ကာမဟာ လိမ္လည္သတဲ့(မ်ိဳးျမင့္ခ်ိဳ)

(ကာမဟာ လိမ္လည္သတဲ့)

အသက္လည္းျပည့္ၿပီးၿပီ၊ စိတ္အေျခအေနကလည္း မူမွန္၊ လက္မထပ္ပဲ ကိုယ့္ဆံုးျဖတ္ခ်က္နဲ႔ကိုယ္ ကိုယ္ေနခ်င္သူနဲ႔ အတူေနတယ္၊ ေနာက္အေၾကာင္းတခုခုေၾကာင့္ လက္မထပ္(မယူ)ျဖစ္ၾကဘူး၊ အဲ့ဒီအခါ ကာမလိမ္လည္မႈဆိုၿပီး တရားထစြဲတယ္၊ ျပႆနာအေတာ္ရႈပ္ ဇာတ္အေတာ္ရႈပ္တဲ့ျပည္ပါ့လား။

အသက္မျပည့္ေသးလို႔၊ က်ပ္မျပည့္လို႔၊ ရူးေနလို႔၊ ကိုယ္လက္အဂၤါမသြမ္းစြမ္းမို႔ တဘက္လူက အဲ့သလိုလုပ္လို႔ တရားစြဲတာက တမ်ိဳး။ ခုဟာက ၂ ဦးသေဘာတူ၊ ၂ ဦးအလိုတူ၊ မူမွန္စိတ္အေျခအေန၊ ရုပ္အေျခအေန၊ အသက္အရြယ္ေရာက္ၿပီးသားေတြ ျဖစ္ေနၾကတာ။

ကာမလိမ္လည္တယ္ေျပာရေအာင္ သူငယ္နွပ္စားျဖစ္ေနလို႔လားဆိုေတာ့လည္း မဟုတ္ဘူး။ ဆင္းရဲႏြမ္းပါသူမို႔ မ်က္ႏွာမြဲမို႔၊ နင္းျပားမို႔ ဓနအင္အား အာဏာအင္အားသံုးၿပီး အဓမၼကာမ အယူခံခဲ့တာလားဆိုေတာ့လည္း မဟုတ္ဘူး။ အလိုမတူပဲ တဘက္သတ္အက်င့္ႀကံခံရတာလားဆိုေတာ့လည္း မဟုတ္ဘူး။ ၂ ေယာက္သား ေကာင္းေနတုန္းကေတာ့ ဘာသံမွထြက္မလာၾကဘူး၊ ေဘးလူအသိေတာင္မခံဘူး။ ေနာက္ ျပႆနာတက္ေတာ့မွ မွန္းခ်က္နဲ႔နွမ္းထြက္ မကိုက္ေတာ့မွ၊ ထင္သေလာက္ မေပါက္ေတာ့မွ ကာမလိမ္လည္တယ္ဆိုၿပီး မ်က္ႏွာေျပာင္တိုက္ထြက္လာၾကတာ အံ့စရာပဲ။

အဲ့လိုလူဟာ မိမိကိုယ့္ကိုယ္ လူကိုလူလို႔မျမင္နိုင္စြမ္းသူပဲ။ လူေလာက္ ဆင္ျခင္တံုတရားနဲ႔ အသိညာဏ္မရွိသူပါလို႔ မိမိကိုယ္ကိုယ္ေဖာ္ျပဝန္ခံသူပဲ။ ကိုယ့္ကိုယ္ကို မသိနားမလည္သူလိုလို ရိုးအသူလိုလိုပံုေဖာ္ၿပီး ကလိန္ေစ့ျငမ္းဆင္သူပဲ။

ဒါကို ဘယ္လိုဥပေဒ ဘယ္လိုစီရင္ထံုးေတြနဲ႔ ဘယ္လိုေတြျပဌာန္းၿပီး ဘယ္လိုလူစားေတြက တရားစီရင္ေနတာတုန္း။ အဲ့ဥပေဒျပဌာန္းသူ၊ စီရင္သူေတြကိုခြင့္ျပဳထားတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းကေရာ ဘယ္လို လူ႔အဖြဲ႔အစည္းလဲ။

မိန္းမကို လူေနရာ၊ လူ႔အဆင့္အတန္းမေပးဘဲ မိန္းမဟာလူလို လူေလာက္ဆင္ျခင္တံုတရားမရွိ၊ လူေလာက္ မေတြးေခၚ မဆံုးျဖတ္ႏိုင္သူလို႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းပဲ။

အဲ့ဒီလိုမ်ိဳးလူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြမွာ မိန္းမေတြ တန္းတူအခြင့္အေရးမရတာလည္း မေျပာနဲ႔။ သူတို႔ကိုယ္တိုင္က က်မတို႔ခႏၶာကို က်မတို႔မပိုင္ပါရွင့္၊ က်မတို႔ခႏၶကိုယ္အေရးကို တျခားလူေတြက ျပဌာန္းေပးပါရွင့္၊ က်မတို႔ လိင္မႈကိစၥကို အရပ္က ဆံုးျဖတ္ၾကပါရွင့္၊ က်မတို႔ဟာ ျပဌာန္းခံဘဝေတြကိုပဲ မက္ပါတယ္ရွင့္လို႔ မေျပာရံုတမယ္ေနၾကတာမဟုတ္လား။

ဒီေတာ့ လူေတြတင္မကဘူး ဘုန္းႀကီးဆိုတဲ့ သကၤန္းၿခံဳဦးျပည္းေတြကပါ သံဃာစင္ေပၚကဆင္း မိန္းမေပါင္ၿခံၾကားထဲဝင္ၿပီး မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒျပဌာန္းတာပါၾကည္ျဖဴျဖဴ မျဖဴျဖဴခံလိုက္ရေတာ့တာပဲ။ ဘာဆန္းမလဲ။

မ်ိဳးျမင့္ခ်ိဳ(ေအာက္တိုဘာ ၃ဝ၊ ၂ဝ၁၈)

read more

စာေကာင္းေပေကာင္း(ေဇယ်)

စာေကာင္းေပေကာင္း(ေဇယ်)

ဆရာ၊ ဆရာဖတ္ခဲ့ဖူးတဲ့စာမ်ားအနက္ ဘယ္စာဟာ အေကာင္းဆံုးလို႔ထင္သလဲဟု ေလးငါးႀကိမ္ဆိုသလို အေမးခံရဖူးေပသည္။ အခ်ိဳ႔မွာ စာစကားေပစကားေျပာရင္း စကားစပ္မိ၍ ေမးၾကျခင္းျဖစ္၏။ အခ်ိဳ႔မွာ တကယ္ပင္သိခ်င္၍ ေတြးေတြးဆဆ ေမးၾကျခင္းျဖစ္သည္။

ကမာၻ႔စာေပသမိုင္းကိုၾကည့္လွ်င္ ဤအေမးသည္ အသစ္မဟုတ္ေခ်။ ေခတ္အဆက္ဆက္ ဤအေမးမ်ိဳးကိုေမးခဲ့ၾကသည္။
ဤသို႔ေသာအေမးမ်ိဳးရွိျခင္းေၾကာင့္ ကမာၻေပၚ အရပ္ရပ္၊ ဘာသာစကားအသီးသီးတို႔၌ ပညာရွိတစ္ဦးတည္းျဖစ္ေစ၊ ပညာရွိအမ်ားျဖစ္ေစ၊ ဝိုင္းဝန္း၍ စုေဆာင္းညႊန္ျပသြားေသာ စာစုေပါင္း မ်ားစြာပင္ရွိေပသည္။ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ျမန္မာႏိုင္ငံ၌မူကား ဤကဲ့သို႔ေသာစာစုမ်ား မရွိေသးေခ်။ စာေပကို လူတိုင္းေစ့ အားတိုက္ခြန္တိုက္ အေရးတယူျပဳ၍ လိုက္စားေလ့လာၾကသည္မွာ မၾကာလွေသးျဖစ္၍ ဤစာစုမ်ိဳး မေပၚမထြက္ေသး ျဖစ္ေလသည္။ စာေပလိုက္စားမႈ ေတာ္ေတာ္ကေလးဝါရင့္လာေသာအခါမူကား စာစုမ်ား ေရြးခ်ယ္ျပဳလုပ္ေပးမည့္ ဆရာ့ဆရာမ်ား ေပၚလာၾကမည္ျဖစ္ေပသည္။

ဥေရာပတိုက္၊ ျပင္သစ္၊ အီတလီ၊ အေမရိကန္၊ အဂၤလိပ္ စေသာ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ား၌မူကား ၎တို႔ ဘာသာစာေပမ်ားသာ မဟုတ္၊ ကမာၻ႔စာေပမ်ားကိုပင္ ၿခံဳ၍ အေကာင္းဆံုးစာစုမ်ားဟုသမုတ္ၿပီးလွ်င္ တစ္စုတစ္ရုံးတည္း ျပဳစုထားၾကၿပီး ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ျပည္မွ ဟာဘဒ္ကလပ္ဆစ္ေခၚ က်မ္းေပါင္း ၁ဝဝ ပါသည့္စာစုမွာ တစ္ကမာၻလံုးစာေပမ်ားမွ လူတစ္ေယာက္အတြက္ အေကာင္းဆံုးစာမ်ားကို စုရုံးေပးထားသည္ဟု ဆိုေလသည္။ အဂၤလန္ျပည္မွာလည္း အဲဗရီးမင္း-လိုက္ဘရာရီ၊ ဟုမ္းယူနီဗာစီတီ-လိုက္ဘရာရီ၊ ဝါလ္ဒ္-ကလပ္ဆစ္ စေသာ စာစုမ်ားကား ဤသေဘာမ်ိဳးပါရွိေသာစာစုမ်ားပင္ ျဖစ္ေပသည္။ ထိုမွတပါး ထင္ရွားေသာပညာရွိႀကီး၊ ထင္ရွားေသာစာေရးဆရာႀကီး၊ ထင္ရွားေသာပါေမာကၡႀကီး၊ ထင္ရွားေသာေခါင္းေဆာင္ႀကီး စသည္တို႔က အသီးသီးေရြးခ်ယ္၍ အေကာင္းဆံုးစာစုဟုသမုတ္ခဲ့ေသာ အေကာင္းဆံုးစာ ၁ဝ အုပ္၊ အေကာင္းဆံုးစာ ၅ အုပ္ စသည္မ်ားလည္း ရွိေပသည္။

ကၽြန္ေတာ္သည္ အသက္ ၁၇ ႏွစ္သား အရြယ္ေလာက္ကစ၍ ျမန္မာစာေရာ၊ အဂၤလိပ္စာပါ အဆက္မျပတ္ဖတ္ခဲ့ေပသည္။ ယခုအခါ စာဖတ္အသက္ ႏွစ္ေပါင္း ၄ဝ ခန္႔ ရွိေပၿပီ၊ ထိုႏွစ္ေပါင္း ၄ဝ ခန္႔အတြင္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ဖတ္ခဲ့ဖူး၏။ ယခုလည္း စာဖတ္ မရပ္ေသး။ တစ္ဖက္တြင္ အဂၤလိပ္ရာဇဝင္ဆရာႀကီး တိြဳင္းဘီေရးသား၍ ေနာက္ဆံုးေပၚျဖစ္ေသာ ရာဇဝင္ေလ့လာခ်က္ဟူေသာ ကမာၻ႔ယဥ္ေက်းမႈ သမိုင္းႀကီးကို ဖတ္လ်က္ရွိ၏။ ၎မွာ တစ္အုပ္လွ်င္ စာမ်က္ႏွာ သံုးေလးရာပါေသာ အတြဲေပါင္း ၁ဝ တြဲရွိ၏။ တစ္ခါတည္း ေတာက္ေလွ်ာက္ မဖတ္ႏိုင္၊ အခ်ိန္ရခိုက္ နည္းနည္းစီ ဖတ္၏။ နားလည္သေယာင္ေယာင္ ရွိ၏။ သို႔ေသာ္ ဘယ္မွ်အထိနားလည္မည္ကိုကား မသိရေသးေပ။ တစ္ဖက္ေသာ္ ဆရာေတာ္ဦးဗုဓ္ စီရင္ေရးသားခဲ့ေသာ သဒၵနီတီ နိႆယပဒမာလာက်မ္းကို ဖတ္ရႈလ်က္ရွိ၏။ ကၽြန္ေတာ္သည္ ပါဠိဘာသာကို အေျခရရ ေလ့လာဆည္းပူးခဲ့ရသူ မဟုတ္။ တိတိက်က် မရွိ၊ ထမင္းစားေရေသာက္ ဆိုသေလာက္သာ သိ၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ထိုက်မ္းႀကီးကို ဖတ္ရာ၌ ဆယ္ဖို႔တစ္ဖို႔ေလာက္သာ နားလည္ႏိုင္မည္ထင္ရ၏။ သို႔ နားမလည္သေလာက္ရွိေသာ္လည္း ထိုက်မ္းႀကီးကိုဖတ္ရသည္မွာ စိတ္၌ အလြန္ေပ်ာ္ရႊင္၏။ နားမလည္လွသည္ကိုပင္ ဖတ္၍မၿငီး ျဖစ္၏။ စိတ္ဝင္စားႏိုင္၏။ ယခုေနအခါတြင္ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္က ဆရာ ဘယ္စာ အေကာင္းဆံုးလဲဟုေမးလာလွ်င္ ထိုက်မ္းႀကီးကို လက္ညိႈးထိုးျပမိမည္ အမွန္ျဖစ္၏။

တစ္ခါ ဤသို႔ လက္ညိႈးထိုး၍ ျပခဲ့ဖူးေပသည္။ စာေရးဆရာမူကား မဟုတ္။ သို႔ေသာ္ စာေပ၌ အလြန္ဝါသနာပါေသာ လူရြယ္တစ္ေယာက္သည္ စာေပစကားေျပာၾကားရင္း ဆရာ ကၽြန္ေတာ္ ဗမာစာကို ႏိုင္ႏိုင္နင္းနင္းေရးတတ္ခ်င္တယ္…ေရးတတ္ခ်င္ ေရးေပါ့။ ေရးေတာ့ ေရးတာပဲ။ ႏို႔ေပမဲ့ ဒီစကားသံုး မွန္ပါ့မလား။ ဒီလိုစရင္ ေကာင္းပါ့မလား။ ဒီလို ဝါက်ဆင္လိုက္ရင္ လွပါ့မလားနဲ႔ ဇေဝဇဝါျဖစ္မေနခ်င္ဘူး။ ဆရာႀကီးမ်ားလို ႏိုင္ႏိုင္နင္းနင္းႀကီး ေရးတတ္ခ်င္တယ္။ ဆရာတို႔ေကာ စာေရးခါစက ဒီလိုျဖစ္ခဲ့ဖူးသလား၊ ႏိုင္ႏိုင္နင္းနင္းေရးႏိုင္ေအာင္ ဘယ္လို ေလ့လာၾက သလဲ။ ဒီလိုေတာ့ မျဖစ္ခဲ့ဖူးဘူး။ ေရးခ်င္တာ ေလွ်ာက္ေရးလိုက္တာပဲ။ ေလ့လာခဲ့တယ္လို႔လည္း မရွိခဲ့ဘူး။ ႏို႔ေပမဲ့ တစ္ခုေတာ့ရွိတယ္။ စာေတြေတာ့ သိပ္ဖတ္ခဲ့တာပဲ။ ႏႈတ္လြန္ အာဂံုေဆာင္ခဲ့တာေတြလည္း ေဆာင္ခဲ့တာပဲ။ အာဂံုေဆာင္တာထက္ ဖတ္တာကမ်ားတယ္။ စာဖတ္နာလြန္းေတာ့ မေရးခင္ကပဲ ႏိုင္နင္းသလိုလိုျဖစ္ေနတယ္။ ဒီေတာ့ ဆရာ့ကိုယ္ေတြ႔နဲ႔ အႀကံတစ္ခု ေပးခ်င္တယ္။ ျမန္မာစာကို ေရးေတာ့ ျမန္မာမႈဗဟုသုတ ေတာ္ေတာ္ကေလးရထားမွ ေကာင္းတယ္။ ျမန္မာစာေတြ နာနာ ဖတ္ေပးေပါ့။ ဘယ္လို စာအုပ္မ်ိဳးဖတ္ရမလဲ ဆရာ။ ေလာကီေရာ၊ ေလာကုတၱရာေရာ ေပါ့ကြာ။ ေလာကီဆိုတာေတာ့ ပ်ိဳ႔၊ ကဗ်ာ ရာဇဝင္ေတြေပါ့။ ေလာကုတၱရာဆိုတာကေတာ့ ဘုရား၊ တရားနဲ႔စပ္တဲ့ စာေတြေပ့ါ။ မင္းတို႔ အဂၤလိပ္စာအေရးအသားမွာ ခရစ္ယာန္သမၼာက်မ္းႀကီးကလာတဲ့ ဥပမာ ဥပေမယ် သေဘာသကန္ေတြ။ ဂရိတ္ဘာသာ၊ လက္တင္ဘာသာ၊ ျပင္သစ္ဘာသာေတြမွာပါတဲ့ စကားအသံုးအႏႈန္းေတြပါဝင္သလို တို႔ျမန္မာ အစဥ္အလာအေတြးအေခၚ အေရးအသားမွာလည္း ပါဠိဘာသာမွာပါတဲ့ အေတြးအေခၚေတြ ဥပမာ ဥပေမယ်ေတြ၊ ေဗဒင္က်မ္း၊ ေဆးက်မ္း၊ နကၡတ္က်မ္း စသည္တို႔မွာ ပါတဲ့ အေခၚအေဝၚေတြ၊ ကဗ်ာ၊ လကၤာ ရာဇဝင္ေတြမွာပါတဲ့ စကားလွ စကားေခ်ာ၊ စကားလံုးေျပာင္ေျပာင္ကေလးေတြ၊ ေပါရာဏေခၚတဲ့ ေရွးစကားေဟာင္းေတြ၊ ေပါရာဏ မဟုတ္ေပမဲ့ ခုေခတ္မွာ အသံုးနည္းတဲ့ ေဒသႏၱရေဝါဟာရေတြ ပါေနတယ္။ ဒါေတြကို ကၽြမ္းက်င္မွ ပိုင္ပိုင္ႏိုင္ႏိုင္ရွိတယ္။ နာနာဖတ္ေပးေပါ့။

ဟာ ဒီေလာက္ မ်ားမ်ားႀကီးဖတ္ဖို႔ အခ်ိန္မရွိဘူး ဆရာ။ ခပ္တိုတိုနဲ႔ၿပီးႏိုင္ေအာင္ စီရင္ထားတဲ့ က်မ္းမ်ား မရွိဘူးလားဆရာ။ ဤအေမး ထြက္လာေသာအခါ ကၽြန္ေတာ္ မၾကာမီကမွၾကည့္ၿပီးေသာ က်မ္းသံုးက်မ္းကို သြား၍သတိရေလသည္။ ၎တို႔ကား စြယ္စံုေက်ာ္ထင္က်မ္း၊ သမႏၱစကၡဳဒီပနီႏွင့္ ကဝိလကၡဏဒီပနီတို႔ ျဖစ္၏။ ျမန္မာစာေပ၌ ထင္ရွားေသာက်မ္းမ်ား ျဖစ္၏။ ကၽြန္ေတာ္မူကား ျမန္မာစာမႈ ဗဟုသုတ အတြက္ လက္စြဲထား၏။ အထပ္ထပ္ အျပန္ျပန္ဖတ္၏။ ေလ့လာ၏။ သံုးသပ္၏။ ပါဠိပါဌ္သား မ်ားစြာ မပါ၊ ျမန္မာစကားေျပသက္သက္ျဖင့္ သန္႔ရွင္းစြာ ေရးသားထား၏။ ပါရွိသမွ်ေသာ ပါဠိပါဌ္သားမ်ားလည္း ဆရာႀကီးမ်ားက ပါဠိမတတ္သူတို႔ အသင့္လြယ္ကူ နားလည္လြယ္ေအာင္ အနက္ေရာအဓိပၸါယ္ပါ ျပထား၏။ အလြန္ ဖတ္၍ ေကာင္း၏။ စိတ္ေပ်ာ္၏။ စိတ္ရွင္း၏။ ကိုင္မိလွ်င္ လက္က မခ်ခ်င္ေအာင္ ေကာင္းလွ၏။ ဘယ္ႏွစ္ႀကိမ္ ဖတ္ဖတ္၊ ကၽြန္ေတာ့္အတြက္ ရုိးသည္ မရွိ၊ ဗဟုသုတ အသစ္ တစ္ခုခု ရ၏။ ဤသံုးက်မ္းကိုေက်ပြန္လွ်င္ ျမန္မာမႈဗဟုသုတ၌ သံုးေလာက္ေအာင္ျပည့္စံုၿပီဟု သေဘာရ၏။ သို႔လွ်င္ ကၽြန္ေတာ္သည္ ထိုသူအား အဆိုပါသံုးက်မ္းကိုေလ့လာရန္ အႀကံေပး တိုက္တြန္း၏။ အားလံုးကိုမဖတ္ႏိုင္ေသာ္မွ စြယ္စံုေက်ာ္ထင္ က်မ္းတစ္က်မ္းေတာ့ ဖတ္ပါ၊ သိပ္ မရွားပါဘူး၊ ဘယ္ဆီသြားငွားငွား ရႏိုင္တယ္။ သို႔ေသာ္ ကုိယ္ပိုင္ဝယ္ထားတာက ေကာင္းတယ္၊ သူတစ္ပါးဆီကငွားထားေတာ့ အခ်ိန္တန္ ျပန္ေပးရလိမ့္မယ္။ ကုိယ္ပိုင္ဆုိေတာ့ ဖတ္ခ်င္သေလာက္ ဖတ္၊ မွတ္ခ်င္သေလာက္မွတ္ဟုေျပာရာ ထိုသူလည္း ေကာင္းပါၿပီဆရာ၊ ကၽြန္ေတာ္ ကိုယ္ပိုင္ဝယ္ၿပီး ေလ့လာပါမယ္ဟု ဝန္ခံသြားေလသည္။

သံုးလေလာက္ၾက၍ ေတြ႔ၾကျပန္ေသာအခါ ကၽြန္ေတာ္က ေဟ့ ေမာင္ရင္ေရ ဆရာေျပာလိုက္တဲ့ စြယ္စံုေက်ာ္ထင္ကို ေလ့လာျဖစ္ကဲ့လား။
ဟာ ဆရာ ေျပာလိုက္တဲ့ေန႔ကပဲ ကၽြန္ေတာ္ ခ်က္ျခင္း ေျပးတာပဲ။ ေတာ္ေတာ္ကေလး ခရီးေရာက္ကဲ့လား။ ပ်င္းစရာႀကီးပါလား ဆရာ၊ ဘာေတြမွန္းလဲ မသိဘူး၊ အထင္ႀကီးသေလာက္ မဟန္ပါဘူးဆရာဟု ျပန္ေျပာသံကို ၾကားလိုက္ရ၏။

၎ေနာက္ ဘယ္စာ အေကာင္းဆံုးလဲဆရာဟု ေမးလွာသူေတြ႔တိုင္း ယခင္လူ၏ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို သြား၍ သတိရမိေလသည္။ အမွန္ကား ဘယ္စာအေကာင္းဆံုးလဲဟူေသာအေမးသည္ ေလာက၌ မရွိေခ်။ အေၾကာင္းေသာ္ကား ထိုအေမးအတြက္ အေျဖ မရွိေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ေပသည္။ ေလာကမွာ စာမွန္လွ်င္ ေကာင္းသည္ခ်ည္း ျဖစ္ေလသည္။ မႀကိဳက္ေသာစာ၊ နားမလည္ေသာစာ၊ သေဘာမေပါက္ႏိုင္ေသာ စာမ်ားသာ ရွိေပသည္။ မေကာင္းေသာစာဟူ၍ မရွိေခ်။ ဖတ္သူအေပၚ၊ အသံုးခ်သူအေပၚ၊ အသံုးခ်နည္းအေပၚ၌သာ တည္ေလသည္။ သံုးတတ္ဖတ္တတ္လွ်င္ ေကာင္းသည္ခ်ည္း ျဖစ္ေပသည္။ ေဆးဝါးဟူသေရြ႔သည္ ေရာဂါအနာကို ေပ်ာက္ကင္းေစတတ္သျဖင့္ ေကာင္းသည္ခ်ည္း ျဖစ္သည္။ မေကာင္းေသာ ေဆးဝါးဟူ၍ ေလာက၌မရွိေခ်။ သို႔ေသာ္ ေပးသူ၊ သံုးသူ၊ အသံုးခ်နည္းအေပၚ၌ တည္ေလသည္။ မသံုးတတ္လွ်င္ ေရာဂါကိုေပ်ာက္ကင္းေစႏိုင္ေသာေဆးပင္ အဆိပ္ျဖစ္၍ ေသေစတတ္သည္။ မတတ္အပ္ေသာ ပညာမရွိ၊ မလုပ္အပ္ေသာပညာသာရွိသည္ဟု လူႀကီးသူမမ်ားဆံုးမထားသကဲ့သို႔ စာေပတြင္လည္း မေကာင္းေသာ စာေပ၊ မေလ့လာအပ္ေသာ စာေပ ဟူ၍ မရွိ။ ထိုစာေပမွရအပ္ေသာ ဗဟုသုတကိုသာ သံုးအပ္သည္ မသံုးအပ္သည္၊ ေရွာင္သင့္ေဆာင္သင့္၊ ခ်င့္ခ်ိန္ေဝဖန္ျခင္းသာလွ်င္ အေရးႀကီးသည္ကို မွတ္အပ္ေပသည္။ (ေဇယ်)

read more

တူတယ္ ဒါေပမဲ့ မတူဘူး(မ်ိဳးျမင့္ခ်ိဳ)

(တူတယ္ ဒါေပမဲ့ မတူဘူး)

ဟိုလူ႔မုန္းတယ္၊ ဒီလူ႔ကိုမခ်စ္ဘူး။ ဟိုလူေတြကိုေတာ့ ေသာက္ျမင္ကပ္တယ္။ ဒီလူေတြကိုေတာ့ စိတ္ထဲမေတြ႔ဘူး။ ဟိုလူမ်ိဳးေတြကို ၾကည့္မရဘူး။ ဒီလူမ်ိဳးေတြ ကိုးကြယ္တဲ့ဘာသာကို မႀကိဳက္ဘူး စသည္ျဖင့္ေတြ ေျပာလို႔ရတယ္။ ေျပာလည္းေျပာၾကတယ္။ ကိုယ္လည္း ျပန္ေျပာလို႔ရတယ္။ အဲ့ဒါ ဥပေဒနဲ႔မဆန္႔က်င္ဘူး။ အဲ့ဒါေတြဟာ အမုန္းစကားေတြ Hate Speech ျဖစ္တယ္။ အမုန္းတရား အမုန္းစကား ျဖန္႔ခ်ိမႈျဖစ္တယ္။ လူယဥ္ေက်းေတြက စက္ဆုပ္ရြံရွာတယ္။ လူသားဆန္ဆန္ေတြးေခၚေျမာ္ျမင္မႈနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္ျဖစ္တယ္။ ေလာကပါလ တရားနဲ႔ မကိုက္ညီဘူး။ ျဗမၼစိုရ္တရားနဲ႔ ျပဒါးတလမ္းသံတလမ္းျဖစ္တယ္။

အဲ့ဒါေတြဟာ လူရဲ့ မတူျခားနားမႈေတြ ျဖစ္တည္မႈေတြအေပၚမွာ ဘယ္ေလာက္အထိ စိတ္ရွည္သည္းခံတတ္သလဲ မတတ္သလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ လူကိုလူလို႔ျမင္တတ္သလဲ မျမင္တတ္သလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ ဆင္ျခင္တံုတရားနဲ႔ ေတြးေခၚေျမာ္ျမင္မႈရွိလဲ မရွိလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ လူသားဆန္တဲ့ အသိဉာဏ္ရွိလဲ မရွိဘူးလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ လူ႔က်င့္ဝတ္နဲ႔အညီေနဖို႔ေတြးသလဲ မေတြးဘူးလဲ စတာမ်ိဳးေတြအေပၚမွာတည္ၿပီး အဲ့ဒီလူရဲ့ အသိေရခ်ိန္အနိမ့္အျမင့္ကို ဆံုးျဖတ္စရာကိစၥေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။

တေယာက္ကတေယာက္ကို၊ လူတမ်ိဳးက တမ်ိဳးကို၊ တဘာသာက တဘာသာကို ေဝဘန္ပုတ္ခတ္ေျပာဆို ေရးသားလို႔ရတယ္။ ေရးတာ ေျပာတာ ေဟာတာေတြလည္း လုပ္ၾကပါတယ္။ အခ်က္အလက္မွန္ဖို႔ အျဖစ္အပ်က္မွန္ဖို႔ေတာ့ လိုပါတယ္။ မမွန္ရင္ လီဆယ္လုပ္ႀကံရင္ ခံရသူဘက္က တရားဥပေဒလမ္းေၾကာင္းအရ သြားလို႔ရတယ္။ တရားစြဲလို႔ရတယ္။ ဥပေဒလည္းရွိတယ္။ ဆံုးျဖတ္ေပးမယ့္ ခံုရံုးေတြရွိတယ္။ သူ႔ဘက္ ကိုယ့္ဘက္ ေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့ မီဒီယာေတြရွိတယ္။ အခန္႔မသင့္ရင္ ႏိုင္ငံေရးကိစၥအထိျဖစ္ၿပီး လႊတ္ေတာ္ထဲအထိ ေရာက္သြား ပါတယ္။ အဲ့ဒါေတြေၾကာင့္ ေပၚလာရတဲ့ဥပေဒေတြနဲ႔ စီရင္ထံုးေတြလည္း ရွိပါတယ္။

ဒီအထိ ဥပေဒေၾကာင္းအရၾကည့္ရင္ လူလူျခင္း အဆင့္အတန္းခြဲဆက္ဆံရာ မေျမာက္ေသးပါဘူး။

ဒါေပမဲ့ တရားဝင္ ဝင္ေရာက္ေနထိုင္ၾကသူေတြကို ဒီလူဟာ ဘာလူမ်ိဳးမို႔လို႔၊ ဘာအသားအေရာင္ရွိလို႔၊ ဘာ ဘာသာကိုးကြယ္လို႔၊ ဘယ္ႏိုင္ငံက ေရာက္လာလို႔၊ ဘယ္ လူဝင္မႈအဆင့္အတန္း Immigrant Status နဲ႔ေရာက္လာလို႔ သူတို႔ကို အိမ္မငွားႏိုင္ဘူးလို႔ အိမ္ရွင္ကေျပာလာရင္၊ သူတို႔ကို ကားမေရာင္းႏိုင္ဘူးလို႔ ကားပြဲစားကေျပာလာရင္၊ စားပြဲထိုးမေပးႏိုင္ဘူးလို႔ ဆိုင္ရွင္ကေျပာလာရင္၊ ပညာသင္ခြင့္မေပးႏိုင္ဘူးလို႔ ေက်ာင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကေျပာလာရင္၊ မွတ္ပံုတင္နဲ႔ယဥ္ေမာင္းလိုင္စင္ Identity Card and Driver License မထုတ္ေပးႏိုင္ဘူးလို႔ သက္ဆိုင္ရာဌာနကျငင္းလာရင္၊ အၿမဲတမ္းေနထိုင္ခြင္နဲ႔ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ Green Card and Naturalization Test ထုတ္မေပးဘူး ေျဖခြင့္ မေပးဘူးလို႔ လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးဌာနကေျပာလာရင္၊ အထက္/ေအာက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ Senators and Congressmen ေတြအျဖစ္ ဝင္အေရြးခံခြင့္မျပဳႏိုင္ဘူးလို႔ တရားရံုးတရံုးရံုးကပယ္ခ်လာရင္ စတာမ်ိဳးေတြလုပ္လာေျပာလာရင္ေတာ့ ဒါဟာ လူလူျခင္းခြဲျခားဆက္ဆံမႈ Discrimination ျဖစ္သြားၿပီ။ တရားဥပေဒနဲ႔ဆန္႔က်င္ Against the Law ျဖစ္သြားၿပီ။ တရားစြဲလို႔ရၿပီ။ အေရးယူလို႔ ရၿပီ။

ဂ်ီနီဗာကြန္ဗင္န္းရွင္းအပါအဝင္ အျခားႏိုင္ငံတကာစာခ်ဳပ္စာတမ္းေတြ ကတိကဝတ္ေတြနဲ႔ ေထာက္ကန္ထားတဲ့လူ႔အခြင့္အေရးေတြကို မခ်ိဳးေဖါက္တဲ့အစိုးရဆိုလို႔ ကမၻာေပၚမွာမရွိပါဘူး။ အနည္းနဲ႔အမ်ား၊ ႀကီးႀကီးနဲ႔ေသးေသး၊ သိသိသာသာနဲ႔ မသိမသာေလာက္ပဲကြာပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံလို႔ဆိုတိုင္း လူ႔အခြင့္အေရး မခ်ိဳးေဖါက္ဘူးလို႔မ်ားေတာ့ မထင္ေလနဲ႔။ တက္တက္စင္ေအာင္ လြဲမွာပါ။ ဒါဆို ဘာထူးလဲ အစိုးရမွန္သမွ် အတူတူနဲ႔အႏူႏူခ်ည္းလို႔ ေျပာလာမယ့္ စကားစြန္း ထြက္စရာရွိပါတယ္။ မတူပါဘူး။ ထူးပါတယ္။

 

ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရးအာမခံခ်က္ရွိတဲ့ႏိုင္ငံေတြမွာ အစိုးရအဖြဲ႔ဝင္ေတြကပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အစိုးရကတာဝန္ခံထားတဲ့ ဌာနေတြ အဖြဲ႔အစည္းေတြကျဖစ္ျဖစ္ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္တာကို အေထာက္အထားအခိုင္အလံုနဲ႔ျပႏိုင္ရင္ ခ်ိဳးေဖါက္သူကို ဖမ္းဆီးတယ္၊ အေရးယူတယ္၊ အျပစ္ေပးပါတယ္။ အမႈအတိမ္အနက္ေပၚတည္ၿပီး ျပစ္ဒဏ္အျပင္းအေျပာ့ပဲကြာပါတယ္။ (ေနာက္မွ သမၼတလုပ္ပိုင္ခြင့္တို႔ ဘာတို႔ စတာေတြေပးၿပီး သက္ညွာခြင့္နဲ႔ ျပန္လႊတ္ေတြက လႊတ္တာတပိုင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေတြကေတာ့ သီးသန္႔ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ က်က်နနေလ့လာၿပီးမွ တိတိက်က်ေရးရမွာျဖစ္ပါတယ္)

စစ္အာဏာရွင္ႏိုင္ငံေတြ၊ စစ္အာဏာႀကီးစိုးတဲ့ႏိုင္ငံေတြ၊ ဘာသာေရးလူမ်ိဳးေရးဗန္းျပၿပီး အမ်ိဳးသားေရးအေရၿခံဳအာဏာရွင္ႏိုင္ငံေတြမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖါက္သူဟာ အစိုးရကိုယ္တိုင္နဲ႔ အစိုးရကတာဝန္ခံထားတဲ့ ဌာနေတြအဖြဲ႔အစည္းေတြက အာဏာပိုင္ေတြျဖစ္တယ္။ ဒါေတြကို အေထာက္အထား ဘယ္ေလာက္ခိုင္လံုေနပါေစ၊ ဘယ္ေလာက္ လူျမင္ကြင္းမွာျဖစ္ေနပါေစ၊ ဘယ္ေလာက္ ႀကီးမားေနပါေစ အေရးယူလို႔မရပါ၊ အျပစ္ေပးလို႔မရပါ၊ လက္ဖ်ားနဲ႔ေတာင္ တို႔မရပါ။ (တည္ဆဲဥပေဒေတြရွိသားပဲတို႔၊ အေရးယူေနတာမေတြ႔ဘူးလားတို႔ ဘယ္လိုထုေခ်ထုေခ် ေျပမသြားပါဘူး။ ဒါေတြကိုလည္းပဲ သီးသန္႔ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ က်က်နနေလ့လာၿပီးမွ တိတိက်က်ေရးရမွာပါ)

အဲ့ဒါ ဒီမနက္ ဗမာျပည္က လူငယ္တေယာက္က အေမရိကန္မွာလည္း လူေတြ တေယာက္နဲ႔တေယာက္၊ လူတမ်ိဳးနဲ႔တမ်ိဳး၊ တဘာသာနဲ႔ တဘာသာ ပုတ္ခတ္ေျပာေနၾကတာပဲ မဟုတ္လား။ ဗမာျပည္နဲ႔ ဘာထူးလို႔လဲဗ်။ ဒိမိုကေရစီလည္း ေျပာေသးတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးလည္း ေျပာေသးတယ္၊ သူတို႔လည္း ဘာထူးလို႔လဲလို႔ ေၾကးတမ္းတိုက္တာနဲ႔ သူဖတ္မိလို႔ နည္းနည္းေလးျဖစ္ျဖစ္ ေတြးစရာရေအာင္ အလြယ္ဆံုး ေျပာျပတာပါ။

မ်ိဳးျမင့္ခ်ိဳ(ေအာက္တိုဘာ ၃၁၊ ၂ဝ၁၈)

read more

ကိတၱိေရးေသာ တက်ိပ္တစ္(သာဓု)

ကိတၱိေရးေသာ တက်ိပ္တစ္(သာဓု)

ေငြတာရီမဂၢဇင္း

​ဧည့္ခန္းတြင္ မိန္းမရြယ္ႏွစ္ေယာက္ ထိုင္ေနသည္။ အသက္အားျဖင့္ သံုးဆယ္ခန္႔ဟုမွန္းဆရသူက သူ႔ထက္ ဆယ့္ငါးႏွစ္ခန္႔ႀကီးမယ္ ထင္ရေသာ ခပ္ပိန္ပိန္အမ်ိဳးသမီးအား ေခါင္းတညိတ္ညိတ္ျဖင့္ ေတြ႔ၾကည့္ေနရာမွ ၎တုိ႔ႏွွင့္ ၁၂ ေပသာသာရွိ ဝရံတာေဒါင့္တေနရာသို႔ မ်က္လံုးကစားလိုက္၏။ ေနာက္ ၄၅-ႏွစ္ဆီသို႔ ေခါင္းျပန္လည္လာကာ စာပြဲေပၚတြင္ အသင့္ရွိေနေသာေကာ္ပီစာအုပ္၏ လြတ္ေနသည့္ ေက်ာဘက္ စာမ်က္နာတြင္ ေအာက္ပါအတိုင္းေဘာလ္ပင္ျဖင့္ ေရးျခစ္လိုက္၏။
​“အင္း….မမဘဝကလဲ ပ်င္းစရာႀကီးေနာ္”
​သို႔ေရးၿပီးသည္ႏွင့္ ၃ဝ-သည္ ေကာ္ပီစာအုပ္ကို ၄၅-ဘက္သို႔ လွည့္ေပးလိုက္သျဖင့္ သူသည္ စာကိုမဖတ္ေသးဘဲ ၃ဝ-က ျပန္ခ်ထားေသာ ေဘာလ္ပင္ကိုေကာက္ကိုင္ အသင့္ျပင္ၿပီးမွ စာကိုဖတ္ၿပီး….
​“ေအးေပါ့ကြယ္၊ ဘယ့္ႏွယ္လုပ္မလဲ၊ ေျပာျပန္လဲ စကားမ်ား စိတ္မခ်မ္းသာျဖစ္ရရံုဘဲရွိမယ္၊ သူကဒါဘဲ ဝါသနာပါတာကိုး….”
​စာေရး၍အဆံုးတြင္ ၄၅-က ၃ဝ-ဘက္သို႔ စာအုပ္လွည့္ေပးလိုက္ျပန္၏။ ၃ဝ-ကလည္း ၄၅-နည္းတူ ေဘာလ္ပင္ကို ပထမေကာက္ကိုင္ကာ ရုတ္တရက္မဖတ္ေသးဘဲ ဝရံတာဆီၾကည့္လိုုက္ျပန္၏။
​

ပက္လက္ကုလားထိုင္တြင္ အက်အနထိုင္ကာ ခံုတခုေပၚေျခဆန္႔တင္ရင္း မဂၢဇင္းတအုပ္ၾကည့္ေနသူ လူလတ္ပိုင္းအရြယ္ ခပ္ဝဝသည္ မည္သူ႔ကိုမွ်စိတ္မဝင္စား၊ သူဖတ္ေနသည့္ဝတၱဳတပုဒ္တြင္သာ သဲသဲမဲမဲ စြဲေနဟန္တူ၏။ ၃ဝ-လည္း ၄၅-လွည့္ေပးေသာ စာကိုဖတ္လိုက္ရာမွ ခ်က္ခ်င္းဆိုစလိုပင္….“ဟုတ္ပါရဲ ႔ေနာ္၊ မမလူကလဲ က်မလာတိုင္း စာအုပ္နဲ႔လက္နဲ႔ကို မျပတ္ဘူး” ၃ဝ-က ၄၅-သို႔ စာအုပ္လွည့္ေပး လိုက္ျပန္္၏။ ၄၅-ကလည္း ခပ္သုတ္သုတ္ငံု႔ဖတ္ကာ တစံုတရာကို စဥ္းစားသလိုေတြေန၏။ မ်က္နာလည္း ညိဳးငယ္ေနသျဖင့္ ၃ဝ-ကပင္ စာအုပ္ကို ျပန္လွည့္ယူကာ ေနာက္တမ်က္နွာလွန္၍ သူကပင္ေရးဟန္ျပဳေန၏။
​

အသံႏွင့္မေဆြးေႏြး၊ စာျဖင့္ေရး၍ ေျပာေနၾကေသာေၾကာင့္လည္း စာဖတ္္သူတြင္ အေနွာင့္အရွက္ကင္းေနကာ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ လြတ္လပ္စြာ ထင္ျမင္ခ်က္ေရးႏိုင္သည့္ သေဘာေဆာင္ေန၏။
​“ရံုးပိတ္ရက္ေတြေကာ မမလူက ဒီလိုဘဲစာဖတ္ေနတတ္သလား ဟင္”
​“အမေလး….စာသာဖတ္ရမယ္ ဆိုရင္လား၊ အခ်ိန္ရသမွ် အသံုးခ်တယ္ေဟ့၊ အိမ္သာတက္ရင္းလဲ စာအုပ္နဲ႔၊ ထမင္းစားရင္လဲ ဖတ္တာဘဲ။ သူသိပ္ႀကိဳက္ သိပ္စိတ္ဝင္စားတဲ့စာအုပ္ဆိုရင္ေတာ့ ညအိပ္ရာဝင္မွ ဇိမ္နဲ႔ဖတ္တယ္”
​“အို”
​“ေအးကြဲ႔၊ အဲဒိစာအုပ္ေတြ မဂၢဇင္းေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔စကားမ်ားရင္ ေျပာေသးတယ္၊ သူက (ငါ့အဘို႔မွာ စာဟာအဓိကဘဲ၊ စာထက္ ဘာကိုမွ အေရးမေပးႏိုင္ဘူး)တဲ့ကြယ္”
​“မမေတာ့ တေန႔တေန႔ ပ်င္းေနမွာဘဲေနာ္”
​“ၾကာေတာ့လည္း အေရထူလုိက္ရေတာ့တာေပါ့၊ မတတ္ႏိုင္တဲ့အဆံုး မဟုတ္လား”
​သို႔လွ်င္ အျပန္အလွန္စာႏွင့္ေရး၍ ေဆြးေႏြးေနၾကေသာေၾကာင့္သာ တအိမ္လံုး ၿငိမ္သက္တိတ္ဆိတ္ေနသည္။ စိတ္မ်ားကေသာ္မူ တေယာက္က ရိုးရိုးပူၿပီး တဦးက ဘေလာင္ဆူေနသည္ထင္ရ၏။
​ယခုထိ ဝရံတာမွ ဝဝလူသည္ အိကနဲမွ်ပင္ လြန္႔လႈပ္ျခင္းမရွိေသး။ လက္ဖ်ားကေလးမ်ားေလာက္သာ အလုပ္လုပ္၊ စာမ်က္နာလွန္ရင္း လူေရာစိတ္ပါျမဳပ္ေန၏။ တပုဒ္ၿပီးလွ်င္ ေနာက္ဝတၳဳကိုစ,ျပန္၏။ ဖတ္ျပန္၏။
​​​​​

တက်ိပ္တစ္
​​​​​​​​​​ကိတၱိ- ေရးသည္
အမည္….ဆင္ႀကီး
အသက္….၁၉-ႏွစ္
အလုပ္အကိုင္….ေက်ာင္းသား၊ ၁ဝ-တန္း(ဘီ)ႏွင့္ သံုးႀကိမ္ေအာင္ၿပီး။
ေနရပ္….အေနာ္မာလမ္း၊ သာေကတ။
မိဘအမည္….ဦးေပြး-ေဒၚပဲ။
အလုပ္အကိုင္….ဆိုက္ကားနင္း၊ ပဲျပဳတ္ေရာင္း။
​

ဆင္ႀကီးတု႔ိမိသားစု (ဝါ) ကိုေပြး မဝဲဆိုလွ်င္ သူတို႔ေနေသာ အေနာ္မာရပ္သာမက အျခားေသာပတ္ဝန္းက်င္ ၃-၄ ရပ္ကြက္ကလည္း ေကာင္းေကာင္းႀကီးသိၾကသည္။ ဆင္ႀကီးက သားအႀကီးဆံုး။ သူ႔ေအာက္တြင္ ညီ-ညီမငယ္ စသျဖင့္ ၉-ေယာက္ရွိသည္။ ႂကြက္မ၊ ဖိုးေခြး၊ ငကြ်ဲ၊ ဝက္မ၊ ငႏြား၊ ေၾကာင္မ၊ ပူးမ၊ ငသိုး၊ ဖိုးေဒါင္း၊ ေနာက္ဆံုးသံုးေယာက္ကလြဲလွ်င္ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ား။ ဆင္ႀကီးႏွင့္ ၾကြက္မသာ ေက်ာင္းသြားလွ်င္ အပိုမံု႔ဘိုး တမတ္စီ ရသည္။ က်န္၅-ေယာက္က မံု႔ဘိုးမရ။ ေတြ႔ကရာဝယ္စားမည္စိုးေသာေၾကာင့္ဟု အေၾကာင္းျပသည္။ အမွန္မွာ ကိုေပြးကမေပးႏိုင္၊ မတတ္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
​

သားသမီး ၁ဝ-ေယာက္ မနက္မိုးလင္းသည္ႏွင့္ နံျပားတျခမ္းစီ၊ သို႔မဟုတ္ မံု႔ေခါက္တရွပ္စီစားရသည္။ အရည္မပါ။ ေက်ာင္းခ်ိန္ေစာသူက ပဲျပဳတ္ႏွင့္ ထမင္းၾကမ္း နယ္စားၾကရသည္။ ေန႔ပိုင္းမွတက္ရေသာကေလးမ်ားကမူ မဝဲႏွင့္အတူ မနက္စာ ခ်က္ထားေသာဟင္းႏွင့္ စားၾက ရသည္။ မနက္စာဟင္းဆို၍ ပဲျပဳတ္ထက္ ပိုမေကာင္းပါ၊ တခါတရံ ပဲျပဳတ္ထက္ပင္ ပို၍ညံ့သည္။ လမ္းေဘးတြင္ပံုေရာင္းေသာ ပုစြန္ေျခာက္ အမႈန္႔၊ ငါးသလဲထိုး သဲရွပ္ရွပ္ကို အရြက္ေပါင္းစံုျဖင့္ ေရလံုျပဳတ္ထားသည့္ ခ်ဥ္ရည္ဟင္း။ ပဲျပဳတ္ေလာက္ပင္ အရသာမရွိ။ တပတ္လွ်င္ တႀကိမ္မွ်သာ ဝဝလင္လင္ စားၾကရသည္။ အျခားရက္မ်ား၌ ဆန္အေျခအေန၊ ဟင္းအေျခအေနအလိုက္ ဟင္းႏွင့္ထမင္း ပံုေပးလိုက္သည္။ (ဒါနဲ႔အၿပီးဘဲ၊ ေနာက္ထပ္မရေတာ့ဘူး)ဟု ထမင္းတာဝန္ခံ ဝက္မက ရာဇသံဆင္ထားသည္။ မဝဲ မရွိေသာအခ်ိန္မ်ားတြင္ ဝက္မက ထမင္းအိုးသူႀကီး….။
​

ဆင္ႀကီး ၇-တန္း ေရာက္ကတည္းက ကိုေပြးေရာ မဝဲကပါ အခြင့္ထူးတရပ္ေပးသည္။ ထမင္းကို ႀကိဳက္သလိုစားခြင့္ႏွင့္ တခါတရံ ေငြကေလး ပိုလွ်င္ ကိုေပြးက ငါးေၾကာ္ေလးအစ ဝယ္လာသည္။ သားႀကီးကို က်ိတ္၍ ေကြ်းသည္။ ဆင္ႀကီးက တစ္ေယာက္တည္းမစား၊ အားလံုးကို လက္တဆစ္စာစီရရ ေဝဖဲ့ေပးသည္။ ထမင္းကိုလည္း အမ်ားနည္းတူ တပန္းကန္သာ စားသည္။ ဘာအခြင့္အေရးမွ ပိုမယူ။ ထိုကဲ့သို႔ ဆင္ႀကီးက စိတ္ေကာင္းရွိေသာေၾကာင့္လည္း ကိုေပြးႏွင့္ မဝဲက ပိုခ်စ္သည္။ ပို၍ ကရုဏာသက္သည္။ ညီ-ညီမေတြကလည္း “ကိုႀကီးဆင္-ကိုႀကီးဆင္”ႏွင့္ အလြန္ပင္ ခ်စ္ၾကသည္။
​

ဆင္ႀကီးသည္ စကားအလြန္နည္းသည္။ ဣေႁႏၵႀကီးသည္။ ဤႏွစ္ခ်က္ကပင္ ကိုေပြးႏွင့္ မဝဲတို႔က ေလးစားသည္။ ကေလးမ်ားက ေၾကာက္ၾက သည္။ ဆင္ႀကီးတစံုတရာကို ေတြေငးစူးစိုက္ေနလွ်င္ ေဆာ့ကစားေနေသာ ကေလးမ်ားပင္ ၿငိမ္သြားတတ္သည္။ မၿငိမ္လွ်င္လည္း ဆင္ႀကီးက စူးရွေသာမ်က္လံုးမ်ားျဖင့္ လွည့္ၾကည့္တတ္သည္။ ကေလးမ်ားက ဤလိုၾကည့္သည္ကို ထရိုက္သည္ထက္ ေၾကာက္ၾကသည္။ ဆင္ႀကီး တခါတခါ ေတြစိုက္ေနလွ်င္ တနာရီမက ၾကာတတ္သည္။ လူလည္းမလႈပ္၊ မ်က္ေတာင္လည္း မခတ္။ ညဘက္ လူေျခတိတ္ခ်ိန္ဆိုလွ်င္ သူ႔ကို ပို၍ ေၾကာက္ၾကသည္။ “ဟင္း”ကနဲ “ဟူး”ကနဲ သက္ျပင္းခ်သံ၊ ပင့္သက္မႈတ္ထုတ္သံက က်ယ္ေလာင္စြာ ထြက္လာတတ္သည္။
​

သို႔တိုင္ေအာင္ သူ႔ညီ-ညီမေလးမ်ား ျခင္ကိုက္၍ လူးလွ်င္လြန္႔လွ်င္ အညြန္႔သားထ၍ ေစာင္ၿခံဳေပးတတ္၏။ ၿခံဳရေသာေစာင္မွာလည္း ႏွစ္ေယာက္မွတထည္၊ ေစာင္အနည္းငယ္ႀကီးလွ်င္ သံုးေယာက္တထည္။ ဤသည္ပင္ လူေစ့ေအာင္ မၿခံဳႏိုင္၊ မဝယ္ႏိုင္၊ ငယ္ေသာ ကေလးမ်ားမွာ လံုခ်ည္စုတ္ျဖင့္သာ အုပ္၍ သိပ္ရေသာေၾကာင့္ ဤျမင္ကြင္းကိုေငးေတြၾကည့္ကာ ဆင္ႀကီးက ညည္းညည္း ညဴညဴ သက္ျပင္းခ်တတ္ျပန္သည္။
​

အခ်ိန္ကာလမွာ ကုန္ထုတ္စြမ္းပကား အားေကာင္းေနဆဲ။ ပိုက္ဆံသာေပးလွ်င္ လုိခ်င္ရာဝယ္၍ရေသာအခ်ိန္။ ေစ်းႏႈန္းလည္း မႀကီးမားေသး။ ပုဆိုးၾကမ္းတထည္ ၃-က်ပ္ ၅ဝ-ျပား၊ အေခ်ာစား (၂-၁ဝဝ) အနံႀကီး ကြင္းျပည့္ ၁၁-က်ပ္၊ ဘာဘူေစာင္ေခၚ ဂြမ္းၾကမ္းေစာင္တထည္မွ ၄-က်ပ္ ၅ဝ-ျပား၊ ဆန္-ဆီ ေစ်းကို ထိုႏႈန္းႏွႈင့္တြက္မည္ဆိုပါက အစစ ေပါေနေသာ ကာလ။ သို႔တမူ ဆင္ႀကီးတို႔ မိသားစုမွာ ျခင္ေထာင္ဆိုသည္မွာ ဘယ္လိုပါလိမ့္ဟူဘိသို႔။ ေစာင္ၾကမ္းကေလးမွ်ပင္ လူေစ့လူစံု မၿခံဳႏိုင္။

ကိုေပြးက ဆိုကၠားနင္းရန္ နံနက္ ၅-နာရီ အိမ္က အထြက္ မဝဲကိုပါ တင္ေခၚသြားသည္။ ပဲျပဳတ္ေတာင္းႏွင့္။ ကိုေပြးတာဝန္က ညေနဆုိက္ကား သိမ္းအျပန္ ဆန္ဝယ္လာရသည္။ မဝဲက ဟင္းလ်ာအတြက္ တာဝန္ယူသည္။ သူတို႔ ႏွစ္ေယာက္စလံုး နားရက္အားရက္မရွိ။ မေတာ္တဆ တေယာက္ေယာက္ေနမေကာင္း၍ အလုပ္ပ်က္လွ်င္ စားေရးေသာက္ေရးျပႆနာေပၚေခ်ေတာ့သည္။
​

ပဲျပဳတ္ဆိုသည္ကား ေန႔စဥ္ေရာင္းမေကာင္း၊ တခါတရံ ၁ဝ-နာရီေလာက္တြင္ ကုန္သြားၿပီး တခါတရံ ၁၂-နာရီမွကုန္သည္။ တခါတခါ လံုးဝမကုန္။ အိမ္ျပန္ပါလာေသာအခါ က်န္လာသည့္ ပဲျပဳတ္ႏွင့္သာ ထမင္းကိစၥၿပီးၾကရသည္။ ကိုေပြး ဆိုက္ကားက ပိုဆိုးသည္။ ခရီးသြားက်ဲလွ်င္ ေငြအရနည္းသည္။ လဆန္းပိုင္းေလာက္သာ ဟန္က်သည္။ တခါတရံ ဆိုက္ကားရွင္ေပးရသည့္ ေငြ၂-က်ပ္ပင္မျပည့္။ မိုးတြင္းေရာက္မည္ကို ကိုေပြးအေၾကာက္ဆံုး။
​စီးပြားေရးအဆင္မေျပလွ်င္ လူလည္းအဆင္မေျပ၊ စိတ္လည္းဆင္မေျပ။ ဘာကမွအဆင္မေျပ။ ဤအထဲတြင္ ေႏြရာသီရက္ရွည္ ပိတ္ထားေသာ ေက်ာင္းမ်ားျပန္ဖြင့္ခ်ိန္၊ အတန္းတင္ေပးခ်ိန္ ေရာက္ၿပီဆိုပါက ကိုေပြး မဝဲတို႔ ဦးေႏွာက္ခဲၾကရသည္။ ေငြအဆင္မေျပတိုင္း သားသမီးမ်ားကို မာန္သည္၊ မဲသည္၊ ရိုက္သည္။ တခါတရံ မဝဲကက်ိန္ဆဲလိုက္ေသးသည္။
​

“ဒင္းတို႔တေတြ ေသကုန္ရင္ေအးမယ္”
​ထိုလိုအခါမ်ိဳး ဆင္ႀကီးရွိေနလွ်င္ မ်က္နာတျပင္လံုးနီလာကာ….
​“အေမတို႔ကို ဘသူကေမြးခိုင္းလို႔ ခု-အေမက ေသခိုင္းေနတာလဲ ခေလးေတြကို”
​သည္လိုပင္ ခ်က္ကနဲ ဒက္ကနဲေကာက္ေမးတတ္ေသာေၾကာင့္ ေနာင္ က်ိန္ဆဲလိုလွ်င္ ဆင္ႀကီး ရွိမရွိ မဝဲကၾကည့္ေသးသည္။ အကဲခတ္ၿပီးမွ က်ိန္ဆဲသည္။
​“ေသဘဲမေသႏိုင္ၾကဘူး”
​

အခ်ိန္ကာလမွာ ၄-၅-ႏွစ္ရြယ္ ကေလး ဂါဝန္၊ ကေလးရွပ္တထည္ တက်ပ္မွႏွစ္က်ပ္အထိသာ ေပးရေသာအခါသမယ။ မည္မွ် ေစ်းသက္သာေစ၊ ကနု္ထုတ္စြမ္းပကား မည္မွ်အားေကာင္းေနေစ၊ ကိုေပြးတို႔မဝဲတို႔မွာ သားသမီး ၁ဝ-ေယာက္ကို တၿပိဳင္တည္း ဝယ္မဆင္ႏိုင္။ တထည္စုတ္မွတထည္။ တေယာက္ၿပီးမွတေယာက္။ ၿပိဳင္တူ ၃-၄ေယာက္ စုတ္ၾကၿပဲၾက ဝတ္စရာ မရွိၾကေသာအခါမ်ိဳး ကိုေပြးႏွင့္မဝဲတို႔ ေနမေကာင္းျဖစ္ခ်င္သည့္တိုင္ လြတ္လပ္စြာ ၿပိဳင္တူဖ်ားနာခြင့္ မရ။ တေယာက္တလွည့္ ေနမေကာင္းလွ်င္ပင္ တအိမ္လံုးအေရးကိစၥ ဂယက္ထရသည့္အခါမ်ိဳး ႀကံဳရတိုင္း ဆင္ႀကီးမ်က္ရည္လည္ရသည္။
​

ရရာအလုပ္ လုပ္မည္ဟုဆင္ႀကီး အလုပ္ရွာသည္။ မရေသး။ ဆိုက္ကားနင္းရန္ အႀကိမ္ႀကိမ္ ႀကိဳးစားသည္။ မေအာင္ျမင္။ ငယ္စဥ္ကတည္းက ဆင္ႀကီး ခ်ဴခ်ာခဲ့သည္။ အမည္မသိေရာဂါ စြဲကပ္ခဲ့သည္။ လမ္းေလွ်ာက္ရင္းက အမွတ္မထင္ ဒူးေခ်ာင္ ေခြလဲတတ္သည္။ ပိုလီယိုေရာဂါ ခပ္ဆန္ဆန္။
​

ယခုထိ ၁ဝ-ႀကိမ္ထက္မနည္း ဆိုက္ကားနင္းစမ္းၾကည့္သည္။ ေပ ၄ဝဝ-ေလာက္နင္းမိလွ်င္ ဒူးယိုင္လာသည္။ ေမာသည္။ ေနာက္တေန႔ ဆိုလွ်င္ တကိုယ္လံုးထံုၿပီး ကိုက္ခဲၿပီး ေနမေကာင္းျဖစ္တတ္သည္။ ယခုလက္ေလွ်ာ့လိုက္ရသည္။ လက္မႈ အလုပ္လုပ္ရန္လည္း သူ႔လက္ေခ်ာင္းမ်ားက မာမာထန္ထန္ကိုင္၍မရ။ ပဲျပဳတ္ရန္ ထင္းခြဲတိုင္း ကိုက္သလုိခဲသလို ျဖစ္လာတတ္သည္။
​“ေလာကႀကီးမွာ ငါလူပိုဘဲ၊ ငါတေယာက္ေလ်ာ့သြားရင္ အေဖတုိ႔ တေယာက္အတြက္ သက္သာမယ္….ခေလးေတြပိုစားရမယ္” သူ႔ရြတ္သံ ညည္းသံကို မည္သူမွ်မၾကားရ။ စိတ္ထဲကသာ က်ိတ္၍ေျပာခဲ့သည္။ က်ိတ္၍ စိတ္မခ်မ္းသာ ျဖစ္ခဲ့သည္။ က်ိတ္၍လည္း မ်က္ရည္က်ခဲ့သည္။ သူ႔ကိုယ္သူလည္း မေက်မနပ္ျဖစ္ရတိုင္း သူ႔ေပါင္ သူ႔ေခါင္း သူ႔ရင္ဘတ္ကို သူထုရိုက္ခဲ့သည္မွာ အႀကိမ္ေပါင္းမ်ားခဲ့ၿပီ။
​

အခါတပါးက….မၾကာေသးမီကဆိုလွ်င္ ပို၍နီးစပ္လိမ့္မည္၊ ညတည လူေျခတိတ္ခ်ိန္ ကိုေပြးတို႔ ဇနီးေမာင္ႏွံ တီးတိုးေဆြးေႏြးသံလိုလို ၾကားရသည္။ မေဆြးေႏြးမီ ၁၅-မိနစ္ခန္႔ေစာ၍ ဆင္ႀကီး နာမည္ကို ေခၚၾကည့္ၾကသည္။ ၄-၅ ႀကိမ္မွ် အသံတျဖည္းျဖည္းျမွင့္၍ ေခၚၾကည့္ၾကသည္။ ဆင္ႀကီးမနိုး။ လႈပ္ေဖာ္ပင္မရ။ အမွန္မွာ အိပ္ေပ်ာ္ဟန္ေဆာင္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ ​
​“က်မလဲေျပာတာဘဲ ကိုေပြးရဲ ႔၊ က်မမွာ ခေလးေတြမ်ားလြန္းလို႔ပါ၊ လုပ္ေပးပါလို႔ ရွိခိုးပီးေတာ့ ေတာင္းပန္တယ္၊ အဲဒါ က်မေတာင္ အေငါက္ခံရေသးတယ္”
​(ဒါလြယ္လြယ္ ေလးလုပ္လို႔ရတာ မဟုတ္ဘူး၊ ရလဲလုပ္မေပးဘူး၊ အင္မတန္ကို မက်န္းမာနဲ႔ ခေလးမေမြးႏိုင္ေအာင္ခ်ည့္နဲ႔ေနမွ လုပ္ေပးတာ၊ သြား-သြား-ရွင္ က်န္းမာေသးတယ္၊ ေနာက္ကိုလဲ အမ်ားႀကီးေမြးႏိုင္ေသးတယ္၊ ေမြးအံုး)တဲ့၊ ပီးေတာ့….
​(ခင္ဗ်ား ေနာက္မလာနဲ႔၊ မွတ္ထားေနာ္၊ ေနာက္သံုးႏွစ္ၾကာမွ လာခ်င္လာ) တဲ့….။
​“ဆရာဝန္ကို လွည့္ေတာင္းပန္ေတာ့လဲ အဲသလို ေျပာလႊတ္တယ္”
​ကိုေပြးကလည္းေျပာျပန္သည္။
​“ေအးကြာ-ငါလဲ ငါ့ဆိုက္ကားေဖာက္သည္ မိတ္ေဆြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေျပာခိုင္းၾကည့္တယ္၊ (ဟာ ဘယ္ျဖစ္မလဲ)တဲ့၊ တေယာက္ကေတာ့ အင္း (လြယ္ပါတယ္၊ ေငြ ၂၅ဝိ-ရေအာင္စု)တဲ့၊ သူလုပ္ခိုင္းေပးမယ္တဲ့”
​“ဟား….ဟား…..ဟား…..ဟား…..”
​က်ယ္ေလာင္စူးရွစြာ ရယ္ခ်လိုက္ေသာ ဆင္ႀကီးအသံသည္ တရပ္ကြက္လံုးဟိန္းသြားသည္။ ကိုေပြးႏွင့္မဝဲတို႔လည္း ရုတ္ရုတ္သဲသဲျဖင့္ ဆင္ႀကီးဆီထ,ေျပးၾကသည္။
​“သား….သား….ေဟ့…..ဆင္ႀကီးထ,စမ္း၊ ဘာျဖစ္သလဲ”ဟု ေမးၾကသည္။ ဆြဲထူသည္။ ဆင္ႀကီးကထ,မထိုင္။
​“အိမ္မက္ မက္တာပါ၊ သြားၾကပါ၊ အိပ္ၾကပါ၊ ကြ်န္ေတာ္ဘာမွ မျဖစ္ပါဘူး”
​ေနာက္ထပ္ဘာမွ် ေမး၍မရ။
​​​+ + +
​တရပ္ကြက္လံုး ထိန္ထိန္လင္းေနသည္။ ေဆာင္းလယ္၏ ညျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေစာေစာအိပ္ၾကသည္။ လူေျခတိတ္ေနသည္။ ကိုေပြး၏ သားသမီးမ်ား အတံုးအရံုးအိပ္ေနၾကသည္။ ဆင္ႀကီးတေယာက္သာ လက္ေပၚနဖူးတင္၍ ေတြးေနသည္။
​

နံနက္ပိုင္းက မဝဲ၏ တက်ိပ္တစ္ေယာက္မီးဖြားရန္ ေမြးေပးေနက်လက္သယ္ကို သြားေခၚသည္။ လက္သယ္က ကေလးထြားလြန္းသည္။ ေနာက္အေနအထားမမွန္ဟုေျပာကာ သူလက္ေလ်ာ့သျဖင့္ ေဆးရံုပို႔ခဲ့ရသည္။ ဆင္ႀကီးကိုယ္တိုင္လိုက္ပို႔ေပးခဲ့သည္။ သူတို႔ရပ္ကြက္ေဆးရံုက ၿမိ့ဳတြင္းရွိ သြားဖြားေဆးရံုႀကီးသို႔ ေခၚသြားရန္ေျပာသည္။ ထိုမွာက ပစၥည္းကိရိယာစံုသည္။ ဘိုက္ခြဲ၍ ေမြးရမလိုလို၊ ညွပ္နဲ႔ဆြဲထုတ္ရမလိုလို တေယာက္တမ်ိဳးေျပာလိုက္သျဖင့္ ေနာက္ဆံုး မဝဲကုိ ဂ်င္မခါနာေဆးရံုတြင္ ထားခဲ့ရသည္။
​

ကိုေပြး ညေနပိုင္းက အိမ္ျပန္လာသည္။ ထံုးစံအတိုင္း ထမင္းစားသည္။ ခါတိုင္းထက္ေစာ၍ ျပန္လာသည္။ မဝဲအေၾကာင္း သိခ်င္ေသာေၾကာင့္ ေရာက္ေရာက္ခ်င္း ေမးသည္။ ဆင္ႀကီးက အေသးစိတ္ ေျပာျပလိုက္သည္ႏွင့္ ကိုေပြးမ်က္နာညိဳးသြားသည္။ ထမင္းလည္း ယခင္ကထက္ တဝက္မွ် အစာေလ်ာ့သြားသည္။ ယေန႔ည မိုးခ်ဳပ္ေအာင္ ဆိုက္ကားနင္းမည္ဟု ေျပာသြားသည္။ မိုးလင္းခ်င္လင္းမည္ဟုလည္း အိမ္မွအထြက္ ထပ္မွာသြားသည္။
​

လူ႔ျပည္သို႔ ေရာက္လာလတံ့ေသာ သူ၏ တက်ိပ္တေယာက္ေျမာက္ ကေလးအတြက္ ေငြပို၍ရွာရမည္။ ယေန႔သာမဟုတ္၊ မဝဲ ပဲျပဳတ္ ေရာင္းႏိုင္သည့္ေန႔အထိ ကိုေပြးဆိုက္ကားအခ်ိန္ပို နင္းရမည္။ စသည္ျဖင့္ စသည္ျဖင့္….
​

ဆင္ႀကီးသည္ လက္ေပၚနဖူးတင္၍ ေတြးေနသည္မွာ ဤကိစၥမ်ား။ ေနာက္-ဟင္းကနဲ သက္ျပင္းခ်ကာ ပက္လက္လွန္လိုက္ျပန္သည္။ နဖူးေပၚ လက္တင္လိုက္သည္။
​“ငါလဲ ဘာမွမတတ္ႏိုင္ဘူး။ ဘယ္သူမွလဲမတတ္ႏိုင္ဘူး။ သိၾကားမင္းလဲ မကယ္ႏိုင္ဘူး”
​စိတ္ထဲမွ တတြတ္တြတ္ေရရြတ္ေနသည္။ ငိုသံသဲ့သဲ့ၾကား၍ ဆင္ႀကီးထၾကည့္သည္။ အငယ္ဆံုးသူ႔ညီမေလး အခါလည္ႏွင့္ ၉-လသမီး ထိုင္ငို ေနသည္။ ပါးစပ္က “အေမ”ကို တ,ေနသည္။ ဆင္ႀကီးကလည္း အတတ္ႏိုင္ဆံုးေခ်ာ့သည္။ ခါတိုင္းလည္း ငိုတတ္သည္။ ေတာ္ရံုေခ်ာ့လွ်င္ တိတ္သြားတတ္သည္။ ျပန္အိပ္သြားသည္။ ယခု ေတာ္ေတာ္ႏွင့္အငိုမတိတ္။ ဆင္ႀကီးက ဆြဲယူေပြ႔ခ်ီလိုက္မ် ျခစ္ျခစ္ေတာက္ ကိုယ္ပူ ေနသည္ကို သိလိုက္ရေတာ့သည္။
​တိုက္ေနက် ေဆးနီမႈန္႔ထုပ္လိုက္ရွာသည္။ ယခင္ထားေနက်ဝါးထရံအႏွ႔ံ လိုက္ၾကည့္သည္။ ႏွီးစကေလးျဖင့္ကလန္႔၍ ညွပ္ထားေသာ ေဆးနီမႈန္႔ထုပ္ကိုမူေတြ႔သည္။ ေဆးမရွိ။ အရည္ေပ်ာ္စီးက်ကုန္သည့္ လကၡဏာသာေတြ႔ရသည္။
​“ဆင္ႀကီးေရ-ေဟ့-ဆင္ႀကီး၊ ထပါအံုးကြ ဆင္ႀကီးေရ့”
​အိမ္ေရွ့မွေခၚသံသည္ ေျပးလာရင္းကေခၚသည့္အသံကဲ့သို႔ တျဖည္းျဖည္းနီးလာသည္။ ကဲလားတံခါးကိုပင့္မ၍ ဆင္ႀကီးေခါင္းျပဴၾကည့္သည္။
​“ဘာလဲအကိုတုတ္၊ ဒီေန႔ ဆိုက္ကားမနင္းဘူးလား”
​“အို-ဒါအေရးမႀကီးဘူး”
​အကိုတုတ္ဆိုသူက ဆင္ႀကီးအနားသို႔ကပ္၍ ေမာလာေသာအသံတုန္တုန္ျဖင့္…
​“ေအးကြာ မေျပာလဲမၿပီးဘူး။ မင့္အေဖ ကိုေပြးႀကီးေလ-ရုပ္ရွင္ရံုနားမွာ ကားတိုက္လို႔”
​“ဗ်ာ….ဗ်ာ-အေဖ”
​“ဟုတ္တယ္၊ အဲဒါ တိုက္တဲ့ကားနဲ႔ဘဲ ေဆးရံုေခၚသြားျပီ၊ ဒဏ္ရာေတာ့ နဲနဲ….”
​“အမွန္အတိုင္းေျပာဗ်ာ၊ ေသေရာလား”
​“ေသေတာ့မေသပါဘူးကြာ၊ နဲနဲေတာ့ျပင္းတယ္။ ကားက ေလာ္လီကားႀကီး”
​“ကားေအာက္ထဲ ေရာက္သြားတယ္ဆိုပါေတာ့ ဟုတ္လား အကိုတုတ္”
​“အင္း-ညာဘက္ ေျခေထာက္ေတာ့ က်ိဳးတယ္ေျပာတာဘဲ၊ ငါလဲမၾကည့္ရက္တာနဲ႔၊ ငါသြားမယ္ေနာ္၊ ဆိုက္ကားထားပစ္ခဲ့ရတာ စိတ္မခ်ဘူးကြာ”
​ဆင္ႀကီး ေတြငိုင္ၿပီးက်န္ရစ္ခဲ့သည္။ မ်က္လံုးေတြလည္း ျပာေဝေနသည္ထင္ရသည္။ ဘာေတြကိုမွျမင္ဟန္မတူ။ မၾကာမီ ႏႈတ္ခမ္းတရြရြလႈပ္လာသည္။
​“ဒါကိုေကာ ငါဘာတတ္ႏိုင္သလဲ၊ ဘယ္သူမွ ဘာမွမတတ္ႏိုင္ဘူး။ သိၾကားမင္းေကာ ကယ္ႏိုင္မတဲ့လား”
​ယခုအႀကိမ္၌ အသံပါထြက္လာသည္။ ထို႔ေနာက္ တံခါးကိုအကုန္မ,၍ သံခ်ိတ္ႏွင့္ခ်ိတ္လိုက္သည္။ ၁ဝ-ပတ္လည္သာသာ ဝါးၾကမ္းခင္းတြင္ ျပြတ္သိပ္၍အိပ္ေနေသာ ကေလးမ်ားကို တလွည့္စီၾကည့္သည္။ ခ်မ္းလြန္းသျဖင့္ နဖူးႏွင့္ဒူးထိလုလုေကြးလ်က္သားသဏၭာန္ကို ဆင္ႀကီး ေငးရင္း မ်က္ရည္ဝဲလာသည္။ အငယ္ဆံုးကားငိုၿမဲငိုလ်က္ ရွိသည္။ အသံပင္ ေပ်ာက္လုမတတ္။ ဆင္ႀကီးသည္ ရပ္ေနရာမွ ထိုင္လိုက္သည္။ ငိုေနေသာညီမငယ္ကို ေကာက္ခ်ီရင္းက မ်က္ရည္ဥလာသည္။ ထရပ္ျပန္ကာ ကေလးေတြအားလံုးကိုႏိႈးသည္။
​“ထ, ဆိုရင္ ျမန္ျမန္ထ….”
​အအိပ္ႀကီးေသာ သူ႔ေအာက္ အႀကီးဆံုး ႂကြက္မကို ေျခႏွင့္ မကန္စဖူးကန္၍ ႏိႈးသည္။
​“သြားၾက၊ သြား….အားလံုး အိမ္ေပၚက ဆင္း၊ လမ္းမကို သြားၾက”
​ေျပာရင္းက ႂကြက္မကို ကေလးငယ္ေလး လွမ္းေပးလိုက္သည္။ ရုပ္ရွင္ညပြဲ ၿပီးခါစ, ညႀကီးသန္းေခါင္ ခ်မ္းလြန္းလွေသာအခ်ိန္ျဖစ္၍ ကေလး သံုးေယာက္ ေပကပ္ကပ္လုပ္ေနရာမွ တေနရာသို႔ သြား၍ ေခြလွဲလိုက္သည္။ အိပ္ခ်င္မူးတူးႏွင့္ ဆက္ၿပီး အိပ္ခ်င္ေနၾကသည္။ ဆင္ႀကီးက ထို ကေလးသံုးေယာက္ကို အတင္းဆြဲထူလိုက္သည္။ အိမ္အျပင္သို႔ တြန္းထုတ္ပစ္သည္။ ယခု သူ႔မ်က္နာတြင္ မ်က္ရည္မ်ားရႊဲေနျပီ။ ဆင္ႀကီး၏ ေအာ္သံ၊ ေမာင္းသံႏွင့္ ကေလးမ်ားငိုသံေၾကာင့္ တဲနီုးခ်င္းမ်ား ႏိုးကုန္ၾကသည္။ တဖန္ (ဘာျဖစ္ၾကတာလဲ)ဟူေသာ အခ်င္းခ်င္း ေမးသံပါ ေရာ၍ တေယာက္တမ်ိဳးေျပာသံပါ မ်ားလာသည္ႏွင့္အမွ် ပို၍ ဆူညံလာသည္။ ေတာင္ခုႏွစ္အိမ္၊ ေျမာက္ခုႏွစ္အိမ္သာ မက ေတာ့ဘဲ တလမ္းလံုး ေခါင္းေထာင္လာၾကသည္။ သတင္းေမးသံ ပို၍ပို၍ လွ်ံလာသည္။ ထိုအခ်ိန္၌ ဆင္ႀကီးသည္ ကဲလားတံခါးကို ျပန္ခ် ပိတ္ၿပီးျပီ ျဖစ္သည္။
​“ေဟ့….ဆင္ႀကီး၊ မႀကံဳဘူး….မၾကားဘူးကြာ၊ မင္းဘာျဖစ္တာလဲ”
​တလမ္းတည္းေန ရပ္ကြက္လူႀကီးတေယာက္က လွမ္းေမးရင္း ေလွ်ာက္အသြားတြင္ ဝါးထရံေဘးတံခါးေလး ပြင့္လာသည္။
​“ဟုတ္တယ္ဦးေလး၊ ခု….ႀကံဳဘူးရေတာ့မယ္၊ ၾကားဘူးရေတာ့မယ္၊ ကြ်န္ေတာ္ ေျပာခ်င္ေနတာ ၾကာၿပီ၊ ကြ်န္ေတာ္ သိပ္ေျပာခ်င္ေနတဲ့ စကားေတြ”
​“ဟာ….ဒီေကာင္၊ မင္းဘာ အရူးထေနတာလဲေဟ…..”
​အျခားတေယာက္က ဝင္ေထာက္သည္။
​“ကြ်န္ေတာ္ မရူးဘူးဘႀကီး၊ ဘႀကီးမွာ ခေလး (၆)ေယာက္ရွိတယ္ မဟုတ္လား၊ အဲဒါ ဘႀကီးအရူးဘဲ….”
​ရပ္ၾကည့္ေနသူအားလံုး ရုတ္ရုတ္သဲသဲ ျဖစ္သြားသည္။
​“ေဟ့ေကာင္၊ မင္း လူႀကီးကို ဒီလို….”
​“ဟုတ္တယ္၊ ကြ်န္ေတာ့္ အေဖနဲ႔အေမက ပိုၿပီးရူးတယ္၊ အရူးေတြ….အရူးေတြ….”
​“ဟာ….ခက္တာဘဲ ဒီေကာင္ေလး၊ မင့္ဟာမင္းေျပာခ်င္တာေနာက္မွေျပာ၊ ဒီမွာ…..ခေလးေတြ ငိုကုန္ၿပီ၊ ခ်မ္းေနၿပီ၊ မင္း မသနားဘူးလား၊ မင့္ ညီ-ညီမေလးေတြ”
​“ကြ်န္ေတာ္ သိပ္ခ်စ္တယ္။ ညီေလးေတြ ညီမေလးေတြကို အသက္နဲ႔ထပ္တူခ်စ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္လဲ ကြ်န္ေတာ္ သိပ္ဝမ္းနည္းတယ္”
​ဆင္ႀကီး အသံတုန္လာသည္။
​“အားလံုးၾကည့္ၾကပါ ခု-ကြ်န္ေတာ့္ ညီ-ညီမေလးေတြ ၉-ေယာက္ ဝတ္ထားတဲ့ အကႌ်လံုခ်ည္ေတြအားလံုးခြ်တ္ၿပီး ေပါင္းစပ္ျပန္ခ်ဳပ္ရင္ေတာင္ သံုးေယာက္ျပည့္ေအာင္ လံုလံုၿခံဳၿခံဳဝတ္ႏိုင္ဘို႔ သံုးထည္ရနိုင္မလားဗ်ာ-ဟင္”
​အားလံုးပင္ ကေလးမ်ားဆီသို႔ မ်က္လံုးလည္သြားၾကသည္။ မွန္သည္။ ၉-ေယာက္စလံုး မလံု႔တလံုသာ ဝတ္ႏိုင္ၾကသည္။ အဖါဖါအေထးေထးႏွင့္။
​“ထမင္းဆိုလဲ ဝေအာင္စားရတဲ့ေန႔ရယ္လို႔ မရွိခဲ့ဘူး။ ကြ်န္ေတာ္ သိပ္သနားတယ္”
​“ဟဲ့-ဒါမ်ား အဆန္းလုပ္ေျပာေနတယ္”
​အမ်ိဳးသမီး ခပ္ႀကီးႀကီးတေယာက္က ေရရြတ္လိုက္သည္ကို….
​“ဟုတ္ပါတယ္ေဒၚေလး၊ အဆန္းမဟုတ္လို႔ လူ႔ေတြက ဒီကိစၥကို စိတ္မဝင္စားဘူး။ ခပ္ရိုးရိုး ခပ္ေပါ့ေပါ့ဘဲ သေဘာထားေနၾကတယ္၊ ခုၾကည့္-အဝတ္ဆိုလဲ အစုတ္စုတ္အျပတ္ျပတ္၊ အစားဆိုလဲ အငတ္ငတ္”
​“ဒါက မင့္မိဘေတြတာဝန္ဘဲ”
​ရပ္ကြက္ မူလတန္းေက်ာင္းအုပ္က စိတ္တိုတိုႏွင့္ ဝင္ေျပာသည္။
​“အားလံုးသိပါတယ္၊ အေဖေရာ အေမေရာ ဘယ္ေလာက္ အလုပ္လုပ္သလဲ၊ ေန႔မအိပ္ရ ညမအိပ္ရ။ ေနပူပူ မိုးရြာရြာ ခ်မ္းခ်မ္းတုန္တုန္ တရက္မွမနားရဘူး။ နားခ်ိန္လဲမရဘူး။ ေသမတတ္ အလုပ္လုပ္ေနရက္သားနဲ႔ ငတ္ေနတယ္”
​“ဒါေတာ့ ဘယ္သူက ဘာတတ္ႏိုင္မွာလဲကြ”
​ေက်ာင္းအုပ္က ေျပာလိုက္ျပန္သည္။
​“ဆရာႀကီး ဒီလိုမေျပာပါနဲ႔၊ တတ္ႏိုင္တဲ့လူရွိပါတယ္။ လုပ္မေပးၾကဘူး။ ဖန္တီးမေပးၾကတာပါ။ ကြ်န္ေတာ္တို႔မွာ ညီအကိုေမာင္ႏွမ ၁ဝ-ေယာက္တေန႔ ဆန္ ၂-ျပည္ခြဲခ်က္မွ အေဖေရာ အေမပါ မဝတဝ စားရရံုဘဲ ရွိပါတယ္”
​“ဟာ-ဒီေကာင္ေလး ဘာေတြေရွာက္ေျပာေနပါလိမ့္၊ ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္ကြာ”
​စာေရးႀကီးက သည္လိုဝင္၍ ညည္းလိုက္သည္။
​ထိုစကားကိုမၾကားသလိုျဖင့္ ဆင္ႀကီးက ဆက္ေျပာသည္မွာ….
​“တကယ္လို႔သာ ညီအကိုေမာင္ႏွမ ၅-ေယာက္ထဲေမြးမယ္ဆိုရင္ စားစရိတ္တဝက္နီးပါး သက္သာမယ္။ ပညာသင္စရိတ္ေရာ အဝတ္အစား စရိတ္ပါတြက္မယ္ဆိုရင္ အမ်ားႀကီးသက္သာမယ္။ အေမနဲ႔ အေဖလဲ ဒီေလာက္ပင္ပန္းမွာ မဟုတ္ဘူး”
​ရပ္ၾကည့္ေနေသာ လူငယ္ႏွစ္ေယာက္သည္ တေယာက္ကိုတေယာက္ၾကည့္၍ နားထင္ကို သံပတ္တင္းသလို လက္ႏွင့္လွည့္ျပသည္။ (ဒီေကာင္ေတာ့ဦေႏွာက္ေခ်ာင္သြားျပီ) ဟူသည့္သေဘာမ်ိဳး။
​“ဆိုက္ကားနင္း ပဲျပဳတ္ေရာင္းတဲ့လင္မယားတစံုဟာ ခေလး ၂-ေယာက္ အလြန္ဆံုး ၃-ေယာက္ဆို ေျခႏိုင္လက္ႏုိင္ေတာ္ေလာက္ၿပီေပါ့ဗ်ာ။ ခုေတာ့ ေကြ်းႏိုင္တဲ့အင္အားမရွိဘဲႏွဲ႔”
​ဆင္ႀကီးသည္ ထရံကို လက္သီးႏွင့္တခ်က္ထိုးလိုက္သျဖင့္ ၾကည့္ေနသူမ်ား တြန္႔ကနဲ ျဖစ္သြားၾကသည္။
​“ဘယ္သူ႔အားကိုးနဲ႔ ဘာေႁမွာ္လင့္ခ်က္နဲ႔ တႏွစ္တေယာက္ ေမြးခ်င္ရတာလဲ။ အေဖနဲ႔အေမက မႏိုင္တဲ့ဝန္ကို ထမ္းခ်င္ၾကတယ္။ အဝတ္လဲ မေပးႏိုင္၊ အစားလဲမေကြ်းႏိုင္ဘဲနဲ႔ ကြ်န္ေတာ့္ ညီ-ညီမေလးေတြကို လူ႔ျပည္ေခၚထုတ္လာတယ္။ လူျဖစ္ေအာင္လုပ္ၿပီး သက္သက္ ဒုကၡ ေပးတာ၊ ငတ္ပီးေသကုန္ၾကရင္ အေဖေရာ အေမပါ ဒါ လူသတ္မႈက်ဴးလြန္တာဘဲ။ သူတို႔မွာ တာဝန္ရွိတယ္။ မေကြ်းႏိုင္ဘဲနဲ႔ တႁပြတ္ႁပြတ္ ေမြးေနတဲ့လင္မယားေတြလဲ အတူတူဘဲ။ အရူးေတြ အားလံုးရူးေနၾကတယ္”
​“ေဟ့-မင္းသာရူးေနတာ။ ေတြ႔ကရာ ေဘာက္ေသာက္ေတြ ေရွာက္ေျပာၿပီး…..”
​“ဟား….ဟား….ဟား….ဟား…..ကြ်န္ေတာ္ေျပာတာ အရူးစကားလား။ ဟား…ဟား….အရူး ၁ဝ-ခြန္းေျပာရင္ တခြန္းမွန္တယ္။ ကြ်န္ေတာ္ ေျပာသမွ်လဲ ၁ဝ-ရာခိုင္ႏႈန္း မွန္တယ္ေပါ့။ ဟား-ဟား….ဟား…ၾကည့္ၾကပါ။ ဟိုမွာ ကြ်န္ေတာ့္ ညီ ညီမေလးေတြ ပိန္ခ်ိေကြးေလးေတြ ငတ္တလွဲ႔ျပတ္တလွဲ႔ ခေလးေတြ…. ဝယ္စရာေငြရွိမွ ဝတ္ရစားရမယ့္ခေလးေတြ၊ မီးေလာင္မွ ေရနစ္မွအသနားခံရမယ့္ပတ္ဝန္းက်င္ လူ႔ေလာကထဲကို အေဖနဲ႔အေမေမြးထုတ္လိုက္တယ္”
​ဆင္ႀကီးစကားျဖတ္၍ မ်က္နာကိုလက္ဝါးႏွင့္အုပ္လိုက္သျဖင့္ ၾကည့္ေနသူမ်ားလည္း ၿငိမ္ၿပီးအာရံုစိုက္ေနၾကသည္။ (ေနာက္ထပ္ ဘာေတြ ေျပာအံုးမွာပါလိမ့္)။
​“အေဖနဲ႔အေမ ေသမတတ္ လုပ္ကိုင္ရွာေကြ်းေပမယ့္ မေသထမင္းစားၿပီး မလံု႔တလံုဝတ္ေနရတဲ့ဘဝက မၾကာခင္ငတ္ၾကေတာ့မယ္၊ အေဖဆိုက္ကားနင္းရင္း ကားတိုက္ခံရလို႔ ေျခက်ိဳးသြားၿပီ ေသခ်င္ေသမယ္၊ ရွင္လဲ ဆိုက္ကားနင္းႏိုင္မွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး၊ အေမလဲ ေနာက္ထပ္လူဦးေရ တေယာက္တိုးဘို႔ ေဆးရံုေရာက္ေနၿပီ၊ ဘိုက္ခြဲေမြးရမယ္၊ ေသခ်င္လဲ ေသမယ္၊ ကဲ-ဒီကေလး (၉)ေယာက္ကို ဘယ္သူေကြ်းမလဲ၊ ဘယ္သူတာဝန္ယူမလဲ”
​ဆင္ႀကီး ငိုသံပါေနေလျပီ…..။
​“က်န္းမာပါေသးတယ္၊ ေမြးႏိုင္ဖြားႏုိင္တဲ့အင္အား ရွိပါေသးတယ္၊ အင္း-ေမြးၾကေပါ့၊ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ ေကြ်းၾကေပါ့၊ မေကြ်းႏိုင္တဲ့တေန႔ ငတ္ၾက၊ ေသၾက၊ ခါးပိုက္ႏိႈက္သူခိုးဓျမျဖစ္ၾကေပါ့၊ ဟား-ဟား-ဟား”
​“ဟား- ဟား- ဟား- ဟား”
​ထိုရယ္သံႏွင့္အတူ ျပဴတင္းတံခါးပိတ္သြားသည္။ ရပ္ၾကည့္ေနသူမ်ားလည္း ၾကက္ေသေသေနၾကသည္။ ဆင္ႀကီးရယ္သံကား မစဲေသး၊ မရပ္ေသး။
​မၾကာမီ ပိုမိုစူးရွေသာရယ္သံႏွင့္အတူ ဆင္ႀကီး၏တဲေခါင္တည့္တည့္ဆီမွ မီးေတာက္ မီးစြယ္ႀကီးထိုးေဖာက္ တက္လာသည္။ ဆင္ႀကီး၏ ရယ္သံလည္း ၾကားၿမဲၾကားေနရေသးသည္။ ေန႔လယ္က ပူထားေသာေနရွိန္ေၾကာင့္ ႂကြပ္ေနသည့္ဓနိတဲကေလးမွာ နာရီဝက္အတြင္း ေျမသို႔ ဝပ္က်သြားသည္။ ေတာ္ပါေသးသည္။ လူညီ၍၊ ေရႏိုင္၍၊ ေလၿငိမ္၍၊ ထိုတဲတလံုးသာ ျပာက်သြားသည္။
​

အရပ္လူထု၏လုပ္ငန္းကား မၿပီးေသး။ တဲ၏အလယ္တည့္တည့္တြင္ လူသဏၭာန္ မဲမဲေကြးေကြးကို ေရေငြ႔ႏွင့္၊ မီးခိုးၾကားမွ ဝိုးတဝါး ျမင္ေနရသည္။ ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ရန္ က်န္ေသးသည္။ သို႔ေသာ္ မီးႂကြင္းမီးက်န္ႏွင့္ အပူရွိန္ေၾကာင့္ အနီးသို႔ မကပ္ႏိုင္ၾကေသးေခ်တကား။
​​​​​​​​​​​ၿပီးပါျပီ

ကိတၱိ
​ဝရံတာမွ ဝဝလူသည္ ဝတၳဳဆံုးသည္ႏွင့္ ျဗဳန္းကနဲထကာ ဧည့္ခန္းသို႔ဝင္လာ၏။ လက္ထဲမွမဂၢဇင္းစာအုပ္ကို (၄၅)သို႔ လွမ္းေပးရင္းက…..
​“ဒီထဲက (တက်ိတ္တစ္)ဆိုတဲ့ ဝတၳဳဖတ္ၾကည့္စမ္း၊ ေတြးစရာေတြ အမ်ားႀကီးပါတယ္ကြ၊ ငါေတာ့စိတ္ထိခိုက္သြားဘီ၊ ကဲ….ဆရာ ကိတၱိဆီ ခဏသြားၿပီး ေဆြးေႏြးလိုက္အံုးမယ္”
​ေျပာေျပာဆိုဆို ရွပ္အကႌ်ေကာက္ဝတ္၍ ဆင္းသြားသည္ႏွင့္ (၃ဝ)ကေမး၏။
​“အဲဒိစာေရးဆရာ ဦးကိတၱိဆိုုတာက ဘယ္မွာေနသလဲ မမ”
​“ဟို အေရွ့ဘက္တလမ္းေက်ာ္မွာေလ၊ ဦးုကိတၱိကိုေတာ့ သူက သိပ္ၾကည္ညိဳတာ၊ အင္မတန္လဲ ေလးစားတယ္၊ ခ်စ္လဲ ေတာ္ေတာ္ ခ်စ္တယ္ကြဲ႔”
​​​+ + +
​အေရွ့ဘက္တလမ္းေက်ာ္ ေရာက္သည္တြင္ ဝဝလူသည္ ဝဲဘက္သို႔ ခ်ိဳးေကြ႔ဝင္သြားကာ ေပ ၁ဝဝ မွ် ေလွ်ာက္မိလွ်င္ အိမ္တအိမ္သို႔တက္ရန္ ဟန္ျပင္လိုက္၏။ ရုတ္တရက္ မတက္ေသး၊ အိမ္တြင္းမွ တဟားဟား ရယ္သံမ်ားကို နားစြင့္ေနခိုက္…..
​“ေဟာ….ကိုေက်ာ္ပါလား၊ ဝင္ေလ-လာ၊ ရွင့္လူေတာ့ ေညာင္းလို႔တဲ့ အျပင္ခဏထြက္သြားတယ္၊ ခုျပန္လာမွာပါ၊ အိမ္ထဲမွာက တျခားလူေတြ မဟုတ္ပါဘူး၊ သားတို႔ သမီးတို႔ရဲ့ ေက်ာင္းက သူငယ္ခ်င္းေတြေလ၊ လာ-လာ၊ သူတို႔ေကြ်းဘို႔ေပါ့ လဘက္သုပ္ သြားဝယ္တာ” သို႔ေျပာရင္း ဆရာကိတၱိကေတာ္က ဦးေဆာင္ေခၚငင္ေနသျဖင့္ ကိုေက်ာ္ တက္လိုက္သြား၏။ ေစာေစာကဖတ္ခဲ့ေသာ ဝတၳဳအရွိန္ေၾကာင့္လားမသိ၊ ရယ္သံကို ရြံေန၏။ ေခ်ာက္ခ်ားေန၏။ ကိုေက်ာ္သည္ ေလွကားခုႏွစ္ထစ္ကို ခပ္ေလးေလးတက္သြားၿပီးေနာက္ ဧည့္ခန္းသို႔ေရာက္သည္ႏွင့္ ဆံပင္ပံုစံတူႏွင့္ လူငယ္ (၆)ေယာက္ကို ေတြ႔ရ၏။
​

ေလးေယာက္ကို ကိုေက်ာ္ သိၿပီးျဖစ္၏။ ဆရာကိတၱိ၏သမီး ၂-ေယာက္ႏွင့္ သား ၂-ေယာက္၊ အျခားေသာမိန္းမပ်ိဳႏွင့္လူငယ္မွာမူ မ်က္နာစိမ္း၊ ဆရာကေတာ္ေျပာေသာ သူ႔သားသမီးတို႔၏သူငယ္ခ်င္းမ်ား ျဖစ္မည္မွာ ေသခ်ာ၏။
​ဆရာကေတာ္လည္း ေနာက္ေဖးမီးဖိုေခ်ာင္တြင္ လဘက္သုပ္ရင္း အလုပ္ရႈပ္ေနခိုက္ ဆရာကိတၱိေနာက္ေဖးေပါက္မွ တက္လာသည္။
​“ရွင့္မလဲ ဒီျဖတ္လမ္းဘဲ သေဘာက်ေနတယ္၊ နံနံေစာ္ေစာ္နဲ႔”ဟု ဆရာကေတာ္က ဆီး၍ကရုဏာေနွာ၍ ေျပာလိုက္သည္၌ “အိုကြာ- အိမ္ျပန္ေရာက္တာ လိုရင္းမဟုတ္လား” ဟု ျပန္ႏွစ္သိမ့္ရင္း အိမ္ေရွ့သို႔ထြက္မည္အျပဳ-
​“ေအးကြ၊ ဒို႔မ်ားေတာ့ မင္းဒက္ဒီေရးတဲ့ ဝတၳဳဖတ္လို႔ဆံုးသြားေတာ့ အေတာ္ခံစားလိုက္ရတယ္။ ရင္ထဲမွာတမ်ိဳးႀကီးဘဲ” အိုမီဂါႏွင့္ သူငယ္ခ်င္းမကေလးက ေျပာသည္ကို ဆံပင္ဖါးလ်ားႏွင့္ ဆရာကိတၱိသမီးက တစံုတရာေျပာမည္ျပဳစဥ္-
​“ဟုတ္တယ္ေနာ္၊ အဲဒိ (တက်ိပ္တစ္)ဝတၱၳဳဟာ ကိုယ္တို႔သတိမထားမိတဲ့ေတြးစရာေတြ အမ်ားႀကီးပါတယ္။ မင္းတို႔ဖါးသားႀကီးကေတာ့ အေတြးအေခၚ ေျပာင္းလဲေရးေတြဘဲ အၿမဲစဥ္းစားေနတယ္ထင္ပါရဲ့၊ ဟိုတခါဝတၳဳတုန္းကလဲ…..”
​“အလကားပါကြာ၊ အဖိုးႀကီးက ဒို႔အိမ္ေအာက္မွာ ခေလးလာေမြးတဲ့ေခြးမႀကီးကို ၾကည့္ေရးတာပါ”
​ဧည့္ခန္းသို႔ထြက္ဟန္ျပဳလာေသာ ဆရာကိတၱိလည္း တေယာက္ေသာသား၏ စကားသံေၾကာင့္ ရုတ္တရက္တန္႔သြား၏။
​“ရာ့း…ရာ့း….ဟုတ္တယ္ကြ၊ ဒို႔ဖါးသားႀကီးကေတာ့စံဘဲ၊ အဲဒိေခြးမႀကီးကို အေသးစိတ္ေလ့လာထားတာ၊ ဒီေခတ္ႀကီးမွာ ထမင္းက်န္ ဟင္းက်န္ဆိုတာ မလြယ္ဘူးမဟုတ္လား။ ဒီေခြးမႀကီးကလဲ ဘယ္ေတာ့ၾကည့္ၾကည့္ အရိုးအျပိဳင္းသားနဲ႔ တကိုင္းကိုင္း တယိုင္ယိုင္ ခ်ည့္ေနေပမယ့္ တႏွစ္တသားေတာ့ မွန္ေနတာဘဲ။ ေမြးလိုက္ရင္ ငါးေကာင္နဲ႔ခုနွစ္ေကာင္ၾကား….။ ဟား….ဟား….ဒီတခါေတာ့ အစား အေသာက္ရွားလို႔ထင္ပါရဲ ႔….ကိုးေကာင္”
​ဆရာကိတၱိသမီးတေယာက္က ဤလိုရွင္းျပလ်က္။
​“စာေရးဆရာဆိုတာ လူေတြထဲကြင္းဆက္ေလ့လာမွ ဘဝသရုပ္ေဖာ္ ေရးႏိုင္တယ္ဆုိသမႈတ္လား။ ဒို႔အဖိုးႀကီးကေတာ့ အိမ္ေအာက္ကေခြးကို အကဲခပ္ရံုနဲ႔ ဝတၳဳတပုဒ္ျဖစ္သြားျပီ။ မပိုင္ဘူးလား။ ဟား….ဟား….ဟား….”
​

ေစာေစာကဝတၳဳေၾကာင့္ (ဟား-ဟား)သံကို ရင္တုန္ေနေသာကိုေက်ာ္လည္း ယခု ဆရာကိတၱိ၏သားတဦး ေျဖပံုနွင့္ ဟားသံေၾကာင့္ တမ်ိဳးအာရံုေျပာင္းသြား၏။ ပို၍ ေတြးစရာျဖစ္လာ၍ေလာ၊ သူဖတ္ခဲ့ရသည့္ဝတၳဳ၏ မူလအရသာပင္ ေလ်ာ့သြားေပါ့သြား၍ေလာမသိ။
​ဆရာကိတၱိသည္လည္း ဧည့္ခန္းသို႔ထြက္မလာေတာ့ဘဲ ေနာက္ေဖးခန္းသို႔ျပန္ဝင္ကာ ဆရာကေတာ္အား တစံုတရာတီးတိုးေျပာလိုက္ၿပီး ေနာက္ေဖးေပါက္မွ ျပန္ဆင္းသြား၏။ သူ၏သားသမီးႏွင့္သူငယ္ခ်င္းမ်ားလြတ္လပ္စြာေဝဖန္ခြင့္ ပ်က္သြားမည္စိုး၍ေလာ၊ သူစိမ္းဧည့္သည္မ်ားက မည္သို႔ေသာမ်က္နာထား အဓိပၸာယ္ျဖင့္ၾကည့္ၾကမည္ကို ရိပ္မိ၍ေလာ၊ က်ိတ္၍ ရွက္သြား၍ပင္ေလာ၊ မည္သည့္ ‘ေလာ’ ဟူသည္ကိုကား ခြဲျခားမသိလိုက္ရ။
​​​​​​​​​​သာဓု

read more

"ေတာ္လွန္ေရးသမားတို႔ရဲ့ က်က္သေရ"(အက္ေဆး) ေမာင္လွဝင္း(ျမင္းၿခံ)

"ေတာ္လွန္ေရးသမားတို႔ရဲ့ က်က္သေရ" (အက္ေဆး)

ေမာင္လွဝင္း(ျမင္းၿခံ)-

“လူဆုိတာ ေခါင္းတလုံးျပတ္သြားရင္ေတာင္မွ က်က္သေရေလ်ာ့သြားတတ္တဲ့ အစားမ်ဳိးမဟုတ္ပါဘူး”

ဂ်ဴးလိယက္ ဖူးခ်စ္

ဂ်ဴးလိယက္ဖူးခ်စ္ေျပာေသာလူစားမ်ဳိးမွာ အသက္ရွင္စဥ္ႀကီးျမတ္ၿပီး အသက္စြန္႔ေတာ့ ဂုဏ္ေရာင္ေျပာင္ၾကသူမ်ား ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။ ျပည္သူ႔အက်ဳိးေဆာင္သူမ်ား၊ ျပည္သူ႔အတြက္ အသက္ေပးတုိက္ပြဲဝင္ၾကေသာ ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားႏွင့္ကြန္ျမဴနစ္မ်ား ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။ ေခါင္းျဖတ္အသတ္ခံၾကရသူမ်ားမွာလည္း ဒီလူမ်ားပင္ မဟုတ္ပါလား။

မေန႔တေန႔ကပဲ သတင္းစာအေဟာင္းမ်ား ရွာေဖြလွန္ေလွာရင္း အမွတ္မထင္ ရဲေဘာ္မူကာဂ်ီတို႔ အရုဏ္တက္တုိက္ပြဲ က်ဆုံးသြားေသာ သတင္းကုိ ဖတ္ရႈမိသည္။ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ ေမလ ၉ ရက္ေန႔ထုတ္ သတင္းစာမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ အုိ…. ကြ်န္ေတာ္တို႔ရဲေဘာ္မ်ားကုိ ေခါင္းျဖတ္ထား ၾကတာပါကလား။ ယုတ္မာပက္စက္လွတဲ့ရန္သူ။ ရုိင္းစုိင္းလွတဲ့ ရန္သူ။ ရန္သူ႔အေပၚ နာၾကည္းစိတ္ေတြ ဝုန္းခနဲရုန္းၾကြလာပါသည္။ ရဲေဘာ္မ်ားအတြက္ ေၾကကြဲမိပါသည္။ ျပည္သူ႔အက်ဳိးအတြက္ အသက္ေပးလႉကာ ဂုဏ္ေရာင္ေျပာင္စြာ က်ဆုံးသြားခဲ့ၾကေသာ ရဲေဘာ္မ်ားကုိ ဦးညြတ္မိပါသည္။

ေမလ ၇ ရက္ေန႔ အရုဏ္ဦးတုိက္ပြဲတြင္ အလစ္အငုိက္အတုိက္ခံရသျဖင့္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ရဲေဘာ္ ၅ ဦး က်ဆုံးခဲ့ရပါသည္။ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီ အရန္ဗဟုိေကာ္မတီဝင္ျဖစ္သူ ရဲေဘာ္မူကာဂ်ီ၊ တုိင္းတပ္မွဴး စစ္ေရးတာဝန္ခံဗုိလ္မင္းဒင္၊ တုိင္းပါတီအတြင္းေရးမွဴး ရဲေဘာ္မ်ဳိးအ့ံ၊ ရဲေဘာ္ေအာင္ခင္ႏွင့္ ရဲေဘာ္ေမာင္သန္႔တို႔ ၅ ဦးတို႔ က်ဆုံးခဲ့ရပါသည္။ ပါတီရဲေဘာ္မ်ားမွာ ေပါင္းတည္ၿမိ့ဳေျမာက္ဘက္ မုိင္(၃ဝ) အကြာ မေရြးကြ်န္းရြာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းသုိ႔ အစည္းအေဝးလုပ္ရန္ေရာက္ရွိေနျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ၇ ရက္ေန႔ မနက္လင္းအားႀကီးအခ်ိန္တြင္ ရန္သူ႔ရဲတပ္ဖြဲ႔က အလစ္အငုိက္ယူတုိက္ခုိက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ တုိက္ပြဲမွာ က်ဆုံးေသာ ရဲေဘာ္မ်ား၏ ေခါင္းကုိျဖတ္ကာရယူခဲ့ၿပီး ရန္သူ႔ အာဏာပုိင္မ်ားက ၿမိန္ေရရွက္ေရ ဝမ္းသာအားရၾကည့္ရႈခဲ့ရုံသာမက ေခါင္းျဖတ္(ျပတ္)မ်ားကုိ ဓာတ္ပုံမ်ားရုိက္ယူကာ သတင္းစာမ်ားတြင္ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပခဲ့ၾကပါေသးသည္။

သူတို႔မသိသည္မွာ လူ တနည္း ေတာ္လွန္သူတို႔၏က်က္သေရမွာ ေခါင္းတလုံးျပတ္ေစ က်က္သေရ မယုတ္ေလ်ာ့ပါ။ ဂုဏ္ေရာင္ေျပာင္စြာ က်ဆုံးခဲ့ရသျဖင့္ ျမင့္ျမတ္ျခင္းႏွင့္အတူ က်က္သေရပင္ တုိးပြားလာပါေသးသည္။ ေတာ္လွန္ေရးသမား၏က်က္သေရသည္ တုိင္းျပည္ႏွင့္ ျပည္သူအေပၚ သူ႔အလုပ္အေကြ်းျပဳေပးမႈအေပၚမူတည္ၿပီး ႀကီးျမင့္စၿမဲ ျဖစ္ပါသည္။

သူတို႔ကုိ အန္တုေတာ္လွန္ဝံ့ေသာ ျပည္သူ႔ဘက္ေတာ္သားမ်ားကုိဖမ္းမိလွ်င္ ေငြဘယ္ေလာက္ေပးမည္ဟု ဆုေငြထုတ္တတ္သည္မွာ နယ္ခ်ဲ႔အစုိးရႏွင့္ ေဖာက္ျပန္ေရးအစုိးရမ်ား၏အက်င့္ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ အဂၤလိပ္ကုိလုိနီအစုိးရသည္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကုိဖမ္းမိလွ်င္ ဆုေငြဘယ္ေလာက္ဟု ထုတ္ျပန္ခဲ့ဖူးသည္။ လြတ္လပ္ေရးရၿပီး သည္ဘက္ေခတ္တြင္ သခင္သန္းထြန္းႏွင့္ ကြန္ျမဴနစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားကုိ ဖမ္းမိလွ်င္ဘယ္ေလာက္ဟု ဆုေငြထုတ္သည္။ ယခု က်ဆုံးသြားခဲ့ေသာ ရဲေဘာ္မူကာဂ်ီကုိဖမ္းမိလွ်င္ ဆုေငြငါးေသာင္းဟု ေၾကညာထားၿပီး ဗုိလ္မင္းဒင္ႏွင့္ ရဲေဘာ္မ်ဳိးအံ့တို႔မွာ ဆုေငြႏွစ္ေသာင္း အထုတ္ခံထားရသူမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ဖမ္းမိလွ်င္ဆုိေသာစကားကုိ သူတို႔က ထပ္မံ ရွင္းလင္းၾကပါေသးသည္။ အေသရရ အရွင္ရရဟူ၍။ ဆုရဖုိ႔ေသခ်ာခ်င္လွ်င္ ေခါင္းျဖတ္ယူခဲ့ၾကဖုိ႔ သူတို႔က မွာၾကားထားၾကပါေသးသည္။

တရုတ္ျပည္တြင္လည္း ကူမင္တန္ေဖာက္ျပန္ေရးအစုိးရက ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားကုိဖမ္းမိလွ်င္ ဘယ္ေလာက္ဟု ဆုေငြထုတ္ပါသည္။ ေတာ္လွန္ေရးသမားကုိဖမ္းမိလွ်င္ တိရစၦာန္ေလွာင္အိမ္လုိ လူေလွာင္အိမ္ထဲထည့္သြင္းၿပီး လူအမ်ား လာေရာက္ၾကည့္ရႈေစပါသည္။ ထုိမွ်မက ေလွာင္အိမ္ထဲမွ ကြန္ျမဴနစ္မ်ား ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားကုိ ေခါင္းျဖတ္ျပသထားၿပီး လူထုကုိ လာေရာက္ၾကည့္ရႈခုိင္းပါသည္။ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီဝင္ သူရဲေကာင္းရဲေဘာ္ဖန္ခ်ီမင္း(ဖန္စစ္မင္)ကုိ ယခုကဲ့သုိ႔ပင္ ေလွာင္အိမ္ထဲ ထည့္ခဲ့ပါသည္။ ေခါင္းျဖတ္ခဲ့ပါသည္။ အမႀကီးက်န္း၏ ခင္ပြန္းသည္ျဖစ္သူ ကြန္ျမဴနစ္ေျပာက္က်ားေခါင္းေဆာင္ ရဲေဘာ္ဖုန္စုံးေထာင္ကုိလည္း ယခုကဲ့သုိ႔ပင္ ေခါင္းျဖတ္သတ္ ပါသည္။ တရုတ္ျပည္ဂ်ပန္ခုခံဆန္႔က်င္ေရးကာလက အသက္ငယ္ရြယ္ႏုပ်ိဳလွေသာ ကြန္ျမဴနစ္မေလးလ်ဴဟူးလန္ကုိ ဂ်ပန္နယ္ခ်ဲ႔သမားက ေခါင္းျဖတ္သတ္ခဲ့ပါသည္။

ထုိကဲ့သုိ႔ ေခါင္းျဖတ္အသတ္ခံရသူ ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ား ကြန္ျမဴနစ္မ်ား ျပည္သူ႔ဘက္ေတာ္သားမ်ား အေျမာက္အျမား ရွိခဲ့သည္။ဗမာျပည္မွာလည္း အမ်ားအျပား ရွိပါသည္။ ဂဠဳန္ဆရာစံ၏ လယ္သမားသူပုန္တပ္ဖြဲ႔ဝင္မ်ားကုိ အဂၤလိပ္ကုိလိုနီအစုိးရက ဖမ္းမိေသာအခါ ယခုလုိပင္ ေခါင္းျဖတ္သတ္ၿပီး လယ္သမားသူပုန္ဦးေခါင္းမ်ားကုိ လူထုအား လာေရာက္ၾကည့္ရႈေစပါသည္။ ယင္းဓာတ္ပုံမ်ားမွာ ယခုအထိ မွတ္တမ္းအျဖစ္ က်န္ရွိေနပါေသးသည္။ ျပည္ၿမိ့ဳက ပုလိပ္ဌာနေရွ႔တြင္ ျပသထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ကုိလိုနီေခတ္က ျမစ္ဝကၽြန္းေပၚမွာ အဂၤလိပ္စစ္တပ္မွ စစ္ဗိုလ္တေယာက္အသတ္ခံရလို႔ ေယာက္်ားမွန္သမၽွ ရြာလံုးကၽြတ္ေခါင္းျဖတ္အသတ္ ခံရေသာ ေခါင္းတရာသင္းခ်ိဳင္းဆိုၿပီး မွတ္တမ္းတင္ထားသည့္ရြာ ရွိခဲ့ပါသည္။ ေဒါက္တာသန္းထြန္း ေရးခဲ့ဖူးပါသည္။

ေခါင္းျဖတ္သတ္ျခင္း၊ ေခါင္းျပတ္မ်ားကုိျပသျခင္းမွာ နယ္ခ်ဲ႔ႏွင့္ေဖာက္ျပန္ေရးသမားမ်ား၏ ျပည္သူဖိႏွိပ္ေရးနည္းနာ၊ ၿခိမ္းေျခာက္ေရးနည္းနာ တခု ျဖစ္ပါသည္။ သူတို႔ကုိ အာမခံဝံ့ေအာင္ ျပည္သူမ်ားကုိ ၿခိမ္းေျခာက္တာျဖစ္ပါသည္။ စိတ္ဓာတ္အရဖိႏွိပ္ျခင္းလည္း ျဖစ္ပါသည္။ သတင္းစာမ်ားတြင္ ေခါင္းျပတ္ပုံမ်ား ထည့္သြင္းေဖာ္ျပျခင္းမွာလည္း ထုိသေဘာပါပဲ။ စစ္အုပ္စုကေတာ့ အေရးေတာ္ပုံေတြ လူထုအုံၾကြမႈေတြ ထပ္မံမေပၚေပါက္ေအာင္ အေရးေတာ္ပုံအတြင္းမွ ေခါင္းျဖတ္သတ္ေသာအျဖစ္အပ်က္မ်ားႏွင့္ ေျခာက္လွန္႔တတ္ပါသည္။ တေလာကပင္ “လႈိင္းႀကီးေလထန္ ျဖစ္ရပ္မွန္”ဆုိသည္ကုိ ျပသ၍ ရွစ္ေလးလုံးျပည္သူ႔အေရးေတာ္ပုံႀကီးကုိ သရုပ္ဖ်က္သြားခဲ့ပါေသးသည္။ အမွန္မွာ ရွစ္ေလးလုံးအေရးေတာ္ပုံအတြင္း ေခါင္းျဖတ္သတ္ျဖတ္မႈတခ်ဳိ႔ ေပၚေပါက္ခဲ့ရျခင္းတြင္ သူတို႔စနက္ အမ်ားႀကီးပါသည္ကုိေတာ့ သူတို႔က ဖုံးကြယ္ထားပါသည္။

ဗမာျပည္က ျပည္သူ႔ဘက္ေတာ္သားေတြကုိ ေခါင္းျဖတ္သတ္ခဲ့သူမ်ားတြင္ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ႏွင့္ဗမာျပည္စစ္အုပ္စု လက္ကုိင္တုတ္တပ္လည္း ပါဝင္ပါသည္။ ရဲေဘာ္သိန္းတန္ေခၚ ရဲေဘာ္ခ်စ္တီးႏွင့္ ရဲေဘာ္ကုိဘအုန္းတို႔ကုိ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္မ်ားက စစ္ကုိင္းတံတားတြင္ ေခါင္းျဖတ္သတ္ ခဲ့ပါသည္။ စစ္အုပ္စုလက္ကုိင္တုတ္စစ္တပ္က ပဲခူးရုိးမႏွင့္ရွမ္းရုိးမတို႔တြင္ ကြန္ျမဴနစ္မ်ားကုိ ေခါင္းျဖတ္ခဲ့သည္မ်ား ရွိခဲ့ပါသည္။ ေခါင္းျဖတ္ သတ္တာ၊ ကိုယ့္က်င္း ကုိယ့္ဘာသာတူးေစၿပီးသတ္တာတို႔မွာ သူတို႔က်င့္သုံးတတ္သည့္အက်င့္ဆုိး ျဖစ္ပါသည္။ ျပႆနာေပၚေနသည့္ ရခုိင္ဘက္မွာပင္ သည္အက်င့္ဆုိးမ်ဳိး က်င့္သုံးခဲ့ၾကပါေသးသည္။

ဤစာမွာ ေခါင္းျဖတ္အသတ္ခံရေသာ္ျငားလည္း ျပည္သူ႔ဘက္ေတာ္သားမ်ား၊ ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ား၊ ကြန္ျမဴနစ္မ်ားဆုိသည္မွာ ဂုဏ္က်က္သေရ ယုတ္ေလ်ာ့သြားရုိးမရွိဟု အဓိက ေဖာ္က်ဴးလုိျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ လူတန္းစားရန္သူ စစ္အစုိးရ၊ ေဖာက္ျပန္ေရးအစုိးရတို႔၏ ယုတ္မာရက္စက္မႈမ်ားကုိဖြင့္ခ်လုိျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

သုိ႔ရာတြင္ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီက ေခါင္းျဖတ္စနစ္ဆုိးတရပ္ကုိပေပ်ာက္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့မႈတရပ္ကုိေတာ့ မွတ္တမ္းတခုအေနႏွင့္ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပလုိပါေသးသည္။

ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကေတာ့ ဝနယ္တြင္ ေခါင္းျဖတ္ဓေလ့ကုိ ပေပ်ာက္သြားေစခဲ့ပါသည္။ ေခါင္းျဖတ္စနစ္ဆုိးဟု ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေခၚေဝၚပါသည္။ သူတို႔ကေတာ့ ယဇ္နတ္ပူေဇာ္ရန္ေခါင္းျဖတ္ၾကျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ သူစိမ္းေတြ နယ္က်ဴးလာသူေတြကုိ ယဇ္ပူေဇာ္ခ်ိန္တြင္ ေခါင္းျဖတ္ၿပီး ပူေဇာ္ဖုိ႔ ဖမ္းဆီးထားၾကပါသည္။ အနယ္နယ္အရပ္ရပ္ရွိ ရြာအေတာ္မ်ားမ်ားမွ ထုိသုိ႔ ေခါင္းျဖတ္ယဇ္ပူေဇာ္ရန္ ဖမ္းဆီးထားျခင္း ခံေနၾကရေသာ ဝ ကေလးငယ္ စုစုေပါင္း ၄ဝဝ ေလာက္ကုိ ပါတီက ကယ္တင္ႏုိင္ခဲ့ပါသည္။ ဝနယ္တြင္ ေခါင္းျဖတ္ယဇ္နတ္ပူေဇာ္ေသာ ဓေလ့ဆုိးကုိ ပေပ်ာက္သြားေအာင္ ပါတီက အမိန္႔ထုတ္၍ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ပညာေပး စည္းရုံး၍ေသာ္လည္းေကာင္း အခ်ိန္ယူ၍ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ရပါသည္။

ေခါင္းျဖတ္ခံရမည့္ေဘးမွ ပါတီက ကယ္တင္ခဲ့သူ ဝကေလးငယ္မ်ားကုိ ပါတီက ေကြ်းေမြးျပဳစု ပညာသင္ၾကားေပးခဲ့ရပါသည္။ ေနာင္တြင္ သူတို႔သည္ ျပည္သူ႔တပ္မေတာ္သားမ်ားအျဖစ္ တာဝန္မ်ိဳးစုံထမ္းရြက္ကာ ျပည္သူ႔အက်ဳိးထမ္းေဆာင္သူမ်ားျဖစ္လာၾကပါသည္။

သစ္ရြက္စိမ္းေရာင္ စစ္ယူနီေဖာင္းမ်ားကုိဝတ္ဆင္ကာ ဦးထုပ္မွာ ၾကယ္နီတလက္လက္ႏွင့္ သူတို႔မ်က္ႏွာေတြက က်က္သေရရွိစြာ ၿပံဳးလုိ႔။ ။

-ေမာင္လွဝင္း(ျမင္းၿခံ)-

read more

ဗမာျပည္ရဲ့ကံၾကမၼာ

ဗမာျပည္ရဲ့ကံၾကမၼာ

Destiny

၂ဝဝ၆ ခုႏွစ္က ေရးခဲ့တာပါ။

(၁)
အဂၤလိပ္လိုထည့္ၿပီးေရးတာက ရွင္းေအာင္လို႔ပါ။ Destiny ကုိ ကံၾကမၼာလို႔ ဘာသာျပန္ရတာ မႀကိဳက္လွပါဘူး။ “ကိုယ့္ၾကမၼာ ကိုယ္ ဖန္တီးေရး”ဆိုတဲ့ ကံၾကမၼာလို႔ပဲ ယူေစလိုပါတယ္။ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ အနစ္နာခံတိုက္ခဲ့ၾကတာဟာ ဗမာျပည္က ကမၻာ့အလယ္မွာ အလံတလက္၊ ေနရာတခုေလာက္ရဖို႔ထက္ ပိုပါတယ္။ “ကိုယ့္ၾကမၼာ ကိုယ္ဖန္တီးခြင့္” ရခ်င္တာပါ။ ၁၉၄၈-မွာ ဖန္တီးခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။ ဘယ္လို
ဖန္တီးခဲ့ၾကသလဲ၊ ေရွ႕မွာ ဘယ္လိုဖန္တီးၾကမလဲ။ ဒါကိုပဲ ေျပာခ်င္တာပါ။

( ၂ )
ကိုယ့္ၾကမၼာ ကိုယ္ဖန္တီးခြင့္ရတာ အခုဆိုရင္ ႏွစ္ ၆ဝ နီးပါး ရွိခဲ့ပါၿပီ။ ဘာေတြ ဖန္တီးၿပီးၿပီလဲဆိုတာ ၾကည့္လိုက္ေတာ့ ထိတ္လန္႔မိတယ္။ ကိုယ့္ပတ္လည္က တိုင္းျပည္ေတြကိုၾကည့္မိျပန္ေတာ့ ဝမ္းနည္းမိတယ္။ ဝမ္းနည္းတယ္ဆိုတာကို စိတ္ဓာတ္က်တာနဲ႔ မေရာလိုက္ပါနဲ႔။ စိတ္ဓာတ္မက်ပါဘူး။ စိတ္ဓာတ္က်သူေတြက “လြတ္လပ္ေရးယူခဲ့တာ မွားၿပီလား” “ဓနသဟာယထဲမဝင္မိတာ မွားၿပီလား” “လူမ်ိဳးစ႐ိုက္ ကိုက လြတ္လပ္ေရးနဲ႔မတန္တာလား” “အဂၤလိပ္တည္ေထာင္ထားတဲ့ ဗ်ဴ႐ိုကေရစီယႏၲရားႀကီးကို ႐ိုက္ခ်ိဳးသလိုလုပ္မိတာ မွားသြားၿပီလား”
ဆိုၿပီး “လား”ေတြ အမ်ားႀကီး ေမးေနတဲ့အထဲ ‘ဗကပ’ မပါပါဘူး။ အတိတ္ကို သင္ခန္းစာယူၿပီး ေရွ႔မွာ ဘာလုပ္မလဲ၊ ကိုယ့္ၾကမၼာကိုယ္ ဘယ္လို ဖန္တီးမလဲဆိုတာပဲ စဥ္းစားပါတယ္။ “အလွမ္းကြာေနၿပီ”“အဟပ္ကြာေနၿပီ”ေလာက္ပဲ အသိေပးတဲ့အေရးအသား ျဖစ္ေစဦး၊ အဲဒီ အေရးအသားမွန္သမၽွကိုေတာ့ ႀကိဳဆိုေနမွာပါ။

(၃)
တ႐ုတ္ျပည္ရဲ့ကံဇာတာ နိမ့္တာကို ၁၉ဝဝ ျပည့္ႏွစ္လို႔ သူတို႔က သတ္မွတ္ၾကပါတယ္။ ပီကင္းကို အင္အားႀကီး “၈”ႏိုင္ငံကသိမ္းပိုက္တာ ခံရတဲ့ႏွစ္ကို ေျပာတာပါ။ ဗမာျပည္ကေတာ့ သူတို႔ထက္ေစာပါတယ္။ ၁၈၂၄ ကစၿပီး ကံဇာတာ နိမ့္တာပါ။ ဒါေပမဲ့ သတိမျပဳၾကပါဘူး။ ႏွစ္ ‘၆ဝ’လုံးလုံး ပေဒသရာဇ္အေတြးအေခၚထဲမွာပဲ က်င္လည္ၾကၿပီး နန္းလုပြဲေတြတၿခိမ္းၿခိမ္း လုပ္ေနၾကတယ္။ ၁၈၈၅- မွာ တျပည္လုံး ကၽြန္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ တ႐ုတ္နဲ႔ ဗမာျပည္ မတူပါဘူး။ အဆိုးထဲက အေကာင္းလို႔ေျပာရမွာက ပေဒသရာဇ္အေတြးအေခၚေတြထဲကေနၿပီး (ပညာတတ္ေတြ)ကၽြတ္လြတ္လာတာပါ။ ရခိုင္နဲ႔ တနသၤာရီက ပညာရွင္ေတြကို ေက်းဇူးတင္ရမွာပါ။ သူတို႔က ေခတ္မီႏုိင္ငံေရး၊ သိပၸံ-ဝိဇၨာ၊ စီးပြားေရး၊ ဘက္ေပါင္းစုံကို မိတ္ဆက္ေပးၾကပါတယ္။ သူတို႔ေၾကာင့္ပဲ ေခတ္မီမီ ကမၻာၾကည့္ ၾကည့္ျမင္လာတတ္တာပါ။ အခုလည္း အေတာ္မ်ားမ်ား ပညာရွင္ေတြက ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္း အေတြးအျမင္ေတြ ေရးေနၾကပါတယ္။ ေကာင္းပါတယ္။ ျပည္ပကို ခဏတျဖဳတ္ ေရာက္သူေတြကလည္း ျပည္ပမွာ တိုးတက္ေနၾကတာကို အားက်စရာ ေရးၾကတာလည္း ရွိပါတယ္။ ဒါလည္း ေကာင္းပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ကိုယ့္ဘဝအေျခအေနကိုျပန္ၾကည့္ၿပီး စိတ္ဓာတ္က်သလိုလိုေရးတာေတာ့ မႀကိဳက္လွပါဘူး။ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ တိုက္ရတဲ့ ေခတ္ကလို မာန္တင္းသံပဲေပးဖို႔သင့္ပါတယ္။ ဟိုတုန္းကလည္း အိုင္ယာလန္ကို အားက်တုန္းက သူတို႔လိုလုပ္ဖို႔ စိတ္ကူးယဥ္ဖူးပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကိုယ့္အေျခအေနက သူတို႔နဲ႔ မတူတာပဲ။ အသုဘမွာ ေပထုပ္ေဖာက္ဖုိ႔ ေပထုပ္ေလာက္ပဲလုပ္တတ္ၾကတာ။ ဒါေပမဲ့ မာန္မေလၽွာ႔ပါဘူး။
အခုလည္း မာန္ေတာ့ မခ်ဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။

(၄)
“မ်က္ေမွာက္ေခတ္”ကို တြက္တတ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ စစ္ေအးေခတ္တုန္းက ‘ကမၻာ့အခင္းအက်င္း’မ်ိဳး အခုမရွိေတာ့ပါဘူး။ ဂ်ပန္၊ ေတာင္ကိုရီး
ယား၊ ထိုင္း၊ စကၤာပူရဲ့ “ျဖတ္လမ္းမ်ိဳး”ကို အခုသြားၿပီး စဥ္းစားလို႔မရပါဘူး။ အခု ျဖစ္ေနတဲ့ ကမၻာ့အခင္းအက်င္းသစ္က အရည္တည္ကာလပါ။
အတည္တက် မဟုတ္ပါဘူး။ ျမက္ျမက္မစားရဘဲ ႏွဲႀကီးနင္းမိႏိုင္တဲ့ အေျခအေနျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ့္လမ္းကိုယ္ထြင္ၿပီး လုပ္ရမွာပါ။ ကိုယ့္တာဝန္ ကိုယ္ယူၿပီးလည္း လုပ္ဝံ့ရမွာပါ။

သန္းေ႐ႊစစ္အုပ္စု ဘာလိုခ်င္သလဲဆိုတာကို ေခါင္းေျခာက္ေအာင္ စဥ္းစားေနစရာ မလိုပါဘူး။ သူတို႔ ဘာလိုခ်င္တယ္ဆိုတာကို စဥ္းစားၿပီး
ကိုယ္က ဘာေတြေလၽွာ႔ေပးရမလဲစဥ္းစားရင္ အနာတျခား ေဆးတျခားျဖစ္ၿပီး “၂ဝ၁ဝ” ခုႏွစ္မွာ ျပည္တြင္းလူထုနဲ႔ ျပည္ပေရာက္ေတြ “အလွမ္းကြာၾက”“အဟပ္ ကြာၾက”ေတာ့မွာကို စိုးရိမ္မိပါတယ္။

သမိုင္းသင္ခန္းစာ ယူစရာ ခပ္နီးနီးမွာပဲရွိပါတယ္။ ၁၉၆ဝ-ခုႏွစ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲတုန္းက ပထစ(သန္႔ရွင္းဖဆပလ)အျပတ္အသတ္ အႏိုင္ရပါ
တယ္။ အာဏာကိုေတာင္ ခဏတျဖဳတ္ ရလိုက္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ မၾကာပါဘူး။ “ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီက အာဏာသိမ္းလုိက္ပါတယ္။ ေနဝင္းက အျပတ္ျဖတ္ပါတယ္။ ဖဆပလ “၂”ျခမ္း စလုံးကို အျပတ္ေခ်မႈန္းပါတယ္။ သန္းေ႐ႊတို႔လုပ္သလို အမၽွင္မျပတ္ဘဲ ထန္းလ်က္လုံး ေခြးလ်က္သလို မလုပ္ပါဘူး။ ဦးႏုက အက္ဒြပ္ေလာ႐ုံကို ဆရာတင္ၿပီး စိတ္ကူးယဥ္လမ္းစဥ္နဲ႔လုပ္ေတာ့ ေတာင္မေရာက္ ေျမာက္မေရာက္ ျဖစ္ၿပီး ေခါင္းငုံ႔ကာ “အိမ္ျပန္”ရပါတယ္။ အိမ္မျပန္တဲ့ ဗိုလ္လက္်ာ ေရတိမ္နစ္ရပါတယ္။

NLD လည္း ၁၉၉ဝ-ခုႏွစ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ ပထစလိုပဲ အႏိုင္ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အာဏာကို ခဏတျဖဳတ္ေတာင္ မရပါဘူး။ ၂ဝ၁ဝ-ေရာက္ရင္
NLD ဘယ္အေျခေရာက္မလဲဆိုတာကို စိတ္ပူပါတယ္။ “၁၉၉ဝ-ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ေအာင္ပြဲရအလံ”ကို(ျပည္တြင္းမွာ) ဆက္လႊင့္ေနလို႔ ရေတာ့မယ္ မထင္ပါဘူး။ (ျပည္ပမွာေတာ့ လႊင့္လို႔ရမယ္။)

ဗမာျပည္ရဲ့နာတာရွည္ေရာဂါကို အာဆီယံ ASEANေဆးဆရာပင့္ကုဖုိ႔၊ UNSC (ကလုသမဂၢလုံၿခံဳေရးေကာင္စီ)ေဆးဆရာပင့္ၿပီး ကုဖို႔
စဥ္းစားေနရင္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္က ပုံစံတမ်ိဳးနဲ႔အထိုင္က်သြားေတာ့မွာပါ။ အဲဒီလို အေျခအေနေရာက္ရင္ ႏိုင္ငံေရးစင္ျမင့္ အသစ္ တခုေပၚမွာ “ျပည္တြင္းစစ္အသစ္”တခုေပၚလာမွာပါပဲ။ ဗမာျပည္ရဲ့ကံၾကမၼာကလည္း ေတာ္လွန္စစ္နဲ႔ပဲ ေျဖရွင္းရဦးမွာပါပဲ။

(၅)
“၂ဝဝ၆”ခုႏွစ္ကို အလွည့္အေျပာင္း ႏွစ္၊ ဗမာျပည္ရဲ့ ကံၾကမၼာအလွည့္အေျပာင္းႏွစ္ ျဖစ္ေစဖို႔ ဝိုင္းဝန္းလုံးပန္းၾကရပါမယ္။ သူတေပါက္ ကိုယ္တေပါက္ လုပ္မေနရေအာင္ ‘ဗကပ’က အတိတ္ကိုအတိတ္မွာထားခဲ့ဖို႔ ေျပာတာပါ။ အတိတ္ကိုေမ့ပစ္ဖို႔ မေျပာပါဘူး။ အတိတ္ဆိုတာ ေမ့စေကာင္းတ့အရာ မဟုတ္လို႔ပါ။ တေလာကပဲ ဆိုရွယ္လစ္ဦးေက်ာ္ၿငိမ္း သားတေယာက္က ၄၈-ျပည္တြင္းစစ္အေၾကာင္း၊ သူ႔ အေဖ အေၾကာင္း မေျပာေစခ်င္ဘူးလို႔ ေရးလာပါတယ္။ သေဘာတူလိုက္ပါတယ္။ အဲဒီကတည္းက ကၽြန္ေတာ္တို႔ဘက္က မေျပာဘဲေနခဲ့ပါတယ္။ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ အျမစ္ျပတ္ေရးကိုပဲ ေဇာင္းေပးခ်င္လို႔ပါ။ အားလုံးနဲ႔ တသေဘာတည္း၊ တစိတ္တဝမ္းတည္း လုံးပန္းခ်င္လို႔ပါ။

၄၈-ျပည္တြင္းစစ္ခရီးမွာ ရန္ဘက္ျဖစ္ခဲ့သူ အားလုံးအေပၚမွာလည္း ဒီလုိပဲ သေဘာထားၿပီး အတိတ္ကို ထားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သတိျပဳ သင့္တာက သန္းေ႐ႊတို႔ဟာ အတိတ္ရဲ့အာဏာအေမြဆိုးကို ဆက္ခံခဲ့သူေတြပဲဆိုတာ မေမ့သင့္ပါဘူး။ သူတို႔ အစြမ္းအစနဲ႔ အာဏာရေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ေနဝင္း မရွိခဲ့ရင္ သန္းေ႐ႊ မရွိႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔နဲ႔ကေတာ့ အတိတ္ကို ေျပာေနရမွာပါ။

ခ်ဳပ္ၿပီးေျပာရရင္ ဗမာျပည္ရဲ့ ကံၾကမၼာဟာ ဗမာျပည္ရဲ့ ႏိုင္ငံေရးျဖစ္စဥ္အေပၚမွာ မူတည္ပါတယ္။ ဗမာျပည္က ျပည္တြင္းစစ္ဟာ ဗမာျပည္ ႏိုင္ငံေရးက ေပါက္ဖြားတာပါ။ ဒီလို ျပည္တြင္းစစ္မ်ိဳးကုိ ဘယ္တုိင္းျပည္မွ တုိက္ေနတာ မေတြ႔ဖူး ပါဘူး။
ဗမာျပည္ရဲ့ ကံၾကမၼာကို ျပည္တြင္းစစ္နဲ႔

အဆုံးအျဖတ္ေပးရတာ ထပ္ၿပီး မျဖစ္ရေအာင္ အေျမာ္အျမင္ ရွိၾကေစခ်င္ပါတယ္။

၂၁ စာစဥ္ အမွတ္(၉)
၂ဝဝ၆ ဧၿပီ။ မွာ
(ရဲေဘာ္ထြန္းက)ရဲေဘာ္ညိဳေမာင္ ကေလာင္နာမည္နဲ႔ေရးခဲ့တာပါ။

read more

ကုိယ္ပုိင္လကၡဏာ ႏိုင္ငံံေရး(ျပန္ဆိုသူ)Ko Htay Naing

ကုိယ္ပုိင္လကၡဏာ ႏိုင္ငံံေရး

(လစ္ဘရယ္ဒီမုိကေရစီ ဒီေတာင္ကုိ ေက်ာ္ႏိုင္္ပါ့မလား)
လြန္ခဲ့ေသာ အႏွစ္ ႏွစ္ဆယ္ခန္႔က ဖရန္စစ္ဖူကူယားမားသည္ လစ္ဘရယ္ဒီမုိကေရစီစနစ္ ေအာင္ပြဲခံၿပီဟု ေၾကညာခဲ့သည္။ ဒီကေန႔ သူ႔စာအုပ္အသစ္တြင္ ကုိယ္ပုိင္လကၡဏာႏိုင္ငံေရးေၾကာင့္ ထုိစနစ္ တစစီ ေၾကမြလာျခင္းကုိ သူျမင္ေနရေၾကာင္းေျပာသည္။
ကုိယ္ပုိင္လကၡဏာႏိုင္ငံံေရး (identity politics) ဆုိသည္မွာ ႏိုင္ငံံေရးကုိ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔(စဥ္းစားရမည့္)အစား လူတုိ႔အေနျဖင့္ ၎တုိ႔၏ မ်ိဳးႏြယ္စု၊ လူမ်ိဳးအုပ္စု၊ လိင္အုပ္စု၊ ဘာသာေရးတို႔ကုိ အေျခခံသည့္ ႏိုင္ငံံေရးရပ္တည္ခ်က္ကုိ စြဲကုိင္လာၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ကုိယ္ပုိင္လကၡဏာ ႏိုင္ငံံေရးသည္ လက္ဝဲ(အယူအဆ)၌ ျမစ္ဖ်ားခံျခင္းျဖစ္ေသာ္လည္း လက္ယာ၌ ပုိအစြမ္းျပသည္။ ေဒၚနယ္ထရမ့္ကုိ ေရြးေကာက္ျခင္း၊ ဥေရာပသမဂၢမွခြဲထြက္ရန္ ၿဗိတိန္၌ မဲႏိုင္္ျခင္းတုိ႔ကုိ မီးထုိးေပးခဲ့သည္။

ကုိယ္ပုိင္လကၡဏာႏိုင္ငံံေရး မ်က္ေမွာက္ေခတ္တြင္ အျပင္းထန္ဆုံးအင္အားတခုအျဖစ္ မည္သုိ႔ေပၚထြက္လာရသနည္း၊ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း အေနျဖင့္ ညီညြတ္မႈကုိ မည္သုိ႔မည္ပုံ ျပန္လည္ရရွိႏိုင္္သနည္း စသျဖင့္တုိ႔ကုိ The Economist မဂၢဇင္းမွ မစၥတာ ဖူကူယားမားအား ေမးျမန္း ခဲ့ပါသည္။ စာအုပ္မွ ေကာက္ႏုတ္ခ်က္ကုိလည္း အင္တာဗ်ဴးအဆုံး၌ ထည့္သြင္းထားပါသည္။

ေမး။ ။ ကုိယ္ပုိင္လကၡဏာဆုိတာ ႏိုင္ငံံေရးရဲ့အစိတ္အပုိင္းတခုလုိ အၿမဲပါေနတာပါ။ ခုမွ ခ်က္ခ်င္းထၿပီး ကုိယ္ပုိင္လကၡဏာႏိုင္ငံံေရးဆုိၿပီး ေျပာေနၾကတာလဲ။
ေျဖ။ ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ဆယ္စုႏွစ္အတြင္း ဥေရာပနဲ႔ ေျမာက္အေမရိကႏိုင္ငံံေရးရဲ့ ပင္မဝင္ရုိးဟာ ေနရာေရႊ႔လာတယ္။ ၂ဝ ရာစု တခုလုံးနီးပါး ႏိုင္ငံံေရး (မူ)ကြဲတယ္ဆုိတာ စီးပြားေရးမွာတန္းတူညီမွ်ဖုိ႔ ႏိုင္ငံံေတာ္က ဘယ္ေလာက္ဝင္စြက္မလဲဆုိတာနဲ႔ ပုဂၢလိကက႑မွာ လူတဦးခ်င္းစီ(ရဲ့) လြတ္လပ္မႈကုိ ဘယ္ေလာက္ခြင့္ျပဳမလဲဆုိတဲ့ကြဲျပားမႈသာ ျဖစ္တယ္။ ဒီကေန႔ ႏိုင္ငံံေရးကေတာ့ ကုိယ္ပုိင္လကၡဏာေတြ ထည့္ေျပာတဲ့အေပၚ ဗဟုိျပဳလာၿပီ။ ဂလုိဘယ္လိုက္ေဇးရွင္းဆန္႔က်င္တဲ့ ေပၚျပဴလစ္လႈပ္ရွားမႈ ရွိလာတယ္။ စီးပြားေရးမညီမွ်မႈေတြေၾကာင့္လည္းပါတယ္။ လူအုပ္စုလုိက္ ေရြ႔ေျပာင္းမႈေတြ အႀကီအက်ယ္ျဖစ္လာတာေၾကာင့္ မိရုိးဖလာေတြကုိ ၿခိမ္းေျခာက္လာျခင္းေၾကာင့္လည္းပါတယ္။
ဘရီဇစ္မွာ ေထာက္ခံမဲေပးခဲ့သူေတြအေနနဲ႔ ဒီလုိေရြးခ်ယ္လိုက္တဲ့အတြက္ စီးပြားေရးအရ ရလဒ္ဆုိးေတြျဖစ္လာမွာကုိသိေပမယ့္ ၿဗိတိသွ် ကုိယ္ပုိင္လကၡဏာကိုကာကြယ္ဖုိ႔က သူတုိ႔အတြက္ ပုိအေရးႀကီးတယ္လုိ႔ခံယူတယ္။ ဟန္ေဂရီ အမ်ိဳးသားေရးအစုိးရဆုိရင္လည္း သူတုိ႔ဟာ ေခတ္ေဟာင္းက ဆုိဗီယက္ႏိုင္ငံံႀကီးနဲ႔ အုိင္ဒီေယာ္ေလာ္ဂ်ီကြဲျပားတာမွန္ေပမယ့္ လစ္ဘရယ္ဂ်ာမနီနဲ႔ ပူတင္ရဲ့ရုရွား ဘယ္သူနဲ႔ ပုိတူသလဲဆုိရင္ ရုရွားဖက္ကုိခံစားလုိ႔ရတယ္။ ဥေရာပ အေမရိကတလႊား တခ်ိန္က လက္ဝဲပါတီေတြကုိေထာက္ခံခဲ့တဲ့ လက္လုပ္လက္စား လူတန္းစားဟာ ခုေတာ့ ကုိယ္ပုိင္လကၡဏာကိစၥကုိအေျချပဳၿပီး ေပၚျပဴလစ္ ပုန္ကန္သူေတြဆီကုိ ဘက္ေျပာင္းသြားၾကၿပီ။

ေမး။ ။ ခင္ဗ်ားစာအုပ္ထဲမွာ "(စနစ္ရဲ့ ျပႆနာေတြကုိ အစားျပန္္ေပးတဲ့နည္းနဲ႔) သက္သာေအာင္ ကုသေပးေနသူ သူကုိယ္တုိင္ ေခတ္သစ္ ကုိယ္ပုိင္လကၡဏာႏိုင္ငံံေရး ကုိ ဝမ္းဆြဲဆရာမလုပ္ၿပီး ေမြးေပးလုိက္တယ္"ဆုိတာ ဘာကုိဆုိလုိတာလဲ။
ေျဖ။ ။ ေခတ္သစ္ ကုိယ္ပုိင္လကၡဏာရဲ့ ေနာက္ခံသေဘာတရားက မိမိကုိယ္ကုိ ေလးစားမႈအေပၚမွာ တည္ေဆာက္ထားတာ။ ဆုိလုိတာက အငုံ႔စိတ္ထဲမွာ တျခားသူေတြက ကုိယ့္ကုိႏွိမ္ခ်ဆက္ဆံတာ၊ ဒါကုိ ေဒါသထြက္တာ၊ ဆန္႔က်င္တာ၊ လူေတာမတုိးတာ (အသိအမွတ္အျပဳ မခံရတာ)ေတြနဲ႔ ေရာႁပြမး္ေနတယ္။ ႏွစ္ဆယ္ရာစုအလယ္ပုိင္းအေရာက္မွာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြ သင္းအုပ္ဆရာေတြအစား စိတ္ကုဆရာ ေတြက လူေတြ မိမိကုိယ္မိမိယုံၾကည္မႈရွိေအာင္ ကုသေပးေနသူေတြအျဖစ္ ေခတ္စားလာတယ္။ ဒီလုိကုထုံးေတြက ေက်ာင္းေတြ၊ ေဆးရုံေတြ၊ လူမႈေရးလုပ္ငန္းေတြနဲ႔ အစုိးရနယ္ပယ္ထိ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြအၾကား ပ်ံ႔ႏွံ႔သြားတယ္။ ဒီလုိျဖစ္ခဲ့ရာမွာလည္း ၁၉၆ဝ ျပည့္ႏွစ္မ်ားက လူထုလႈပ္ရွားမႈေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတယ္။ အာဖရိကန္-အေမရိကန္(လူမည္း)ေတြကုိ ေနရာမေပးတာ၊ အမ်ိဳးသမီးေတြ၊ လိင္တူခ်စ္သူေတြ စသျဖင့္ေတြကုိ(သမားရုိးက် ဘာသာေရးအေဆာက္အအုံေတြက)ႏွိမ္ထားတာေတြနဲ႔ ဆက္စပ္တယ္။ ဒီကေန႔ က်ေနာ္တုိ႔ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ တုိက္ပြဲေတြမွာ လူမ်ိဳးအုပ္စု၊ က်ား/မ (ခြဲျခားမႈ)၊ ႏွစ္သက္သလုိ လိင္ေရြးခ်ယ္ခြင့္ စသျဖင့္ေတြ ေတာင္းဆုိလာၾကတဲ့အခါက်ေတာ့ ရုပ္ပုိင္းဆုိင္ရာအရင္းအျမစ္ေတြ မေပးခ်င္တာထက္ ဂုဏ္သိကၡာအပြန္းမခံႏိုင္္တာက ပုိအေရးႀကီးတာမ်ိဳး ျဖစ္လာတယ္။

ေမး။ ။ လစ္ဘရယ္ဒီမုိကေရစီ(ပုဂၢလိကလြတ္လပ္ခြင့္ အသားေပး)နဲ႔ ကုိယ္ပုိင္လကၡဏာႏိုင္ငံံေရး(အုပ္စုလုိက္ရပုိင္ခြင့္ အသားေပး) သဟဇာတ ျဖစ္ရဲ့လား။
ေျဖ။ ။ ေမးခြန္းက ဘယ္အုပ္စုကုိရည္ညႊန္းသလဲဆုိတာနဲ႔ ဆုိင္တယ္။ စေကာ့တလန္၊ ကြိဘက္၊ ကက္တလုိနီယာေဒသမ်ားမွ လြတ္လပ္ေရး လႈပ္ရွားမႈေတြဟာ ေဒသအလုိက္ၿပိဳကြဲမႈေတြျဖစ္ၿပီး အခ်ဳပ္အျခာပုိင္ သီးျခားႏိုင္ငံံေတြအျဖစ္ ဦးတည္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ႏိုင္ငံံအသစ္ေတြဟာ တသီးပုဂၢလအခြင့္အေရးကုိကာကြယ္မယ့္ လစ္ဘရယ္ဒီမုိကေရစီေတြပဲ ျပန္ျဖစ္လာမွာ။ ဒီလုိၿပိဳကြဲမႈမွာ ဒီမုိကေရစီၿခိမ္းေျခာက္ခံရတာ မဟုတ္ဘူး။ ဒီမုိကေရစီက်က် လမ္းခြဲၾကဖုိ႔ေတာ့ လုိတာေပါ့ေလ။

အျခားတဖက္မွာေတာ့ (ယဥ္ေက်းမႈကုိ ထိန္းသိမ္းတဲ့)တခ်ိဳ႔လူမ်ိဳးစုေတြကုိယ္၌က တသီးပုဂၢလလြတ္လပ္ခြင့္ကုိ ခ်ိဳးေဖာက္ေနတာမ်ိဳး ျဖစ္ႏိုင္္တယ္။ ဥပမာ အေနာက္တုိင္းက မူဆလင္မိသားစုမွာ သူတုိ႔သမီးကုိ သူသေဘာမက်သူနဲ႔ အတင္းေပးစားတာမ်ိဳး၊ အလုပ္လုပ္ခြင့္ မေပးတာမ်ိဳးရွိႏိုင္္တယ္။ ဒီေနရာမွာ က်ေနာ့္အျမင္ အုပ္စုလုိက္ရပုိင္ခြင့္က တဦးခ်င္းရပုိင္ခြင့္ကုိ မတရားသျဖင့္ဖိႏွိပ္လုိက္တယ္လုိ႔ ထင္တာပဲ။ ဒီကိစၥမ်ိဳးမွာ လစ္ဘရယ္ဒီမုိကေရစီအေနနဲ႔ အေျခခံစည္းမ်ဥ္းအရဆုိ တသီးပုဂၢလဖက္ကေန ရပ္တည္ရမွာပဲ။

ေမး။ ။ ခင္ဗ်ားစာအုပ္မွာ "ယုံၾကည္မႈအေျခခံ အမ်ိဳးသားကုိယ္ပုိင္လကၡဏာကုိ စြမ္းစြမ္းတမံ ျပန္လည္ျမွင့္တင္ဖုိ႔၊ လက္ဝဲလက္ယာ တုိက္ခုိက္မႈေတြကေနကာကြယ္ဖုိ႔ လုိတယ္"လုိ႔ ပါတယ္။ "ယုံၾကည္မႈအေျခခံ အမ်ိဳးသားကုိယ္ပုိင္လကၡဏာ (creedal national identity)" ဆုိတာ ဘာလဲ။ လက္ေတြ႔က်င့္သုံးရင္ ဘာနဲ႔တူသလဲ။
ေျဖ။ ။ ယုံၾကည္မႈအေျခခံ အမ်ိဳးသားကုိယ္ပုိင္လကၡဏာဆုိတာ ဇီဝေဗဒထက္(တမ်ိဳးသားလုံးရဲ့) ေတြးေခၚယုံၾကည္မႈ စတာေတြကုိ အေျခခံတယ္။ ဇီဝအေျခခံကုိဥပမာေပးရရင္ ဟန္ေဂရီဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဗစ္တာေအာ္ဘန္ေျပာတဲ့ "ဟန္ေဂရီ အမ်ိဳးသားကုိယ္ပုိင္လကၡဏာဆုိတာ ဟန္ေဂရီ အမ်ိဳးအႏြယ္ကုိ အေျခခံတယ္" ဆုိတာမ်ိဳးပဲ။ ဒါက ကုိယ္ပုိင္လကၡဏာကုိ သီးသန္႔ပုံေဖာ္တာျဖစ္ၿပီး ဟန္ေဂရီလူမ်ိဳးမဟုတ္တဲ့ ဟန္ေဂရီမွာေနထုိင္ၾကတဲ့ ႏိုင္ငံံသားေတြကုိ ပ ထုတ္လုိက္တာ ျဖစ္တယ္။
ဆန္႔က်င္ဘက္ဆို ျပင္သစ္၊ အေမရိကမွာ ၂ဝ ရာစုေႏွာင္းပုိင္းမွာ ယုံၾကည္မႈအေျခခံ အမ်ိဳးသားလကၡဏာ ျဖစ္ထြန္းလာတာကို ျပရမယ္။ ျပင္သစ္ကုိၾကည့္ရင္ လြတ္လပ္ခြင့္၊ သာတူညီမွ်မႈ၊ တူညီတဲ့ယုံၾကည္ခ်က္ဆုိတဲ့စံေတြ ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရးကေန ေပါက္ဖြားလာခဲ့တယ္။ ဒီစံေတြကုိ သစၥာရွိတဲ့ မ်ိဳးႏြယ္၊ လူမ်ိဳးစုမေရြး မည္သူမဆုိ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံံသား ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အေမရိကလည္း အလားတူပဲ။ ျပည္တြင္းစစ္ ၿပီးကတည္းက အေမရိကန္ကုိယ္ပုိင္လကၡဏာဆုိတာ အေျခခံဥပေဒ၊ တရားဥပေဒအရ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ၊ လြတ္လပ္ေရးေၾကညာစာတမ္းမွာ ထည့္သြင္းထားတဲ့သာတူညီမွ်မႈ စတာေတြကုိ သစၥာရွိျခင္းလုိ႔ျမင္ႏိုင္္တယ္။
အလုိလုိေနရင္း လူမ်ိဳးေပါင္းစုံယဥ္ေက်းမႈျဖစ္လာတဲ့ ေခတ္ေပၚ လစ္ဘရယ္ဒီမုိကေရစီေတြဟာ က်ေနာ္ေျပာတဲ့ ယုံၾကည္မႈအေျခခံ (ကုိယ္ပုိင္လကၡဏာ) ဖြံ႔ၿဖိဳးလာေအာင္ လုပ္ရမယ္။ ဒါဟာ ေသြးသားအေျခခံ အမ်ိဳးသားကုိယ္ပုိင္လကၡဏာနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဖက္ပဲ။ ဒါမွ သူတုိ႔ ဒီမုိကေရစီအေနနဲ႔(ဆက္လက္) ရွင္သန္ႏိုင္္မယ္။

ေမး။ ။ ကုိယ္ပုိင္လကၡဏာႏိုင္ငံံေရးက မဲဆႏၵရွင္တခ်ဳိ႕ကုိ တုိးတက္ေရးသမားေတြလက္ထဲကေန တြန္းထုတ္လုိက္ၿပီလား။ ဒါဆုိ သူတုိ႔မဲေတြ ဘယ္လုိျပန္ရႏိုင္္မလဲ။ လူနည္းစုေတြလည္း မနစ္နာေအာင္ဆုိ ဘယ္လုိလုပ္မလဲ။
ေျဖ။ ။ ထရမ့္ေထာက္ခံသူအမာခံေတြက လက္လုပ္လက္စား လူျဖဴမဲဆႏၵရွင္ေတြပဲ။ သူတုိ႔အေနနဲ႔ ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီဟာ လူနည္းစုအေရး၊ ပညာတတ္အမ်ိဳးသမီးအေရး စတာေတြ ဦးစားေပးၿပီး သူတုိ႔ဖက္ကုိ အေလးအနက္ လွည့္မၾကည့္ေတာ့ဘူးလုိ႔ခံစားရတယ္။ ႏိုင္ငံံတကာကုိ အလုပ္အကိုင္ေတြစီးဆင္းသြားလုိ႔ အလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္ရတဲ့ကိစၥေတြ အပါအဝင္ေပါ့။ ဥေရာပက လက္လုပ္လက္စားမဲဆႏၵရွင္ေတြကုိ ၾကည့္ရင္လည္း ဒီလုိပဲ။ ယဥ္ေက်းမႈေပါင္းစုံေပၚလစီကုိေထာက္ခံတဲ့ လက္ဝဲပါတီေတြကုိ သူတုိ႔စြန္႔ခြာလုိက္တာ။ သူတုိ႔မဲေတြျပန္ရဖုိ႔ ျဖစ္ႏိုင္္ပါေသးတယ္။ ေဘာင္က်ဥ္းထဲကေန အက်ိဳးစီးပြားအေျခခံလူတစုရဲ့ ေထာက္ခံမႈေလာက္နဲ႔လုပ္ေနမယ့္အစား စီးပြားေရးနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ဆြဲေဆာင္ႏိုင္္ဖုိ႔လုိတယ္။
မညီမွ်မႈေတြကုိေျဖရွင္းဖုိ႔ဆုိ အုိဘားမားရဲ့ ဆင္းရဲခ်မ္းသာမေရြးအက်ံဳးဝင္တဲ့ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈဥပေဒလုိဟာမ်ိဳး လူမ်ိဳး၊ က်ား/မ၊ သန္စြမ္းမႈ၊ ႏိုင္ငံံေရးအေရာင္ ဘာကုိမွႀကိဳတင္ခြဲျခားမထားတဲ့ဥပေဒမ်ိဳး လုိအပ္တယ္။ တုိးတက္ေရးသမားေတြ ေနာက္တခု သတိထားဖုိ႔က မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ဆုိတာ လက္ယာသမားေတြရဲ့ကိုယ္ပုိင္ပစၥည္း ျဖစ္သြားတဲ့အထိ လက္လြတ္ခြက္ကၽြတ္ လႊတ္မေပးဖုိ႔လုိတယ္။ ဒုကၡသည္ေတြကုိ သနားစိတ္ေၾကာင့္ တည္ဆဲလူဝင္မႈဥပေဒေတြကုိ လ်စ္လ်ဴရႈတာမ်ဳိးမလုပ္မိဖုိ႔ လုိတယ္။
+++++++++++++++++++++
ေအာက္ပါ စာပုိဒ္မ်ားမွာ Identity: The Demand for Dignity and the Politics of Resentment စာအုပ္မွ ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္ ျဖစ္ပါသည္။
ေဒၚနယ္ထရမ့္ကုိ အိမ္ျဖဴေတာ္အေရာက္ပုိ႔ခဲ့ေသာ၊ ၿဗိတိန္ကုိ ဥေရာပမွခြဲထုတ္ခဲ့ေသာ အမ်ိဳးသားေရးဝါဒ၏ တြန္းအားမ်ားအနက္မွ အႀကီးဆုံး ျဖစ္ႏိုင္္ေခ်တခုမွာ (လက္လုပ္လက္စား လူျဖဴမ်ားအေနျဖင့္) လူ႔အဖြဲ႔အစည္း၌ ေနရာမရ (ေပ်ာက္ကြယ္ေနၿပီ)ဟု ထင္ျမင္ေနျခင္းပင္။ ဝစၥကင္ဆင္ႏွင့္လူဝီစီယားနား ျပည္နယ္မ်ားမွ ကြန္ဆာေဗးတစ္မဲဆႏၵရွင္မ်ားအား လတ္တေလာေကာက္ယူခဲ့သည့္ ကတ္သရင္း ကေရမားႏွင့္ အာလီေဟာ့စ္ခ်ို္င္းတုိ႔၏စစ္တမ္းက ထုိမေက်နပ္မႈမ်ားကုိ ညႊန္ျပသည္။ ဝစၥကင္ဆင္ျပည္နယ္တြင္ ေတာနယ္လယ္သမားအမ်ားစုက ရီပတ္ဘလစ္ကင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႈး စေကာ့ေဝါကာ (အျငင္းပြားဖြယ္ရာ ေတာႀကိဳက္ေပၚလစီမ်ားျဖင့္ထင္ရွားသူ)ကုိ အႀကီးအက်ယ္ ေထာက္ခံသည့္ျဖစ္ရပ္က ျပည္နယ္ၿမိ့ဳေတာ္ မက္ဒီဆင္ႏွင့္ အျခားၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားမွ အထက္တန္းလႊာမ်ားအေနျဖင့္ ေတာသူေတာင္သားမ်ား အေပၚ နားမလည္ေၾကာင္း၊ ၎တုိ႔၏ျပႆနာမ်ားကုိ အေလးမထားေၾကာင္း ထင္ဟပ္သည္။ ကေရးမား၏စစ္တမ္းမွ ေျဖဆုိသူတဦး၏ စကားအတုိင္းဆုိလွ်င္ "ဝါရွင္တန္ဒီစီဆုိတာ သီးျခားမင္းမူေနတဲ့ တုိင္းျပည္တခုပါ။ တုိင္းျပည္အရပ္ရပ္မွာ ဘာျဖစ္ေနလဲ ဘာမွ်မသိဘူး။ သူတုိ႔ခ်က္ကုိ သူတုိ႔ ငုံ႔ၾကည့္ရင္း အလုပ္ရႈပ္ေနၾကတာ။ လစ္ဘရယ္သုံးသပ္သူေတြက က်ဳပ္တုိ႔လုိ(ေတာသားေတြကုိ)ႏွာေခါင္းရႈံ႕ၾကတယ္။ က်ဳပ္တုိ႔က N-word (လူမည္းမ်ားကုိ မႈိခ်ဳိးမွ်စ္ခ်ိဳးေျပာသည့္ စကားလုံး)မသုံးခ်င္ဘူး။ ဒါမ်ိဳး မႀကိဳက္ဖူး။ ဒါေပမဲ့ လစ္ဘရယ္သမားေတြကပဲ က်ဳပ္တုိ႔အေပၚ R-word (Redneck - အေမရိကန္ေတာင္ပုိင္းမွ လူျဖဴမ်ားေတာသားမ်ားကုိ ႏွိမ္ခ်ေခၚေဝၚသည့္စကားလုံး) ဘာလုိ႔သုံးသလဲ"
လူလတ္တန္းစားအဆင့္အတန္း ေပ်ာက္ဆုံးမည္ကုိစုိးရိမ္သည့္ ပုန္ကန္သူႏိုင္ငံံသားမ်ားက ၎တုိ႔၏ ေနရာမရမႈအတြက္ အေပၚမွ အထက္တန္းလႊာ အီလိမ်ားကုိ လက္ညွဳိးထုိးစြပ္စြဲၾကသည္။ ေအာက္ေျခမွ ဆင္းရဲသားမ်ားကုိလည္း မ်က္ရည္ခ်ဴသူ အခြင့္အေရးႏွင့္ မတန္သူမ်ားအျဖစ္ စြပ္စြဲၾကသည္။ "ေဘးဝဲယာမွ ဘဝတူ ႏိုင္ငံံသားအခ်င္းခ်င္းကုိပင္ မႏွစ္ၿမိ့ဳၾက။ ၎တုိ႔ ရင္ဆုိင္ေနရသည့္ ျပႆနာမ်ား အတြက္ (ေအာက္ေျခမွ)မထုိက္တန္သူမ်ားကုိ အျပစ္တင္ၾကသည္။ က်ယ္ျပန္႔ေသာလူမႈစီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံံေရးအင္အားမ်ားေၾကာင့္ဟု မျမင္ၾက" ဟု ကေရးမားက ေကာက္ခ်က္ခ်သည္။ ေဟာ့စ္ခ်ဳိင္းကမူ တင္စားခ်က္သရုပ္ေဖာ္တခုကုိ ေျပာျပသည္။ လက္လုပ္လက္စား လူတန္းရွည္ႀကီး အေမရိကန္အိပ္မက္ဟု စာကပ္ထားသည့္ တံခါးေပါက္ေရွ႔တြင္ စိတ္ရွည္စြာေဆာင့္ဆုိင္းေနစဥ္ လူမည္းမ်ား၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၊ ေရႊ႔ေျပာင္း အေျခခ်လာသူမ်ား ရုတ္တရက္ေပၚလာကာ သူတုိ႔ေရွ႔မွ ျဖတ္ဝင္သြားၾကသည္။ သူတုိ႔ဖက္သုိ႔လွည့္ၾကည့္ေဖာ္ပင္မရေသာ အထက္တန္းလႊာ အီလိမ်ားက ထုိသုိ႔ကူညီလုိက္ျခင္းျဖစ္သည္။ "ကုိယ့္ေျမေပၚမွာ တစိမ္းဆန္ဆန္ ခံစားရတယ္။ တျခားသူေတြ ကုိယ့္ကုိ ၾကည့္တဲ့အၾကည့္က ကုိယ္မဟုတ္သလုိဘဲ။ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ သူမ်ားေတြျမင္မိဖုိ႔၊ အသိအမွတ္ျပဳဖုိ႔ေတာင္ အားထုတ္ရတယ္။ အသိအမွတ္ျပဳခံရဖုိ႔ဆုိတာ မထင္မရွား ဘဝကေန သူမ်ားေတြ ကုိယ့္ကုိျမင္လာတဲ့အထိ။ ဒါေပမဲ့ ဒီျဖစ္စဥ္မွာ ကုိယ့္အမွားတခုမွမပါ။ ကုိယ္ေရာင္ေဖ်ာက္ထားတဲ့လမ္းေတြကုိ ေလွ်ာက္ရင္း ေနာက္ျပန္ေလွ်ာက်ေနတယ္။"

အခ်ိဳ႔လူမ်ားသည္ စီးပြားေရးက်ပ္တည္းမႈကုိ (ေငြေၾကး အစရွိေသာ) အရင္းအျမစ္ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္းဟုမယူဆဘဲ (ဂုဏ္သိကၡာႏွင့္ဆုိင္ေသာ) ကုိယ္ပုိင္လကၡဏာေပ်ာက္ဆုံးျခင္းဟု ျမင္ၾကသည္။ တဦးတေယာက္ အလုပ္ၾကိဳးစားျခင္းကုိ ဂုဏ္ထူးတရပ္အျဖစ္ ခ်ီးမြမ္းသင့္ေသာ္လည္း (မေအာင္ျမင္သည့္္အခါ) ထုိဂုဏ္ ေပ်ာက္ဆုံးေနသည္။ တခ်ိဳ႔သူမ်ားက စည္းမ်ဥ္းမ်ားကုိခုန္ပ်ံေက်ာ္လႊားကာ အခြင့္အေရးမ်ားရသြားၾကသည္။ ဝင္ေငြႏွင့္အေျခအေနအၾကားမွ ထုိခ်ိတ္ဆက္မႈက အမ်ိဳးသားေရးႏွင့္ဘာသာေရး ေရွးရုိးဝါဒီမ်ားသည္ လက္ဝဲဝါဒီမ်ားထက္ စီပြားေရးနယ္ပယ္ တုိင္းတာမႈတြင္ အဘယ္ေၾကာင့္ ဆြဲေဆာင္မႈပုိအားေကာင္းရသနည္းဆုိေသာေမးခြန္းကုိ ေျဖၾကားႏိုင္သည္။

အမ်ိဳးသားေရးဝါဒီမ်ားက လူတေယာက္၏ စီးပြားေရးမေအာင္ျမင္မႈကုိ ကုိယ္ပုိင္လကၡဏာေပ်ာက္ဆုံးမႈအျဖစ္ ဘာသာျပန္ ပုံေဖာ္တတ္ ၾကသည္။ "သင္ဟာ ႀကီးျမတ္တဲ့ႏိုင္ငံံေတာ္ရဲ့ အမာခံေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ႏိုင္ငံံျခားသားေတြ၊ ေရႊ႔ေျပာင္းအေျခခ်လာသူေတြ၊ အသားထဲက ေလာက္ထြက္တဲ့ အထက္တန္းလႊာ အီလိေတြက သင့္ကုိခ်ဳပ္ကုိင္ၿပီး ႏွိမ္ထားၾကတယ္။ သင့္တုိင္းျပည္ကုိ သင္မပုိင္ေတာ့ဘူး။ ေမြးရပ္ေျမမွာ သင့္ကုိ ဘယ္သူမွ ဂရုမစုိက္ေတာ့ဘူး။" အလားတူပင္ ဘာသာေရးဝါဒီမွလည္း ထိုသုိ႔ ထပ္တူနီးပါးက်ေအာင္ ေျပာနိင္သည္။ "သင္ဟာ ႀကီးျမတ္တဲ့ ယုံၾကည္မႈခုိင္မာတဲ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ့ အမာခံျဖစ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ မိစာၦဒိဌိေတြရဲ့ ပုံဖ်က္သမွ် ခံေနရတယ္။ ဒါဟာ သင့္ကုိ ဆင္းရဲေစရုံသာမက ဘုရားသခင္ကုိ ေစာ္ကားတာလည္း ျဖစ္တယ္။ သင္ဟာ ႏိုင္ငံံသားေတြအၾကား မရွိမျခားနားျဖစ္ေနေပမဲ့ ဘုရားသခင္ကေတာ့ ျမင္ပါတယ္။"

ထုိ႔ေၾကာင့္ ကမာၻအႏွံ႔ ႏိုင္ငံံမ်ားအဖုိ႔ လူဝင္မႈကိစၥမွာ (လ်စ္လ်ဴရႈထား၍ မရသည့္) အာရုံေၾကာနာၾကင္မႈတခု ျဖစ္လာျခင္းျဖစ္သည္။ လာေရာက္ အေျခခ်သူမ်ားေၾကာင့္ အမ်ိဳသားစီးပြားေရးကုိ အေထာက္အကူ ျပဳေကာင္းျပဳမည္။ ကုန္သြယ္မႈကဲ့သုိ႔ပင္ လူဝင္မႈေၾကာင့္ထြက္သည့္ အျမတ္ကုိ အားလုံး စာရင္းခ်ဳပ္လုိက္မွ ျမင္ရသည္။ သုိ႔ေသာ္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတြင္းမွ အုပ္စုအားလုံး ကုိယ္စီကုိယ္ငွ အျမတ္ရခ်င္မွရမည္။ သုိ႔ေသာ္ လူဝင္မႈကိစၥကုိ ယဥ္ေက်းမႈကုိယ္ပုိင္လကၡဏာအေပၚ ၿခိမ္းေျခာက္သူအျဖစ္ အၿမဲလုိလုိ ျမင္ရသည္။ အထူးသျဖင့္ ယေန႔ေခတ္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားမွာကဲ့သုိ႔ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္မႈမ်ား အႀကီးအက်ယ္ရွိလာသည့္အခါ၌ ျဖစ္သည္။ စီးပြားက်ဆင္းမႈကုိ လူမႈအဆင့္အတန္း က်ဆင္းျခင္းဟု အဓိပၸါယ္ေကာက္ယူသည့္ေခတ္၌ ဤေျပာင္းလဲမႈ၌ လူဝင္မႈကိစၥ အဘယ္ေၾကာင့္ ၾကားခံျဖစ္ရသည္မွာ အံၾသဖြယ္ရာ မဟုတ္ေခ်။

ဤသုိ႔ဆုိသည့္တုိင္ ယခုႏွစ္မ်ားအတြင္း အေမရိကႏွင့္ ဥေရာပမွ ကုိယ္ပုိင္လကၡဏာ အမ်ိဳသားေရးလက္ယာဝါဒီမ်ားအေနျဖင့္ လက္ဝဲ ေထာက္ခံသူမ်ား၏မဲကုိ ရယူႏိုင္္ျခင္းအတြက္ ေက်နပ္ေလာက္သည့္အေျဖ မရေသးပါ။ အစဥ္အလာအရ နည္းပညာအေျပာင္းအလဲနွင့္ ဂလုိဘယ္လုိက္ေဇးရွင္းတုိ႔ေၾကာင့္ စီးပြားေရးအဆစ္လြဲမႈမ်ားျဖစ္သည့္အခါ ပုိမုိက်ယ္ျပန္႔ေသာလူမႈဖူလုံေရး စသည့္ အေထာက္အပံ့မ်ားျဖင့္ လက္ေတြ႔အေျဖေပးႏိုင္္သူမွာ လက္ဝဲအုပ္စုသာျဖစ္သည္။ ထုိ႔ျပင္ တုိးတက္ေရးသမားတုိ႔အေနျဖင့္ အတိတ္ကာလက ခ်မ္းသာသည့္ အရင္းရွင္ႀကီးမ်ား၏အျမတ္ထုတ္မႈကုိ အတူပူးေပါင္းဆန္႔က်င္ခဲ့ၾကသည္ဟူေသာ လူ႔အသုိင္းအဝိုင္း ကုိယ္ပုိင္လကၡဏာကုိ (ကုိယ္စားျပဳ) ဆြဲေဆာင္ႏိုင္္သည့္စြမ္းရည္ ရွိခဲ့သည္မဟုတ္ပါလား။

"ကမာၻ႔အလုပ္သမားမ်ား ညီညြတ္ၾကေလာ့ .. Workers of the world, unite!”
"အညံ့မခံ ျပန္ႏွက္ၾကစုိ႔.. Stick it to the Man! "
စသည္တုိ႔မွာ အထင္ကရ လက္ဝဲေဆာင္ပုဒ္မ်ား ျဖစ္ခဲ့သည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၌ လက္လုပ္လက္စားလူတန္းစားအေနျဖင့္ ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီကုိ "စာခ်ဳပ္အသစ္"ကာလ ၁၉၃ဝ ျပည့္ႏွစ္မ်ားမွသည္ ေရာ္နယ္ေရဂင္ေခတ္အထိ အားတက္သေရာ ေထာက္ခံ ခဲ့ၾကသည္ပင္။ ဥေရာပ ဆုိရွယ္ဒီမုိကေရစီဆုိသည္မွာလည္း ကုန္သြယ္ေရးသမဂၢမ်ား၊ လက္လုပ္လက္စားမ်ား၏ညီညြတ္မႈကုိ အေျချပဳခဲ့သည္ပင္။

မ်က္ေမွာက္ေခတ္ လက္ဝဲသမားတုိ႔၏ျပႆနာမွာ ကုိယ္ပုိင္လကၡဏာကုိ ေအာင္ပြဲခံရန္အတြက္သာ ေရြးခ်ယ္လာၾကျခင္းျဖစ္သည္။ လက္လုပ္လက္စားလူတန္းစားႏွင့္ စီးပြားေရးဖိႏွိပ္ခံတုိ႔အၾကား ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးတည္ေဆာက္ရန္ အားထုတ္ျခင္းအစား ပုိမုိေသးငယ္သည့္ ေဘးေရာက္ေနသည့္အုပ္စုမ်ားကုိသာ တနည္းတဖုံ ဂရုစုိက္လာၾကသည္။ ဤကား ေခတ္သစ္လစ္ဘရယ္ဝါဒ၏ ကံၾကမၼာ တစိတ္တပုိင္းပင္ ျဖစ္ေတာ့၏။ အုပ္စုတခုခုကုိသာ အထူးအာရုံစုိက္ေရးအသံမ်ား တြင္က်ယ္လာသည့္ေအာက္၌ တန္းတူအသိအမွတ္ျပဳေရး ကမာၻလုံးဆုိင္ရာအေျခခံစည္းမ်ဥ္းသည္လည္း ဆြံ႔အႏႈတ္ပိတ္ေနေလေတာ့သည္။
 (ျပန္ဆိုသူ)Ko Htay Naing
Ref:
- Can liberal democracies survive identity politics? The Economist - Open Future 30th September 2018.
- Excerpted from “Identity: The Demand for Dignity and the Politics of Resentment”. Copyright © 2018 by Francis Fukuyama.

read more

သကၠာယအဆိပ္ ငယ္ထိပ္တက္ျခင္း(မ်ိဳးျမင့္ခ်ိဳ)

(သကၠာယအဆိပ္ ငယ္ထိပ္တက္ျခင္း)

အဲ့ဒီ အိမ္နဲ႔ၿခံႀကီးက ဘိုးစဥ္ေဘာင္ဆက္ပိုင္ခဲ့တာမဟုတ္တဲ့အျပင္ မိဘေတြရဲ႔ ကိုယ္ပိုင္ေငြနဲ႔ဝယ္ခဲ့တာလည္းမဟုတ္ဘူး။ ၿပီးေတာ့ ခု အေမြျပႆနာေပၚေနတဲ့လူ ၂ ေယာက္လံုးရဲ႔ ေခၽြးႏွဲစာလည္း တျပားမွမပါဘူး။

ပိုင္ရွင္အစစ္က ျပန္မေရြးနိုင္ေတာ့လို႔ ဘဏ္ကေလလံတင္တာကို ဖဆပလအစိုးရ(ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးနု)က ဝယ္ေပးခဲ့တာ။ မဆလေခတ္မွာ ခင္ေမာင္ေအး(မႏၱေလး) က လူႀကီးေတြေျပာၿပီး ေဒၚခင္ၾကည့္အမည္ေပါက္ျဖစ္ေအာင္လုပ္ေပးခဲ့တယ္ဆိုတာလည္း ၾကားရပါတယ္။ စဝယ္စဥ္ကလည္း နည္းနည္းမဟုတ္တဲ့ျပႆနာက ရွိေသးတယ္။ ေဒၚခင္ၾကည္(ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကေတာ္)ကလိုခ်င္လို႔ ေမာင္နုက အစိုးရပါဝါသံုးၿပီး ဇြတ္လုပ္ခဲ့သေယာင္ေယာင္ အေျပာထြက္တာေတြလည္း ရွိေသးတယ္။ အိမ္ရွင္အစစ္က ျပန္ေရြးဖို႔ႀကိဳးစားေပမယ့္ ေရြးခြင့္မရေအာင္လုပ္ခဲ့သေယာင္ေယာင္ အေျပာေတြလည္းရွိတယ္။ တကယ့္အျဖစ္မွန္ အစစ္အမွန္ဘာျဖစ္ခဲ့တယ္ဆိုတာ ျပန္ေဖာ္ရင္ေဖာ္လို႔ရဦးမယ္ထင္တယ္။ စာရြက္စာတမ္းအေထာက္အထားေတြ၊ အစိုးရ(ဖဆပလ)မွတ္တမ္းမွတ္ရာေတြ၊ ဘဏ္နဲ႔ဆိုင္တဲ့အေထာက္အထားေတြ၊ လူသက္ေသေတြလည္း ရွိေနမွာပါပဲ။

ေသခ်ာတာတခုကေတာ့ ဖဆပလအစိုးရပိုက္ဆံဆိုတာကလည္း ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေမာင္နုအိပ္ထဲက ထြက္လာတာမဟုတ္ဘူး။ လူထုပိုက္ဆံ၊ တိုင္းျပည္ဘဏၰာေငြ။ လူထုနဲ႔ဆိုင္တဲ့ တိုင္းျပည္ကပိုင္တဲ့ ပိုက္ဆံ။ ဘိုးစဥ္ေဘာင္ဆက္ပိုင္လာတာလည္းမဟုတ္၊ မိဘေတြက သူတို႔ပိုက္ဆံနဲ႔သူတို႔ ဝယ္ထားခဲ့တာလည္းမဟုတ္၊ ကာယကံရွင္လို႔ေျပာေနတဲ့ ၂ ေယာက္ရဲ႔ ေခၽြးနွဲစာလည္း တျပားမွမပါ။ လူထုပိုက္ဆံ ႏိုင္ငံ့ဘဏၰာနဲ႔ဝယ္ထားတာကို အေမြခြဲတယ္ဆိုကတည္းက မဟုတ္ေတာ့တာ။ မဟုတ္တဲ့အေတြးက အေျခခံလာတာပဲ။ ေလာဘသကၠာယကစိတ္ေၾကာင့္ စိတ္ကန္းသြားမႈပဲ။ ပိုဆိုးတာက အိမ္က သူ႔ဘက္အျခမ္းမွာပါလို႔ ငါ့ဘက္အျခမ္းမွာပါလို႔ မေက်နပ္ၿပီး အိမ္ေရာၿခံပါ ေလလံပစ္ၿပီး ရတဲ့ေငြ တေယာက္တဝက္ ခြဲယူမယ္ဆိုတာပဲ။

တကယ္ဆို လူထုပိုင္ တိုင္းျပည္ပိုင္ျဖစ္တဲ့ အဲ့ဒီအိမ္နဲ႔ၿခံကို ျပတိုက္ပဲလုပ္လုပ္ ေဟာ္တယ္လ္ပဲဖြင့္ဖြင့္ လုပ္ပါေစေတာ့၊ တိုင္းျပည္အတြက္အက်ိဳးရွိမွာပဲ၊ ဝင္ေငြလည္းရမွာပဲဆိုတဲ့ အသိေလးသာ၂ ေယာက္လံုးမွာရွိၾကရင္ နိုင္ငံကိုျပန္အပ္ၿပီး ကိုယ့္ဘာသာသိကၡာရွိရွိ လိပ္ျပာျပာသန္႔သန္႔ စိတ္လက္ရွင္းရွင္းနဲ႔ ေနနိုင္ ေသနိုင္ၾကမွာပဲ။

ခုေတာ့ ကိုယ္မပိုင္တဲ့ပစၥည္းအေပၚ မေတာ္ေလာဘနဲ႔ သကၠာယေဇာတိုက္ၿပီးလုေနၾကတာ အရပ္ရပ္ေနျပည္ေတာ္ ေက်ာ္မေကာင္းၾကားမေကာင္း။ ရပ္ကြက္ထဲက သူလိုငါလိုလူေတြလည္း မဟုတ္ၾကဘူး၊ ဆင္းေတာင့္ဆင္းရဲေတြလည္း မဟုတ္ၾကဘူး၊ စာမတတ္ေပမတတ္ေတြလည္း မဟုတ္ၾကဘူး၊ အသက္ေတြကလည္း ဘယ္ေလာက္မွေနရေတာ့မယ္ အရြယ္ေတြမဟုတ္ၾကေတာ့ဘူး။

မ်ိဳးျမင့္ခ်ိဳ(ေအာက္တိုဘာ ၂၆၊ ၂ဝ၁၈)

read more