မယာ သို႔မဟုတ္ မာယာ(ျမသန္းတင့္)

ခရစ္ႏွစ္ ၉၀၀ ေလာက္တြင္ မာယာတို႔၏ ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးသည္ အဘယ္ေၾကာင့္ ဗုန္းဗုန္းလဲ ပ်က္စီးေပ်ာက္ကြယ္ သြားခဲ့ပါသနည္း။
စင္စစ္ ေတာင္အေမရိကတိုက္က အပူပိုင္းဇုန္ ေတာႀကီးျမက္မဲထဲတြင္ ယခု ေတြ႔ေနရသည့္ မာယာတို႔၏ ၿမိဳ႔ေဟာင္းသည္ နဂို႐ွိခဲ့သည့္ မာယာတို႔၏ ၁ ရာႏႈန္းမွ်ပင္ မ႐ွိဟု ေ႐ွးေဟာင္း သုေတသန ပညာ႐ွင္မ်ားက ဆိုၾကသည္။
မ်ားလွစြာေသာ ေ႐ွးေဟာင္း သုေတသန ပညာ႐ွင္မ်ား၊ အႏုပညာသမိုင္းဆရာမ်ား၊ ေက်ာက္စာေဗဒ ပညာ႐ွင္မ်ား၊ မႏုႆေဗဒ ပညာ႐ွင္မ်ား၊ ၀ံသေဗ သမိုင္းပညာ႐ွင္မ်ား၊ ဘာသာေဗဒ ပညာ႐ွင္မ်ား၊ ဘူမိေဗဒ ပညာ႐ွင္မ်ားသည္ မာယာတို႔၏ ၿမိဳ႔ေဟာင္းသို႔ ႏွစ္တိုင္းေရာက္လာၾကကာ မာယာတို႔၏ ေျခရာမ်ားကို ႐ွာေဖြၾကသည္။ ေတြ႔႐ွိခ်က္အသစ္မ်ားကို ရသည့္အခါလည္း ႐ွိသည္။ သို႔ျဖင့္ မာယာေဗဒသည္ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ အတြင္းတြင္ ပညာေရးဆိုင္ရာ ဘာသာရပ္တခုအျဖစ္မွ သိပၸံဆိုင္ရာ ပညာရပ္တခုအျဖစ္သို႔ ကူးေျပာင္းလာခဲ့သည္။
မာယာေရာဂါသည္ ယေန႔ေခတ္ ေ႐ွးေဟာင္း သုေတသန ပညာ႐ွင္မ်ားအား ေတာ္ေတာ္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ စြဲကပ္ခဲ့ဟန္ တူသည္။ ဗင္ဒါဗစ္ တကၠသိုလ္မွ ေ႐ွးေဟာင္း သုေတသန ပညာ႐ွင္ ဒီးမားရက္စ္သည္ သုေတသနအဖြဲ႔တခုကို ေခါင္းေဆာင္ကာ လြန္ခဲ့သည့္ ေလးႏွစ္လံုးလံုး ဂြါတီမာလာ ေျမာက္ပိုင္း႐ွိ မာယာၿမိဳ႔ေတာ္ျဖစ္ေသာ ဒိုးစ္ပီးလာ့စ္ ၿမိဳ႔ေဟာင္းကို သြားေရာက္ တူးေဖာ္ခဲ့သည္။ သူက 'ေတာႀကီးမ်က္မည္းထဲမွာ ေ႐ွးေဟာင္းၿမိဳ႔ေတြကို သြားေတြ႔တယ္ဗ်ာ၊ အဲဒီမွာ ဘယ္သူမွ ေကာင္းေကာင္း မဖတ္တတ္တဲ့ ေက်ာက္စာေတြကိုလည္း ေတြ႔တယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီၿမိဳ႔ႀကီးနဲ႔ ဒီမာယာလူမ်ိဳးေတြ ဘာေၾကာင့္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားရတယ္ ဆိုတဲ့ လွ်ိဳ႔၀ွက္ခ်က္ကလည္း ႐ွိေနတယ္၊ ဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တေတြ စိတ္၀င္စားၾကတာေပါ့' ဟု ေျပာသည္။
သို႔ျဖင့္ မာယာ လူမ်ိဳးတို႔၏ အေၾကာင္း အစအနေတြ ေတြ႔လာရသည္ႏွင့္အမွ် သီ၀ရီေတြလည္း အမ်ိဳးမ်ိဳး ေပၚလာခဲ့ၾကသည္။ မာယာေဗဒ ပညာ႐ွင္မ်ားထဲတြင္ ပထမဆံုးေပၚလာသည့္ သီ၀ရီမွာ မာယာတို႔၏ ယဥ္ေက်းမႈတြင္ စစ္တိုက္ျခင္းသည္ အဓိကအခန္းမွ ပါသည္ဆိုသည့္အခ်က္ ျဖစ္သည္။ မာယာ အုပ္စိုးသူတို႔သည္ ဘာသာေရးအရ လည္းေကာင္း၊ အမဲလိုက္ပြဲမ်ားတြင္ လည္းေကာင္း၊ အေဆာက္အအံုမ်ား ေဆာက္လုပ္ရာတြင္ လည္းေကာင္း လူမ်ားကို စေတးကာ ယဇ္ပူေဇာ္ခဲ့ၾကဟန္ တူသည္။ မာယာ ယဥ္ေက်းမႈႀကီး ၿပိဳလဲပ်က္စီးသြားရ သည့္ အေၾကာင္းရင္းမ်ားထဲတြင္ စစ္တိုက္ျခင္းသည္ အေၾကာင္းႀကီးတခု ျဖစ္ဟန္တူသည္။ ခရစ္ ၂၅၀ တ၀ိုက္သည္ မာယာတို႔၏ ဂႏၳ၀င္ေခတ္ႀကီးဟု ဆိုသင့္သည္။ မာယာ ၿမိဳ႔ျပႏိုင္ငံအခ်င္းခ်င္း ျဖစ္ၾကသည့္ စစ္ပြဲမ်ားသည္ အေထြေထြစစ္ပြဲႀကီးတရပ္ အသြင္ကို ေဆာင္လာခဲ့ကာ ေနာက္ဆံုးတြင္ ဂုဏ္ယူဖြယ္ မာယာၿမိဳ႔ႀကီးမ်ားသည္လည္း တေစၦၿမိဳ႔ႀကီးမ်ားအျဖစ္သို႔ ေလွ်ာက်သြားခဲ့ရသည္ဟု သူတို႔က ယူဆခဲ့ၾကသည္။
မာယာလူမ်ိဳးတို႔ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပထမဆံုး သုေတသန လုပ္ငန္မ်ားကို စတင္လုပ္ခဲ့သူမွာ အေမရိကန္ပညာ႐ွင္တဦးျဖစ္သည့္ စတီဖင္ႏွင့္ အဂၤလိပ္ပန္းခ်ီဆရာတဦးျဖစ္သည့္ ဖရက္ဒရစ္ ေကသာ၀ုဒ္တို႔ ျဖစ္သည္။ ၁၉၃၉ ခုႏွစ္တုန္းက သူတို႔ ႏွစ္ေယာက္သည္ ခ်ံဳႏြယ္ပိတ္ေပါင္းတို႔ကို ခုတ္ထြင္ကာ ေတာႀကီးမ်က္မည္း ထဲသို႔ ၀င္ခဲ့ၾကသည္။ ထိုခရီးအေၾကာင္းကို ေရးခဲ့သည့္ စတီဖင္ စာအုပ္သည္ လြန္စြာ ေအာင္ျမင္ခဲ့ၿပီး ထို႔ေနာက္မွ စ၍ ပညာ႐ွင္မ်ားသည္ ေတာႀကီး မ်က္မည္းထဲသို႔ လည္းေကာင္း၊ စပိန္အစိုးရ၏ မိႈတက္ေနေသာ ေမာ္ကြန္းတိုက္ မ်ားထဲသို႔ လည္းေကာင္း ေမႊေႏွာက္ ၀င္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။ ထိုရာစုႏွစ္ အလယ္ပိုင္းတြင္ သုေတသန ပညာ႐ွင္မ်ားသည္ ကီြခ်ီ မာယာ လူမ်ိဳးစုမ်ား၏ 'ပိုပိုဗူး' အမည္႐ွိ ဘာသာေရးက်မ္းကို ေတြ႔႐ွိခဲ့ၾကၿပီး ၁၆ ရာစုႏွစ္ စပိန္တို႔ သိမ္းပိုက္ၿပီး မၾကာမီတြင္ ျပဳစုခဲ့သည့္ ဗရင္ဂ်ီ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒိုင္ရာဂို ဒီလင္းဒါး၏ 'ယူကာတန္ လူမ်ိဳးတို႔၏ ဘာသာေရး အယူအဆမ်ား' ဆိုသည့္ စာအုပ္ကိုလည္း ေတြ႔႐ွိလာခဲ့ၾကသည္။ ၁၈၉၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္မ်ားတြင္မူ အဂၤလိပ္လူမ်ိဳး ခရီးသည္တဦး ျဖစ္သည့္ အဲဖရက္ ေမာ့စေလသည္ ႐ွာေဖြေတြ႔႐ွိသမွ်ေသာ မာယာ လူမ်ိဳးတို႔၏ ေ႐ွးေဟာင္း အေဆာက္အအံုမ်ား၊ အထိမ္းအမွတ္ပစၥည္းမ်ားႏွင့္ ေက်ာက္စာမ်ား၏ ကက္တေလာက္ စာရင္းကို ျပဳစုႏိုင္ခဲ့သည္။
ထိုအခ်က္အလက္မ်ား၏ အကူအညီျဖင့္ ၁၉ ရာစုႏွစ္ ေ႐ွးေဟာင္းသုေတသန ပညာ႐ွင္မ်ားသည္ မာယာတို႔၏ ေက်ာက္စာမ်ားကို အဓိပၸါယ္ျပန္ရန္ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကသည္။ မာယာတို႔၏ သမိုင္းကို တူးဆြကာ ပ်က္စီးက်ဆံုးရသည့္ အေၾကာင္းမ်ားကို ေစ့ငုၾကသည္။ သမိုင္းအေထာက္အထား မ႐ွိသည့္အခါတြင္ ထင္ေၾကးမ်ားကလည္း မ်ိဳးစံုေနေတာ့သည္။ အခ်ိဳ႔က က်န္ရစ္ခဲ့သည့္ အေဆာက္အအံုမ်ားသည္ ေပ်ာက္ဆံုး ကြယ္ေပ်ာက္သြားေသာ အတၱလႏၱိတ္ ပထ၀ီတိုက္ႀကီး၏ အႂကြင္းအက်န္မ်ား ျဖစ္သည္ဟု ဆိုၾကသည္။ အခ်ိဳ႔က ေပ်ာက္ကြယ္သြားေသာ ေရ၀တီ လူမ်ိဳးစု ၁၀ စု၏ ပစၥည္းမ်ားဟု ဆိုၾကသည္။ အခ်ိဳ႔က အီဂ်စ္တို႔၏ ပစၥည္းမ်ား၊ ခိုနီ႐ွန္း လူမ်ိဳးတို႔၏ ပစၥည္းမ်ား၊ တ႐ုတ္္တို႔၏ ပစၥည္းမ်ား၊ ဂ်ာဗား လူမ်ိဳးတို႔၏ ပစၥည္းမ်ားဟု သန္ရာ သန္ရာ ေျပာၾကသည္။
၂၀ ရာစုႏွစ္ အလယ္ပိုင္းသို႔ အေရာက္တြင္မူ ေနာက္ထပ္တူးေဖာ္မႈမ်ားႏွင့္ ေနာက္ထပ္ စာရင္းျပဳစုမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကျပန္သည္။ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္တ၀ိုက္တြင္ ၀ါ႐ွင္တန္႐ွိ ကာနက္ဂ်ီ အင္စတီက်ဳး႐ွင္းမွ အဲရစ္သြန္မဆင္ႏွင့္ ဆီးလဗားနတ္စ္ ေမာ္ေလတို႔က မာယာ လူမ်ိဳးတို႔၏ ၿမိဳ႔ေဟာင္းမ်ားကို ထပ္မံ တူးေဖာ္ခဲ့ၾကသည္။ သူတို႔၏ အယူအဆမ်ားမွာ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္သည္။
ဂႏၳ၀င္ မာယာလူမ်ိဳးတို႔၏ ၿမိဳ႔လယ္အေဆာက္အအံုမ်ားသည္ လူေနရန္မဟုတ္ပဲ အေဆာင္အေယာင္ အခမ္းအနားမ်ား က်င္းပရန္ ေဆာက္လုပ္ထားသည့္ အေဆာက္အအံုမ်ား ျဖစ္သည္။
ေက်ာက္စာမ်ားတြင္ ပါသည့္ အေရးအသားမ်ားသည္ အုပ္စိုးသူ ဘုရင္မ်ား၊ သမိုင္းအျဖစ္အပ်က္မ်ားကို ေရးထိုးထားျခင္း မဟုတ္ဘဲ ျပကၡဒိန္ တြက္ခ်က္မႈမ်ား၊ နကၡတၱေဗဒဆိုင္ရာ တြက္ခ်က္မႈမ်ား ႏွင့္ ဘာသာေရး အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ေရးထားသည့္ စာမ်ား ျဖစ္သည္။
မာယာလူမ်ိဳးတို႔သည္ ေတာခုတ္ မီး႐ိႈ႔သည့္ ေတာင္ယာကို စိုက္ပ်ိဳးၾကသည္။
မာယာလူမ်ိဳးတို႔သည္ အျခားေသာ လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲ ေနထိုင္ခဲ့ၾကသည္။
ယင္းတို႔မွာ သြန္မဆင္ႏွင့္ ေမာ္ေလတို႔၏ အယူအဆမ်ား ျဖစ္သည္။ သူတို႔ႏွစ္ဦးသည္ ထက္ျမက္သည့္ သုေတသန ပညာ႐ွင္မ်ား ျဖစ္သည့္တိုင္ ေနာက္ေတြ႔႐ွိခ်က္မ်ားအရ သူတို႔၏ အယူအဆမ်ားသည္ မွားေနေၾကာင္းကို ေတြ႔ရသည္။ ေႏွာင္းေခတ္ သိပၸံပညာ႐ွင္မ်ားမွာ ေရဒီယိုကာဗြန္ ရက္စြဲေဖာ္နည္း (မီးေသြးကို ၾကည့္၍ ရက္စြဲ႐ွာနည္း) စသည့္ နည္းပညာမ်ားကို သံုးလာခဲ့ၾကသည္။ ဂြါတီမာလာႏွင့္ မကၠဆီကို နယ္စပ္အနီး႐ွိ ဒိုးပီးလတ္စ္ မာယာ ၿမိဳ႔ေဟာင္းကို တူးေဖာ္ခ်က္မ်ားအရ မာယာလူမ်ိဳး၏ သမိုင္းတြင္ ခရစ္ႏွစ္ ၇၆၁ မတိုင္မီ ႏွင့္ ထို ခရစ္ႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းဟု ႏွစ္ပိုင္းခြဲလိုက္သည္။ ၇၆၁ ခုႏွစ္ မတိုင္မီတုန္းက မာယာတို႔၏ စစ္ပြဲမ်ားသည္ စစ္အဂၤါ အခင္းအက်င္း အစံုအလင္ျဖင့္ တိုက္ေသာ စစ္ပြဲမ်ားျဖစ္ၿပီး၊ သံု႔ပန္းမ်ားကို ဖမ္းဆီးကာ လူအမ်ားေ႐ွ႔တြင္ သတ္ျဖတ္ပစ္ေလ့ ႐ွိၾကသည္။ သို႔ရာတြင္ ၇၆၁ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းတြင္မူ စစ္ပြဲမ်ားသည္ စနစ္တက် တိုက္ခိုက္သည့္ စစ္ပြဲမ်ား မဟုတ္ေတာ့ဘဲ ပစၥည္းမ်ားကို လုယက္ျခင္း၊ လူသတ္ျခင္း စသည့္ အမႈမ်ားကို က်ဴးလြန္ၾကကာ (ယေန႔ ဆိုမာလီတြင္ ျဖစ္ပ်က္သကဲ့သို႔) လူမႈအေဆာက္အအံုႀကီး တခုလံုး ၿပိဳကြဲပ်က္စီးသြားေစသည့္ နည္းမ်ား ျဖစ္သည္ဟု ေ႐ွးေဟာင္းသုေတသနပညာ႐ွင္ ဒီမားရက္စ္က ဆိုသည္။ ထိုႏွစ္တြင္ မာယာ မ်ိဳးႏြယ္စု တခုျဖစ္ေသာ တာမာရင္ဒီတိုးမွ ဘုရင္ႏွင့္ စစ္သည္မ်ားသည္ အျခား မာယာ ၿမိဳ႔ျပႏိုင္ငံတခုျဖစ္ေသာ ဒိုးစ္ပီးလာစ္ၿမိဳ႔ကို ၀န္း၀ိုင္းတိုက္ခိုက္ၿပီးေနာက္ ဘုရင္ကို ဖမ္းဆီးကာ သူ႔ကို ယဇ္ပူေဇာ္ခဲ့ၾကသည္ဟု ခန္႔မွန္းရသည္။ ဤသို႔ မာယာလူမ်ိဳးတို႔၏ စစ္တိုက္ပံု စစ္တိုက္နည္း ေျပာင္းသြားျခင္းမွာ အျခားေၾကာင့္မဟုတ္။ မာယာ အုပ္စိုးသူမ်ား အခ်င္းခ်င္းၾကားတြင္ ၿပိဳင္ဘက္ေတြ မ်ားလာသျဖင့္ ထိုသို႔ တဦးကိုတဦး အျပတ္႐ွင္းပစ္ၾကျခင္း ျဖစ္ႏိုင္သည္ဟု ဒီမားရက္စ္က ဆိုသည္။ ဤသို႔ျဖင့္ မာယာတို႔၏ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းႀကီး တခုလံုးသည္ က်ဆံုးပ်က္ျပားသြားျခင္း ျဖစ္ႏိုင္သည္။
ယေန႔ ဗလိတ္ႏိုင္ငံ တည္႐ွိရာ မာယာ ေ႐ွးေဟာင္းၿမိဳ႔ ျဖစ္သည့္ ကာရာကိုးၿမိဳ႔ကို တူးေဖာ္ခဲ့ၾကသည့္ ဖေလာ္ရီဒါ တကၠသိုလ္မွ ေ႐ွးေဟာင္းသုေတသန ပညာ႐ွင္ႏွစ္ဦးျဖစ္သည့္ အာလင္းႏွင့္ ခ်စ္ တို႔ကလည္း မာယာ ၿမိဳ႔ေဟာင္း ႐ုတ္တရက္ ပ်က္စီးျပိဳကြဲသြားျခင္းသည္ စစ္ပြဲမ်ား အဆက္မျပတ္ တိုက္ခိုက္ေနျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုၾကသည္။ သူတို႔အဆိုကို ေထာက္ခံသည့္အေနျဖင့္ အေဆာက္အအံုမ်ားေပၚမွ မီးေလာင္သည့္ အမွတ္အသားမ်ား၊ ေနာက္ေဆာက္သည့္ အေဆာက္အအံုမ်ားတြင္ ေရးျခယ္ထားသည့္ စစ္ႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ႐ုပ္ပံုမ်ား၊ လက္နက္မ်ားႏွင့္ စစ္ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ကဗ်ာမ်ားကို ေထာက္ျပၾကသည္။
မာယာတို႔ ပ်က္စီးရသည့္ ေနာက္အေၾကာင္း တေၾကာင္းမွာ ပတ္၀န္းက်င္ ေဂဟ စနစ္ႀကီး တခုလံုးကို ပ်က္စီးသြားေအာင္ မိုးသစ္ေတာမ်ားကို အသံုးခ်လြန္ သြားေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုၾကသည္။ တီယယ္ၿမိဳ႔ႏွင့္ ကုန္းတြင္းပိုင္း႐ွိ အျခားေသာ မာယာၿမိဳ႔မ်ားတြင္ ႐ႈပ္ေထြး ယွက္လိမ္ေနေသာ ေရေလွာင္စနစ္မ်ားႏွင့္ ေရေပးစနစ္မ်ားကို ေထာက္၍ မာယာတို႔တြင္ ေရအခက္အခဲ ႐ွိသည္ကို သိႏိုင္သည္ဟုလည္း စင္စင္နတီ တကၠသိုလ္မွ ေ႐ွးေဟာင္းသုေတသန ပညာ႐ွင္ ဗာႏြန္ စကာဘာ႐ိုက ေျပာသည္။
မာယာတို႔ က်ဆံုးရာတြင္ ျဖစ္ႏိုင္ဖြယ္႐ွိေသာ ေနာက္အေၾကာင္းတေၾကာင္းမွာ လူဦးေရ ထူထပ္မႈ ျဖစ္သည္။ တူးေဖာ္ေသာ ေနရာ ၂၀ တို႔မွ တူးေဖာ္ရ႐ွိသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားအရ အလယ္အေမရိကတိုက္ ေတာင္ပိုင္းတြင္ လူဦးေရသည္ တစ္ စတုရန္းကီလိုမီတာတြင္ ၂၀၀ ခန္႔ ေနထိုင္ၾကသည္။ ယင္းမွာ အေတာ္မ်ားသည့္ ကိန္းဂဏန္းျဖစ္ၿပီး စက္မႈေခတ္အႀကိဳကာလတြင္ လူဦးေရ အထူထပ္ဆံုးေသာ တိုင္းျပည္မ်ား တြင္႐ွိသည့္ ကိန္းဂဏန္းမ်ားႏွင့္ အတူတူ ျဖစ္ေနသည္။ လူဦးေရ မ်ားျပားျခင္း၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးစနစ္ ပ်က္သုဥ္းလာျခင္းတို႔ေၾကာင့္ မာယာလူမ်ိဳးတို႔တြင္ အဟာရ ခ်ိဳ႔တဲ့လာၾကသည္။ ေတြ႔႐ွိသည့္ ကေလးငယ္မ်ား၏ အ႐ိုးစုမ်ားကို ၾကည့္၍ ကေလးငယ္ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ အဟာရခ်ိဳ႔တဲ့ေနၾကသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ဤသို႔ေသာ အေျခအေနမ်ားတြင္ မင္းဆိုးတပါး အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း၊ ေလမုန္တိုင္း ရာသီႏွစ္ခုေလာက္ ဆက္တိုက္ႀကံဳလိုက္ျခင္း စသည့္ ေသးငယ္ေသာ အေၾကာင္းမ်ားသည္ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးကို ပ်က္စီးေစႏိုင္ေသာ ေနာက္ဆံုးပိတ္အေၾကာင္းမ်ား ျဖစ္လာႏိုင္သည္ဟု သုေတသနပညာ႐ွင္ ကားလ္ဘတ္က ေျပာသည္။
မာယာတို႔၏ ၿပိဳကြဲမႈမွ မည္သည့္ သင္ခန္းစာမ်ားကို ထုတ္ယူႏိုင္ပါသနည္း။
မကၠဆီကိုႏိုင္ငံ ခ်ီယာပါစ္႐ွိ ပါလင္ကီြၿမိဳ႔ေဟာင္း အပ်က္အစီးမ်ားကို လိုက္ျပေနသည့္ ဧည့္လမ္းညႊန္ သည္ ထိုအျဖစ္အပ်က္ကို စိတ္ပါလက္ပါ ေျပာျပတတ္သည္။ ျမင့္မားလွေသာ ပိရမစ္ႀကီးမ်ားကို ေငးၾကည့္ၿပီး ေနာက္ ကမၻာလွည့္ခရီးသည္က ဧည့္လမ္းညႊန္ဘက္သို႔ လွည့္ၿပီး 'အေဆာက္အအံုႀကီးေတြက သိပ္လွတာပဲေနာ္၊ ဒါေပမယ့္ အဲဒီက လူေတြက ဘယ္ကိုေရာက္သြားၾကလဲဟင္' ဟု ေမးသည္။ ဧည့္လမ္းညႊန္က ေလွာင္ေျပာင္သည့္ ဟန္ျဖင့္ ေခါင္းကိုယမ္းလိုက္ၿပီး 'ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဘယ္မွ ေရာက္မသြားပါဘူး၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဒီမွာ ႐ွိေနတာပဲ၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ မာယာ လူမ်ိဳးေတြပဲ' ဟု ေျပာသည္။
ထိုစကားသည္ မာယာ လူမ်ိဳးတို႔၏ ပေဟဠိထဲက ဆန္႔က်င္ဘက္ သေဘာကို ေဖာ္ျပေနသည္။ သိပၸံပညာ ႐ွင္မ်ားက မာယာ လူမ်ိဳးတို႔၏ ေ႐ွးေဟာင္း လက္နက္ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး ထူးဆန္းစြာ ေပ်ာက္ကြယ္သြားပံုကို စူးစမ္း ႐ွာေဖြေနၾကစဥ္ မာယာ လူမ်ိဳးတို႔သည္ သူတို႔ ေဘးပတ္လည္တြင္ ႐ွိေနၾကသည္။ မကၠဆီကိုႏိုင္ငံ ေတာင္ပိုင္း ျပည္နယ္ျဖစ္သည့္ ခ်ိယာပါ့စ္ ျပည္နယ္တြင္ မာယာလူမ်ိဳး ၁.၂ သန္း ခန္႔ ေနထိုင္လ်က္ ႐ွိၿပီး၊ ငါးသန္းခန္႔တို႔မွာ ယူကာတန္ကၽြန္းဆြယ္ တေလွ်ာက္ႏွင့္ ဗလိဇ္၊ ဂြါတီမာလာ၊ ဟြန္းဒူးရပ္စ္ႏွင့္ အယ္ဆာေဗးဒိုး ႏိုင္ငံႀကီးမ်ားႏွင့္ ေက်းလက္ ယာေတာမ်ားတြင္ ေနထိုင္လ်က္ ႐ွိၾကသည္။ လူမ်ိဳးေရးအရ ေျပာလွ်င္ သူတို႔သည္ မီဆို အေမရိကတြင္ အျမင့္မားဆံုးေသာ ယဥ္ေက်းမႈကို ဖန္တီးခဲ့ၾကသည့္ လူမ်ိဳးမ်ားမွ ဆင္းသက္လာၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ ျမင့္မားသည့္ ပါလင္ကြီ ၀တ္ေက်ာင္းမ်ားကို ႏွစ္စဥ္ လာေရာက္ၾကည့္႐ႈသည့္ ေထာင္ေပါင္း မ်ားစြာေသာ ဧည့္သည္မ်ားသည္ ယေန႔ေခတ္ မာယာလူမ်ိဳးမ်ားမွ ဆင္းသက္လာသည့္ မ်ိဳးႏြယ္မ်ား၏ ကံၾကမၼာကို ျမင္သည့္အခါတြင္ ထိတ္လန္႔ တုန္လႈပ္မိၾကသည္။
ရာစု ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဖိႏွိပ္ခံခဲ့ရသည့္အတြက္ ေၾကာင့္ တေၾကာင္း၊ ယဥ္ေက်းမႈအရ ၀ိုင္းပယ္ခံခဲ့ ၾကရသည့္ အတြက္ေၾကာင့္ တေၾကာင္း၊ မာယာ လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ကိုယ့္ေနရင္း ဇာတိတိုင္းျပည္တြင္ ဆင္းရဲ မြဲေတေသာ အပယ္ခံမ်ား ျဖစ္ေနၾကရသည္။ သူတို႔ အမ်ားဆံုးျဖစ္လွ်င္ ကမၻာလွည့္ ဧည့္သည္တို႔ လာေရာက္ ၾကည့္႐ႈစရာမွ်သာ ျဖစ္ေနသည္။ ရသည့္ပိုက္ဆံကလည္း မျဖစ္စေလာက္မွ်သာ။ ဥပမာအားျဖင့္ မကၠဆီကိုမွ လာကာဒန္ အိႏိၵယ လူမ်ိဳးမ်ားသည္ သူတို႔ အစဥ္အလာ ၀တ္ဆင္ခဲ့သည့္ ႐ွီကာေခၚ ခ်ည္ထည္ ၀တ္႐ံု႐ွည္မ်ားႏွင့္ သူတို႔၏ နက္ေမွာင္ေသာ ဆံ႐ွည္မ်ားကို ကမၻာလွည့္ ခရီးသည္တို႔အား ျပသေလ့ ႐ွိၾကသည္။ သို႔ရာတြင္ သူတို႔ ရသည့္ အဖိုးအခမွာ လူရာသြင္းျခင္း မခံရဘဲ ႏွိမ့္ခ် ဆက္ဆံသည့္ အမူအရာမ်ိဳးမွ်သာ ျဖစ္သည္။ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္ အစီရင္ခံစာတခုအရ မကၠဆီကို အစိုးရသည္ ခ်ီယာပါ့စ္႐ွိ မာယာ လူမ်ိဳးစုမ်ားကို လူမ်ိဳးေရးအရ ႏွိပ္ကြပ္ခဲ့ ၾကသည္။ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္တုန္းက မာယာ လူမ်ိဳး ၁၁ ေယာက္တို႔သည္ ေျမယာအျငင္းပြါးမႈ တခုေၾကာင့္ ဖမ္းဆီးျခင္း ခံခဲ့ရၿပီး ညႇဥ္းပမ္းႏွိပ္စက္ ခံခဲ့ၾကရသည္။ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ႏွစ္ကာလကလည္း မာယာ လူမ်ိဳး ၁၀၀ ေက်ာ္တို႔ကို ဖမ္းဆီး၍ အစာငတ္ ေရငတ္ထားခဲ့ကာ ေဆး၀ါးကုသမႈမေပးပဲ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားခဲ့ၾကသည္။ ဂြါတီမာလာႏိုင္ငံက အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ၾကာ ျပည္တြင္းစစ္တြင္ မာယာ လူမ်ိဳးတို႔သည္ အစိုးရ၏ ေျပာက္က်ား ဆန္႔က်င္ေရး စစ္ဆင္မႈမ်ားတြင္ သားေကာင္ ျဖစ္ရသည္။ အခ်ိဳ႔ေသာ ေနရာမ်ားတြင္ဆိုလွ်င္ မာယာ လူမ်ိဳးတို႔၏ ေက်း႐ြာမ်ားကို မီး႐ိႈ႔ဖ်က္ဆီး ပစ္ခဲ့ၾကသည္။
မာယာ လူမ်ိဳးမ်ားအား ထိုသို႔ စနစ္တက် ႏွိပ္ကြပ္ျခင္းမွာ ယခုမွ မဟုတ္ပါ။ အေမရိကတိုက္ကို စပိန္တို႔ သိမ္းပိုက္ခဲ့စဥ္ ၁၆ ရာစု ႏွစ္ကတည္းက အစျပဳခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ထိုစဥ္က စပိန္လူမ်ိဳး ဘရင္ဂ်ီ သာသနာျပဳ အဖြဲ႔မ်ားသည္ မာယာ လူမ်ိဳးတို႔၏ ဘာသာတရားကို တရားမ၀င္ ေက်ညာခဲ့ၿပီး သစ္ေခါက္စကၠဴျဖင့္ လုပ္သည့္ မာယာ ဘာသာေရးက်မ္း ေလးက်မ္းကို မီး႐ိႈ႔ဖ်က္ဆီး ပစ္ခဲ့ၾကသည္။ စစ္ပြဲတြင္ မေသမေပ်ာက္ က်န္ရစ္သူ၊ ဥေရာပ ေရာဂါကပ္မ်ားထဲတြင္ မေသမေပ်ာက္ က်န္ရစ္သူ၊ မာယာ လူမ်ိဳးမ်ားကို ဥေရာပတိုက္သားမ်ား၏ စိုက္ခင္း မ်ားတြင္ ကၽြန္မ်ားအျဖစ္ အတင္းအက်ပ္ ေစခိုင္းခဲ့ၾကသည္။ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀၀ လံုးလံုး မာယာ လူမ်ိဳးတို႔သည္ ပထမ စပိန္တို႔၏ အုပ္စိုးမႈ၊ ထို႔ေနာက္တြင္ မကၠဆီကိုတို႔၏ အုပ္စိုးမႈကို ခုခံ တိုက္ခိုက္ခဲ့ၾကသည္။
ယင္းသို႔ ခုခံ တိုက္ခိုက္ခဲ့သည့္တိုင္ (သို႔မဟုတ္ ထိုသို႔ ခုခံ တိုက္ခိုက္ခဲ့သည့္အတြက္) အလယ္ပိုင္း အေမရိကတိုက္ လူမ်ိဳးမ်ား၏ မိသားစု အတြင္းသို႔ သြတ္သြင္းခံခဲ့ရၿပီးသည့္ ေနာက္မွာပင္ မာယာ လူမ်ိဳးတို႔သည္ အျခားေသာ လူမ်ိဳးမ်ား၏ ၀ိုင္း၀န္းဖိႏွိပ္ျခင္းကို ခံေနရဆဲ ျဖစ္သည္။ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္း ႏွစ္ဆယ္ခန္႔ အထိ ၿမိဳ႔ေစ်းမ်ားသို႔ လာ၍ ၾကက္ငွက္ႏွင့္ ေကာက္ပဲသီးႏွံတို႔ကို လာေရာက္ ေရာင္းခ်သည့္ မာယာ လူမ်ိဳး ေတာသူေတာင္သားမ်ားသည္ အိႏိၵယမ်ိဳးႏြယ္ မဟုတ္ေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားက ၀ိုင္း၀န္း လုယက္သည္ကို ခံေနၾကရဆဲ ျဖစ္သည္။ ထိုၿမိဳ႔မ်ား၏ ကုန္သြယ္ေရးသည္ အိႏိၵယ လူနီမ်ိဳးတို႔ အေပၚတြင္ မွီခိုေနရသည့္အတိုင္ ညအခ်ိန္တြင္ ၿမိဳ႔ထဲတြင္ လမ္းေလွ်ာက္ေနေသာ မာယာ လူမ်ိဳးကို ေတြ႔လွ်င္ ေထာင္ဒဏ္ ေငြဒဏ္တို႔ကို စီရင္ေနဆဲ ျဖစ္သည္။
ယခုအခ်ိန္၌ ႏိုင္ငံသူ ႏိုင္ငံသားအားလံုး တန္းတူညီမွ် အခြင့္အေရး႐ွိသည္ဟု ႏိုင္ငံေတာ္က အာမခံခ်က္ ေပးထားသည့္တိုင္၊ ဂြါတီမာလာ သမၼတသစ္ လီယြန္ကာပီယိုက လူ႔အခြင့္အေရးကို တန္းတူ ေပးထားသည့္တိုင္၊ မာယာ လူမ်ိဳးတို႔သည္ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ စီးပြါးေရး ေလွကား၏ ေအာက္ဆံုးထစ္တြင္သာ ႐ွိေနၾကေသးသည္။ မကၠဆီကို တႏိုင္ငံလံုးတြင္ စာတတ္သူဦးေရမွာ ၈၈% ႐ွိေသာ္လည္း ျပည္နယ္တခုျဖစ္သည့္ ခ်ိယာပါ့စ္တြင္ စာတတ္သူဦးေရမွာ ၅၀% မွ်သာ ႐ွိၿပီး မာယာ လူမ်ိဳးတို႔၏ ကေလးအေသအေပ်ာက္ႏႈန္းမွာ ၁၀၀၀ လွ်င္ ၅၀၀ ႐ွိသည္။ ယင္းမွာ မကၠဆီကို တႏိုင္ငံလံုး၏ ပ်မ္းမွ်ႏႈန္းထက္ ၁၀ ဆ မ်ားေနသည္။ ေက်းလက္တြင္ ေနထိုင္သည့္ မာယာ လူမ်ိဳး ၇၀% တို႔မွာ ေသာက္သံုးႏိုင္ေသာ ေရ မ႐ွိဘဲ ေနၾကရသည္။
ထိုသို႔ေသာ ၀မ္းနည္းဖြယ္ေကာင္းသည့္ အေျခအေနမ်ိဳး၌ မာယာ လူမ်ိဳးတို႔သည္ သူတို႔၏ ေခတ္ၿပိဳင္ဘ၀ ကို အဓိပၸါယ္ ႐ွိလာေစရန္ ေခတ္ေဟာင္းနည္းမ်ားျဖင့္ ေနထိုင္ေနၾကရသည္။ လူသူ အေရာက္အေပါက္နည္းသည့္ ဂြါတီမာလာႏွင့္ မကၠဆီကို ေတာင္ေပၚေဒသမ်ားတြင္ မာယာ လူမ်ိဳးတို႔သည္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ေလးေထာင္က သူတို႔ ဘိုးေဘးမ်ား က်င့္သံုးခဲ့ၾကေသာ ႐ိုးရာအစဥ္အလာမ်ားကို က်င့္သံုးၾကဆဲ ျဖစ္သည္။ မာယာ ရက္ကန္းသည္မ်ားသည္ အထည္မ်ားကို ရက္လုပ္ရာတြင္ မာယာ ေ႐ွးေဟာင္း ၀တ္ေက်ာင္းမ်ား၏ ထုတ္တန္းမ်ား ေပၚတြင္ ေရးျခယ္ထားသည့္ စၾကာ၀ဠာ ဖန္တီးဟန္ ပံုသ႑ာန္မ်ားကို ရက္လုပ္ၾကသည္။ ကိုလံဘတ္ မရာက္မီက ႐ွိခဲ့ေသာ မာယာ လူမ်ိဳးတို႔၏ နတ္ဘုရား ပံုသ႑ာန္မ်ားကို ေရးျခယ္ျခင္းျဖင့္ ေခတ္ၿပိဳင္ မာယာ လူမ်ိဳးတို႔သည္ သူတို႔၏ ေ႐ွးေဟာင္း ယဥ္ေက်းမႈ အတိတ္ႏွင့္ စိတ္ဓာတ္အရ ဆက္သြယ္ေနၾကသည္။ ထို ဒီဇိုင္းမ်ားကို ေရးျခယ္ျခင္းျဖင့္လည္း သူတို႔သည္ ႐ုပ္၀တၳဳအရ သူတို႔၏ နတ္ဘုရားမ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္မိေန ၾကသည္။
'သူတို႔ အ၀တ္အစား ဒီဇိုင္းေတြကို ၾကည့္လိုက္ရင္ ေန႔စဥ္ဘ၀ကို ေဖာ္ျပေနတဲ့ သေကၤတေတြကို မေတြ႔ရဘူး။ သဘာ၀လြန္ အရာေတြ၊ မက္ခဲ့ဖူးတဲ့ အိပ္မက္ေတြ၊ အိပ္မက္ေတြထဲမွာသာ ေတြ႔ႏိုင္တဲ့ အရာေတြကိုသာ ျမင္ေနရတယ္' ဟု ဆီးအက္တဲ အေျခစိုက္ 'မႏုႆေဗဒ ပညာ႐ွင္ႏွင့္ ႐ွင္သန္ေနေသာ မာယာ လူမ်ိဳးမ်ား' စာအုပ္ကို ေရးသည့္ ေ၀ၚလတာေမာရစ္က ေျပာသည္။
ရည္ညႊန္း။ Time, August 9, 1993.
[ႏြယ္နီမဂၢဇင္း၊ ၁၉၉၃၊ ႏို၀င္ဘာ]

read more

လက္သန္းျပာ အဌကထာဆရာမ်ား (မ်ိဳးျမင့္ခ်ိဳ)

ရွင္အနုရုဒၶါနဲ႔ ရွင္ဗုဒၶေဃာသတို႔အပါအဝင္ လက္သန္း အဌကထာဆရာေတြက ျမတ္ဗုဒၶရဲ့တရားေဒသနာေတြ အဘိဓမၼာေတြဟာ နက္နဲလြန္းလို႔ လူသာမန္ေတြသေဘာမေပါက္နိုင္ဘူး၊ ဒါ့ေၾကင့္ လူ႔နလပိန္းတံုးေတြနားလည္ေအာင္ ခ်ဲ႔ျပ ဖြင့္ျပရမယ္ဆိုၿပီး ခ်ဲ႔လိုက္ဖြင့္လိုက္ၾကတာမွာတင္ သူတို႔အာေဘာ္ေတြပါပါလာၿပီး ေဒြးေရာယွက္တင္ေတြျဖစ္ကုန္ ရႈပ္ေထြးကုန္ေတာ့တာပဲလို႔ ဆရာသမားေတြဆိုတာ မွတ္ဖူးတယ္။ တရားရင္းနဲ႔ လက္သန္းအဌကထာ ဘယ္လိုကြာေနတယ္ဆိုတာကို အပိုဒ္လိုက္ေထာက္ျပ ယွဥ္ျပ နိႈင္းျပတာလည္း ဖတ္ဖူးတယ္။
က်ေနာ္ေတြးတာက ျမတ္စြာဗုဒၶဟာ သိစရာရွိသမွ် အၾကြင္းမဲ့သိျမင္သြားသူျဖစ္ေတာ့ သူေျပာရင္ ေဟာရင္ လူတိုင္းနားလည္မယ့္ စကားေတြ ေဝါဟာရေတြပဲသံုးမွာပါ။ သူနဲ႔ ေခတ္ၿပိဳင္ (ဘုရားေတြပဲထားပါ) ဖီေလာ္ေဆာ္ဖာေတြနဲ႔ တရားနိုင္စကားစစ္ထိုးၾကရင္ေတာ့ ပညာရပ္ဆန္ဆန္ ေျပာမွာဆိုမွာလို႔ေတြးပါတယ္။ သူ႔တရားနာၿပီး သူ႔ေနာက္လိုက္ျဖစ္လာတဲ့သူေတြထဲက ထိပ္ပိုင္း လက္တဆုပ္စာေလာက္ပဲ မင္းညီမင္းသား သူေဌးသူၾကြယ္ စာတတ္ေပတတ္ ပညာတတ္ေတြျဖစ္ၿပီး အမ်ားစုသံဃာထုႀကီးက ဆင္းရဲသား ေက်ာမြဲေတြ ကၽြန္ေတြ၊ လယ္သမားေတြ၊ စာဆိုလို႔ နကန္းတလံုးေတာင္ မသိသူေတြခ်ည္းပါပဲ။ ဒီလူေတြသာ ျမတ္ဗုဒၶရဲ့ တရားေဒသနာကို အဘိဓမၼာကို နားမလည္ရင္ ဘာကိစၥ သံဃအစုအေဝးထဲ ေရာက္လာစရာအေၾကာင္းရွိမလဲ။ အဲ့ဒီေခတ္က စာဆိုတာ ပညာဆိုတာ အုပ္စိုးသူနဲ႔ ဘာသာေရးဆရာေတြေလာက္ပဲသင္ခြင့္ တတ္ခြင့္ရွိတဲ့အရာမဟုတ္လား။ သာမန္လူေတြ အဖိနွိပ္ခံေတြကေတာ့ စာဆိုရင္ စာကေလးငွက္ေလာက္ပဲထင္ၾကရွာမွာပါ။

ေျပာခ်င္တာက ကမၻာေပၚမွာ ထြန္းခဲ့တဲ့ဘုရားတိုင္း တမန္ေတာ္တိုင္းဟာ လူတိုင္းနားလည္မယ့္စကားနဲ႔ သူတို႔တရားကိုျဖန္႔ခဲ့တာပါ။ စကားေျပာေကာင္းသလို တရားေဟာလည္း ထူးခၽြန္ခဲ့ၾကတာပါ။ ဘယ့္နွယ္လို႔ လူနားမလည္မယ့္စကားနဲ႔ သူတို႔တရားကို ေဟာပါ့မလဲ။ သူတို႔ အဲ့သေလာက္ ေခရင္ ဘုရားေတြ တမန္ေတာ္ေတြမေျပာနဲ႔ ညေစာင့္ေတာင္မျဖစ္ဘူး။
ခု ဗမာ့နိုင္ငံေရးမွာလည္း လက္သန္းအဌကထာဆရာေတြ ေပါမ်ားလြန္းလွတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဘယ္အေျခအေနမွာ ဘယ္စကားကို ဘယ္လိုေျပာခဲ့ ဘာေၾကာင့္ေျပာခဲ့တယ္ဆိုတာ လူတိုင္းနားလည္ သေဘာေပါက္ပါတယ္။ ဒါကိုလိုက္ၿပီး အနက္ဖြင့္ေပးေနစရာ အက်ယ္ခ်ဲ႔ေပးေနစရာမလိုပါဘူး။
ဘာသာေရးမွာျဖစ္ျဖစ္ နိုင္ငံေရးမွာျဖစ္ျဖစ္ လက္သန္းအဌကထာဆရာေတြ ဝင္ရွင္းရင္ ပိုရႈပ္သြားတတ္ပါတယ္။
က်ေနာ္တို႔ သတိရွိၾကဖို႔ပါ။
နိုဝင္ဘာ ၁၈၊ ၂ဝ၁၆

read more

တေသာင္းတန္ အာေစး (မ်ိဳးျမင့္ခ်ိဳ)

(တေသာင္းတန္ အာေစး)
ရန္ကုန္ၿမိ့ဳအေျခစိုက္ အထိုက္အေလွ်ာက္ႀကီးတဲ့ကုမၸဏီတခုမွာ က်ေနာ့္မိတ္ေဆြတေယာက္ အလုပ္လုပ္ပါတယ္။ သူက ထုပ္လုပ္ေရးတိ႔ အေရာင္းျမွင့္တင္ေရးတို႔ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးတို႔လိုေနရာေတြမွာမဟုတ္ပဲ ရံုးလုပ္ငန္းဆိုင္ရာမွာလုပ္တာျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔အတတ္ပညာ သူ႔အေတြ႔အႀကံဳ သူ႔လုပ္သက္နဲ႔နိႈင္းေတာ့ တလတလ သူရေနတဲ့လခကလည္း ေဒၚလာ ၅ ရာမျပည့္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အျခားအခြင့္အလမ္း လည္း မရွာတတ္ မိသားစုနဲ႔အိုးမကြာအိမ္မကြာေနခ်င္တာလည္းပါေတာ့ ရသမွ်လခေလးနဲ႔ေအာင့္အီး ရတာေလးနဲ႔ဝေအာင္စားဆိုတဲ့ မြဲေဆးေဖာ္ဂါထာႀကီးတြင္တြင္ရြတ္ သူထက္နိမ့္ပါးႏြမ္းပါးသူေတြဘက္ငဲ့ၾကည့္ရင္း ငါ့ထက္ဆိုးတဲ့ဘဝေတြအမ်ားႀကီးပါလားလို႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္နွစ္သိမ့္ေနသူလည္းျဖစ္ပါတယ္။
တေန႔ သူနဲ႔ စကားေျပာရင္း ေဟ့လူေရ တေသာင္းတန္ေငြစကၠဴအတုေတြ ထြက္ေနျပန္ၿပီဗ်ာလို႔ စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ေျပာတယ္။ အစိုးရအတု ေခါင္းေဆာင္အတုေတာင္ထြက္ေနေသးတာ ေငြတုထြက္တာမ်ား စကားလုပ္လို႔ဗ်ာ။ ခုမွ ပိုက္ဆံတုထြက္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ေခတ္အဆက္ဆက္ အစိုးရအဆက္ဆက္မွာ ထြက္ခဲ့တာပဲမဟုတ္လားဗ်လို႔ အေငၚျပန္တူးေတာ့ သူက ေအးဗ်ာ ဒါေပမယ့္ ေငြစကၠဴတုေၾကာင့္ စိတ္မခ်မ္းသာရတဲ့ၾကားထဲ က်ဳပ္တို႔ကုမၸဏီပိုင္ရွင္လုပ္တဲ့ေစာက္ခ်ိဳးေၾကာင့္ ပိုၿပီး စိတ္ထိခိုက္ရလို႔ပါတဲ့။ ခင္ဗ်ားတို႔သူေဌးက ဘာေစာက္ခ်ိဳးေတြမ်ား ခ်ိဳးျပန္တာတုန္းဆိုေတာ့ ကုမၸဏီအေရာင္းဌာနက အေရာင္းဝန္ထမ္းေလးေတြလက္ထဲ ေငြစကၠဴတုပါလာရင္ ပါလာတဲ့သူ တာဝန္ယူရမယ္တဲ့ဗ်ာတဲ့။
က်ေနာ္ သူေျပာတာသိတ္မရွင္းတာနဲ႔ ဘယ္လိုဗ်ဆိုေတာ့ ဒီလိုဗ်ာ ဝယ္သူကလာဝယ္ၿပီး ေငြေခ်တဲ့အထဲမွာ ေငြစကၠဴအတုေတြပါလာရင္ ပါလာသေလာက္ကို အေရာင္းဝန္ထမ္းရဲ့လခထဲကေန ျပန္ျဖတ္မယ္ေပါ့ဗ်ာ။ သူေဌးဘက္က အနာမခံဘူး ကုမၸဏီဘက္ကအနာမခံဘူးေပါ့။
ခင္ဗ်ားေတြးၾကည့္ဗ်ာ အေရာင္းဝန္ထမ္းေတြမွာ ေငြစကၠဴအတုအစစ္ စစ္တဲ့စက္လည္းမရွိ။ ေရာင္းေနရတာလည္း ေန႔တဓူဝ လူေပါင္းစံုနဲ႔။ ေငြတုနဲ႔တမင္လာဝယ္သူေတြရွိသလို ေငြတုကိုေငြတုမွန္းမသိပဲ လာဝယ္သူေတြလည္းရွိမွာပဲေလ။ အဲ့ဒါကို အေရာင္းဝန္ထမ္းက ေရာင္းဝယ္ေနရင္း ပိုက္ဆံအစစ္အတု ဘယ့္နွယ္လို႔ အတိအက်စစ္ေဆးေနနိုင္မွာလဲ။ ဥပမာဗ်ာ ဆယ္သိန္းတန္ပစၥည္းေရာင္းလိုက္တယ္ဆို အဲ့ဒီဆယ္သိန္းလံုးႀကီးက ပိုက္ဆံေတြနဲ႔ အပံုလိုက္ႀကီးေခ်တာဗ်။ အဲ့အထဲမွာ အသစ္ေရာ အေဟာင္းေရာ အႏြမ္းေရာ အစုတ္ေရာ အကုန္ပါတာဗ်။ ခင္ဗ်ားတို႔ဆီမွာလို ဘဏ္ကဒ္ေလး ခရက္ဒစ္ကဒ္ေလးျခစ္တာလည္းမဟုတ္ဘူး။ အဲ့ဒီ ပိုက္ဆံအပံုလိုက္ႀကီးကို ဆယ္သိန္း ျပည့္မျပည့္ေရရတာကတမ်ိဳး၊ အစစ္အတုခြဲရတာကတမ်ိဳးဆို ေသရခ်ည္ရဲ့ဗ်ာ၊ အဲ့ဒီ ပိုက္ဆံအစည္းလိုက္ႀကီးေတြထဲမွာ ဘယ္အရြက္ကအစစ္ ဘယ္အရြက္ကအတု စစ္ေဆးေနရေအာင္လည္း အခ်ိန္ကမရွိ။ ေနာက္ၿပီး အေရာင္းဝန္ထမ္းေလးေတြက ေငြတုစစ္ေဆးကၽြမ္းက်င္သူေတြလို ျမင္ရံုနဲ႔ လက္နဲ႔ထိလိုက္ရံုနဲ႔ ဒါအတု ဒါအစစ္ေျပာနိုင္တဲ့လူေတြလည္းမဟုတ္ဘူးေလ။ ဆိုေတာ့ တရြက္ျခင္း ေငြျပည့္မျပည္ကလည္း ေရရမယ္ တခါ ေငြတုေငြစစ္ကလည္း ခြဲေနရဦးမယ္ဆို ေတြးၾကည့္ပါဦးဗ်ာ၊ အဲ့ဒီဆယ္သိန္းပံုႀကီးၿပီးေအာင္ အခ်ိန္ဘယ္ေလာက္ၾကာလိုက္မလဲ။ အခ်ိန္ၾကာျပန္ေတာ့လည္း တြက္ေျခမကိုက္လို႔ သတ္မွတ္နာရီအတြင္း ၿပီးရမယ့္အလုပ္မၿပီးလို႔ဆိုၿပီး အလုပ္ကအျဖဳတ္ခံရဦးမယ္။ မရွိလို႔မွ အတတ္ပညာတခုခုနဲ႔ ပညာသည္သေဘာလုပ္မစားနိုင္လို႔မွ အေရာင္းဝန္ထမ္းေလး ဝင္လုပ္ပါတယ္ဗ်ာ။ ခုေတာ့ ပိုက္ဆံတုပါလာရင္ ကိုယ့္လုပ္ခထဲကျဖတ္မယ္ဆိုေတာ့ စဥ္းစားၾကည့္ေတာ့ဗ်ာ သူေဌးလုပ္ပံုကို။ ေတာ္ေတာ္ ကိုယ္ခ်င္းစာတရားေခါင္းပါးတဲ့ တဘို႔တည္း ၾကည့္တတ္တဲ့ ငို႔ဘသမား ဝိသမသမားဗ်ာ၊ ေတာ္ေတာ္ လူစိတ္မရွိ လူမဆန္တဲ့လူဗ်ာ၊ အေရာင္းဝန္ထမ္းေလးေတြေတာ့ စိတ္အေတာ္ဆင္းရဲေနၾကမွာပဲ။ က်ေနာ္တို႔လည္း ဘာမွ ဝင္ေျပာလို႔မရ၊ သူလုပ္သမွ်ငံု႔ခံေနရတဲ့ဘဝဆိုေတာ့ ဘဝတူျခင္းေတြအတြက္ စိတ္လက္မခ်မ္းမသာျဖစ္ အံႀကိတ္တက္ေခါက္မိတာအျပင္ ဘာမွမတတ္ဘူးလို႔ ေၾကေၾကကြဲကြဲဆို႔ဆို႔နင့္နင့္ေျပာရွာတယ္။
ဒါနဲ႔ က်ေနာ္လည္း အေငၚတူးတာေတြ သူ႔အလိုလိုရပ္သြားၿပီး လူလည္း အာေစးမိတဲ့လူလို တံုဏွိဘာေဝ ၾကက္ေသ ေသမိတယ္။
နိုဝင္ဘာ ၁၉၊ ၂ဝ၁၆

read more

မုဒိန္း (မ်ိဳးျမင့္ခ်ိဳ)

မုဒိန္းက်င့္တာဟာ လူမ်ိဳး ဘာသာနဲ႔လည္း မဆိုင္ဘူး။ ဘုန္းႀကီးျဖစ္လို႔ ဗလီဆရာျဖစ္လို႔ သင္းအုပ္ဆရာျဖစ္လို႔ေတြနဲ႔လည္းမဆိုင္ဘူး။ မုဒိန္းသမားဟာ မုဒိန္းသမားပဲ။ မုဒိန္းေကာင္ကို မုဒိန္းေကာင္အျဖစ္ ရွင္းရွင္းျမင္ဖို႔ၾကည့္ဖို႔ပဲ။
ဝီရသူဆိုတဲ့နာဇီဂတံုးေကာင္ေျပာတဲ့“ကုလားရွိရင္မုဒိန္းရွိမယ္“ကို တန္ျပန္ဖို႔
ဘုန္းႀကီးမုဒိန္းေကာင္ေတြအေၾကာင္း လိုတာထက္ပိုၿပီး ေဖာ္ၾကျပၾကေဝၾကငွၾကတာဟာ ေကာင္းတယ္လို႔က်ေနာ္မထင္ဘူး။ သတင္းတခုမို႔ျဖန္႔တယ္ဆိုတာထက္ ပိုတဲ့အနက္ပါေနတယ္။

မုဒိန္းေကာင္ဟာ ဂတံုးနဲ႔ သကန္းနဲ႔လည္းျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္၊
မုတ္ဆိတ္နဲ႔သံပုရာခြံဦးထုပ္နဲ႔လည္းျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္၊
သမၼာက်မ္းစာနဲ႔ေက်းဇူးေတာ္ခ်ီးမြမ္းေနတဲ့လူလည္းျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္။
ဒါေပမယ့္ သူတို႔မုဒိန္းဟာ တဦးတေယာက္တည္းအေပၚမွာ
က်င့္တာပဲျဖစ္တယ္။ ကာမရမက္ကို မထိန္းခ်ဳပ္နိုင္တဲ့
အဆင္ျခင္မဲ့လုပ္ရပ္ပဲျဖစ္တယ္။
သူတို႔ဟာ မုဒိန္းကို အစုလိုက္အဖြဲ႔လိုက္ တပ္ရင္းတပ္ဖြဲ႔ေတြအလိုက္
က်င့္ၾကတာမဟုတ္ဘူး။
သူတို႔ဟာ မုဒိန္းက်င့္ခြင့္လိုင္စင္ ရထားသူေတြမဟုတ္ဘူး။
သူတို႔ မုဒိန္းကို ဖိနွိပ္ေျခာက္လွန္႔ေရးလက္နက္တခုအျဖစ္
က်င့္ေနၾကတာမဟုတ္ဘူး။
သူတို႔ဟာ ဘာသာမတူသူမို႔ လူမ်ိဳးမတူသူမို႔ဆိုၿပီး က်င့္ၾကတာမဟုတ္ဘူး။
အဲ့လိုေျပာတာတဦးျခင္းမုဒိန္းေကာင္ေတြကို ခြင့္လႊတ္ရမယ္လို႔မဆိုလိုဘူး။
မုဒိန္းက်င့္ခြင့္လိုင္စင္ရထားတဲ့၊ မုဒိန္းကို အစုလို္အၿပံဳလိုက္က်င့္ၾကတဲ့၊ မုဒိန္းကို လက္နက္တခုလို က်င့္ၾကတဲ့၊ မုဒိန္းကို ဘာသာမတူ လူမ်ိဳးမတူသူေတြအေပၚ
က်င့္ၾကတဲ့ စစ္ရာဇဝတ္ေကာင္ေတြ စစ္မုဒိန္းေကာင္ေတြကိုၾက ေဘးမဲ့ေပးထားၿပီး လက္ဖ်ားနဲ႔ေတာင္မတို႔ဝံ့ၾကပဲ အဖိနွိပ္ခံအခ်င္းခ်င္း သူတျပန္ကိုယ္တျပန္
မုဒိန္းသတင္းေတြ ေရစီးကမ္းၿပိဳတင္ၾက ပုတ္ခတ္ၾက တိုက္ခိုက္ၾကေတြကို စစ္အာဏာရွင္ စစ္ရာဇဝတ္ေကာင္ စစ္မုဒိန္းေတြက ႀကိတ္ႀကိဳက္ေနတာ။
ဒီၾကားထဲ တိုင္ေရးျပည္ေရး နိုင္ငံေရး ျပည္သူေတြအၾကပ္အတည္း စစ္အာဏာရဲ့ဖိနွိပ္မႈ ေျမသိမ္း ယာသိမ္း ဘဝသိမ္းကိစၥေတြကိုၾက မသိက်ိဳးက်င္ျပဳၿပီး လိုင္စင္ရျပည့္တန္ဆာနဲ႔ အခြန္ထမ္းဖာေဂါင္းဥပေဒျပဌာန္းေပးဖို႔အဆိုတင္တဲ့အမတ္မက
သက္ငယ္မုဒိန္းသမားေတြကို ေသဒဏ္ေပးပါဆိုၿပီး ဟစၥတီယားထသလို
ေဆာ္ၾသရင္း မဲျမွဴေနျပန္တယ္။
နိုဝင္ဘာ ၁၉၊ ၂ဝ၁၆

read more

ေဒၚနယ္လ္ေသနတ္(မ်ိဳးျမင့္ခ်ိဳ)

အခု ဒီ ေလးငါးလအတြင္းမွာ ဖို႔တ္ဝိန္းေန ဗမာေတြ ေသနတ္အေတာ္ဝယ္ၾကတာ သတိထားမိတယ္။ အတိုေရာ အရွည္ေရာပဲ။

အရင္က အေကာင္ပေလာင္ေလးပစ္ဖို႔ ေသနတ္လိုင္စင္မလို အမဲပစ္လိုင္စင္သာလိုတဲ့ ေျပာင္းရွည္ေတြေလာက္ ရွိတဲ့သူလည္း ခုဆို လိုင္စင္ယူရတဲ့ ေျပာင္းတိုေတြ ေဆာင္လာၾကတယ္။ အရင္က ေသနတ္ဆိုလို႔ သရက္သီးသနပ္ေတာင္ မစားတဲ့သူေတြ ခုေတာ့ အတိုေလးေတြ မိန္းမကိုင္ေလးေတြ ဝယ္ေဆာင္ၾကၿပီ။

ဟိုေန႔က ေက်းလက္မင္းႀကီး Rural King လို႔ေခၚတဲ့ လယ္သမားပစၥည္းေရာင္းတဲ့ဆိုင္သြားၿပီး ၾကက္စာဝယ္ေတာ့လည္း ေသနတ္ေရာင္းတဲ့ဆက္ရွင္မွာ လူေတြ ဝယ္ေနလိုက္ၾကတာမွ မနည္းဘူး။ အဝယ္လိုက္ေနတဲ့သေဘာပဲ။ မနွစ္က ဒီအခ်ိန္ဆို တခါတေလ တေယာက္စ နွစ္ေယာက္စေလာက္ပဲေတြ႔ရတတ္တာ။ 

ရဲေမာ္ထူးကိုေရာက္ဖူးတယ္ရွိေအာင္ အဲ့ဒီဆိုင္ကို မနွစ္ကဒီအခ်ိန္ ေခၚသြားေတာ့ သူေတာင္ တေတာင့္ခ်င္းေမာင္းျပန္ ေျပာင္းရွည္ရိုင္ဖယ္လ္တလက္ကို ဆြဲထုတ္ၿပီး ကိုင္ၾကည့္၊ ခ်ိန္ၾကည့္ဆၾကည့္၊ စနိုက္ပါထဲကေနၾကည့္ ၾကည့္၊ က်ည္မပါပဲေမာင္းတင္ၾကည့္၊ ေခ်ာက္ကနဲ ေမာင္းျဖဳတ္ာကည့္ေတြလုပ္ေနေသးတာ။
ေဈးေမးၾကည့္ေတာ့ ၄ ရာ နီးပါးပဲ။ ဘာအမ်ိဳးအစားမွန္း မွတ္ေတာ့ မမွတ္မိေတာ့ဘူး။ မန္ေနဂ်ာကေတာ့ အလြန္နံမည္ေက်ာ္တဲ့ေသနတ္လို႔ေျပာတာပဲ။

အင္း ေဖေဖေဒၚ့လက္ထက္မွာ လူျဖဴႀကီးစိုးေရးေတြျဖစ္လာၿပီး အျဖဴမဟုတ္တဲ့လူေတြကို ပတ္မွတ္ထားၿပီး သေရာ္ေမာ္ကားရန္စတာ လုတာယက္တာ အိမ္ေဖါက္တာ ဓါးျမတိုက္တာ အနုၾကမ္းစီးတာ ကားလုေျပး ပိုက္အိပ္လုေျပးတာမ်ိဳးေတြကေန တစတစနဲ႔ ကြန္ျမဴနတီအလိုက္ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈေတြအထိ ျဖစ္လာနိုင္မလားလို႔ ေတြးပူေနၾကရၿပီ။

ေသနတ္နဲ႔ေကာင္ကို ဥပေဒနဲ႔ရွင္းမရလို႔ ေတၱာနဲ႔ရင္ဆိုင္မရမွန္းသိလာၾကလို႔ ေသနတ္ေတြ ဝယ္ေဆာင္လာၾကတဲ့သေဘာမ်ားလား။ ဥပေဒနဲ႔ဥပေဒစိုးမိုးေရးေတြ၊ မ်က္နွာမလိုက္တဲ့တရားစီရင္မႈေတြ၊ လူထုဘဝလံုၿခံဳေရးေတြ၊ လူလူျခင္း ဘာသာ လူမ်ိဳး အသားအေရာင္ က်ားမ စတာေတြမတူလို႔ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈမျပဳရေတြ ဘယ္လိုပဲရွိရွိ အုပ္စုဖြဲ႔က်ဴးလြန္တဲ့ရာဇဝတ္မႈဆန္ဆန္ေတြ တရားမဝင္ၿခိမ္းေျခာက္တိုက္ခိုက္ လုယက္သတ္ျဖတ္ နိုင့္ထက္စီးနင္းေတြလုပ္လာရင္ေတာ့ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ရာဇဝတ္ေၾကာင္းအရကေနာက္မွ ေလာေလာဆယ္ ကိုယ္အရင္ခံရ ဆံုးရႉံးရ ေသရေၾကရမွာဆိုေတာ့ မိမိအသက္အိုးအိမ္စည္းစိမ္ မိမိမိသားစုဘဝေတြကို မိမိဘာသာတာဝန္ယူကာကြယ္ၾကရေတာ့မယ့္အေနအထားမ်ား ေရာက္သြားေတာ့မွာလား။

အသက္ကိုေသေစတတ္ေသာ လက္နက္ပစၥည္း ထုတ္လုပ္ ေရာင္းဝယ္ေဖါက္ကားၿပီးအသက္ေမြးတဲ့ “မိစၦာအာဇီဝသမားေတြ“ ႀကီးပြားသထက္ႀကီးပြားၾကမယ့္ ကိန္းပဲ။

လူသတ္လက္နက္ဆိုတာ လူသတ္ဖို႔ မဟုတ္လား။ ေသနတ္ဆိုတာ
ေမာင္းခလုပ္ျဖဳတ္မယ့္သူ လိုတယ္မဟုတ္လား။ ေသနတ္ဆိုတာ က်ည္မရွိရင္
တုတ္ေလာက္ေတာင္ အသံုးမတည့္ဘူး မဟုတ္လား။

ေသနတ္လည္းရွိ က်ည္လည္းရွိ ေမာင္းျဖဳတ္မယ့္လူလည္းရွိလို႔ကေတာ့ ေသနတ္ဆိုတာ ဧည့္ခန္းမွာ အလွၿပခ်ိတ္ထားစရာမဟုတ္ေတာ့ဘူးေလ။
နိုဝင္ဘာ ၂ဝ၊ ၂ဝ၁၆ မ်ိဳးျမင့္ခ်ိဳ

read more

ေၾကြးႏြံ (မ်ိဳးျမင့္ခ်ိဳ)

ေၾကြးႏြံ (မ်ိဳးျမင့္ခ်ိဳ)
ေရႊျပည္ႀကီးကလူေတြဟာ မိခင္ဝမ္းၾကာတိုက္မွာ ကာလလေရၾကည္သေႏၶတည္ကတည္းက အေၾကြးလည္ပင္းခိုက္ရတဲ့ဘဝေတြပါ။ တက္လာသမွ်အစိုးရအဆက္ဆက္က နိုင္ငံေတာ္အမည္ခံၿပီး နိုင္ငံတကာက၊ ကမၻာ့ဘဏ္က၊ နိုင္ငံငံတကာေငြေၾကးအဖြဲ႔အစည္းေတြကေန ဘာစီမံကိန္းအတြက္ ဘာဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ ဘာနွိမ္နင္းေရးအတြက္ ဘာအတြက္ညာအတြက္ အေၾကာင္းျပခ်က္ေတြနဲ႔ လက္ျဖန္႔ေတာင္းတဲ့အခါေတာင္း မ်က္နွာေျပာင္တိုက္ၿပီး ေခ်းတဲ့အခါေခ်းခဲ့ၾကတယ္။ လက္ျဖန္႔လို႔ရတာေတြက ေစတနာသံုးတန္ျပဌာန္းၿပီး ဘာမွမေမွ်ာ္ကိုးပဲေပးတိုက္တာေတြရွိသလို ေနာက္ကြယ္ကအႀကံအစည္နဲ႔ေပးတာေတြလည္းရွိပါတယ္။

ေခ်းေငြမွာၾကေတာ့ တခ်ိဳ႔ဟာေတြက အတိုးမဲ့ဆိုေပမယ့္ ေနွာင္ႀကိဳးမမဲ့ဘူး။ တခ်ိဳ႔ေခ်းေငြေတြက အတိုးနႈန္းနည္းတယ္ဆိုေပမယ့္ အတိုးမသတ္နိုင္ရင္ အတိုးေပၚအတိုးထပ္ေပးရတယ္။ တခ်ိဳ႔ေခ်းေငြေတြက ဘယ္နွနွစ္အတြင္း အၿပီးျပန္ဆပ္ရမယ္ဆိုတာေတြပါတယ္။ တခ်ိဳ႔ေခ်းေငြေတြၾကေတာ့ အက်ိဳးလိုလို႔ ေညာင္ေရေလာင္းတာ။ ထားပါေတာ့ အဲ့ဒီ နိုင္ငံစကာေငြေၾကးစနစ္ေတြ အတိုးအေၾကာင္းေတြ ေခ်းေငြကိစၥေတြ က်ေနာ္လည္း ဘာမွသိတ္သိတာမဟုတ္ပါဘူး။ မသိတဲ့ကိစၥကို ခနထားၿပီး ခံစားရတဲ့ကိစၥကိုေျပာခ်င္ပါတယ္။

ဆိုေတာ့ အစိုးရဆိုတာေတြက နိုင္ငံေတာ္အမည္ခံၿပီး ေငြေတြေခ်းၾကတယ္။ သူတို႔လုပ္ခဲ့တဲ့ စီမံကိန္းေတြ စီမံခ်က္ေတြ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေတြဟာ စာရြက္ေပၚမွာေတာ့ မစားရဝခမန္းခ်ည္းပဲ။ တကယ့္လက္ေတြ႔မွာ သူတို႔ေျပာသလို ေျပာသေလာက္သာေအာင္ျမင္ခဲ့ရင္ ဗမာျပည္ဟာ သာယာၿပီး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေနမွာ အေသအခ်ာပဲ။ တိုင္းျပည္စီးပြားေရးေရာ လူတဦးခ်င္းဝင္ေငြေတြေရာျမင့္ေနမွာျဖစ္သလို ကုန္ေဈးနႈန္းေတြ တည္ၿငိမ္ ေငြေၾကးေတြ ပြလိုက္က်စ္လိုက္မျဖစ္၊ လူေတြလည္းပညာတတ္ၾက၊ ဒီမိုကေရစီေတြ လူ႔အခြင့္အေရးထြန္းကား ညီညာတဲ့ျပည္သာႀကီးျဖစ္ေနတာၾကာၿပီ။ လူအားလံုးနိုင္ငံသားအခြင့္အေရးေတြတန္းတူရေနသမို႔ ျပည္တြင္းစစ္ႀကီးလည္းမရွိ၊ စစ္နဲ႔လုပ္စားေနတဲ့ စစ္အာဏာရွင္စနစ္လည္း ခ်ဳပ္ၿငိမ္း ကဲ ဘယ္ေလာက္ေပ်ာ္စရာေကာင္းမလဲ။ စိတ္ကူးယဥ္ခ်င္စရာေကာင္းမလဲ။
တကယ့္လက္ေတြ႔မွာ တိုင္းျပည္နဲ႔လူထုဟာ အဲ့ဒါေတြနဲ႔ေျပာင္းျပန္ျဖစ္ေနတာ လူတိုင္းအျမင္ လူတိုင္းအသိပဲ။

ဒါဆို အဲ့ဒါေတြလုပ္မယ္ဆိုၿပီး ေတာင္းလို႔ရတဲ့ေငြနဲ႔ ေခ်းလို႔ရတဲ့ေငြေတြက ဘယ္ေရာက္သြားသလဲ။ ဘာလို႔ ေခ်းေငြေတြျပန္ဆပ္ဖို႔ ေနေနသာသာ အတိုးေတာင္ အျပည့္မသတ္နိုင္ရသလဲ၊ ဘာလို႔တိုင္းျပည္ဟာ အေရွ႔ေတာင္အာရွမွာ အၾကြယ္ဝဆံုးအေနအထားကေန ကမၻာ့ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈအနိမ့္ဆံုးနိုင္ငံစာရင္း ဝင္သြားရသလဲ။ အရပ္ေျပာဆို ဘာလို႔ကမၻာ့အဆင္းရဲဆံုးနိုင္ငံဘဝကို ခံယူလိုက္ရတာလဲ စတာေတြရဲ့အေျဖကို တခြန္းတည္းနဲ႔ယတိျပတ္ေျပာရရင္ စစ္အာရွင္စနစ္၊ စစ္ဗ်ဴရိုကေရစီယႏၱယားနဲ႔ စစ္အစိုးရေတြေၾကာင့္ပဲလို႔ ထြက္ပါတယ္။ ဒါကို အက်ယ္ခ်ဲ႔ေနစရာမလိုေတာ့ပါ။

သူတို႔ နိုင္ငံေတာ္အမည္ခံေခ်းယူၿပီး ကိုယ္က်ိဳးသံုးခဲ့ၾကတဲ့ေငြေတြကို က်ေနာ္တို႔ျပည္သူတရပ္လံုးက ခါးစည္းခံၿပီးဆပ္ေပးေနၾကရတာပါ။ သူတို႔ ၾကြယ္ဝခ်မ္းသာၿပီး ဆယ္သက္စားမကုန္ျဖစ္ေနခ်ိန္မွာ ျပည္သူတခ်ိဳ႔ ထမင္းနပ္မမွန္ျဖစ္ေနရတာပါ။ သူတို႔ စစ္ေမြးၿပီး အာဏာငန္းဖမ္းေနခ်ိန္မွာ ျပည္သူေတြ စစ္ေဘးသင့္စစ္ေျပးဒုကၡသည္ဘဝေတြ ေရာက္ၾကရတာပါ။ ေျပာရရင္ မ်ားပါတယ္။ ေတာသံုးေတာင္ပါ။
လူတိုင္းသိေန ခံစားေနရတာမို႔ ဒီ့ထက္ပို ေျပာဖို႔မလိုေတာ့ပါ။

ခု ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအမည္ခံၿပီး သိန္းစိန္အစိုးရလုပ္ေတာ့ ထံုးစံအတိုင္း ကမၻာပတ္ၿပီးလက္ျဖန္႔ပါတယ္။ ေတာင္းပါတယ္ ေခ်းပါတယ္။ ရသင့္သေလာက္ ရပါတယ္။ အေၾကြးေလွ်ာ္ေပးသူ ေလွ်ာ္ေပးပါတယ္။ အတိုး မယူေတာ့တဲ့သူ မယူေတာ့ဘူးေျပာပါတယ္။ စစ္အုပ္စုအတြက္ စစ္ခရိုနီေတြအတြက္ သပိတ္ဝင္အိပ္ဝင္ျဖစ္သြားတဲ့ ေငြေၾကးအလံုးအရင္းနဲ႔စီမံကိန္းေတြ တပံုတမျဖစ္သြားၾကလို႔ သူတို႔ လက္မေထာင္ၾကတယ္ဆိုေပမယ့္ အေမရိကန္ဦးေဆာင္တဲ့ အေနာက္နိုင္ငံေတြ ဥေရာပသမဂၢနိုင္ငံေတြ စကင္ဒီေနးဗီးယာန္းနိုင္ငံ(ေနာ္ေဝ) တို႔က စစ္အုပ္စုအေပၚပစ္မွတ္ထား ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔ထားမႈ မပြင့္ေသးေတာ့ အျပည့္ေတာ့ မေမာ္နိုင္ခဲ့ၾကပါ။

ခုေတာ့ အဲ့ဒီ ဆန္ရွင္လည္း မက်န္ေတာ့သေလာက္ပြင့္သြားပါၿပီ။ ေဒၚစုကလည္းေျပာ အန္ကယ္လ္ဆမ္ကလည္း ျဖဳတ္ခ်င္ေနခ်ိန္မို႔ ထီးလိုမင္းလိုျဖစ္သြားတာပါ။ အျပေကာင္းမယ့္သူရဲ႔အေတာင္းဆိုကို အေမရိကန္ဘက္က အခ်ိန္ေပးၿပီးေတာ့ကို ေစာင့္ခဲ့တာပါ။ ခုဆို စစ္အုပ္စုနဲ႔စစ္ခရိုနီေတြလက္ထဲ ပိတ္မိေနတဲ့ေငြေၾကးေတြဟာ အခြန္ေလးဘာေလးေဆာင္ဆက္ၿပီး ကမၻာတလႊား တရားဝင္ရင္းနွီးျမွဳတ္နွံေတာ့မယ့္ အရင္းအနွီးျဖစ္သြားပါၿပီ။ ေငြမည္းေနတုန္းက ေငြေၾကးအျဖစ္ပဲရွိရာက ခု ေငြျဖဴသြားေတာ့ အရင္းအနွီးျဖစ္သြားတဲ့သေဘာပါ။ ပိတ္ဆို႔မႈလက္က်န္ေလးက လက္နက္မေရာင္းတာေလာက္ပဲ က်န္ေတာ့တာပါ။ ဒါလည္း တိုက္ရိုက္မဝယ္မေရာင္းေတာင္ ၾကားကလက္နက္ကုန္သည္ေတြ စစ္ပြဲစားေတြကေနတဆင့္လက္သိပ္ထိုးလုပ္လို႔ ထိုက္သေလာက္ျဖစ္ပါတယ္။

အခု ေငြေခ်းတဲ့အလုပ္ လက္ဝါးျဖန္႔တဲ့အလုပ္ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ခိုင္းထားပါၿပီ။ တနည္းေျပာရရင္ သူတို႔အက်ိဳးအတြက္ ခိုင္းစားထားၿပီးၾကပါၿပီ။ ခက္တာက ကိုယ့္ဘုရားကလည္း မယားဘက္ ခတ္ပါပါျဖစ္ေနတာဆိုေတာ့ ျပည္သူေတြအဖို႔ ေအာင့္အီးခံေနရတဲ့အျဖစ္ပါ။ ဘုရားဆိုေတာ့လည္း ဖေနာင့္နဲ႔ထေပါက္လို႔မျဖစ္သလို ဂုတ္ဆြဲၿပီး ၿခံျပင္ထုတ္လို႔လည္းမျဖစ္ပါ။

အခု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က နိုင္ငံေတာ္အမည္ခံၿပီး အကူအညီေတြ ေခ်းေငြေတြျပန္ယူျပန္ေတာင္းျပန္ပါၿပီ။ အကူအညီေတြကေတာ့ သူ႔ေနွာင္ႀကိဳးနဲ႔သူေသခ်ာတြက္ခ်က္ၿပီး ေညာင္ေရေလာင္းလိုက္တာမို႔ အတိုးေပးဖို႔ေနေနသာသာ ျပန္ေတာင္ဆပ္စရာမလိုပါ။ သူတို႔ဘာသာသူတို႔နည္းနဲ႔ ေက်ရံုတင္မက အျမတ္အစြန္းထြက္တဲ့အထိ တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ကဲ့ယူသဲ့ယူသြားၾကမွာပါ။ နိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး အျမတ္ထုတ္ၾကမွာပါ။

အကူအညီယူတာကို အျပစ္မဖို႔ပါ။ အကူအညီမယူလို႔မျဖစ္တဲ့နိုင္ငံဘဝေရာက္ေအာင္ အလုပ္ခံထားရတဲျပည္ဆိုေတာ့ အကူအညီေတာ့ယူရမွာပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ သိဖို႔လိုတာက ဖုန္းေတာင္းယာစကာျပည္ျဖစ္ေအာင္ ဘယ္သူေတြလုပ္ခဲ့သလဲဆိုတာျဖစ္ပါတယ္။

ေခ်းေငြေတြကေတာ့ အတိုးသတ္ရင္း အရင္းေၾကေအာင္ျပန္ဆပ္ရမွာပါ။ ဆိုေတာ့ စာရြက္ေပၚကစီမံကိန္းေတြ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးစီမံခ်က္ေတြ ဘယ္ေလာက္ ဘယ္ေတာ့ ေအာင္ျမင္မယ္ မျမင္မယ္သာ အပ္ခ်မတ္ခ် မေျပာနိုင္ေသးေပမယ့္ ျပည္သူေတြအဖို႔ေတာ့ အေၾကြးပင္လယ္ထဲကေန အေၾကြးသမုဒၵရာထဲအထိ ေရစုန္ေမ်ာသြားပါၿပီ။ ကုန္ေဈးနႈန္းဒဏ္၊ ဥပေဒမဲ့ရာဇဝတ္မႈအက်ဴးလြန္ခံရတဲ့ဒဏ္။ အစိုးရရဲ့ဖိနွိပ္တဲ့ဒဏ္၊ စစ္ေဘးစစ္ဒဏ္ေတြပိၿပီး ဒဏ္ရာဗလဝနဲ႔ လူလံုးမလွျဖစ္ေနပါၿပီ။ တၿပိဳင္တည္းမွာပဲ စစ္အုပ္စုဝင္ေတြနဲ႔ သူတို႔ရဲ႔ အိုးစားဘက္၊ အၿမီးက်က္အၿမီးစား ေခါင္းက်က္ေခါင္းစား ခရိုနီေတြအတြက္လည္း ေငြေတာင္ႀကီးေတြမိႈလိုေပါက္ၿပီး၊ ေဒၚလာျမစ္ႀကီးထဲ ေရႊေလွေလးေတြနဲ႔ ေလညွင္းခံဖို႔ျဖစ္သေလာက္ျဖစ္သြားပါၿပီ။


ေမ်က္ျပဆန္ေတာင္းတာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဆင္ျဖဴေတာ္မွီ ႀကံစုပ္တာပဲျဖစ္ျဖစ္ ေမ်ာက္ရွင္ဆန္ရသလို ဆင္ထိန္းလည္း ႀကံခ်ိဳခ်ိဳစုပ္ရပါတယ္။ ျပည္သူေတြကေတာ့ ေမ်ာက္ရွင္ဘဝလား ဆင္ထိန္းဘဝလားေတာ့ ေမးခြန္းထုတ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ဘာပဲေျပာေျပာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မ်က္နွာနဲ႔ နိုင္ငံေတာ္အမည္ခံေခ်းေငြေတြကေတာ့ လူထုပခံုးေပၚထပ္က်လာျပန္ပါၿပီ။ ေၾကြးတင္ ရွင္ဘုရင္မဆပ္ပါ။ လူထုခါးစည္းခံကုန္းရုန္းဆပ္ရတာပါ။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အခ်ိန္တန္ေတာ့ ကြယ္လြန္သြားမွာပါ။ အေၾကြးေတြကေတာ့ ဆံုးပါးသြားမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အလားတူပဲ ျပည္သူဆိုတာလည္း မ်ိဳးတုန္းတတ္တဲ့အရာမဟုတ္သလို တိုင္းျပည္ဆိုတာကလည္း ကမၻာ့ေျမပံုျပင္ဆင္ေရးဆြဲတာ(ကမၻာနဲ႔ခ်ီျဖစ္တဲ့စစ္ႀကီးေတြ) မျဖစ္သေရြ႔ ေပ်ာက္ကြယ္သြားရိုးမရွိပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မ်က္နွာနဲ႔ ထားခဲ့တဲ့အေၾကြးဟာ ဘယ္အထိ သံသယာလည္ဦးမလဲကေတာ့ မေျပာတတ္ေသးပါ။ ခရိုနီေတြကေတာ့ ျမက္ျမက္ကေလးရနိုင္တာမို႔ လက္ခုပ္တေျဖာင္းေျဖာင္း လက္ခေမာင္းတခတ္ခတ္ပါ။ ေဒၚစုစကားနဲ႔ဆို ဒီလူေတြဟာ ခရိုနီေကာင္းျဖစ္တဲ့ေတြပါ။

က်ေနာ္ကေတာ့ အီလ်ာအာရင္ဘတ္ေရးၿပီး ဆရာျမသန္းတင့္ဘာသာျပန္တဲ့ လူမ်ား၊ သကၠရာဇ္မ်ား၊ ဘဝ စာအုပ္ထဲကလို ခုခ်ိန္ဟာ နာဇီေတြထဲက နာဇီေကာင္းေတြရွာေနရမယ့္အခ်ိန္မဟုတ္ဘူးဆိုတာကို အမွတ္ရမိသလို က်ေနာ္တို႔ေတြဟာ စစ္ခရိုနီေကာင္းေတြကိုမ်ား သည္းသည္းမည္းမည္း ရွာေနမိၾကၿပီလားလို႔ ေတြးမိပါတယ္။
မ်ိဳးျမင့္ခ်ိဳ
နိုင္ဝင္ဘာ ၂၁၊ ၂ဝ၁၆

read more

ကၽြန္ပ္၏ခ်စ္လွစြာေသာ......(မ်ိဳးျမင့္ခ်ိဳ)

ၿပီးခဲ့တဲ့လက ကန္ထဲကဒိုက္ဆယ္ရင္း အိပ္ေထာင္ထဲက တယ္လီဖုန္း ေရထဲက်သြားပါတယ္။ ဖုန္းမရွိပဲ ၂ရက္ၾကာမွျပန္ေတြးေတာ့ ကန္ထဲက်သြားတယ္လို႔ထင္ၿပီး ဆင္းစမ္းေတာ့ ျပန္ေတြ႔ပါတယ္။ သံုးစားလို႔မရေတာ့ပါ။ အသစ္တလံုးလည္းမဝယ္နိုင္၊ အလကားထပ္ရမယ့္ ဖယ္မလီဖုန္းကန္ထရိုက္သက္တမ္းကလည္း ၂ဝ၁၇ ေဖေဖာ္ဝါရီမွဆိုေတာ့ ၃ နွစ္ေလာက္က ပစ္ထားခဲ့တဲ့ ရိုးရိုးဖုန္းေလးျပန္သံုးၿပီး ဆက္သြယ္ေနရ အလုပ္လုပ္ေနရတာပါ။ က်ေနာ့္အလုပ္သေဘာမွာက ေပးထားတဲ့အဆိုင္းမင္န္႔ၿပီးတာနဲ႔ ေန႔မကူးခင္ တိုမ္းရွိ TIME SHEET ကို ဖုန္းနဲ႔ဓာတ္ပံုရိုက္ရင္ရိုက္ မရိုက္ရင္ကြန္ျပဴတာမွာ စကင္န္ဖတ္၊ ဓာတ္ပံုေဖာမက္ေျပာင္း ဆိုက္ကိုျပန္ခ်ံဳ႔ၿပီး ဝဘ္ေပၚတယ္လ္ေပၚတင္ေပးရပါတယ္။ ဒါမွ အလုပ္ခ်ိန္ဘယ္ေလာက္အတြက္ လုပ္ခဘယ္ေလာက္ကို တြက္ေပးပါတယ္။ အိုင္ဖုန္းမရွိေတာ့ အလုပ္ကျပန္လာအိမ္ေရာက္ေတာါမွ စကင္န္ဖတ္တာ ေဖာမက္ေျပာင္းတာ ပံုခ်ံဳ႔တာေတြလုပ္ၿပီးတင္ရတာဆိုေတာ့ အလုပ္လည္းရႈပ္သလို ၾကာလည္းၾကာပါတယ္။ တခါတေလ အျပင္ကျပန္လာ လူကေမာေနၿပီး အိမ္အလုပ္ကေလးဘာေလးလည္းလုပ္စရာရွိေနရင္ ေကာက္လုပ္ရင္း တိုမ္းရွိတင္ေပးဖို႔ ေမ့သြားတတ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေအဂ်င္စီရဲ့သတိအေပးလည္း ခနခနခံရပါတယ္။
ဒါနဲ႔ ေဖေဖာ္ဝါရီၾကမွ ၂ နွစ္ျပည့္မယ့္ အလကားရမယ့္ အိုင္ဖုန္း ၆ ကို ေမွ်ာ္ေနမယ့္အစား ဒီၾကားထဲ ၃ လစာေလာက္သံုးရမယ့္ အိုင္ဖုန္းအေဟာင္းတလံုးေတာ့ ဝယ္မွျဖစ္ေတာ့မယ္လို႔စိတ္ကူးၿပီး အြန္လိုင္းကေန တပတ္ရစ္လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းေရာင္းတဲ့ဝဘ္ဆိုက္ေတြ တက္ၾကည့္ လိုက္ၾကည့္ပါတယ္။ ေဖ့စ္ဘြတ္စေတးတပ္ကေနလည္း အိုင္ဖုန္း ၅ စီ ဒါမွမဟုတ္ ၅ အက္စ္ တပတ္ရစ္အေကာင္းေလးမ်ား ျပန္ေရာင္းမယ့္သူရွိရင္ေျပာပါဗ်ိဳ႔ဆိုၿပီး ဗ်ိဳးဟစ္လိုက္ေတာ့ ကို Ye Win Latt က လည္း ဝဘ္ဆိုက္လိပ္စာတခုပို႔လာပါတယ္။
တယ္။
ဒီေနာက္ေတာ့ ခ်က္ျခင္းပဲ Lucy Su ဆိုတဲ့ မိန္းကေလးက အေဖ သမီးမွာ အိုင္ဖုန္း ၄ တလံုးရွိတယ္။ သမီး တလပဲသံုးၿပီး မသံုးေတာ့တာ။ ဖုန္းက အသစ္အတိုင္းပဲ.။ လာယူ အလကားေပးမယ္လို႔ ေျပာတယ္။
ဒီမိန္းကေလး ဗမာနံမည္ရင္းက ေခ်ာစုယဥ္ပါ။ အဂၤလိပ္လိုေပါင္းေတာ့ ေနာက္ဆံုးစာလံုးကို Yin နဲ႔ဆိုေတာ့ ရင္ လို႔လည္းျဖစ္နိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေရွ႔ ၂ လံုးက ေခ်ာစုဆိုေတာ့ ေနာက္အလံုးက ရင္ ျဖစ္စရာအေၾကာင္းမရွိေတာ့ဘူး။ ယဥ္ပဲျဖစ္ရေတာ့မယ္။ သူနဲ႔က်ေနာ္ စသိခဲ့ၾကတာက က်ေနာ္ ဖို႔တ္ဝိန္းေရာက္ၿပီး သိတ္မၾကာခင္ေလးမွာပါပဲ။ အဲ့ဒီတုန္းက သူက ကက္သလစ္ခ်ာရတီးစ္ဒုကၡသည္ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးေအဂ်င္စီမွာ ေက့စ္ေဝါကားလုပ္ေနပါတယ္။
ဒီကို အပ်ိဳေဖာ္မဝင့္တဝင္ေလးမွာ ေရာက္လာၿပီး ေကာလိပ္လည္း
တဘက္ကတက္ရင္း အလုပ္လည္းလုပ္ေနတာပါ။ ဗမာစကားကို က်ေနာ္တို႔ေလာက္ ပံုၾကပန္းၾကမေျပာတတ္ေပမယ့္ နားေပါက္ေအာင္ေတာ့ ႀကိဳးစားေျပာတတ္ပါတယ္။ ဗမာစာေတာ့ မေရးတတ္မဖတ္တတ္ရွာပါဘူး။ က်ေနာ့္ ဇနီးကလည္း သူတို႔ေအဂ်င္စီမွာလုပ္တာျဖစ္ၿပီး သူက က်ေနာ့္ဇနီးကို အေမလို႔ေခၚၿပီး က်ေနာ့ကိုေတာ့ အဲ့ဒီကတည္းက အေဖလို႔ေခၚခဲ့တာပါ။ သူ႔အေဖအရင္းက ဘယ္မွာ ဘာဆိုတာ တခါမွ မေမးမိသလို ရွိေသးလားမရွိေတာ့ဘူးလားေတာင္ က်ေနာ္မသိပါ။ သူ႔ေမြးေန႔ သူ႔ကေလးေတြေမြးေန႔ရွိတိုင္း က်ေနာ္တို႔ကိုဖိတ္တတ္သလို က်ေနာ္တို႔ အရင္ေနခဲ့တဲ့အခန္းကိုလည္း လာလာလည္တတ္ပါတယ္။ လာလည္တာရဲ့အဓိကအေၾကာင္းကေတာ့ သူတက္ေနတဲ့ေကာလိပ္ေက်ာင္းကစာေတြ မရွင္းတာေတြကို က်ေနာ့္ဇနီးနဲ႔က်ေနာ့္ကို လာလာေမးတာပါ။ တခါတေလ ငါးပိရည္က်ိဳ ငါးပိခ်က္ တို႔စရာ ငါးပိေထာင္း ဘာညာေလးေတြလည္း က်ေနာ္စားဖို႔ ယူယူလာတတ္ပါတယ္။
ခုလည္း သူ ေအဂ်င္စီတခုမွာ အလုပ္လုပ္ေနတာပါ။ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ မီးဖြားခ်ိန္နီးၿပီး ကိုယ္ဝန္အရင့္အမာႀကီးနဲ႔ဆိုေတာ မီးဖြားခြင့္နဲ႔ အိမ္မွာ နားေနခိုက္ျဖစ္ပါတယ္။ ဟိုတေလာက က်ေနာ္ စိတ္ေလ စိတ္က်ၿပီး ပုလင္းထဲေခါင္းစိုက္မိတဲ့အခ်ိန္က စကားေျပာေဖာ္မရွိတာနဲ႔ သူ႔ကိုဖုန္းလွမ္းေခၚေတာ့ က်ေနာ့္အေျခအေနကိုရိပ္စားမိတဲ့သူက က်ေနာ့္ညီမကိုပါ ေခၚခ်လာၿပီး က်ေနာ္ ေအာင္းေနတဲ့ေနရာအထိ ေပါက္ခ်လာၾကပါတယ္။ ေရာက္ေတာ့ ကဲ အေဖ အဝတ္အစားေတြထည့္ အထုတ္ျပင္၊ သြားမယ္၊ အေဖ ဒီလိုေနလို႔ မျဖစ္ဘူး၊ မမသင္းတို႔ အဖြားတို႔နဲ႔ ခနသြားေန။ စိတ္ေျပၿပီး က်န္းမာေရးေကာင္းမ် အေမ့ဆီျပန္ဆိုၿပီး ဗိုက္ႀကီးတကားကားနဲ႔ ေျပာတယ္။ ဒါနဲ႔ က်ေနာ္လည္း ေသနတ္နဲ႔က်ည္ဆန္ေတြသိမ္း၊ အဝတ္အစားအိပ္မၿပီး အိမ္ျပန္ေရာက္လာတယ္။ က်ေနာ္ အိမ္ျပန္ေရာက္ကတည္း သင္းသင္းေအးဆီကို အေဖေနေကာင္းရဲ့လား စားရဲ့လား အရက္ေတြေသာက္ေနေသးလား က်န္းမာေရးအေျခအေနေရာ စတာေတြ ဖုန္းနဲ႔ လွမ္းလွမ္းေမးရွာပါတယ္။
ဒါနဲ႔ ျပန္ဆက္ရရင္ မေန႔က ၁ နာရီေလာက္မွာ ဇနီးနဲ႔က်ေနာ္ သူေပးမယ့္တယ္လီဖုန္းလည္းသြားယူ သူ႔လည္း ကိုယ္ဝန္သတင္းေမးရေအာင္ သူ႔အိမ္ေရာက္သြားတယ္။ သူေျပာတဲ့အတိုင္းပဲ။ ဖုန္းက တကယ့္ကို အသစ္က်ပ္ခၽြတ္ေလးအတိုင္းပဲ။ မွန္ျပင္ေပၚမွာ ဘာအစင္းရာ အျဖစ္ရာမွမရွိဘူး။ သူ႔မိသားစုမွာ အေထြးဆံုး သူ႔သမီးအငယ္ဆံုးေလးေတာင္ မနည္းႀကီးေနၿပီ၊ ၅ နွစ္သမီးတဲ့။ သားအႀကီးေကာင္ ၂ ေယာက္ကေတာ့ အိုင္ပက္ဒ္နဲ႔ကြန္ျပဴတာနဲ႔ေနရာက တခ်က္တခ်က္ ဧည့္ခန္းထဲလာၿပီး က်ေနာ္နဲ႔ေဆာ့ေနတဲ့ သူတို႔ညီမေလးကို လာစကားေျပာတယ္။ ကေလး သံုးေယာက္ ဗိုက္တဗိုက္ လင္ေယာမယားပါ အလုပ္ကိုယ္စီနဲ႔ဆိုေတာ့ အိမ္ရွင္းခ်ိန္ဘာခ်ိန္ေတြလည္း ရပံုမေပၚဘူး။ အေမရိကန္က ကေလးေတြထံုးစံအတိုင္း ခန္းလံုးျပည့္ ကစားစရာေတြ အရုပ္ေတြ အဝတ္အစားေတြနဲ႔ ဧည့္ခန္းဟာ မုန္တိုင္းက်ၿပီးစ ၿမိ့ဳပ်က္ႀကီးလို။
တနာရီခြဲေလာက္ သူ႔အိမ္မွာအခ်ိန္ျဖဳန္းၿပီး အိမ္ျပန္လာေတာ့ က်ေနာ့္ဘာသာ ဖုန္းကို ဆက္တင္ျပန္လုပ္တယ္။ အႀကိမ္ႀကိမ္ပဲ။ မေအာင္ျမင္ဘူး။ ဒါနဲ႔ သူ႔အေမ(က်ေနာ့္ေယာကၡမႀကီး)နဲ႔အတူေက်းဇူးေတာ္ေန႔အတြက္ ေဈးဝယ္ထြက္သြားတဲ့ဇနီးသည္ ျပန္အလာကိုေစာင့္တယ္။ သူက အဲ့ဒါမ်ိဳးေတြၾက(တယ္လီဖုန္းကိစၥမွာ)က်ေနာ့္ထက္ကၽြမ္းတယ္။ က်ေနာ္ ကြန္ျပဴတာမွာၾကေတာ့ သူ႔ထက္နားလည္တယ္ဆိုပါေတာ့။
သူျပန္လာေတာ့ အဝတ္ေတာင္မလဲဘဲ ညစာအတြက္ စားစရာျပင္ရင္း က်ေနာ့္နားလာၿပီး ျပစမ္းနင့္ဖုန္း ငါၾကည့္စမ္းမယ္ဆိုၿပီး ယူတယ္။ ၿပီးေတာ့ က်ေနာ့္ကြန္ျပဴတာဖြင့္ခိုင္းတယ္။ အိုင္က်ဴးန္းကိုသြားခိုင္းတယ္။ ေနာက္ေတာ့ သူ႔ဘာသာသူလုပ္လိုက္တာ နာရီဝက္ေတာင္မၾကာဘူး ဖုန္းက အလုပ္စလုပ္ေတာ့တယ္။ အင္တာနက္လည္းခ်ိတ္မိသြားၿပီ။ အိုင္ဖုန္းတလံုးရဲ့လုပ္လို႔ရတဲ့ကိစၥမွန္သမွ် လုပ္လို႔ရသြားၿပီ။
ဒါနဲ႔က်ေနာ္က ေခ်ာစုေက်းဇူးနဲ႔ ငါ ဖုန္းတလံုး အလကားရခဲ့တာ ေက်းဇူးတင္စရာေနာ္ဆိုေတာ့ ငါ့ၾကေတာ့ေရာ။ ကၽြန္ုပ္၏ခ်စ္လွစြာေသာဇနီးသည္၏ အကူအညီျဖင့္ေလးေတာင္ မပါေတာ့ဘူးလားလို႔ ၿပံဳးေစ့ေစ့ ခနဲ႔တဲ့တဲ့ေလးလုပ္တယ္။ ေအးပါ မိန္းမရယ္။ နင္ပါလို႔ ဒီအရာၿပီးတာပါ။ ကၽြန္ုပ္၏ခ်စ္လွစြာေသာဇနီးပါလို႔မွ ဤအရာၿပီးေျမာက္ရတာပါဆိုေတာ့ ဟီးဟီး-ဟီးဟီးလုပ္ၿပီး မ်က္နွာမခ်ိဳမခ်ဥ္နဲ႔ အဝတ္အစားလဲလိုက္ဦးမယ္ဆိုၿပီး သူ႔အခန္းထဲဝင္သြားတယ္။ က်ေနာ္လည္း ဖုန္းသစ္ကေလးမွာ အပလီေကးရွင္န္းေတြ အင္စေတာလ္လုပ္ ဗမာစာ ဗမာေဖါင့္ေတြထည့္နဲ႔ ညည့္နက္သြားပါေတာ့တယ္။
ေခ်ာစုယဥ္က ဗမာစာမတတ္ေတာ့ ဒါကို သူဖတ္နိုင္ရွာမယ္မဟုတ္ဘူး။ လူခ်င္းေတြ႔မွ စကားျပန္ၿပီးေျပာျပမယ္စိတ္ကူးထားပါတယ္။
နိုင္ဝင္၊ ၂၁၊ ၂ဝ၁၆

read more

မရြယ္ပဲမင္းျဖစ္တဲ့ ေစာ္ကဲသမၼတ ဇက္ကရီေတလာ (မ်ိဳးျမင့္ခ်ိဳ)

(မရြယ္ပဲမင္းျဖစ္တဲ့ ေစာ္ကဲသမၼတ ဇက္ကရီေတလာ)
ဇက္ကရီေတလာဟာ နိုင္ငံေရးအေတြ႔အႀကံဳ နွမ္းတေစ့ေတာင္မရွိဘဲ သမၼတအျဖစ္အေရြးခ်ယ္ခံရတဲ့ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့သလိုမရွိတဲ့ အက်ိဳးဆက္က ဧကနဲ႔ေဒြး ေထြးေနတဲ့ကိစၥေတြနဲ႔ နိုင္ငံေရးျပႆနာေတြအတြက္ ႀကံစည္တာတာမွန္သမွ် ဖင္တျခားခါးေတာင္းက်ိဳက္တျခား ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဝီလ်ံဟင္န္ရီဟဲရစ္ဆင္နည္းတူ ေတလာ့ကိုလည္းပဲ Whig ပါတီက ပါတီတြင္းသမၼတေလာင္းလ်ာေတြက စစ္သူရဲေကာင္းႀကီး ျဖစ္ခဲ့တာတခုတည္းနဲ႔ ဝိုင္း ထိုးတင္ေရြးေကာက္လိုက္ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ ဟဲရစ္ဆင္န္လိုပဲ တိုင္းျပည္ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ကိစၥေတြကို ကိုင္တြယ္ နိုင္စြမ္းရွိမရွိ သက္ေသထူမျပရခင္မွာ ကိစၥေခ်ာနွင့္တဲ့သမၼတျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ အေမရိကန္ဟာ ျပည္တြင္းစစ္ဆီကို ဦးတည္ေနပါၿပီ။ ဒီျပည္တြင္းစစ္ကို သူ႔ေနာက္ပိုင္းသမၼတျဖစ္ခဲ့သူေတြ ေျဖရွင္းခဲ့ၾကရတာျဖစ္ပါတယ္။ သူက ၁၂ ေယာက္ေျမာက္သမၼတျဖစ္ၿပီး လင္ကြန္းက ၁၆ ေယာက္ေျမာက္သမၼတပါ။ သူနဲ႔ လင္ကြန္းၾကားမွာ ၃ ေယာက္ပဲျခားပါတယ္။
ေတလာ့ စစ္သက္က အနွစ္ေလးဆယ္ရွိခဲ့ပါတယ္။ ရက္ဒ္အင္ဒီးယန္းေတြနဲ႔တိုက္ခဲ့သလို နယ္ျခားေစာင့္စခန္းေတြမွာလည္း တပ္မႉးလုပ္ခဲ့ ပါတယ္။ အေမရိကန္-မကၠဆီကန္စစ္မွာ သူ႔တပ္အင္အား ေလးဆေက်ာ္တိုးသြားခဲ့တဲ့ ဗ်ဳနားဗစၥတာတိုက္ပြဲ နိုင္လိုက္တာေၾကာင့္ တန္ခိုး ထြားလာတယ္လို႔ဆိုရမွာပါ။ စကားေျပာရင္ ေဟာေဟာဒိုင္းဒိုင္း၊ အဝတ္အစားၾကေတာ့လည္း ဝတ္ခ်င္သလိုဝတ္တတ္တာမို႔ သူ႔ရဲေဘာ္ေတြက သူ႔ကို လက္ျပင္ထားတဲ့လူၾကမ္းႀကီးလို႔ေခၚၾကပါတယ္။ စစ္တိုက္ေနတဲ့အခ်ိန္မ်ာေတာင္ ယူနီေဖါင္းထက္ အရပ္ဝတ္ကိုပိုႀကိဳက္သူပါ။ ပုပုျပတ္ျပတ္ဂင္တိုတိုနဲ႔မို႔ စစ္သူရဲေကာင္းရုပ္ တစက္မွမေပါက္သူျဖစ္ပါတယ္။ ျမင္းေပၚအတက္မွာ ေျခကားယားလက္ကားနဲ႔မို႔ ၾကည့္ရ အလြန္ ဆိုးပါတယ္။ ေမြးခ်င္းကိုးေယာက္ရွိတဲ့အနက္ ေနာက္ဆံုးသံုးေယာက္က သားခ်ည္းဆက္တိုက္ျဖစ္ၿပီး သူက အငယ္ဆံုးပါ။ ၁၇၈၄ ခု၊ နိုဝင္ဘာ ၂၄ ရက္ဟာ သူ႔ေမြးေန႔ျဖစ္ပါတယ္။ ဗဂ်ိးနီးယားျပည္နယ္ ေအာရိန္႔ဂ်္ခရိုင္ဟာ သူ႔ခ်က္ျမဳတ္ပါ။ အခါလည္မျပည့္ခင္မွာဘဲ သူ႔အေဖ ဗိုလ္မႉးႀကီးက သူ႔ကို အေမရိကန္အေနာက္ဖက္ေဒသကို ေခၚသြားခဲ့ပါတယ္။ သူ႔အေဖ ဗိုလ္မႉးႀကီးျဖစ္တယ္ဆိုတာလည္း အေမရိကန္ ေတာ္လွန္ေရးမွာပါခဲ့လို႔ရခဲ့တဲ့ ဆုလဘ္ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္က ကင္န္တပ္ကီေဒသမွာ ဘာအတန္းေက်ာင္းမွမရွိတာမို႔ က ကညစ္ေပမွာ ျခစ္ေတြဘာေတြကို ဝိုင္းဆရာအိမ္ေခၚၿပီးသင္ခဲ့ရတာျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔အေဖကလည္း က်ဴရွင္ဆရာေတြအိမ္ငွားသင္ဖို႔ အၿမဲမျပတ္ လုပ္ေပးခဲ့ ပါတယ္။
ေတလာ ၂၃ သားေရာက္ေတာ့ ဒုဗိုလ္အျဖစ္နဲ႔ စစ္ထဲဝင္အမႈထမ္းဖို႔ ေကာ္မရွင္ရပါတယ္။ ဒါကလည္း ဂ်ိမ္းစ္မက္ဒီဆင္န္ရဲ့ ပတ္သက္ရာ ပတ္သက္ေၾကာင္းျဖစ္ေနလို႔ပါ။ ဂ်ိမ္းစ္မက္ဒီဆင္န္ဟာ သူနဲ႔ေဆြမ်ိဳးေတာ္သလို အဲ့ဒီအခ်ိန္က အေမရိကန္နိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးျဖစ္ပါတယ္။ ၁၈၁ဝ ခုလည္းေရာက္ေရာ သူ႔ကို ဗိုလ္ႀကီးအထိ ရာထူးတိုးေပးခဲ့ျပါတယ္။
အဲ့ဒီ ၁၈၁ဝ မွာပဲ မာဂရက္စမစ္သ္နဲ႔ အိမ္ေထာင္က်ခဲ့ပါတယ္။ မာဂရက္ဟာ ကြန္ေကာ့ဘ္ေဆးတံဖြာရတာႀကိဳက္တဲ့ မစၥစ္အင္ဒရူးဂ်က္ဆင္န္ လိုဘဲ နယ္စပ္စခန္းေတြမွာႀကံဳရတဲ့ဒုကၡေပါင္းစံုကို ေတလာနဲ႔အတူ ခါးစည္းခံခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔ဇနီးေမာင္နွံမွာ သားသမီး ၆ ေယာက္ ထြန္းကား ခဲ့ေပမယ့္ သားေယာက္်ားကေတာ့ တေယာက္တည္းပါ။ ရစ္ခ်ာ့ဒ္လို႔ေခၚတဲ့ဒီကေလးဟာ ေနာက္ပိုင္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတပ္မွာ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးအထိျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ေတလာ့သားသမီးေတြထဲက ဆယ္ရာဟာ အေဖသေဘာမတူတဲ့ၾကားက ေတာင္ပိုင္းျပည္နယ္မ်ားရဲ့သမၼတ ေလာင္းလ်ာ ဒုဗိုလ္ေလး ဂ်က္ဖါဆင္န္ေဒးဗစ္နဲ႔ ထိမ္းျမားခဲ့ပါတယ္။ လက္ထပ္ၿပီး ၃ လအၾကာမွာ ဆယ္ရာကြယ္လြန္သြားခဲ့ေပမယ့္ သမီးေယာကၡမ မ်က္နွာေၾကာမတည့္ၾကပါဘူး။ ဗ်ဴနာဗစၥတာတိုက္ပြဲအၿပီးမွာမွ ျပန္အလြမ္းသင့္ၾပတာပါ။ အဲ့အခ်ိန္မွာ ေဒးဗစ္ဟာ ဒုဗိုလ္မႉးႀကီး ျဖစ္ေနပါၿပီ။
၁၈၁၂ ခုနွစ္ ရက္ဒ္အင္ဒီယန္း ေရွာင္န္နီးမ်ိဳးစုေခါင္းေဆာင္ Tecumseh ရဲ့တပ္ေတြက အင္ဒီယားနားျပည္နယ္ ဖို႔ဒ္ဟဲရစ္ဆင္န္ခံတပ္ကို တိုက္ခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီပြဲမွာ ေတလာဟာ သူ႔အစြမ္းအစျပခြင့္ရသြားၿပီး အစမ္းခန္႔ဗိုလ္မႉးရာထူးရခဲ့ပါတယ္။ စစ္ပြဲလည္းၿပီးေရာ သူ႔နဂိုရာထူး ျဖစ္တဲ့ ဗိုလ္ႀကီးဘဝကို ျပန္ေလွ်ာက်ခဲ့ပါတယ္။ ဒါနဲ႔ သူ တပ္ကထြက္ပါတယ္။ တနွစ္ပဲၾကာလိုက္တယ္ သူ႔ကို ဗိုလ္မႉးအဆင့္ျပန္ေပးလို႔ တပ္ထဲျပန္ဝင္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၈၁၉ မွာ သူ႔ကို ဒုဗိုလ္မႉးႀကီးရာထူးတိုးေပးခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီရာထူးနဲ႔ ၁၃ နွစ္ၾကာခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ Black Hawk စစ္ဆင္ေရးမွာ ဗိုလ္မႉးႀကီးျဖစ္လာပါတယ္။ အမွတ္တစ္ ေျချမန္တပ္မႀကီးရဲ့တပ္မမႉးအျဖစ္ ေအာင္ပြဲေတြခံခဲ့ပါတယ္။ Black Hawk ဆိုတာက ရက္ဒ္အင္ဒီယန္းမ်ိဳးႏြယ္စု တစုျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီစစ္ဆင္ေရးမွာ အဲ့ဒီလူမ်ိဳးစုအႀကီးအကဲ လက္နက္ခ်ပြဲကို ကိုယ္တိုင္တက္ေရာက္ လက္ခံခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ ၅ နွစ္အၾကာမွာေတာ့ ဆီမိုင္နိုးလ္အင္ဒီးယန္း Seminole Indians ကိုတိုက္ဖို႔ ဖေလာ္ရီဒါဘက္ ေစလႊတ္ခံရပါတယ္။ ၁၈၃၇ ခုနွစ္ ခရစၥမတ္ေန႔မွာ ဆီမိုင္နိုးလ္ေတြကို လက္စတံုးသုတ္သင္ၿပီးေနာက္ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ရာထူးအထိတက္လာပါတယ္။ ဖေလာ္ရီဒါတပ္ အားလံုးရဲ့ တပ္မႉးႀကီးလည္းျဖစ္လာပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ လူဝီဇီးယားနားမွာ ၿခံေတြေျမေတြဝယ္ေတာ့တာပါပဲ။ လူမည္းကၽြန္ေတြနဲ႔ ဧရာမ ေျမရွင္ႀကီးျဖစ္လာပါတယ္။
၁၈၄၅ ခုမွာ တကၠဆက္ကို ျပည္ေထာင္စုထဲဆြဲသြင္းလိုက္တဲ့အခါမွာေတာ့ မကၠကိုကတိုက္လာခဲ့ရင္ ဘာမဆိုျပန္လုပ္နိုင္တဲ့ အာဏာကုန္ လႊဲအပ္ျခင္းရတဲ့တပ္မႉးႀကီးျဖစ္လာပါတယ္။ မကၠဆီကိုနဲ႔စစ္ျဖစ္လာတဲ့အခါမွာ ရိုင္ယိုဂရန္းဒီမွာရွိတဲ့တပ္အားလံုးရဲ့တပ္မင္းႀကီး ျဖစ္လာပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ သူ႔တပ္ေတြကိုကြပ္ကဲၿပီး မကၠဆီကိုနိုင္ငံရဲ့ေျမာက္ပိုင္းျပည္နယ္ေတြထဲကို လွ်ပ္တျပက္ထိုးစစ္ေတြနဲ႔ က်ဴးေက်ာ္သိမ္းပိုက္ ခဲ့ပါတယ္။ ေအာင္ပြဲေတြေၾကာင့္ေရပန္းစားလာတဲ့သူ႔ကို ျပည္နယ္သမၼတ Polk က မနာလိုတိုရွည္ျဖစ္လာပါတယ္။ ဒါနဲ႔ သူ႔လက္ေအာက္ခံ တပ္အင္အားေတြကိုေလွ်ာ့ခ်ၿပီး မကၠဆီကိုအလယ္ပိုင္းကို ထိုးေဖါက္တဲ့တပ္ေပါင္းစုက ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ဝင္းဖီးလ္ဒ္စေကာ့တ္ရဲ့ လက္ေအာက္ခံ တပ္မႉးအျဖစ္ထားလိုက္ပါတယ္။ သမၼတက စစ္သည္အင္အား ငါးေထာင္ေလာက္ေလးေပးၿပီး သူ႔ကို လူလံုးမလွေအာင္ လုပ္ခဲ့တာပါ။ ၁၈၇၄ ခု၊ ေဖေဖာ္ဝါရီထဲမွာ မကၠဆီကန္သမၼတ စန္တာအင္န္နာဦးေဆာင္တဲ့ အင္အား ၂ ေသာင္းေက်ာ္က ဗ်ဴနာဗစၥတာမွာ ေတလာ့့ရဲ့ အင္အား ၅ ေထာင္ေလာက္တပ္ကေလးကိုဝင္တိုက္လို႔ ဖရိုဖရဲနဲ႔ဆုတ္ခြာရတာမ်ိဳးျဖစ္ေအာင္လုပ္တာပါ။ အဲ့သလိုျဖစ္ခဲ့ရင္ ေတလာ့ဂုဏ္သတင္း ေက်ာ္ၾကားမႈ ေမွးမွိန္သြားလိမ့္မယ္လို႔ တြက္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ Polk အစိုးရအဖြဲ႔ရဲ့စစ္ဆင္ေရးအခင္းအက်င္းေၾကာင့္ စိတ္ပ်က္ေဒါသထြက္ လာတဲ့ ေတလာဟာ ခြင့္မဲ့ပ်က္ကြက္အျဖစ္ခံၿပီး လူဝီဇီးယားနားကသူ႔အိမ္ကို ျပန္လာခဲ့ပါတယ္။
ဗ်ဴနာဗစၥတာမွာျဖစ္ခဲ့တဲ့သတင္းေတြ အေမရိကန္ကိုေရာက္လာတယ္ဆိုရင္ပဲ Whig ပါတီက ေတလာ့ကို သမၼတေလာင္းအျဖစ္ ေကာက္ကာ ငင္ကာ အမည္စာရင္းတင္သြင္းေတာ့တာပါဘဲ။ တကယ္က အဲ့ဒီေန႔မွာ သူဘယ္လိုရပ္တည္ခဲ့တာဆိုတာကို သူအပါအဝင္ ဘယ္သူမွ တိတိပပ သိခဲ့ၾကတာမရွိပါဘူး။ အားလံုး ဘုမသိဘမသိေတြခ်ည္းျဖစ္ခဲ့ၾကတာပါ။ ၁၈၄၈ ခု ဇြန္လ ဖီလာဒဲလ္ဖီးယားမွာလုပ္တဲ့ Whig ပါတီညီလာခံ ကေန ေတလာ့ကိုသမၼတေလာင္း၊ နူးေယာ့ခ္က မီးလာ့ဒ္ဖီလ္မိုးကို ဒုသမၼတေလာင္းအျဖစ္ေရြးခဲ့ပါတယ္။ ဒီမိုကရက္ပါတီက မစ္ခ်ီဂန္ျပည္နယ္ ဆီနိတ္တာလူးဝစၥက္စ္ဟာ ေတလာ့ရဲ့ၿပိဳင္ဘက္ျဖစ္လာပါတယ္။ မာတင္ဗန္ဘူရင္န္းကလည္း ကၽြန္စနစ္ဆန္႔က်င္ေရးသမားဆိုၿပီး လြတ္လပ္ေျမ Free Soil ပါတီရဲ့ သမၼတေလာင္းအျဖစ္ သမၼတေနရာျပန္ရဖို႔ ဝင္ၿပိဳင္ပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ေတလာက လူထုမဲ တသန္းသံုးသိန္းေက်ာ္၊ လူးဝစၥကက္စ္က တသန္း နွစ္သိန္းေက်ာ္ရၿပီး ၁၆၃ မဲရွိတဲ့ အလက္တိုရယ္လ္ ဘုတ္မွာ ေတလာက ၁၂၇ မဲရခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ စစ္သူရဲေကာင္းႀကီးေတလာ့ရဲ့ ၁၈၄၈ ေရြးေကာက္ပြဲႀကီး ၿပီးဆံုးသြားခဲ့ပါတယ္။ ဗန္ဘူရင္န္း သမၼတေလာင္းျပန္အေရြးခံ့တဲ့ အဲ့ဒီနွစ္မွာပဲ နူးေယာ့ခ္ဒီမိုကရက္ပါတီတြင္း အကြဲအၿပဲေတြျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ နူးေယာ့ျပည္နယ္ရဲ့ အလက္တိုရယ္လ္ ဘုတ္ သံုးဆယ့္ေျခာက္မဲစလံုး ေတလာ့ဘက္က်သြားခဲ့ပါေတာ့တယ္။ အဲ့ဒီ ၃၆ မဲကဘဲ လက္ျပင္ထားတဲ့လူၾကမ္းႀကီးကို သမၼတေနရာပို႔ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
က်မ္းက်ိန္ရမယ့္ ၁၈၄၉ မတ္ခ်္ ၄ ရကက္ေန႔ဟာ တနဂၤေႏြျဖစ္ေနလို႔ ေတလာက တနလၤာကို ရက္ေရႊ႔ခဲ့ပါတယ္။ ျဖစ္ခဲ့သမွ်သမၼတေတြအနက္ သူေျပာခဲ့တဲ့ က်မ္းက်ိန္ပြဲမိန္႔ခြန္းဟာ အတိုဆံုးျဖစ္ပါတယ္။ တိုင္းျပည္အတြက္ သူဘာေတြလုပ္မယ္ဆိုတဲ့ စီမံကိန္းေတြလည္း ခ်မျပခဲ့ပါဘူး။ လႊတ္ေတာ္ေတြကိုပဲရည္ညႊန္းၿပီး အက်ိဳးစီးပြားျခင္းပဋိပကၡျဖစ္ေနတာေတြကို ဟာမိုနီျဖစ္ေအာင္လုပ္ၿပီး ျပန္လည္ေပါင္းစည္းေရးေတြလုပ္ၾကဖို႔၊ မိမိတို႔ရဲ႔ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ႔စိတ္ေစတနာရဲ႔ အထြဋ္အျမတ္ေနရာမွာ ျပည္ေထာင္စုစိတ္ဓာတ္ကို ေမြးျမဴသင့္ၾကေၾကာင္း ဒီေလာက္ပါဘဲ။ တကယ္လို႔ သူ႔စိတ္ထဲမွာ မျဖစ္မေနလုပ္ခ်င္တဲ့ စီမံကိန္းေတြရွိေနခဲ့တယ္ဆိုရင္ေတာင္မွ အဲ့ဒါေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ဆိုတာ အလြန္ခဲယဥ္းပါတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ လႊတ္ေတာ္ ၂ ရပ္လံုးကို ဒီမိုကရက္ပါတီက စီးထားနိုင္လို႔ပါဘဲ။
ေတလာ့လက္ထက္မွာပဲ ေတာင္ပိုင္းနဲ႔ေျမာက္ပိုင္းၾကားမွာ အႀကိတ္အနယ္ျငင္းခုန္ပြဲေတြျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ မကၠဆီဆီကေန သိမ္းပိုက္ရထားတဲ့ ေဒသေတြမွာ ကၽြန္စနစ္ထားသင့္ မထားသင့္ဆိုတဲ့အေပၚမွာ တည္ၿပီးျဖစ္ခဲ့တာပါ။ ဒါကို Free and Slave လို႔ေခၚပါတယ္။ ကၽြန္စနစ္ ဆက္ထားတဲ့ျပည္နယ္ေတြကို Slave States လို႔သမုတ္ၿပီး ကၽြန္စနစ္ဖ်က္သိမ္းတဲ့ျပည္နယ္ေတြကိုေတာ့ Free States လို႔ အမည္တြင္ေစ ပါတယ္။ ၁၈၄၉ ခုမွာ ကယ္လီဖိုးနီးယားသားေတြက ကြန္စတီက်ဴးရွင္န္းတခုဆြဲၿပီး သူတို႔ျပည္နယ္ကို ဖရီးစတိတ္အျဖစ္ခြင့္ျပဳဖို႔ ျပည္ေထာင္စု ကို အဆိုတင္လာပါတယ္။ အထက္လႊတ္ေတာ္မွာလည္း ဖရီးစတိတ္နဲ႔ ဆေလ့ဗ္စတိတ္ေတြၾကား အမ်က္သိုစရာေတြျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ေမြးရာပါ ေတာင္ပိုင္းသားစစ္စစ္ျဖစ္ေပမယ့္လည္း ေတလာဟာ ကယ္လီဖိုးနီးယားရဲ့ေတာင္းဆိုခ်က္ကို ခြင့္ျပဳလိုက္ေလ်ာဖို႔ ကြန္ဂရက္စ္ကိုတိုက္တြန္း ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကြန္ဂရက္စ္က ဥပေဒျပဌာန္းမေပးပဲ ပယ္ခ်ခဲ့ပါတယ္။ ဆေလ့ဗ္စတိတ္ျဖစ္တဲ့တကၠဆက္က နူးမကၠဆီကိုေဒသကို သူအပိုင္ျဖစ္တယ္လို႔ ေတာင္းလာတဲ့အခါမွာ ကယ္လီဖိုးနီးယားလို ျပႆနာမေပၚရေလေအာင္ ေတလာဟာ သူတတ္နိုင္သေလာက္ အားထုတ္ခဲ့ပါတယ္။ နူးမကၠဆီကိုေဒသဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ဝယ္ယူထားခဲ့တဲ့ေျမျဖစ္တယ္ဆိုတာကိုကိုင္စြဲၿပီး ျပည္ေထာင္စုရဲ့ စီမံခန္႔ခြဲမႈေအာက္မွာသာရွိရမယ္ တကၠဆက္နဲ႔မဆိုင္ဘူးလို႔ အျပတ္ျငင္းခဲ့ပါတယ္။ ဒီဇင္ဘာ ၄ ရက္၊ ၁၉၄၉ ေန႔မွာ ကြန္ဂရက္စ္မွာေျပာခဲ့တဲ့ နိုင္ငံေတာ္အေျချပမိန္႔ခြန္း State of the Union မွာ သူက နူးမကၠဆီကိုနဲ႔ကယ္လီဖိုးနီးယားကိုဝယ္ရတာရယ္ မကၠဆီကိုနဲ႔ျဖစ္တဲ့စစ္စားရိတ္ ေထာင္းတာရယ္ေတြေၾကာင့္ တိုင္းျပည္မွာ အေၾကြး ၁၆ သန္းတင္ေနၿပီ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒီ ဘဋာေရးနွစ္ကို ဒီအေၾကြးနဲ႔ပဲ ဘတ္ဂ်တ္ပိတ္ဖို႔၊ သြင္းကုန္နဲ႔ ျပည္တြင္းအခြန္ ၂ ခုလံုးအေပၚ အခြန္နႈန္းတိုးျမွင့္ဖို႔၊ အေမရိကန္စက္မႈလုပ္ငန္း ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ အေထာက္အပံ့ေတြတိုးေပးဖို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ျပည္တြင္းစက္မႈလုပ္ငန္းေတြကိုအားေပးဖို႔ဆိုတာ ကြန္ဂရက္စ္ရဲ့တာဝန္နဲ႔ လုပ္ပိုင္ခြင့္ျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့အေပၚမွာ က်ေနာ္ ဘာသံသယမွမရွိပါဘူး။ ဒီလုပ္ငန္းေတြကပဲ တိုင္းျပည္ႀကီးပြားႀကီးပြားေၾကာင္း အရင္းအျမစ္ျဖစ္သလို လူတေယာက္ျခင္းစီရဲ့ ဓနနဲ႔ဥစၥာကို တိုးပြားေစတာလည္းျဖစ္ပါတယ္လို႔ေျပာရင္း တဆက္တည္း စက္မႈလယ္ယာျဖစ္လာဖို႔လည္း အားသြန္ခြန္စိုက္လုပ္ဖို႔လိုေၾကာင္း ျပည္တြင္း အလုပ္သမားေတြအတြက္ ၿမဲၿမံမယ့္အလုပ္ေနရာေတြဖန္တီးဖို႔လိုေၾကာင္း၊ ကုန္သြယ္ေရးလုပ္ငန္းေတြလည္း ခ်ဲ႔ထြင္ဖို႔လိုေၾကာင္း စတာေတြ အျပင္ ခိုင္မာၿပီး ေရရွည္လည္းခံ အက်ိဳးအျမတ္လည္းျဖစ္ အလုပ္ေနရာေတြလည္းေဖာ္နိုင္မယ့္စနစ္မ်ိဳး ထူေထာင္ဖို႔လိုတာေတြလည္း ေျပာ ခဲ့ပါတယ္။
ျပည္တြင္းေရးေပၚလစီေတြ နိုင္ငံျခားေရးေပၚလစီေတြ ေဒသတြင္းဆိုင္ရာေပၚလစီေတြ ေရပိုင္နက္ ေျမျပင္ပိုင္နက္ကိစၥေတြလည္း မိန့္ခြန္းမွာ စံုစံုလင္လင္ ပါပါတယ္။ (စာရွည္မစိုးလို႔ ခ်န္ခဲ့ပါတယ္)
၁၈၅ဝ ခု၊ န္နဝါရီမွာ လႊတ္ေတာ္ ၂ ရပ္လံုးကို သူက နူးမကၠဆီကိုသားေတြနဲ႔ ကယ္လီဖိုးနီးယားသားေတြကို သူတို႔ျပည္နယ္ေတြဘာျဖစ္ရမယ္ ဆိုတာ သူတို႔ဘာသာဆံုးျဖတ္ၾကပါေစ။ အေမရိကန္လြတ္လပ္ေရးေၾကျငာစာတမ္းပါမူေတြအေပၚအေျခခံၿပီး ဆံုးျဖတ္ခြင့္ေပးၾကဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့ ပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စုကိုအႏၱရာယ္ေရာက္ေစမယ့္ ဘယ္လိုအျငင္းပြားမႈမ်ိဳးထဲမွာမွ ကြန္ဂရက္စ္က ဝင္မပါပဲ လက္ေရွာင္ေပးပါလို႔လည္း တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။
လႊတ္ေတာ္ေတြထဲကအျငင္းပြားမႈေတြ ပိုၿပီး သည္းသန္ျပင္းထန္လာတဲ့အခါမွာေတာ့ ေတာင္ပိုင္းျပည္နယ္ေတြက သူတို႔ဆီျဖန္႔ခ်ထားတဲ့ ျပည္ေထာင္စုတပ္ေတြကို ျပႆနာျဖစ္ေနတဲ့နူးမကၠဆီကိုကေန ေမာင္းထုတ္ခဲ့ပါတယ္။ အင္ဒရဂူးဂ်က္ဆင္ရဲ့ စစ္ရည္ဝၿပီး စစ္သားဆန္ဆန္ တံုးတိတိေလသံနဲ႔ နိုင္ငံေတာ္သစၥေဖါက္သူ မည္သူ႔ကိုမဆို လည္ပင္းႀကိဳးကြင္းတပ္သုတ္သင္ေစဟု ကၽြန္ပ္ကိုယ္တိုင္ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္အားအမိန္႔ေပးမည္ဟု ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။ ၁၈၅ဝ ခုမွာ ျပႆနာေတြ ေျပလည္ရာေျပလည္ေၾကာင္း ဆီနိတ္တာမစၥတာကေလး၊ မစၥတာဝဘ္စ္တာ၊ မစၥတာကယ္ဟြန္းတို႔က အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ အေပးအယူတခုကို တင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေတလာက ဒါကို ပမာမခန္႔လုပ္ၿပီး ေခ်ာင္ထိုးခဲ့ပါတယ္။ တကယ္လို႔ သူသာ အေသမေစာခဲ့ရင္ အဲ့ဒီအေပးအယူကိစၥကို တခ်က္လႊတ္အမိန္႔ Veto သံုးၿပီး ပယ္ခ်ျဖစ္ဖို႔မ်ားပါတယ္။ ေတလာ အနိစၥေရာက္သြားလို႔ ၁၈၅ဝ ခုမွာ ျပည္တြင္းစစ္ႀကီး ထမျဖစ္ခဲ့တာလို႔ ဝဘ္စ္တာက ေကာက္ယူခဲ့ပါတယ္။
ဇူလိုင္ ၄ ရက္၊ ၁၈၅ဝ ခုမွာ အသက္ ၆၅ နွစ္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ သမၼတေတလာဟာ ေဝၚရွင္တန္က လြတ္လပ္ေရးေက်ာက္တိုင္ႀကီးအေျခမွာ နာရီေပါင္းမ်ားစြာလဲေလ်ာင္းရင္း ေနစာလံႈခဲ့လို႔ အပူရွပ္ၿပီး အဖ်ားဝင္ပါေတာ့တယ္။ အိမ္ျဖဴေတာ္ျပန္ေရာက္တဲ့အခါမေတာ့ သူ႔မွာအဖ်ားေသြးက အေတာ္ႀကီးကိုတက္ေနပါၿပီ။ ဒီလိုနဲ႔ ၅ ရက္ၾကာၿပီးတဲ့ေနာက္ ဇူလိုင္ ၉ ရက္၊ ၁၈၅ဝ ခုမွာ ကြယ္လြန္ခဲ့ပါတယ္။ သမၼတကြယ္လြန္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ဒုသမၼတမီးလာ့ဒ္ဖီးလ္မိုးက ကြန္ဂရက္စ္ကိုေၾကညာရင္း ေတလာရဲ့ေနာက္ဆံုးစကားကို ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။
“I have always done my duty. I am ready to die. My only regret is for my friends I leave behind me’ ပါတဲ့ခင္ဗ်ား။
မ်ိဳးျမင့္ခ်ိဳ
နိုဝင္ဘာ ၁၈၊ ၂ဝ၁၆

read more

သမၼတမျဖစ္တာ စကားလုပ္ေျပာစရာလား(မ်ိဳးျမင့္ခ်ိဳ)

ေဒၚစုသမၼတမျဖစ္တာ ၅၉(စ) ပုဒ္မေၾကာင့္ဆိုတာ ဘယ္သူမွမျငင္းဘူး။
စကားလုပ္ေျပာေနရမယ့္ကိစၥေတာင္ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။
ေျပာေနၾကတာက အဲ့ဒီပုဒ္မျပဳတ္သြားလို႔ သမၼတျဖစ္ခဲ့ရင္လည္း
၂ဝဝ၈ ဖြဲ႔စည္းပံုကိုမဖ်က္နိုင္ရင္
တနည္းေျပာရရင္
စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကို အၿပီးတိုင္မဖ်က္သိမ္းနိုင္ရင္
စစ္တုတ္ထိုးသမၼတ စစ္ရုပ္ေသးသမၼတထက္မပိုဘူး။

သိန္းစိန္လည္း အဲ့ဒီသမၼတမ်ိဳးဆိုေပမယ့္ သူက စစ္အုပ္စုဝင္၊ လူယံု၊
သမၼတေလးဦးထင္ေက်ာ္ထက္ အပံုႀကီး လုပ္သာတယ္၊ လုပ္လို႔ရေသးတယ္။
သူတို႔အခ်င္းခ်င္း ခ်ဲ႔ေပးထားတာေတြအမ်ားႀကီး။
လႊတ္ေတာ္ကလည္း သိန္းစိန္အစိုးရကို မထိခလုပ္ ထိခလုပ္ေလးေလာက္
အလုပ္ျပၿပီး ေရႊမန္းနဲ႔သိန္းစိန္(လႊတ္ေတာ္နဲ႔အစိုးရ) ပြတ္တိုက္ေနသလိုလို
လူထုၾကားမွာ ထင္ေယာင္ထင္မွားျဖစ္ေအာင္လုပ္ခဲ့တာပဲ။
တကယ္က ပြတ္တိုက္မိတာမဟုတ္ဘူး ပြတ္သပ္ေနၾကတာ။
ခု အင္န္အယ္လ္ဒီက လႊတ္ေတာ္ေတြလည္း စီးမိထားၿပီ၊ အစိုးရအာဏာလည္း
မဆိုစေလာက္ရထားၿပီ၊ သမၼတလည္း ကိုယ့္လူျဖစ္ေနၿပီ။ ဘာလုပ္လို႔ရလဲ။
သိန္းစိန္လုပ္လက္စအလုပ္ျဖစ္တဲ့ စစ္အုပ္စုနဲ့ခရိုနီေတြ ေကာင္းစားေရးအတြက္
နိုင္ငံတကာလွည့္ၿပီး လက္ဝါးျဖန္႔ေနရတဲ့ဘဝပဲမဟုတ္လား။
သိန္းစိန္လုပ္လက္စျဖစ္တဲ့ စစ္အုပ္စုတသက္လံုးကိုင္စြဲလာခဲ့တဲ့မူျဖစ္တဲ့
လူမ်ိဳးစုလက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြ
အၾကြင္းမဲ့လက္နက္ခ်ေရးကို ဆက္လုပ္ေနရတာပဲမဟုတ္လား။
ကာခ်ဳပ္မူ ၆ ခ်က္ကို ေအာင့္သီးေအာင့္သက္နဲ႔ တဖက္တလမ္းကေန
လိုက္အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေပးေနရတာပဲမဟုတ္လား။
ျပန္ခ်ဳပ္ရရင္ ဖြဲ႔စည္းပံုထဲ ပုဒ္မ ၅၉ (စ) ျပဳတ္သြားလည္း ျဖဳတ္ေပးလိုက္လည္း ၂ဝဝ၈ ဖြဲ႔စည္းပံုတည္ၿမဲေနသမ်ွ တက္လာတဲ့သမၼတဟာ
စစ္ႀကိဳးဆြဲအရုပ္ထက္ မပိုဘူးဆိုတာပါပဲ။

read more

ကား (မ်ိဳးျမင့္ခ််ိဳ)

ထမင္းဖိုးရွာတဲ့အလုပ္ကို ဒီေန႔ကစ ျပန္လုပ္ရမယ္။ ၾကားထဲမွာ က်န္းမာေရးမေကာင္းတာရယ္ စိတ္ေလတာရယ္ စိတ္က်တာရယ္ေပါင္းၿပီး ဘာအလုပ္မွမလုပ္နိုင္ မလုပ္ျဖစ္ခဲ့ပါဘူး။ ဒီ့အရင္က ရွာထားတာေလးရယ္ မိန္းမလုပ္စာရယ္ကိုထိုင္စားရင္း ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ေပၚ ဘုေတြခ်ည္း တက္တက္ေတာေနတာ။
ဒီေန႔ေတာ့ အဆိုင္းမင္န္႔ ၂ ခု ရထားတယ္။ တခုကို တနာရီၾကာ
စကားျပန္လုပ္ေပးရပါမယ္။ ၂ နာရီစာလုပ္ခ ရပါမယ္။ က်ေနာ္တို႔ ၂ ေယာက္ေပါင္းမွာ ကားပိစိေကြးေလးတစင္း ရွိပါတယ္။ တခ်ိဳ႔ဆို ကားထဲဝင္ထိုင္ရတာေတာင္ အသက္ရႉၾကပ္တယ္လို႔ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲ့ဒီ ကားပိစိေလးက အင္ရႉးရင္န္႔ပဲ ေပးရေတာ့တာပါ။ ေၾကတာၾကာပါၿပီ။
တခါတေလ က်ေနာ့္အလုပ္က အေရးေပၚလွမ္းေခၚတဲ့အခ်ိန္ ဇနီးက ကားယူသြားရင္ အလုပ္ကို လက္လႊတ္လိုက္ရတာေတြရွိပါတယ္။ အလုပ္လုပ္တဲ့ေအဂ်င္စီကိုလည္း အားနာစရာ မ်က္နွာပူစရာပါ။ ပိုဆိုးတာက အဲ့သလိုေတြျဖစ္ေပါင္းမ်ားေတာ့ ေအဂ်င္စီကလည္း က်ေနာ့္ထက္အဆင္ေျပမယ့္စကားျပန္ကို အလုပ္အပ္လိုက္တာမ်ားပါတယ္။
ခုေတာ့ ဒရိုင္ဘာလိုင္စင္လည္းရပါၿပီ။ ကားလည္း ဘာအထိအခိုက္မွမရွိေအာင္ ေမာင္းနိုင္ပါၿပီ။ ကားက ၂ ေယာက္ေပါင္းမွတစီးတည္းဆိုေတာ့ ေပါေပါပဲပဲ စီးျဖစ္ရံု အလုပ္ျဖစ္ရံုေလးတစီး ဝယ္မယ္လို႔ ၂ ေယာက္သား စိတ္ကူးရၾကပါတယ္။ ထရပ္ကားဝယ္ဖို႔ ကူးထားတဲ့ ပထမစိတ္ကူးကို ေနာက္ျပန္ေရႊ႔ၿပီး ရိုးရိုးလူစီးကားေလးဘဲ ဝယ္ေတာ့မယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္ပါတယ္။ ထံုးစံအတိုင္း အရစ္က်ေပးအေၾကြးနဲ႔ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ အခ်င္းခ်င္းဆီက သူတို႔စီးၿပီးသား တပတ္ရစ္အေနအထားေကာင္းေလးကို ျပန္ဝယ္မွာဆိုေတာ့ ဘဏ္ကေနေငြေခ်းစရာမလိုပါ။ ဘဏ္တိုးေပးစရာမလိုပါ။ ကားတန္ဖိုးရဲ့ ဆယ္ပံုတပံုေလာက္ကို လစဥ္အရစ္က်ေငြသားနဲ႔ ေပးသြားမယ္လို႔ သေဘာတူထားပါတယ္။
ကားဆိုတာက က်ေနာ္တို႔ေနတဲ့ ဖို႔တ္ဝိန္းလို နယ္ၿမိ့ဳေလးေတြမွာ မရွိမျဖစ္ပစၥည္းပါ။ ဘစ္ကားဆိုတာက တနာရီမွတစီးထြက္ၿပီး တကၠစီလည္းရွားပါတယ္။ တကၠစီခက ေဈးလည္းမ်ားပါတယ္။ ၿမိ့ဳပတ္ရထား(ေျမေပၚေျမေအာက္)လည္းမရွိပါ။
တကယ့္စည္းဇိမ္ရွင္ႀကီးေတြကေတာ့ တကယ့္ဇိမ္ခံကားအေကာင္းစားႀကီးေတြကို ဂုဏ္အတြက္ ဇိမ္ခံဖို႔အတြက္ ဓနအေျချပညႊန္းမွတ္အတြက္ ဝယ္ၾကစီးၾကပါတယ္။ သာမန္လူေတြ(အထူးသျဖင့္ လက္လႈပ္မွ ပါးစပ္လႈပ္ရတဲ့) သာမန္ သူလိုကိုယ္လိုလူေတြအတြက္ေတာ့ ေတာ္ရိေလ်ာ္ရိေလးေတြပဲ စီးၾကတာပါ။ ဒါေတာင္ တခ်ိဳ႔က လုပ္ေတာ့သာ အသားခုတ္ငါးခုတ္ရံုေတြမွာ စက္ခ်ဳပ္ရံုေတြမွာ သန္႔ရွင္းေရးလုပ္ငန္းေတြမွာ လုပ္ၾကေပမယ့္ စီးေတာ့ လဲဆပ္စ္တို႔ ဗ်ဳ႔က္တို႔ ကက္ဒလက္တို႔ ခရိုင္စလာတို႔ စီးၾကပါတယ္။ တလတလ သူတို႔ရတဲ့လုပ္ခက ကားဖိုးနဲ႔ ကားအင္ရႉးရင္န္႔
လူအင္ရႉးရင္န္႔နဲ႔တင္ မနည္း ထိတာပါ။
ကားေကာင္းေလေလ အင္ရႉးရင္န္႔ကေလ ႀကီးေလေလ၊ ကားတိုက္ဖူးေလေလ အင္ရႉးရင့္န္႔ကလည္း ႀကီးေလေလမဟုတ္လား။ တခ်ိဳ႔မ်ား ကိုယ့္အလုပ္ ကိုယ့္ဘဝနဲ႔ မဟပ္စပ္တဲ့ အသံုးအေဆာင္ေတြဝယ္ထားၿပီး ရတဲ့လုပ္ခနဲ႔ မိသားစုစရိတ္ အိမ္ဖိုး မီးဖိုး ေရဖိုး အင္တာနက္ဖိုး တယ္လီဖုန္းဖိုးေတြနဲ႔ လံုးလည္ခ်ာလည္လိုက္ၿပီး မနိုင္ဝန္ထမ္းထားသလိုႀကီးျဖစ္ စိတ္ေတြပူ စိတ္ဖိစီးမႈေတြနဲ႔ ျမင္ရတာ စိတ္မသက္သာစရာပါ။ ဒီၾကားထဲ အလုပ္ကျပဳတ္သြားရင္ေတာ့ ေသၿပီသာမွတ္ပါပဲ။ တခ်ိဳ႔မ်ား ေပးမင္န္႔ေတြမေပးနိုင္ေတာ့လို႔ ေငြေခ်းထားတဲ့ဘဏ္က ဒါမွမဟုတ္ ေငြေၾကးအဖြဲ႔အစည္းတခုခုကေန ကားေတြျပန္လာသိမ္းသြားတာ အိမ္ေတြျပန္အပ္လိုက္ရတာေတြရွိပါတယ္။ အဲ့သလို သိမ္းသြားၿပီ ျပန္အပ္လိုက္ရၿပီဆိုရင္ ကိုယ္ေရွ႔မွာ ေပးထားခဲ့သမ်ွ ေဒါင္းေပးမန္႔ေရာ အရစ္က်သြင္းထားတဲ့ေငြေရာ အကုန္ဆံုးပါတယ္။ စိတ္မေကာင္းစရာႀကီးပါဘဲ။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ကေတာ့ ေပ်ာ္ရႊင္ေနပံု အပူအပင္ဘာမွမရွိပံုေပၚပါတယ္။ ကိုယ္ကသာ ေဘးက စိတ္မသက္မသာျဖစ္မိတာပါ။
နိုဝင္ဘာ ၁၇၊ ၂ဝ၁၆
ခု က်ေနာ္လည္း နည္းနည္းေလး ပိုေခ်ာင္ခ်ိမယ့္ ေျခနိုင္လက္နိုင္ျဖစ္မယ့္ ကားတပတ္ရစ္ကေလးတစီး ဝယ္ပါေတာ့မယ္ခင္ဗ်ား။
အင္း ကားနဲ႔တြဲၿပီး ဓာတ္ပံုရိုက္တင္ဖို႔ေတာ့ စိတ္ကူးမမိေသးပါဘူး။

read more

အေမရိကန္ ေဖာင္ကားစားေမာင္ေမာင္သမၼတ (မ်ိဳးျမင့္ခ်ိဳ)

(အေမရိကန္ ေဖာင္ကားစားေမာင္ေမာင္သမၼတ)
ဝီလ်ံ ဟင္နရီ ဟဲရစ္ဆင္န္ဟာ သမၼအျဖစ္နဲ႔ ကိုယ္စြမ္းကိုယ္စ ျပခြင့္မရလိုက္ရွာတဲ့၊ သက္တမ္းအတိုဆံုး အေမရိကန္သမၼတပါ။ သူဟာ ၁၈၁၂ ဇြန္ကေန ၁၈၁၅ ေဖေဖာ္ဝါရီအထိ အေမရိကန္နဲ႔ၿဗိတိသွ်တို႔ျဖစ္ခဲ့တဲ့စစ္ပြဲမွာ ရက္ဒ္အင္ဒီယန္းေတြကို အပီေခ်မႈန္းနိုင္တဲ့၊ စစ္တိုက္ေကာင္းတဲ့ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ႀကီးဆိုၿပီး နံမည္ႀကီးခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ သမၼတအင္န္ဒရူးဂ်က္ဆင္လည္း သူ႔လိုပဲ အဲ့ဒီစစ္ပြဲေတြမွာ နံမည္ထြက္ခဲ့သူပါဘဲ။ အဲ့ဒီစစ္ပြဲမွာ ၿဗိတိသွ်တို႔ရဲ႔ ေျမာက္အေမရိကမဟာမိတ္က ေဒသခံရက္ဒ္အင္ဒီယန္းေတြျဖစ္ပါတယ္။

သူဟာ ဗဂ်ီးနီးယားျပည္နယ္ ခ်ားလ္စီးတီးေကာင္တီက ေျမရွင္သူၾကြယ္ႀကီးလည္းျဖစ္ နိုင္ငံေရးသမားလည္းျဖစ္တဲ့ ဘင္ဂ်မင္ဟဲရစ္ဆင္န္ရဲ့ သားသမီး ၇ ဦးအနက္ သားေထြးေလးျဖစ္ပါတယ္။ ဘင္ဂ်မင္န္ဟာ အေမရိကန္လြတ္လပ္ေရးေၾကညာစာတမ္းမွာ လက္မွတ္ထိုးခဲ့သူျဖစ္သလို ေတာ္လွန္ေရးႀကီးအၿပီးမွာ ဗဂ်ီးနီးယားျပည္နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးလည္းျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

ဝီလ်ံေလးဟာ အသက္ ၁၄ နွစ္သားမွာ ဟမ့္ဒန္ ဆစ္ဒနီေကာလိပ္ကိုတက္ခဲ့ေပမယ့္ ဖီလာဒဲလ္ဖီးယားက ေဒါက္တာဘင္ဂ်မင္န္ဆီမွာ ေဆးပညာသင္မယ္ဆိုၿပီး ေကာလိပ္တပိုင္းတစနဲ႔ ေက်ာင္းထြက္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၇၉၁ မွာ သူ႔ဖခင္ႀကီး တိမ္းပါးသြားၿပီးေနာက္ အသက္ ၁၈ နွစ္ ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ဝီလ်ံဟာ ေဆးပညာသင္ေနတာကိုရပ္လိုက္ၿပီး စစ္ထဲလိုက္ပါေတာ့တယ္။ ဝင္ဝင္ခ်င္း အရာရွိအျဖစ္ တန္းခန္႔ခံရပါတယ္။ အေနာက္ေျမာက္တိုင္းေဒသက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးအန္သနီဝိန္းရဲ့ လက္ေထာက္ဗိုလ္တေယာက္ျဖစ္လာၿပီး ရက္ဒ္အင္ဒီးယန္းေတြနဲ႔ စစ္ပြဲေပါင္း မ်ားစြာ ႏႊဲခဲ့သူပါပဲ။ ၂၂ နွစ္သားေရာက္တဲ့အခါ ကက္ပတိန္ရာထူးတိုးေပးခံရၿပီး (အခု အိုဟိုင္းယိုးျပည္နယ္က စင္ဆင္နတီလို႔ဆိုတဲ့) ေဝၚရွင္တန္ခံတပ္ရဲ႔တပ္မႉးျဖစ္လာပါတယ္။

သူ အဲ့မွာ တပ္မႉးေလးျဖစ္ေနတုန္းမွာပဲ ေျမရွင္ႀကီးတေယာက္ရဲ့သမီး အင္နာဆင္မ္းမက္စ္နဲ႔ အေၾကာင္းပါခဲ့ၿပီး သားသမီးဆယ္ေယာက္ ထြန္းကားခဲ့ပါတယ္။ သူ႔သား ဂၽြန္စေကာ့တ္ဟဲရစ္ဆင္န္ဆိုရင္ အေမရိကန္ရဲ့ ၂၃ ဦးေျမာက္သမၼတ ဘင္ဂ်မင္န္ဟဲရစ္ဆင္န္ အေဖပါ။ သေဘာက ဝီလ်ံ တင္ သမၼတျဖစ္ခဲ့တာမဟုတ္ သူ႔ေျမးပါ သမၼတျဖစ္ခဲ့တာပါ။ သမၼတေျမးအဖိုး ဆိုပါေတာ့။

၁၇၉၈ မွာ သမၼတေအဒမ္စ္က သူ႔ကို အေနာက္ေျမာက္ေဒသရဲ့ဝန္ႀကီး ခန္႔ခဲ့ပါတယ္။ ဝန္ႀကီးျဖစ္ၿပီးေနာက္တနွစ္ အသက္ ၂၆ လည္း ေရာက္ေရာ ကြန္ဂရက္စ္လႊတ္ေတာ္မွာ အေနာက္ေျမာက္ေဒသရဲ့ ပထမဆံုးကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ အခန္႔အအပ္ခံရပါတယ္။ ၁၈ဝဝ ျပည့္နွစ္မွာ အေနာက္ေျမာက္ေဒသရဲ႔ အေနာက္ဖက္တျခမ္းကို အင္ဒီယားနားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳလိုက္တဲ့အခါမေတာ သမၼတေအဒမ္စ္က သူ႔ကို ျပည္နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးခန္႔လိုက္ပါေတာ့တယ္။ သူ အဲ့ဒီရာထူးမွာ နွစ္ေတာ္ေတာ္ၾကာၾကာၿမဲခဲ့ပါတယ္။

နိုဝင္ဘာ ၇ ရက္၊ ၁၈၁၁ ခုနွစ္မွာ ေရွာင္န္နီးလူမ်ိဳးစုရက္ဒ္အင္ဒီးယန္းေတြနဲ႔ အႀကိတ္အနယ္ခ်ခဲ့တဲ့စစ္ပြဲမွာ ဝီလ်ံဟာ ျပည္သူ႔စစ္ေတြကို ဦးစီးၿပီးအနိုင္တိုက္ခဲ့လို႔ တျပည္လံုးမွာ သူ႔နံမည္ဟိုးေလးတေၾကာ္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီစစ္ပြဲမွာ အေမရိကန္လူျဖဴေတြက ရက္ဒ္အင္ဒီးယန္းေတြ ထံက ေျမဧကေပါင္း ၃ သန္းေလာက္ သိမ္းပိုက္ခဲ့တာပါ။ ၁၈၁၂ စစ္ပြဲျဖစ္လာေတာ့ သူ႔ကို ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ရာထူးတိုးေပးၿပီး အေနာက္ေျမာက္တိုင္း တိုင္းမႉးအျဖစ္ ခန္႔ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္နွစ္လည္းၾကေရာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္အထိျဖစ္လာပါတယ္။ ေအာက္တိုဘာ ၅၊ ၁၈၁၃ မွာ သူဟာ တပ္အင္အား ၃ ေထာင္ကိုဦးစီးၿပီး ကေနဒါနယ္ထဲအထိဝင္ခ်သြားၿပီး ၿဗိတိသွ်-ရက္ဒ္အင္ဒီးယန္းမဟာမိတ္တပ္ေတြကို ထိုးစစ္ဆင္ပါတယ္။ Tippecanoe လို႔ ေက်ာ္ၾကားတဲ့အဲ့ဒီစစ္ပြဲမွာ စစ္တိုက္ရာမွာ လူတကာဖိန္႔ဖိန္႔တုန္ရတဲ့ရက္ဒ္အင္ဒီးယန္း (ေရွာင္န္နီး)ေခါင္းေဆာင္ Tecumseh က်ဆံုးသြားခဲ့ရၿပီး ဝီလ်ံတို႔ နိုင္လိုက္ပါတယ္။

၁၈၁၄ ခု ေရာက္ေတာ့ သူဟာ ရာထူးကနႈတ္ထြက္အၿငိမ္းစားယူၿပီး အိုဟိုင္းယိုးျပည္နယ္ ေနာ့သ္ဘင္န္းက သူ႔ လယ္ေတာမွာ ျပန္ေနခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ္လို႔ ၁၈၁၆ ခုနွစ္ ကြန္ဂရက္စ္လႊတ္ေတာ္မွာ အမတ္ေနရာ လစ္လပ္သြားတာနဲ႔ သူ႔ကို လႊတ္ေတာ္အမတ္အျဖစ္ ခန္႔လိုက္ၾကျပန္ပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ဆီနိတ္တာ(အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္)အျဖစ္ ဝင္အေရြးခံတာနိုင္လို႔ အိုဟိုင္းယိုးျပည္နယ္ဆီးနိတ္မွာ ၆ နွစ္ သက္တမ္း ထမ္းေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၈၂၅ လည္းေရာက္ေရာ ျပည္နယ္ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္က သူ႔ကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုဆီးနိတ္တာအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီ ျပည္ေထာင္စုအထက္လႊတ္ေတာ္မွာ သူဟာ စစ္ေရးဆိုင္ရာေကာ္မတီရဲ့ဥကၠဌ ျဖစ္လာပါတယ္။ သူ႔ေရွ႔က ဥကၠဌကေတာ့ အင္န္ဒရူးဂ်က္ဆင္န္ပါ။

၁၈၂၈ မွာ သမၼတ ဂၽြန္ ကြမ္စီ ေအဒမ္စ္က သူ႔ကို ကိုလံဘီယာဆိုင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီးခန္႔တာနဲ႔ ဆီးနိတ္တာအျဖစ္ကေန နႈတ္ထြက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္တနွစ္မွာ အင္န္ဒရူးဂ်က္ဆင္ သမၼတလည္းျဖစ္လာေရာ သူ႔ကို အဲ့ဒီရာထူးကေနျပန္ရုပ္သိမ္းတာ ခံလိုက္ရပါတယ္။ အင္န္ဒရူးသမၼတျဖစ္ေနတဲ့တေလွ်ာက္လံုး ဝီလ်ံဟာ ရြာျပန္ၿပီး ခတ္လွ်ိဳလွ်ိဳေနရပါတယ္။ ၁၉၃၄ မွာ သူဟာ ဟယ္လ္မင္တန္ခရိုင္ ျပည္သူ႔အယူခံတရားရံုးမ်ာ ရံုးစာေရးလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ တနွစ္ကို ေဒၚလာတေသာင္းေလာက္ရပါတယ္။

အင္မတိအင္မတန္ရႈပ္ေထြးေပြလီလွတဲ့ ၁၈၄ဝ ခု မဲဆြယ္ပြဲေတြမွာ Whig Party က တင္တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြဟာ လက္ရွိသမၼတမာတင္ဗန္ဘူရင္န္းနဲ႔ ထိပ္တိုက္ေတြ႔ၾကတာပါ။။ ဗဂ်ီနီးယားကတိုင္လာလို႔ဆိုတဲ့ သူ႔ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဘက္ႀကီးနဲ႔တြဲၿပီး ဝတ္ဂ္ပါတီညီၫြတ္ေရး လုပ္နိုင္ခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔ ၂ ေယာက္ လူေတြကိုဖမ္းစားခဲ့တဲ့ ေၾကြးေၾကာ္သံကေတာ့ Tippecanoe and Tyler Too ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၈၃၇ စီးပြားပ်က္ကပ္ႀကီးရဲ့ ဒဏ္ေတြေၾကာင့္ျဖစ္ရတဲ့ ကၿဖဲကရုန္းနိုင္ေနမႈေတြဟာ ဝတ္ဂ္ပါတီအတြက္ အခြင့္ေကာင္းဝင္ခဲ့ပါတယ္။ ဝီလ်ံဟာ အမ်ိဳးသားေရးျပႆနာေတြ ကို လက္ေရွာင္ၿပီး စစ္မႈထမ္းမွတ္တမ္းနဲ႔ဘဲ ပြဲထြက္ခဲ့ပါတယ္။ မဲဆြယ္ပြဲေတြမွာ ဗန္ဘူရင္န္းရဲ့လူေတြက (ေလာင္းရဲတယ္ ေမာင္၊ ေခါင္ရည္ တစည္နဲ႔ တနွစ္ ေဒၚလာ ၂ ေသာင္းေလာက္သာ အဲ့ငတိကိုေပးထား၊ သစ္လံုးအိမ္ထဲထိုင္ၿပီး အူေၾကာင္ၾကားျဖစ္ေနမွာ)ဆိုၿပီး ရယ္ပြဲဖြဲ႔ခဲ့ ၾကတယ္။ ဝတ္ဂ္ပါတီဝင္ေတြဘက္ကလည္း ဒါကို ခ်က္ျခင္းတန္ျပန္ ထိုးနွက္ခဲ့ၾကတာပါ။ ဗန္ဘူရင္န္းကို နူးေယာ့ခ္က အာဏာမက္တဲ့ ေဇာတိကႀကီးအျဖစ္ေလွာင္ၿပီး သူ႔ကိုေတာ့ အဝတ္အစား ဘိုသီဘတ္သီနဲ႔ နယ္သစ္ပယ္သစ္ေတြ တိုက္ခိုက္ရွာေဖြေပးသူ၊ သစ္လံုးအိမ္ ေလးထဲမွာ ေခါင္ရည္တစည္နဲ႔ ခ်ိဳ႔ခ်ိဳ႔ငဲ့ငဲ့ေနေနရသူအျဖစ္ပံုေဖာ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ မဲဆြယ္ပြဲသီခ်င္းကလည္း ဗန္ဘူးရင္န္းကို ေထ့လံုးေငါ့လံုးေတြနဲ႔ ပါဘဲ။ ေျပာရရင္ အဲ့ဒီေရြးေကာက္ပြဲဟာ အဲ့ဒီေခတ္မွာ ေရွ႔တန္းေရာက္ခဲ့တယ္လို႔ဆိုရပါမယ္။ ၁၈၃၆ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲကထက္ လူတသန္းေက်ာ္ ပိုၿပီး မဲေပးခဲ့ၾကပါတယ္။ သမၼတေလာင္းဟာ ေထာက္ခံမဲတသန္းေက်ာ္ရခဲ့တဲ့ ပြဲပါ။ ဟဲရစ္ဆင္န္က လူထုမဲ ၁၂၇၄၆၂၄ ရၿပီး၊ ဗန္ဘူးရင္န္းက ၁၁၂၇၇၈၁ ရခဲ့ၾကပါတယ္။ ၂၃၄ မဲရွိတဲ့ အလက္တိုရယ္ဘုတ္မွာ ဗန္ဘူရင္န္းက မဲ ၆ဝ ဘဲရၿပီး ခြက္ခြက္လန္ေအာင္ ရႉံးသြားပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေနရာေတြလည္းအမ်ားစုနိုင္လို႔ သမိုင္းမွာ Whig ပါတီအေနနဲ႔ ဒါဟာ ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ သမၼတေနရာေရာ၊ လႊတ္ေတာ္ ၂ ရပ္လံုးေရာ ထိမ္းခ်ဳပ္နိုင္တဲ့အေနအထား ရခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

မတ္ခ်္ ၄ ရက္၊ ၁၈၄၁ မွာ ဝီလ်ံဟာ သမၼတအျဖစ္ က်မ္းက်ိန္ခဲ့ပါတယ္။ မိုးေတြသည္း၊ ေလေတြတိုက္ ခိုက္ခိုက္တုန္ေအာင္ေအးခဲေနတဲ့ၾကားက သူ႔ပရိသတ္ဟာ ရာသီဥတုဒဏ္ကိုမမႈပဲ ဒီအခမ္းအနားကို တက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ သူ႔ေအာင္ပြဲဟာ သမၼတဂၽြန္ကြင္စီေအဒမ္စ္ရဲ့စကားနဲ႔ဆို (၁၇၈၉ ကတည္းကစလို႔ ဘာနဲ႔မွ ပမာနိႈင္းမရတဲ့ လူႀကိဳက္မ်ားလွတဲ့ အခမ္းအနားႀကီး)တခုပါပဲ။ သူဟာ အဲ့ဒီအခ်ိန္က ျဖစ္ခဲ့သမွ်သမၼတေတြအနက္ အသက္အႀကီးဆံုးျဖစ္ပါတယ္။ သူဟာ လႊတ္သဘင္ရဲ့ အေရွ႔ဘက္ေလွကားထစ္ေတြေပၚမွာ ေခါင္းေဆာင္းဦးထုတ္မပါပဲ မတ္တပ္ရပ္ရင္း သြယ္ဝိုက္လြန္းလွတဲ့ က်မ္းက်ိန္ပြဲမိန္႔ခြန္းရွည္ႀကီးကို ဖတ္ခဲ့ပါတယ္။ မိန္႔ခြန္းေရးသူက သူရဲ့နိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးသစ္ ဒန္နီယယ္လ္ ဝဘ္စ္တာပါ။ ဒီ တနံတလ်ားမိန္႔ခြန္းႀကီးေခၽြရင္း သူ အေအးမိခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီ အေအးမိတာကပဲ ေနာက္တလမွာ ေသဖို႔ျဖစ္လာတာပါ။

အဲ့ဒီေနရာမွာပဲ သူက သမၼတအၾကာႀကီးလုပ္ရင္ ဘုရင္စိတ္ေပါက္လာနိုင္တယ္လို႔ ရႈတ္ခ်ေျပာဆိုၿပီး သမၼတသက္တမ္းကိုလည္း တႀကိမ္သာထားဖို႔ ဖြဲ႔စည္းပံုဥပေဒနဲ႔ကန္႔သတ္သင့္ေၾကာင္းေျပာခဲ့ရံုမက သူ႔ဟာ ဘယ္လိုအေျခအေနမွာျဖစ္ျဖစ္ သမၼတအျဖစ္ ဒုတိယသက္တမ္း ထမ္းေဆာင္လိမ့္မွာမဟုတ္ဘူးလို႔လည္း အတိအလင္းေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္မွာ သမၼတဝင္ပါတာဟာ မသင့္ေတာ္ဘူးလို႔ အတိအလင္းေျပာခဲ့သလို ဖြဲ႔စည္းပံုကေျပာတဲ့ သမၼတအလုပ္ဟာဘာလဲဆိုတာ သိနားလည္ဖို႔လို႔ သမၼတက သမၼတအလုပ္လုပ္ လႊတ္ေတာ္ကလႊတ္ေတာ္အလုပ္ လုပ္ဆိုတဲ့သေဘာေျပာခဲ့ပါတယ္။ ကိုယ့္လမ္းေၾကာင္းနဲ႔ကိုယ္ အလုပ္ လုပ္ေနၾကတဲ့ ဝန္ႀကီးဌာနေတြအျပင္ အျခားအာဏာပိုင္အဖြဲ႔အစည္းေတြကိုလည္း သမၼတကေန ဝင္ထိမ္းေပးဖို႔လိုတယ္လို႔ သူမယူဆေၾကာင္းေတြ အပါအဝင္က အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဥပေဒျပဳေရး တရားစီရင္ေရးကိစၥေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ သူ႔အျမင္ သူ႔အယူအဆေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေျပာခဲ့ပါတယ္ အထူးသျဖင့္ အစိုးရအလုပ္နဲ႔ သမၼတအလုပ္၊ သမၼတအလုပ္နဲ႔ လႊတ္ေတာ္အလုပ္ေတြကို ေဇာင္းေပးၿပီးေျပာခဲ့တာပါ။(စာရွည္မစိုးလို႔ ခ်န္ခဲ့ပါတယ္)

သမၼတျဖစ္ၿပီး ေနာက္ပိုင္း ရက္သတၱပတ္ေတြမွာ Whig ပါတီထဲက ေနရာလိုခ်င္ေတြသူေတြရဲ့ အမ်ိဳးမ်ိဳးဒုကၡေပးတာကို သူခံခဲ့ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပါတီအေပၚသစၥာရွိၿပီးေရာဆိုၿပီး ကိုယ့္လူေတြကိုေနရာေပးဖို႔ လက္ရွိအစိုးရအရာရွိေတြကို ျဖဳတ္ခဲ့တာမ်ိဳးေတာ့ သူမလုပ္ခဲ့ပါဘူး။ သမၼတဝီလ်ံကို နယ္ရုပ္ေလးလို ကိုင္ကစားလို႔ရမယ္လို႔တြက္ခဲ့တဲ့ ဆီနိတ္တာစၥတာကေလး Senator Clay ကေတာ့ သမၼတဟာ သူ႔လူေတြကိုခ်ည္းပဲ ေနရာေတြေပး ရာထူးေတြခန္႔ခဲ့တယ္လို အတိအက်ေျပာခဲ့တာရွိပါတယ္။ သူက ဆီနိတ္တာကေလးကို မင္းဟာ စကားေျပာ ေတာ္ေတာ္ တေဇာက္ကန္းနိုင္တဲ့ေကာင္လို႔ေျပာၿပီး အိမ္ျဖဴေတာ္ကေန ကန္ထုတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါနဲ႔ မစၥတာကေလးလည္း ေဒါသထြက္ၿပီး ကင္န္တပ္ကီျပန္သြားပါတယ္။

အေအးကလည္းမိထား လူလည္း ပင္ပမ္းၿပီးခ်ံဳးခ်ံဳးက်ေနတဲ့ ဝီလ်ံဟဲရစ္ဆင္န္ဟာ ၁၈၄၁ ခု မတ္ခ်္ ၂၇ ရက္မွာေတာ့ အိပ္ယာေပၚ ဘုန္းဘုန္းလဲပါေတာ့တယ္။ (က်မ္းက်ိန္ခဲ့တာက မတ္ခ်္ ၄ ရက္ေန႔ျဖစ္ပါတယ္)။ ေနာက္တေန႔မွာေတာ့ ဆရာဝန္က သမၼတမွာ အဆုပ္ေရာင္ေရာဂါရေနၿပီလို႔ ဆိုပါတယ္။ ၁၈၄၁ ခု၊ ဧၿပီ ၄ ရက္ ည ၁၂ နာရီ ခြဲမွာ ဝီလ်ံဟန္နရီဟဲရစ္ဆင္န္ဟာ ရာထူးလက္ဝယ္ရွိတုန္း ကြယ္လြန္ခဲ့တဲ့ ပထမဆံုးအေမရိကန္သမၼတျဖစ္သြားခဲ့ရပါၿပီ။

သူမကြယ္လြန္ သူ႔ဆရာဝန္ကို (ၾဆာ..အစိုးရရဲ့ တကယ့္အေျခခံမူေတြဟာ ဘာဆိုတာ ခင္ဗ်ား နားလည္ေစခ်င္တဲ့ဆႏၵ က်ေနာ့္မွာရွိပါတယ္။ က်ေနာ္ အဲ့ဒါေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ ဆႏၵရွိခဲ့တယ္။ ဒီ့ထက္ပိုၿပီး ဘာမွေတာ့ မေတာင္းဆိုပါဘူး)လို႔ ေနာက္ဆံုးစကားအျဖစ္ အမွာထားခဲ့ပါတယ္။
မ်ိဳးျမင့္ခ်ိဳ
နိုဝင္ဘာ ၁၃၊ ၂ဝ၁၆
(မွတ္ခ်က္ ရေနာင္ေမာင္ေမာင္တုတ္လို႔ေျပာတာက သက္တမ္းတိုတာေလးကိုပဲ ကြက္ၿပီး ၫႊန္းတာပါ။ တျခားဘာမွ မဖြယ္မရာ မဆိုပါ)

read more

လက္ပတ္နာရီနဲ႔ ၆၆(ဃ) (မ်ိဳးျမင့္ခ်ိဳ

က်ေနာ့္အျမင္မွာေတာ့ ပုဒ္မ ၆၆(ဃ)ဟာ ရွိသင့္တယ္လို႔ျမင္တယ္။ ဘယ္သူေတြက ဘယ္ပံုဘယ္နည္း က်င့္သံုးၾကမလဲဆိုတာဘဲ စကားေျပာတာ။ လူတေယာက္ကို
လူသိရွင္ၾကား မဟုတ္မမွန္ အမနာပေျပာဆို ထိုးနွက္တာေတြကိုဟန္႔တားဖို႔
လိုအပ္တဲ့ပုဒ္မလို႔ေတြးတယ္။

ေနာက္တခ်က္က ဒီပုဒ္မကို နိုင္ငံေရးအတြက္သံုးမယ္ မသံုးဘူးဆိုတာလည္း
ေတြးစရာျဖစ္လိမ့္ထင္တယ္။ 

နိုင္ငံေရးသမားဆိုတာကေတာ့ အာဏာရွိရွိ မရွိရွိ၊ အာဏာရရ မရရ သူ႔ၿပိဳင္ဘက္က နည္းမ်ိဳးစံုနဲ႔ ထိုးနွက္မွာပဲ။ နိုင္ငံေရးေရာ ပုဂၢိဳလ္ေရးေရာပဲ။ ငယ္က်ိဳးငယ္နာေရာ
အကုန္ေဖာ္မွာပဲ။ ဟုတ္တာေရာ မဟုတ္တာေရာ၊ တဆိတ္ကိုတအိတ္လုပ္တာေရာ၊ ဂ်ပိုးကိုလိပ္ျဖစ္ေအာင္လုပ္တာေရာ အကုန္လုပ္ၾကမွာပဲ။ ဘာမွမဆန္းဘူး။ 

ဒီဒဏ္ေတြ မခံနိုင္ရင္ နိုင္ငံေရးမလုပ္ဖို႔ဘဲရွိတာ။ ေတြးရမွာက
နိုင္ငံေရးေလာကတင္မက ဘယ္ေလာကမွာျဖစ္ျဖစ္ ေျခာက္ျပစ္ကင္းသဲလဲစင္
သူေတာ္စင္ရယ္လို႔ ဘယ္ေနရာမွမွ ဘယ္သူမွမရွိဘူး။ နိုင္ငံေရးလုပ္ေနတာ
နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္းက်င့္ေနတာမဟုတ္သလို သူေတာ္ေကာင္းတရားခ်ည္းဘဲနဲ႔လည္း သြားလို႔မွမရတာ။ ကိုယ့္ခ်ရင္ျပန္ခ်ရမွာမွန္ေပမယ့္ ျပန္ခ်ရမယ့္သူ
ဘယ္သူဆိုတာနဲ႔ ဘယ္လိုျပန္ခ်မယ္ဆိုတာကိုေတာ့ ခ်ိန္ခ်ိန္ဆဆလုပ္ဖို႔
လိုမယ္ေတြးတာပါပဲ။

နိုင္ငံေရးသမားလုပ္ေနၿပီး(အထူးသျဖင့္ အာဏာလက္ရွိျဖစ္ေနၿပီး) အထိုးနွက္မခံနိုင္လို႔ ၆၆(ဃ)ကို တန္ျပန္လက္နက္လိုကိုင္ၿပီး တရားစြဲတယ္တို႔ဘာတို႔ဆိုတာကေတာ့
လူၾကားမေကာင္းသလို သင့္လည္းမသင့္ေတာ္ဘူး။ သူ ယိုးစြပ္တဲ့အခ်က္အလက္ဟာ တကယ္မွားေနဦးေတာင္ အျခားနည္းနဲ႔(နိုင္ငံေရးနည္းနဲ႔) ရွင္းတာက ပိုေကာင္းပါတယ္။ အာဏာရွိသူက အာဏာမဲ့ကို ၆၆(ဃ)နဲ႔ တရားစြဲေတာ့ ယိုသူမရွက္ျမင္သူရွက္စရာဘဲျဖစ္မွာပါ။ ဘယ္သူနိုင္မလဲဆိုတာကလည္း မွန္းၾကည့္လို႔ရနိုင္တာဘဲ။
စြပ္စြဲသူဘက္ကမွားလို႔ တရားရႉံးဦးေတာင္ “အာဏာလက္ရွိနိုင္ငံေရးသမားမို႔
အနိုင္ေပးရတာပါကြာ“ဆိုတဲ့အျမင္အေတြး ေကာက္ခ်က္ခ်မႈေတြကေတာ့
ထြက္လာမွာပဲ။ အဲ့ဒီအခါၾက တခါထပ္ၿပီး ထြက္ၿပီးရွင္းရလင္းရေတြ လုပ္ရဦးမယ္။

ၿဖိဳးမင္းသိမ္း ဒီေလာက္မညံ့ဘူးလို႔ ထင္ထားတာ မွားသြားတယ္။ ဒီေနရာမွာ
က်ေနာ္က မညံ့ဘူးလို႔ေျပာေတာ့ သူဟာ လူေတာ္ဆိုတဲ့အနက္ေတာ့လည္း
မေကာက္ၾကေစခ်င္ပါ။ သူ လည္ပါတယ္။ သူ နပ္ပါတယ္။ သူ အဝါးဝပါတယ္။ ဘယ္အခ်ိန္မွာ ဘယ္ခလုပ္နွိပ္ရင္ ဘာသံျမည္တယ္ဆိုတာ သူ ေကာင္းေကာင္းသိပါတယ္။ ဒီအသက္အရြယ္ ဒီျဖတ္သန္းမႈနဲ႔ ဒီေနရာကို အရွင္ေမြးလို႔ေန႔ခ်င္းႀကီးလို ေရာက္လာတာ တကယ္ေတာ့ သူ႔ကို “အရွင္“ကေမြးလို႔မဟုတ္ပဲ သူက “အရွင္“ကို ေမြးတတ္လို႔ပါ။

က်ေနာ္ကေတာ့ ပုဒ္မ ၆၆(ဃ)ကို လိုအပ္တယ္ ရွိသင့္တယ္လို႔ျမင္ပါတယ္။ ဘယ္ပံု ဘယ္နည္း ဘယ္သူ႔ကို ဘယ္သူက က်င့္သံုးမလဲဆိုတာပဲ စကားေျပာတယ္လို႔ ယူဆသူပါ။

နိုဝင္ဘာ ၉ ၊ ၂ဝ၁၆

read more

Selma ၾကည့္ျဖစ္ျခင္း(မ်ိဳးျမင့္ခ်ိဳ)

တိုက္ဆိုင္တယ္လို႔ပဲေျပာရမွာပါ။ ညက က်ေနာ္နဲ႔ဇနီးသည္ ရုပ္ရွင္တကား
အစအဆံုးၾကည့္ျဖစ္တယ္။ တခါမွ က်ေနာ္တို႔ ၂ ေယာက္ တထိုင္တည္းနဲ႔ ရုပ္ရွင္တကားၿပီးေအာင္ မၾကည့္ဖူးဘူး။ ၂ ခါ ၃ ခါ ခြဲၿပီးၾကည့္ၾကတာမ်ားတယ္။ ညကေတာ့ ထူးထူးဆန္းဆန္းပဲ။ တီဗီခ်ယ္နယ္လ္ေတြ ဘယ္ခ်ယ္နယ္လ္ဖြင့္ဖြင့္ ေရြးေကာက္ပြဲသတင္းေတြခ်ည္း လ်ွံေနေတာ့ စိတ္ပ်က္တာနဲ႔ “အဲ့ဒါေတြ တေရးနိုးမွ ထၾကည့္မယ္ကြာ၊ ခု ရုပ္ရွင္တကားေလာက္ၾကည့္ရေအာင္ဆိုၿပီး လက္နားနီးတဲ့
အေခြ တေခြ ဆြဲထုတ္လိုက္တယ္။

ကားနံမည္က Selma တဲ့။ ဒါရိုက္တာက 12 years a Slave ရိုက္ခဲ့တဲ့
ထုပ္လုပ္သူလည္းျဖစ္ခဲ့တဲ့ AVA DuVERNAY ျဖစ္ပါတယ္။ ဇာတ္လမ္းေနာက္ခံကာလက သမၼတကေနဒီလုပ္ႀကံခံရၿပီးေနာက္၊ ဒုသမၼတကေန
သမၼတတက္ျဖစ္လာတဲ့ လင္ဒန္ဂၽြန္ဘီလ္ဂၽြန္ဆင္လက္ထက္ ေနာက္ခံပါ။
နိုင္ငံသားအခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူ အာဖရိကန္အေမရိကန္ မယ္လ္ကြန္အိပ္က္စ္ အလုပ္ႀကံခံရတဲ့ကာလပါ။ 

အေခြကာဗာမွာ One dream can change the world တဲ့။ နူးေယာ့ခ္တိုင္းသတင္းစာက အဲ့ဒီကားကို ဘယ္လိုမွတ္ခ်က္ေပးသလဲဆိုေတာ့ 'Triumph'တဲ့။ ေဒါက္တာမာတင္လူသာကင္းဂ်ဴနီယာဦးေဆာင္တဲ့ Civil Rights Movement
ေနာက္ခံကားပါ။ အယ္လာဘားမားျပည္နယ္ ဆယ္လ္မာဆိုတဲ့ၿမိ့ဳကေန မြန္ဂိုမာရီအထိ နိုင္ငံသားအခြင့္အေရး (ဖြဲ႔စည္းပံုပါ နိုင္ငံသားတိုင္းမဲေပးပိုင္ခြင့္ရဖို႔)
အၾကမ္းမဖက္ အာဏာဖီဆန္ လမ္းေလ်ွာက္ခ်ီတက္ ဆႏၵျပၾကတဲ့အေၾကာင္းပါ။ 

ေဒါက္တာ မာတင္လူသာကင္းအျဖစ္ David Oyelowo က သရုပ္ေဆာင္ၿပီး အေမးအျမန္းမွာနံမည္ေက်ာ္တဲ့ Oprah Winfrey တို႔ Tom Wilkinson တို႔လည္းပါပါတယ္။

ကားက ၾကည့္ေနရင္း ၾကက္သီးေမႊးညွင္းထေလာက္ေအာင္ ဝမ္းနည္းဝမ္းသာ
မ်က္ရည္ဝဲေလာက္ေအာင္ တက္ေခါက္ခ်င္စိတ္ေပါက္လာေအာင္ စုပ္သပ္ခ်င္စိတ္ေပါက္လာေအာင္ အားက်စိတ္ျဖစ္လာေအာင္ ေဒါသျဖစ္ေလာက္ေအာင္
စတဲ့ခံစားမႈေတြအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။

လက္နက္မဲ့ အၾကမ္းမဖက္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာတန္းစီလမ္းေလ်ွာက္ေနတဲ့
တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူေတြကို ျပည္နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးအမိန္႔နဲ႔ ပုလိပ္ေတြက ရက္ရက္စက္စက္ ရိုက္နွက္သတ္ျဖတ္ ဖမ္းဆီးတာေတြ ျမင္းနဲ႔တိုက္
ၾကာပြတ္နဲ႔ရိုက္တာေတြအမ်ိဳးမ်ိဳးခံခဲ့ရၿပီး ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ သမၼတကိုယ္တိုင္က အာဖရိကန္အေမရိကန္ေတြ(လူမည္းေတြ)ရဲ့ မဲေပးပိုင္ခြင့္ကို လက္ေလ်ွာ့
လိုက္ေလ်ာခဲ့ရတဲ့အေၾကာင္းပါ။

ဒါဟာ အေမရိကန္သမိုင္းမွာ အမွန္တကယ္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ လူမည္းအမ်ိဳးသားမ်ားရဲ့
ကာလရွည္ၾကာစြာျဖစ္ခဲ့တဲ့ နုိင္ငံသားအခြင့္အေရးလႈပ္ရွားမႈႀကီးရဲ့
တေစ့တေစာင္းျပကြက္တခုပါ။ ဒါေပမယ့္ ဒီလႈပ္ရွားမႈရဲ့အဆံုးသတ္အေျဖမွာ
သူတို႔ေတြ မဲေပးခြင့္ရသြားခဲ့ၾကပါတယ္။

အေမရိကန္သမၼတေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔မဲဆြယ္မႈသမိုင္းမွာ ကေသာင္းကနင္းအနိုင္ဆံုး ရုပ္ပ်က္ဆင္းပ်က္အျဖစ္ဆံုး ၂ဝ၁၆ ပြဲကေတာ့ၿပီးသြားပါၿပီ။ က်ေနာ္တို႔လည္း
ရုပ္ရွင္တကားကို တထိုင္တည္းၾကည့္ျဖစ္သြားပါတယ္။ ထူးထူးျခားျခားပါပဲ။

နိုဝင္ဘာ ၉ ၊ ၂ဝ၁၆

read more

အေနာက္တခြင္လံုးနီ(မ်ိဳးျမင့္ခ်ိဳ)

အန္ကယ္လ္ဆမ္ႀကီးေတာ့ အိမ္နီေတာ္နဲ႔ လႊတ္ေတာ္နီျဖစ္သြားၿပီ။ တျပည္လံုးကို ရဲရဲေတာက္ေနတာပဲ။ အေရွ႔တခြင္လံုးနီနဲ႔ေတာ့ ေျဖာင့္ေျဖာင့္ႀကီးဆန္႔က်င္သလို လားလားမွလည္းမဆိုင္ဘူး။ လက္ယာစြန္းမွာ နီတယ္ဆိုတာ “ေသြး“လို႔
အနက္ယူရင္ “ေျမက်“ရဦးမွာေတြ လာစရာရွိတယ္ထင္တယ္။

ဖြဲ႔စည္းပံုနဲ႔ဆန္႔က်င္ဘက္ ဘာ ေထာ္ေလာ္ကန္႔လန္႔မွလုပ္မရဘူး၊ ေနရာတိုင္းမွာ ခ်က္အင္န္ဒ္ဘဲလင္န္႔စ္ လုပ္ထားတယ္ဆိုေပမယ့္ ဒါဟာ နိုင္ငံေရးပါ။ လူထုပါရင္
သမၼာက်မ္းစာေတာင္ ျပာခ်လို႔ရတာပဲမဟုတ္လား။ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုတာ ဗမာစစ္အုပ္စုကထင္သလို ဘုရားေဟာနႈတ္ကပတ္ေတာ္မွ မဟုတ္တာ။ ျပင္လို႔
ဖ်က္လို႔ အစားထိုးလို႔ရပါတယ္။

ေဘာ္စတြန္ဟာရဲလ္ကေတာ့ မ်က္နွာဖံုးမွာ မစၥတာၿပဲဆီးဒင့္ဆိုၿပီး ထရမ့္ပ္ပံုႀကီးနဲ႔
ျပဴးတူးၿပဲတဲထြက္လာတယ္။ ဝီရသူကိုေတာင္ မသတီစိတ္နဲ႔ သတိရခ်င္စရာ။ 

ရုရွားမွာေတာ့ ထရမ့္ပ္ အမွတ္တရရင္ထိုးေလးေတြ ပစၥည္းေလးေတြ Souvenirs
ေတာင္ ေရာင္းမေလာက္ျဖစ္ေနဆိုပဲ။ ပူတင္ႀကီးေတာ့ ခုေလာက္ရွိ ေမာ္စကိုနဲ႔
ေဝၚရွင္တန္ေပါင္းၿပီး ကမၻာႀကီးကို ပူတင္းဖုတ္ဖို႔ေတြးေနေလာက္ၿပီ။ 

ထရမ့္ပ္က သူ႔ေအာင္ပြဲခံမိန္႔ခြန္းကို လက္ယာေတာ္ရံအျဖစ္ ဒုသမၼတျဖစ္လာမယ့္
မိုက္ခ္ပန္႔စ္၊ လက္ဝဲေတာ္ရံအျဖစ္ သူ႔သား အငယ္ဆံုးေလး(ဘယ္မိန္းနဲ႔ရတဲ့
သားမွန္းေတာ့မသိ)တို႔ကို ရံေစရပ္ေစၿပီး ေခၽြသြားေလရဲ့။ အေမရိကန္ကို
တစည္းတလံုးတည္းရွိတဲ့ျပည္အျဖစ္လုပ္ရမယ္လို႔ ႀကံဳးဝါးသြားေလရဲ့။

ဗမာျပည္က ေမေမ့သားေတြေတာ့ ယူႀကံဳးမရ အပူလံုးၾကြၾကမလားမေျပာတတ္။

မေန႔ကအထိ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္မွာ ငၿဖိဳးရဲ့လက္ပတ္နာရီ။ ဒီေန႔ေတာ့ ဟီလာရီနဲ႔ထရမ့္ပ္။

ေဝၚရွင္တန္၊ နူးေယာ့ခ္နဲ႔ ပင္တဂြန္တို႔မွာ ရီစရာေတြေရာ ေမာစရာေတြပါ ၾကားရျမင္ရ ေတြ႔ရဦးၾကေတာ့မွာပါ။

ခုေတာင္ စေတာ့ရွယ္ယာေဈးေတြ ထိုးက်သြားလို႔တဲ့။

နိုဝင္ဘာ ၉ ၊ ၂ဝ၁၆

read more

စႀကၤဝေတးေရြးပြဲဆိုပဲ(မ်ိဳးျမင့္ခ်ိဳ)

ဖို႔တ္ဝိန္းမွာ ဒီေန႔ တေနကုန္လိုလို မိုးရြာမယ္လို႔ဆိုတယ္။ ဒီေန႔ဟာ အေမရိကန္သမၼတေရြးေကာက္ပြဲ အၿပီးသတ္မဲထည့္ရမယ့္ေန႔လည္းျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ႀကိဳတင္မဲ Early Vote ေပးၿပီးပါၿပီ။ မဲသြားေပးတဲ့ေန႔က ၃ နာရီနီးပါးေလာက္ တန္းစီလိုက္ရပါတယ္။ မဲရံုတာဝန္က်သူေတြက “ဒီတႀကိမ္ မဲလာေပးတဲ့လူအေရအတြက္ဟာ စံခ်ိန္မ်ားတင္မလားမေျပာတတ္ဘူး“လို႔ဆိုတယ္။ ခုလည္း မိုးမလင္းေသးဘူး မဲေပးရမယ့္ေနရာေတြမွာ လူတန္းရွည္ႀကီးေတြမွ ျမင္မေကာင္းဘူး။ တခ်ိဳ႔မဲရံုေတြမွာ ၃ နာရီေက်ာ္ေတာင္ ေစာင့္ရတယ္ဆိုပဲ။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ နိုင္ငံေရးေတြ ေရြးေကာက္ပြဲေတြကို ဘာသိဘာသာေနတတ္တဲ့ အေမရိကန္ေတြ ဒီတခ်ီေတာ့ လႈပ္လႈပ္ရွားရွားျဖစ္လာတယ္လို႔ ဆိုရမလားမသိဘူး။ ေကာင္းတဲ့ကိစၥလို႔ျမင္ပါတယ္။ အေမရိကန္အမ်ားစု(ေအာက္ေျခလူထုႀကီး)က ကိုယ့္အေရးနဲ႔တိုက္ရိုက္မဆိုင္ဘူးဆို နိုင္ငံေရးေတြ နိုင္ငံေရးသမားေတြကို ေဝရာမဏိလုပ္တတ္ၾကတာမ်ိဳးပါ။ “နိုင္ငံေရးသမားေတြက သူတို႔ကိစၥသူတို႔ ရွင္းေနၾကတာပါ။ တို႔ကိစၥရွင္းေပးေနတာ တို႔ကိစၥလုပ္ေပးေနတာမဟုတ္ဘူး“ ဆိုတဲ့စကားမ်ိဳးလည္း ေျပာတတ္ၾကပါတယ္။

ဟီလာရီနဲ႔ ေဒၚနယ္လ္ထရမ့္ ဘယ္သူနိုင္တယ္ဆိုတာ ဒီည ေနွာင္းပိုင္းေလာက္မွာ ေၾကညာမွာပါ။ အေမရိကန္သမၼတေရြးေကာက္ပြဲကို တကမၻာလံုးက စိတ္ဝင္တစားရွိၾကပါတယ္။ တခ်ိဳ႔ဆို စႀကၤဝေတးမင္းေရြးပြဲေလာက္အထိ လြန္လြန္က်ဴးက်ဴးတင္စားၾကတာပါ။ အေမရိကန္မွာ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒကိုေက်ာ္ၿပီး ဘယ္သမၼတမွ ဘာမွလုပ္မရဘူးဆိုေပမယ့္၊ ကြန္ဂရက္စ္ရဲ့သေဘာတူညီမႈမရပဲ
ဘာမွလုပ္မရဘူးဆိုေပမယ့္ တိုင္းျပည္နဲ႔ခ်ီတဲ့ ေသေရးရွင္ေရးကိစၥေတြမွာ သ
မၼတကိုေပးထားတဲ့ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြဟာ ေၾကာက္ခမန္းလိလိပါ။ 

သမၼတအေျပာင္းအလဲဆိုတာ တနည္းေျပာရရင္ အာဏာရပါတီရဲ့ေပၚလစီေတြကို ေျပာင္းလဲေဖာ္ေဆာင္ရတာပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဥပေဒအသစ္ေတြထြက္တာ
ဥပေဒေဟာင္းေတြဖ်က္တာ ျပင္တာမ်ိဳးေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
အဲ့သလိုျဖစ္တယ္ဆိုတာ တနည္းေျပာရရင္ အေမရိကန္ရဲ႔ ျပည္တြင္းနဲ႔
နိုင္ငံျခားေရးမူဝါဒ အေျပာင္းအလဲျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုရမွာပါ။
သူ႔ ေပၚလစီအေျပာင္းအလဲဟာ ကမၻာ့နိုင္ငံေတြအေပၚ ေဒသေတြအေပၚ
တိုက္ရိုက္ေရာ သြယ္ဝိုက္ပါ ရိုက္ခတ္တတ္ပါတယ္။ အေကာင္းဘက္ အဆိုးဘက္ ၂ ဘက္စလံုး အရိုက္ခတ္ခံရတာမ်ိဳးပါ။ 

တျခားမၾကည့္နဲ႔ အေမရိကန္ရဲ႔ အေရွ႔အလယ္ပိုင္းကေန အာရွပစိဖိတ္ေဒသဘက္ မ်က္ေစ့က်လာေတာ့ နိုင္ငံျခားေရးေပၚလစီဖိုးကပ္စ္လွည့္လိုက္ေတာ့
သူတေလ်ွာက္လံုး လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္တယ္ဆိုၿပီး ပစ္မွတ္ထားပိတ္ဆို႔
အေရးယူခဲ့တဲ့ ဗမာစစ္အာဏာရွင္ေတြကိုေတာင္ အိမ္ျဖဴေတာ္ေခၚ
ေက်ာသပ္ရင္သပ္လုပ္ သူေကာင္းျပဳ၊ စစ္တပ္စစ္တပ္ျခင္းဆက္ဆံေရး
ထူေထာင္ရံုတင္မက ပိတ္ဆို႔ထားတာေတြအကုန္လံုးနီးပါးျပန္ဖြင့္ၿပီး
ဗမာျပည္သူေတြရဲ့ဒုကၡသုကၡေတြကို စစ္အာဏာရဲ့အဖိနွိပ္ခံအျဖစ္ေတြကို
မ်က္ကြယ္ျပဳခဲ့တာပဲ မဟုတ္လား။ သေဘာကေတာ့ ဘယ္သူေတြ ဘာပဲေျပာေျပာ ကမၻာ့နိုင္ငံတခ်ိဳ႔နဲ႔ ကမၻာ့ျပည္သူတခ်ိဳ႔ရဲ့ကံၾကမၼာဟာ အင္အားႀကီးနိုင္ငံေတြရဲ့
လက္ခုပ္ထဲကေရနွယ္ ျဖစ္ေနရဆဲမဟုတ္လား။ ထားပါေတာ့ေလ။

ဒီေန႔ညေတာ့ အေမရိကန္ေတြတင္မက ကမၻာကပါ နားစြင့္ေနၾကတဲ့
အေျဖတခုေတာ့ သိၾကရမွာပါ။ ဒါအၿပီးသတ္မေဟုတ္ေသးေပမယ့္
က်ိန္းေသသေဘာ အေျဖပါ။ ဒီဇင္ဘာၾကရင္ေတာ့
အျဖဴအမဲသဲကြဲသြားမွာပါခင္ဗ်ား။

နိုဝင္ဘာ ၈၊ ၂ဝ၁၆

read more

ရပ္ကြက္ထဲမွာ ဒီလိုပဲ (မ်ိဳးျမင့္ခ်ိဳ)

အင္န္အယ္လ္ဒီ စစ္တပိုင္းအစိုးရ ကာလတခုသာၾကာသြားေရာ တိုင္းျပည္အတြက္ ဘာမွ 

ဟုတ္တိပတ္တိတိုးတက္မလာသလို ဘာအေျပာင္းအလဲမွလည္း သိသိသာသာမျမင္ရဘူးဆိုတဲ့သေဘာ ေဝဘန္သူေတြနဲ႔ 

အတိုက္အခံေတြကေျပာေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေဝဘန္တာကိုႀကိဳက္တယ္ႀကိဳဆိုတယ္...

ဆိုတာေလာက္မွာတင္ရပ္ထားလိုက္ၿပီးေရာ။ 

ဒါမွမဟုတ္ဆက္ခ်င္ေသးလည္း ေရွ႔ေလွ်ာက္ သိသာျမင္သာေအာင္လုပ္ျပပါ့မယ္ ဘာညာေလးေပါ့။ ၿပီးေတာ့ 

အခုအခံေတြကႀကီးလြန္းလို႔ လုပ္မရတာပါဘာဘညာေလးလည္း ထည့္ထဲ့လိုက္ေပါ့။ ခုေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ 

က်မတို႔အစိုးရက မခိုးဘူး၊ မဝွက္ဘူးတို႔။ ျပည္သူကို မနွိပ္စက္ဘူးတို႔။ လဘ္မစားဘူးတို႔ ဘာတို႔ညာတို႔ေတြေလွ်ာက္ေျပာေတာ့ မယားငယ္ယူသြားတဲ့လင္အေၾကာင္း တျခားတေယာက္က မေကာင္းလာေျပာေတာ့ ဟဲ့ ငါ့လင္က 

မယားငယ္သာယူသြားတာဟဲ့၊ အရက္မေသာက္ဘူး၊ ဖဲမရိုက္ဘူး၊ ေဆးလိပ္ေတာင္မေသာက္တတ္ဘူးဟဲ့လို႔ ရန္ျပန္ေထာင္တဲ့ ရပ္ကြက္ထဲကမိန္းမႀကီးလိုျဖစ္ေနတယ္ထင္တာပဲ။

နိုဝင္ဘာ ၇၊ ၂ဝ၁၆

read more

(၈၈ ၿငိမ္းပြင့္ႀကီးမ်ားသို႔) မ်ိဳးျမင့္ခ်ိဳ

(၈၈ ၿငိမ္းပြင့္ႀကီးမ်ားသို႔) မ်ိဳးျမင့္ခ်ိဳ

နိုင္ငံေရးပါတီေထာင္တယ္ဆိုတာ လြယ္တဲ့ကိစၥမွမဟုတ္တာ။ ဝင္ကစြပ္နိုင္ငံေရးသမားလုပ္ဖို႔ၾကေတာ့လည္း ၿဖိဳးမင္းသိမ္းတို႔လို မ်က္နွာေျပာင္ အေတာ္ႀကီး
တိုက္နိုင္လြန္းပါမွ။ ငေတမာစိတ္နဲ႔ ရွစ္စပ္ကဂ်င္ေျခလည္လုပ္ရပ္နဲ႔
သူမ်ားမ်က္ခံုးေမႊးေပၚ စႀကၤန္ေလ်ွာက္ဝံ့တဲ့အေတြးမ်ိဳးနဲ႔ စတာေတြရွိပါမွရတာ။
၈၈ ၿငိမ္းပြင့္တခ်ိဳ႔လည္း ဒါေတြကို ကိုယ္ေတြထက္ ပိုသိပံုေပၚပါတယ္။ အင္န္အယ္လ္ဒီဝင္ကစြပ္လုပ္ၿပီး အမတ္လုပ္မယ့္အႀကံအစည္ပ်က္သြားကတည္းက
ပါတီေထာင္မယ္ တကဲကဲနဲ႔ ေမာင္းတင္ေနတာ ခုထိမေထာင္ျဖစ္ေသးဘူး။ 

က်ေနာ့္သေဘာကေတာ့ သူတို႔ကို ပါတီမေထာင္ေစခ်င္ဘူး။ တဦးခ်င္းစီရဲ့
ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြး၊ အစဥ္အလာနဲ႔ အစြမ္းအစကို ျပေစ့ခ်င္ပါတယ္။
တဘက္ကလည္း အဲ့သလို နိုင္ငံေရးလူလံုးထြက္ျပရင္း အျခားတဘက္ကေန
၈၈ မ်ိဳးဆက္ နိုင္ငံေရးအင္အားစုႀကီးတခု စုဖြဲ႔မႈျဖစ္လာေအာင္ပဲ လုပ္ေစ့ခ်င္တယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မရွိေတာ့မယ့္ ဗမာ့နိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္းမွာ
အင္န္အယ္လ္ဒီဆိုတာ ဖဆပလလမ္း လိုက္သြားဖို႔ပဲမ်ားပါတယ္။
သူ႔ထက္ပိုမဆိုးသြားဘူးလည္း မေျပာနိုင္ဘူး။ ၈၈ မ်ိဳးဆက္စုဖြဲ႔မႈအင္အားစုႀကီးဟာ
ေဒၚစုေနာက္ အခြံျဖစ္သြားမယ့္ ဒီမိုကေရစီဟာကြက္ႀကီးကို ျဖည့္ရမွာပါ။

ဒါ့ေၾကာင့္ ၈၈ ၿငိမ္းပြင့္ေတြကို အႀကံျပဳပါတယ္။ ပါတီလည္း မေထာင္ပါနဲ႔။
ဝင္ကစြပ္လည္း မလုပ္ပါနဲ႔။ လာမယ့္ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲကစၿပီး တသီးပုဂၢလအမတ္ေတြအျဖစ္ ဝင္အေရြးခံၾကပါ။ ဝင္ၿပိဳင္ၾကပါ။ အမတ္ေတြထဲမွာ ခိုးဝင္အင္န္အယ္လ္ဒီေတြ အမတ္ျဖစ္လို႔ ဘာနိုင္ငံေရးမွမရွိ မသိ နားမလည္တဲ့အေၾကာင္း
ဗိုလ္ဝင္းထိန္ကိုယ္တိုင္ ဝန္ခံစကားေျပာေနၿပီ။

ေနာက္တခ်က္က အဲ့သလို တသီးပုဂၢလအျဖစ္ ဝင္ၿပိဳင္လို႔မနိုင္လည္း(အင္န္အယ္လ္ဒီအမတ္ေလာင္းနဲ႔ ၿပိဳင္ ဖိုက္ရတာဆိုရင္ေတာ့ ေဒၚစုမ်က္နွာနဲ႔
ရႉံးမွာေသခ်ာတယ္) နိုင္ငံေရးမရံႉးဘူး။ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ကိုေရာ
လူထုနဲ႔တိုင္းျပည္ကိုေရာ ကိုယ့္နိုင္ငံေရး လက္ေမာင္းလွဲ အားစမ္းၾကည့္ခြင့္ရတာမို႔ အျမတ္ပဲ။

တသီးပုဂၢအမတ္ဆိုေတာ့ လြတ္လပ္တယ္။ မႀကိဳက္ ႀကိဳက္ႀကိဳက္ ပါတီ့မူ
လိုက္အေကာင္အထည္ေဖာ္ရတဲ့ဘဝက လြတ္တယ္။ ပါတီ့အက်ိဳးစီးပြား
ၾက့ည္ေနစရာ မလိုဘူး။ မိမိကိုယ္က်ိဳးစီးပြားကိုေဘးဖယ္ၿပီး လူထုနဲ႔
တိုင္းျပည္အက်ိဳးစီးပြားပဲ မ်က္ေမွာက္ျပဳစရာလိုမယ္။ ယံုၾကည္တာကို
တိုင္းျပည့္မ်က္နွာကလြဲလို႔ ဘယ္သူ႔မ်က္နွာမွမေထာက္ပဲ ရဲရဲဝံ႔ဝံ႔
ေျပာလို႔လုပ္လို႔ရမယ္။ ျပည္သူကလြဲလို႔
ဘယ္သူ႔မွ နာခံေနစရာမလိုဘူး။ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီေျပာေျပာ
ပါတီစံုဒီမိုကေရစီဆိုဆို အဲ့ဒီပံုစံနိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္းကို အဲ့ဒီပံုစံအေတြးအေခၚ အဲ့ဒီပံုစံအျပဳအမူ အဲ့ဒီပံုစံလုပ္ရပ္ေတြနဲ႔သာ ခ်ဥ္းကပ္ၾကည့္ရမွာပါပဲ။

က်ေနာ္ကေတာ့ ၈၈ ၿငိမ္းပြင့္ေတြကို နိုင္ငံေရးလုပ္ေစ့ခ်င္တာ အမွန္ပါပဲ။
လုပ္မယ္ဆို အားေပးမွာပါပဲ။ ခုလို ဇာတ္လိုလို နတ္လိုလို လုပ္ေနတာေတာ့
မျမင္ခ်င္တာအမွန္ပါ။

နိုဝင္ဘာ ၉၊ ၂ဝ၁၆

read more

ဒီအေျခအေနေတြြနဲ႔ သမုိင္းသစ္ ျဖစ္လာမလား (ေအးၿငိမ္း)

ဒီအေျခအေနေတြြနဲ႔ သမုိင္းသစ္ ျဖစ္လာမလား
(ေဖာင္ပိတ္)

ေအးၿငိမ္း

(အေရးေတာ္ပုံဂ်ာနယ္၊ အတြဲ ၂- အမွတ္ ၇)

ဒီကာလအတြင္း လႈပ္လႈပ္ခတ္ခတ္နဲ႔ ပြဲဆူတဲ့ကိစၥေတြ မ်ားလွတယ္။ ရခုိင္အေရး၊ ေအာင္စုိးမုိးေက်ာ္ကိစၥ။ ဆုိင္ရွင္႐ုပ္သိမ္းျခင္း ေနာက္ဆက္၊ UWSA နဲ႔ မုိင္းလားၾကားမွာ ေပၚေပါက္လာတဲ့ ျပႆနာ၊ NCA လက္မွတ္ထုိးမထုိးနဲ႔ NLD အတြင္း စည္း႐ံုးေရး အေျခအေန စသျဖင့္ႏုိင္ငံေရးပံုရိပ္ကို အက်ည္းတန္ေစတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြေပၚခဲ့တယ္။ 

(၁)
ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္းက ဘဂၤါလီ၊ ႐ုိဟင္ဂ်ာ၊ အၾကမ္းဖက္မႈ

ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းမွာ AA ရခုိင္တပ္မေတာ္နဲ႔ အစုိးရတပ္ေတြ တုိက္ပြဲျဖစ္ၾကလုိ႔ အရွိန္ရစ ျပဳေနခ်ိန္ ဒီသတင္းကုိ ဖံုးလႊမ္းသြားတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ တခု ေပၚလာခဲ့တယ္။ အဲဒါကေတာ့ ေမာင္းေတာဘက္က ရဲကင္းစခန္း ဝင္စီးခံရတဲ့ ကိစၥ ျဖစ္တယ္။ ရဲ ၉ ဦးေသဆံုးသြားၿပီး ေသနတ္ ( ေနာက္္ဆုံးစာရင္းအရ ၆၄ ) လက္နဲ႔ ခဲယမ္းမီးေက်ာက္ အခ်ိဳ႕ ယူေဆာင္သြားခဲ့တယ္။ ခုေတာ့ ဒီျပႆနာက ႏုိင္ငံတကာ ျပႆနာ ျဖစ္သြားပါၿပီ။ ဒီေဆာင္းပါးမွာ စစ္တပ္၊ အစုိးရ၊ ကုလသမဂၢနဲ႔ ပါဝင္ပတ္သက္မႈရွိတဲ့ ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြကုိ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာျပေနမွာ မဟုတ္ဘူး။ အၾကမ္းဖက္မႈ ျမစ္ဖ်ားခံရာ သမုိင္းကုိ ေျခရာေကာက္ျပခ်င္တာပါ။ မေမ့သင့္တာ ေျပာပါမယ္။
၁။ အၾကမ္းဖက္ ထိပ္ေခါင္ အိုစမာဘင္လာဒင္တို႔ တာလီဘန္တုိ႔ ဆုိတာ အေမရိကန္ CIA ကေမြးဖြားေပးလုိက္တဲ့ သူေတြ ျဖစ္တယ္။ အလားတူ အဖြဲ႔ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါေသးတယ္။ ဘက္ကန္သြားသူေတြလည္း တပံုတေခါင္းႀကီး ....
၂။ ပူပူေႏြးေႏြး တူရကီ အာဏာသိမ္းပြဲရဲ႕ လက္သည္ဟာ CIA ကေမြးထားၿပီး အေမရိကန္မွာ အေျခစုိက္ေနထုိင္တဲ့ မူဆလင္ဘာသာေရး ေခါင္း ေဆာင္ ဂူလင္ျဖစ္တယ္။
၃။ ခု အစုိးရ၊ စစ္တပ္ဘက္က လက္ညႇဳိးထုိးျပေနတဲ့ RSO, ARIF အဖြဲ႔ဆိုတာေတြကေကာ ဘယ္သူေမြးထားတာလဲ၊ သူတုိ႔တေတြ အင္အား ေသးသြားၿပီး နယ္စပ္မွာ လွ်ိဳေနရခ်ိန္ - တ႐ုတ္အစိုးရနဲ႔ ဗမာစစ္အစုိးရ အေပးအယူမွ်ကာ ေက်ာက္ျဖဴ-ကူမင္း ဓာတ္ေငြ႔ပိုက္လုိင္း စီမံကိန္း ျဖစ္တည္လာေတာ့မွ အေမရိကန္ဘက္က ေျခလွမ္းျပင္လာတာပါ၊ ဒါေၾကာင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္ မတည္ၿငိမ္ေရးအတြက္ ကုလတုိ႔ NGO တို႔စတဲ့ ဆုိင္းဘုတ္ေတြ ခ်ိတ္ၿပီး လႈပ္ရွားလာရာက ေပၚလာတဲ့ အေရးအခင္းအျဖစ္ သံုးသပ္လို႔ရပါတယ္။ မူလ သူ႔ ျမားဦးက တ႐ုတ္နဲ႔ စစ္အစုိး ရကုိ ခ်ိန္ထား တာျဖစ္တယ္။
ဒါေပမဲ့ အစုိးရ အေျပာင္းအလဲျဖစ္လာေတာ့ အခ်ိဳးတမ်ိဳး ျပင္ရပါတယ္။ ေမာင္းေတာ အေရးအခင္းေပၚလာေတာ့ စစ္တပ္က အမ်ိဳး၊ ဘာသာ။ ႏုိင္ငံ ကာကြယ္သူႀကီး ဂုိက္ဖမ္းၿပီး စစ္တပ္ေတြ လႊတ္ပါတယ္။ ထံုးစံအတုိင္း စစ္တပ္ဝင္ၿပီဆိုတာနဲ႔ ေနဝင္မီးၿငႇိမ္းလုပ္မယ္၊ ရြာေတြ မီး႐ႈိ႕ခံရမယ္၊ လူဖမ္းတဲ့ သတ္တဲ့အမႈေတြ ေပၚမယ္။ တျခားမဟုတ္တ႐ုတ္ မႈခင္းေတြလည္း ေပၚေတာ့တာပါပဲ။
ဒီေနရာမွာ အေမရိကန္အဖုိ႔ အခက္အခဲတရပ္ျဖစ္သြားတာ ေတြ႔ရတယ္။ ဒီမုိကေရစီတို႔၊ လူ႔အခြင့္အေရးတို႔ ေအာ္ဟစ္ ထားတာကုိလည္း ရပ္လုိ႔မရ၊ OIC မ်က္ႏွာလည္းၾကည့္ရ၊ ဗမာအစိုးရနဲ႔ စစ္တပ္ကုိလည္း လက္လႊတ္မခံႏုိင္ ျဖစ္ေနတယ္။ သံအမတ္ႀကီး စေကာ့မာစီရယ္ဟာ ‘စစ္ပြဲေတြ ရပ္စဲေရး’ ပါးစပ္ကေအာ္ၿပီး ျပည္တြင္းေနရာအႏွံ႔ အလႈပ္ရွားဆံုး သံအမတ္ျဖစ္ေနတယ္။
၁၉၄၈ ခုနွစ္လြတ္လပ္ေရးရၿပီးကတည္းကစလို႔ အာဏာရလာတဲ့အစိုးရအဆက္ဆက္ဟာ ဒီနယ္စပ္ကိုကိုယ္က်ိဳးအတြက္၊ ကိုယ့္ ေထာက္ခံသူ ေမြးေရး အမ်ိဳးမ်ိဳးလုပ္ကိုင္ခဲ့ၾကတာ ကေန႔အထိပါပဲ။

(၂)
ေအာင္စုိးမိုးေက်ာ္ ေရယာဥ္နစ္ျမဳပ္မႈ

တေန႔မဟုတ္တေန႔၊ တေနရာမဟုတ္ တေနရာ ျဖစ္ကိုျဖစ္ရမယ့္ကိစၥပါ။ အင္မတန္ကုိ ဆံုး႐ႈံးမႈႀကီးတဲ့ ျဖစ္ရပ္ႀကီးတခုပဲ။ ခုျဖစ္သြားၿပီ၊ ျဖစ္ၿပီးခဲ့ တာေတြလည္း မ်ားလွၿပီ၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲခ်ိန္ မေရာက္ေသးလုိ႔ မျပဳျပင္ရင္ ေနာင္လည္း ႀကံဳၾကရလိမ့္ဦးမယ္။
ခုျဖစ္ရပ္မွာ ႏွစ္ ၆၀ စစ္အုပ္စု စုိးမိုးအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ ကာလအတြင္း စားရသမွ်စား၊ ဝါးရသမွ် ဝါးခဲ့ၾကလုိ႔ အခြံခ်ည္းက်န္တဲ့ ဝန္ႀကီးဌာန၊ အေၾကြးမ်ားသာ ထားခဲ့တဲ့ ဝန္ႀကီးဌာနစသျဖင့္ ရွိခဲ့ၾကရာမွာ သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရး(-နဲ႔ ဆက္သြယ္ေရး) ဝန္ႀကီးဌာနလည္း အပါအဝင္ျဖစ္တယ္။
စုတ္ျပတ္သတ္ေနတဲ့ ေရယာဥ္အနည္းအက်ဥ္းသာ ရွိေတာ့တဲ့ ဒီဌာနဟာ တုိးပြားလာေနတဲ့ ခရီးသည္ေတြရဲ႕ လုိအပ္ခ်က္ကို ျဖည့္ဆည္းမေပး ႏုိင္တာ ၾကာပါၿပီ။
ဒီေတာ့ ျပည္သူေတြက ပုဂၢလိကပုိ္င္ အျမန္ယာဥ္ေတြကုိပဲ အားကုိးရပါေတာ့တယ္။ ခုလည္း သီတင္းကၽြတ္ေက်ာင္းပိတ္ရက္ကေလး အမီ ျပန္ရမွာမို႔ အလုအယက္ ၿပံဳတုိးစီးရာက ျဖစ္ပြားသြားတဲ့ ျဖစ္ရပ္တခုပါပဲ။ ႏုိင္ငံ့အညြန္႔အဖူး ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြ၊ အနေႏၱာ အနႏၱ ဂုိဏ္းဝင္ ဆရာဆရာမေတြနဲ႔ အျပစ္မဲ့ျပည္သူေတြ (စာရင္းေတြ႕ ၇၀ ေက်ာ္) ေသဆံုးၾကရပါတယ္။ က်န္ရစ္သူ မိသားစုေတြနဲ႔ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းေတြ ရင္ကြဲၾကရပါၿပီ။ ခု ဗမာျပည္ေျမာက္ပုိင္းမွာ (အခ်င္းခ်င္းတုိက္ေနတဲ့) တုိက္ပြဲႀကီးတခုရဲ႕ အေသအေပ်ာက္နဲ႔ ခ်ိန္ထုိးၾကည့္သင့္တယ္။ ေျပာ ခ်င္တာက တျပည္လံုးမွာ (မေသသင့္ဘဲ) ေသေနၾကရတယ္ဆုိတာပဲ။ ၂ ေနရာစလံုး မေသထုိက္ဘူး။

ခုဒီကိစၥ ေျပာဆုိေနၾကတာေတြမွာ ယာဥ္ပုိင္ရွင္ ယာဥ္ေမာင္းနဲ႔ ေရယာဥ္သမားမ်ားကုိပဲ တရားခံအျဖစ္ ‘ေဇာင္း’ေပး ေဖာ္ျပေနၾက တာက မ်ားတယ္။ သူတို႔လည္း တာဝန္ရွိတာ အမွန္ပါ။ တခ်ိဳ႕က သမၼတႀကီး ေမးျမန္းေဖာ္မရလုိ႔ အျပစ္ဆိုၾကတယ္။သမၼတႀကီး ေမးေတာ့ ေမးတယ္။ ေနာက္က်တာ ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဗုိလ္သန္းေရႊ နာဂစ္တုန္းက လွ်ိဳေနခဲ့တာနဲ႔ေတာ့ မတူဘူးထင္ပါတယ္။
ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီေခတ္က ‘ဝန္ႀကီး’တာဝန္ေပးထားတဲ့သူေတြကုိ ‘တာဝန္ခံ’လုိ႔ သံုးတယ္။ အခုလည္း တာဝန္ရွိတဲ့သူေတြ တာဝန္ခံသင့္ပါတယ္။ ရခုိင္ကိစၥမွာ ျပည္ထဲေရးနဲ႔ နယ္စပ္ေရးရာဝန္ႀကီးေတြ တာဝန္ယူရမယ္။ ေအာင္စုိးမိုးေက်ာ္ကိစၥမွာ ပို႔ေဆာင္/ ဆက္သြယ္ ေရးဝန္ႀကီး တာဝန္ယူရမွာပါ။
ႏုိင္ငံတကာ စံႏႈန္းနဲ႔ဆုိရင္ ကုိယ့္သိကၡာကုိယ္ တန္ဖိုးထားၿပီး အလွ်ိဳလွ်ိဳ ႏုတ္ထြက္ကုန္ၾကၿပီေပါ့။ ဒါေပမဲ့ တာဝန္ယူထဲ့ အစဥ္ အလာဟာ ဗုိလ္ ေနဝင္းကတည္းက မရွိတာပါ။ တာဝန္ယူေၾကးဆုိရင္ ၆၂ ဇူလုိင္ အေရးအခင္းကစၿပီး ေနာက္အေရးအခင္းေတြအထိ စက္တုိင္တက္ရမယ့္သူေတြ လ်က္ခ်ိဳးေရလုိ႔ မကုန္ႏုိင္ဘူး။ သူမ်ားကုိ လႊဲခ်တဲ့ အစဥ္အလာသာ ထြန္းကားခဲ့တာကလား။

(၃)
ဆိုင္ရွင္႐ုပ္သိမ္းျခင္းနဲ႔ ခ႐ုိနီျပႆနာ

ဒီေန႔ ခ႐ုိနီေတြရဲ႕ ပုိင္ဆုိင္မႈဟာ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၆၇ ဘီယီယံေက်ာ္ ရွိတဲ့ ဗမာျပည္ရဲ႕ GDP ကုိ ေက်ာ္ႏုိင္တယ္လို႔ တြက္သူက တြက္တယ္။ ဦးသိန္းစိန္လက္ထက္ ဗမာျပည္မွာ ေဒၚလာ ၁ ဘီလီယံအထက္ ခ်မ္းသာသူ လုပ္ငန္းရွင္၂၀ မျပည့္ဘူး။ အခုအခ်ိန္ေတာ့ ၂၀ နဲ႔ ၅၀ ၾကားအထိ တုိးမ်ားလာတယ္။ ဒီလုိျဖစ္သူေတြဟာ လႊတ္ေတာ္အတြင္း လုပ္ပုိင္ခြင့္ရွိသူတဦးႏွင့္ NLD ထိပ္ပုိင္း ေခါင္းေဆာင္တခ်ိဳ႕နဲ႔ နီးစပ္သူေတြ ျဖစ္ေနၾကတာ ေတြ႔ရေၾကာင္း ေဖာ္ထုတ္သူက ေဖာ္ထုတ္တယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ခ႐ုိနီေတြရဲ႕ ခ်မ္းသာၾကြယ္ဝမႈေတြကုိ တုိင္းျပည္အတြက္ အသံုးခ်ခ်င္ေနတယ္။ ေကာင္းေသာ ခ႐ိုနီနဲ႔ မေကာင္းေသာ ခ႐ုိနီလုိ႔ သ႐ုပ္ခြဲခဲ့တယ္။ အခုေျပာတာက “မိမိတို႔အတြက္ လုပ္ခဲ့ၿပီးၿပီ။ တုိင္းျပည္အတြက္ မိမိတုိ႔နဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး လုပ္ေဆာင္ၾကပါ” လုိ႔ ဖိတ္ေခၚခဲ့တယ္။ တုိင္းျပည္စီးပြားေရးအေျခအေန မေကာင္းတာက ‘ရက္ ၁၀၀ အတြင္း စီးပြားေရး ေကာင္းလာ ေစရမယ္’လုိ႔ အာမခံတဲ့ ဝန္ႀကီးတပါးရဲ႕ စကားကုိ ဖံုးလႊမ္းသြားခဲ့ပါၿပီ။ ခု ၆ လ ေက်ာ္လာခဲ့ေတာ့ သမၼတေရာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကပါ ဝန္ခံေတာင္းပန္ခဲ့ရတယ္။
တုိင္းျပည္မွာ စီးပြားေရးကြာဟမႈက ႀကီးသထက္ ႀကီးလာေနတယ္။ ဝင္ေငြ တရက္ ၂၀၀၀ က်ပ္မေက်ာ္တဲ့ သူက ၁၅ သန္းေက်ာ္ ရွိလာပါၿပီ။ ဒီလုိ ကြာဟမႈ ျဖစ္သြားတာမွာ သူတုိ႔လက္ခ်က္ မကင္းလို႔ သူတုိ႔ကုိ မ႑ိဳင္ထား တည္ေဆာက္မွာကိုေတာ့ ျပည္သူေတြက ဘဝင္က် လွမယ္ မထင္ဘူး။ ေကာင္းေသာခ႐ုိနီလုိ႔ အ႐ုပ္ေရးၾကည့္ရင္ ပါးေဖာင္း ဗုိက္ပူႀကီးေတြပဲ ေတြ႔ရလိမ့္မယ္။
ေဇကမၻာႀကီးက ႀကိဳေျပာထားတာ ရွိတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ (တုိင္းျပည္အတြက္) အသံုးခ်ရမယ္....တဲ့။
ခုေတာ့ အသံုးက်လာၿပီေပါ့။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ဂ်ပန္ခရီးမွာ ေဒၚလာ ၈ ဘီလီယံခန္႔ (၇ ဒႆမ ၇၃ ဘီလီယံ) အကူအညီ ရလာခဲ့တယ္။ ဂ်ပန္-ျမန္မာ စီးပြားေရး ဖိုရမ္တက္ၾကဖုိ႔ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ႀကီး ၃၀ ေက်ာ္ အဆင္သင့္ျဖစ္ၾကပါၿပီ။ တုိင္းျပည္ကုိေကာင္းေအာင္ ဘယ္လုိ လုပ္ၾကမလဲ။ ေစာင့္ၾကည့္ပါမယ္။ ဂ်ပန္ကေတာ့ အမယ္မ်ားလွတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ ႏုိင္ငံအႏွံ႔ ထူေထာင္ထား ႏုိင္ခဲ့ၾကၿပီ။
ဆိုင္ရွင္ေတြ ႐ုပ္သိမ္းၿပီးတဲ့ေနာက္ ခ႐ုိနီေတြ ေျခလွမ္းစိပ္လာခဲ့တယ္။ မူဆယ္ေလယာဥ္ပ်ံကြင္း ေဆာက္လုပ္ခြင့္ရေရးအတြက္ ဦးေနဝင္း ေျမး ၂ ေယာက္ရယ္၊ (ထူး) ေတဇနဲ႔ ဦးစုိင္းအုိက္ေပါင္းတို႔ အၿပိဳင္ႀကဲၾကတာ ေတြ႔လုိက္ရတယ္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သစ္စီမံကိန္း ျပန္လုပ္ေတာ့မယ္။ လူၾကားေကာင္း ပိတ္လုိက္တဲ့ တျခားေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းေတြလည္း ေဝေဝစည္စည္ ျဖစ္လာတယ္။
ဖဆပလေခတ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုက အစုိးရဌာနတခ်ဳိ႕ ျခစားမႈေတြမ်ားလာလုိ႕ (အဲဒီလူေတြၾကား) ထင္ရူးေသတၱာတလုံး ခ်ေပးလုိက္ရင္ တခဏနဲ႕ ေသတၱာႀကီး ေပ်ာက္သြားလိမ့္မယ္လုိ႕ ေျပာခဲ့တယ္။ အခုလည္း စားခ်င္စရာ အကြက္ (ထင္းရႈးေသတၱာ) ေတြ တကြက္ၿပီးတကြက္ ေပၚလာေနပါတယ္။ခ႐ုိနီဦးေရလည္း တုိးသထက္ တုိးလာတယ္။ ျခေကာင္ေရလည္း ပြားသထက္ပြားလာမွာကေတာ့ အေသအခ်ာပါ။ တုိင္းေဒသႀကီးနဲ႔ ျပည္နယ္ အခ်ိဳ႕မွာေတာ့ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေတြ ႏုတ္ထြက္ေပး ဖုိ႔ ဆႏၵျပ ေတာင္းဆုိမႈေတြ ၾကားလာရၿပီ။

(၄)
တ႐ုတ္၊ အေမရိကန္၊ ဂ်ပန္၊ အိႏိၵယနဲ႔ ျမန္မာ့ ႏုိင္ငံေရး

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ သမၼတ ဦးထင္ေက်ာ္တို႔ ႏုိင္ငံတကာ ခရီးထြက္ေနၾကတာ သိပ္မ်ားပါတယ္။ ျပည္တြင္းမီးေတြဘက္ မလွည့္ႏုိင္ေသး၊ တျခားႏုိင္ငံေတြကေတာ့ ျပည္တြင္းမီးေပၚတာနဲ႔ ခရီးစဥ္ေတြ ဖ်က္ေလ့ရွိၾကတယ္။ ဒါကုိ ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ ႏုိင္ငံတကာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ ႏွံမႈ၊ ဘ႑ာေငြေၾကးနဲ႔ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္မႈေတြအေပၚ အေျခစုိက္ထားၿပီး ဒီမုိကေရစီေရးအတြက္ သူတို႔ရဲ႕ ေထာက္ခံမႈ၊ ဖိအားေပးမႈေတြကုိ အေတာ္ ေမွ်ာ္ကုိးထားပံုရပါတယ္။
တ႐ုတ္အေနနဲ႔ ဘက္စံုက အေျခခ်ထားၿပီးၿပီ၊ ဂ်ပန္ကလည္း ထဲထဲဝင္ဝင္ လုပ္ထား/ လုပ္ေနပါတယ္၊ အိႏိၵယက တုိးဝင္ ေနဆဲျဖစ္တယ္။ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ အပုိင္းမွာ အေမရိကန္က အခ်ိန္ယူရပါဦးမယ္။
စံုစံုညီညီျဖစ္လာခ်ိန္ ဗမာျပည္ရဲ႕ လူမႈဘဝကုိ မွန္းေမွ်ာ္ၾကည့္မိတယ္။ (၁) ခ႐ိုနီေတြ ပုိခ်မ္းသာလာမယ္ (၂) ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ ဆလံေပးရမယ့္သူမ်ားလာမယ္၊ ျပည္တြင္းျပည္ပ သူ႔တပည့္ ကုိယ္တပည့္ ခံယူၾကၿပီး အမ်ိဳးသားစည္းလံုးညီညြတ္မႈ ၿပိဳကြဲႏုိင္တယ္ (၃) တုိင္းျပည္အတြင္း တည္ရွိခဲ့/ တည္ရွိတုိးပြားလာေနဆဲ လူဆုိးလူမုိက္ (မာဖီးယား) ဂုိဏ္းေတြ အင္အားေကာင္းလာမယ္၊ လက္ရဲဇက္ရဲ ပုိလုပ္လာလိမ့္မယ္။ (ခုေတာင္ ရာဇဝတ္မႈခင္းေတြမ်ားလြန္းလို႔ တထိတ္ထိတ္ တလန္႔လန္႔ ျဖစ္ေနၾကရၿပီ မဟုတ္လား)။

(က) ျပည္နယ္/ နယ္စပ္ ပါတီႏုိင္ငံေရး - လက္နက္ခဲယမ္းဆိုတာ အလကား ထားလုိ႔ မရ(ႏုိင္ငံေရးအက်ိဳး စီးပြားအတြက္) အသံုးခ်ေန ရမယ္ဆုိတဲ့ စစ္အုပ္စုရဲ႕ ေပၚလစီေၾကာင့္ တုိက္ပြဲေတြ အဆက္မျပတ္ေပၚေနတယ္။ တုိင္းရင္းသားပါတီေတြရဲ႕ အဓိက လုပ္ငန္းက ကုိယ့္အမ်ိဳး သားေတြကုိ ကယ္ဆယ္ေရး၊ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ေရးနဲ႔ စစ္ပြဲေတြ မျဖစ္ေရး ေမတၱာရပ္ခံတဲ့ ကိစၥေတြပဲ တဝဲလည္လည္ ျဖစ္ေနတယ္။ စစ္ျဖစ္ ေနေလေတာ့ လူထု တုိးတက္ရာ တုိးတက္ေၾကာင္း စီမံကိန္းခ်ၿပီး မလုပ္ႏုိင္ၾကပါဘူး။

(ခ) ျပည္မပါတီ ႏုိင္ငံေရး - ပါတီႀကီးေတြက ၂၀၁၇ ဧၿပီ ၁ ရက္ေန႔ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ျပင္ဆင္ေနၾကတာ ရွိတယ္။ ဒီအထဲက စိတ္ဝင္ စားစရာပါတီႀကီးအခ်ိဳ႕ရဲ႕ အေျခအေနကုိ တင္ျပခ်င္ပါတယ္။

ဒီခ်ဳပ္။ ။ အာဏာ (တစိတ္တပုိင္း) ရတာ ၆လ ေက်ာ္ ၇လ နီးပါး ရွိၿပီ။ ေရြးေကာက္ပြဲႏုိင္တာ တႏွစ္ ရွိေတာ့မယ္။ ကတိစကားေတြနဲ႔ ထုတ္ျပန္ ခ်က္ေတြပဲ ရလုိ္က္တယ္။ ဆင္းရဲမြဲေတမႈေတြပဲ ရလုိက္တယ္၊ ဒီခ်ဳပ္တက္လာၿပီးေနာက္မွာ ဒီမုိကေရစီကုိ ေမွ်ာ္လင့္ထားတဲ့ ေက်ာင္းသား၊ အလုပ္သမား၊ လယ္သမားနဲ႕ ဒီခ်ဳပ္က ကုိမ်ဳိးရန္ေနာင္သိန္းပင္ ဖမ္းဆီးခံရတာ၊ ေထာင္က်ခံရတာ စတဲ့ ဒီမုိကေရစီ ပိတ္ပင္ခံရမႈေတြပဲ ရလုိက္တယ္။ အနာဂတ္ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ေတြ ဘယ္ေရာက္ကုန္ၿပီလဲ။
ဒီခ်ဳပ္အေနနဲ႔ အစုိးရပုိင္းနဲ႔ ပါတီအပုိင္းရယ္လုိ႔ ၂ ပုိင္းရွိရာမွာ အစုိးရအပုိင္းက တာဝန္ မေက်တာ ဝန္ခံသြားၾကၿပီ။ ပါတီအပုိင္းမွာ ၾကည့္ေတာ့ ညီညြတ္မႈ ၿပိဳကြဲေနတာ အထင္အရွားေတြ႔ေနရတယ္။ လူသိထင္ရွား ရွမ္းျပည္နယ္ဒီခ်ဳပ္ေတြ ထုတ္လုိက္ရတာ-ဒီခ်ဳပ္အမႈေဆာင္ ေတြထဲက တေယာက္ တေပါက္ကိစၥ၊ အစိုးရနဲ႔ ပါတီထဲမွာ ေအာက္ေျခလြတ္ ဘဝင္ျမင့္ေနတဲ့သူေတြေၾကာင့္ လူထုရဲ႕ ဒဏ္ခတ္ခံရလိမ့္မယ္လို႔ ပါတီေခါင္းေဆာင္ေတြက ေျပာေနရတာေတြဟာ စစ္တပ္အႀကိဳက္၊ ႀကံ့ဖြံ႔အႀကိဳက္ျဖစ္ေနတယ္။ ပုိထင္ရွားတဲ့ စာရင္းဇယားတခုက “ရန္ကုန္တုိင္း လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ၄၅ ဦး ရွိတဲ့အနက္ ၃၀ ေက်ာ္ေလာက္က မသင့္မတင့္ ျဖစ္ေနတယ္”လုိ႔ ထုတ္ျပန္လာ ပါတယ္။(ကုိယ့္ပါတီကုိေတာင္ ရင္ၾကားမေစ့ႏုိင္ပါလား။) ဒါေပမဲ့ ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကေတာ့ ေနရာေစ့ဝင္ၿပိုင္မယ္၊ ေနရာတုိင္းမွ ႏုိင္ရမယ္လို႔ ေျပာထားခဲ့တယ္။

ႀကံ့ဖြံ႔။ ။ သူလည္း ေနရာေစ့ ဝင္ၿပိဳင္မယ့္ အဖြဲ႔ျဖစ္တယ္။ လစ္လပ္မဲဆႏၵနယ္ ၃၄ ေနရာအနက္ အခုက်င္းပမယ့္ ၁၉ ေနရာစလံုး ဝင္ၿပိဳင္မယ့္ ကုိယ္စားလွယ္အားလံုး အႏုိင္ရေအာင္ စီမံထားတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒီပါတီအေၾကာင္း ခုအခ်ိန္ ေျပာရာမွာ စိတ္ဝင္စားစရာ ၂ ခ်က္ ရွိပါတယ္။ (၁) က ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဖ႐ုိဖရဲျဖစ္သြားၿပီးတဲ့ေနာက္ ဥကၠ႒ အသစ္တေယာက္ တက္လာတာ ျဖစ္တယ္။ စစ္ဗုိလ္ေဟာင္းပါပဲ။ (၂) ေနာက္တခ်က္က သူ႔ပါတီရဲ႕ ေပၚလစီ ေၾကညာခ်က္ျဖစ္တယ္။ ဒီအထဲမွာ ဒီမုိကေရစီေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရးစတာေတြဟာ လက္ေတြ႔မွာ ကုိ႔ယုိ႔ ကားယားေတြခ်ည္းပဲ။ ဒီမုိကေရစီေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ဟူသည့္ အသံုးအႏႈန္းမ်ားသည္ လက္ေတြ႔မက်ဘဲ လူ႔အခြင့္အေရး ကုိ အေၾကာင္းျပၿပီး အမ်ိဳး ဘာသာ သာသနာကုိ ထိခုိက္ႏုိင္သည္/ မိမိတုိ႔ပါတီ၏ ဦးစားေပးေဆာင္ရြက္မည့္လုပ္ငန္းစဥ္သည္ အမ်ိဳးဘာသာ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး ျဖစ္သည္/ ျပည္သူလူထု၏ စားဝတ္ေနေရးႏွင့္ လံုၿခံဳေရးသည္ ဒုတိယ ဦးစားေပးျဖစ္ၿပီး လူ႔အခြင့္အေရးထက္ အေရးႀကီးသည္.... လုိ႔ သူ႔အင္တာဗ်ဴးမွာ ေျပာခဲ့ တယ္။ ကြယ္လြန္သူဝန္ႀကီး ဦးေအာင္ေသာင္းရဲ႕ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြမို႔ အသစ္မဟုတ္ပါဘူး၊ စစ္တပ္ရဲ႕ မူဝါဒေတြနဲ႔ စည္းမကြဲလွပါဘူး။ ဦးေအာင္ေသာင္း လက္ထက္က ေပၚေပါက္ခဲ့တဲ့ လူမ်ိဳးေရး ဘာသာေရး ထိပ္တုိက္ေတြ႔မႈမ်ား အၾကမ္းဖက္သတ္ျဖတ္မႈမ်ားဆီ ဦးတည္ထားမို႔ အႏၱရာယ္ ႀကီးလွပါတယ္။

တစည။ ။ ကလည္း ေနရာေစ့ၿပိဳင္မယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ သူတုိ႔လည္း တႏုိင္ငံလံုး ၿပိဳင္ခဲ့ၿပီ။ ၁ ေနရာသာ ရခဲ့ေပမယ့္ ဘ႑ာေရး ေတာင့္တဲ့ပါတီမို႔ ၿပိဳင္ႏုိင္ၾကပါတယ္၊ အမာခံ ေကဒါႀကီးေတြကလည္း အသက္အရြယ္ ႀကီးကုန္ၾကပါၿပီ။ ျပန္လည္ဖြဲ႔စည္းမႈေတြ လုပ္လုိက္ၾကေပမယ့္ ႏုပ်ိဳသစ္လြင္ မလာပါဘူး။ ႀကံ့ဖြံ႔က ေနာင္ ၅ ႏွစ္ ေနာင္ ၁၀ ႏွစ္ ေၾကြးေၾကာ္သံတင္ စိတ္ကူးယဥ္ထားၾကေပမယ့္ သူတို႔ စိတ္ကူး မယဥ္ႏုိင္ၾကပါဘူး။
ျပည္မထဲက က်န္တဲ့ပါတီေတြကေတာ့ အိမ္ျဖည့္အဆင့္ပဲ ရွိပါတယ္။ ပါတီႀကီးေတြ အဓိက ၿပိဳင္ရမွာက တုိင္းရင္းသား ပါတီေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ လက္ရွိဒီခ်ဳပ္အေနအထားအရ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေလာက္ေတာ့ မႏုိင္ႏုိင္ဘူး....လုိ႔ တြက္ပါတယ္။ မႏုိင္လည္း သူတုိ႔အဖုိ႔ လႊတ္ေတာ္နဲ႔ အစုိးရ အဖြဲ႔အေနအထားကုိ ဒီအတုိင္း ဆက္ထိန္းထားႏုိင္မွာပါ။

(၅)
တုိင္းရင္းသားမ်ားနဲ႔ NCA ကိစၥ

- တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္းအားလံုး ထက္ေရာက္ခြင့္ရမွသာ တႏုိင္ငံလံုး အတုိင္းအတာေဆာင္တဲ့ စစ္မွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကုိ တက္လွမ္းႏုိင္မယ္လုိ႔ ယံုၾကည္ေၾကာင္း၊ ခ်န္လွပ္ထားတဲ့ ၃ ဖြဲ႔ကုိ ဖိတ္ၾကားဖုိ႔ ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြနဲ႔ လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔ေတြက ညီလာခံ ပူးတြဲ က်င္းပေရးေကာ္မတီစည္းေဝးပြဲမွာ တုိက္တြန္းခဲ့ၾကတယ္။
- ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က UNFC ကုိ လက္မွတ္ အရင္ထုိး၊ က်န္တာေတြ ေနာက္မွ ေျဖရွင္းဆိုတဲ့သေဘာထား
- ကာခ်ဳပ္ကေတာ့ လက္နက္အရင္စြန္႔ဖုိ႔ ေျပာထားခဲ့တယ္
- ဒီ ၃ ဦးရဲ႕ အျမင္အယူအဆေတြ မတူၾကတာကေတာ့ ျမင္တဲ့အတုိင္းပဲ။ သိပ္သိသာတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ ၅ ႏွစ္ ၾကာဦး မယ္လုိ႔ NCA တာဝန္ခံတဦးက ေျပာခဲ့တာျဖစ္မယ္။
ဒီအေျခအေနမွာ စစ္တပ္ ဘာလုပ္ေနသလဲ။ တုိက္ပြဲေတြ ဆက္တုိက္ေဖာ္ေနတယ္။ လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြအတြင္း သပ္လွ်ိဳတဲ့ လုပ္ငန္းလုပ္တယ္။ ဝနဲ႔ မုိင္းလားကိစၥ၊ RCSS နဲ႔ TNLA ထိပ္တုိက္တုိးမႈ၊ DKBA အတြင္း ခေလာက္ဆန္မႈစတာေတြမွာ သူ႔လက္ရာေတြ မကင္းဘူး။ အားနည္းသြားတဲ့အပုိင္းကုိ ဝင္စားတယ္။ ခ်ဳပ္လုိက္ရင္ တျပည္လံုး မတည္မၿငိမ္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေနတယ္။
ဒီအခ်ိန္မွာပဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ စကားတခြန္း ကၽြံထြက္သြားတာ ရွိတယ္။ ဂ်ပန္ျပည္မွာ ေျပာခဲ့တာ ျဖစ္တယ္။ “ျပည္တြင္းစစ္ မရပ္စဲတာရဲ႕ အဓိက အခက္အခဲက စစ္မရပ္ခ်င္တဲ့ စိတ္ဓာတ္ေတြေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္”....ဆိုတဲ့စကား၊ မွားသလား ဆိုေတာ့ မမွား ဘူး။ ပညာရွိ ဆန္ဆန္ ေျပာလုိက္တာပါ။ ျပႆနာတက္သြားတာက အဲဒီစိတ္ဓာတ္မ်ိဳး ဘယ္သူ႔ဆီမွာ ရွိသလဲ ....ဆုိတာ ထည့္ေျပာမသြား တာပဲ။ ဒီစိတ္ ဓာတ္မ်ိဳးက စစ္နဲ႔အက်ိဳးရွိေနတဲ့ စစ္ေၾကာင့္ အာဏာကုိင္ထားႏုိင္တဲ့ စစ္အုပ္စုဆီမွာပဲ ရွိတာျဖစ္တယ္။ တုိင္းရင္းသား တဦးက ေတာ့ “ထုိးစစ္ လုပ္ေနတဲ့ သူဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မလုိလားလို႔ပဲ” .... လုိ႔ ေထာက္ျပသြားတယ္။
(၆)
နိဂံုး
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က “ဗမာျပည္ဟာ သမုိင္းသစ္ကုိ ေရးထိုးခ်ိန္” လုိ႔ သတ္မွတ္ ေျပာဆုိထားတယ္။
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ စုိးရိမ္ေနတာက ခ႐ုိနီကိစၥ။ လယ္ယာ အေျခခံႏုိင္ငံမွာ စုိက္ရသမွ် အကုန္စုိက္၊ စားရသမွ် အကုန္စား၊ လူဦးေရ ၇၀ ရာခုိင္ႏႈန္းအထိ ရွိတဲ့ လယ္သမားအေရးကုိ အဓိက အာ႐ံုစုိက္ ေျဖရွင္းရမယ့္အစား ခ႐ုိနီေတြက စားရသမွ် အကုန္စား၊ ဝါးရသမွ် အကုန္ဝါးခဲ့ တယ္။ ေလယာဥ္ကြင္းလည္း မေရွာင္၊ တံတားေတြ၊ လမ္းေတြ၊ ဓာတ္သတၱဳေတြ၊ လက္နက္ခဲယမ္း၊ ေလယာဥ္၊ သံခ်ပ္ကာကား၊ အေျမာက္၊ တင့္ကား အကုန္ ဝါးခဲ့တယ္။ ေျမႀကီးေတြေတာင္ အလြတ္မေပး ဧကသိန္းခ်ီ ဝါးခဲ့တယ္။ ခုလည္း ဝါးၾကေတာ့မယ္။ လူတန္းစား ကြာဟခ်က္ ႀကီးၿပီး မခံမရပ္ႏုိင္ျဖစ္ၾက မွာ စုိးရိမ္ပါတယ္။

ေနာက္တခုက NCA ကိစၥမွာ စစ္တပ္သေဘာထားအတုိင္း သတ္မွတ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္လုိက္မွာကုိ ျဖစ္တယ္။
ဆင္းရဲတြင္းနက္သထက္ နက္လာၿပီျဖစ္တဲ့ ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ ဒီထက္ပိုၿပီး ဆင္းရဲဒဏ္ကုိ ခံႏုိင္ၾကေတာ့မယ္ မထင္ဘူး၊
‘သမုိင္းသစ္’ဆိုတာ ေကာင္းေသာသမုိင္း ျဖစ္ဖုိ႔လုိပါတယ္။
သမိုင္းသစ္ကို ၂၀၀၈ ေအာက္က ေရးထိုးလို့မရေၾကာင္း ဒီခ်ဳပ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား ျမင္သိလာတဲ့အထိ လူထုကစိတ္ရွည္သည္းခံ ေစာင့္ဆိုင္းေနလိမ့္မယ္လို့ ယူဆေနရင္ေတာ့ သမိုင္းသင္ခန္းစာ မယူတတ္တာပဲ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္၊
(၇၊ ၁၁၊ ၂၀၁၆)

read more