(ဗဟိုတရားရုံး အဆုံးအဖြတ်)

(ဗဟိုတရားရုံး အဆုံးအဖြတ်)

အမေရိကန်မှာ ဗဟိုတရားရုံးချုပ်တရားသူကြီးတွေဟာ သမ္မတတွေကအမည်စာရင်းတင်သွင်းပြီး လွှတ်တော်တွေက ထောက်ခံအတည်ပြုပေးလို့ဖြစ်လာတာပါ။ သမ္မတတွေကလည်း လူရွေးပြီဆိုကတည်း သူ့ပေါ်လစီတွေနဲ့ သူ့ပါတီပေါ်လစီတွေဘက် လိုက်နိုင်သမျှလိုက်လိမ့်မယ်၊ သူတို့ဘက် မျက်နှာသာပေးလိမ့်မယ်လို့ မျှော်လင့်ပြီးရွေးတာပါ။ လူရွေးတဲ့အခါတိုင်းလိုလို အတိုက်အခံပါတီနဲ့ အငြိအပြုတွေလည်း ရှိတတ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ များသောအားဖြင့်တော့ အာဏာလက်ရှိသမ္မတတင်တဲ့လူပဲ နောက်ဆုံးတော့ တရားသူကြီးတွေဖြစ်သွားကြပါတယ်။ တကယ့်လက်တွေ့မှာ ဗဟိုတရားရုံးအထိတင်ပြီး အဆုံးအဖြတ်ယူရမယ့်ကိစ္စကြီးတွေရှိတဲ့အခါ သူတို့မျှော်လင့်သလိုဖြစ်တာတွေရှိခဲ့သလို မဖြစ်ခဲ့တာတွေလည်းရှိပါတယ်။ ပုံမှန်အားဖြင့်တော့ လစ်ဘရယ်လ်ဒီမိုကရေစီရဲ့အနှစ်သာရဖြစ်တဲ့ အာဏာသုံးရပ် ပိုင်းခြားကန့်သတ်ထားတဲ့အပြင် ဖွဲ့စည်းအုပ်ချုပ်ပုံအခြေခံဥပဒေအပေါ်လည်း စောင့်သိရိုသေကြတော့ တရားစီရင်ရေးမဏ္ဍိုင် ရုပ်ပျက်ဆင်းပျက် ယိုင်ယွဲ့သွားတာတော့ မရှိသေးပါ။ တရားသူကြီးတွေဟာ ဘက်လိုက်မှုကင်းတယ်လို့ လုံးလုံးဆိုမရတောင် တတ်နိုင်သမျှ အဂတိကင်းကင်း ဖြောင့်ဖြောင့်မတ်မတ် တရားမျှတမှုရှိရှိ စီရင်ဆုံးဖြတ်ကြတာဖြစ်ပါတယ်။ တရားသူကြီးတွေရဲ့ ဂုဏ်နဲ့ဒြပ်နဲ့အဟပ်မိအောင် ကျင့်ကြံကြတာများပါတယ်။

ခု ထရမ့်လက်ထက်မှာလည်း သူ့ ခေါင်ကေက်ရွေးထားတဲ့ ကေဗန်နော့ကို အမည်စာရင်းတင်သွင်းပြီး လွှတ်တော်ရဲ့ထောက်ခံချက်နဲ့ ဗဟိုတရားရုံးတရားသူကြီးဖြစ်လာအောင် အတော်လေးတွန်းတွန်းတိုက်တိုက် လုပ်ခဲ့တာပါ။ ဗဟိုတရားရုံးချုပ် တရားသူကြီး ၉ ဦးအနက် ၅ ဦးဟာ ကွန်ဆားဗတစ်တွေဖြစ်ပြီး ၄ ဦးကသာ လစ်ဘရယ်လ်ဆိုတဲ့ ဒီမိုကရက်ဆန်သူတွေဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် တခုခုကိုဆုံးဖြတ်ဖို့မဲခွဲမယ်ဆိုရင်၊ တရားသူကြီးတွေကလည်း ကိုယ့်ကိုတင်ခဲ့တဲ့သမ္မတပါတီရဲ့ပေါ်လစီဘက်ကို မျက်နှာသာပေးချင်တယ်ဆိုရင် ရီပတ်ဘလီကင်န်ပါတီဘက်က တနည်းပြောရရင် သမ္မတထရမ့်ဘက်က အလိုလိုနေရင်း ၅ မဲ ၄ မဲနဲ့ အသာစီးရနေတာပါ။ အကြောင်းကြီးငယ်တွေဟာ နိုင်ငံရေးနည်းအရမကြေလည်ကြလို့၊ လွှတ်တော်နဲ့သမ္မတကြား ဖြေရှင်းမရလို့၊ ဒါမှမဟုတ် ဗဟိုတရားရုံးအဆုံးအဖြတ်ကို ခံကိုခံယူရမှာဖြစ်လို့ သမ္မတက ဗဟိုတရားရုံးတင်ပြီး အဆုံးအဖြတ်ခံယူမယ်ဆိုရင် ရီပတ်ဘလီကင်န်တွေတင်ခဲ့တဲ့တရားသူကြီးတွေအများစုရှိရာတရားရုံးမှာ ရီပတ်ဘလီကင်န်တွေ(ကွန်ဆားဗတစ်တွေ)ဘက်ကပဲ အနိုင်ရစရာရှိမှာပဲလို့ တွေးစရာရှိပါတယ်။ 

ခုထရမ့်လက်ထက်မှာ လောလောလတ်လတ် ဗဟိုတရားရုံးတင်ပြီး အဆုံးအဖြတ်ခံယူခိုင်းထားတဲ့ကိစ္စ ၃ ခုရှိပါတယ်။ ကိစ္စတွေကလည်း ကြီးပါတယ်။ တခုက အမေရိကန်ကို ကလေးငယ်လေးတွေဘဝနဲ့မိဘများနဲ့အတူ တရားမဝင် ရောက်လာပြီး နေထိုင်နေကြသူတွေကို နေရင်းနိုင်ငံကိုပြန်ပို့မယ်မပို့ဘူး ကိစ္စပါ။ ဒီမိုကရက်သမ္မတ အိုဘားမားလက်ထက်က အဲ့ဒီကလေးငယ် ၇ သိန်းလောက်ကို ပြန်မပို့ပဲ အမေရိကန်မှာပဲနေထိုင်ခွင့်ပေးပြီး တချိန်ချိန်ကျနိုင်ငံသားတွေအဖြစ်ပါသွတ်သွင်းဖို့ဆိုပြီး ဆုံးဖြတ်နေထိုင်စေခဲ့တာပါ။ သူတို့ကို Dreamers တွေလို့ခေါ်ပါတယ်။ (ဒါကို နောက်အလျဥ်းသင့်တဲ့အခါ ဖြည်ဖြည်ဖြန့်ဖြန့်လေးရေးပါ့မယ်)။ သမ္မတထရမ့်ကိုသူတို့ကို မိခင်နိုင်ငံတွေဆီပြန်ပို့ဖို့အတွက် ဗဟိုတရားရုံးအဆုံးအဖြတ်ရယူဖို့တင်တာပါ။ နောက်တကိစ္စက LGBTs တွေကို အလုပ်ခေါ်ရာ အလုပ်လျှောက်ရာတွေမှာ ဘာခွဲခြားမှုမှမထားပဲ အားလုံးနဲ့တန်းတူရည်တူ လျှောက်ထားခွင့် ခန့်ခွင့်ရရေးပါ။ ဒီကိစ္စမှာလည်း ဒီမိုကရက်တွေက LGBTs တွေဘက်က ရပ်ခံတောင်းဆိုနေတာပါ။ ရီပတ်ဘလီကင်န်တွေက ခွဲခြားခွဲခြားလုပ်ချင်နေတာပါ။ နောက်ဆုံးတခုကတော့ ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချခွင့်ဖြစ်ပါတယ်။ ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချခွင့်လိုလားသူတွေကို Pro-Choice တွေလို့ခေါ်ပြီး မလိုလားသူတွေကို Pro-Life လို့ခေါ်ပါတယ်။ ရီပတ်ဘလီကင်န်တွေနဲ့ ရှေးရိုးဆန်တဲ့ကွန်ဆားဗတစ်တွေက ပရိုလိုက်ဖ်တွေဖြစ်ပါတယ်။

ဆိုတော့ ကိစ္စ ၃ ခုလုံးက ရီပတ်ဘလီကင်န်နဲ့ဒီမိုကရက်ပြဿနာ ဒါမှမဟုတ် ကွန်ဆားဗတစ်တွေနဲ့ လစ်ဘရယ်လ်တွေရဲ့ပြဿနာလို့ ယေဘုယျပြောရမှာပါ။ ရီပတ်ဘလီကင်န်သမ္မတက ဒီကိစ္စတွေကို ကွန်ဆားဗတစ်တွေစီးထားတဲ့ ဗဟိုတရားရုံးကိုတင်ပြီးအဆုံးအဖြတ်ခံယူမယ်ဆိုတော့ အဆုံးဖြတ်ခံကြရမယ့်ကာယကံရှင်တွေ ရင်တမမဖြစ်ကြရသလို ပရိတ်သတ်သဘောနေကြတဲ့ သာမန်ပြည်သူတွေကြားမှာလည်း စိတ်စောနေကြတာအမှန်ပါ။ ရီပတ်ဘလီကင်န်တွေ ကွန်ဆားဗတစ်တွေကတော့ သူတို့ဘက်မျက်နှာသာပေးတဲ့ဆုံးဖြတ်ချက်တွေပဲ ထွက်လာမှာပါလို့ စိတ်ချလက်ချလိုလိုရှိနေကြတာပါ။ သဘောက Dreamers တွေကိုလည်း ပြန်ပို့စေ၊ LGBTs တွေကိုလည်း အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းတွေမှာခွဲခြားစေ၊ ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချခွင့်လည်းမရှိစေရ စတဲ့ဆုံးဖြတ်ချက်တွေထွက်လာဖို့ အပိုင်တွက်သူတွေ တွက်ကြတာမျိုးဖြစ်ပါတယ်။

ခုတရားရုံးက Dreamers တွေလည်း နေမြဲနေစေ၊ LGBTs တွေကိုလည်း အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းတွေမှာ မခွဲခြားရ၊ ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချခွင့်လည်း မတားမြစ်ရဆိုပြီး ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ ထွက်လာပါတယ်။ ထင်သလိုမဖြစ်ခဲ့တော့ ရီပတ်ဘလီကင်န်တွေနဲ့ ကွန်ဆားဗတစ်တွေ ရင်ကွဲပက်လက်ဖြစ်ကြရပါတယ်။ ဗဟိုတရားရုံးချုပ်က သူ့ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ဖွဲ့စည်းအုပ်ချုပ်ပုံအ​ြေခခံဥပဒေနဲ့အညီ တရားသူကြီးများရဲ့ဆင်ခြင်တုံတရားအပေါ်အ​ြေခခံ ချခဲ့တာလည်းဖြစ်ပြန် ထပ်ပြီးအယူခံဝင်စရာ သူ့ထက်မြင့်တဲ့တရားရုံးလည်းရှိတော့ဆိုတော့ တရားရှုံးသူတွေ ယူကြုံးမရဖြစ်မယ်ဆိုလည်းဖြစ်စရာပါ။

ဒါ ခုရက်ပိုင်းအတွင်းဖြစ်ခဲ့တဲ့ အမေရိကန်ဗဟိုတရားရုံးနဲ့ပတ်သက်တဲ့သတင်းတွေထဲက ကြားခဲ့သမျှအချက်အလက်လေးတွေကို စာ ပြန်စီပြတာပါခင်ဗျား။ ပြောရမယ်ဆိုရင် အသေးစိတ်တွေလည်း များလွန်းပါ်တယ်။

မျိုးမြင့်ချို
၃၀ ဇွန်၊ ၂၀၂၀