မျိုးမြင့်ချို: ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအတြင္းက ဥပေဒအခ်င္းခ်င္းပဋိပကၡျဖစ္ေနမႈမ်ား (အပိုင္း ၃)(ဦးမ်ိဳး-ဥပေဒ)

၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအတြင္းက ဥပေဒအခ်င္းခ်င္းပဋိပကၡျဖစ္ေနမႈမ်ား (အပိုင္း ၃)(ဦးမ်ိဳး-ဥပေဒ)

ေရးတာက (ဦးမ်ိး) ဥပေဒ

(ယူတာကဒီေနရာ) http://www.dpnsburmese.org/?p=3091

အခန္း (၄)

ဥပေဒျပဳေရး

ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္

လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္စနစ္ကိုက်င့္သုံးထားေၾကာင္းေတြ႔ရေပသည္။ ပုဒ္မ ၇၄ အရ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္တြင္ပါ၀င္ေၾကာင္းေတြ႔ရသည္။
၇၄ (က) ႏွင့္ ၇၄ (ခ) တြင္ ပုဒ္မ ၁၀၉ ႏွင့္ပုဒ္မ ၁၄၁ ပါ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ကအမည္စာရင္းတင္သြင္းသည့္ တပ္မေတာ္သားလႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ေပါင္း ၁၆၆ ဦးရွိသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ဤသည္ မွာ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကို အထူးျခားဆုံးဖြဲ႔စည္းပုံ ျဖစ္သြားေစပါသည္။ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္သည္ ဥပေဒျပဳအာဏာကုိက်င့္သုံးသည့္ လႊတ္ေတာ္ျဖစ္ပါသည္။ ဥပေဒျပဳသူထဲတြင္ တပ္မေတာ္သားမ်ားကိုအမည္စာရင္းတင္သြင္း၍ခန္႔အပ္ထားျခင္းမွာ ဒီမုိကေရစီေရြးခ်ယ္ေရးမူကို ဆန္႔က်င္ျပ႒ာန္းထားျခင္းျဖစ္သည္။

ႏုိင္ငံေတာ္အေျခခံမူျဖစ္သည့္ ပုဒ္မ ၂၁ (က) ပါ “ႏုိင္ငံသားတုိင္းသည္ ဤဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒတြင္သတ္မွတ္ထားသည့္ တန္းတူညီမွ်မႈအခြင့္အေရး၊ လြတ္လပ္မႈအခြင့္အေရး၊ တရားမွ်တမႈအခြင့္အေရးတို႔ခံစားခြင့္ရွိသည္” ဟု ျပ႒ာန္းထားခ်က္အရ ႏုိင္ငံသားတုိင္းခံစားခြင့္ရွိသည့္အခြင့္အေရးမ်ားကို တပ္မေတာ္သားလႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ ၁၆၆ ဦးက လုယက္ယူထားသည္ကုိ ကြက္ကြက္ကြင္းကြင္း ေတြ႔ရွိရပါသည္။

အေျခခံမူႏွင့္ဆန္႔က်င္သည့္ပုဒ္မတုိင္းကို ပယ္ဖ်က္ပစ္ရပါမည္။ ထို႔ျပင္ ႏုိင္္ငံသားမ်ား၏မူလအခြင့္အေရးကို ျပ႒ာန္းထားသည့္ ပုဒ္မ – ၃၄၇ ပါ “ႏုိင္ငံေတာ္သည္ မည္သူ႔ကိုမဆို ဥပေဒအရာတြင္တန္းတူညီမွ်အခြင့္အေရး ရရွိေစရမည္။ ထုိ႔ျပင္ ဥပေဒ၏အကာအကြယ္ကိုလည္း တန္းတူညီမွ်စြာရယူပိုင္ခြင့္ေပးရမည္” ဟုလည္း ျပ႒ာန္းထားခ်က္ကိုပါ ဆန္႔က်င္ေနပါသည္။ လူသားလူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္္ရာတန္းတူညီမွ်မႈကို ေလးစားလုိက္နာသင့္ပါသျဖင့္ ပုဒ္မ ၁၀၉ ႏွင့္ပုဒ္မ ၁၄၁ တို႕ သည္ လုံး၀ပယ္ဖ်က္ပစ္ရမည့္ပုဒ္မစာရင္းတြင္ ထိပ္ဆုံးမွာထားသင့္ပါသည္။

တဆက္တည္းေဖာ္ျပလုိသည္မွာ အထက္ပုဒ္မ ၂၁ (က) ပါအေျခခံမူကုိ ေဖာက္ဖ်က္ျပ႒ာန္းသည့္ ေနာက္ထပ္ပုဒ္မတခုမွာ ပုဒ္မ ၁၂၁ (ည) ပါ

“ေအာက္ပါပုဂၢိဳလ္မ်ားသည္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ပုိင္ခြင့္မရွိေစရ -

(ည) ႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္း၊

ႁခြင္းခ်က္။ ။ ယင္းစကားရပ္သည္ – ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒအရဖြဲ႔စည္းေသာလႊတ္ေတာ္မ်ားႏွင့္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားတြင္ ေရြးခ်ယ္ခန္႔အပ္ျခင္းခံရသည့္တပ္မေတာ္သားမ်ားအပါအ၀င္ ႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္းမ်ားႏွင့္မသက္ဆုိင္ေစရ”

– ဟုျပ႒ာန္းခ်က္ျဖစ္သည္။ ႁခြင္းခ်က္စကားရပ္သည္ အေျခခံမူကိုခ်ိဳးေဖာက္၍ မရပါ။ ဤပုဒ္မသည္ ႏုိင္ငံ့၀န္ထမ္းမ်ားကိုခြဲျခားလုိက္သည့္ ဥပေဒပုဒ္မလည္းျဖစ္ေနပါသည္။ ျပစ္မႈဆုိင္ရာဥပေဒအရျပ႒ာန္းခ်က္တြင္လည္း တပ္မေတာ္သားမ်ားမွာႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္းျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ စကားရပ္မ်ားအဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ဥပေဒအရလည္း ေထာက္ခံထားၿပီးျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဤပုဒ္မကိုလည္း မလႊဲမေသြဖ်က္သိမ္းပစ္ရပါမည္။

ထို႔ျပင္ တိုင္းေဒသႀကီးလႊတ္ေတာ္ သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ဖြဲ႔စည္းျခင္းပုဒ္မ ၁၆၁ (ဃ) တြင္ “ပုဒ္မခြဲ (က) ႏွင့္ (ခ) သုိ႔မဟုတ္ ပုဒ္မခြဲ (က) ႏွင့္ (ဂ) တုိ႔အရ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္သည့္လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္စုစုေပါင္း၏သုံးပုံတစ္ပုံႏွင့္ညီမွ်ေသာ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ကဥပေဒႏွင့္အညီအမည္စာရင္းတင္သြင္းသည့္တပ္မေတာ္သား တိုင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား” ဟု ေဖာ္ျပထားပါသျဖင့္ ျပည္နယ္ႏွင့္တုိင္းေဒသႀကီးမ်ားအထိ လႊတ္ေတာ္မ်ားတြင္ ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္းထက္မ်ားေသာ တပ္မေတာ္သားလႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားကို အမည္စာရင္းတင္ခန္႔အပ္ထားသည့္ပုဒ္မမ်ားကိုလည္း တဆက္တည္း ပယ္ဖ်က္ပစ္သင့္ပါသည္။ အေျခခံမူပုဒ္မ ၂၁ (က) ကုိခ်ိဳးေဖာက္ထား၍ျဖစ္ပါသည္။

ဥပေဒျပဳသည့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္အတြင္း၌ လြတ္လပ္မႈအတုိင္းအတာ ကင္းမဲ့ေနသည္ကို ပုဒ္မ ၉၂ (က) တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္ကို ေအာက္ပါအတုိင္းေတြ႔ရသည္။

“ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားသည္ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒပါျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားႏွင့္လည္ေကာင္း၊ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ဆိုင္ရာဥပေဒပါျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားႏွင့္လည္းေကာင္းမဆန္႔က်င္လွ်င္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ပူးေပါင္းေကာ္မတီတုိ႔တြင္ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္ႏွင့္ ဆႏၵမဲေပးပိုင္ခြင့္ရွိသည္။ ထုိသုိ႔ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ပူးေပါင္းေကာ္မတီတုိ႔တြင္ တင္ျပေဆြးေႏြးျခင္း၊ ေဆာင္ရြက္ျခင္းတုိ႔ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္တစ္ဦးအား ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ဆိုင္ရာဥပေဒမွအပ အျခားဥပေဒအရ အေရးယူျခင္း မျပဳရ” ဟု ျပ႒ာန္းထားသည္မွာ မလြတ္လပ္မႈကို ေဖာ္ျပခ်က္တရပ္ျဖစ္ေနပါသည္။

လြတ္လပ္စြာေဆြးေႏြးခြင့္ကို လႊတ္ေတာ္အတြင္း၌ပင္ ေပးအပ္ထားျခင္းကင္းမဲ့သြားပါသည္။ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ဆုိင္ရာဥပေဒပါျပ႒ာန္းခ်က္မ်ား ေျမာက္မ်ားစြာကို ပယ္ဖ်က္ပစ္ရန္၊ ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ရန္ သုံးသပ္စစ္ေဆးရန္ ျဖစ္ႏိုင္ပါဦးမည္ေလာ ေမးခြန္းထုတ္စရာျဖစ္လာပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဤပုဒ္မကုိ လုံး၀ျပင္ဆင္ျပ႒ာန္းသင့္ပါသည္။ လူ႔အခြင့္အေရးစံခ်ိန္စံၫႊန္းမ်ားကုိ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္အတြင္း၌ပင္ ခ်ိဳးေဖာက္ခံေနရသည္ဆုိလွ်င္ လြတ္ေတာ္ျပင္ပ၌ အထူးေျပာစရာပင္ရွိေတာ့မည္မဟုတ္ေတာ့ပါ။

ထုိ႔ျပင္ ႏိုင္ငံသားမ်ား၏မူလအခြင့္အေရးဆုိုင္ရာပုဒ္မ – ၃၅၄ (က) ပါ “မိမိ၏ယုံၾကည္ခ်က္၊ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္မ်ားကုိ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခြင့္၊ ေရးသားျဖန္႔ေ၀ခြင့္” ရွိသည့္မူကုိ ေဖာက္ဖ်က္ဆန္႔က်င္ထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

အထူးသတိထားရန္မွာ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒမွာ ယခုလႊတ္ေတာ္အသီးသီးတြင္တက္ေရာက္ေနေသာ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားမွလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအားလုံးပါ၀င္ေရးဆြဲထားေသာ အေျခခံဥပေဒမဟုတ္ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ လႊတ္ေတာ္အသီးသီးထဲတြင္ အေျခခံဥပေဒႏွင့္ပတ္သက္၍ေ၀ဖန္သုံးသပ္ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္မ်ားကို လြတ္လပ္စြာေျပာဆုိပိုင္ခြင့္ ေပးရပါမည္။ လႊတ္ေတာ္တြင္းတုိက္ပြဲမ်ားကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႕႔ရွိေစရပါမည္။ လႊတ္ေတာ္တြင္း လြတ္လပ္စြာေျပာဆုိပိုင္ခြင့္ကို ခ်ဳပ္ခ်ယ္ကန္႔သတ္ထားျခင္းမ်ဳိး လံုး၀ မရွိအပ္ပါ။

၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒႏွင့္ အနည္းငယ္ ႏိႈင္းယွဥ္ေလ့လာသင့္ပါသည္။ ၄၇ အေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၆၅ တြင္ “ဥပေဒျပဳမႈအာဏာသည္ ပါလီမန္တြင္ တည္သည္။ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ လူမ်ိဳးစုလႊတ္ေတာ္တို႔ပါ၀င္သည္” ဟု ေဖာ္ျပသည္။ ပုဒ္မ ၈၃ တြင္ “(၁) ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္တြင္ တရားဥပေဒျဖင့္သတ္မွတ္ထားေသာမဲဆႏၵနယ္မ်ားမွ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္လုိက္သည့္ ကိုယ္စားလွယ္အမတ္မ်ားပါ၀င္ရမည္။

(၂) ဤ လႊတ္ေတာ္အမတ္ဦးေရသည္ လူမ်ိဳးစုလႊတ္ေတာ္အမတ္ဦးေရ၏ ႏွစ္ဆနီးနီး ျဖစ္ႏိုင္သမွ် ျဖစ္ေစရမည္” ဟု သာ ေဖာ္ျပထားပါသည္။ တပ္မေတာ္သားလႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ တဦး တပါဒမွ ပါ၀င္ျခင္းမရွိခဲ့သည္ကို မ်က္၀ါးထင္ထင္ ေတြ႔ျမင္ႏုိင္ပါသည္။ သမိုင္းအျမင္အသိရွိမွ အလိမ္အညာဘ၀မွ လြတ္ေျမာက္ႏုိင္ပါမည္။ ျပည္သူ႔ဘ၀ထြက္ရပ္လမ္းကုိ ညႊန္ျပႏိုင္ရပါမည္။

တပ္မေတာ္သား ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ား၏အရည္အခ်င္းႏွင့္ တပ္မေတာ္သား အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ား၏အရည္အခ်င္းတို႔ကုိ ပုဒ္မ – ၁၂၂ ႏွင့္ ပုဒ္မ – ၁၅၃ တို႔တြင္ ေဖာ္ျပရာတြင္ “ျပည္သူ႔လြတ္ေတာ္ႏွင့္အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားအတြက္ သတ္မွတ္ထားသည့္အရည္အခ်င္းႏွင့္ ျပည့္စုံရမည္” ဟု ေဖာ္ျပထားပါသည္။ ထုိ႕ေၾကာင့္ ေဖာ္ျပပါအရည္အခ်င္းမ်ားကို စစ္ေဆးရန္လုိပါသည္။ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏အရည္အခ်င္းကို ပုဒ္မ – ၁၂၀ ႏွင့္ ပုဒ္မ – ၁၅၂ တို႔၌ေဖာ္ျပထားရာတြင္ “ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ျခင္းခံသူ၊ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ျခင္းဆုိင္ရာဥပေဒတြင္ သတ္မွတ္ထားသည့္အရည္အခ်င္းႏွင့္ ျပည့္စုံသူ” ဟုလည္းေကာင္း၊ “ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအျဖစ္ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ပုိင္ခြင့္ရွိေသာ အရည္အခ်င္းႏွင့္ျပည့္စုံရမည္” ဟုလည္းေကာင္း ေဖၚျပထားပါသည္။ တပ္မေတာ္သားကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို ေဖာ္ျပခ်က္ပါ အရည္အခ်င္းဆန္းစစ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ကိုက္ညီမႈရွိမရွိ တိုက္ဆိုင္စစ္ေဆးၾကည့္သည့္အခါ စကားရပ္ေဖာ္ျပပါအဓိပၸါယ္မ်ားအရ လုံး၀ကုိက္ညီျခင္းမရွိသည္ကို ေတြ႔ရွိရပါမည္။ အဓိက ေရြးေကာက္ခံပုဂၢိဳလ္မ်ား လုံး၀မဟုတ္ပါသျဖင့္ ပုဒ္မ – ၁၂၂ ႏွင့္ ပုဒ္မ – ၁၅၃ တုိ႔ကိုပယ္ဖ်က္ပစ္ရပါမည္။ အရည္အခ်င္းအေနျဖင့္ျပည့္စုံျခင္းမရွိသည့္ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ခံမဟုတ္သည့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္တပ္မေတာ္သား ၁၆၆ ကို ပါ တပါတည္း လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္အျဖစ္မွ ပယ္ဖ်က္သင့္ပါသည္။

ထို႕ျပင္ တိုင္းေဒသႀကီးလႊတ္ေတာ္ သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္မ်ားတြင္လည္း ပုဒ္မ – ၁၆၁ (ဃ) အရ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္သည့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္စုစုေပါင္း၏ သုံးပုံတစ္ပုံေသာ တပ္မေတာ္သားမ်ားသည္လည္း ပုဒ္မ – ၁၆၉ ပါ တုိင္းေဒသႀကီး သုိ႔မဟုတ္ ျပည္နယ္လြတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏အရည္အခ်င္းမ်ားႏွင့္ ညီၫြတ္ျခင္း မရွိပါ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ပုဒ္မ – ၁၇၁ ကိုလည္း ပယ္ဖ်က္သင့္ပါသည္။ ထည့္သြင္းထားသည့္ သုံးပုံတစ္ပုံေသာတပ္မေတာ္သားဦးေရကိုလည္း တဆက္တည္း ပယ္ဖ်က္သင့္ပါသည္။ ဒီမိုကေရစီနည္းက်ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ျခင္းဆိုင္ရာ ႏုိင္ငံတကာစံခ်ိန္စံၫႊန္းမ်ားအတုိင္း ေလးစားလုိက္နာသင့္ပါသည္။

ဥပေဒျပဳျခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ ကန္႔သတ္ဥပေဒျပဳအာဏာ၊ ႂကြင္းက်န္ဥပေဒျပဳအာဏာႏွင့္ ထပ္တူဥပေဒျပဳအာဏာဟု ႏို္င္ငံတကာတြင္သတ္မွတ္ၾကရာ၌ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ထပ္တူဥပေဒျပဳအာဏာကုိ က်င့္သုံးထားျခင္း မရွိပါ။ ကန္႔သတ္ဥပေဒျပဳအာဏာကုိ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က ပုဒ္မ – ၉၆ ျဖင့္ ဇယား (၁) တြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ ျပည္ေထာင္စုဥပေဒျပဳစာရင္းပါအတိုင္း ယူထားသည့္အျပင္ ပုဒ္မ – ၉၈ တြင္ “ျပည္ေထာင္စု၊ တိုင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္ႏွင့္ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ တိုင္း သို႔မဟုတ္ ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသဦးစီးအဖြဲ႔ဥပေဒျပဳစာရင္းမ်ားတြင္ေဖာ္ျပမထားေသာ အျခားကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္းသည့္ ဥပေဒျပဳပုိင္ခြင့္အာဏာကို ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္သုိ႔အပ္ႏွင္းသည္” ဟု ေဖာ္ျပထားသျဖင့္ ႂကြင္းက်န္ဥပေဒျပဳအာဏာကုိ တုိင္းေဒသႀကီးႏွင့္ ျပည္နယ္မ်ားသုိ႔ခြဲေ၀ေပးထားျခင္းမရွိဘဲ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကရယူထားျခင္းမွာ မသင့္ေတာ္ပါ။

အခ်ိဳ႕ဥပေဒမ်ားကုိ ျပ႒ာန္းရန္မသင့္ေတာ္လွ်င္ ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ျပည္နယ္ႏွင့္တုိင္းေဒသႀကီးတို႔အတူတကြပါ၀င္သည့္
ထပ္တူဥပေဒျပဳအာဏာအေနျဖင့္သာ ခြဲေ၀အပ္ႏွင္းသင့္ပါသည္။ ထိုသို႔အပ္ႏွင္းထားျခင္းမရွိသည့္အတြက္ ျပည္နယ္ႏွင့္ တုိင္းေဒသႀကီးလႊတ္ေတာ္မ်ားဖြဲ႔စည္းထားျခင္းမွာ အဓိပၸါယ္မရွိသလုိျဖစ္ေနပါသည္။

“ဇယား (၁) ျပည္ေထာင္စုဥပေဒျပဳစာရင္း (ပုဒ္မ – ၉၆ ကုိရည္ၫႊန္းသည္)၊ ဇယား (၂) တိုင္းေဒသႀကီး သုိ႔မဟုတ္ ျပည္နယ္ဥပေဒျပဳစာရင္း (ပုဒ္မ – ၁၈၈ ကိုရည္ၫႊန္းသည္) ႏွင့္ ဇယား (၃) ကုိယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရတိုင္း သုိ႔မဟုတ္ ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသဦးစီးအဖြဲ႔၏ ဥပေဒျပဳစာရင္း (ပုဒ္မ – ၁၉၆ ကိုရည္ၫႊန္းသည္)” တို႔ကို အေသးစိတ္ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္လွ်င္ ျပည္နယ္ႏွင့္တုိင္းတို႔တြင္ ထုိက္တန္သည့္ဥပေဒျပဳအာဏာအခြင့္အလမ္း မရွိသည္ကို ေတြ႔ရွိရပါသည္။ အမ်ိဳးသားတန္းတူမႈကိုေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္မည့္ဥပေဒျပဳအာဏာမ်ား လုံး၀ေပးမထားသည္ကို ေတြ႔ရပါသည္။ ထိုသို႔ဆိုလ်င္ ျပည္ေထာင္စုဟု မည္ကဲ့သုိ႔ေခၚဆုိႏိုင္ပါမည္နည္း။

ႏုိင္ငံ၏ ကုန္လုပ္ဆက္ဆံေရးသမိုင္းအရ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးေပါင္းစုံျပည္သူမ်ား၏ ပိုင္ဆိုင္မႈ ၊ ခြဲေ၀မႈ ၊ လူမႈစီးပြား ဆက္ဆံမႈမ်ားကို ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံနိဒါန္းေဖာ္ျပခ်က္ျဖစ္ေသာ လူမ်ိဳးေရးတန္းတူမႈုျဖင့္ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္ရန္ ဥပေဒျပဳေရးကိုအေလးထားရန္ အထူးလုိအပ္ပါသည္။ ဤသို႔ျဖစ္ရန္ဆိုလွ်င္ လူမ်ိဳးတုိင္းတြင္ကုိယ္စီရွိၾကသည့္ နယ္ေျမပုိင္နက္အတြင္း ကုိယ္ပုိင္ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒတရပ္စီ လုိအပ္လွ်က္ရွိသည္ကို ကြက္ကြက္ကြင္းကြင္း ေတြ႔ျမင္ရမည္ျဖစ္ပါသည္။

ႏိုင္ငံတုိင္းတြင္ ကုိယ့္ႏုိင္ငံလြတ္လပ္ေရးအရယူႏုိင္ခဲ့သည့္ႏိုင္ငံႏွင့္ဥပေဒသမိုင္းကုိ အေလးထားေဖာ္ျပၾကသည့္ အစဥ္အလာရွိပါသည္။ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏုိင္ငံ၏ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံအေျခခံဥပေဒ စာမ်က္ႏွာ ၇၃ တြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ စာရင္း ၂ ျပည္နယ္ဥပေဒျပဳစာရင္း ပုဒ္မ – ၉၂ (၂) ကုိၾကည့္ပါ။

“၁။ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာကိစၥမ်ား။

(၁) ဤဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံအေျခခံဥပေဒရွိျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားႏွင့္ မဆန္႔က်င္ေစဘဲ၊ ျပည္နယ္၏ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံအေျခခံဥပေဒျပဳျခင္း” ဟု အတိအလင္းေဖၚျပထားပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပကတိလိုအပ္ခ်က္မ်ားအရ ဤသို႕႔အေလးထားေဖာ္ျပခဲ့သည္မ်ားကုိ မေမ့အပ္ပါေပ။ ယခု လက္ရွိ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္တြင္လည္း ျပည္နယ္ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒမ်ားျပ႒ာန္းရန္လုိအပ္သည္ဟု ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္အသီးသီးက တင္ျပလာလွ်င္ မုခ်ခြင့္ျပဳသင့္ပါသည္။

ဥပေဒၾကမ္း တင္သြင္းျခင္းပုဒ္မ – ၁၉၁ တြင္

“တိုင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားသည္ ဇယား (၂) တြင္ေဖာ္ျပထားေသာ တုိင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္ဥပေဒျပဳစာရင္းပါကိစၥရပ္မ်ားအနက္ တုိင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္အစိုးရကသာ ဥပေဒၾကမ္းတင္သြင္းရမည္ဟု ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ၌သတ္မွတ္ထားသည့္ကိစၥရပ္မ်ားမွအပ က်န္ကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္းေသာဥပေဒၾကမ္းမ်ားကို သတ္မွတ္ထားသည့္နည္းလမ္းမ်ားႏွင့္အညီ တိုင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္သို႔တင္သြင္းခြင့္ရွိသည္” ဟု ေဖာ္ျပထားခ်က္ရွိသျဖင့္ ျပည္နယ္ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒၾကမ္းကို တင္သြင္းခြင့္ရွိမည္ျဖစ္ပါသည္။ ျပည္နယ္ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ေရးဆြဲႏုိင္မွသာလွ်င္ ဇယား (၂) ပါ တုိင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္ဥပေဒျပဳစာရင္းတြင္ေဖာ္ျပထားသည့္ ဥပေဒျပဳက႑ကိစၥရပ္မ်ားထက္ ပိုမိုျပည့္စုံသည့္ဥပေဒျပဳခြင့္ ရလာႏိုင္မည္ျဖစ္ပါသည္။

လတ္တေလာ လက္ေတြ႔ႏိုင္ငံေရးကို ပိုမုိပီျပင္စြာလႈပ္ရွားလာႏုိင္မည့္အေျခအေန အခ်က္အလက္မ်ားကို ဖန္တီးအပ္ပါသည္။ သို႔ျဖစ္ပါ၍ ျပည္ေထာင္စုစစ္စစ္ကိုေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္္မည့္ ဥပေဒျပဳျခင္းမ်ိဳးကုိသာ ေတာင္းဆုိုသြားသင့္ပါသည္။

ဦးမ်ိဳး(ဥပေဒ)

(၁၆- ၅ – ၂၀၁၂)

(အပိုင္း ၄ ကိုဆက္လက္တင္ျပေပးပါမည္)