မျိုးမြင့်ချို: စစ္ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ (ရဲေဘာ္ ဖိုးသံေခ်ာင္း)

စစ္ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ (ရဲေဘာ္ ဖိုးသံေခ်ာင္း)

အခုတေလာအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စကား၊ ရင္ၾကားေစ့ေရးစတဲ့အသံေတြ အမ်ားႀကီး ၾကားေနရပါတယ္။ သူ႔ေခတ္နဲ႔သူ႔အခါၾကားရတာမို႔ မဆန္းဘူးလို႔ပဲေအာက္ေမ့ေနလိုက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီလိုေျပာမႈဆိုမႈေတြထဲမွာ စစ္ျဖစ္ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းဟာ သံုးမ်ိဳးပဲ႐ွိတယ္ဆိုတဲ့ေျပာနည္း မ်ိဳးကို ၾကားလိုက္ရပါတယ္။ ေျပာၾကတာက စစ္မက္ျဖစ္ပြားတယ္ဆိုတာဟာ (၁)လူမ်ိဳးေရး၊ (၂)ဘာသာေရး၊ (၃)ဝါဒေရးဆိုတဲ့ အေၾကာင္းရင္း သံုးခုေၾကာင့္ျဖစ္ပြားတာျဖစ္္တယ္။ တျခားအေၾကာင္းရင္းမ႐ွိဘူးဆိုတဲ့အယူအဆျျဖစ္ပါတယ္။ သေဘာတရားတခုတင္လာတဲ့ သေဘာလိုျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒီအယူအဆ၊ ဒီလိုအေျပာအဆိုကို အရင္ကလည္း ဖတ္ဖူး၊ ၾကားဖူးပါတယ္။ တျဖည္းျဖည္းမ်ားလာတဲ့သေဘာ႐ွိတဲ့အတြက္ ကိုယ့္အျမင္ကိုေတာ့ေျပာမွပဲဆိုၿပီး ကီးဘုတ္ကုိႏွိပ္ေနမိပါတယ္။ တခ်ိန္ထဲမွာ ကိုယ္လက္လွမ္းမီတဲ့စစ္ပြဲေတြကိုလည္း ျပန္စဥ္းစားေနမိပါတယ္။

ဦးဆံုးကေတာ့ အဂၤလိပ္နယ္ခ်ဲ႔သမားနဲ႔ဗမာပေဒသရာဇ္ေတြ တိုက္ခဲ့ၾကတဲ့စစ္ပြဲေတြပါ။ (၁၉)ရာစုႏွစ္အတြင္းမွာ အဂၤလိပ္နယ္ခ်ဲ႔သမားက ဗမာျပည္ကိုစစ္သံုးႀကိမ္တိုက္ၿပီး က်ဴးေက်ာ္သိမ္းပိုက္တာ ဟာ ဝါဒေၾကာင့္လား၊ လူမ်ိဳးေရးေၾကာင့္လား၊ ဘာသာေရးေၾကာင့္လား။ ဘယ္ဟာမွမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါျဖင့္ အဲဒီအရင္ေလးကျဖစ္ခဲ့တဲ့ မင္းတုန္းနဲ႔ကေနာင္ မင္းသားညီေနာင္တို႔ ေ႐ႊဘိုကိုသြားေအာင္ေျမနင္းၿပီး သူတို႔ရဲ့အကို ပုဂံမင္းကိုပုန္ကန္တာကေရာ- ဝါဒေၾကာင့္လား၊ လူမ်ိဳးေရးေၾကာင့္လား၊ ဘာသာေရးေၾကာင့္လား။ ဘယ္ဟာေၾကာင့္မွမဟုတ္ပါဘူး။ ဗမာျပည္ ျပည္သူေတြက အဂၤလိပ္နယ္ခ်ဲ႔နဲ႔ ဂ်ပန္ဖက္ဆစ္ေတြကို လက္နက္ကိုင္ျခင္းအပါ နည္းမ်ိဳးေပါင္းစံုနဲ႔ေတာ္လွန္တိုက္ပြဲဝင္ၾကတာဟာ အဲဒီလူမ်ိဳးေတြကိုမုန္းလို႔လား၊ ဘာသာေရးေၾကာင့္လား၊ ဒါမွမဟုတ္ အယူဝါဒေတြကြဲေနလို႔လား။ မဟုတ္ပါဘူး။ ကိုယ့္တိုင္းကိုယ့္ျပည္ကိုခ်စ္လို႔၊ လြတ္လပ္ခ်င္လို႔ဆိုတာ သိပ္႐ွင္းေနပါတယ္။

ဒါျဖင့္ ဒီေန႔ဗမာျပည္မွာျဖစ္ေနတဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ကေကာ-။ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ေနတာလဲ။ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုေတြနဲ႔ ဗမာလူမ်ိဳးေတြအၾကား စစ္ျဖစ္ေနတာလား။ မဟုတ္ပါဘူး။ ခရစ္ယံေတြနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာေတြအၾကားက စစ္ပြဲလား။ ဒါလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါျဖင့္ ဘာအယူဝါဒနဲ႔ ဘာအယူဝါဒအၾကားက တိုက္ပြဲလဲ။ သူတို႔ေျပာတဲ့အထက္ကစံသံုးခ်က္ထဲက တခ်က္နဲ႔မွမကိုက္ဘူးထင္ပါတယ္။ ဒီတိုင္းျပည္မွာ ရာစုႏွစ္တဝက္ေက်ာ္ျဖစ္ေနတဲ့စစ္ပြဲဟာ ဗမာလူမ်ိဳးထဲက လူမ်ိဳးႀကီးဝါဒနဲ႔စစ္အာဏာ႐ွင္စနစ္ကိုက်င့္သံုးတဲ့ စစ္အာဏာ႐ွင္ေတြကတဘက္၊ စစ္အာဏာ႐ွင္စနစ္နဲ႔လူမ်ိဳးႀကီးဝါဒကိုဆန္႔က်င္တဲ့ ဗမာအပါလူမ်ိဳးစံုျပည္သူေတြကတဘက္ ျဖစ္တဲ့စစ္ပြဲပါ။

သမိုင္းမွာ ဘာသာေရးစစ္ပြဲ၊ လူမ်ိဳးေရးစစ္ပြဲဆိုတာေတြမ႐ွိခဲ့ဖူးဘူး မဟုတ္ပါဘူး။ အားလံုးသိၾကတဲ့ ခ႐ူးဆိတ္စစ္ပြဲလိုဟာေတြ အမ်ားအျပားပဲ႐ွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒါေတြဟာ ပေဒသရာဇ္စနစ္ကုန္ဆံုးတာနဲ႔ အေျခခံအားျဖင့္ ေခတ္ကုန္ဆံုးသြားတယ္လို႔ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ႁခြင္းခ်က္ေလာက္ပဲ က်န္တတ္ပါတယ္။ တခ်ိန္က ကမၻာေပၚမွာ ပေဒသရာဇ္စနစ္လႊမ္းမိုးေနတုန္းက ဝါဒေရးရာဆိုတာ မ႐ွိသေလာက္ပါ။ အဲဒီတုန္းက အဓိကအားျဖင့္ အယူဝါဒ-ဘာသာေရးပဲဲ႐ွိပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ ကမၻာႀကီးကို အရင္း႐ွင္စနစ္က အဓိကလႊမ္းမိုးတဲ့ေနာက္ပိုင္းမွာျဖစ္ပြားတဲ့စစ္ပြဲေတြထဲက အမ်ားတကာ့အမ်ားစုဟာ အရင္း႐ွင္လကၡဏာေဆာင္တဲ့၊ နယ္ခ်ဲ႔ဖို႔ျဖစ္တဲ့၊ အရင္း႐ွင္နယ္ခ်ဲ႔ေေတြအတြက္ အရင္းျမွဳပ္ႏွံ စရာ၊ ေသြးစုပ္စရာနယ္ပယ္နဲ႔ သယံဇာတလုယက္စရာနယ္ေတြလုဖို႔၊ အဲဒီအတြက္ ၾသဇာခံနယ္ေတြ ထူေထာင္ဖို႔စတဲ့ ႏိုင္ငံႀကီးေတြရဲ့ကိုယ္က်ိဳးစီးပြား႐ွာတဲ့အေၾကာင္းရင္းေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ၾကတာေတြပါ။

ဝါဒေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့စစ္ပြဲ-။ သမိုင္းမွာ ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒနဲ႔အရင္း႐ွင္ဝါဒတို႔အပါ၊ ဝါဒတခုနဲ႔တခုအၾကား၊ ဝါဒအတြက္ျဖစ္ခဲ့တဲ့စစ္ပြဲလို႔ ေျပာႏိုင္တာဘယ္တခုမ်ား ပီပီျပင္ျပင္႐ွိခဲ့လို႔လဲ။ ကိုရီးယားစစ္ပြဲ၊ ဗီယက္နမ္စစ္ပြဲစတာေတြဟာ ဝါဒႏွစ္ခုအၾကားစစ္ျဖစ္တာဆိုတာထက္ ၾသဇာခံေဒသလုယက္မႈ ကေန ေပၚေပါက္တယ္ဆိုမွသာ ပိုမွန္မယ္လို႔ထင္ပါတယ္။ ဒီေန႔ကမၻာမွာ စစ္ပြဲေတြအမ်ားဆံုးျဖစ္ေနတဲ့ အေ႐ွ႔အလယ္ပိုင္းနဲ႔အာဖရိကတိုက္ေျမာက္ပိုင္းတို႔မွာ ျဖစ္ေပၚေန(ခဲ့)တဲ့စစ္ပြဲေတြဟာ ခုနက အေၾကာင္းရင္းသံုးခုေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚေန(ခဲ့)တာ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီေဒသေတြမွာ႐ွိတဲ့ သယံဇာတေတြအတြက္ မမွန္ကန္တဲ့ဆင္ေျခေတြအမ်ိဳးမ်ိဳးေပးၿပီး ဝင္တိုက္ေနၾကတာျဖစ္တယ္ဆိုတာ လူတိုင္းသိပါတယ္။ ဘံုေဘဘားမားသစ္ကုမၸဏီအတြက္ အထက္ဗမာျပည္ကို ဆက္တိုက္သိမ္းတယ္ဆိုတဲ့ အျဖစ္မ်ိဳးနဲ႔ ဘာမွမကြာပါဘူး။ ဒီေန႔အခါမွာ တ႐ုတ္နဲ႔အေမရိကန္ ႐ွားေစာင္းေစးနဲ႔မ်က္ေခ်းျဖစ္ေနၾကတာ ကေကာ- အယူဝါဒေၾကာင့္လား။ လံုးဝမဟုတ္ပါဘူး။ သူတို႔ခ်င္း အခုလို ဘာေၾကာင့္ေစာင္ေနၾကတယ္ ဆိုတာ ဗမာျပည္သားေတြအသိဆံုးပါ။ တိုင္းျပည္ရဲ့လူအင္အား၊ ဓနအင္အားေတြအေျမာက္အျမားအဆံုး အ႐ံႈးခံၿပီး အယူဝါဒအတြက္စစ္ပြဲေတြဆင္ႏႊဲရေလာက္ေအာင္ ဒီေန႔ေခတ္မွာ ဘယ္သမတ၊ ဘယ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ မွ မမိုက္ပါဘူး။ “အၾကမ္းဖက္ဝါဒ”ကိုတိုက္ပါတယ္ဆိုတဲ့ အေမရိကန္အပါအေနာက္ႏိုင္ငံေတြဟာ သူတို႔ေျပာတဲ့ “အၾကမ္းဖက္”ဝါဒီေတြကို သူတို႔ကိုယ္တိုင္က ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ကို ထုတ္မေျပာပါဘူး။ ထိန္ထားၾကပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး“အၾကမ္းဖက္ဝါဒကိုႏွိမ္နင္းတဲ့”စစ္ပြဲဆိုတာေတြ အားလံုးဟာလည္း သယံဇာတ(အထူးသျဖင့္ေရနံ) ေပါႂကြယ္ဝတဲ့၊ ပထဝီအရအခ်က္အျခာက်တဲ့ေဒသေတြ မွာခ်ည္းျဖစ္ေနတာဟာလည္း တိုက္ဆိုင္လြန္းလွခ်ည့္လားလို႔ေတာင္ ေျပာရမလို ျဖစ္ေနပါတယ္။

တခါ ျပည္တြင္းစစ္ေတြဆိုရင္လည္း အာဏာသိမ္းမႈေတြနဲ႔၊ လက္နက္ကိုအမိန္႔ေပးႏိုင္တဲ့အုပ္စိုးသူေတြက သူတို႔အာဏာလိုခ်င္လို႔၊ ဒါမွမဟုတ္ အာဏာကုိလက္မလႊတ္ခ်င္လို႔ အၾကမ္းဖက္ရာကေန ျဖစ္ေပၚခဲ့တာေတြက ဧရာမအမ်ားစုျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစစ္ပြဲေတြဟာ အာဏာ႐ွင္စနစ္နဲ႔ အာဏာ႐ွင္မဟုတ္တဲ့စနစ္ စသျဖင့္ စနစ္ေတြအၾကား တိုက္ပြဲေပၚေပါက္တာပါ။ ေနာက္ၿပီး အဲဒီစနစ္ေတြကို ကိုယ္စားျပဳတဲ့လူတန္းစားေတြ႐ွိတယ္ဆိုတာကို ဒီေန႔ဗမာျပည္အေျခအေနေလာက္ သိသာထင္႐ွားတာ မ႐ွိဘူးလို႔ထင္ပါတယ္။

သူတို႔ေျပာသလိုသာ စစ္ျဖစ္ရတဲ့အေၾကာင္းရင္းဟာ ဒီသံုးမ်ိဳးထဲ႐ွိတယ္လို႔အေသသတ္မွတ္ထား ရင္ ဒီေန႔ျဖစ္ေပၚေနတဲ့စစ္ပြဲေတြကိုသံုးသပ္တာေတြအကုန္ မွားကုန္ႏိုင္ပါတယ္။ တျခားမေျပာနဲ႔ ဗမာျပည္ကျပည္တြင္းစစ္ကို အဲဒီ စံသံုးခုနဲ႔တိုင္းလိုက္ရင္ စစ္အာဏာ႐ွင္စနစ္ရဲဲ့ဖိႏွိပ္မႈနဲ႔(တိုင္းရင္း သားေပါင္းစံု)ျပည္သူလူထုအေပၚစစ္ခင္းျခင္းဆိုတဲ့ တကယ့္သြင္ျပင္လကၡဏာေတြကို ဖံုးကြယ္ေပးၿပီးသားျဖစ္သြားမယ့္အျပင္ စစ္အုပ္စုနဲ႔ခ႐ိုနီေတြအတြက္ စစ္ခင္းေနတဲ့စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြဟာ “ဗမာလူမ်ိဳး”ေတြကို ကိုယ္စားျပဳသလိုလို၊ “ဗမာလူမ်ိဳး”အားလံုးအတြက္တိုက္ပြဲဝင္ေနၾကသေယာင္ေယာင္၊ သူတို႔ကို“ဗမာလူမ်ိဳး”အားလံုးကပဲ တျခားတိုင္းရင္းသားေတြကိုတိုက္ဖို႔ တာဝန္ေပးထားတဲ့အလား တလြဲ အဓိပၸာယ္ေတြေပါက္ကုန္ႏိုင္ပါတယ္။

ဒုတိယကမၻာစစ္ေနာက္ပိုင္းက်မွေပၚေပါက္တဲ့ ျပည္တြင္းစစ္အေျမာက္အျမားဟာ စစ္တပ္က (သူတို႔ေနာက္ကြယ္မွာ ျပည္ပအင္အားပါခ်င္ပါမယ္၊ မပါခ်င္မပါဘူး) အာဏာသိမ္းလို႔ျဖစ္ပြားတဲ့စစ္ပြဲေတြ အာ႐ွ၊ အာဖရိကနဲ႔လက္တင္အေမရိကတို႔မွာ နည္းသမို႔လား။ သူတို႔ေျပာတဲ့စံသံုးခ်က္ဟာ ဒီအခ်က္ကို တမင္ေ႐ွာင္သြားတာလား၊ ဖံုးေပးတာလား၊ စဥ္းစားစရာပါ။

ေနာက္ၿပီး ဗမာျပည္သားတိုင္း အသဲထဲမွာစြဲနစ္ေနတဲ့ ဆရာစံလယ္သမားအံုႂကြမႈ။ ဒီသူပုန္ထမႈႀကီးဟာ အဲဒီ စံသံုးခ်က္အထဲက ဘယ္အခ်က္ေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚခဲ့တာလဲ၊ လယ္သမားေတြဆီက လယ္ေတြကိုလုယူ၊ ဆႏၵျပေတာ့အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္း၊ အဲဒီလို လူတန္းစား ပဋိပကၡေတြကေန ေပၚေပါက္လာတာျဖစ္တယ္ဆိုတာ ကို သမိုင္းမသင္ဖူးတဲ့လူေတာင္ သိပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး (၁၉၄၆)ခုႏွစ္မွာ ေပၚေပါက္ခဲ့တဲ့လယ္ေဝးသူပုန္။ အဂၤလိပ္ကိုလိုနီအစိုးရတာဝန္ေပးခ်က္နဲ႔ ဗိုလ္ေနဝင္းကိုယ္တိုင္သြားၿပီး ႏွိမ္နင္းခဲ့တဲ့လယ္သမားသူပုန္ ထမႈႀကီး။ အားလံုးဟာ လူတန္းစားတိုက္ပြဲက ေပၚထြက္လာတာေတြခ်ည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီစံသံုးခ်က္ထဲမွာေတာ့ ဒီေန႔ ေျမယာလုယက္မႈေတြရဲ့ဆိုးဝါးမႈကို ေလွ်ာ့ေပါ့ခ်င္ထားခ်င္လို႔လားမသိဘူး လူတန္းစားတိုက္ပြဲေတြကေန စစ္ပြဲေတြျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ကို တမင္ခ်န္ထားသလိုျဖစ္ေနပါတယ္။

ဒီေနရာမွာတပါတည္းေထာက္ျပသင့္တာတခုက “စစ္ရဲ႕အေၾကာင္းရင္းမွာ ဘာသာေရးနဲ႔လူမ်ိဳးေရးတို႔ ပါဝင္တယ္”ဆိုတဲ့အေျပာမ်ိဳးအရဆိုရင္ ဒီေန႔ဗမာျပည္မွာ တမင္ဖန္တီးထားတဲ့လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး တင္းမာမႈေတြကေန စစ္ပြဲေတြေပၚေပါက္လာႏိုင္တယ္၊ ဒါေၾကာင့္ စစ္တပ္ရဲ့အခန္းကို အသိအမွတ္ျပဳရမယ္၊ “အာဏာသိမ္းသင့္လို႔သိမ္း”တာကို အသိအမွတ္ျပဳရမယ္ဆိုတဲ့ေလာဂ်စ္ေတြ ဆက္ေပၚလာႏို္င္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး (၁၉၆၂) ခုႏွစ္က “တိုင္းရင္းသားေတြအစည္းအေဝးလုပ္ လို႔ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ လက္တစ္လံုးျခားသာလိုေတာ့တဲ့” အေျခအေနမ်ိဳးေတြကလည္း ေပၚၿပီးရင္းေပၚေန ပါလိမ့္မယ္။

ဒီကေန႔ကမၻာမွာျဖစ္ေနတဲ့စစ္ပြဲေတြဟာ အဓိကအားျဖင့္ ႏိုင္ငံႀကီးေတြရဲ့ ၾသဇာခံနယ္ေျမတိုးခ်ဲ႔မႈ၊ သယံဇာတလုယက္မႈ၊ ေနာက္ၿပီး ေဒသခံအာဏာ႐ွင္ေတြရဲ့ ကိုယ့္အာဏာနဲ႔ဓနခိုင္ၿမဲေရးတို႔ကေန ျဖစ္ေပၚတာသာျဖစ္တယ္ဆိုတာကို အတိအလင္းေဖာ္ထုတ္ဖို႔လိုေနပါၿပီ။ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒထဲမွာ အာဏာသိမ္းခြင့္ကိုျပ႒ာန္းထားတာကိုကပဲ အခ်ိန္မေ႐ြးစစ္ျဖစ္ဖို႔အေျခအေနေတြ ဖန္တီးထားတာျဖစ္တယ္ဆိုတာကို ေထာက္ျပၾကရပါေတာ့မယ္။

ရဲေဘာ္ဖိုးသံေခ်ာင္း