ပြင့္လင္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္းတဲ့လား၊ဘယ္သူေတြအတြက္ ဖြင့္မွာလဲ (Watote)

ပြင့္လင္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္းတဲ့လား ... ဘယ္သူေတြအတြက္ ဖြင့္မွာလဲ

Watote

(ယူတာက ဒီေနရာကပါ) http://www.facebook.com/notes/ko-watote/ပြင့္လင္း-လူ့အဖြဲ႔အစည္းတဲ့လား-ဘယ္သူေတြအတြက္-ဖြင့္မွာလဲ/309036659155916

(မူရင္းေရးသားသူနဲ႔ဘာသာျပန္သူတို႔ရဲ႔ ေတြးဆခ်က္နဲ႔အာေဘာ္ေတြမွာ စိတ္ဝင္စားဖြယ္ျဖစ္မယ္ထင္ပါတယ္။ သေဘာတူတာ/မတူတာကေတာ့ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ေပါ့ခင္ဗ်ာ)

မၾကာေသးခင္က ျမန္မာႏိုင္ငံကို ကမၻာေက်ာ္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူ ေဂ်ာ့ဆိုးရက္စ လာေရာက္သြားၿပီး လြတ္လပ္ေရးဖခင္ ဗို္လ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနာမည္နဲ႔ ေဖာင္ေဒးရွင္းေတြကို ပိုက္ဆံစိုက္ၿပီးဖြင့္ေပးမယ္ဆိုတဲ့သတင္း သုိးသိုးသန္႔သန္႔ၾကားလိုက္ရတယ္။ သိပ္မၾကာဘူး၊ မၾကာခင္က ျပန္လြတ္လာတဲ့ ၈၈ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္တခ်ဳိ႔က ပြင့္လင္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္းဆိုတဲ့နာမည္နဲ႔ အင္ဂ်ီအိုတခုေထာင္မယ့္သတင္းကိုပါ ေနာက္ဆက္တြဲၾကားရတယ္။ ေဂ်ာ့ဆိုးရက္စ ခရီးစဥ္နဲ႔ ၈၈ ေက်ာင္းသားတခ်ဳိ႔ရဲ႔ ပြင့္လင္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္းအင္ဂ်ီအိုအသံေတြ မေရွးမေႏွာင္းထြက္လာတာ တိုက္ဆိုင္မႈသက္သက္ေတာ့ ျဖစ္ဟန္မတူဘူး။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို၀င္ဖို႔ျပင္ေနတဲ့ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူ ေဂ်ာ့ဆိုးရက္စအေၾကာင္း ကို္ယ့္တိုင္းျပည္အေရးကို စိတ္၀င္စားသူေတြသိထားသင့္တယ္လို႔ယူဆတဲ့အေလ်ာက္ ယူေကႏုိင္ငံက အထင္ကရ မဂၢဇင္းတေစာင္ျဖစ္တဲ့ New Statesman ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၂ ရက္ေန႔ထုတ္ မဂၢဇင္းမွာေဖာ္ျပထားတဲ့ ေဂ်ာ့ဆိုးရက္စ (George Soros) အေၾကာင္းကို ေကာက္ႏႈတ္တင္ျပလိုက္ပါတယ္။ New Statesman မဂၢဇင္းဟာ ယူေကမွာ သိကၡာရွိတဲ့မဂၢဇင္းႀကီးတေစာင္ျဖစ္ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ဒီမဂၢဇင္းရဲ႔သူရဲေကာင္းဘြဲ႔ ခ်ီးျမႇင့္ခံရသူျဖစ္တယ္။

ဆုိးရက္စကို ၁၉၉၇ အာရွေငြေၾကး အက်ပ္အတည္းဆိုက္ခ်ိန္မွာ မေလးရွားရင္းဂစ္ကိုကစားၿပီး အႀကီးအက်ယ္ပြေပါက္တုိးသြားသူအျဖစ္ က်ေနာ္တို႔ စသိၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူ႔အရင္ ဆယ္ႏွစ္ေလာက္ကတည္းက ဆိုးရက္စဟာ ေပါင္စတာလင္ကိုကစားရာကေန ေဒၚလာသန္းေထာင္ခ်ီၿပီး အျမတ္ယူႏုိင္ခဲ့သူအျဖစ္ ကမၻာ့ေငြေၾကးေစ်းကစားသူေလာကမွာ တဟုန္ထုိးထင္ရွားလာသူျဖစ္တယ္။

ဆိုးရက္စက သူ႔ကို ကမၻာတ၀ွမ္း ဗဟိုကထိန္းခ်ဳပ္တဲ့စီးပြားေရးပုံစံက်င့္သုံးတဲ့ အေရွ႕ဥေရာပကႏုိင္ငံေတြကို အရင္းရွင္စီးပြားေရးပုံစံကိုေျပာင္းလဲက်င့္သုံးရာမွာ သူဟာ အဓိကအခန္းက႑ေတြကေန ပါ၀င္ philanthropist အျဖစ္ ျမင္ေစခ်င္တယ္။

သူ႔ကိုယ္သူ ဘယ္အစိုးရနဲ႔မွမပတ္သက္တဲ့ လြတ္လပ္တဲ့အေတြးအေခၚရွိသူ၊ အေမရိကန္အစိုးရရဲ႔(military-industrial complex) စစ္လက္နက္ပစၥည္းနဲ႔၀န္ေဆာင္မႈေတြ ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်တဲ့လုပ္ငန္းနဲ႔ ကင္းကင္းရွင္းရွင္းရွိသူအျဖစ္ ပုံေဖာ္ေလ့ရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူ ဖြဲ႔ေပးထားၿပီးပိုက္ဆံေထာက္ပံ့ေနတဲ့ အင္ဂ်ီအိုအဖြဲ႔အစည္းေတြက ဘုတ္အဖြဲ႔၀င္ေတြကို တခ်က္ေလာက္ၾကည့္ၾကည့္။ သူဟာ နယူးေယာက္အေျခစိုက္ လူ႔အခြင့္အေရးေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔ (Human Rights Watch) အဖြဲ႔ရဲ႔အဓိကအလွဴရွင္ျဖစ္ၿပီး မႏွစ္က ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ကဆိုရင္ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ရဲ႔ဘတ္ဂ်က္ ေဒၚလာ ၁၂၈ သန္းမွာ ဆိုးရက္စရဲ႔ထည့္၀င္ေငြတခုတည္းက ေဒၚလာသန္းတရာရွိတယ္။ ဒီလူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ထဲမွာ အေမရိကန္အစိုးရရဲ႔ေထာက္လွမ္းေရးနဲ႔သုေတသနဌာန လက္ေထာက္၀န္ႀကီးေဟာင္း Morton Abramowitz ဆိုသူ ပါတယ္။ သူဟာ ျပည္ပေရးရာေတြမွာစြက္ဖက္တဲ့ အေမရိကန္အစိုးရရဲ႔ ႏုိင္ငံျခားဆက္ ဆံေရးေကာင္စီ (Council of Foreign Relations) ရဲ႔ အတိုင္ပင္ခံတေယာက္ျဖစ္တယ္။ ေနာက္တခါ ယူဂိုစလားဗီးယားႏုိင္ငံတစစီၿပိဳကြဲခ်ိန္မွာ ဘဲလဂရိတ္က အေမရိကန္သံအမတ္ ၀ါရင္ဇင္မာမန္း (Warren Zimmerman) နဲ႔ စီအိုင္ေအကေထာင္ေပးၿပီး ဆိုးရက္စကိုယ္တိုင္ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ေနတဲ့ လြတ္လပ္တဲ့ ဥေရာပအသံ (Radio Free Europe/ Radio Liberty) စတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြက ဒါ႐ိုက္တာ ေပါဂိုးဘဲ (Paul Goble) စတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြပါတယ္။ ဆိုးရက္စ ေငြေၾကးအဓိကေထာက္ပံ့ေနတဲ့ ေနာက္အဖြဲ႔တဖြဲ႔ကေတာ့ အိုင္စီဂ်ီလို႔သိၾကတဲ့ ပဋိပကၡေျဖရွင္းေရးအဖြဲ႔ ျဖစ္တယ္။ ဒီအဖြဲ႔ရဲ႕ ေဂါပကဘုတ္အဖြဲ႔မွာ သူကိုယ္တိုင္ပါ႐ုံမက အေမရိကန္အစိုးရရဲ႔အမ်ဳိးသားလုံၿခံဳေရးအႀကံေပးေတြျဖစ္တဲ့ ဘရက္ဇင္းစကီ (Zbigniew Brzezinski) နဲ႔ ရစ္ခ်က္အယ္လင္ (Richard Allen) စတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြအျပင္ ေနတိုးကြန္မင္ဒါ ၀က္စလီကလပ္ (Wesley Clark) စတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ၈၈ အေရးအခင္းစျဖစ္ခ်ိန္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ကေသာကေမ်ာေရာက္လာတဲ့ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီကေအာက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ စတီဗင္ေဂ်ဆိုလတ္ဇ (Stephen J Solarz) ဟာ ၁၉၉၄ ကေန ကေန႔ခ်ိန္ထိ အိုင္စီဂ်ီရဲ႔အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေကာ္မတီမွာ ထိုင္ေနသူျဖစ္တယ္။ ဆိုးရက္စရဲ႔အိုင္စီဂ်ီမွာ ေနာက္ထင္ရွားတဲ့ပုဂၢိဳလ္တေယာက္ကေတာ့ အီရတ္ကို အေမရိကန္ကက်ဴးေက်ာ္သိမ္းပိုက္ဖို႔ အဓိကလႈံ႔ေဆာ္ခဲ့သူတေယာက္ျဖစ္တဲ့ ကြန္ဆားဗတစ္လက္သစ္ နီယိုကြန္း (Neo-cons) လို႔ သိၾကတဲ့ ေပါ၀ိုဖို၀စ္စ (Paul Wolfowtiz) ပဲ။

ေနာက္တခါ ဆိုးရက္စရဲ႔စီးပြားေရးလုပ္ေဖာ္ကိုင္ဘက္ေတြကိုၾကည့္ရင္ ကမၻာမွာအႀကီးဆုံးပုဂၢလိကအစုစပ္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကုမၸဏီေတြထဲတခုအပါအ၀င္ျဖစ္တဲ့ ကာလိုင္းအစု (Carlyle Group) မွာ သူဟာ ေဒၚလာသန္းရာခ်ီ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံထားသူျဖစ္ၿပီး ဒီကုမၸဏီရဲ႔၀င္ေငြအမ်ားစုဟာ စစ္လက္နက္ပစၥည္းနဲ႔၀န္ေဆာင္မႈေတြကို ကန္ထ႐ိုက္ယူလုပ္ရာကေန လာတာျဖစ္တယ္။ ကာလိုင္းအစုရဲ႔ထင္ရွားတဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတြထဲမွာ အေမရိကန္သမၼတေဟာင္း ဘုရွ္အႀကီး(George Bush Senior)၊ ယူေက ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဂၽြန္ေမဂ်ာ (John Major) နဲ႔ ဖိလစ္ပိုင္သမၼတေဟာင္း ဖီဒယ္ရားမို႔စ (Fidel Ramos) ... စတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြပါတယ္။

ဆိုးရက္စဟာ စီအိုင္ေအက လက္သပ္ေမြးထားသူဟုတ္မဟုတ္မေျပာႏိုင္ေပမယ့္ သူ႔ရဲ႕ကုမၸဏီေတြနဲ႔ သူေထာင္ေပး၊ ပိုက္ဆံေထာက္ပံ့ေပးေနတဲ့အင္ဂ်ီအိုေတြဟာ အေမရိကန္အစိုးရရဲ႔နယ္ခ်ဲ႕၀ါဒနဲ႔ ဘယ္လိုမွခြဲျခားလို႔မရဘူးဆိုတာကေတာ့ တစက္ကေလးေတာင္ သံသယျဖစ္စရာမရွိဘူး။

ဒီေနရာမွာ တခ်ဳိ႔မ်က္ေမွာင္ၾကဳတ္မိေကာင္း ၾကဳတ္မိမယ္။ ဘာလို႔ဆို ဆိုးရက္စဟာ တခ်ိန္မွာ စစ္ေသြးဆာေနတဲ့ တကၠဆက္ကေကာင္းဘြိဳင္သမၼတ George W Bush ကိုဖယ္ရွားေရးဟာ သူ႔အတြက္ ေသေရးရွင္ေရးတမွ်အေရးႀကီးတယ္။ GWB ျပဳတ္က်ဖို႔ စည္းစိမ္ျပဳတ္ခ်င္ျပဳတ္ပါေစဆိုၿပီး ေႂကြးေၾကာ္ခဲ့လို႔ပဲ။ တကယ္ေတာ့ ဒါက နားလည္ဖို႔မခက္ပါဘူး။ သူဟာ GWB ရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြကို မႀကိဳက္လို႔မဟုတ္ဖူး။ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္စလုံးဟာ Pax Americana လို႔သိၾကတဲ့ ဆိုးရက္စတို႔လို ကမၻာ့အရင္းရွင္ႀကီးေတြ တကမၻာလုံးကို စိတ္တိုင္းက်ဖလွယ္ႏုိင္မယ့္ ကမၻာ့အခင္းအက်င္းမ်ဳိးဖန္တီးေရးကို လိုလားသူေတြျဖစ္ၿပီး တကယ္က GWB ရဲ႔ လုပ္နည္းလုပ္ဟန္ကိုမႀကိဳက္တာသာ ျဖစ္တယ္။ ဘုရွ္အစိုးရက အေမရိကန္ေတြအေနနဲ႔ ကိုယ့္ရည္ရြယ္ခ်က္ဘာဆိုတာကို ဘာမွဖုံးကြယ္ထားစရာမလိုဘူး။ မင္းတို႔ ေစ်းကြက္ေတြဖြင့္ေပး၊ မဖြင့္ေပးရင္ ဆက္ဒမ္ဟူစိန္ကိုၾကည့္ ဆိုတဲ့ ေမာက္ေမာက္မာမာဆက္ဆံပုံမ်ိဳးနဲ႔ဆိုရင္ ကိုယ့္ရည္ရြယ္ခ်က္ျပည့္ေျမာက္မွာမဟုတ္တာကို ဆိုးရက္စ ေကာင္းေကာင္းသိတယ္။ တဘက္မွာ လူသိခံစရာမလိုဘဲ သူ႔ရဲ႔အင္ဂ်ီအိုေတြကတဆင့္ ပြင့္လင္းတဲ့ကမၻာရဲ႔နယ္နမိတ္ေတြကို တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ခ်ဲ႕ခ်ဲ႕လာေနတဲ့နည္းဟာ ဘယ္ေလာက္ထိေရာက္သလဲဆိုတာ သူ ေကာင္းေကာင္းသိတာေပါ့။ ဒီေတာ့ တကမၻာလုံးကိုႀကီးစိုးေရးရည္မွန္းခ်က္ကို ေဂ်ာ့ဘုရွ္လို ေကာင္းဘြိဳင္စတိုင္နဲ႔ ေဖာ္ေဆာင္ဖို႔မျဖစ္ႏိုင္ဘူးဆိုတာ သူ ေကာင္းေကာင္းသိတာေပါ့။ အေမရိကန္ရဲ႔ရည္မွန္းခ်က္ သိပ္သိသာထင္ရွားလာတဲ့အခါ သူ႔ရန္ကိုဟန္႔တားဖို႔ တန္ျပန္မဟာမိတ္အဖြဲ႔ေတြ ဖြဲ႔လာတဲ့အထိျဖစ္လာရင္ ဘယ္အင္ပုိင္ယာမဆိုက်ဆုံးရမွာမုခ်ဆိုတာ LSE လန္ဒန္ ေဘာဂေဗဒပညာသင္ေက်ာင္းထြက္ ဆိုးရက္စ တေယာက္ ေကာင္းေကာင္းသိတယ္။ ဒီေတာ့ ကလင္တန္လက္ထက္တုန္းကလို ၿခိမ္းေျခာက္တဲ့ပုံစံမျပဘဲ လာဘ္ထိုးတဲ့နည္း၊ ေခ်ာ့တဲ့နည္း၊ multilateralism နည္းနဲ႔သြားတာက အင္ပိုင္ယာေတြ ပိုၿပီးတည္တံ့ႏိုင္မယ္ဆိုတာ သူ ေကာင္းေကာင္းသိတယ္။ ဘုရွ္အစိုးရရဲ႔ေပၚလစီေတြေၾကာင့္ ဥေရာပမွာ သေဘာထားေတြကြဲတယ္။ ေနတုိးအဖြဲ႔လည္း ပုံပ်က္ပန္းပ်က္ျဖစ္လာတယ္။ ေနာက္ ႐ုရွ၊ ဂ်ာမနီနဲ႔ ျပင္သစ္တို႔ဟာ သီးသန္႔မဟာမိတ္အဖြဲ႔ဖြဲ႔တဲ့ထိျဖစ္လာသလို အာရပ္ႏိုင္ငံေတြထဲမွာလည္း နာဆာ (Nasser) ေနာက္ပိုင္း ပထမဆုံးအႀကိမ္အျဖစ္ ညီညြတ္မႈတည္ေဆာက္ဖို႔ အဓိပၸာယ္ရွိရွိစလုပ္လာတာေတြ ျဖစ္ေပၚလာခဲ့တယ္။ ဆိုေတာ့ ေဂ်ာ့ဘုရွ္နဲ႔အေပါင္းပါ ကြန္ဆားေဗးတစ္လက္သစ္ေတြရဲ႔ unilateralism နဲ႔ဆို အေမရိကန္ရဲ႔ရည္မွန္းခ်က္ ပ်က္ကိန္းဆိုက္မွာကို ဆိုးရက္စ ျမင္တာေပါ့။ အဲဒီအတြက္ သူဟာ ေဂ်ာ့ဘုရွ္ျပဳတ္ က်ေရးကို အသည္းအသန္ႀကိဳးပမ္းခဲ့တာျဖစ္တယ္။

ဒီေတာ့ ဆိုးရက္စရဲ႕နည္းက ဘာလဲ။ ပိုက္ဆံ ေဒၚလာ သုံးေလး ဘီလီယံေလာက္ရယ္၊ လက္တဆုပ္စာ အင္ဂ်ီအိုေတြရယ္ကိုအားျပဳၿပီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနက မ်က္စိမွိတ္ျပ၊ ေခါင္းညိတ္ျပတာ ကိုေစာင့္ၿပီး ဟန္ခ်က္ညီႀကိဳးစားသြားမယ္ဆိုရင္ ျပည္ပစီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကိုအ၀င္မခံခ်င္တဲ့အစိုးရေတြကိုၿဖိဳခ်ၿပီး အဲဒီ့ႏိုင္ငံထဲက အတြင္းပစၥည္းေတြကို အေခ်ာင္၀င္ႏႈိက္၊ ၿပီးရင္ ကိုယ့္လုပ္ရပ္အတြက္ ေစတနာရွင္အျဖစ္ ကိုယ့္ကိုေက်းဇူးေတာင္တင္ၾကဦးမယ္။ ဆိုးရက္စရဲ႔နည္းဟာ ဒီနည္းပဲ။

စစ္ေအးတိုက္ပြဲကာလမွာ အေရွ႕ဥေရာပႏုိင္ငံေတြမွာ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္က်ဆုံးရတာဟာ စနစ္မွာကို အားနည္းခ်က္ေတြရွိေနလို႔အျပင္ အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြက ေအာက္ေျခလူတန္းစားဆီကေထာက္ခံမႈကို ေရရွည္ထိန္းႏုိင္ေအာင္မလုပ္ခဲ့ၾကလို႔ လို႔ သုံးသပ္ၾကတာေတြဟာ မွန္သင့္သေလာက္မွန္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီႏိုင္ငံေတြမွာ ဆိုရွယ္လစ္၀ါဒၿပိဳက်ရာမွာ ဆိုးရက္စရဲ႔အခန္းက႑ဟာလည္း အင္မတန္အေရးပါတယ္။ ၁၉၇၉ ခုႏွစ္မွာ သူဟာ ပိုလန္က ပိုလန္ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးလႈပ္ရွားမႈလို အစိုးရဆန္႔က်င္ေရးအုပ္စုေတြ၊ ခ်က္ကိုစလိုဗက္ကီးယားက ဗားစလပ္စဟာဗယ္လ (Vaclav Havel) တို႔လူသိုက္ စတည္ေထာင္တဲ့ ၇၇ လႈပ္ရွားမႈနဲ႔ ဆိုဗီယက္ယူနီယံက အြန္ဒေရဆားခေရာ့ဗ (Andrei Sakrov) တို႔ကို အဲဒီ့အခ်ိန္က ပိုက္ဆံ ေဒၚလာ သုံးသန္းထိ ေထာက္ပံ့ခဲ့တယ္။ (ဟိုတေန႔က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဒီမုိကေရစီအသြင္ ကူးေျပာင္းေရးမွာ ပိုလန္ကိုလည္းအတုယူစရာအျဖစ္ ေျပာသြားတာၾကားလိုက္ရေတာ့ ၾကက္သီး ထမိေသးတယ္။) ၁၉၈၄ မွာ သူဟာ သူ႔ရဲ႔ဇာတိျဖစ္တဲ့ဟန္ေဂရီမွာ ပထမဆုံး ပြင့္လင္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္း အင္စတီက်ဳ (Open Society Institute) ကို စတည္ေထာင္တယ္။ ဒီအဖြဲ႔အစည္းကေန အတိုက္အခံေတြရဲ႔ လႈပ္ရွားမႈေတြကို ေဒၚလာသန္းခ်ီပုံၿပီးေထာက္ပံ့ခဲ့သလို ေရဒီယိုအသံလႊင့္႐ုံတခုလည္း ေထာင္ေပးခဲ့တယ္။ အျပင္ပန္းမွာေတာ့ Civil Society အရပ္ဘက္လူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြ အားေကာင္းေအာင္ရည္ရြယ္တယ္ လို႔ေျပာေပမယ့္ တကယ္တမ္းမွာေတာ့ ဒီလုပ္ရပ္ေတြ၊ လႈပ္ရွားမႈေတြဟာ လက္ရွိ ရွိၿပီးသား ဟန္ေဂရီႏုိင္ငံေရးအေဆာက္အဦကို ႏွဲ႔ပစ္ၿပီး ေနာက္ဆုံးမွာကမၻာ့အရင္းအႏွီးေတြနဲ႔ ဒီႏုိင္ငံေတြကို စီးပြားေရးကိုလိုနီျပဳက်င့္တဲ့ထိ လုပ္ေတာ့တာျဖစ္တယ္။ Americanisation of Europe ဥေရာပကို အေမရိကန္မႈျပဳတဲ့ျဖစ္ရပ္မွာ သူဟာ အဓိကဇာတ္ေကာင္ပဲဆိုၿပီး ဆိုးရက္စကိုယ္တိုင္ သူ႔ထုံးစံအတိုင္း ခပ္ႂကြားႂကြားေလးေျပာဖူးတယ္။

အေရွ႕ဥေရာပက ႏုိင္ငံေတြရဲ႔ေစ်းကြက္ေတြ တခုၿပီးတခုပြင့္လာခဲ့ေပမယ့္ ယူဂိုစလားဗီးယားတႏိုင္ငံကေတာ့ တင္းခံၿပီး က်န္ေနခဲ့တယ္။ အဲဒီ့မွာ ျပည္သူလူထုက ဆလုိဗိုဒမ္ မီလိုဆိုဗစ္ခ်ကိုပဲ အႀကိမ္ႀကိမ္ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္တယ္။ ဆိုးရက္စကလည္း ဂီယာထပ္တင္တယ္။ ၁၉၉၁ ကစၿပီး ဆိုးရက္စရဲ႔ ပြင့္လင္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္းအင္စတီက်ဳဟာ မီလိုဆိုဗစ္ခ် ဆန္႔က်င္ေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ အတိုက္အခံပါတီေတြကို ေဒၚလာသန္းတရာေက်ာ္ေထာက္ပံ့ခဲ့သလို ဒီပိုက္ဆံေတြနဲ႔ပဲပုံႏွိပ္တိုက္ေတြ၊ ေနာက္ B92 လို႔ သိၾကတဲ့ အေနာက္၀ါဒျဖန္႔ေရဒီယိုအသံလႊင့္႐ုံတခုကို ေထာင္ေပးခဲ့တယ္။ ပုံမွန္အားျဖင့္ၾကည့္ရင္ တကၠသိုလ္ေရဒီယိုအသံလႊင့္႐ုံသက္သက္လို႔ ထင္စရာရွိေပမယ့္ ဒီလႈပ္ရွားမႈေတြအားလုံးကို ကမၻာမွာအင္အားအႀကီးဆုံးႏုိင္ငံႀကီးကိုကုိယ္စားျပဳၿပီး ကမၻာမွာအခ်မ္းသာဆုံးပုဂၢိဳလ္ေတြထဲ

တေယာက္အပါအ၀င္ျဖစ္တဲ့ ဆိုးရက္စကိုယ္တိုင္ ပိုက္ဆံေတြေထာက္ပံ့ခဲ့တာျဖစ္တယ္။

ပြင့္လင္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္းဆိုတာကို ဆိုးရက္စက ဘယ္လိုအဓိပၸာယ္ဖြင့္လဲဆိုေတာ့ ၿပီးျပည့္စုံျခင္းမရွိဘဲ တုိးတက္မႈေတြကိုဖြင့္ထားတဲ့အဖြဲ႔အစည္းလို႔ အဓိပၸာယ္ဖြင့္တယ္။ ဒီအဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ကေန သူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႔တကယ့္သ႐ုပ္မွန္ကို ဖမ္းမိမွာမဟုတ္ဖူး။

ဆိုးရက္စက Open Society ဆိုတဲ့ နာမည္ကို LSE မွာ သူေတြ႔ခဲ့တဲ့ ဖီေလာ္ေဆာ္ဖာ ကားေပၚပါ (Karl Popper) ဆီက ယူတယ္လို႔ဆိုတယ္။ စိတ္မေကာင္းစရာေကာင္းတာက ေပၚပါရဲ႔ လစ္ဘရယ္အေရးအသားေတြကို သူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွာယူသာသုံးတယ္၊ တကယ္တမ္းမွာ သူ႔အတြက္ ပြင့္လင္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္းဆိုတာ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔အေျခခံလြတ္လပ္ခြင့္ ေတြကိုေလးစားတဲ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းကိုေခၚတာမဟုတ္ဘဲ သူနဲ႔ သူ႔စီးပြားဖက္ေတြ ပိုက္ဆံရွာႏုိင္ေအာင္ဖြင့္ေပးထားတဲ့အဖြဲ႔အစည္းကသာ သူ႔အတြက္ ပြင့္လင္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္းျဖစ္တယ္။ ဆိုးရက္စဟာ သူ ကူညီၿပီး ‘ဖြင့္’ ေပးခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံတိုင္းကေန ပိုက္ဆံရွာႏုိင္တာေတြ႔ရတယ္။ ဥပမာ - ယူဂိုစလားဗီးယားကေန ကိုဆိုဗိုကိုဖဲ့ထုတ္ၿပီးေနာက္မွာ ကိုဆိုဗိုက သတၳဳတူးေဖာ္တဲ့ Trepca ကုမၸဏီမွာ ေဒၚလာသန္းငါးဆယ္ စရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံတယ္။ အဲဒီ့ကုမၸဏီပိုင္တဲ့ ေငြ၊ ေရႊ နဲ႔ တျခားတြင္းထြက္ပစၥည္းေတြရဲ႔ တန္ဖိုးဟာ ေဒၚလာသန္းငါးေထာင္အထက္မွာရွိတယ္လို႔ ခန္႔မွန္းရတယ္။ ျပည္ပအရင္းအႏွီးေတြ အ၀င္မခံခ်င္တဲ့ႏုိင္ငံေတြကို ပထမ ေဆးျပင္းတိုက္၊ ၿပီးရင္ ‘စီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ’ ေတြကို အႀကံေပး၊ ေနာက္ဆုံးမွာ အစိုးရပိုင္ေတြကို ေအာက္ေစ်းနဲ႔၀င္ႏႈိက္တဲ့နည္းနဲ႔ ဆုိးရက္စဟာ ဘာလင္တံတိုင္း ၿပိဳၿပီးတဲ့ေနာက္ အေရွ႔ဥေရာပႏုိင္ငံေတြမွာ သရဖူမေဆာင္းတဲ့မင္း ျဖစ္လာခဲ့တယ္။

သူ ေထာင္ေပးခဲ့တဲ့ Central European University ဟာ ဟန္ေဂရီ၊ ပိုလန္နဲ႔ခ်က္သမၼတႏိုင္ငံေတြမွာ လက္ခြဲေတြရွိၿပီး ထုံးစံအတိုင္း ဒီေကာလိပ္ေတြမွာ လစ္ဘရယ္လက္သစ္အရင္းရွင္စနစ္ရဲ႔အက်င့္ စ႐ိုက္ေတြကို ေျဗာင္ပဲ ျဖန္႔တယ္။ ေဒသတြင္းမွာ အေမရိကန္လိုလားတဲ့ မ်ဳိးဆက္သစ္ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြကို စနစ္တက်ေမြးထုတ္တဲ့အလုပ္ လုပ္တယ္။ အက်ဳိးဆက္အျဖစ္ ကေန႔ဆိုရင္ အေရွ႕ဥေရာပႏိုင္ငံေတြမွာ ဆင္းရဲခ်မ္းသာကြာဟမႈဟာ ပိုပို ႀကီးသထက္ ႀကီးလာေနတာကို ေတြ႔လာရတယ္။

ဆိုးရက္စဟာ က်ေနာ္တို႔နိုင္ငံကို ဝင္ဖို႔ ျပင္ေနၿပီ။ က်ေနာ္တို႔အားလံုး သတိရွိၾကရလိမ့္မယ္။

[1] OSI ရဲ႕ ၂၀၁၁ ထည့္၀င္ေငြစာရင္းကို ကိုးကားၿပီး Wikipedia အင္တာနက္ဆိုက္မွာ ေဖာ္ျပထား။

Watote

အဂၤလိပ္လို ဖတ္ခ်င္သူေတြအတြက္ လင့္က ဒီမွာပါ။

http://www.mindfully.org/WTO/2003/George-Soros-Statesman2jun03.htm