ကွန်မြူနစ်တော်လှန်ရေးသမား၊ လေထီးတပ်သား၊ ပြောက်ကျားကွန်မန်ဒို(အရေးတော်ပုံဂျာနယ်မှ)

ကွန်မြူနစ်တော်လှန်ရေးသမား၊ လေထီးတပ်သား၊ ပြောက်ကျားကွန်မန်ဒို

(ပြည်သူ့အာဏာဂျာနယ် ထုတ်ဝေခြင်း ၇၅ နှစ်ပြည့်အထိမ်းအမှတ် ပြည်သူ့အာဏာဂျာနယ် အမှတ်(၄၃) မှာ ပြည်သူ့အာဏာ ဂျာနယ်ရဲ့ စာတည်းအဖွဲ့ဝင်တဦးအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူ ဗိုလ်မှူးချစ်ကောင်းအကြောင်း ရေးသားဖော်ပြလိုက်ပါတယ်။)

ပြည်သူ့အာဏာဂျာနယ် ထုတ်ဝေခြင်း ၇၅ နှစ်ပြည့်အထိမ်းအမှတ် ပြည်သူ့အာဏာဂျာနယ် အမှတ်(၄၃) တွင် ဖော်ပြမည့် ဆောင်းပါး။

ဗိုလ်မှူးချစ်ကောင်းရဲ့ဂုဏ်ရောင်ပြောင်တဲ့သမိုင်းကို သူ့အတ္ထုပ္ပတ္တိ၊ သူရေးတဲ့စာတွေနဲ့သူ့အကြောင်း စာအုပ်၊ စာပေတွေမှာ အထင်အရှား တွေ့နိုင်ပါတယ်။ ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီရဲ့ဗဟိုကော်မတီဝင်၊ ဗကပ ပြည်သူ့တပ်မတော်က ဗိုလ်မှူးကြီး။ ပါတီရဲဘော်အဖြစ်နဲ့အိန္ဒိယသွားပြီး လေထီးသင်တန်း အပါအဝင် စစ်သင်တန်းတွေ တက်ခဲ့သူ။ ဂျပန်အထွက်၊ အင်္ဂလိပ် ပြန်အဝင်မှာ ဗမာ့တပ်မတော်ကို ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းတော့ တပ်ကထွက်ပြီး ပါတီတာဝန်တွေကို အားကြိုးမာန်တက် ထမ်းရွက်ခဲ့သူ။ သခင်ဗဟိန်းနဲ့အတူ ပါတီရဲ့ပထမဆုံး ပြည်သူ့အာဏာဂျာနယ် ထုတ်ဝေဖို့အားထုတ်ကြိုးပမ်းခဲ့သူ။ ဂျာနယ်ရဲ့စာတည်းအဖွဲ့ဝင်။ ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီရဲ့လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေးအတွင်းမှာပဲ သူရဲကောင်းပီသစွာ၊ ကွန်မြူနစ်ကောင်းပီသစွာ ကျဆုံးသွားတဲ့ ကွန်မြူနစ်အာဇာနည်တဦး စသဖြင့် သူ့သမိုင်းကို လူအများ သိကြပါတယ်။
ဗကပ ပြည်သူ့တပ်မတော်ရဲ့နိုင်ငံရေးမှူး၊ ဗိုလ်မှူးကြီးဖြစ်လို့ဗိုလ်မှူးချစ်ကောင်း၊ ကာနယ်ချစ် ကောင်းလို့လူသိများပေမယ့် အမည်ရင်းက စိုးမောင် ဖြစ်ပါတယ်။ မြင်းခြံစိုးမောင်၊ မြင်းခြံစိုးမြင့်၊ အောင်ထွန်း၊ ဗိုလ်ချစ်ကောင်း စတဲ့ ကလောင်တွေနဲ့စာရေးသလို အဲဒီနာမည်တွေနဲ့နိုင်ငံရေးအလုပ်၊ တော်လှန်ရေး အလုပ်တွေလည်း လုပ်ပါတယ်။ ကိုတူး၊ ဗိုလ်တူးလို့လည်း သူ့ရဲဘော်တွေက ခေါ်ကြ တယ်။ မြင်းခြံ၊ လယ်သစ်ရွာမှာ မွေးဖွားပြီး မြင်းခြံမြို့ပေါ်က အမေရိကန်နှစ်ခြင်း ခရစ်ယာန်သာသနာ ပြုကျောင်း (ABM) မှာ ပညာဆည်းပူးခဲ့တယ်။ မန္တလေး ဥပစာကောလိပ်မှာ ဥပစာအထက်တန်းအောင် တဲ့အထိ ပညာသင်ခဲ့တယ်။ မြင်းခြံ ကျောင်းသားသမဂ္ဂ ဥက္ကဋ္ဌဖြစ်သလို ကျောင်းသား သံမဏိတပ်မှာ လည်း ပါခဲ့တယ်။ မြင်းခြံဆိုတာ ပြည်တွင်းစစ် အစောပိုင်းမှာ ထင်ရှားတဲ့ မသုံးလုံးဒေသ (မန္တလေး၊ မိတ္ထီလာ၊ မြင်းခြံ) ရဲ့မြို့တမြို့ပါ။ ကွန်မြူနစ်နဲ့ဆေးပေါ့လိပ်ထွက်တဲ့မြို့လို့ရာဇဝင်တွင်ပါတယ်။ ဗိုလ်မှူးချစ်ကောင်း၊ ရဲဘော်လေးမောင် စတဲ့ ကွန်မြူနစ် အာဇာနည်တွေရဲ့မွေးရပ်မြေပါ။
ဗမာ့လွတ်လပ်ရေး တပ်မတော် (BIA) ထဲဝင်ကြမယ်ဆိုပြီး ယိုးဒယားနိုင်ငံကိုသွားဖို့ကြိုးစားတဲ့ မြင်းခြံ သားအစုကို ကြည့်ရင် ကိုစိုးမောင် (ဗိုလ်မှူးချစ်ကောင်း)၊ သခင်အုန်းတင် (နောင်အခါမှာ ပြည်သူ့ရဲ ဘော်ပါတီရဲ့အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ် ဖြစ်လာတဲ့ ဗိုလ်အုန်းတင်)၊ သခင်ဗိုလ် (ဒို့ဗမာ လက်ရုံး တပ်ခေါင်းဆောင်) ကိုဘကွန်း (မန္တလေးအရေးတော်ပုံ)၊ ကိုထွန်းမြင့် (ကျောင်းသား သံမဏိတပ်)တို့ ကို တွေ့နိုင်တယ်။ မြင်းခြံ သခင်ဗိုလ်က မြင်းခြံ လက်ရုံးတပ်ခေါင်းဆောင်အဖြစ် ထင်ရှားပါတယ်။ နာမည်တူဖြစ်တဲ့ ညောင်တုန်း သခင်ဗိုလ်ကတော့ ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီ စတင်တည်ထောင်ရာမှာ ပါဝင်ခဲ့ပြီး အိန္ဒိယမှာ ဗိုလ်မှူးချစ်ကောင်းနဲ့အတူ စစ်သင်တန်း တက်ခဲ့သူပါ။ ဗမာပြည်စစ်ဆင်ရေး အတွက် အိန္ဒိယ၊ ဂျက်ဆိုလေယာဉ်ကွင်းက အထွက်မှာပဲ လေယာဉ်ပျက်ကျလို့ကျဆုံးသွားပါတယ်။ ၁၉၅၇ ခုနှစ်မှာ ဗိုလ်ချစ်ကောင်း အဖမ်းခံရတော့လည်း မြင်းခြံ ပမညတအမတ် ဦးမောင်ကိုနဲ့အတူ အဖမ်းခံရတာပါ။ 
ဗိုလ်မှူးချစ်ကောင်းဟာ လွတ်လပ်ရေးအတွက် လက်နက်ကိုင်တိုက်မယ်ဆိုတဲ့ သူ့ရည်မှန်းချက်ကို ဖြစ်အောင်လုပ်တယ်။ စစ်ထဲဝင်တယ်။ မင်္ဂလာဒုံ ဗိုလ်သင်တန်းကျောင်းမှာ ကွန်မြူနစ် ကလာပ်စည်း တွေနဲ့ချိတ်မိပြီး ကွန်မြူနစ် သင်တန်းတွေတက်တယ်။ ဖက်ဆစ်တော်လှန်ရေးအတွက် သခင်သိန်းဖေ (သိန်းဖေမြင့်) ရှိတဲ့ အိန္ဒိယကို သွားပြီး စစ်သင်တန်းတက်ဖို့ရွေးချယ်စေလွှတ်ခံရတယ်။ သခင်သိန်း ဖေက စစ်အတွင်းမဟာမိတ်ဖြစ်တဲ့ အင်္ဂလိပ်နဲ့ဆက်ဖို့ဗမာပြည် ဖက်ဆစ်ဆန့်ကျင်ရေး အင်အားစုရဲ့ ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် အိန္ဒိယကို ကြိုရောက်နှင့်ပြီး လိုအပ်တဲ့ ချိတ်ဆက်မှုတွေ၊ အစီအစဉ်တွေ လုပ်ရ ပါတယ်။ အင်္ဂလိပ်က အရှေ့တိုင်း စစ်ဆင်ရေးအတွက် ၁၉၄၁ ခုနှစ်ကတည်းက “အိန္ဒိယမစ်ရှင်” ဆိုတာကို ဖွဲ့ထားတာပါ။ GSI (K) ဆိုတဲ့ အမည်ဝှက်ပေးထားတယ်။ ဒါကြောင့် သခင်သန်းထွန်းက ဗိုလ်မှူးချစ်ကောင်းတို့မဟာမိတ်နဲ့ဆက်သွယ်တဲ့အခါ ပြောရမယ့် စကားဝှက်အဖြစ် GSI (K) ကို ပေးလိုက်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ မြစ်ကြီးနားက အမေရိကန် ဝမ်းအိုဝမ်း (၁၀၁) စခန်းကိုရောက်တဲ့အခါ ဗိုလ်မှူးချစ်ကောင်းတို့က (K) ကို 12 လို့ထင်လို့GSI (12)လို မှားပြောမိတယ်။ ဒါပေမဲ့ အမေရိကန် အရာရှိက GSI (K) ကို ဆိုလိုမှန်းသိပါတယ်။ အမေရိကန် စစ်ဗိုလ်က သူတို့အဖွဲ့ကို အင်္ဂလိပ်စစ်ဗိုလ် နဲ့ချိတ်ဆက်ပေးလိုက်ပါတယ်။
ဗိုလ်မှူးချစ်ကောင်း၊ ဗိုလ်အုန်းမောင်နဲ့မန်းဝင်းမောင်တို့အဖွဲ့က မြစ်ကြီးနားကနေ ကာလကတ္တားကို လေယာဉ်နဲ့သွားကြပါတယ်။ အိန္ဒိယမှာ စစ်သင်တန်း၊ လေထီးသင်တန်းတွေတက်မယ့် ပထမအသုတ် ပါ။ အိန္ဒိယမှာ သခင်သိန်းဖေနဲ့တွေ့ကြတဲ့အခါ ဗိုလ်မှူးချစ်ကောင်းကို သခင်သိန်းဖေက အခုလို အကဲ ဖြတ် မှတ်ချက်ပြုပါတယ်။
“ဗိုလ်တူးခေါ် အောင်ထွန်းမှာ မြင်းခြံသားဖြစ်သည်။ အရပ်ရှည်ပြီး အသားအရေခြောက်သည်။ မျက် မှောင်ကုတ်ကုတ်၊ မျက်စိစွေစွေနှင့် အောက်သိုးသိုးရှု ရှိသောကြောင့် မြင်မြင်ချင်း သူ့အတွင်းသဘော ကို အကဲခတ်မည်ဆိုပါက အထင်မှားစရာရှိပေသည်။ မျက်မှောင်ကုတ်၍ ရှုသိုးသော်လည်း အလွန် စိတ်သဘော ဖြူစင်သည်။ ရိုးသားပွင့်လင်းသည်။ သည်းခံစိတ်နှင့် ဇွဲကြီးလှပေသည်။ ခပ်ကြောင် ကြောင် ပြောတတ် ဆိုတတ် တွေးတတ်သော်လည်း မှတ်ဉာဏ်ကောင်းသည်။ စဉ်းစားဉာဏ်ကလည်း မခေလှ။ အဝတ်အစားနှင့် ဟန်အမူအရာ မသပ်ရပ်သော်လည်း လက်ရေးလက်သား သပ်ရပ်လှသည် မှာလည်း အံ့သြဖွယ်ပင်ဖြစ်၏။
သူကား မြင်းခြံစိုးမြင့် အမည်ဖြင့် ဆောင်းပါးများစွာကို ရေးသားဖူးသူဖြစ်၏။ စာရူးဟု ခေါ်ရလောက် အောင် စာဖတ်၍ စာမှတ်သူဖြစ်သည်။ ကျွန်တော်တို့စာရေးဆရာများရေးပြီး ကိုယ်ဘယ်နေရာမှာ ဘာရေးခဲ့သည်ကို မေ့နေတတ်ပေရာ သူလိုလူမျိုးက ဖော်ပေးတတ်သည်။
ဗိုလ်တူးသည် မန္တလးကောလိပ်သို့ရောက်အောင် ပညာသင်ခဲ့သော်လည်း စစ်သားရိုးရိုး အဖြစ်ဖြင့်ပင် တိုင်းပြည်တာဝန်ကို ထမ်းရွက်ရန် ဘီအိုင်အေသို့ဝင်ခဲ့လေသည်။ နောက် မင်္ဂလာဒုံ ဗိုလ်သင်တန်း ကျောင်းသို့တက်ရလေသည်။ မင်္ဂလာဒုံ ဗိုလ်သင်တန်းကျောင်းမှာ ဂျပန်ဆရာတို့၏ ပါးရိုက်ခံ၍ ပညာ သင်ရင်း ကွန်မြူနစ်ကလာပ်စည်းများနှင့် တွေ့ခဲ့သည်။ တိတ်တိတ်ပုန်း ပို့ချနေသော ကွန်မြူနစ်သင် တန်းများကို တက်ခဲ့ရလေသည်။ ထို့နောက် အိန္ဒိယပြည်သို့လိုက်ပါရန် ရွေးချယ်ခြင်းခံရသဖြင့် ကျွန်တော်တို့ထံ ရောက်လာခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပေသည်။”
သခင်သိန်းဖေရဲ့ဒီအကဲဖြတ်ချက် တခုတည်းနဲ့တင် မြင်းခြံအောင်ထွန်း (ခေါ်) ဗိုလ်မှူးချစ်ကောင်းဟာ ဘယ်လိုလူစားဆိုတာ ရှင်းပါတယ်။ ဓာတ်ပုံတွေထဲမှာလည်း အမြဲလိုလို ပြုံးနေတဲ့ သူ့မျက်နှာမှာ စိတ်သဘော ဖြူစင်သူတယောက် ဖြစ်တာကို အထင်းသားတွေ့နိုင်ပါတယ်။ သေရဲ၊ တိုက်ရဲတဲ့ စိတ် ဓာတ်ကိုလည်း သူ့စာအုပ် “အနှစ်နှစ်ဆယ်” ထဲမှာ တိုက်ပွဲတွေအကြောင်း ရေးသားထားပုံကို ကြည့် ရင် သိသာမြင်သာပါတယ်။ သေမင်းနဲ့ရင်ဆိုင်ပြီး စစ်ခင်းနေတာကို ပေါ့ပေါ့ပါးပါး ရေးထားတာပါ။ စာရေးတာလည်း အတော်ကောင်းတဲ့ တော်လှန်ရေးသမား စာရေးဆရာတဦးပါ။ 
ဗိုလ်မှူးချစ်ကောင်းနဲ့မန်းဝင်းမောင်က အိန္ဒိယသွားတော့လည်း ပထမအသုတ်မှာ အတူတူ၊ အိန္ဒိယက တဆင့် သီရိလင်္ကာနိုင်ငံ၊ ကိုလံဘိုကိုသွားပြီး သင်တန်း ထပ်တက်ရတော့လည်း အတူတူပါ။ ကိုလံဘို သွားရတဲ့အစုက သခင်ဗိုလ်၊ မန်းဝင်းမောင်၊ ဗိုလ်အုန်းမောင်၊ ဗိုလ်သန်း၊ ဗိုလ်မှူးချစ်ကောင်းတို့ဖြစ်ပါ တယ်။ အိန္ဒိယသွားပြီး စစ်သင်တန်းတက်ကြတဲ့ ကာလမှာ သူတို့ချင်း တယောက်ကို တယောက် ကိုတင် (မန်းဝင်းမောင်)၊ ကိုဖြူ (သခင်ဗိုလ်)၊ ကိုမြ (ကိုအုန်းမောင်)၊ အောင်ထွန်း (ဗိုလ်တူး) လို့ခေါ် ကြတယ်။ သခင်တင်ရွှေက ဖိုးရုံ၊ ဒေါ်မြရီ (ကျောက်ဆည်) က မခင်စီ အမည်နဲ့ပါ။ သခင်တင်ရွှေနဲ့ ဒေါ်မြရီကို အိန္ဒိယမလွှတ်ခင်မှာ သခင်စိုးက လက်ထပ်ပေးပါတယ်။ အင်္ဂလိပ်တွေကတော့ သခင်တင် ရွှေကို လန့်စ်လော့ (Lancelot)၊ ဒေါ်မြရီကို ဂွန်းအစ်ဗီးယား (Guinevere) လို့အမည်ဝှက် ပေးထား တယ်။ အင်္ဂလိပ်ဒဏ္ဍာရီထဲက သူရဲကောင်းတပ်မှူးနဲ့သူ့ချစ်သူ မိဖုရားရဲ့နာမည်ပါ။
ဗမာ့လွတ်လပ်ရေးအတွက် အရှေ့ဘက်ထွက်ပြီး အကူအညီရှာသူတွေက ဂျပန်ထောက်လှမ်းရေးနဲ့ တွေ့ရပြီး ဂျပန်သင်ပေးတဲ့ စစ်ပညာကို ယူရပါတယ်။ တခါ ဂျပန်ကို ပြန်ချဖို့အနောက်ဘက်ထွက်ပြီး အကူအညီရှာသူတွေက အမေရိကန် ထောက်လှမ်းရေးနဲ့ဗြိတိသျှ ထောက်လှမ်းရေးတွေဆီက စစ်ပညာကို ယူကြရတယ်။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်မှာ ဖက်ဆစ်၊ နာဇီ ဝင်ရိုးတန်းအုပ်စုရဲ့ထောက်လှမ်းရေး အဖွဲ့တွေ အရေးပါကြသလို ဖက်ဆစ်ဆန့်ကျင်ရေးလုပ်တဲ့အခါ အမေရိကန်နဲ့အင်္ဂလိပ် ထောက်လှမ်း ရေးတွေက အခရာကျပါတယ်။ အာရှမှာ အမေရိကန် သေနင်္ဂဗျူဟာဌာနရုံး (Office of Strategies-OSS) ရဲ့၁၀၁ တပ်ခွဲ (Detachment 101) နဲ့အင်္ဂလိပ် ၁၃၆ တပ်ဖွဲ့(Force 136) က အဓိက လှုပ်ရှား ကြတယ်။ ဗိုလ်မှူးချစ်ကောင်းတို့မြစ်ကြီးနားမှာ တွေ့ခဲ့တာ အမေရိကန် ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့၁၀၁ တပ်ခွဲပါ။ သူတို့က ဗြိတိသျှ ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ဖြစ်တဲ့ ၁၃၆ တပ်ဖွဲ့ရှိရာ ကာလကတ္တားကို လေယာဉ်နဲ့ပို့ပေးလိုက်တာ ဖြစ်ပါတယ်။
အမေရိကန် OSS က နောင်အခါမှာ CIA ဖြစ်လာပါတယ်။ ဗြိတိသျှ ၁၃၆ တပ်ဖွဲ့ကတော့ ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်အတွင်းမှာ ဖွဲ့ထားတဲ့ အထူးစစ်ဆင်ရေး အမှုဆောင်အဖွဲ့(Special Operations Executive-SOE) ရဲ့အရှေ့ဖျားဒေသဌာနခွဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ၁၃၆ တပ်ဖွဲ့မှာ ဗမာပြည် ဖက်ဆစ်တော်လှန်ရေး လုပ် ငန်းတွေအတွက် ဗမာပြည်ဌာနခွဲ (Burma Country Section-BCS) ရှိပါတယ်။ ဗြိတိသျှ ထောက်လှမ်း ရေးအဖွဲ့ရဲ့ဘီလတ်စစ်ဆင်ရေး (Operation Billet) က ဗမာပြည်က တော်လှန်ရေးသမားတွေကို အိန္ဒိယနဲ့ကိုလံဘိုမှာ စစ်သင်တန်း (လျှို့ဝှက်စစ်ဆင်ရေး သင်တန်း၊ ကွန်မန်ဒိုသင်တန်း) တွေပေးပါ တယ်။ ဗိုလ်မှူးချစ်ကောင်းတို့ကို ကာလကတ္တားနဲ့၁၂ မိုင်ဝေးတဲ့နေရာက အိမ်တအိမ်မှာ သင်တန်း ပေးပါတယ်။ အဲဒီမှာ သင်တန်းကျောင်း ဖွင့်ထားပြီး အရှေ့တိုင်း စကားပြန်သင်တန်းကျောင်း(School of Eastern Interpreters-SEI) ဆိုတဲ့ ဟန်ပြအမည်ပေးထားပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒေါ်မြရီက SEI ကျောင်းတက်ရတယ်လို့သူရေးတဲ့စာတွေ၊ အင်တာဗျူးတွေမှာ မကြာခဏ ရည်ညွှန်းလေ့ရှိပါတယ်။ သခင်သိန်းဖေကတော့ ကျောင်းနာမည် မေ့နေတယ်လို့ရေးထားတာ ဖတ်ရတယ်။ ကျောင်းဖွင့်ထားတဲ့ အိမ်က ကဗျာဆရာကြီး ရာဘင်ဒရာနာ့သ်တဂိုးရ်ရဲ့အိမ်ပါ။ ၁၃၆ တပ်ဖွဲ့က ရုံးတွေ၊ သင်တန်းကျောင်း တွေ လုပ်ထားတဲ့အိမ်တွေထဲမှာ မူဆလင်အဖွဲ့ချုပ်က မိုဟာမက် အလီဂျင်းနားရဲ့ဘုံဘေကအိမ်လည်း ပါပါတယ်။
ဘီလတ်စစ်ဆင်ရေးမှာ လေထီးဆင်းမယ့် အဖွဲ့တွေကို သုံးအုပ်စု ခွဲထားပါတယ်။ အထက်ဗမာပြည် အတွက် ဂရိန်း (Grain)၊ အောက်ဗမာပြည်အတွက် နေးရှင်း (Nation) နဲ့ရခိုင်တိုင်းအတွက် မန်နူ ယယ် (Manual) ဆိုပြီးတော့ပါ။ အထက်ဗမာပြည်အတွက် သတ်မှတ်ထားတဲ့ ဂရိန်းအုပ်စုရဲ့လေ ထီးတပ်ဖွဲ့ကို Elephant လို့အမည်ပေးပါတယ်။ အဲဒီအဖွဲ့မှာ သခင်တင်ရွှေနဲ့ကိုကိုကြီး (ဗန်းမော်) တို့ပါပါတယ်။ ဒေါ်မြရီက ကျောက်ဆည် အခြေအနေအရ လေထီးဆင်းဖို့မလိုတော့လို့ မပါတော့ ဘူး။ ဗိုလ်မှူးချစ်ကောင်းနဲ့ကိုသန်းပါတဲ့အဖွဲ့ကို Reindeer လို့အမည်ပေးထားပါတယ်။ သူတို့အဖွဲ့ မှာပါတဲ့ အင်္ဂလိပ်အရာရှိတွေရဲ့အမည်တွေကအစ ဗိုလ်မှူးချစ်ကောင်းက“အနှစ်နှစ်ဆယ်” စာအုပ်မှာ အတိအကျ မှတ်တမ်းတင်ထားပါတယ်။ တခြားအင်္ဂလိပ်ဘာသာနဲ့မှတ်တမ်းတွေပါ အချက်အလက်နဲ့ ကွဲလွဲမှု မရှိပါဘူး။ အင်မတန် စေ့စပ်သူပါ။ အင်္ဂလိပ်မှတ်တမ်းမှာ ဗိုလ်မှူးချစ်ကောင်းကို အောင်ထွန်း လို့ဖော်ပြထားပါတယ်။
ဦးသိန်းဖေမြင့်ရဲ့မှတ်တမ်းမှာ “မတ်လ ၁၈ ရက်နေ့က ဗိုလ်တူးခေါ်သော မြင်းခြံအောင်ထွန်းအား သခင်သန်းထွန်းရှိရာ တောင်ငူဒေသ တနေရာတွင် လေထီးနှင့် ချပေးရသည်။ ဗိုလ်တူး ခေါ် မြင်းခြံ အောင်ထွန်းကား ကျွန်တော် အယုံကြည်ဆုံး၊ စိတ်အချဆုံး ရဲဘော်တဦး ဖြစ်သည်။ သူ့ထံတွင် ဌာနချုပ်သို့ပေးရန် စာတစောင် ရေးခဲ့၏။ ယင်းစာမှာ (၁) ဖက်ဆစ်ဆန့်ကျင်ရေး အင်အားစုက ရန်ကုန်မြို့ကို သိမ်းရန်၊ (၂) ဖက်ဆစ်ဆန့်ကျင်ရေး အင်အားစုက ခေါင်းဆောင်ပြီး ယာယီအမျိုးသား အစိုးရဖွဲ့ရန်၊ (၃) လက်နက်များကို ဝှက်ထားရန်၊ အချက် ၃ ချက် ပါလေသည်။ ထိုစာကို ဗိုလ်တူး သည် လျှို့ဝှက်စွာ ယူဆောင်ပြီး သွားရလေသည်” လို့ဖော်ပြထားပါတယ်။
ပြည်တွင်းစစ်အတွင်း ဗိုလ်မှူးချစ်ကောင်း အဖမ်းခံရပြီး ကြိုးတိုက်ထဲ ရောက်နေချိန်မှာ ဒေါ်မြရီက ထောင်ဝင်စာသွားတွေ့ပါတယ်။ “မခင်စီရေ ကျုပ်သေမယ်ဆိုရင် သေပျော်ပါပြီဗျာ။ တိုင်းပြည်အတွက် လုပ်ခဲ့ပြီးပြီပဲ။ ဒါပေမဲ့ ကျုပ် မသေချင်သေးဘူး။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုရင် ကျုပ်မှာ တိုင်းပြည်အတွက် တင် ပြစရာတွေ ရှိသေးတယ်” လို့ဗိုလ်မှူးချစ်ကောင်းက ဒေါ်မြရီကို ပြောပါတယ်။ တိုင်းပြည်အတွက် တတ်နိုင်သလောက် အလုပ်လုပ်သွားချင်တဲ့ သူ့ဆန္ဒကို အထင်းသား တွေ့ရပါတယ်။
ဒေါ်မြရီက သမ္မတဖြစ်နေတဲ့ မန်းဝင်းမောင်နဲ့တွေ့တဲ့အခါ “ကိုတင် သမ္မကြီးဖြစ်မှ ကိုတူးသေရတာမျိုး အဖြစ်မခံနိုင်ဘူး” လို့ပြောခဲ့ပါတယ်။ အိန္ဒိယမှာ စစ်သင်တန်း အတူတက်ခဲ့၊ ဖက်ဆစ် တော်လှန်ရေး မှာ အတူတိုက်ပွဲဝင်ခဲ့ကြတဲ့ ရဲဘော်ရဲဘက်တွေကြားက သံယောဇဉ်နဲ့သွေးစည်းချစ်ကြည်မှုက ဂုဏ် ယူစရာ၊ ကြည်နူးစရာပါ။ ဗိုလ်မှူးချစ်ကောင်းက သေဒဏ်ကနေ လွတ်မြောက်ခဲ့ပေမယ့် တိုင်းပြည်အ တွက် လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေးမှာ အသက်ပေးသွားပါတယ်။ အဆုံးစွန်သော စွန့်လွှတ်အနစ်နာခံ မှုပြုဖို့ပိုင်းဖြတ်ထားသူတယောက် ဆိုတာကို သူ့တော်လှန်ရေးဖြတ်သန်းမှုမှာ အထင်အရှား မြင်တွေ့ နိုင်ပါတယ်။ ဗိုလ်မှူးချစ်ကောင်းဟာ တော်လှန်ရေးခရီးတဝက်မှာ ကျဆုံးသွားပေမယ့် ဂုဏ်ရောင် ပြောင်တဲ့ သူ့သမိုင်းနဲ့တော်လှန်ရေးအမွေကို နောက်မျိုးဆက်တွေအတွက် ချန်ထားခဲ့ပါတယ်။
၁၃၊ ၉၊ ၂၀၂၀။
ရည်ညွှန်း။
သိန်းဖေမြင့်၊ “စစ်အတွင်းခရီးသည်” ၊ “မဟာမိတ်နှင့် ဗမာ့တမန်”
ဗိုလ်မှူးချစ်ကောင်း၊ “အနှစ်နှစ်ဆယ်”
ဒေါ်မြရီ (ကျောက်ဆည်)၊ “ဖက်ဆစ်တော်လှန်ရေးနှင့် တော်လှန်ရေးစိတ်ဓာတ်”
သန်းဝင်းလှိုင်၊ “ကာနယ်ချစ်ကောင်း”
Terence O’Brien (1987) The Moonlight War: The Story of Clandestine Operations in Southeast Asia, 1944-1945
Keggie Carew (2017) Dadland
Richard Duckett (2017) The Special Operations Executive (SOE) in Burma: Jungle Warfare and Intelligence Gathering in World War II