အထူးကြန္ဖရင့္သို႔တင္သြင္းတဲ့ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီဗဟိုစည္းရုံးေရးေကာ္မတီရဲ့
ႏိုင္ငံေရးအစီရင္ခံစာ
-ျပည္ခ်စ္ဝါဒကိုစြဲကိုင္-
-ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုေရွးရႉ -တိုင္းရင္းသားအားလံုး ေသြးစည္းညီၫြတ္ေရးအတြက္တိုက္ပြဲဝင္ၾက
(ခြဲခြဲၿပီးတင္ပါ့မယ္။ ဒါက ခြဲတင္ပိုင္း အမွတ္(၁)ပါ)
နိဒါန္း
(က)
ရဲေဘာ္တို႔
ပထမဆံုး အထူးကြန္ဖရင့္က်င္းပရျခင္းအေၾကာင္းကို တင္ျပပါမယ္၊ တတိယအႀကိမ္ပါတီကြန္ဂရက္ရဲ့ ပထမအႀကိမ္ကြန္ဖရင့္ကို ၁၉၉၄ ခုႏွစ္မွာ က်င္းပၿပီးစီးခဲ့တယ္၊ ခုဆိုရင္ ၁၉ ႏွစ္ ၾကာခဲ့ၿပီ ျဖစ္တယ္၊
ဒီကာလအတြင္း
(၁) ေခါင္းေဆာင္မႈအဖြဲ႔အစည္း (စီအိုစီ) ထဲက က်ဆံုး။ ကြယ္လြန္။ ဆံုးရႈံးတာေတြရွိခဲ့တယ္၊ အင္အားျဖည့္ဖို႔လိုလာၿပီ၊
(၂) ေတာ္လွန္ေရးဆက္လက္ခ်ီတက္ႏိုင္ေရးအတြက္ အားသစ္အင္သစ္မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြနဲ႔ အစားထိုးရေတာ့မယ္၊
(၃) ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ ျပည္တြင္းႏိုင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲ (အထူးသျဖင့္ ဒီခ်ဳပ္လႊတ္ေတာ္ထဲဝင္သြားတဲ့ကိစၥ)ေတြ ရွိလာတာေၾကာင့္ လမ္းစဥ္သစ္ခ်ဖို႔ လိုလာတယ္၊
ဒါဟာ အခုဒုတိယအႀကိမ္အထူးကြန္ဖရင့္ က်င္းပရျခင္းအေၾကာင္းရင္းေတြျဖစ္တယ္၊
(ခ)
စည္းရုံးေရးကိစၥ ဆက္တင္ျပပါမယ္၊
လက္ရွိဗဟိုစည္းရုံးေရးေကာ္မတီ (စီအိုစီ) ကို တတိယကြန္ဂရက္ဗဟိုေကာ္မတီက ပုဒ္မ (၃၃)အရဖြဲ႔စည္းထားတာျဖစ္တယ္၊
အခု က်င္းပေနတဲ့ဒုတိယအၾကိမ္အထူးကြန္ဖရင့္က ပုဒ္မ (၃၆)အရ လစ္လပ္ေနတဲ့ေနရာေတြျဖည့္ဖို႔နဲ႔ ပုဒ္မ (၃၈)အရ ၅ ပံု ၁ ပံု (1/5) ေရြးေကာက္တင္ေႁမွာက္ဖို႔ျဖစ္တယ္၊
ဒီေနရာမွာ ေခါင္းေဆာင္မႈထဲဝင္လာမယ့္လူသစ္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တင္ျပဖို႔လိုလာပါတယ္၊ သူတို႔ထဲကအမ်ားစုဟာ ၈ - ၄ လံုး ကာလမွာ တိုက္ပြဲဝင္ခဲ့သူေတြျဖစ္တယ္၊ သူတို႔တေတြ စြန္႔လႊတ္စြန္႔စားခဲ့ၾကတယ္၊ အခုလည္း ပါတီေပးတဲ့တာဝန္ေတြကို ထမ္းေဆာင္ေနၾကတယ္၊ ပါတီဝင္မျဖစ္မီကေရာ ျဖစ္လာၾကၿပီးတဲ့ေနာက္မွာပါ သူတို႔ဆီက ေခတ္နဲ႔တထပ္တည္းက်တဲ့အေတြးအေခၚသစ္။ အျမင္သစ္။ လုပ္ဟန္သစ္ေတြ လက္ခံရရွိေနခဲ့ပါတယ္၊ အခုထိလည္း ႏိုင္ငံေရးဘဝထဲမွာရွိေနဆဲျဖစ္တယ္၊ ဒါဟာ အနာဂတ္အတြက္အာမခံခ်က္ပဲလို႔ ေျပာႏိုင္တယ္၊ သူတို႔တေတြဟာ ျဖတ္သန္းမႈႀကီးတဲ့အေတြ႔အႀကံဳၾကြယ္ဝတဲ့လူေဟာင္းႀကီးေတြနဲ႔လက္တြဲၿပီး ေခတ္ႀကီးရဲ့စမ္းသပ္မႈမ်ား။ စိန္ေခၚမႈမ်ားကိုေက်ာ္လႊားၾကပါလိမ့္မယ္၊
(ဂ)
ရဲေဘာ္တို႔
၁၉၉၄ ခုႏွစ္ ပထမအႀကိမ္ကြန္ဖရင့္ဟာ ပါတီအလံမလဲေအာင္လုပ္ခဲ့ရတဲ့ကြန္ဖရင့္ျဖစ္တယ္၊
အခု ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ ဒုတိယအႀကိမ္အထူးကြန္ဖရင့္ဟာ ပါတီအင္အားတိုးခ်ဲ႔တဲ့ကြန္ဖရင့္ျဖစ္တယ္၊
(၂ဝ - ၉ - ၂ဝ၁၃) က စခဲ့တဲ့ အထူးကြန္ဖရင့္မွာ ပါတီရဲ႑လံႈ႔ေဆာ္ခ်က္အရ ရဲေဘာ္မ်ားက အေရးႀကီးတဲ့ထင္ျမင္ခ်က္မ်ား။ အႀကံျပဳခ်က္မ်ား။ ေဝဖန္ခ်က္မ်ား။ အဆိုျပဳခ်က္မ်ားကို ေျပာၾက။ ေရးပို႔ခဲ့ၾကတယ္၊
ဒါေတြကိုစုစည္းေပါင္းခ်ဳပ္ကာ ပါတီ (ဗဟို)က အေထြေထြလမ္းစဥ္(သစ္)ျပဳစုၿပီး တပါတီလံုးသို႔တင္ျပလိုက္ပါတယ္၊
ႏိုင္ငံတကာ့အေျခအေန
လူမႈစနစ္ေတြကေန ေခတ္ကိုေျပာင္းလဲေနတယ္၊ လက္ေတြ႔မွာေတာ့ ေျပာင္းလဲပစ္ႏိုင္သူေတြဟာ အင္အားႀကီးႏိုင္ငံေတြျဖစ္ေနတယ္၊
လက္ရွိကာလကို “ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ဖြံံၿဖိဳးေရးေခတ္”လုိ႔ တရုတ္ျပည္ကသတ္မွတ္တယ္၊ အရင္းရွင္ကမၻာကေတာ့ “ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္း ေခတ္” အျဖစ္ ပံုေဖာ္ေျပာေနၾကတယ္၊
ေဝါဟာရေတြရဲ့ေနာက္ကြယ္မွာ အေျခအေနေတြရွိတယ္၊ အက်ိဳးစီးပြားေတြရွိတယ္၊ တရုတ္ျပည္အေနနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ကာလတခု ျဖတ္သန္းခဲ့ရာက ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္လာခဲ့တယ္၊ ဒီအေျခအေနကိုဆက္တည္ၿငိမ္ေနေစခ်င္တယ္ဆိုတာျပတာပဲ၊ အရင္းရွင္ကမၻာအေနနဲ႔ ဂလိုဘယ္ယာဥ္စီးကာ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားေတြလက္တဆံုးႏိႈက္ယူႏိုင္ၾကလို႔ ‘ဂလိုဘယ္ေခတ္္’ကို ပီျပင္ေအာင္လုပ္ေနၾကတာျဖစ္တယ္၊
ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အရင္းရွင္နယ္ခ်ဲ႔စနစ္ရွိေနသမွ် ကမၻာႀကီးမၿငိမ္းခ်မ္းႏိုင္။ အနိမ့္ဆံုးေဒသစစ္ တခ်ိဳ႔ကေတာ့ရွိေနမွာပါ၊ ဒါဟာ မေရွာင္လႊဲႏိုင္တဲ့ ကိစၥပါ၊
လက္ေတြ႔ေဖာ္ျပခ်က္အရေတာ့ ကမၻာအႏွံ႔ ပံုသ႑ာန္မ်ိဳးစံုနဲ႔ မတည္ၿငိမ္မႈေတြ။ လက္နက္ကိုင္တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ၿမဲျဖစ္ေနတယ္၊ ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည့္ရင္ ႏိုင္ငံတခုခ်င္းတြင္းမွာျဖစ္ေစ။ ႏိုင္ငံခ်င္းျဖစ္ေစ လူတန္းစားကြာဟမႈနဲ႔ လူေနမႈအဆင့္ကြာဟမႈဟာ သိသိသာသာကြဲျပား ျခားနားလာတယ္၊
မတည္မၿငိမ္ျဖစ္ရတဲ့အေၾကာင္းေတြထဲမွာ အယူဝါဒ။ ဘာသာေရး။ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားကာကြယ္ေရး။ လူ႔အခြင့္အေရး။ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး။ စစ္တပ္အာဏာသိမ္းမႈ။ နယ္ေျမက်ဴးေက်ာ္မႈ။ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ။ လုပ္အားေပၚကမတန္တဆေသြးစုပ္မႈ စသည္ေတြ ေရာယွက္ပါဝင္ေနတယ္၊
ဒုတိယကမၻာစစ္္အၿပီး ကမၻာႀကီးကိုလႊမ္းမိုးခ်ဳပ္ကိုင္ထားႏိုင္သူမ်ားအျဖစ္ အေမရိကန္နဲ႔ဆိုဗီယက္ရုရွား စူပါပါဝါ (၂)ႏိုင္ငံရွိခဲ့ရာက ခုေတာ့ အေမရိကန္ဆိုတဲ့ဝင္ရုိးတခုတည္းအေပၚလည္ပတ္တဲ့ unipolar ႏိုင္ငံ အေမရိကန္ပဲက်န္ပါေတာ့တယ္၊ ဒါေပမယ့္ မီးမေသတဲ့စူပါပါဝါ ျဖစ္ေနတယ္၊ သူနဲ႔အာဏာၿပိဳင္ တရုတ္္။ ရုရွားတို႔ အဓိကေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳတဲ့ BRICS ႏိုင္ငံေတြ (ဘရာဇီးလ္။ ရုရွား။ အိႏၵိယ။ တရုတ္။ ေတာင္အာဖရိက) ေပၚလာတယ္၊ ဝင္ရိုးစြန္းအမ်ားရွိတဲ့ကမၻာႀကီး multipolar အျဖစ္ ပံုေဖာ္လာၾကတယ္၊ လက္ရွိကမၻာ့စီးပြားေရး စည္းစနစ္ေဟာင္းေအာက္မွာပဲ ထိန္းညွိမႈေတြလုပ္မလား။ စည္းစနစ္သစ္ကို အစပ်ိဳးေဖာ္ေဆာင္မလား။ BRICS ႏုိင္ငံမ်ား စဥ္းစားေနရၿပီ၊
က်န္ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားကေတာ့ ကိုယ့္လမ္းကိုယ္ထြင္ၿပီးေလွ်က္လွမ္းေနၾကရတယ္၊ အခက္အခဲကႀကီးမားဆဲပဲ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး။ ဒီမိုကေရစီနဲ႔လူ႔အခြင့္အေရးကို ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲျပည္သူမ်ားက တျခားသူမ်ားထက္ပိုလိုလားပါတယ္၊ လူသားခ်င္းစာနာမႈအတြက္စြက္ဖက္ျခင္း (humanitarian intervention) နာမည္ခံၿပီး ရမ္းေနတာလည္း ရွိေသးတယ္၊
တဖက္မွာေတာ့ ကမၻာ့ပုလိပ္ႀကီးအေမရိကန္ဦးစီးတဲ့ ေနတိုးစြက္ဖက္မႈနဲ႔ ေဒသႏၱရစစ္မီးေတာက္ေတြေပၚလာေနဆဲျဖစ္တယ္၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံေတြဟာ ပံုသ႑ာန္သစ္နဲ႔ စီးပြားေရးနယ္ခ်ဲ႔ခံေနရတယ္၊ ေစ်းကြက္ေတြ ျဖစ္ေနရတယ္၊ အေနာက္တိုင္းဒီမိုကေရစီ အသြတ္သြင္းခံေနရတယ္၊
စစ္ေအးေခတ္လြန္ အရင္းရွင္စီးပြားေရးကပ္က ႀကီးမားတယ္၊ ႏိုင္ငံအသီးသီး စီးပြားေရးအရထိန္းညွိမႈေတြ လုပ္ေနရတယ္၊ စက္မႈႏိုင္ငံႀကီး ၇ ႏိုင္ငံ (G-7) ။ ႏိုင္ငံႀကီး ၈ ႏိုင္ငံ (G-8) ။ စီးပြားေရးအင္အားႀကီးႏိုင္ငံ ၂ဝ ေခါင္းခ်င္းရုိက္ေနရတယ္၊ ဖိုရမ္ေတြ မျပတ္က်င္းပၿပီး ထြက္လမ္း ရွာေနရတယ္၊
အေမရိကန္ဟာ သူ႔စူပါပါဝါကို ကမၻာအႏွံ႔ျဖန္႔က်က္ရင္းက တေနရာဝင္လိုက္ ႏွာေခါင္းက်ည္ေပြ႔ေတြ႔လိုက္။ တေနရာဝင္လိုက္ ခ်ည္ၿပီးတုတ္ၿပီး ျဖစ္လိုက္နဲ႔ မနည္းရုန္းကန္ေနရတဲ့အေနအထားျဖစ္တယ္၊ ေရရွည္ျဖစ္လာေတာ့ သူ႔စီးပြားေရးကယိုင္လာတယ္၊ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္မွာ သူ႔ႏိုင္ငံက စလိုက္တဲ့ စီးပြားေရးအက်ပ္အတည္းဟာ အရင္းရွင္ကမၻာရဲ့စီးပြားေရးေထာက္သံုးေထာက္ျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္။ ဥေရာပသမဂၢနဲ႔ဂ်ပန္တို႔ကို ယိုင္နဲ႔သြားေစတယ္၊ ၁၉၃ဝ ခု ကမၻာ့စီးပြားကပ္ထက္ေတာင္ဆိုးတယ္လို႔ သံုးသပ္ၾကတယ္၊
ေနတိုးကုန္က်စရိတ္ေတြ အရင္ကလိုတာဝန္မယူႏိုင္ေတာ့ဘူး၊ က်န္ႏိုင္ငံေတြ ဝိုင္းထမ္းေဆာင္ၾကဖို႔ ပခံုးေျပာင္းေပးေနရတယ္၊ ႏြံနစ္ေနတဲ့ သူ႔တပ္ေတြ အီရတ္မွ။ အာဖဂန္မွ ရုန္းထြက္ေနရတယ္၊
ဒီလိုကာလမွာ (ဆယ္စုႏွစ္ ၃ ခုေလာက္)အတြင္း တရုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံက ဘက္စံု (အင္အားေတြ)တက္ၿပီးရင္း တက္လာခဲ့တယ္၊ သူ႔ရဲ့ ဂ်ီဒီပီဟာ ပထမဆယ္စု ၂ ခုမွာ ပ်မ္းမွ် ဂဏန္း ၂ လံုးေလာက္တက္ခဲ့ၿပီး အခုအနိမ့္ဆံုးကာလမွာေတာင္ ၇ ဒသမ ၅ ရာခုိင္ႏႈန္း ေလာက္ ရွိေနတယ္၊
စူပါပါဝါတခုအက် - စူပါပါဝါတခုအတက္လို႔ေတာင္ရႈျမင္လာၾကတယ္၊ တရုတ္ဟာ ဒုတိယေနရာမွာအၿမဲလိုေနရာယူခဲ့တဲ့ဂ်ပန္ကို ျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး ခု ကမၻာ့စီးပြားေရးအင္အားႀကီး ဒုတိယႏိုင္ငံအျဖစ္ရပ္တည္ေနပါၿပီ၊
သို႔ေသာ္ က်လူက တက္လူကိုေနရာမေပးခ်င္ပါဘူး၊
ဒီေနာက္ခံေတြေၾကာင့္ အာရွပစိဖိတ္ေဒသဟာ အေမရိကန္ရဲ့ေသနဂၤဗ်ဴဟာအခ်က္အခ်ာျဖစ္လာတာပါ၊
ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလထဲမွာ အေမရိကန္သမၼတအိုဘားမားက ၾသစေၾတးလ်ပါလီမန္မွာ မိန္႔ခြန္းတခုေျပာခဲ့တယ္၊
“ကြ်န္ေတာ္တို႔ျပန္လာၿပီ၊ ဘာမွ သံသယမရွိပါနဲ႔၊ (၂၁ ရာစုမွာ)အာရွပစိဖိတ္ႏွင့္အေမရိကန္ဟာ တသားတည္းျဖစ္ေနပါတယ္၊ မဟာဗ်ဴဟာဆံုးျဖတ္ခ်က္အရ ဒီေဒသမွာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ရွိေနမွာ ျဖစ္ပါတယ္၊” လို႔ ေျပာခဲ့တာျဖစ္တယ္၊
ခုေတာ့ အာရွပစိဖိတ္မွာ နယ္ေျမအျငင္းပြားမႈေတြ။ အေမရိကန္နဲ႔စစ္ေရးပူးတြဲေလ့က်င့္မႈေတြ အခ်ိန္ကိုက္ေပၚလာေနပါၿပီ၊
ခ်ဳပ္လိုက္ရင္ အေျခအေနကရႈပ္ေထြးတယ္၊ အေျပာင္းအလဲျမန္တယ္၊ အလႈပ္အယမ္းေတြမ်ားတယ္၊ စစ္ေအးတေခတ္ ျပန္ေပၚလာဦးမလား စိုးရိမ္ရတဲ့အခ်ိန္၊
ရဲေဘာ္တို႔
၁၉၉၄ ခုႏွစ္ ပထမအႀကိမ္ကြန္ဖရင့္ဟာ ပါတီအလံမလဲေအာင္လုပ္ခဲ့ရတဲ့ကြန္ဖရင့္ျဖစ္တယ္၊
အခု ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ ဒုတိယအႀကိမ္အထူးကြန္ဖရင့္ဟာ ပါတီအင္အားတိုးခ်ဲ႔တဲ့ကြန္ဖရင့္ျဖစ္တယ္၊
(၂ဝ - ၉ - ၂ဝ၁၃) က စခဲ့တဲ့ အထူးကြန္ဖရင့္မွာ ပါတီရဲ႑လံႈ႔ေဆာ္ခ်က္အရ ရဲေဘာ္မ်ားက အေရးႀကီးတဲ့ထင္ျမင္ခ်က္မ်ား။ အႀကံျပဳခ်က္မ်ား။ ေဝဖန္ခ်က္မ်ား။ အဆိုျပဳခ်က္မ်ားကို ေျပာၾက။ ေရးပို႔ခဲ့ၾကတယ္၊
ဒါေတြကိုစုစည္းေပါင္းခ်ဳပ္ကာ ပါတီ (ဗဟို)က အေထြေထြလမ္းစဥ္(သစ္)ျပဳစုၿပီး တပါတီလံုးသို႔တင္ျပလိုက္ပါတယ္၊
ႏိုင္ငံတကာ့အေျခအေန
လူမႈစနစ္ေတြကေန ေခတ္ကိုေျပာင္းလဲေနတယ္၊ လက္ေတြ႔မွာေတာ့ ေျပာင္းလဲပစ္ႏိုင္သူေတြဟာ အင္အားႀကီးႏိုင္ငံေတြျဖစ္ေနတယ္၊
လက္ရွိကာလကို “ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ဖြံံၿဖိဳးေရးေခတ္”လုိ႔ တရုတ္ျပည္ကသတ္မွတ္တယ္၊ အရင္းရွင္ကမၻာကေတာ့ “ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္း ေခတ္” အျဖစ္ ပံုေဖာ္ေျပာေနၾကတယ္၊
ေဝါဟာရေတြရဲ့ေနာက္ကြယ္မွာ အေျခအေနေတြရွိတယ္၊ အက်ိဳးစီးပြားေတြရွိတယ္၊ တရုတ္ျပည္အေနနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ကာလတခု ျဖတ္သန္းခဲ့ရာက ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္လာခဲ့တယ္၊ ဒီအေျခအေနကိုဆက္တည္ၿငိမ္ေနေစခ်င္တယ္ဆိုတာျပတာပဲ၊ အရင္းရွင္ကမၻာအေနနဲ႔ ဂလိုဘယ္ယာဥ္စီးကာ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားေတြလက္တဆံုးႏိႈက္ယူႏိုင္ၾကလို႔ ‘ဂလိုဘယ္ေခတ္္’ကို ပီျပင္ေအာင္လုပ္ေနၾကတာျဖစ္တယ္၊
ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အရင္းရွင္နယ္ခ်ဲ႔စနစ္ရွိေနသမွ် ကမၻာႀကီးမၿငိမ္းခ်မ္းႏိုင္။ အနိမ့္ဆံုးေဒသစစ္ တခ်ိဳ႔ကေတာ့ရွိေနမွာပါ၊ ဒါဟာ မေရွာင္လႊဲႏိုင္တဲ့ ကိစၥပါ၊
လက္ေတြ႔ေဖာ္ျပခ်က္အရေတာ့ ကမၻာအႏွံ႔ ပံုသ႑ာန္မ်ိဳးစံုနဲ႔ မတည္ၿငိမ္မႈေတြ။ လက္နက္ကိုင္တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ၿမဲျဖစ္ေနတယ္၊ ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည့္ရင္ ႏိုင္ငံတခုခ်င္းတြင္းမွာျဖစ္ေစ။ ႏိုင္ငံခ်င္းျဖစ္ေစ လူတန္းစားကြာဟမႈနဲ႔ လူေနမႈအဆင့္ကြာဟမႈဟာ သိသိသာသာကြဲျပား ျခားနားလာတယ္၊
မတည္မၿငိမ္ျဖစ္ရတဲ့အေၾကာင္းေတြထဲမွာ အယူဝါဒ။ ဘာသာေရး။ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားကာကြယ္ေရး။ လူ႔အခြင့္အေရး။ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး။ စစ္တပ္အာဏာသိမ္းမႈ။ နယ္ေျမက်ဴးေက်ာ္မႈ။ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ။ လုပ္အားေပၚကမတန္တဆေသြးစုပ္မႈ စသည္ေတြ ေရာယွက္ပါဝင္ေနတယ္၊
ဒုတိယကမၻာစစ္္အၿပီး ကမၻာႀကီးကိုလႊမ္းမိုးခ်ဳပ္ကိုင္ထားႏိုင္သူမ်ားအျဖစ္ အေမရိကန္နဲ႔ဆိုဗီယက္ရုရွား စူပါပါဝါ (၂)ႏိုင္ငံရွိခဲ့ရာက ခုေတာ့ အေမရိကန္ဆိုတဲ့ဝင္ရုိးတခုတည္းအေပၚလည္ပတ္တဲ့ unipolar ႏိုင္ငံ အေမရိကန္ပဲက်န္ပါေတာ့တယ္၊ ဒါေပမယ့္ မီးမေသတဲ့စူပါပါဝါ ျဖစ္ေနတယ္၊ သူနဲ႔အာဏာၿပိဳင္ တရုတ္္။ ရုရွားတို႔ အဓိကေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳတဲ့ BRICS ႏိုင္ငံေတြ (ဘရာဇီးလ္။ ရုရွား။ အိႏၵိယ။ တရုတ္။ ေတာင္အာဖရိက) ေပၚလာတယ္၊ ဝင္ရိုးစြန္းအမ်ားရွိတဲ့ကမၻာႀကီး multipolar အျဖစ္ ပံုေဖာ္လာၾကတယ္၊ လက္ရွိကမၻာ့စီးပြားေရး စည္းစနစ္ေဟာင္းေအာက္မွာပဲ ထိန္းညွိမႈေတြလုပ္မလား။ စည္းစနစ္သစ္ကို အစပ်ိဳးေဖာ္ေဆာင္မလား။ BRICS ႏုိင္ငံမ်ား စဥ္းစားေနရၿပီ၊
က်န္ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားကေတာ့ ကိုယ့္လမ္းကိုယ္ထြင္ၿပီးေလွ်က္လွမ္းေနၾကရတယ္၊ အခက္အခဲကႀကီးမားဆဲပဲ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး။ ဒီမိုကေရစီနဲ႔လူ႔အခြင့္အေရးကို ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲျပည္သူမ်ားက တျခားသူမ်ားထက္ပိုလိုလားပါတယ္၊ လူသားခ်င္းစာနာမႈအတြက္စြက္ဖက္ျခင္း (humanitarian intervention) နာမည္ခံၿပီး ရမ္းေနတာလည္း ရွိေသးတယ္၊
တဖက္မွာေတာ့ ကမၻာ့ပုလိပ္ႀကီးအေမရိကန္ဦးစီးတဲ့ ေနတိုးစြက္ဖက္မႈနဲ႔ ေဒသႏၱရစစ္မီးေတာက္ေတြေပၚလာေနဆဲျဖစ္တယ္၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံေတြဟာ ပံုသ႑ာန္သစ္နဲ႔ စီးပြားေရးနယ္ခ်ဲ႔ခံေနရတယ္၊ ေစ်းကြက္ေတြ ျဖစ္ေနရတယ္၊ အေနာက္တိုင္းဒီမိုကေရစီ အသြတ္သြင္းခံေနရတယ္၊
စစ္ေအးေခတ္လြန္ အရင္းရွင္စီးပြားေရးကပ္က ႀကီးမားတယ္၊ ႏိုင္ငံအသီးသီး စီးပြားေရးအရထိန္းညွိမႈေတြ လုပ္ေနရတယ္၊ စက္မႈႏိုင္ငံႀကီး ၇ ႏိုင္ငံ (G-7) ။ ႏိုင္ငံႀကီး ၈ ႏိုင္ငံ (G-8) ။ စီးပြားေရးအင္အားႀကီးႏိုင္ငံ ၂ဝ ေခါင္းခ်င္းရုိက္ေနရတယ္၊ ဖိုရမ္ေတြ မျပတ္က်င္းပၿပီး ထြက္လမ္း ရွာေနရတယ္၊
အေမရိကန္ဟာ သူ႔စူပါပါဝါကို ကမၻာအႏွံ႔ျဖန္႔က်က္ရင္းက တေနရာဝင္လိုက္ ႏွာေခါင္းက်ည္ေပြ႔ေတြ႔လိုက္။ တေနရာဝင္လိုက္ ခ်ည္ၿပီးတုတ္ၿပီး ျဖစ္လိုက္နဲ႔ မနည္းရုန္းကန္ေနရတဲ့အေနအထားျဖစ္တယ္၊ ေရရွည္ျဖစ္လာေတာ့ သူ႔စီးပြားေရးကယိုင္လာတယ္၊ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္မွာ သူ႔ႏိုင္ငံက စလိုက္တဲ့ စီးပြားေရးအက်ပ္အတည္းဟာ အရင္းရွင္ကမၻာရဲ့စီးပြားေရးေထာက္သံုးေထာက္ျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္။ ဥေရာပသမဂၢနဲ႔ဂ်ပန္တို႔ကို ယိုင္နဲ႔သြားေစတယ္၊ ၁၉၃ဝ ခု ကမၻာ့စီးပြားကပ္ထက္ေတာင္ဆိုးတယ္လို႔ သံုးသပ္ၾကတယ္၊
ေနတိုးကုန္က်စရိတ္ေတြ အရင္ကလိုတာဝန္မယူႏိုင္ေတာ့ဘူး၊ က်န္ႏိုင္ငံေတြ ဝိုင္းထမ္းေဆာင္ၾကဖို႔ ပခံုးေျပာင္းေပးေနရတယ္၊ ႏြံနစ္ေနတဲ့ သူ႔တပ္ေတြ အီရတ္မွ။ အာဖဂန္မွ ရုန္းထြက္ေနရတယ္၊
ဒီလိုကာလမွာ (ဆယ္စုႏွစ္ ၃ ခုေလာက္)အတြင္း တရုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံက ဘက္စံု (အင္အားေတြ)တက္ၿပီးရင္း တက္လာခဲ့တယ္၊ သူ႔ရဲ့ ဂ်ီဒီပီဟာ ပထမဆယ္စု ၂ ခုမွာ ပ်မ္းမွ် ဂဏန္း ၂ လံုးေလာက္တက္ခဲ့ၿပီး အခုအနိမ့္ဆံုးကာလမွာေတာင္ ၇ ဒသမ ၅ ရာခုိင္ႏႈန္း ေလာက္ ရွိေနတယ္၊
စူပါပါဝါတခုအက် - စူပါပါဝါတခုအတက္လို႔ေတာင္ရႈျမင္လာၾကတယ္၊ တရုတ္ဟာ ဒုတိယေနရာမွာအၿမဲလိုေနရာယူခဲ့တဲ့ဂ်ပန္ကို ျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး ခု ကမၻာ့စီးပြားေရးအင္အားႀကီး ဒုတိယႏိုင္ငံအျဖစ္ရပ္တည္ေနပါၿပီ၊
သို႔ေသာ္ က်လူက တက္လူကိုေနရာမေပးခ်င္ပါဘူး၊
ဒီေနာက္ခံေတြေၾကာင့္ အာရွပစိဖိတ္ေဒသဟာ အေမရိကန္ရဲ့ေသနဂၤဗ်ဴဟာအခ်က္အခ်ာျဖစ္လာတာပါ၊
ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလထဲမွာ အေမရိကန္သမၼတအိုဘားမားက ၾသစေၾတးလ်ပါလီမန္မွာ မိန္႔ခြန္းတခုေျပာခဲ့တယ္၊
“ကြ်န္ေတာ္တို႔ျပန္လာၿပီ၊ ဘာမွ သံသယမရွိပါနဲ႔၊ (၂၁ ရာစုမွာ)အာရွပစိဖိတ္ႏွင့္အေမရိကန္ဟာ တသားတည္းျဖစ္ေနပါတယ္၊ မဟာဗ်ဴဟာဆံုးျဖတ္ခ်က္အရ ဒီေဒသမွာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ရွိေနမွာ ျဖစ္ပါတယ္၊” လို႔ ေျပာခဲ့တာျဖစ္တယ္၊
ခုေတာ့ အာရွပစိဖိတ္မွာ နယ္ေျမအျငင္းပြားမႈေတြ။ အေမရိကန္နဲ႔စစ္ေရးပူးတြဲေလ့က်င့္မႈေတြ အခ်ိန္ကိုက္ေပၚလာေနပါၿပီ၊
ခ်ဳပ္လိုက္ရင္ အေျခအေနကရႈပ္ေထြးတယ္၊ အေျပာင္းအလဲျမန္တယ္၊ အလႈပ္အယမ္းေတြမ်ားတယ္၊ စစ္ေအးတေခတ္ ျပန္ေပၚလာဦးမလား စိုးရိမ္ရတဲ့အခ်ိန္၊
(ဆက္တင္ေပးပါ့မယ္ခင္ဗ်ား)
0 comments:
Post a Comment