(ေမွ်ာ္ေတာ္ေယာင့္အက်ပ္အတည္း)
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည့္အေနျဖင့္ ၅၉(စ)ေလး ျပင္ေပးႏိုးျပင္ေပးႏိုးႏွင့္ တျပည္လံုးကို ထိုးထိုးေကၽြးေနသလားဟု မိမိစိတ္တြင္ ထင္ျမင္လာ၏။ ယခုယူထားသည့္ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံဆိုသည့္ ႏိုင္ငံေရးရာထူးမွာ ဘာမွမဟုတ္။ အစိုးရအဖြဲ႔ဝင္ ရာထူးပင္မဟုတ္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကက္ဘိနက္တြင္ေနရာရရန္ နိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံရံုးဝန္ႀကီးဌာနဟု သမုတ္ကာ ေနာက္ထပ္ဝန္ႀကီးတေနရာထြင္ရ၏။ ထိုရာထူးသည္ တရားဝင္မႈသေဘာအရလည္း သူတေယာက္တည္းအတြက္ ကြက္၍ျပဌာန္းထားျခင္းျဖစ္သလို လႊတ္ေတာ္တြင္ NLD အမတ္ေနရာ အနည္းစုျဖစ္သြားလွ်င္ အလိုလို သားေလွ်ာသြားမည့္ ရာထူးလည္းျဖစ္၏။ NLD ဆက္လက္၍ အမ်ားစုအမတ္ေနရာအႏိုင္ရ၍ လႊတ္ေတာ္ ၂ ရပ္လံုးကို စီးထားႏိုင္သည္ဆိုေစဦး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လြန္လွ်င္ ထိုရာထူးကိုျဖဳတ္ကာ ထိုရာဥပေဒကိုလည္း ဖ်က္ပစ္ၾကမည္ျဖစ္၏။
၅၉(စ)ေၾကာင့္ သမၼတမျဖစ္ႏိုင္မည့္အတူတူ သမၼတအထက္ကေနမည္ဟု ဆိုခဲ့သည့္အတိုင္း NLD သမၼတ ၂ ဆက္ အထိေတာ့ ထိုရာထူးမွာ ေတာင့္ခံႏိုင္ေသး၏။ ထိုရားထူးအား ႏိုင္ငံေတာ္အဂၤါစဥ္တြင္ ဘယ္ေနရာက ထားထား ၊ စစ္အုပ္စု၏အကြပ္အညပ္ကလြတ္ေနသည့္ ရာထူးလည္းမဟုတ္။ မဟုတ္သည့္အျပင္ ထိုရာထူးျဖင့္ ကာလံုအစည္းအေဝးပင္ တက္ခြင့္မရွိ။ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးရာထူးျဖင့္သာ တက္ခြင့္ရွိ၏။
သမၼတအထက္က ဘယ္လိုေနေန၊ ႏိုင္ငံေတာ္အဂၤါစဥ္တြင္ဘာျပျပ ဖြဲ႔စည္းပံုအရ သမၼတသည္ ႏိုင္ငံ့ဥေသွ်ာင္မဟုတ္လား။ ထို ဥေသွ်ာင္ဆိုသည့္ တရားဝင္ရာထူးသာ ရမည္ဆိုလွ်င္ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ ပင္ခံရာထူးကို သူ အလြယ္တကူ မစြန္႔လိုက္ဟု မည္သူမွ အာမဘေႏၱမခံႏိုင္။
ေကာ္ေဇာနီသည္ သမၼတအတြက္ျဖစ္၏။ အေျမာက္ ၂၁ ခ်က္သည္ သမၼတအတြက္ေဖါက္၏။ Counterparts မ်ားသည္ Counterpart ကိုေတြ႔ရျခင္းကိုသာ ဂုဏ္ႏွင့္ျဒပ္ႏွင့္ျပည့္စံုသည္ဟု ယူဆ၏။ မလြဲသာ၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ေတြ႔ရေသာ္လည္း သံတမန္ေရးရာ၌ ေအာင့္အီးေအာင့္သက္ေတြ jဖစ္ၾက၏။ သူလည္း သမၼတျဖစ္ခ်င္ခဲ့တာ ေသခ်ာ၏။ ၂ဝ၁၅ မတိုင္ခင္ႏွင့္ ၿပီးစကာလမ်ားဆီက ၅၉(စ)ျပင္ေရးကြက္ၿပီး ဆႏၵေတြတၿခိမ္းၿခိမ္းျပခဲ့ၾကတာ၊ လက္မွတ္(၅)သန္း ေကာက္ယူစုေဆာင္း ခဲ့တာေတြက လက္ေတြ႔ရွိ၏။ သို႔ႏွင့္တိုင္ ဖြဲ႔စည္းပံုကိုျပင္မရ။ သူ သမၼတ မျဖစ္ခဲ့။
၂ဝဝ၈ ဖြဲ႔စည္းကိုျပင္လိုလွ်င္ ဘယ္လိုျပင္ရမည္ကို စစ္အုပ္စုက မဆြကပင္ ျပဌာန္းခဲ့ၿပီးျဖစ္၏။ မည္သို႔ျပင္မွရမည္ကိုလည္း ပုဒ္မေတြ၊ ပုဒ္မခြဲေတြႏွင့္ ေျပာထားၿပီးသားျဖစ္၏။ အမ်ားသိၾကၿပီးမို႔ ဤေနရာတြင္ ဝိတၱာရခ်ဲ႔စရာ မလိုေတာ့။ ေျပာရမည္ဆိုလွ်င္ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေသာ အမတ္ေနရာမ်ားကို လြတ္လြတ္ကၽြတ္ကၽြတ္အႏိုင္ရေစဦး စစ္အမတ္တေယာက္ကေလးက မေထာက္ခံပင္လွ်င္ ဘာမွျပင္မရ။ ဘယ္ေသာအခါမွ ဘယ္ပါတီမွလည္း ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းအႏိုင္ရစရာမရွိ။ ဗမာ့ႏိုင္ငံေရးတြင္ ဤမွ်စန္းပြင့္သည့္ NLD ပင္၊ ဤမွ် ႏိုင္ေကာင္းသည့္အေျခအေန ရွိလွ်က္ကပင္ မႏိုင္ခဲ့။ အလံုးအရင္းႏွင့္အႏိုင္ရခဲ့သည့္ ၂ဝ၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ တြင္ NLD သည္ ၿပိဳင္သမွ်ေနရာတို႔၏ ၈ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ႏိုင္ခဲ့၏။ လႊတ္ေတာ္မွတဆင့္ ဒုသမၼတ တဦး ေရြးေပးရန္ လံုေလာက္သည့္ အမတ္ေနရာမ်ားလည္း ရယူႏိုင္ခဲ့၏။ NLD က တင္သည့္သူလည္း သမၼတျဖစ္ခဲ့၏။ သို႔ေသာ္ ဖြဲ႔စည္းပံုကို လက္ဖ်ားႏွင့္ပင္တို႔မရ။ အေျဖက စစ္အမတ္ကေလးေယာက္က YES မလုပ္လွ်င္ ဘာမွလုပ္မရဟု ထြက္လာ၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ေလသံေျပာင္းရ၏။ ဒါက စစ္သားမဟုတ္သည့္ အမတ္မ်ားဘက္က သို႔မဟုတ္ ပါတီမ်ားဘက္ကၾကည့္လွ်င္ ျမင္ရသည့္အေနအထား။ ခု က်ေနာ္တို႔ ေျပာေနၾကသည့္ ၂ဝဝဂ ျပင္ရန္ခက္သည့္ကိစၥမွာ ဤေနရာတြင္ရပ္သြား၏။
က်ေနာ္ အျခားတဘက္မွလွည့္ေတြး၍ျမင္သည္ကို ေျပာပါမည္။ ထို ၂ဝဝ၈ ေျခဥသည္ စစ္အုပ္စုကိုယ္၌္က ျပင္ခ်င္ပါသည္ဆိုေစဦး ျပင္လို႔မရႏိုင္။ စစ္အမတ္ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းလံုးက ကာခ်ဳပ္ထံမွ မီးစိမ္းျပ ေထာက္ခံမိန္႔ရ၍ ထေထာက္ခံၾကေစဦး မည္သည့္ပါတီကမွ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ၅၁ ေနရာ ႏိုင္စရာလမ္း ေရွ႔ေလွ်ာက္မရွိေတာ့။ စစ္သားမဟုတ္သည့္ အမတ္ ၅၁ ႏွင့္ စစ္အမတ္၂၅ ေပါင္းမွ ၇၆။ ထို ၇၆ ရာခိုင္ႏႈန္းရရန္ အလြန္ခဲယဥ္း၏။ စစ္အုပ္စုက ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းလံုး ေထာက္ခံပါရေစျဖစ္ေနဦး မည္သည့္ႏိုင္ငံေရးပါတီက အမတ္ေနရာ ၅၁ ရာခိုင္ႏႈန္းႏိုင္ေအာင္ ေရွ႔ေလွ်ာက္လုပ္ႏိုင္ပါမည္နည္းက ေတြးစရာျဖစ္လာ၏။ လူမ်ိဳးစုေဒသေတြမွာ လူမ်ိဳးစုပါတီေတြ အားေကာင္းလာ၏။ လူမ်ိဳးစုေတြက လူမ်ိဳးစုအမတ္ေတြကိုပဲ ပိုဦးစားေရြးခ်ယ္ၾကေတာ့မည္မွန္း အကဲခတ္လို႔ ရလာ၏။ လူ႔ေဘာင္သစ္တို႔၊ ျပည္သူ႔ပါတီတို႔လည္း အၿပိဳင္းအရိုင္းရွိေန၏။ ႀကံ့ဖြံ႔ကိုလည္း သိတ္ေလွ်ာ့တြက္လို႔မရေတာ့။
ဖြဲ႔စည္းပံုဘက္ကိုျပန္လွည့္လွ်င္ စစ္အုပ္စုက ရည္ရြယ္တာက သူ႔ဖြဲ႔စည္းပံုကို ဘယ္သူမွျပင္မရေအာင္ လုပ္ထားျခင္းျဖစ္၏။ ခုေတာ့ ထို "ဘယ္သူမွ"ထဲတြင္ သူလည္း ျပန္ပါသြား၏။ သူ ထို ဖြဲ႔စည္းပံုကိုဆြဲစဥ္က ထိုကိစၥကို စဥ္းစားခဲ့ မစဥ္းစားခဲ့ကေတာ့ သူပဲသိလိမ့္မည္။ ခုေတာ့ သူကိုယ္၌က ျပင္ေစခ်င္ဦး ျပင္ဖို႔ ခဲယဥ္းသထက္ခဲယဥ္းသြား၏။ ေရွ႔ေလွ်ာက္ ပို၍ပင္ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့။
စစ္အုပ္စုက ဖြဲ႔စည္းပံုျပင္ခ်င္၍ ပါတီတခုခုခုကို အမတ္ေနရာအမ်ားစုႀကီး ေသေအာင္နိုင္ေစ့ခ်င္ဦး ႏိုင္ဖို႔မလြယ္ကူေတာ့။ ထိုအခါ ၂ဝဝ၈ ဖြဲ႔စည္းပံုသည္ စစ္တပ္အတြက္ အက်ပ္အတည္းျဖစ္ေတာ့မည္ျဖစ္၏။ သူေဖာ္သည့္ေဆး သူျပန္ မစားႏိုင္ျခင္းျဖစ္၏။ ေလာေလာဆယ္ အေနအထားတြင္ေတာ့ စစ္အုပ္စုဘက္က ဖြဲ႔စည္းပံုျပင္စရာမလိုေသး။ ထို႔ေၾကာင့္ ဘာမွ မထိခိုက္သလို၊ ဘာမွမျဖစ္သလိုေနလို႔ရေန၏။ သူ႔အတြက္ ဖြဲ႔စည္းပံုအက်ပ္အတည္း ေလာေလာဆယ္တြင္ ဘာမွမရွိ။ ေလၫွာက အေနသာႀကီးဆိုကာ ဒူးႏွံ႔ေနလို႔ရ၏။
ေနာင္တခ်ိန္ခ်ိန္တြင္ အေပးအယူအခ်ီႀကီးတခုခုရႏိုင္၍ ဖြဲ႔စည္းပံုကို ျပင္ခ်င္လာသည့္အခ်ိန္က် ယခု က်ေနာ္တို႔ေျပာေျပာေနသည့္ "ဖြဲ႔စည္းပံုအက်ပ္အတည္း"ဆိုသည့္စကားကို သူႏႈတ္က ေျပာရေတာ့မည္။
NLD သည္ ၿပီးခဲ့သည့္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္လည္း ၂ဝ၁၅ ၿပီးစလႊတ္ေတာ္လို ထိန္းခ်ဳပ္ထားႏိုင္ရန္ က်ားကုပ္က်ားခဲႀကိဳးစား၏။ သို႔ေသာ္ ၁၃ ေနရာလံုး မရခဲ့။ ပိုဆိုးသြားသည္မွာ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကို စစ္အုပ္စုအလိုေတာ္ရိ တီခြန္ျမတ္လက္ ဝကြက္အပ္လိုက္ရျခင္းျဖစ္၏။ ၂ဝ၂ဝ ေရြးေကာက္ပြဲႀကီး (ျဖစ္ခဲ့လွ်င္) ၂ဝ၁၅ က NLD လို ျဖစ္ႏိုင္ေျခ မရွိေတာ့။ ထို႔ေၾကာင့္ ခုေနခါ လႊတ္ေတာ္ထဲ ကိုယ္အမ်ားစုေလးျဖစ္ေနတုန္း စစ္အုပ္ကသာ မ်က္နွာသာေပးပါက အနည္းဆံုး ၅၉(စ)ေလး ျပင္ဖို႔ ဂယ္ေပါက္ေလးတခုခုရလိုရျငား ေသြးရူးေသြးတမ္းေတြ ေလွ်ာက္လုပ္ေပးေနသလားဟု စဥ္းစားစရာျဖစ္လာ၏။
ရိုဟင္ဂ်ာအေရးမွာ စစ္အုပ္စုအလြန္မွန္း သိသိႏွင့္ ဘူးထြက္ခံျငင္း၏။ ႏႈတ္သီးေကာင္းလွ်ာပါးလုပ္၏။ ႏိုင္ငံတကာ၏ အက်ဥ္ခံဘဝေရာက္၏။ အျပည္ျပည္၏တံေတြးခြက္၌ ပက္လက္ေမ်ာ၏။ တရုပ္ႏွင့္ စာခ်ဳပ္အသစ္ေတြ ေခါင္းခံၿပီးထပ္ခ်ဳပ္၏။ စာခ်ဳပ္အေဟာင္းေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္၏။ ျမစ္ဆံုကိုပင္လွ်င္ မ်က္စျပစ္ခ်င္သလိုလိုလုပ္၏။ သို႔ေသာ္ သူ မ်က္ႏွာလုပ္သမွ်သည္ အခ်ည္းအႏွီး သဲထဲေရသြန္သာျဖစ္၏။ ဖြဲ႔စည္းပံုကား ျပင္ေရး ဘယ္လိုမွ ျဖစ္စရာမရွိ။
ဒါကို တခ်ိဳ႔က "ေဒၚစုက သူတို႔အတြက္ ဒီေလာက္ သိကၡာအက်ခံၿပီး လိုက္လုပ္ေပးေနတာေတာင္ ေဒၚစုဘက္လွည့္ၾကည့္ေဖာ္မရ" ဟု စကားနာထိုး၏။ ထိုးလည္း ငထိုးဘဲျဖစ္၏။
စစ္အုပ္စုတြင္ ေဒၚစု သမၼတမျဖစ္ေရးမွာ အခိုင္အမာခ်ၿပီးသားမူျဖစ္၏။ ထို မူ(ဖြဲ႔စည္းပံု)ကို သူတို႔လက္သူတို႔ေျခ ခ်ခဲ့တာျဖစ္၏။ သူတို႔ခ်ခဲ့သည့္မူကို သူတို႔ပင္ ျပန္ျပင္ဖို႔မလြယ္ေတာ့။ ကိုယ့္ရႉးကိုယ္ပတ္ေန၏။ ဒါကိုပင္ က်ေနာ္တို႔က ဖြဲ႔စည္းပံုအက်ပ္အတည္းဟု ေခၚၾက၏။ ဟုတ္၏။ သို႔ေသာ္ ထိုအက်ပ္အတည္းသည္ က်ေနာ္တို႔အတြက္ခ်ည္းမဟုတ္ သူတို႔အတြက္ပါ က်ပ္တည္းသည့္ အက်ပ္အတည္းျဖစ္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ဖြဲ႔စည္းပံုကိုယ္၌က အားလံုးအတြက္ အက်ပ္အတည္းျဖစ္ေနသည္ဟု ဆိုရ၏။
မ်ိဳးျမင့္ခ်ိဳ(ဒီဇင္ဘာ ၁၊ ၂ဝ၁၈)
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည့္အေနျဖင့္ ၅၉(စ)ေလး ျပင္ေပးႏိုးျပင္ေပးႏိုးႏွင့္ တျပည္လံုးကို ထိုးထိုးေကၽြးေနသလားဟု မိမိစိတ္တြင္ ထင္ျမင္လာ၏။ ယခုယူထားသည့္ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံဆိုသည့္ ႏိုင္ငံေရးရာထူးမွာ ဘာမွမဟုတ္။ အစိုးရအဖြဲ႔ဝင္ ရာထူးပင္မဟုတ္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကက္ဘိနက္တြင္ေနရာရရန္ နိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံရံုးဝန္ႀကီးဌာနဟု သမုတ္ကာ ေနာက္ထပ္ဝန္ႀကီးတေနရာထြင္ရ၏။ ထိုရာထူးသည္ တရားဝင္မႈသေဘာအရလည္း သူတေယာက္တည္းအတြက္ ကြက္၍ျပဌာန္းထားျခင္းျဖစ္သလို လႊတ္ေတာ္တြင္ NLD အမတ္ေနရာ အနည္းစုျဖစ္သြားလွ်င္ အလိုလို သားေလွ်ာသြားမည့္ ရာထူးလည္းျဖစ္၏။ NLD ဆက္လက္၍ အမ်ားစုအမတ္ေနရာအႏိုင္ရ၍ လႊတ္ေတာ္ ၂ ရပ္လံုးကို စီးထားႏိုင္သည္ဆိုေစဦး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လြန္လွ်င္ ထိုရာထူးကိုျဖဳတ္ကာ ထိုရာဥပေဒကိုလည္း ဖ်က္ပစ္ၾကမည္ျဖစ္၏။
၅၉(စ)ေၾကာင့္ သမၼတမျဖစ္ႏိုင္မည့္အတူတူ သမၼတအထက္ကေနမည္ဟု ဆိုခဲ့သည့္အတိုင္း NLD သမၼတ ၂ ဆက္ အထိေတာ့ ထိုရာထူးမွာ ေတာင့္ခံႏိုင္ေသး၏။ ထိုရားထူးအား ႏိုင္ငံေတာ္အဂၤါစဥ္တြင္ ဘယ္ေနရာက ထားထား ၊ စစ္အုပ္စု၏အကြပ္အညပ္ကလြတ္ေနသည့္ ရာထူးလည္းမဟုတ္။ မဟုတ္သည့္အျပင္ ထိုရာထူးျဖင့္ ကာလံုအစည္းအေဝးပင္ တက္ခြင့္မရွိ။ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးရာထူးျဖင့္သာ တက္ခြင့္ရွိ၏။
သမၼတအထက္က ဘယ္လိုေနေန၊ ႏိုင္ငံေတာ္အဂၤါစဥ္တြင္ဘာျပျပ ဖြဲ႔စည္းပံုအရ သမၼတသည္ ႏိုင္ငံ့ဥေသွ်ာင္မဟုတ္လား။ ထို ဥေသွ်ာင္ဆိုသည့္ တရားဝင္ရာထူးသာ ရမည္ဆိုလွ်င္ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ ပင္ခံရာထူးကို သူ အလြယ္တကူ မစြန္႔လိုက္ဟု မည္သူမွ အာမဘေႏၱမခံႏိုင္။
ေကာ္ေဇာနီသည္ သမၼတအတြက္ျဖစ္၏။ အေျမာက္ ၂၁ ခ်က္သည္ သမၼတအတြက္ေဖါက္၏။ Counterparts မ်ားသည္ Counterpart ကိုေတြ႔ရျခင္းကိုသာ ဂုဏ္ႏွင့္ျဒပ္ႏွင့္ျပည့္စံုသည္ဟု ယူဆ၏။ မလြဲသာ၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ေတြ႔ရေသာ္လည္း သံတမန္ေရးရာ၌ ေအာင့္အီးေအာင့္သက္ေတြ jဖစ္ၾက၏။ သူလည္း သမၼတျဖစ္ခ်င္ခဲ့တာ ေသခ်ာ၏။ ၂ဝ၁၅ မတိုင္ခင္ႏွင့္ ၿပီးစကာလမ်ားဆီက ၅၉(စ)ျပင္ေရးကြက္ၿပီး ဆႏၵေတြတၿခိမ္းၿခိမ္းျပခဲ့ၾကတာ၊ လက္မွတ္(၅)သန္း ေကာက္ယူစုေဆာင္း ခဲ့တာေတြက လက္ေတြ႔ရွိ၏။ သို႔ႏွင့္တိုင္ ဖြဲ႔စည္းပံုကိုျပင္မရ။ သူ သမၼတ မျဖစ္ခဲ့။
၂ဝဝ၈ ဖြဲ႔စည္းကိုျပင္လိုလွ်င္ ဘယ္လိုျပင္ရမည္ကို စစ္အုပ္စုက မဆြကပင္ ျပဌာန္းခဲ့ၿပီးျဖစ္၏။ မည္သို႔ျပင္မွရမည္ကိုလည္း ပုဒ္မေတြ၊ ပုဒ္မခြဲေတြႏွင့္ ေျပာထားၿပီးသားျဖစ္၏။ အမ်ားသိၾကၿပီးမို႔ ဤေနရာတြင္ ဝိတၱာရခ်ဲ႔စရာ မလိုေတာ့။ ေျပာရမည္ဆိုလွ်င္ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေသာ အမတ္ေနရာမ်ားကို လြတ္လြတ္ကၽြတ္ကၽြတ္အႏိုင္ရေစဦး စစ္အမတ္တေယာက္ကေလးက မေထာက္ခံပင္လွ်င္ ဘာမွျပင္မရ။ ဘယ္ေသာအခါမွ ဘယ္ပါတီမွလည္း ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းအႏိုင္ရစရာမရွိ။ ဗမာ့ႏိုင္ငံေရးတြင္ ဤမွ်စန္းပြင့္သည့္ NLD ပင္၊ ဤမွ် ႏိုင္ေကာင္းသည့္အေျခအေန ရွိလွ်က္ကပင္ မႏိုင္ခဲ့။ အလံုးအရင္းႏွင့္အႏိုင္ရခဲ့သည့္ ၂ဝ၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ တြင္ NLD သည္ ၿပိဳင္သမွ်ေနရာတို႔၏ ၈ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ႏိုင္ခဲ့၏။ လႊတ္ေတာ္မွတဆင့္ ဒုသမၼတ တဦး ေရြးေပးရန္ လံုေလာက္သည့္ အမတ္ေနရာမ်ားလည္း ရယူႏိုင္ခဲ့၏။ NLD က တင္သည့္သူလည္း သမၼတျဖစ္ခဲ့၏။ သို႔ေသာ္ ဖြဲ႔စည္းပံုကို လက္ဖ်ားႏွင့္ပင္တို႔မရ။ အေျဖက စစ္အမတ္ကေလးေယာက္က YES မလုပ္လွ်င္ ဘာမွလုပ္မရဟု ထြက္လာ၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ေလသံေျပာင္းရ၏။ ဒါက စစ္သားမဟုတ္သည့္ အမတ္မ်ားဘက္က သို႔မဟုတ္ ပါတီမ်ားဘက္ကၾကည့္လွ်င္ ျမင္ရသည့္အေနအထား။ ခု က်ေနာ္တို႔ ေျပာေနၾကသည့္ ၂ဝဝဂ ျပင္ရန္ခက္သည့္ကိစၥမွာ ဤေနရာတြင္ရပ္သြား၏။
က်ေနာ္ အျခားတဘက္မွလွည့္ေတြး၍ျမင္သည္ကို ေျပာပါမည္။ ထို ၂ဝဝ၈ ေျခဥသည္ စစ္အုပ္စုကိုယ္၌္က ျပင္ခ်င္ပါသည္ဆိုေစဦး ျပင္လို႔မရႏိုင္။ စစ္အမတ္ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းလံုးက ကာခ်ဳပ္ထံမွ မီးစိမ္းျပ ေထာက္ခံမိန္႔ရ၍ ထေထာက္ခံၾကေစဦး မည္သည့္ပါတီကမွ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ၅၁ ေနရာ ႏိုင္စရာလမ္း ေရွ႔ေလွ်ာက္မရွိေတာ့။ စစ္သားမဟုတ္သည့္ အမတ္ ၅၁ ႏွင့္ စစ္အမတ္၂၅ ေပါင္းမွ ၇၆။ ထို ၇၆ ရာခိုင္ႏႈန္းရရန္ အလြန္ခဲယဥ္း၏။ စစ္အုပ္စုက ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းလံုး ေထာက္ခံပါရေစျဖစ္ေနဦး မည္သည့္ႏိုင္ငံေရးပါတီက အမတ္ေနရာ ၅၁ ရာခိုင္ႏႈန္းႏိုင္ေအာင္ ေရွ႔ေလွ်ာက္လုပ္ႏိုင္ပါမည္နည္းက ေတြးစရာျဖစ္လာ၏။ လူမ်ိဳးစုေဒသေတြမွာ လူမ်ိဳးစုပါတီေတြ အားေကာင္းလာ၏။ လူမ်ိဳးစုေတြက လူမ်ိဳးစုအမတ္ေတြကိုပဲ ပိုဦးစားေရြးခ်ယ္ၾကေတာ့မည္မွန္း အကဲခတ္လို႔ ရလာ၏။ လူ႔ေဘာင္သစ္တို႔၊ ျပည္သူ႔ပါတီတို႔လည္း အၿပိဳင္းအရိုင္းရွိေန၏။ ႀကံ့ဖြံ႔ကိုလည္း သိတ္ေလွ်ာ့တြက္လို႔မရေတာ့။
ဖြဲ႔စည္းပံုဘက္ကိုျပန္လွည့္လွ်င္ စစ္အုပ္စုက ရည္ရြယ္တာက သူ႔ဖြဲ႔စည္းပံုကို ဘယ္သူမွျပင္မရေအာင္ လုပ္ထားျခင္းျဖစ္၏။ ခုေတာ့ ထို "ဘယ္သူမွ"ထဲတြင္ သူလည္း ျပန္ပါသြား၏။ သူ ထို ဖြဲ႔စည္းပံုကိုဆြဲစဥ္က ထိုကိစၥကို စဥ္းစားခဲ့ မစဥ္းစားခဲ့ကေတာ့ သူပဲသိလိမ့္မည္။ ခုေတာ့ သူကိုယ္၌က ျပင္ေစခ်င္ဦး ျပင္ဖို႔ ခဲယဥ္းသထက္ခဲယဥ္းသြား၏။ ေရွ႔ေလွ်ာက္ ပို၍ပင္ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့။
စစ္အုပ္စုက ဖြဲ႔စည္းပံုျပင္ခ်င္၍ ပါတီတခုခုခုကို အမတ္ေနရာအမ်ားစုႀကီး ေသေအာင္နိုင္ေစ့ခ်င္ဦး ႏိုင္ဖို႔မလြယ္ကူေတာ့။ ထိုအခါ ၂ဝဝ၈ ဖြဲ႔စည္းပံုသည္ စစ္တပ္အတြက္ အက်ပ္အတည္းျဖစ္ေတာ့မည္ျဖစ္၏။ သူေဖာ္သည့္ေဆး သူျပန္ မစားႏိုင္ျခင္းျဖစ္၏။ ေလာေလာဆယ္ အေနအထားတြင္ေတာ့ စစ္အုပ္စုဘက္က ဖြဲ႔စည္းပံုျပင္စရာမလိုေသး။ ထို႔ေၾကာင့္ ဘာမွ မထိခိုက္သလို၊ ဘာမွမျဖစ္သလိုေနလို႔ရေန၏။ သူ႔အတြက္ ဖြဲ႔စည္းပံုအက်ပ္အတည္း ေလာေလာဆယ္တြင္ ဘာမွမရွိ။ ေလၫွာက အေနသာႀကီးဆိုကာ ဒူးႏွံ႔ေနလို႔ရ၏။
ေနာင္တခ်ိန္ခ်ိန္တြင္ အေပးအယူအခ်ီႀကီးတခုခုရႏိုင္၍ ဖြဲ႔စည္းပံုကို ျပင္ခ်င္လာသည့္အခ်ိန္က် ယခု က်ေနာ္တို႔ေျပာေျပာေနသည့္ "ဖြဲ႔စည္းပံုအက်ပ္အတည္း"ဆိုသည့္စကားကို သူႏႈတ္က ေျပာရေတာ့မည္။
NLD သည္ ၿပီးခဲ့သည့္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္လည္း ၂ဝ၁၅ ၿပီးစလႊတ္ေတာ္လို ထိန္းခ်ဳပ္ထားႏိုင္ရန္ က်ားကုပ္က်ားခဲႀကိဳးစား၏။ သို႔ေသာ္ ၁၃ ေနရာလံုး မရခဲ့။ ပိုဆိုးသြားသည္မွာ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကို စစ္အုပ္စုအလိုေတာ္ရိ တီခြန္ျမတ္လက္ ဝကြက္အပ္လိုက္ရျခင္းျဖစ္၏။ ၂ဝ၂ဝ ေရြးေကာက္ပြဲႀကီး (ျဖစ္ခဲ့လွ်င္) ၂ဝ၁၅ က NLD လို ျဖစ္ႏိုင္ေျခ မရွိေတာ့။ ထို႔ေၾကာင့္ ခုေနခါ လႊတ္ေတာ္ထဲ ကိုယ္အမ်ားစုေလးျဖစ္ေနတုန္း စစ္အုပ္ကသာ မ်က္နွာသာေပးပါက အနည္းဆံုး ၅၉(စ)ေလး ျပင္ဖို႔ ဂယ္ေပါက္ေလးတခုခုရလိုရျငား ေသြးရူးေသြးတမ္းေတြ ေလွ်ာက္လုပ္ေပးေနသလားဟု စဥ္းစားစရာျဖစ္လာ၏။
ရိုဟင္ဂ်ာအေရးမွာ စစ္အုပ္စုအလြန္မွန္း သိသိႏွင့္ ဘူးထြက္ခံျငင္း၏။ ႏႈတ္သီးေကာင္းလွ်ာပါးလုပ္၏။ ႏိုင္ငံတကာ၏ အက်ဥ္ခံဘဝေရာက္၏။ အျပည္ျပည္၏တံေတြးခြက္၌ ပက္လက္ေမ်ာ၏။ တရုပ္ႏွင့္ စာခ်ဳပ္အသစ္ေတြ ေခါင္းခံၿပီးထပ္ခ်ဳပ္၏။ စာခ်ဳပ္အေဟာင္းေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္၏။ ျမစ္ဆံုကိုပင္လွ်င္ မ်က္စျပစ္ခ်င္သလိုလိုလုပ္၏။ သို႔ေသာ္ သူ မ်က္ႏွာလုပ္သမွ်သည္ အခ်ည္းအႏွီး သဲထဲေရသြန္သာျဖစ္၏။ ဖြဲ႔စည္းပံုကား ျပင္ေရး ဘယ္လိုမွ ျဖစ္စရာမရွိ။
ဒါကို တခ်ိဳ႔က "ေဒၚစုက သူတို႔အတြက္ ဒီေလာက္ သိကၡာအက်ခံၿပီး လိုက္လုပ္ေပးေနတာေတာင္ ေဒၚစုဘက္လွည့္ၾကည့္ေဖာ္မရ" ဟု စကားနာထိုး၏။ ထိုးလည္း ငထိုးဘဲျဖစ္၏။
စစ္အုပ္စုတြင္ ေဒၚစု သမၼတမျဖစ္ေရးမွာ အခိုင္အမာခ်ၿပီးသားမူျဖစ္၏။ ထို မူ(ဖြဲ႔စည္းပံု)ကို သူတို႔လက္သူတို႔ေျခ ခ်ခဲ့တာျဖစ္၏။ သူတို႔ခ်ခဲ့သည့္မူကို သူတို႔ပင္ ျပန္ျပင္ဖို႔မလြယ္ေတာ့။ ကိုယ့္ရႉးကိုယ္ပတ္ေန၏။ ဒါကိုပင္ က်ေနာ္တို႔က ဖြဲ႔စည္းပံုအက်ပ္အတည္းဟု ေခၚၾက၏။ ဟုတ္၏။ သို႔ေသာ္ ထိုအက်ပ္အတည္းသည္ က်ေနာ္တို႔အတြက္ခ်ည္းမဟုတ္ သူတို႔အတြက္ပါ က်ပ္တည္းသည့္ အက်ပ္အတည္းျဖစ္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ဖြဲ႔စည္းပံုကိုယ္၌က အားလံုးအတြက္ အက်ပ္အတည္းျဖစ္ေနသည္ဟု ဆိုရ၏။
မ်ိဳးျမင့္ခ်ိဳ(ဒီဇင္ဘာ ၁၊ ၂ဝ၁၈)