မျိုးမြင့်ချို: ၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ ေမေဒးေန႔အတြက္ထုတ္ျပန္ေသာ ၿမိဳ့ျပလိင္လုပ္သားမ်ားစာတမ္း အလုပ္ရွင္အလုပ္သမားဆက္ဆံေရး

တိုင္ရီ ဖိနပ္စက္႐ံု အေျခခံအလုပ္သမားအဖြဲ႕အစည္း

Tai Yi Shoes Factory

Basic Labour Organization

႐ံုး - အမွတ္-၁၈၅၊ ၃-လႊာ၊ (ညာ) ဘက္၊ အတြင္းခန္း၊ အခန္း (၂)၊ ၃၈-လမ္း၊ ေက်ာက္တံတားၿမိဳ႕နယ္၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕။ ဖုန္း - ၀၁-၃၈၉၂၉၆

၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ ေမေဒးေန႔အတြက္ ထုတ္ျပန္ေသာ ၿမိဳ႕ျပလိင္လုပ္သားမ်ားစာတမ္း

အလုပ္ရွင္အလုပ္သမား ဆက္ဆံေရး

အႏွိပ္သည္ အလုပ္သမေလးေတြဟာ အႏွိပ္ခန္းပိုင္ရွင္ရဲ့စီမံခန္႔ခြဲမႈေအာက္မွာ ရွိေနၾကပါတယ္။ ေနေရး၊ ထိုင္ေရး၊ စားေသာက္ေရးကအစ အႏွိပ္သည္အလုပ္သမေလးေတြရဲ့စိတ္ပိုင္းဆုိင္ရာထိ အႏွိပ္ခန္းပိုင္ရွင္ေတြက လႊမ္းမိုးမႈရွိေနၾကပါတယ္။ အႏွိပ္သည္အလုပ္သမေတြဟာ အႏွိပ္ခန္းပိုင္ရွင္ထံမွ အနိမ့္ဆံုးလစာကိုရၾကပါတယ္။ အနည္းဆံုး က်ပ္ေငြႏွစ္ေသာင္းမွသံုးေသာင္းထိ လခရတတ္ၾကပါတယ္။ ဧည္သည့္ႏွင့္ႏွိပ္ခ်ိန္တစ္ခ်ိန္ကို တစ္နာရီ (သို႔မဟုတ္) ၄၅ မိနစ္ သတ္မွတ္ထားၿပီး ႏွိပ္ခ်ိန္တစ္နာရီခ်င္းစီအေပၚမွာ ေကာ္မရွင္ရတာျဖစ္ပါတယ္။ ႏွိပ္ခ်ိန္တစ္ခ်ိန္ကို က်ပ္ေငြသံုးေထာင္သတ္မွတ္ေလ့ရွိၿပီး အဲဒီတစ္ခ်ိန္အတြက္ အႏွိပ္သည္အလုပ္သမေလးက ေကာ္မရွင္ခ က်ပ္ေငြငါးရာ (သို႔မဟုတ္) တစ္ေထာင္ ရတတ္ပါတယ္။ တစ္လလံုးမွာ လခႏွင့္ေကာ္မရွင္ေပါင္းရင္ က်ပ္ေငြခုနစ္ေသာင္း (သို႔မဟုတ္) ရွစ္ေသာင္း ရေလ့ရွိပါတယ္။ ဧည့္သည္မ်ားတဲ့ အႏွိပ္သည္အလုပ္သမအမ်ိဳးသမီးေတြဆိုရင္ က်ပ္ေငြတစ္သိန္းေက်ာ္ထိ ရတတ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာထူးျခားတာက အႏွိပ္သည္အလုပ္သမေလးေတြဟာ အေျခခံလစာကိုရရွိေနတယ္။ အက်ိဳးခံစားခြင့္အေနနဲ႔ ေကာ္မရွင္ခကိုရေနတယ္။ အႏွိပ္ခန္းလုပ္ငန္းခြင္စည္းကမ္းေတြကို လိုက္နာေနရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အလုပ္ရွင္အလုပ္သမားဆက္ဆံေရးရွိေနတယ္လို႔ ႐ႈျမင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အႏွိပ္ခန္းေတြဟာ ျမန္မာျပည္တည္ဆဲဥပေဒ (ဥပမာ-ရန္ကုန္ရဲအက္ဥပေဒပုဒ္မ ၃၀(ဃ)အရ တရားမ၀င္ေပမယ့္ အဲဒီ တရားမ၀င္တဲ့အႏွိပ္ခန္းေတြမွာအလုပ္လုပ္ေနရတဲ့ အလုပ္သမေလးေတြကေတာ့ အလုပ္သမားဥပေဒအျမင္အရဆိုရင္ အလုပ္ရွင္အလုပ္သမားဆက္ဆံေရးျဖစ္ေပၚေနလို႔ ဒီကိစၥကို လုပ္သားေရးရာက႑ထဲထည့္သြင္းစဥ္းစားရပါမယ္။

လိင္မႈဆိုင္ရာအဓမၼ အလုပ္ေစခိုင္းမႈ

အႏွိပ္သည္သီးသန္႔အလုပ္ကိုလုပ္သူႏွင့္ လိင္ဆက္ဆံျဖစ္လာေအာင္ ဖိအားေပးၿခိမ္းေျခာက္တာ၊ ဆူပူႀကိမ္းေမာင္းတာ၊ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာညိႇဳးႏြမ္းေအာင္ ျပဳမူေျပာဆိုတာ၊ ဧည့္သည္က ဆက္ဆံလိုေၾကာင္းေတာင္းဆိုေသာအခါ ျငင္းဆန္ရင္ ျငင္းဆန္ခြင့္မရွိေအာင္ဖိအားေပး စည္းကမ္းခ်က္ထုတ္တာမ်ိဳး (ဥပမာ-ဧည့္သည္က လူလဲခိုင္းလွ်င္ ဒါမွမဟုတ္ ဧည့္သည္က အခ်ိန္မေစ့ဘဲ ျပန္ထြက္သြားလွ်င္ လိင္မဆက္ဆံတဲ့အတြက္ လစာျဖတ္ျခင္း၊ ဒဏ္ေၾကးခ်မွတ္ျခင္း၊ အႏွိပ္ခ်ိန္ခံစားခြင့္ေကာ္မရွင္ျဖတ္ေတာက္ျခင္း) တုိ႔ျဖင့္ ဖိအားေပးပါတယ္။ ဒါကလည္း အဓမၼအလုပ္ေစခုိင္းမႈတစ္မ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။

ဒုတိယတစ္မ်ိဳးကေတာ့ အိပ္စက္နားေနခ်ိန္ကို အတိအက်သတ္မွတ္မေပးထားတာပဲျဖစ္ပါတယ္။ ေန႔ဘက္ ဧည့္သည္လာရင္လည္း အႏွိပ္ခန္းရွိလူကုန္ ဧည့္သည္ေရွ့ထြက္ မတ္တပ္ရပ္ျပရတယ္။ ေန႔အခ်ိန္မို႔ ျပႆနာမရွိေပမယ့္ ညဥ့္သန္းေခါင္ေက်ာ္ ဧည့္သည္လာရင္လည္း လူကုန္ထြက္ရပ္ရျပန္တယ္။ ဧည့္သည္က ေရြးေရြး၊ မေရြးေရြး ထြက္ၿပီး မတ္တပ္ရပ္ျပရတယ္။ အိပ္ခ်ိန္ကို ကိုယ္ပိုင္ေရြးခ်ယ္ခြင့္မရွိဘူး။ ဧည့္သည္ဆက္တုိက္လာေနသေရြ႕ တစ္ညလံုးထြက္ထြက္ၿပီး မတ္တပ္ရပ္ျပရတဲ့အတြက္ အိပ္ခ်ိန္ နားခ်ိန္မရွိဘူး ျဖစ္လာတယ္။ ဧည့္သည္ရဲ့ေရြးခ်ယ္မႈကိုလက္မခံဘဲ၊ ထြက္ၿပီး မတ္တပ္မရပ္ဘဲ အိပ္ေနမယ္ဆိုရင္လည္း အတင္းအဓမၼႏိႈးၿပီးထြက္ရပ္ခိုင္းတယ္။ ကိုယ္ပိုင္လြတ္လပ္စြာေရြးခ်ယ္ခြင့္မရွိဘဲ ေစခိုင္းခံရတဲ့အတြက္ အဓမၼအလုပ္ေစခုိင္းမႈေျမာက္တယ္။

အႏွိပ္ခန္းလိင္လုပ္သားေတြရဲ့ကြန္ဒံုးသံုးစြဲႏုိင္မႈ ရွိ/မရွိဆိုတဲ့အေျခအေနဟာ လုပ္ငန္းခြင္အေျခအေနနဲ႔လည္း တုိက္႐ိုက္ပတ္သက္ေနတယ္။ ဖိအားမ်ားတဲ့အႏွိပ္ခန္းလုပ္ငန္းခြင္အေျခအေနမ်ိဳးမွာ လိင္လုပ္သားေတြရဲ့စိတ္ပိုင္းဆုိင္ရာသိမ္ငယ္မႈ ျမင့္မားေနတယ္။ ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔လည္း ပတ္သက္ေနတယ္။ ျမန္မာ့လူေနမႈစ႐ိုက္ႏွင့္ယဥ္ေက်းမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ လိင္မႈလုပ္ငန္းကို ရွက္ဖြယ္လုပ္ငန္းလို႔ သတ္မွတ္ထားၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အႏွိပ္ခန္းလိင္လုပ္သားေတြဟာ သိမ္ငယ္စိတ္ျမင့္မားေနၾကတယ္။ အက်ိဳးဆက္အေနနဲ႔ ေဖာက္သည္ရဲ့အကာအကြယ္မဲ့ဆက္ဆံေရးကို လိုက္ေလ်ာမိၾကတာျဖစ္တယ္။ ပုဂၢလိကတစ္ကိုယ္ေတာ္ လိင္မႈ၀န္ေဆာင္ေပးသူ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးခ်င္းစီ(ဥပမာ- ပန္းဆိုးတန္းကားမွတ္တုိင္၊ ဘူတာ႐ံုဂံုးတံတားေအာက္ႏွင့္ တိုက္ခန္းမ်ားရွိ ဖုန္းျဖင့္ အေခၚလက္ခံအမ်ိဳးသမီးမ်ား) ႏွင့္ အႏွိပ္ခန္းလိင္လုပ္သားမ်ား၏စိတ္ခံစားမႈ၊ မိမိကိုယ္ကိုမိမိယံုၾကည္မႈ ကြာျခားပါတယ္။ တစ္သီးပုဂၢလလုပ္သူေတြက ကိုယ္ပိုင္စည္းမ်ဥ္းေတြနဲ႔ ေဖာက္သည္ကိုဆက္ဆံၾကေပမယ့္ အႏွိပ္ခန္းလိင္လုပ္သားေတြကေတာ့ အလုပ္ရွင္၊ အလုပ္သမားဆက္ဆံေရးအျပင္ အဓမၼအလုပ္ေစခုိင္းမႈ ဆက္ဆံေရးေတြေၾကာင့္ သိမ္ငယ္စိတ္ပိုမိုျမင့္မားေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ထိုနည္းတူစြာပဲ အျခားျဖစ္ႏုိင္ေသာ လိင္လုပ္သားမ်ားလည္းရွိပါေသးတယ္။ ဆင္ေျခဖံုးရပ္ကြက္ေတြမွာ၊ ဒါမွမဟုတ္ တုိက္ခန္းေတြနဲ႔ျပည့္တန္ဆာမ်ားသီးသန္႔ထားရွိတဲ့အိမ္ေတြလည္း ရွိပါေသးတယ္။ သူတုိ႔ကို အကူအညီေပးဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။ အလုပ္ရွင္ရဲ့ႀကီးၾကပ္မႈနဲ႔ ခႏၶာအငွားလိုက္ရသူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဖာက္သည္ၾကည္ျဖဴဖို႔ လုပ္ငန္းခြင္စည္းကမ္းေတြကိုလိုက္နာရပါတယ္။ ေခါက္ေၾကးနဲ႔ေကာ္မရွင္ ရတာဆိုေပမယ့္ လိင္လုပ္ငန္းလုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ဆက္ဆံေရး မဟုတ္ျပန္ပါဘူး။ အဲဒီ ျပည့္တန္ဆာေတြနဲ႔ အိမ္ရွင္ျပည့္တန္ဆာေခါင္းေတြဟာ အလုပ္ရွင္အလုပ္သမားဆက္ဆံေရးပဲ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ သူတုိ႔ကို လိင္ပညာေပးဖို႔ အကာအကြယ္သံုးစြဲဖို႔တုိက္တြန္းႏုိင္ဖို႔ အနည္းငယ္ခက္ခဲႏုိင္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ အႏွိပ္ခန္းပိုင္ရွင္အပါအ၀င္ ျပည့္တန္ဆာေခါင္းအိမ္ေတြဟာ စားသံုးသူေဖာက္သည္ေတြကိုသာ ႀကိဳဆိုလက္ခံႏုိင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ပညာေပးေရး၊ ကြန္ဒံုးသံုးစြဲေရး၊ အလုပ္ခ်ိန္ကန္႔သတ္ေရး၊ က်န္းမာေရးလံုၿခံဳမႈရရွိေရးဆိုတဲ့ လူမႈလြတ္လပ္ခြင့္ေတြအတြက္ ေဆြးေႏြးခြင့္၊ ေတြ႔ဆံုခြင့္ ခြင့္ျပဳၾကမွာ ဟုတ္ပါဘူး။ အလုပ္ရွင္ေတြက အဲဒီေလာက္သေဘာထားႀကီး အျမင္က်ယ္မွာလည္းမဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီေတာ့ ဘယ္လိုခ်ဥ္းကပ္ေဆာင္ရြက္မလဲဆိုတာ နည္းလမ္းရွာေဖြသင့္ပါတယ္။

ျပႆနာကို ႐ႈျမင္ပံု

အႏွိပ္ခန္းေတြ၊ ဇိမ္ခန္းေတြရွိတာ အရွိတရားျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခန္းေတြကို မွီခိုအသက္ေမြးေနရတဲ့ လိင္လုပ္သားေတြကလည္း အရွိတရားျဖစ္ပါတယ္။ ၿမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး႐ံုးေတြက အလွျပင္ခန္း (Beauty Saloon) လိုင္စင္ထုတ္ေပးဖူးတယ္ဆိုတာလည္း အရွိတရားပါပဲ။ လတ္တေလာမွာ ျငင္းဖ်က္လုိ႔မရတဲ့ အျဖစ္တရားေတြျဖစ္ပါတယ္။

စနစ္ေၾကာင့္ပါလို႔ ယိုးစြပ္ေန႐ံုနဲ႔လည္း ဒီျပႆနာကေျပလည္မသြားဘူး။ အစိုးရစနစ္ကို မီးေမာင္းထိုးျပန္ရင္ တစ္ၿမိဳ႕နယ္ ဇိမ္ခန္းတစ္ခု ႏွစ္ခုေလာက္ကို အေရးယူျပမယ္။ ဒါေပမဲ့ လိုင္စင္ကေတာ့ ပံုႏွိပ္နဲ႔႐ိုက္ထုတ္သလို ထပ္ထြက္ေနမွာပဲ။ အျခားေနရာမွာ ေနာက္တစ္ခု ထပ္ေပၚလာတာပဲ အဖတ္တင္မယ္။ ဘာမွမထူးဘူး။ ဥပမာ-လိင္လုပ္သားကို အသိအမွတ္မျပဳေသးဘူး။ လိင္လုပ္သားအမ်ားအျပားျဖစ္တည္မႈအရွိတရားကလည္း တန္႔ရပ္မသြားဘူး။

အစိုးရေၾကာင့္ပါလို႔ ဇြတ္အျပစ္ပံုခ်ေလေလ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔လို အလုပ္သမားအေရးေဆာင္ရြက္ သူေတြမွာလည္း တာ၀န္မကင္းျပန္ဘူး။ ဥပေဒက လိင္လုပ္သားကိုအသိအမွတ္မျပဳတဲ့အတြက္ အစိုးရကဖမ္းဆီးေထာင္ခ်တာကိုပဲ လုပ္ႏုိင္တယ္။ သူတုိ႔ လူမႈတည္ၿငိမ္ေရးပ်က္သြားတာပဲ အဖတ္တင္တယ္။ အလုပ္သမားအေရးေဆာင္ရြက္တဲ့ကၽြန္ေတာ္တုိ႔က သူတုိ႔အတြက္ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းသစ္ကို ရွာမေပးႏုိင္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အစိုးရရဲ့စနစ္ေၾကာင့္ပါလို႔ ဇြတ္ထိုးႏွက္မိေလေလ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ့ လိင္လုပ္သားေတြဘ၀ ထမင္းလုပ္နဲ႔ေ၀းေလေလပဲ။ ဒါလည္း အစြန္းတစ္ပါးပါပဲ။

ေနာက္ အစြန္းတစ္ပါးလည္း ရွိေသးတယ္။ အစိုးရစနစ္ကေတာင္ လိင္လုပ္သားကို အကာအကြယ္မေပးေသးတာ၊ ဥပေဒကေတာင္အသိအမွတ္မျပဳတာ ဘယ္လိုတရား၀င္ကူညီႏုိင္မွာလဲလို႔ စဥ္းစားၾကတယ္။ လိင္လုပ္သားအခြင့္အေရးကာကြယ္တဲ့ဥပေဒ ဘယ္ေတာ့ထြက္လာမယ္မွန္းေတာ့ မသိဘူး။ ေရာဂါကူးစရာရွိတာကေတာ့ ဥပေဒကို ေစာင့္ေနမွာမဟုတ္ဘူး။ နာရီမလပ္၊ စကၠန္႔မလပ္ ေရာဂါကူးေနေတာ့မွာပဲ။ အစိုးရကပဲ အစစအရာရာေျဖရွင္းဖို႔တာ၀န္ယူရမွာျဖစ္တယ္လို႔ယူဆတဲ့ အစြန္းတစ္ပါးရယ္၊ အစိုးရကတာ၀န္မယူလို႔ ငါတုိ႔လည္းမတတ္ႏုိင္ဘူးဆိုတဲ့ အစြန္းတစ္ပါးရယ္ကို ေရွာင္ရပါလိမ့္မယ္။

ဘယ္လိုခ်ဥ္းကပ္မလဲ

ကူးစက္ခံရမွကုသတာထက္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္တာ ပိုေကာင္းပါတယ္။ ဘယ္လိုကာကြယ္ၾကမလဲ ေမးခြန္းထုတ္စရာပါ။ ဟုတ္ပါတယ္။ အစြန္းႏွစ္ပါးကိုေရွာင္တဲ့နည္းလမ္း ရွိကိုရွိႏုိင္ပါတယ္။ ပထမအခ်က္ကေတာ့ လိင္လုပ္သားနဲ႔ ထိေတြ႔ႏိုင္မယ့္အခြင့္အလမ္းကိုရွာေဖြရပါမယ္။ အႏွိပ္ခန္း၊ ဇိမ္ခန္း၊ အလုပ္ရွင္ ဒါမွမဟုတ္ မန္ေနဂ်ာထံမွာ ခြင့္ေတာင္းၾကည့္ပါမယ္။ အခမဲ့ ေသြးစစ္ေပးေရးကူညီဖို႔ကေန စတင္ေမတၱာရပ္ခံရပါမယ္။ လုပ္ငန္းခြင္က်န္အေရးကူညီခြင့္ေပးဖို႔ ပန္ၾကားရပါမယ္။ လိင္လုပ္သားေတြနဲ႔ တကယ္ေတြ႕ခြင့္ရတဲ့အခါ ေသြးအခမဲ့စစ္ႏိုင္ခြင့္ကိစၥ၊ လိုအပ္ရင္ဆက္သြယ္ႏုိင္ဖို႔ကိစၥ မိတ္ဆက္ရပါမယ္။ တဆက္တည္းမွာပဲ လုပ္ငန္းခြင္လိုအပ္ခ်က္အရ ကြန္ဒံုးလိုအပ္မယ္ဆိုရင္ လွဴဖို႔လည္းပါေၾကာင္း၊ ယူလာေၾကာင္း စကားစပ္ၾကည့္ပါမယ္။ သူတုိ႔ရဲ့တံု႔ျပန္မႈကို အကဲခတ္ၾကည့္ပါမယ္။ မ်က္လံုးေတြမွာ စိတ္၀င္စားမႈမျပဘူးဆိုရင္ စကားလမ္းေၾကာင္းလႊဲၿပီး ေစာ္ကားတာမဟုတ္ဘဲ လိုအပ္ရင္လွဴဖို႔သာျဖစ္ေၾကာင္းပါေျပာၿပီး HIV/AIDS ပညာေပး လက္ကမ္းစာေစာင္ေတြကို ေ၀ငွရပါမယ္။ ကိုယ့္အခ်င္းခ်င္းလည္း တရင္းတႏွီးေျပာဆိုေဆြးေႏြးဖလွယ္ဖို႔ အားေပးစကား ေျပာရပါမယ္။

ပိုင္ရွင္ကို၊ မန္ေနဂ်ာကို ခြင့္ေတာင္းလို႔မရႏုိင္ဘူးဆိုရင္ အေႏွာင့္အယွက္ေပးတာမဟုတ္ေၾကာင္း၊ လိုအပ္ရင္ အကူအညီေတာင္းႏုိင္ေၾကာင္း ဆက္သြယ္ရမယ့္လိပ္စာကို ေပးထားခဲ့ပါမယ္။ တသီးပုဂၢလ ပရဟိတကူညီေပးလိုသူသာျဖစ္ေၾကာင္း၊ မည္သည့္အဖြဲ႔အစည္းကမွမဟုတ္ေၾကာင္း၊ စိတ္တူရာညီအစ္ကိုမ်ား အတူတူအလုပ္လုပ္ျခင္းသာျဖစ္ေၾကာင္း ေတာင္းပန္ေျပာဆိုပါမယ္။ ဒီလိုေျပာရတာကလည္း ဒီလိုလုပ္ငန္းလိုင္စင္ရထားတဲ့လုပ္ငန္းရွင္ဆိုတာ ေဒသဆုိင္ရာအာဏာပိုင္ကို အိတ္ထဲထည့္ထားႏုိင္ၾကတာ၊ သူမေက်နပ္လို႔လက္တုိ႔လိုက္ရင္ ကူညီတဲ့လက္ေတြ လက္ထိပ္နဲ႔ေတြ႔သြားႏုိင္ပါတယ္။ ဒါကိုလုပ္ဖို႔ အဖြဲ႔အစည္းမွတ္ပံုတင္ခြင့္လည္းမရႏုိင္ေတာ့ အသင္းအဖြဲ႔ပံုစံရပ္တည္လႈပ္ရွားတာဟာ သိကၡာဆည္မယ့္အစိုးရအတြက္ ႐ံုးတင္ဖို႔ အကြက္ေတြ႔သြားႏုိင္ပါတယ္။ အဆင္မေျပရင္ ဆိုင္ကိုမွတ္ထားၿပီး ေဖာက္သည္အျဖစ္ျပန္၀င္ပါမယ္။ လိင္လုပ္သားေတြကို တစ္စုတစ္စည္းထဲမေတြ႔ႏုိင္ေပမယ့္ တစ္ဦးခ်င္းေတြ႔ႏိုင္မယ့္အခြင့္အလမ္းကို ရရွိႏုိင္ပါတယ္။ လိင္လုပ္သားကိုေတြ႔ရဖို႔အာ႐ံုစိုက္တာဟာ အေၾကာင္းရွိပါတယ္။

ၿမိဳ႕ေနလိင္လုပ္သား

ၿမိဳ့ေနလိင္လုပ္သားနဲ႔ နယ္ကတက္လာတဲ့လိင္လုပ္သားဆိုၿပီး ႏွစ္မ်ိဳးရွိပါတယ္။ ၿမိဳ့ေနလိင္လုပ္သားေတြ အကာအကြယ္သံုးစြဲရေကာင္းမွန္းသိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတုိ႔လည္း ေရရွည္မွာထိေတြ႔မႈပူတဲ့ဒဏ္ကိုမခံႏုိင္တဲ့အတြက္ အကာအကြယ္မသံုးစြဲတတ္ၾကပါဘူး။ လူမႈစိတ္ပညာအရ ေလ့လာတဲ့အခါ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုမထူးေတာ့ဘူးလို႔ခံစားေနၾကတယ္။ ပိုင္ရွင္ရဲ့စိတ္ဓာတ္ပိုင္းဆုိင္ရာ ဖိအားေပးမႈ၊ လုပ္ငန္းခြင္ထဲမွာ ေရ၀ယ္ေသာက္ရတာနဲ႔ အစားအေသာက္၀ယ္စားရတာ၊ ဧည့္သည္မရလို႔ ေစ်းဦးမေပါက္တဲ့အခါ စိတ္ပူစိတ္ဆင္းရဲရတာ၊ ဧည့္သည္ေက်နပ္ဖို႔ ၿခိမ္းေျခာက္ခံထားတာလည္း ရွိတာေၾကာင့္ လိင္လုပ္သားေတြမွာ စိတ္က်ေရာဂါျဖစ္ေနၾကပါတယ္။ သူတုိ႔ကို စိတ္ဓာတ္ေရးရာအားေပးမႈ လိုအပ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ကိုအားေပးႏုိင္စရာအခြင့္အလမ္းကို ရွာၾကည့္ရင္ေတြ႔ႏုိင္စရာရွိပါတယ္။ သူတို႔ဟာ ၿမိဳ့ျပေနလိင္လုပ္သားေတြျဖစ္ေနလို႔ပါပဲ။ သူတုိ႔ရဲ့လူမႈေနာက္ခံဟာ စက္႐ံု၊ အလုပ္႐ံု အလုပ္သမေတြျဖစ္ေန လို႔ပါပဲ။ အမ်ားအားျဖင့္ စက္မႈဇံုေတြကေန လာၾကတာမ်ားပါတယ္။ သူတုိ႔ရဲ့စိတ္ပိုင္းဆုိင္ရာကို ဆန္းစစ္ၾကည့္ရင္သိႏုိင္ပါတယ္။ မိတ္ကပ္လိမ္း၊ ႏႈတ္ခမ္းနီဆိုးထားရေပမယ့္ ၀တ္ေကာင္းစားလွကို ၀တ္ထားရေပမယ့္ အလြယ္ရတဲ့ပိုက္ဆံကို သူတုိ႔မမက္ပါဘူး။ သူတုိ႔လုပ္အားနဲ႔၊ ေခၽြးနဲ႔ ကိုယ့္အားကိုယ္ကိုး ပိုက္ဆံရခဲ့တာျဖစ္လို႔ သူတုိ႔ သိပ္အလုပ္လုပ္ခ်င္ေနရွာပါတယ္။ စက္႐ံုေတြကပိတ္၊ အလုပ္႐ံုေတြက အလုပ္မေကာင္း၊ သူတုိ႔က အလုပ္ျပဳတ္၊ အလုပ္သစ္လည္း ရွာမရ၊ ဒီလိုနဲ႔ ၀မ္းေရးအတြက္ လိင္လုပ္သားျဖစ္သြားရတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ အလုပ္အကိုင္အေၾကာင္းသာ စကားစၾကည့္ပါ။ သူတုိ႔ ရႊင္ျပလာပါ လိမ့္မယ္။ အလုပ္သိပ္ရခ်င္ရွာတာ။ သိသာလြန္းပါတယ္။ စက္႐ံုအသစ္ဖြင့္ရင္၊ အလုပ္အကိုင္သစ္ေတြ႔ရင္ ဆက္သြယ္မယ္လုိ႔သာ လိပ္စာေတာင္းယူလိုက္ပါ။ သူတို႔ေတြဟာ တကယ့္ကၽြမ္းက်င္လုပ္သားေတြ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ အလုပ္အကိုင္ရဖို႔ မခဲယဥ္းႏုိင္ပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဘက္ကလည္း နည္းလမ္းရွာေပးရ ပါလိမ့္မယ္။

နည္းလမ္းရွာေဖြ ၿမိဳ႕ေနလိင္လုပ္သားမ်ား

ကၽြမ္းက်င္လိင္လုပ္သားေတြကို ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ စာရင္းျပဳစုထားသင့္ပါတယ္။ ယခင္လုပ္ကိုင္ဖူးတဲ့ သူတုိ႔ရဲ့ကၽြမ္းက်င္မႈ၊ ေနရပ္လိပ္စာတို႔ႏွင့္တကြ ကိုယ္ေရးအခ်က္အလက္ေတြကို စနစ္တက်သိမ္းဆည္း ထားသင့္ပါတယ္။ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာျဖစ္လို႔ လွ်ိဳ႕၀ွက္ထားသင့္ပါတယ္။ ေသခ်ာ စာရင္းျပဳစုထားရ ပါလိမ့္မယ္။

လိင္ကူးစက္ခံရမႈကာကြယ္ေရး ပညာေပးတာ၊ အကာအကြယ္လွဴတာ၊ လက္ကမ္းစာေစာင္ေ၀တာ၊ ေဆးစစ္ေပးတာ၊ ေနာက္ဆံုး ေဆးရေအာင္ကူညီေပးတာအထိ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားတဲ့ လူမႈလုပ္ငန္းအဆင့္ပဲရွိပါေသးတယ္။ လူမႈလြတ္လပ္ခြင့္အဆင့္ထိ ေရာက္မလာေသးပါဘူး။ လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားတယ္လို႔ မဆိုႏုိင္ေသးပါဘူး။

လိင္လုပ္သားရဲ့အလုပ္ခ်ိန္၊ နားခ်ိန္၊ ေရြးခ်ယ္ခြင့္၊ အလုပ္အကိုင္သေဘာတူစာခ်ဳပ္ သေဘာကတိထားရွိမႈရရွိေအာင္လုပ္မွသာ လူမႈအခြင့္အေရးဦးေဆာင္ဦးရြက္ျပဳရာေရာက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါမွ လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားတယ္မည္ပါလိမ့္မယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးကို အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ကအသိအမွတ္ျပဳမွ က်င့္သံုးခြင့္ရတဲ့ပစၥည္းျဖစ္ေနလို႔ပါပဲ။ ဥပေဒျပ႒ာန္းၿပီးအသိအမွတ္ျပဳက်င့္သံုးလာေအာင္ တြန္းအားေပးရတာမ်ိဳး၊ ေတာင္းဆိုရတာမ်ိဳးတို႔ ျဖတ္သန္းရပါမယ္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ အစိုးရကအသိအမွတ္ျပဳမွက်င့္သံုးခြင့္ရမယ့္လူအခြင့္အေရးကို ဘုရားကု ကုလို႔မရပါဘူး။ ဆုေတာင္းလို႔ မရပါဘူး။ သနားၾကင္နာျပလို႔ မရဘူး။ လွဴတန္းေ၀ငွလို႔ မရပါဘူး။ ပညာေပးေရးလုပ္႐ံုနဲ႔ မၿပီးဘူး။ သိျခင္းမွာ ဆံုးခန္းတုိင္လို႔ မရဘူး။ လူ႔အခြင့္အေရးလုပ္ငန္း၊ ဥပေဒအခြင့္အေရးလုပ္ငန္း၊ တရားမွ်တေရးလုပ္ငန္းဆိုတာ အဲဒီအခြင့္အေရးေတြကိုအသိအမွတ္မျပဳတဲ့အစိုးရကို ရင္ဆုိင္႐ုန္းကန္ေရးလုပ္ငန္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လိင္မႈဆုိင္ရာလုပ္သားအခြင့္အေရးကို အေရးဆို ျပ႒ာန္း၊ က်င့္သံုး၊ အာဏာသက္၀င္ေစျခင္းျဖင့္သာ ကာကြယ္ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ႏုိင္မည္ျဖစ္ပါတယ္ဟု ဆႏၵျပဳအပ္ပါေၾကာင္း။

အခ်က္အလက္မ်ားစုေဆာင္းသူ -ကိုဖိုးျဖဴ(ဥပေဒအတုိင္ပင္ခံ)

-တြဲဖက္ေရးသားျပဳစုသူ(ေဒၚမိုးေ၀)
(ဥကၠ႒)တုိင္ရီဖိနပ္စက္႐ံု

အေျခခံအလုပ္သမားအဖြဲ႔အစည္း

(ဒီေနရာကယူပါတယ္) http://www.facebook.com/notes/ko-phoe-phyu/၂၀၁၂-ခုႏွစ္-ေမေဒးေန႔အတြက္-ထုတ္ျပန္ေသာ-ၿမိဳ႕ျပလိင္လုပ္သားမ်ားစာတမ္း/349759431750981