(ပေါက်ဖော်ကြီး လာတော့)

(ပေါက်ဖော်ကြီး လာတော့)
ရှေ့နှစ်ဆန်းလောက်မှာ တရုတ်သမ္မတရှိကျဉ့်ဖျင် နိုင်ငံတော်ဧည့်သည်အဖြစ် ဗမာပြည်ကို လာလည်မယ်လို့သတင်းထွက်နေပါတယ်၊ ဒေါ်စု နယ်သာလင်န်သွား အမှုဆိုင်ဖို့မထွက်ခင်မှာ နိုင်ငံခြားရေးဝန်လာပါတယ်။ ဒေါ်စုဖိတ်ခဲ့တာလို့ သိရပါတယ်။ သမ္မတ ဦးဝင်းမြင့်နဲ့လည်း တွေ့ခဲ့ပါတယ်။ မင်းအောင်လှိုင်နဲ့ တွေ့ဖို့ပါမပါ မသေချာပေမယ့် မင်းအောင်လှိုင်က နောက်ကလိုက်ပြီး မန္တလေးမှာ တွေ့သွားပါတယ်။ တရုတ်ဟာ ထာဝရမိတ်ဆွေဘာညာနဲ့ ချုပ်ပြီး တရုတ်ထီးရိပ်ခိုကြောင်း ပြလိုက်ပါတယ်။ ဗမာစစ်အုပ်စုကို ဒဏ်ခတ်အရေးယူဖို့ ယူအင်န်မှာ အနောက်နိုင်ငံတွေကတင်တော့ တရုတ်နဲ့ရုရှက ဗီတိုသုံးပြီး ပယ်ချခဲ့ပါတယ်။

စစ်အုပ်စုအနေချောင်နေတာက အမေရိကန်မှာ သမ္မတက ဒေါ်နယ်လ်ထရမ့်ဖြစ်နေလို့ပါ။ အမေရိကန်ပထမတို့ Make America Grate Again တွေလုပ်နေချိန်ဆိုတော့ စစ်အုပ်စုဘက် မလှည့်အားပါ။

တရုတ် BRI ကြောင့်တော့ဖြင့် စစ်အုပ်စုကို လှည့်ကိုင်လိမ့်မယ်လို့ တွေးမရပါ။ BRI ဟာ ဖင်မနိုင်ဘဲ ပဲကြီးဟင်းစားတာလို့ အနောက်ဘက်က မြင်ထားတာရှိပါတယ်။ သူ့စရိတ်နဲ့ သူသွားမယ့်ကိစ္စဆိုတဲ့အထိ ပြောသူတောင်ရှိပါတယ်။

တချို့ကတော့ အမေရိကန်အနေနဲ့ တရုတ်ကို ကုန်သွယ်စစ်လုပ်တာလည်း လုပ်ပါ၊ BRI ကိုလည်း နည်းနည်း နည်းနည်းတော့ နှဲ့နှဲ့ပေးမှဖြစ်မယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ BRI ဘယ်လောက်အလုပ်ဖြစ်မလဲ သူ့ကိုဘယ်လောက်အထိ ထိခိုက်အောင်လုပ်နိုင်မလဲဆိုတာက အနောက်ဘက်(အမေရိကန်နဲ့ မဟာမိတ်များ)အပေါ်တည်တာထက် တရုတ်ရဲ့အတွင်းကထွက်လာမယ့် ပြဿနာတွေအပေါ် ပိုတည်တယ်လို့ ပြောသူတွေလည်းရှိပါတယ်။ သူတို့ကတော့ တရုတ်အတွင်းပြဿနာကို ထိုင်ဝမ်၊ ဟောင်ကောင်နဲ့ ဝီဂါမွတ်ဆလင်မ်များအရေးလို့ ထောက်ပြပါတယ်။ အပြင်ဘက်ကလုပ်နိုင်တာက တရုတ်စီးပွားရေး ယဲ့အောင် လုပ်နိုင်တာလောက်ပဲဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဒါတောင် မနည်းလုပ်မှရမှာပါတဲ့။ အမေရိကန် တနိုင်ငံတည်းလုပ်ရင် မနိုင်ဝန်ထမ်းသလိုဖြစ်ပြီး တောင်အတက်မှာ လှည်းကုန်းစည်း ပြတ်ပါလိမ့်မယ်တဲ့။

တရုတ်စီးပွားရေးယဲ့အောင်လုပ်ရာမှာ တရုတ်နဲ့ကုန်သွယ်ဖက်နိုင်ငံတွေထဲက လက်ကြီးသမားတွေကိုပါ ကျွဲကူးရေပါ လှော်ပေးရမယ်လို့ ပြောကြပါတယ်။ သူတို့ပြောတဲ့ လက်ကြီးသမားတွေထဲမှာ ဗမာပြည်မပါပါ။ BRI ကိစ္စမှာ ဗမာပါမှ ခါးပတ်လမ်းတပတ်ပြည့်မှာမို့ ဆိုတာလောက်နဲ့တော့ ဗမာကို ကြောင့်ကြစိုက်စရာမလိုပါလို့ ဆိုပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဗမာပြည်ခံပြီး တရုတ်လက်တန်ဆန့်လာနေတာကိုတော့ သတိထားရမယ်လို့ပြောပါတယ်။ ဗမာပြည်ဘဏ္ဏာရေးနဲ့ ငွေကြေးဈေးကွက်ကို တရုတ်ကစီးမိသွားမှာကိုတော့ ဘယ်နည်းနဲ့မှ ခွင့်မပြုဖို့လိုတယ်လို့ဆိုပါတယ်။ အနိမ့်ဆုံးအဆင့် တရုတ်-ပါကစ္စတန်ကုန်သွယ်ရေးမှာ ဒေါ်လာငွေကြေးကြားခံ ရောင်းဝယ်ရာကနေ တရုတ်ငွေ ပါကစ္စတန်ငွေ လဲလှယ်နှုန်းအဆသတ်မှတ်ပြီးလုပ်နေသလိုမျိုး ဗမာနဲ့တရုတ်လုပ်လာမယ်ဆိုရင်တော့ တမျိုးစဉ်းစားသင့်တယ်လို့ပြောကြပါတယ်။ အဲ့ဒီအခါကျ ဘာမှ ညှာနေစရာမရှိဘူး ကွန်ဒိုလီဇာရိုက်စ် ပြောနည်းကား လုပ်စရာရှိတာ ရဲရဲတင်းတင်းသာလုပ် ဘယ်မျက်နှာမှထောက်နေစရာမလိုပါလို့ ဖိဖိနင်းနင်း ပြောသံတွေလည်းထွက်ပါတယ်။ ဒါက တရုတ်ရဲ့ BRI ကိုမှုပြီး ဗမာကို မျက်စောင်းခဲနေစရာ ဒီလောက်ကြီး မလိုလှသေးဆိုသူတွေရဲ့ အမြင်ပါ။

တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်လာသွားတာရယ်၊ တရုတ်သမ္မတလာလည်ဖို့ရှိတယ်လို့ သတင်းထွက်တာရယ်၊ BRI ကိစ္စရယ်၊ နယ်သာလင်န်မှာအမှုဖြစ်နေတာရယ်၊ ICC ကပါ စွဲချက်တင်တာရယ် စတာတွေကြည့်နေရင်း ဘလွမ်းဘာ့ဂ်နဲ့ အခြားအင်တာနက်သတင်း အစွန်းအစလေးတွေဖတ်မိကြည့်မိတာကို ပြန်စာစီပြတာပါ။
မျိုးမြင့်ချို
ဒီဇင္ဘာ ၁၄၊ ၂ဝ၁၉