယ်။ အဲ့ဒီဒဏ်ကြောင့် ဇီချွမ်းပြည်နယ်ရဲ့ လျှပ်စစ်ဖြန့်ဖြူးရေးလုပ်ငန်းဟာ အလူးအလဲခံခဲ့ရပါတယ်။ စက်မှုလုပ်ငန်းများနဲ့ လူနေရပ်ကွက်များမှာ မီးတွေပြတ်ခဲ့ပါတယ်။ ခု CAEကချတဲ့မူထဲမှာ အလားတူသဘာဝဘေးအန္တရာယ်နဲ့ မိုးခေါင်ရေရှားမှုတွေဖြစ်လာခဲ့ရင် လျှပ်စစ်မီးပျက်တာတွေလျော့ပါးအောင် ဒါမှမဟုတ် ရှောင်ရှားနိုင်အောင်လုပ်ဖို့ ရည်မှန်းချက်ထားတာတွေ့ရပါတယ်။ အဲ့ဒီပရောဂျက်အတွက်တော့ Blockchain ဟာ အခရာကျပါတယ်။ ခိုင်မာတည်တံ့တဲ့ ဒီနည်းပညာရဲ့သဘောက ပွင့်လင်းမြင်သာတဲ့ စာရင်းဇယားနဲ့မီတာခကောက်တာတွေ ဓာတ်အားအလွှဲအပြောင်းလုပ်တာတွေကို ထောက်ကူ ပေးနိုင်ပါတယ်။

Blockchain ဟာ ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှုမရှိတဲ့၊ အပြောင်းအလဲလုပ်မရတဲ့ Database ဖြစ်ပါတယ်။ သတ်မှတ်ထားတဲ့ Network တခုထဲမှာ အလွှဲအပြောင်းမှတ်တမ်းမှတ်ရာတွေနဲ့ ပိုင်ဆိုင်မှုတွေကို ပိုပြီး လွယ်လွယ်ကူကူ ခြေရာကောက်နိုင်ပါတယ်။ ဝှက်စာနဲ့ရေးထားပြီး လုပ်ငန်းတူချင်းချိတ်ဆက်ထားတဲ့ Blocks တွေ၊ ဆုံမှတ်ပွိုင့်တွေတလျှောက် အလွှဲအပြောင်းမှတ်တမ်းမှတ်ရာတွေကို သိုမှီးထားပေးပါတယ်။ ပိုပြီးအသေးစိတ်ပြောရမယ်ဆိုရင် Data အသစ်တခုဝင်လာလိုက်ပြီဆိုတာနဲ့ အဲ့ဒီ Data ကို Block အသစ်တခုထဲ ထည့်လိုက်ပါတယ်။ အဲ့ဒီ Block မှာ Data ဖြည့်ပြီးသွားတာနဲ့ ချက်ခြင်း သူ့အရင်ရှိနေတဲ့ Block အပေါ်သွားပြီး ချိတ်ဆက်ပေးလိုက်ပါတယ်။ အဲ့ဒီ Block ဟာ နေ့စွဲစဉ်လိုက်အစီအစဉ်ထဲမှာ သွားပြီး ချိတ်ဆက်ပေးလိုက်ပါတယ်။ ဒီနည်းပညာဟာ ဒစ်ဂျစ်တယ် အင်ဖော်မေးရှင်းတွေကို မှတ်တမ်းပြုဖို့ ဖြန့်ဝေပေးဖို့ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအထဲမှာ တိုးပွားလာတဲ့ Data ရဲ့ လုံခြုံမှု ယုံကြည်စိတ်ချရမှုနဲ့ လာရာလမ်းကြောင်းကိုခြေရာခံနိုင်မှုတို့လည်း ပါပါတယ်။ Data တွေကို တည်းဖြတ်လို့တော့ မရနိုင်ပါ။

အစိုးရရဲ့ အခြေခံအဆောက်အဦတည်ဆောက်ရေးပရောဂျက်တခုထဲမှာ စိတ်ချရတဲ့ မီတာခကောက်ခံမှုနဲ့ ဓာတ်အားအလွှဲအပြောင်း အထောက်အထားတွေကိုစစ်ဆေးလို့ရပြီး အကျင့်ပျက်ခြစားမှုအန္တရာယ်ကိုလည်း လျှော့ချသွားနိုင်ပါတယ်။ ယေဘုယျသဘောပြောရမယ်ဆိုရင် Blockchain ဟာ ကမ္ဘာနဲ့အဝှမ်းက အစိုးရအမှုထမ်းတွေထဲမှာဖြစ်နေတဲ့ အလွဲသုံးစားအမှုတွေ၊ အလဟသဖြစ်မှုတွေ၊ စာရွက်စာတမ်းအတုအပလုပ်မှုတွေကို ကာကွယ်ဖို့ဖြစ်ပါတယ်။ တရုတ်လိုနိုင်ငံမှာ ဒီလိုလုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်မှုကို သွတ်သွင်းလာတာဟာ တကယ့်ကို အံ့စရာ စိတ်ဝင်စားစရာဖြစ်ပါတယ်။ ယုံကြည်စိတ်ချရတဲ့တဲ့လုပ်ငန်းဆောင်တာတွေနဲ့ Blockchain အခြေပြု ထောက်ပံ့ရေးနည်းလမ်းသစ်တွေ အသုံးပြုလာတာဟာတကယ့်ကိုကြီးမားတဲ့ ပရောဂျက်ကြီး တခုပါပဲ။

ဒီပရောဂျက်ကြီးက အထူးသဖြင့်အမေရိကန်နဲ့ အနောက်တိုင်းဒီမိုကရေစီနိုင်ငံတွေကို အလားတူလုပ်ရေးစဉ်းစားကြဖို့ တွန်းအားပေးပါလိမ့်မယ်။ ဒီလိုလုပ်ဖို့ရာ အနောက်နိုင်ငံတွေရဲ့ လက်ရှိအစိုးရတွေရော အရင့်အရင်အစိုးရတွေလက်ထက်တွေမှာပါ စဉ်းစားချက်မရှိခဲ့သေးပါဘူး။ ပြီးခဲ့တဲ့ မတ်လက အမေရိကန်သမ္မတဂျိုးဘိုင်ဒန်က ခရိုက်ပ်တိုကာရင်စီလုပ်ငန်းကိုချဉ်းကပ်ရာမှာ အစိုးရတခုလုံးအပြည့်အဝပါဝင်ရေးနဲ့စပ်လျဉ်းတဲ့ သမ္မတအမိန့် (Executive Order) တခု ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါက Blockchain Technology ကို ဘဏ္ဏာရေးကဏ္ဍတခုတည်းမှာသာ လုံးလုံးလျားလျား အခြေတည်ထားတာဖြစ်ကြောင်း အချက်ပြလိုက်တာဖြစ်ပါတယ်။ အထူးသဖြင့်တော့ ခရိုက်ပ်တိုကာရင်စီနဲ့ သူ့ရဲ့အသုံးပြုမှုတွေကို ဘဏ္ဏာရေးတန်ဖိုးတွေအဖြစ် ထားရှိရေးပဲဖြစ်ပါတယ်။

Blockchain Technology ကို လူ့အဖွဲ့အစည်းတခုလုံးအတိုင်းအတာနဲ့ နယ်ပယ်ပေါင်းစုံမှာ(ဥပမာ စီးပွားရေးအခြေခံအဆောက်အဦလုပ်ငန်းတွေမှာ၊ လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ဖြန့်ဖြူးရေးတွေမှာ၊ စာရင်းအင်း လုပ်ငန်းတွေမှာ၊ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုလုပ်ငန်းတွေမှာ) ဗျူဟာ‌မြောက်အသုံးချနိုင်ရေး ထည့်သွင်းစဉ်းစားဖို့ အခြားအစိုးရတွေနည်းတူ အမေရိကန်အစိုးရဟာလည်း မျက်ကွယ်ပြုနေတုန်း ဖြစ်ပါတယ်။ အနောက်နိုင်ငံတွေမှာ Blockchain အောင်မြင်မှုဟာ စက်မှုလုပ်ငန်းတွေကြီးထွားလာဖို့၊ စစ်နိုင်ဆေးနိုင်ဖို့၊ ရှင်းလင်းမှုရှိစေဖို့တို့ကို ထောက်ကူဖြည့်ဆည်းပေးတဲ့စည်းမျဉ်း မူဝါဒ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းအပေါ် မူတည်ပါလိမ့်မယ်။ ဒီနည်းပညာဟာ အသစ်ဖြစ်ပေါ်ကြီးထွားလာမယ့် ကြွယ်ဝမှုတွေကိုမြင်ရဖို့ တခုတည်းသောလမ်းဖြစ်ပါတယ်။

ချိုဦး

အောက်တိုဘာ ၄။ ၂၀၂၂