နာမည္တစ္လံုး၏ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုး(ဘာသာျပန္-ျမသန္းတင့္)

နာမည္တစ္လံုး၏ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုး

တခါတရံ၌ နာမည္တစ္ခုသည္ ရယ္စရာေကာင္းသည့္ကံၾကမၼာတစ္ခုျဖစ္သည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ၁၆၀၉  ခုႏွစ္တုန္းက ဦးသီလဟု နာမပညတ္ ရွိေသာလူတစ္ေယာက္သည္ ဆပ္ဆက္နယ္တြင္ေနထိုင္သည္။ မွတ္တမ္းအရ ထိုႏွစ္ေႏြဦးေပါက္၌ သူသည္ အျခားေသာ သူ၏ပ်ဴရီတန္ အိမ္နီးခ်င္းမ်ားႏွင့္အတူ ဂ်ဴရီခံုသမာဓိအဖြဲ႔တြင္ပါဝင္ရသည္။ ထိုအထဲတြင္ ဦးသိကၡာ၊ ဦးသမာဓိ၊ ဦးသာဓု၊ ဦးပညာစသူမ်ာလည္း ပါဝင္ၾကသည္။ သနားစရာပုဂၢိဳလ္မ်ားေပတကား။ သူတို႔ေမြးလာသည့္အခါတြင္ သူတို႔မိဘမ်ားသည္ သူတို႔ကို ဘာသာေရးဆန္ေသာ တန္ပါပက္တံဆိပ္မ်ားအျဖစ္ ေျပာင္းလဲျပစ္ၾကသည္တကား။

နာမည္မ်ားသည္ ထူးဆန္းေသာဝန္စည္မ်ားကို သယ္ေဆာင္လာတတ္ၾကသည္။ မလိုတမာျပက္ရယ္ျပဳစရာမ်ား၊ ခံျပင္းစရာအရွက္ရမႈ မ်ားေၾကာင့္ျဖစ္ရေသာထူးဆန္းသည့္ခြန္အားမ်ားကို သယ္ေဆာင္လာတတ္ၾကသည္။ ၁၇ ရာစုနွစ္တုန္းကရွိခဲ့ေသာ ပ်ဴရီတန္ေခတ္၏ အျခားကေလးငယ္တစ္ဦးမွာ ဦးဝက္ႀကီးဆိုသည့္အမည္ပညတ္ခံရန္ လူျဖစ္လာခဲ့ရသည္။ ဦးဝက္ႀကီးသည္ သူ႔ကိုယ္သူ ထိုနာမည္ျဖင့္ တစ္သက္လံုးအမည္တြင္၍ ေနထိုင္သြားျခင္းျဖစ္ဟန္တူသည္။

နာမည္မ်ားတြင္ ရႈပ္ေထြးေပြလိမ္ေသာ သူတို႔ကိုပိုင္ဇာတ္လမ္းမ်ားရွိၾကသည္။ အိမ္ေထာင္က်သည့္အမ်ိဳးသမီးလည္းျဖစ္၊ အာဏာရသည့္ ေနရာသို႔လည္းေရာက္ၿပီဆိုလွ်င္(အနည္းဆံုး အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္ဆိုပါေတာ့) ထိုျပႆနာသည္ ေတာ္ေတာ္အေရးႀကီးသည့္ ျပႆနာျဖစ္လာေတာ့သည္။ အမည္ကင္ပြန္းတပ္သည့္ထံုးစံသည္ အႏၱရာယ္မ်ားလွေသာ နိုင္ငံေရးဣိယဝါဒနယ္ပယ္ထဲသို႔ ဝင္ေရာက္ လာသည့္အခါ၌ ဟီလာရီေရာ့ဒမ္ကလင္တန္ဟူေသာ တရားဝင္အရွည္ေကာက္အမည္သည္ ေအာင္ျမင္ရရွိခဲ့ေသာရလဒ္မ်ားကို ေဖာ္ၫႊန္း ေနသကဲ့သို႔ရွိသည္။ ”ဟီလာရီ ေရာ့ဒမ္ ကလင္တန္”ဟူေသာအမည္သမိုင္းသည္ အထုပၺတၱိတစ္ခုကဲ့သို႔ ေနာက္ေၾကာင္းရာဇဝင္ရွိေပသည္။ (အေမရ္ိကန္သမၼတႀကီး) ဘီလ္ကလင္တန္၏အမည္(ရင္း)မွာ ယီလီယံဂ်က္ဖါဆင္ဘလိုက္ျဖစ္သည္။ ငယ္ရြယ္သည့္ အေရာင္းကိုယ္စားလွယ္ တစ္ဦးျဖစ္သည့္သူ႔ဖခင္အမည္မွာ ဝီလီယံဂ်က္ဖါဆင္ဘလိုက္(၃)ျဖစ္ၿပီး ဘီလ္မေမြးခင္တြင္ ေမာ္ေတာ္ကားတိုက္မႈျဖစ္ၿပီးကြယ္လြန္ သြားခဲ့သည္။ ယခုသိၿပီးျဖစ္ၾကသည့္အတိုင္း  အသက္(၁၅)နွစ္အရြယ္သမၼတေလာင္းသည္ သူ႔အမည္ကို ဘီလ္ကလင္တန္ဟုတရားဝင္ ေျပာင္းခဲ့သည္။ ယင္းသို႔ ေျပာင္းခဲ့ရျခင္းမွာ သူ႔မိခင္နွင့္ သူ႔ပေထြးေရာ္ဂ်ာကလင္တန္တို႔နွင့္အတူ မိသားစုေသြးစည္းမႈကိုျပသရန္ျဖစ္သည္။ ၁၉၇၅ ခုနွစ္တြင္ ဘီလ္ကလင္တန္လက္ထပ္သည့္အခါ၌ သူ႔ဇနီးအသစ္စက္စက္သည္ ဟီလာရီေရာ့ဒမ္ဟူေသာအမည္ကို ဆက္ခံရန္ ေရြးခ်ယ္ခဲ့သည္။

သို႔ရာတြင္ ေနာက္ (၅)နွစ္အၾကာႏိႈက္ ဘီလ္ကလင္တန္သည္ အာကင္န္ေဆာျပည္နယ္ဘုရင္ခံအျဖစ္ ျပန္လည္အေရြးခံရန္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ရာတြင္ ရႉံးနိမ့္သြားခဲ့သည္။ ထိုအခါ ထံုးတမ္းအစဥ္အလာအရ မိသားစုမ်ိုဳးရိုးကိုေပၚထင္ေစရန္အလို႔ငွာ ဟီလာရီေရာ့ဒမ္သည္ သူ႔ကိုယ္သူ ဟီလာရီ ကလင္တန္ဟူေသာအမည္ကို စတင္ခံယူလာခဲ့သည္။ သို႔ရာတြင္ ကလင္တန္ဟူေသာအမည္မွာ ဘီလ္၏မူရင္းနာမည္မဟုတ္သည့္ အေလွ်ာက္ ဘီလ္၏အမည္ကို အတိအက်ခံယူျခင္းမ်ိဳးကား မဟုတ္ေသးေခ်။ ဘီလ္ဟူေသာအမည္မွာ တခါက သူ၏ေမြးနာမည္မွ ထုတ္ပယ္ ပစ္ခဲ့ဖူးသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဟီလာရီမွာလည္း နွစ္ႀကိမ္ျပန္၍ပယ္ဖ်က္ခဲ့ရဖူးသည္။

နာမည္တစ္ခုုသည္ တစံုတရာကိုထုတ္ေဖာ္ျခင္းျပဳတတ္သည္။  သို႔မဟုတ္ တစ္စံုတစ္ခုကို ဖံုးကြယ္ျခင္းလည္းျပဳတတ္သည္။ အခ်ိဳ႔ေသာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၌(ဥပမာ အာရပ္နွင့္တရုပ္လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ား)ရုပ္ရည္ေခ်ာေမာလွပေသာ ကေလးငယ္မ်ားကို ဖိုးအ၊ ေရႊအ ဟု လည္းေကာင္း၊ ေမာင္ေခြး၊ မိေခြးဟုလည္းေကာင္း၊ ေမာင္ရုပ္ဆိုး၊ မက်ည္းတန္ဟုလည္းေကာင္း မွည့္ေခၚတတ္ၾကသည္။ သို႔ ေျပာင္းျပန္ မွည့္ေခၚျခင္းမွာ မေကာင္းဆိုးဝါးမ်က္ေစ့တို႔ကိုေရွာင္ကြင္းရန္ျဖစ္သည္။ အခ်ိဳ႔ မေကာင္းဆိုးဝါးမ်က္လံုးတို႔ကို ၁၉၉၂ ခု ဒီမိုကရက္တစ္ သမၼတေလာင္းအမည္သို႔ ပို႔ေဆာင္ေပးနိုင္ေၾကာင္းကို ဟီလာရီေရာ့ဒမ္ ကာင္းေကာင္းသိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တိတ္ဆိတ္၍ လူမသိသူမသိ ျဖစ္ေနေသာအိမ္ရွင္မဘဝတြင္ သူသည္ ”ဟီလာရီကလင္တန္”မွ်သာျဖစ္ၿပီး ဘီလ္အား ေလးစားၾကည္ညိဳသူမ်ား လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဘက္မ်ားကို ေခါင္းညိတ္ျပခဲ့သည္။ ကမ္းေျခတြင္ အႏၱရာယ္ကင္းရွင္းသြားသည္အထိ သူသည္ ”ဟီလာရီကလင္တန္”ဟူေသာအမည္တြင္ တစ္ပိုင္းတစ္စပုန္းေနခဲ့သည္။ သမၼတက်မ္းက်ိန္အခန္းအနားက်င္းပသည္နွင့္ ေၾကာက္ဖြယ္ေကာင္းေသာ တရားဝင္သံုးလံုးတြဲအမည္သည္ သံခ်ပ္ကာကားတန္းႀကီးဝင္ေရာက္လာသကဲ့သို႔ အက်အန ေနရာဝင္ယူေတာ့သည္။ ဟီလာရီေရာ့ဒမ္ကလင္တန္..တဲ့။

အိမ္ေထာင္ရွင္အမ်ိဳးသမီး၏အမည္ျပႆနာသည္ စိတ္ပ်က္စရာေကင္းေသာအရႈပ္အေထြးတစ္ခုျဖစ္နိုင္သည္။ အေမရိကားရွိ အိမ္ေထာင္ရွင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအတြက္ ေရြးခ်ယ္စရာ(၄)ခုရွိသည္။ ယင္းတို႔မွာ (၁)ေမြးနာမည္ေနာက္ဆံုးအလံုးကို ယူမည္ေလာ။ (၂)ခင္ပြန္းသည္အမည္၏ ေနာက္ဆံုးအလံုးကို ယူမည္ေလ။ (၃)ဟီလာရီေရာ့ဒမ္ကလင္တန္ဟုမွည့္သကဲ့သို႔ နာမည္သံုးလံုးတြဲကို ယူမည္ေလ။ ယင္းသို႔ သံုးလံုးတြဲ နာမည္မ်ိဳးကို ၁၉၇၀ ျပည့္နွစ္မ်ားအတြင္းတုန္းက အေမရိကန္အမ်ိဳးသမီးမ်ားစြာ ယူခဲ့ၾကသည္။ ေမြးရာပါနာမည္ေရာ၊ ကိုယ့္ခင္ပြန္း၏နာမည္ ေရာ၊ မ်ိဳးရိုးနာမည္ေရာ သံုးခုစလံုးပါေအာင္မွည့္ခဲ့ၾကျခင္းမ်ိဳးျဖစ္သည္။ (၄) သို႔မဟုတ္ သက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္းဆိုင္ရာကိစၥမ်ားတြင္ ကိုယ္ပိုင္နာမည္ကိုသံုးၿပီး၊ ကိုယ္ေရးကိုုယ္တာကိစၥမ်ားတြင္ ခင္ပြန္းသည္၏နာမည္ကိုသံုးမည္ေလာဆိုသည့္ နည္းလမ္းမ်ားျဖစ္သည္။

တခ်ိဳ႔လည္းရွိေသးသည္။ ၃ ႀကိမ္လက္ထပ္ၿပီး ၃ ႀကိမ္ကြာရွင္းခဲ့သည့္အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္သည္ ကိုယ့္မ်ိဳးရိုးေနာက္ဆံုးနာမည္အပါအဝင္ ေနာက္ဆံုးနာမည္(၄)မ်ိဳးစလံုးကိုသံုးကာ ရာသီအလိုက္ စိတ္အေျခအေနေျပာင္းသည့္အလိုက္ ထိုနာမည္ေလးမ်ိဳးကို အဝတ္အစားလဲသကဲ့သို႔ တစ္လွည့္စီေျပာင္းလဲ သံုးသြားၾကျခင္းမ်ိဳးျဖစ္သည္။ အေမရိကားတြင္ လုပ္ရိုးလုပ္စဥ္မွာ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္သည္ အသက္ ၂၀ နွင့္ ၃၀ အၾကားတြင္ သူ႔ခင္ပြန္း“နာမည္ျဖင့္ သက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္းလုပ္ငန္းတြင္ ေအာင္ျမင္နာမည္ႀကီးလာခဲ့ၿပီး ထိုလူနွင့္ကြာရွင္းကာ ေနာက္တဖန္ အိမ္ေထာင္ျပဳ(ဆိုပါစို႔)ထိုအခါမ်ိဳးတြင္ ပထမခင္ပြန္းသည္၏နာမည္ကို သူ၏ သံုးလံုးတြဲနာမည္ထဲတြင္ အလယ္မွထည့္ထားတတ္သည္။

နာမည္မ်ားသည္ထူးဆန္း၍ ေဖ်ာက္ဖ်က္မရနိုင္ေသာစြမ္းအားကို ပိုင္ဆိုင္ၾကသည္။ တခါတရံတြင္ အဖ်က္စြမ္းအားရွိသည္။ တခါတရံတြင္ အျပဳစြမ္းအားရွိသည္။ တခါတရံ ေလွာင္ေျပာင္သေရာ္စြမ္းအားရွိသည္။ နာမည္တစ္ခုသည္ အေရာင္ျဖာထြက္မႈျဖစ္သည္။ အဝတ္အစားတစ္ခု ျဖစ္သည္။ နာမည္မ်ားသည္ လူ႔စရိုက္ကို မည္မွ်ေဖာ္က်ဴးနိုင္ေၾကာင္းကို ခ်ားလ္ဒစ္ကင္န္း ေကာင္းေကာင္းသိသည္။

သိကၡာရွိေသာလူတစ္ေယာက္အတြက္ နာမည္ဘယ္နွခုလိုပါသနည္း။ သာမန္အားျဖင့္ဆိုရလွ်င္မူ ငွက္တြင္ အေတာင္ႏွစ္ဖက္လိုသကဲ့သို႔ လူတစ္ေယာက္တြင္လည္း နာမည္နွစ္လံုးေတာ့ရွိသင့္သည္။ နာမည္ႏွစ္လံုးထက္ပိုၿပီ ဆိုလွ်င္ကား”အိုဗာဝိတ္”ျဖစ္ေနၿပီ။ လူမ်ားနွင့္ အမည္မ်ားကိုမွည့္ေခၚထားသည့္နာမည္စာလံုး၏အဓိပၸါယ္သည္ ေျပာင္းလဲတတ္ေသာသေဘာရွိသည္။ အခ်ိဳ႔ေသာယဥ္ေက်းမႈမ်ားတြင္ အရြယ္ကိုလိုက္၍ နာမည္အမ်ိဳးမ်ိဳးေျပာင္းၾကသည္မ်ားလည္းရွိသည္။ တရုတ္ထံုးစံတြင္ ေက်ာင္းသားရြယ္သူငယ္ေလးကို ေက်ာင္းအမည္သတ္သတ္ေပးထားၾကသည္။ မဂၤလာေဆာင္သည့္အခါနွင့္ အလုပ္ေလွ်ာက္သည့္အခါတို႔တြင္ ေက်ာင္းအမည္ကို အသံုးျပဳတတ္ၾကသည္။

ဟီလာရီေရာ့ဒမ္ကလင္တန္သည္ အိမ္ျဖဴေတာ္တြင္တန္ခိုးႀကီးလာသည္နွင့္အမ်ွ သူ႔အမည္သည္ ဆက္လက္ေျပာင္းလဲေနနိုင္ေသးသည္။ ေနာင္နွစ္တြင္ဆိုလ်ွင္ ”အိတ္ခ်္၊ အာရ္၊ ကလင္တန္ဟုေျပာင္းလဲနိုင္သည္။ ထို႔ေနာက္နွစ္တြင္ အိတ္ခ်္၊ အာရ္၊ ၉ ေဘာ့)ကလင္တန္”ဟုလည္း ေျပာင္းလဲနိုင္ေသးသည္။

Time, March 8, မွ Lance Morrow ၏ The Strange Burden on Name ကို ဆရာျမသန္းတင့္ျပန္ဆိုသည္။

လင္းဦးတာရာစာေပကထုတ္တဲ့ ျမသန္းတင့္စာအုပ္ “ကမၻာေျမႀကီးသည္နတ္ဥယ်ဥ္မဟုတ္” သမိုင္းစကားပန္းစကား(၂)မွ