(ဘယ်အထဲမှာ ဘယ်သူရှိနေလဲ)

(ဘယ်အထဲမှာ ဘယ်သူရှိနေလဲ) စစ်အုပ်စုဟာ သူ့အောက် ခေါင်းလျှိုပြီးဝင်လာတဲ့သူတွေကို ၂ စား ခွဲပြီး ပစားပေးပုံပေါ်ပါတယ်။ တစားက ခေါင်းလျှိုတော့ဝင်လာတယ် ကိုယ့်ဆန္ဒအလျှောက် စိတ်ပါလက်ပါ စစ်အုပ်စုကို အလုပ်အကြွေးမပြုဘူး။ ခိုင်းရင်တောင် ဝတ်ကြေတမ်းကြေလောက်လုပ်တဲ့အစားပါ။ ဒီအစားဟာ အခြေအနေ အလှည့်အပြောင်း ကြီးကြီးမားမားနဲ့ တိုးမိတိုက်မိရင် လူထုဘက်စိတ်ပြန်လည်ပြီး စစ်အုပ်စုနဲ့ ခတ်ခွာခွာဖြစ်သွားပါတယ်။ အပြီးအပြတ်လမ်းခွဲသွားတာမျိုးမဟုတ်ပဲ သံယောဇဉ်တငွေ့ငွေ့နဲ့ ငယ်ကြောက်သဘောနဲ့ လှဲ့ကြည့်လှဲ့ကြည့် ဖြစ်နေတာမျိုးပါ။ ...

read more

(ပတ်ဝန်းကျင်က လွှမ်းတဲ့သြဇာ)

(ပတ်ဝန်းကျင်က လွှမ်းတဲ့သြဇာ) ဆေးလိပ်ဖြတ်လိုက်ကတည်းက ကိုယ်အလေးချိန် တိုးတိုးလာတယ်၊ တဘက်တည်းနဲ့ တကိုယ်လုံးထမ်းထားရတဲ့ဒူးက နာနာလာတယ်၊ ပုံမှန် ခြေနှစ်ချောင်းနဲ့မဟုတ်ဘဲ ဂျိုင်းထောက်နဲ့လျှောက်ရတော့ ကိုယ်နေဟန်ထားမမှန်ပဲ ခါးကလည်း နာနာလာတယ်၊ လေ့ကျင့်ခန်းလည်း နိုင်သလောက် ရတဲ့ပုံစံနဲ့လုပ်တယ်၊ အစားအသောက်လည်း တတ်နိုင်သမျှဆင်ခြင်တယ်။ ဘောင်းဘီတွေ မတော်တော့ဘူး၊ ခါးပတ်ကရှည်လာတယ်၊ နေရထိုင်ရ တခါတလေ သက်သောင့်သက်သာမရှိဘူး၊ လေ့ကျင့်ခန်းပိုလုပ် အစားအသောက် ထပ်လျှော့ဖို့ကလည်း လွယ်မယ်မထင်ဘူး၊ အသက်လည်း ရလာပြီဆိုတော့...

read more

(ဗမာလူမျိုးကြီးဝါဒ၏အစွဲအလမ်းများ)

(ဗမာလူမျိုးကြီးဝါဒ၏အစွဲအလမ်းများ) အကြီးဆုံးအစွဲအလမ်းမျာ၊ အနော်ရထာ၊ ဘုရင့်နောင်၊ အလောင်းဘုရား အစွဲအလမ်းဖြစ်သည်။ နဝတ=နအဖ အစိုးရက အမွှမ်းတင်လွန်းသည်။ အနော်ရထာ၊ ဘုရင့်နောင်၊ အလောင်းဘုရားတို့ကို လွန်လွန်ကျူးကျူး အမွှမ်းတင်လွန်းလျှင် ဗမာလူမျိုးက ကျေနပ်နိုင်မည်ဖြစ်သော်လည်း မွန်၊ ရခိုင်တို့က အနာဟောင်းဆွပေးသလို အခံရခက်ကြမည်။ စစ်အုပ်စုက တမင်လုပ်နေခြင်းဖြစ်သည်ဟု ကွန်မြူနစ်များကထင်သည်။ စစ်အင်အားနှင့်ထိန်းမှ ၿငိမ်မည်။ အနော်ရထာ၊ ဘုရင့်နောင်၊ အလောင်းဘုရားတို့လိုလုပ်မည်ဟု လူမျိုးစုများကို တဘက်လှည့်ခြိမ်းခြောက်နေခြင်းဟုမြင်သည်။ ...

read more

(မွေးရာပါနိုင်ငံသားဖြစ်ခွင့်မသာပြီ)

(မွေးရာပါနိုင်ငံသားဖြစ်ခွင့်မသာပြီ) မနက်က ခုန်ချမယ်ဆို စဉ်းစားကြဖို့ ရေးခဲ့ပါတယ်။ ခုက မီးဖွားဖို့နီးနေတဲ့ ကိုယ်ဝန်အရင့်အမာနဲ့အမျိုးသမီးတွေကို ပြည်ဝင်ခွင့် ကန့်သတ်မယ့်အကြောင်းပါ။ ဘယ်နိုင်ငံကနေ ဘာဗီဇာအမျိုးအစားနဲ့ပဲဖြစ်ဖြစ် ကိုယ်ဝန်ဆောင်လျှက် အမေရိကန်ကိုရောက်လာပြီး ဒီကျမှမီးဖွားတယ်ဆို အဲ့ဒီကလေးဟာ မွေးရာအမေရိကန်နိုင်ငံသား ဖြစ်သွားပါတယ်။ ဒါက ရှိနေဆဲ တည်နေဆဲဥပဒေပါ။ ရုရှက ကိုယ်ဝန်ဆောင်သည်တွေ ကလေးမွေးဖို့ လပိုင်းလောက်အလိုမှာ အမေရိကန်ကိုအလည်လာပြီး ဒီကျ မီးဖွားကြတဲ့ဇာတ်လမ်းတွေ မနှစ်တနှစ်တွေတုန်းက ...

read more

(ခုန်ချမယ်ဆို စဉ်းစားပါ)

(ခုန်ချမယ်ဆို စဉ်းစားပါ) ဗမာပြည်ကနေ အမေရိကန်ကို ဗီဇာတခုခုနဲ့လာပြီး မပြန်ချင်တော့လို့ ချန်နေခဲ့သူတွေကို ခုန်ချသူတွေလိုခေါ်တာက ယေဘုယျသဘောပါ။ တချို့က ခုန်ချဖို့ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ကိုလာကြတာဖြစ်ပြီး တချို့ကတော့ ဒီရောက်ပြီးမှ အကြောင်းအမျိုးမျိုးနဲ့ ခုန်ချလိုက်ကြသူတွေပါ။ ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် ခုန်ချလိုက်ပြီဆိုကတည်းက သူဟာ ဒီမှာ အထောက်အထားနဲ့ရောက်လာသူမှန်ပေမယ့် တရားမဝင်နေထိုင်သူ ဖြစ်သွားပါတယ်။ အရင့်အရင် ကာလတွေတုန်းဆီကတော့ အဲ့သလိုခုန်ချပြီးနေသူတွေဟာ ရာဇဝတ်တခုခု မကျူးလွန်သရွေ့၊ ဥပဒေတခုခုမချိုးဖေါက်သရွေ့...

read more

(လိမ္မော်သီးဟာ မီးလောင်မလွယ်ဘူးဆိုပေမယ့်)

(လိမ္မော်သီးဟာ မီးလောင်မလွယ်ဘူးဆိုပေမယ့်) လမ်းဘေးဈေးသည် နိုင်ငံတိုင်းမှာရှိပါတယ်။ Street Food ဆိုပြီးကို သတ်သတ် သွားစားသူတွေရှိပါတယ်။ ကျနော်လည်း ဖို့ဝိန်းက ပွဲတော်ကြီးငယ်တွေရှိတိုင်း ရာသီစာရော ပွဲတော်စာရော သွားစားပါတယ်။ ဒါတင်မက လမ်းဘေးမှာ Food Truck တွေနဲ့ရောင်းတာရော ယဉ်နောက်ဆွဲတွဲလေးတွေနဲ့ရောင်းတာရော လက်တွန်းလှည်းလိုဟာနဲ့ရောင်းတာရော ကြိုက်တာရှိဝယ်စားပါတယ်။ ဝေါ်ရှင်တန်ဒီစီက အိမ်ဖြူတော်နဲ့ မလှမ်းမကမ်းမှာ၊ လွှတ်တော်အဆောက်အဦးတွေနဲ့ မလှမ်းမကမ်းတွေမှာတောင် လမ်းဘေးဈေးသည်တွေရှိပါတယ်။ လမ်းဘေးမှာ...

read more

(ဘယ်ဘက်ပါပါ ဘာရသလဲပဲပြောရမှာပါ)

(ဘယ်ဘက်ပါပါ ဘာရသလဲပဲပြောရမှာပါ) ဝလူမျိုးတွေဟာ ဗမာပြည်မှာ သုံးသိန်းလောက်နေပြီး တရုတ်ပြည်ဘက်မှာ လေးသိန်းလောက် နေကြတယ်ဆိုတဲ့အပြောဟာ နောက်ခံအကြောင်းကို ခြေခြေမြစ်မြစ်မသိလို့ရင်လည်းဖြစ်မယ် ပြီးစလွယ်ပြောလိုက်တာရင်လည်း ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။ ဝလူမျိုးဟာ ဒီဘက်မှာ တကယ်ပဲ သုံးသိန်းရှိမရှိနဲ့ ဟိုဘက်မှာ သေးသိန်းရှိမရှိဆိုတာလည်း ကျိန်းသေပေါက်ပြောဖို့ ခက်မယ်ထင်ပါတယ်။ ထားပါတော့ ဒီနေရာမှာ ဒါပြောမှာမဟုတ်လို့ ချန်ခဲ့ပါရစေ။ ပြောချင်တာက ဟိုဘက်မှာနေတဲ့ ဝလူမျိုးနဲ့ ဒီဘက်မှာနေတဲ့ ဝလူမျိုး ဆိုတာကိုပါ။ အမှန်က နေတာ မဟုတ်ပါ။...

read more

(ကာလုံနဲ့ ကဘောက်တိကဘောက်ချာများ)

(ကာလုံနဲ့ ကဘောက်တိကဘောက်ချာများ) ၂ဝ၁၆ လောက်ကတည်းက နိုင်ငံတော်ကာကွယ်ရေးနဲ့လုံခြုံရေး(ကာလုံ)ထဲမှာ သမ္မတ မဲပေးခွင့်မရှိစေရေးဥပဒေတခု စစ်တပ်ကအဆိုတင်သွင်းလိမ့်မယ်ဆိုတဲ့သတင်း သိုးသိုးသန့်သန့်ထွက်ခဲ့ဖူးပါတယ်။ မှတ်မိသူတွေ မှတ်မိကြလိမ့်ဦးမယ်ထင်ပါတယ်။ အဲ့ဒီတုန်းက စစ်အုပ်စုစဉ်းစားချက်က စစ်တပ်ကတင်တဲ့လူ သမ္မတမဖြစ်ခဲ့ရင်ဆိုတဲ့အခြေခံကနေ ဖြစ်ပါတယ်။ ခုလည်း ဦးသိန်းစိန်နောက်ဖြစ်လာတဲ့သမ္မတ ၂ ယောက်လုံးဟာ စစ်တပ်တင်သမ္မတတွေ မဟုတ်ကြပါဘူး။ တဆက်တည်းမှာပဲ ဒီ သမ္မတ ၂ ယောက်လက်ထက်မှာလည်း (ခုထိ)ကာလုံမခေါ်သေးပါဘူး။...

read more

(မိုးဟိန်းကျေးဇူး)

(မိုးဟိန်းကျေးဇူး) မိုးဟိန်း(သူရိယနေဝန်း လုပ်နေတဲ့ သဘောက်)ကျေးဇူး ကျနော့်အပေါ် ပါရာစီတမော နှစ်လုံးဖိုးရှိဖူးတယ်။ ၁၉၉ဝ စက်တင်ဘာ ၂၅ ထောင်တွင်းနိုင်ကျဉ်းရပိုင်ခွင့်တောင်းဆိုတဲ့တိုက်ပွဲ ရစရာမရှိအောင်ဖြိုခွဲခံရပြီးတဲ့နောက် နိုင်ကျဉ်းတွေကို လူခွဲ တိုက်ခွဲ အဆောင်ခွဲ ထောင်ခွဲတွေ ခွဲတယ်။ ခွဲတော့ ကျနော်က ၄တိုက်(ရှည်)ကနေ ရင်ခွဲတိုက်(ခ) ၂ တိုက် (ခ) ကြိုးတိုက်ရောက်သွားတယ်။ ၂ တို အခန်း ၄၇ လို့မှတ်မိနေတယ်။ အဲ့အခန်းက မိုးဟိန်းနေသွားတဲ့အခန်းပဲ။ မိုးဟိန်း ဘယ်ရောက်သွားလဲတော့ ကျနော်လည်း မသိဘူး။ အဲ့အခန်းမှာ...

read more

(တိုရှည်နဲ့နံပြားစားခြင်းအကြောင်း)

(တိုရှည်နဲ့နံပြားစားခြင်းအကြောင်း) တမြန်နေ့မနက်က အမေ့အိမ်ဆိုတဲ့ မြန်မာအစားအစာတွေရောင်းတဲ့ဆိုင်မှာ မနက်စာ (Breakfast)သွားစားဖြစ်ပါတယ်။ အရင်လည်း ဒီဆိုင်ကို ၃ ကြိမ်လောက် နေ့လည်စာစား ရောက်ပြီးပါပြီ။ ဆိုင်က ဗမာပြည်ဖွား အစ္စလာမ်ဘာသာဝင်မိသားစု ဆိုင်ပါ။ အခင်းအကျင်း အပြင်အဆင်က ဘာမှ ခမ်းခမ်းနားနားနား ထည်ထည်ဝါဝါမရှိပဲ သူလိုကိုယ်လို ရိုးရိုးပဲမို့ သူသူငါငါဝင်ထွက်စားသောက်ဖို့ရာ ရှိူးတိုးရှန်းတန်း ဖြစ်နေစရာလည်း မရှိပါ။ အရင်နေ့လည်စာ လာစားတုန်းက တကြိမ်မှာ တီလားပီးယားငါး အကောင်လိုက်ကြီးကိုကြော်ပြီး...

read more

(ဂရင်းကဒ်နဲ့နေသူတွေ သတိပြုမိစေချင်)

(ဂရင်းကဒ်နဲ့နေသူတွေ သတိပြုမိစေချင်) အမြဲတမ်းနေထိုင်ခွင့်ရရှိထားသူများကို အမေရိကန်မှာ Green Card Holder လို့ခေါ်ပါတယ်။ သူတို့ဟာ နိုင်ငံသားမဖြစ်ကြသေးပေမယ့် တရားဝင်နေထိုင်ခွင့် အလုပ်လုပ်ခွင့်တွေ ရရှိထားကြပါတယ်။ ခု USCIS ခေါ်တဲ့ အမေရိကန် နိုင်ငံသားနှင့်လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးဌာနက သူတို့အပေါ်သက်ရောက်မယ့် ဥပဒေတခု ပြဌာန်းလိုက်ပါတယ်။ ဒီဥပဒေက သက္ကရာဇ် ၂ဝ၂ဝ မှာ စတင် အသက်ဝင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ မိမိကိုယ်တိုင် ဂရင်းကဒ်နဲ့နေသူ ဒါမှမဟုတ် မိမိအသိမိတ်ဆွေတွေထဲမှာ ဂရင်းကဒ်နဲ့နေသူတွေရှိတယ်ဆိုရင်တော့ ဒီ စည်းမျဉ်းသစ်တွေကို...

read more

“အတွေးအခေါ်နဲ့ လက်တွေ့တို့ရဲ့ ဆက်စပ်မှု”(ဗၾသ)

“အတွေးအခေါ်နဲ့ လက်တွေ့တို့ရဲ့ ဆက်စပ်မှု”(ဗၾသ) ပြဿနာတခုဟာ အတွေးအခေါ် ပြဿနာလား၊ လုပ်နည်းကိုင်နည်း ပြဿနာလား အရင်ခွဲခြမ်းစိပ်ဖြာရမယ်၊ စိပ်ဖြာတတ်ရမယ်။ မတူရင်မတူသလို ေြဖရှင်းရမယ်။ အတွေးအခေါ် တူနေရင် စည်းလုံးညီညွတ်နိုင်ရမယ်။ အပြန်အလှန် အားပေးရမယ်။ အကူအညီပေးရမယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ ရှစ်လေးလုံး အရေးတော်ပုံကြီးကို ပြည်သူလူထုဘက်ကကြည့်တော့ ‘ဒီမိုကရေစီ’၊ ‘လူထုအုံကြွမှု’လို့ တွေ့ရတယ်။ စစ်အုပ်စု၊ စစ်အစိုးရဘက်ကကြည့်တော့ ‘လူတစုရဲ့ မင်းမဲ့သောင်းကျန်းမှု’လို့ တွေ့ရတယ်။ ဒါဟာ တွေးခေါ်မှုမတူလို့ အမြင်မတူကြတာဖြစ်တယ်။ ...

read more

(မီတူးလည်း မီတူးနဲ့ပါ)

(မီတူးလည်း မီတူးနဲ့ပါ) လုပ်ငန်းခွင်တွေမှာ လိင်မှုဆိုင်ရာ ထိပါးနှောင့်ယှက်မှုဖြစ်တာတွေကို အကြောင်းပြုပြီး မီတူးလှုပ်ရှားမှု ပေါ်လာတယ်။ တကယ်လည်း လုပ်ငန်းခွင်တွေမှာ လိင်မှုဆိုင်ရာ ထိကပါးရိကပါးတွေရှိနေတာ အမှန်ပဲ။ တချို့ဆို ကိုယ်ထိလက်ရောက်တွေပါ ပါတယ်။ ဘလက်ကာယပြုတာ ဆွဲလားရမ်းလားလုပ်တာ ဘာတာလောက်အထိတော့လည်း မဟုတ်ဘူးပေါ့။ ကာယိန္ဒြေပျက်လောက်အောင်ထိလုပ်တာ ကျနော့်ရှေ့တင်ဖြစ်ဖူးပါတယ်။ ဒီတုန်းက Me Too လှုပ်ရှားမှုကလည်း မပေါ်လာသေး အမေရိကန်စီးပွား ဆုတ်ဆိုင်းကနေလည်း နာလန်ပြန်မထူသေး(၂ဝ၁ဝ လောက်က)ဆိုတော့ ကိုယ့်အထက်ကလူက ...

read more

“အယူဝါဒဆိုင်ရာ” (ရဲဘော်ဖိုးသံချောင်း)

“အယူဝါဒဆိုင်ရာ” (ရဲဘော်ဖိုးသံချောင်း) လွန်ခဲ့တဲ့ ၁ဝ နှစ်ကျော်လောက်က ထင်ပါတယ်။ ရှစ်လေးလုံးမျိုးဆက်ထဲက ထက်မြက်တဲ့ လူငယ်တယောက်နဲ့ ကျနော် တွေ့တော့ ကျနော်က ကျနော့်ခေါင်းထဲရှိတာကို အခုလိုပြောပြလိုက်ပါတယ်။ “ကျနော်တို့ ဗမာပြည်က ဒီမိုကရေစီအင်အားစုတွေဟာ ဒီမိုကရေစီရရှှိရေးအတွက် ရိုးရိုးသားသားနဲ့ တိုက်ပွဲသဏ္ဍာန်အမျိုးမျိုးဆင်နွှဲနေကြတာကတော့ အမှန်ပဲ။ ဒါပေမယ့် ဒီမိုကရေစီဆိုတဲ့ အယူအဆတခုထဲပေါ်မှာ ရပ်တည်ရုံနဲ့ ရှည်ကြာတဲ့တိုက်ပွဲလမ်းခရီးကို အဆုံးတိုင်တဲ့အထိ လျှောက်နိုင်မှာမဟုတ်ဘူး။ ဝါဒ (-ism) တခုခုကိုတော့...

read more

(သုမောင်ကို ပြန်ခံစားခြင်း)

(သုမောင်ကို ပြန်ခံစားခြင်း) ကျနော် သုမောင် ဝတ္ထုတိ ၁ဝဝ ကိုဖတ်မည့်အကြောင်း ဟိုတနေ့ကပြောခဲ့ပါသည်။ သုမောင်သည် ကျနော်ကြိုက်သော ဝတ္ထုတိုရေးဆရာဟုလည်း ပြောခဲ့ပါသည်။ သူ့ကို ယခုထိလည်း ကျနော်ကြိုက်နေတုန်းဖြစ်ကြောင်းလည်း ပြောခဲ့ပါသည်။ သည်တုန်း ကျနော် မဆင်မခြင်ပြောမိမှန်း ကိုယ့်ဘာသာကိုယ် သတိမထားမိခဲ့ပါ။ ဟိုတုန်းက ဖတ်ခဲ့စဉ် ကြိုက်သည့်အကြိုက်ကို ယခုထက်ထိကြိုက်တုန်းဟုထင်ကာ ကြိုက်နေတုန်း ဖြစ်သည်ပြောခဲ့ခြင်း ဖြစ်မှန်း ခုမှ သိလိုက်ရပါသည်။ ကျနော် ဟိုနေ့က သုမောင်ကိုကြိုက်နေတုန်းဟု ပြောသည့်အချိန်တွင် သုမောင်...

read more

(ဒီတုန်းက ဒါ့ကြောင့်ကွဲတယ်)

(ဒီတုန်းက ဒါ့ကြောင့်ကွဲတယ်) ပညာ့အလင်း၊ မြန်မာ့အလင်း၊ သူရိယစတဲ့ သတင်းစာများကွဲသွားကြပုံကို ဦးစိန်(ဗန္ဓုလဦးစိန်)က နိုင်ငံရေးနောက်ခံကားချပ်နဲ့ကပ်ပြလိုက်တယ်။ ၁၉၁၇ ခုနှစ် သြဂုတ်လ ၂၂ ရက်နေ့မှာ အိန္ဒိယအတွင်းဝန်မွန်တေဂူက အိန္ဒိယကို တာဝန်ခံအုပ်ချုပ်ရေး တစတစတိုးပေးမည့်အကြောင်း ကြေညာလိုက်တယ်။ သည်တော့ ဝိုင်အမ်ဘီအေထဲမှာ လူကြီးနှင့်လူငယ် နှစ်ပိုင်းကွဲသွားတယ်။ တူ-သာ-သင်း ဆိုတဲ့လူကြီးအပိုင်းကတော့ နိုင်ငံရေးတောင်းဆိုချက်တွေဘာတွေ မလုပ်ပဲ ကင်းကင်းရှင်းရှင်း ငြိမ်ငြိမ်သက်သက်နေရေးဖြစ်တယ်။ လူငယ်ပိုင်းကတော့ ...

read more

(ဘယ်သူ့ ဆရာ မွေးသလဲ)

(ဘယ်သူ့ ဆရာ မွေးသလဲ) အစိုးရတခုကတခုကိုပြောင်းသည့်အခါ သို့မဟုတ် အာဏာရအုပ်စုတစုမှတစုသို့ပြောင်းသည့်အခါ ပြည်တွင်း၌ လက်ဝေခံများ မွေးမြူရကြောင်းကို အများသိကြသလို ကျနော်လည်းပြောဖူးပါသည်။ ထိုအစိုးရသစ် သို့မဟုတ် အာဏာရအုပ်စုသစ်သည် ပြည်တွင်း၌ လက်ဝေခံများမွေးမြူရသလို ပြည်တွင်လည်း ဆရာရှာရပါသည်။ ဆရာမွေးရပါသည်။ နိုင်ငံငယ်များအဖို့ ဆရာရှာ၌ ကိုလိုနီသခင်ဟောင်းများထံ စိတ်ပြန်လည်သလို သခင်သစ်၏အအုပ်အစီးအောက်ရောက်သွားတာလည်း ရှိပါသည်။ အင်္ဂလိပ်ကိုလိုနီအောက်က လွတ်သွားသော်လည်း အမေရိကန်အပါအဝင် တခြားနယ်ချဲ့နိုင်ငံကြီးများ၏...

read more