ဘာျပင္မွာလဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္(အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရး သံုးသပ္ခ်က္)
ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ လစ္လပ္တဲ့အမတ္ေနရာ ၄၈ ေနရာလံုးၿပိဳင္မယ့္ပါတီႀကီးဆုုိလုိ႔ ႀကံ့ဖြံ႔ပါတီနဲ႔ အန္အယ္ဒီသာရွိပါတယ္။ လစ္လပ္သြားတဲ့အမတ္ေနရာေတြဟာ ႀကံ့ဖြံစည္းရုုံးထားတဲ့ မဲဆႏၵနယ္ေတြျဖစ္ တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႀကံ့ဖြံ႔ပါတီဘက္ကလဲ သူ႔ မဲဆႏၵနယ္ေတြလက္မလြတ္ေအာင္ နည္းမ်ိဳးစုံနဲ႔ (မတရားနည္းျဖစ္ ဖိုု႔မ်ားတယ္) ႏိုင္ေအာင္ႀကိဳးစားမွာျဖစ္တယ္။ ညစ္ပတ္မႈကင္းၿပီး သမာသမတ္ရွိတဲ့ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ ပြဲမ်ိဳးသာဆုုိရင္ ေဒၚစုအရွိန္အ၀ါနဲ႔အန္အယ္ဒီဘက္က အမ်ားစုႏိုင္မွာမုခ်ဧကန္ပါ။
ပံု (၂) မွာ ျပထားတာက ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ေနရာ ၄၀ လုုံးကုုိ အန္အယ္ ဒီႏိုင္ရင္ေတာင္ အန္အယ္ဒီဟာ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အမတ္ဦးေရအားလုံးရဲ့ ၉% သာရွိမွာျဖစ္ပါတယ္။ ၾကံ့ဖြံ႔ပါတီအမတ္က ၅၀% စစ္ဗုိလ္အမတ္က ၂၅% နဲ႔ က်န္ပါတီအမတ္ေတြက ၁၆% ဘဲ ရွိေနမွာျဖစ္တယ္။ ၁၆% က်န္တဲ့ပါတီေတြကလည္း အမ်ားစုုကၾကံ့ဖြံ႔ပါတီနဲ႔ တနည္းနည္းဆက္စပ္ေန တာမို႔ အတိုက္အခံအေနအထားက ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲအျပီးမွာလည္း ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွာမရွိသေလာက္ အားနည္းေနဦးမွာျဖစ္တယ္။
ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ လစ္လပ္တဲ့အမတ္ေနရာ ၄၈ ေနရာလံုးၿပိဳင္မယ့္ပါတီႀကီးဆုုိလုိ႔ ႀကံ့ဖြံ႔ပါတီနဲ႔ အန္အယ္ဒီသာရွိပါတယ္။ လစ္လပ္သြားတဲ့အမတ္ေနရာေတြဟာ ႀကံ့ဖြံစည္းရုုံးထားတဲ့ မဲဆႏၵနယ္ေတြျဖစ္ တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႀကံ့ဖြံ႔ပါတီဘက္ကလဲ သူ႔ မဲဆႏၵနယ္ေတြလက္မလြတ္ေအာင္ နည္းမ်ိဳးစုံနဲ႔ (မတရားနည္းျဖစ္ ဖိုု႔မ်ားတယ္) ႏိုင္ေအာင္ႀကိဳးစားမွာျဖစ္တယ္။ ညစ္ပတ္မႈကင္းၿပီး သမာသမတ္ရွိတဲ့ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ ပြဲမ်ိဳးသာဆုုိရင္ ေဒၚစုအရွိန္အ၀ါနဲ႔အန္အယ္ဒီဘက္က အမ်ားစုႏိုင္မွာမုခ်ဧကန္ပါ။
ဒါေပမဲ့ ၂၀၁၀ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲအေတြ႔အႀကံဳအရ လြတ္လပ္ၿပီးမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲဆုိတာဘာ လဲ။ ဘယ္ေပတံနဲ႔တိုင္းမလဲဆုိတာက အေရးႀကီးတယ္။ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြဘာေျပာေျပာ ဒီအစိုုးရဟာ သူ႔ကုိယ္ပုိင္ေပတံျဖစ္တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲဆုုိင္ရာဥပေဒအဖြဲ႔အစည္းေတြကုိ ဖင္ခုထုိင္ထားတဲ့အစိုးရဆုိတာ မေမ့ဖို႔လုိတယ္။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဂ်ပုိးကုိလိပ္ျဖစ္ေအာင္လုပ္ခဲ့တဲ့ သာဓကေတြရွိတယ္။ ႏိုင္ သူ ေတြရွဳံးခဲ့တဲ့ သာဓကေတြရွိတယ္။
ဒါေၾကာင့္ အန္အယ္ဒီ အလြယ္တကူႏိုင္မလားဆုိတာ စိတ္ကူးယဥ္လုိ႔မရ။ ႏိုင္ၿပီဆုိဦးေတာ့ လႊတ္ေတာ္ ထဲမွာ ဘယ္ေလာက္ထိေျပာခြင့္ရွိမလဲဲပါ တြက္ၾကည့္ဖို႔လုိတယ္။
ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲဆုိတာ
ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲဆုိတာ ၂၀၁၀ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲမွာအႏိုင္ရၿပီး အေျခခံဥပေဒအရ ျပည္ေထာင္စု၀န္ၾကီး ျပည္ေထာင္စု ဒု၀န္ၾကီးျဖစ္သြားသူေတြ၊ သမၼတ ဒုသမၼတ ျဖစ္သြားသူေတြေၾကာင့္ လစ္လပ္သြားတဲ့အမတ္ေနရာေတြအတြက္ သီးသန္႔ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္တဲ့ပြဲမို႔ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ လို႔ေခၚတယ္။ ေစာေစာကရာထူးေတြရသူအားလံုးဟာလဲ ၾကံ့ဖြံ႔အမတ္ေတြသာျဖစ္တဲ့အတြက္ လစ္လပ္ေနတဲ့ ႀကံ့ဖြံ႔အမတ္ေနရာ ၄၈ ေနရာဟာ ၾကံ့ဖြံ႔မဲဆႏၵနယ္ေတြမွာသာလစ္လပ္တဲ့ ၄၈ ေနရာျဖစ္တယ္။ ေျပာရရင္ ၾကံ့ဖြံ႕ေပးကမ္းထားတဲ့မဲဆႏၵနယ္ေတြဆိုတာ မေမ့ဖို႔လိုတယ္။ ဒီေနရာေတြကုိ အန္အယ္ဒီ အမတ္ေလာင္းေတြ ျပိဳင္ရမွာျဖစ္တယ္။
ေနာက္တခ်က္က လက္ရွိ ဦးသိန္းစိန္အစိုုးရ ၅ ႏွစ္ သက္တမ္းဟာ ေနာက္ထပ္ ၃ ႏွစ္သာက်န္ေတာ့ တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အန္အယ္ဒီႏိုင္ရင္လဲ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ၅ ႏွစ္အျပည့္လုုပ္ခြင့္ မရေတာ့ဘဲ ၃ ႏွစ္သာ လုုပ္ကိုုင္ခြင့္ရမွာျဖစ္တယ္။ အထူးသျဖင့္ ၂၀၁၂ ခုအတြက္ လႊတ္ေတာ္အစည္း အေ၀းေတြကုိ ေခၚယူေနျပီမို႔ ဧျပီလ(၁) ရက္ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲေနာက္ပုုိင္း လႊတ္ေတာ္ေခၚစရာ အေၾကာင္းမရွိတာ့ပါ။
ဒါေၾကာင့္ ဧျပီ(၁) ရက္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ေဒၚစုနဲ႔အန္အယ္ဒီအမတ္ေတြ ႏိုင္ခဲ့ရင္ ၂၀၁၂ ကုန္တဲ့ ထိ အိမ္မွာငုတ္တုတ္ထုိင္ေနျပီး လာမယ့္၂၀၁၃ ခုႏွစ္ လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းမွသာ လႊတ္ေတာ္ထဲေရာက္ မွာျဖစ္တယ္လုိ႔ အစိုုးရလက္ေ၀ခံဘေလာ့ဆုိက္တခ်ိဳ႔က ေငါ့ေတာ့ေတာ့လုိလို အတည္လုိလိုေရးၾကတယ္။
အန္အယ္ဒီႏိုင္ရင္ ဘာလုပ္ႏိုင္မလဲ
လာမယ့္ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ လစ္လပ္တဲ့ အမတ္ေနရာ ၄၈ ေနရာ ျပိဳင္ရမယ္။ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွာ လစ္လပ္ေနရာ ၄၀ ရွိျပီး အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္မွာ ၆ ေနရာနဲ႔ ျပည္နယ္ တုုိင္းေဒသၾကီး လႊတ္ေတာ္ေတြမွာ ၂ ေနရာ လစ္လပ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ လစ္လပ္ေနရာအမ်ားဆံုးရွိတဲ့ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ေနရာေတြကို အဓိက ပစ္မွတ္ထားျပီး အန္အယ္ဒီက အႏိုင္ရေအာင္ ၾကိဳးစားရမွာျဖစ္တယ္။
ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အန္အယ္ဒီက အမ်ားစုႏိုင္လုိ႔ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္မွာဘာလုပ္ခြင္႔ရမလဲဆုိတာ မေဆြးေႏြးခင္ ၂၀၁၀ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲအျပီး ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ရဲ႔အေနအထားကုုိ အရင္ဆုံး သိထားဖို႔လိုတယ္။ ပုုံ(၁) ကိုၾကည့္ပါ။
ပုံ(၁) မွာျပထားတဲ့အတုိင္းဆုိရင္ လက္ရွိ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွာ ၾကံ့ဖြံ႔ အမတ္ဦးေရက ၅၉ %နဲ့ အမ်ားစုရထားျပီး က်န္ပါတီေတြက ၁၆% သာ ရွိတယ္။ အေျခခံဥပေဒအရ စစ္ဗိုလ္အမတ္က ၂၅% အလုိလုိရထား တယ္။
ဒီေနရာမွာ စဥ္းစားရမဲ့အပုိင္းက အေရးပါတဲ့ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္လစ္လပ္ ေနရာ ၄၀ လံုး အန္အယ္ဒီကႏိုင္မလားဆုိတဲ့အခ်က္ ျဖစ္တယ္။ လက္ေတြ႔ မွာမျဖစ္ႏိုင္ေပမယ့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အမတ္ေနရာ ၄၀လုံးကုုိ အန္အယ္ ဒီႏိုင္တယ္လို႔သေဘာထားတဲ့ Scenario ဆင္နာရီယုိနဲ႔ၾကည့္ရင္ ေျပာင္းလဲ သြားမဲ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အေနအထားကုိ ေအာက္ပါ ပံု(၂) မွာျပထားတဲ့ အတုိင္း ေတြ႔ရမွာျဖစ္တယ္။
ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲအျပီး ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွာ အန္အယ္ဒီက ၉% သာရွိမယ္ဆိုတာ လစ္လပ္တဲ့ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ေနရာ၄၀လုုံး ႏိုင္တယ္ ဆုိတဲ့ ဆင္နာရီယုိအေပၚ အေျခခံတြက္ထားတာျဖစ္တယ္။ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွာ အန္အယ္ဒီ ႏုုိင္တဲ့ အမတ္ေနရာ ၄၀ ထက္ေလ်ာ့ေလ အန္အယ္ဒီရဲ့ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အေနအထားက ၉% ေအာက္ က်ေလျဖစ္မွာေသခ်ာေနတယ္။
ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲအျပီး ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွာ အန္အယ္ဒီက လစ္လပ္ေနရာ၄၀လုံး ႏိုင္ေတာင္ ၾကံ့ဖြြံ႔အမတ္ေတြက ၅၀% နဲ႔ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကုုိ ဆက္ျပီးလႊမ္းမိုးထားဦးမွာျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အန္အယ္ ဒီအေနနဲ႔ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္လစ္လပ္ေနရာ ၄၀လုံး ႏိုင္မယ္ဆုိရင္ေတာင္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ဘာမွေျပာခြင့္မရမွာေသခ်ာေနတယ္။ ဒီအခ်က္က အန္အယ္ဒီဟာ အတုိက္အခံ အေနအထားနဲ႔ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွာ မရပ္တည္ႏိုင္တာညႊန္ျပေနတယ္။
ဆုိလုိတာက ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွာ စုစုေပါင္းအမတ္ဦးေရရဲ႕ အမ်ားဆုံး ၉% (လက္ေတြ႔မွာ ဒီ့ထက္နည္းႏိုင္) ထက္ပုိမရႏိုင္တဲ့ အန္အယ္ဒီက အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ ကုုိ လႊတ္ေတာ္ထဲကေနျပင္မယ္ဆုုိတာ ျဖစ္ႏုုိင္ေခ်ရွိ မရွိ စဥ္းစားဖို႔ျဖစ္တယ္။
ေသခ်ာတာကေတာ့ လႊတ္ေတာ္ ပထမ ၅ ႏွစ္သက္တမ္းရဲ့ က်န္တဲ့ ၃ႏွစ္တာကာလအတြင္းမွာ အန္အယ္ဒီ က အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးလုပ္ဖို႔အခြင့္အလမ္းမရွိတာ ရွင္းေနတယ္။ ဒါက လႊတ္ေတာ္တြင္း အတုုိက္အခံ အင္အားမရွိတဲ့ရွဳေထာင့္ကေန သုံးသပ္ထားတာျဖစ္တယ္။ ( ဥပေဒေၾကာင္းအရ ဘာေၾကာင့္အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးမလုပ္ႏိုင္သလဲ အေသးစိတ္ကုိေနာက္ပုုိင္းမွာ ရွင္းထားတယ္)။
အေျခခံဥပေဒ ဘယ္လိုျပင္မလဲ
ေဒၚစုက အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးေၾကြးေၾကာ္ေနခ်ိန္မွာ ၾကံ့ဖြံပါတီေခါင္းေဆာင္ဦးေဌးဦးကလည္း အေျခခံ ဥပေဒ ၂၀၀၈ မွာ ျပင္စရာမရွိဘူးလို႔ေခ်ပေျပာဆုိပါတယ္။ အေျခခံဥပေဒနဲ႔ပတ္သက္ပီး အန္အယ္ဒီ ေခါင္းေဆာင္ေဒၚစုနဲ႔ၾကံ့ဖြံပါတီေခါင္းေဆာင္ဦးေဌးဦးတုုိ႔ ေခါင္းနဲ႔ပန္းလိုု အျမင္ဘာေၾကာင့္ျခားနားေနရသလဲ။ အဓိကျခားနားခ်က္က ေဒၚစုက ဒီမုိကေရစီေရးလုိလားသူေတြကုိ ကုိယ္စားျပဳေပမယ့္ ဦးေဌးဦးက အေျခခံ ဥပေဒ ၂၀၀၈ ျဖစ္လာေအာင္ နည္းမ်ိဳးစုံနဲ႔ညစ္ပတ္ခဲ့တဲ့ စစ္အစိုးရေခါင္းေဆာင္ပိုင္းကို ဆက္ျပီးကိုယ္စားျပဳ သူမို႔ျဖစ္တယ္။
အေျခခံဥပေဒျပင္စရာရွိတယ္ဆုိတဲ့ ေဒၚစုအပုိင္းမွာ အဓိကအားနည္းခ်က္ရွိတယ္။ ဒါကေတာ့ အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ ရဲ့ ဘယ္ပုုဒ္မေတြ ျပင္ထုုိက္တယ္။ ဘာေၾကာင့္ျပင္ထုုိက္တယ္ဆုိတာကုိ ျပည္သူေတြနားလည္ေအာင္ ရွင္းမျပႏုုိင္တဲ့အခ်က္ျဖစ္တယ္။ အေျခခံဥပေဒမွာ ျပည္သူအက်ိဳးမျပဳတဲ့ပုဒ္မေတြပါေနတယ္လို႔ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုုၾကည္ေျပာေပမယ့္ လူထုအက်ိဳးျပဳတာမျပဳတာကုိ ဘာစံနဲ႔အကဲျဖတ္သလဲဆုိတာေတာ့ေျပာမသြားပါ။ တဘက္ကလည္း ဒီအေျခခံဥပေဒဟာ စစ္တပ္ကုိအာဏာအလြန္အကြ်ံေပးထားတယ္လုုိ႔ မၾကာခင္ကပဲ ၀ါရွင္တန္ပုိ႔စ္သတင္းစကို ေဒၚစုေျပာခဲ့တယ္။
အမွန္မွာ ေဒၚစုက အဆင့္ေတြေက်ာ္ျပီး ေျပာေနတာျဖစ္တယ္။ အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ မွာ ဒီမုိကေရစီကုုိ အဟန္႔အတားျဖစ္ေစတဲ့ ပုဒ္မေတြပါေနတယ္။ ဒီပုဒ္မေတြေၾကာင့္ အေျခခံဥပေဒမွာ စစ္တပ္ကိုအာဏာ အလြန္အက်ဴးေပးထားတာေတြ ျဖစ္ေနတယ္။ ဒီမိုကေရစီေရးနဲ႔ဆန္႔က်င္ေနတဲ့အခ်က္ေတြကုိ မျပင္ႏိုင္သမွ် ဒီမိုကေရစီပန္းတုိင္ကုိ သြားလုိ႔ရမွာမဟုတ္ဘူးလုုိ႔ ေဒၚစုဘက္က ရဲရဲတင္းတင္းေျပာသင့္တယ္။
ဘာေၾကာင့္ အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ ျဖစ္ရသလဲ
အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ ေပၚေပါက္လာတဲ့အေၾကာင္းရင္းကုိျပန္ၾကည့္ရင္ ၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲရလာဒ္နဲ႔ တုိက္ရုိက္ပတ္သက္တယ္။ အခ်ဳပ္ေျပာရရင္ ၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အန္အယ္ဒီကအျပတ္အသတ္ႏိုင္တယ္။ လူထုက ျပတ္တယ္။ စစ္အစိုးရကုိမၾကိဳက္လို႔ တုိင္းျပည္ကုိအုပ္ခ်ဳပ္ပါေတာ့ဆုိတဲ့ မင္းဒိတ္ေပးတဲ့သေဘာနဲ႔ အန္အယ္ဒီကိုု အျပတ္မဲပုံေအာခဲ့တာ။ အန္အယ္ဒီႏိုင္ရင္ စစ္အစိုုးရကလႊတ္ေတာ္ေခၚၿပီး အာဏာလႊဲေပးရ မွာ။ ဒါေပမယ့္ အာဏာမလႊဲခ်င္ေတာ့ အေျခခံဥပေဒသစ္ေရးရမယ္လို႔ စစ္အစုုိးရကေျပာတယ္။ အေျခခံ ဥပေဒသစ္ကို အန္အယ္ဒီကဆြဲမယ္ဆုိေတာ့လဲ ငါဘဲဆြဲမယ္။ မင္းတုိ႔မဆြဲရလုိ႔ စစ္အစိုးရအမိန္႔ထုတ္တယ္။
ဒီမွာတင္ အန္အယ္ဒီကိုလည္းအာဏာမလြဲရေအာင္ ကုိယ္ေရးတဲ့အေျခခံဥပေဒနဲ႔ ကုုိယ္ၾကိဳက္တဲ့ႀကံ့ဖြံ႔အစိုုး ရျဖစ္ေအာင္ တခ်က္ခုုတ္ ႏွစ္ခ်က္ျပတ္ဆုုိသလုုိ အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ ကုိေရးဆြဲဖိုု႔အတြက္ ၁၉၉၃ခုႏွစ္မွာ စစ္အစုိးရက ေညာင္ႏွစ္ပင္အမ်ိဳးသားညီလာခံ စတင္က်င္းပတယ္။
ဒါေပမဲ့ ဒီအေျခခံဥပေဒေရးဆြဲရာမွာ အေျခခံရမဲ့မူ ၁၀၄ ခ်က္ဆုိတာ လက္ခံရမယ္လုိ႔စစ္အစိုးက တဆင့္တုိး လာတယ္။ တခါ အေျခခံရမဲ့မူေတြခ်မွတ္ဖို႔ေဆြးေႏြးရာမွာလည္း ေအာက္ပါဦးတည္ခ်က္ ၆ ခ်က္ေဘာင္ထဲက သာျဖစ္ရမယ္ဆုိျပီး ေနာက္ထပ္ ၀က္အူထပ္ရစ္ျပန္ပါတယ္။
(၁) ျပည္ေထာင္စု မျပိဳကြဲေရး၊
(၂) တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီၫႊတ္မႈမျပိဳကြဲေရး၊
(၃) အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရး၊
(၄) စစ္မွန္ေသာ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီစနစ္ ထြန္းကားေရး၊
(၅) ႏိုင္ငံေတာ္၌ တရားမွ်တျခင္း၊ လြတ္လပ္ျခင္းႏွင့္ ညီမွ်ျခင္းတည္းဟူေသာ ေလာကပါလတရားမ်ား ပိုမိုထြန္းကားေရး၊
(၆) အနာဂတ္ႏိုင္ငံေတာ္၏ အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရးဦးေဆာင္မႈအခန္းက႑တြင္ တပ္မေတာ္က ပါဝင္ထမ္းေဆာင္ေရး”လို႔ပါရွိပါတယ္ ။
အန္အယ္ဒီအပါအ၀င္ ညီလာခံတက္တဲ့ကုိယ္စားလွယ္ေတြအေနနဲ႔
ဒီ ၆ ခ်က္ထဲက ပထမ ၅ ခ်က္ကုိ လက္ခံခဲ့တယ္။ ဒါေပမဲ့ နံပတ္ ၆ အခ်က္ျဖစ္တဲ့ အနာဂတ္ႏိုင္ငံေတာ္၏အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရး ဦးေဆာင္မႈအခန္းက႑တြင္ တပ္မေတာ္ကပါဝင္ထမ္း ေဆာင္ေရး ဆုိတဲ့အခ်က္ကုိေတာ့ အန္အယ္ဒီအပါအ၀င္ တျခား တုိင္းရင္းသားပါတီေတြပါ ခါးခါးသီးသီးလက္မခံတဲ့ျပင္ ေနာက္ဆုုံး အန္အယ္ဒီကအမ်ိဳးသားညီလာခံကုိ သပိတ္ေမွာက္ခဲ့တယ္။ အန္အယ္ဒီ ညီလာခံဆက္တက္လဲ အန္အယ္ဒီကုုိယ္စားလွယ္အင္အားက ၁၂% သာရွိတာမို႔ေျပာခြင့္မရွိဘဲ နာမယ္ပ်က္ရုံသာအဖတ္တင္မယ္။ ပုံ(၃)ကုိ ၾကည့္ပါ။
ဒီ ၆ ခ်က္ထဲက ပထမ ၅ ခ်က္ကုိ လက္ခံခဲ့တယ္။ ဒါေပမဲ့ နံပတ္ ၆ အခ်က္ျဖစ္တဲ့ အနာဂတ္ႏိုင္ငံေတာ္၏အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရး ဦးေဆာင္မႈအခန္းက႑တြင္ တပ္မေတာ္ကပါဝင္ထမ္း ေဆာင္ေရး ဆုိတဲ့အခ်က္ကုိေတာ့ အန္အယ္ဒီအပါအ၀င္ တျခား တုိင္းရင္းသားပါတီေတြပါ ခါးခါးသီးသီးလက္မခံတဲ့ျပင္ ေနာက္ဆုုံး အန္အယ္ဒီကအမ်ိဳးသားညီလာခံကုိ သပိတ္ေမွာက္ခဲ့တယ္။ အန္အယ္ဒီ ညီလာခံဆက္တက္လဲ အန္အယ္ဒီကုုိယ္စားလွယ္အင္အားက ၁၂% သာရွိတာမို႔ေျပာခြင့္မရွိဘဲ နာမယ္ပ်က္ရုံသာအဖတ္တင္မယ္။ ပုံ(၃)ကုိ ၾကည့္ပါ။
စစ္တပ္နဲ႔ အမ်ိဳးသားနိုင္ငံေရးဦးေဆာင္မႈ
ေစာေစာကေျပာတဲ့ အနာဂတ္ႏိုင္ငံေတာ္၏အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရးဦးေဆာင္မႈအခန္းက႑တြင္ တပ္မေတာ္က ပါဝင္ထမ္းေဆာင္ေရး ဆုိတဲ့အခ်က္ကုိၾကည့္ရင္ စစ္တပ္ဟာအနာဂတ္ႏိုင္ငံရဲ႔ အမ်ိဳး သားႏုုိင္ငံေရးဦးေဆာင္မႈက႑မွာ ပါကုုိပါရမယ္။ ပါတာေတာင္ ေနာက္နားကမဟုုတ္ဘူး။ အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံ ေရးဦးေဆာင္မႈက႑မွာကုိ ပါရမယ္လုိ႔ကနဦးထဲက ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးၾကီးသန္းေရႊစစ္အစိုးရက အဓမၼဖိအားေပးခဲ့ တာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ကေန႔ အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ ကုိၾကည့္ရင္ လႊတ္ေတာ္ႏိုင္ငံေရးမွာ စစ္တပ္က ၂၅% အဓမၼ ေနရာယူထားတာျဖစ္တယ္။
အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ ကုိ ဒီမိုုကေရစီစံနဲ႔အကဲျဖတ္မယ္ဆုိရင္ အနာဂတ္ႏိုင္ငံေတာ္၏အမ်ိဳးသားႏိုင္ ငံေရးဦးေဆာင္မႈအခန္းက႑တြင္ တပ္မေတာ္ကပါဝင္ထမ္းေဆာင္ေရး ဆုုိတဲ့အခ်က္ပါေနသမွ် ဒီမိုကေရစီနည္းက်တယ္လို႔ မေျပာႏိုင္သလုိ ဒီအေျခခံဥပေဒကုိအေျခခံတဲ့ လႊတ္ေတာ္ႏိုင္ငံေရးနဲ႔သြားေန သမွ် ဒီမိုကေရစီပန္းတုိင္ကုိမေရာက္ႏိုင္တာထင္ရွားေနတယ္။
ဒါေၾကာင့္ အနာဂတ္ႏိုင္ငံေတာ္၏ အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရးဦးေဆာင္မႈအခန္းက႑တြင္ တပ္မေတာ္ က ပါဝင္ထမ္းေဆာင္ေရး ဆုိတဲ့အခ်က္ကုိ မုခ်ျပင္ဖို႔လုိတယ္။ ဒီအခ်က္ကုိျပင္မယ္ဆိုရင္လည္း
လႊတ္ေတာ္ႏိုင္ငံေရးမွာ စစ္တပ္က ၂၅% ပါ၀င္ေရးကို ျပင္မွျဖစ္မယ္။ ေဒၚစုနဲ႔အန္အယ္ဒီ ဒီအခ်က္ကုိျပင္ႏိုင္ မလားဆုိတာ အေလးအနက္စဥ္းစားရမွာျဖစ္တယ္။ အေျခခံက်တဲ့ဒီအခ်က္ကုိမျပင္ပဲ စစ္တပ္ကုိအာဏာ အလြန္အက်ဴးေပးထားတယ္ေအာ္ေနရုံနဲ႔ အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ နဲ႔ ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းေရာက္ေအာင္ သြားႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါ။
ႏိုင္ငံေရးမွာ စစ္တပ္နဲ႔လက္တြဲလုပ္မွျဖစ္မယ္လုိ႔ ေဒၚစုယုံၾကည္တယ္ဆုိရင္လဲ လႊတ္ေတာ္ႏိုင္ငံေရးမွာ စစ္ တပ္က ၂၅% ပါ၀င္ေရးကို ျပင္စရာမလုိဆုိတဲ့ အဓိပၸါယ္ေဆာင္သြားမယ္။ ဒါဆုိရင္ အနာဂတ္ႏိုင္ငံေတာ္၏ အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရးဦးေဆာင္မႈအခန္းက႑တြင္ တပ္မေတာ္ကပါဝင္ထမ္းေဆာင္ေရး ဆုိတဲ့ အခ်က္ကုိလက္ခံတာနဲ႔အတူတူျဖစ္မယ္။ ဒီ mindset နဲ႔သြားရင္ ဒီမိုကေရစီနည္းမက်တဲ့အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ ကုိကိုင္ျပီး ဒီမိုကေရစီပန္းတုိင္ေရာက္ေအာင္ သြားမယ္ေျပာေနသလုိျဖစ္မယ္။ ဒါဆုုိရင္ ျပည္သူကုိ လိမ္ေျပာသလုိ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္တလြဲေတြေပးသလုိျဖစ္မယ္။
ျပင္လုိ႔ရပါ့မလား
စစ္အစိုးရရဲ့ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ၂ဝဝ၈ အခန္း ၁၂ မွာပါရွိတဲ့ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ျခင္းဆိုတဲ့ အပိုင္းကုိၾကည့္တဲ့အခါ ျပင္ဆင္ဘို႔ခက္ခဲေအာင္ ဥပေဒေတြျပဌာန္းထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ စစ္တပ္ကို သူက်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ရာဇဝတ္မွဳေတြကေန လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေပးထားတဲ့ပုဒ္မမ်ိဳးေတြကုိ လံုးဝနီး ပါးျပင္လို႔မရေအာင္ ျပဌာန္းထားတာေတြ႔ရတယ္။
ဥပမာ ပုဒ္မ ၄၃၆ကိုၾကည့္ရင္ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒအခန္း ၆ ခန္းမွာပါတဲ့ ပုဒ္မ ၉၅ ခုကို ျပင္ခ်င္သပဆုိရင္
၁။ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ အားလံုးရဲ့ ၇၅ ရာႏႈန္းေက်ာ္က ျပင္ဆင္ဘုိ႔သေဘာတူရမယ္-
၂။ ဒီပုဒ္မေတြျပင္ဘို႔အတြက္ ျပည္လုံးကၽြတ္ဆႏၵခံယူပြဲလုပ္ရမယ္-
၃။ ဒါျ့ပင္ မဲေပးခြင့္ရွိသူအားလုံးရဲ့ ထက္ဝက္ေက်ာ္ဆႏၵမဲန႔ဲသာျပင္ရမယ္လို႔ အဆင့္သုံးဆင့္ခြဲျပဌာန္းထားပါ တယ္။
ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ အခန္း ၆ ခန္းမွာပါတဲ့ ပုဒ္မ ၉၅ ခုထဲက တခုခုကုိျပင္မယ္ဆိုရင္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အားလုံး (စစ္ဗိုလ္အမတ္အပါအ၀င္) ရဲ့ ၇၅ ရာႏႈန္းေက်ာ္က ျပင္ဆင္ဘို႔သေဘာတူ ရမယ္ဆုိတဲ့အတြက္ လက္ေတြ႔မွာစစ္တပ္ကုိထိခိုက္မယ့္ပုဒ္မကိုျပင္တာမို႔ ၂၅ ရာႏွဳန္းစစ္သားအမတ္ ၁၆၆ ဦးက သေဘာတူမွာမဟုတ္ပါဘူး။ သေဘာမတူတာထက္ ဒီပုဒ္မ ၉၅ ခုကုိ ျပင္မယ္ဆုုိရင္ ကန္႔ကြက္ႏုုိင္ ေအာင္ စစ္ဗုုိလ္အမတ္ ၂၅% ကို တမင္လႊတ္ေတာ္ေတြမွာထဲ့ထားတာပါ။
တနည္းေျပာရရင္ စစ္ဗုိလ္အမတ္ေတြရဲ့ေခါင္းေဆာင္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ကလည္း သေဘာတူမွာမဟုတ္ ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ က်န္တဲ့အရပ္သားအမတ္ ၇၅% တင္းျပည့္က်ပ္ျပည့္ အားလံုးေထာက္ခံမယ္ဆုိရင္ေတာင္ (လက္ေတြ႔မွာ မျဖစ္ႏုိင္) ျပင္လို႔မရေသးဘဲ ၇၅% ေက်ာ္ရမယ္ဆိုထားတဲ့အတြက္ စစ္ဗိုလ္အမတ္ထဲက (အနည္းဆံုးတဦး) ေထာက္ခံမႈရပါမွ ၇၅%ေက်ာ္မွာျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ၂၅% စစ္ဗိုလ္အမတ္ေတြ လႊတ္ေတာ္ထဲထားရတဲ့ ဖုံးကြယ္ထားတဲ့ရည္ရြယ္ခ်က္ (Hidden agenda) က စစ္ေခါင္းေဆာင္ပုိင္းကို တရားစြဲျပီးဒုကၡေပးႏိုင္တဲ့ပုဒ္မေတြပါတဲ့ ၉၅ ခုကုိ အရပ္သားအမတ္ ေတြ ရာသက္ပန္မျပင္ႏိုင္ေအာင္ကန္႔ကြက္ဘို႔အတြက္ စနစ္တက်သခ်ၤာနည္းနဲ့တြက္ၿပီး လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ထဲ့ထားတာျဖစ္တယ္လုိ႔ တထစ္ခ်ေျပာႏုိင္ပါတယ္။
ဒီ ပုဒ္မ ၉၅ ခုကိုသာျပင္ႏုိင္ရင္ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ တခ်ိန္ကက်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ရာဇ၀တ္မႈေတြကုိ တရားစြဲခြင့္ရ သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လဲ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးၾကီးသန္းေရႊက ပုဒ္မ ၉၅ ခုနဲ႔ သူတုိ႔စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ့ အနာဂတ္ကိုကာကြယ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီပုုဒ္မေတြျပင္မယ့္သူမွန္သမွ် စစ္တပ္ရဲ့ရန္သူျဖစ္မွာေသခ်ာေန တယ္။ ေဒၚစုဟာ စစ္တပ္ရဲ့ရန္သူျဖစ္ေအာင္ ၾကိဳးစားမယ့္အေနအထားရွိသလား။ စစ္တပ္ကုုိ စည္းရုံးႏိုင္စြမ္းရွိ သလားဆုိတာ ဆန္းစစ္သင့္တယ္။
အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ ရဲ့ ပုဒ္မ ၄၅၇ ခုထဲက မျပင္ႏိုင္တဲ့ ပုဒ္မ ၉၅ ခုႏႈတ္ရင္ ပုဒ္မ ၃၆၂ ခုက်န္ပါတယ္။ ဒီေန ရာမွာ ဒီပုဒ္မေတြကုိေရာ ျပင္ႏုိင္ခြင့္ရွိေသးတယ္ဆုိတဲ့သေဘာလား။ ျပင္ႏုုိင္ခြင့္ရွိတယ္ဆုိရင္ ဘယ္လုိျပင္ရ မလဲဆုိတာလဲ ေမးစရာျဖစ္တယ္။
က်န္တဲ့ပုဒ္မ ၃၆၂ ခုထဲက တခုခု ျပင္ဆင္လိုတယ္ဆုိရင္
၁။ ဥပေဒမူၾကမ္းအေနနဲ႔ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကို အရင္တင္သြင္းရမယ္။ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္တခု လုံးရွိ စုစုေပါင္းကုိယ္စားလွယ္အားလုံးရဲ့ ၂၀% က တင္ျပမွသာ ဒီဥပေဒမူၾကမ္းကုိ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ က လက္ခံေဆြးေႏြးရမယ္လုိ႔ ပုဒ္မ ၄၃၅ မွာ ျပဌာန္းထားတယ္။
၂။ ဒါ့ျပင္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္အားလုံးရဲ့ ၇၅% ေက်ာ္ ေထာက္ခံမဲနဲ႔သာျပင္ရမယ္လုိ႔ ျပဌာန္းပါတယ္။
စစ္တပ္နဲ႔မဆုိင္တဲ့ တျခားအေျခခံဥပေဒပုဒ္မေတြျပင္ခ်င္ရင္ (လက္ရွိ လႊတ္ေတာ္အမတ္ဦးေရအရ) ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္တခုလုံးရွိအမတ္ ၁၃၁ ဦးက ပထမတင္ျပမွ လက္ခံေဆြးေႏြးမွာျဖစ္ပါတယ္။ ျပီးရင္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္အမတ္အားလုံး(စစ္ဗုိလ္အမတ္အပါအ၀င္) ရဲ့ ၇၅% ေက်ာ္ (၄၉၄+၁=၄၉၅ ဦး) ရဲ့ ေထာက္ခံဆႏၵမဲနဲ႔သာျပင္ဆင္ရမယ္လုိ႔ ပုဒ္မ ၄၃၆(ခ)မွာ ျပဌာန္းထားပါတယ္။ ဆုိလုိတာက က်န္တဲ့ပုဒ္မ ၃၆၂ ခုထဲက တခုခုျပင္ဆင္လိုတယ္ဆုိရင္ စစ္ဗိုလ္အမတ္ ၁၆၆ ဦး (၂၅%) ကုိ မစည္းရံုးႏုိင္ခင္ ၅၀% ျဖစ္တဲ့ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္အရပ္သားအမတ္ ၃၂၇ ဦးလုံးရဲ့ ေထာက္ခံမဲလုိပါတယ္။ ျပီးမွ စစ္ဗိုလ္အမတ္ ၂၅% ကုိ စည္းရုံးရမွာျဖစ္ပါတယ္။ စစ္ဗိုလ္အမတ္ကလဲ ၁၆၆ ဦးလုံးသေဘာတူရမယ္-အရပ္သားအမတ္ကလဲ ၃၂၇ ဦး (၅၀%) အားလံုးသေဘာတူမွ ျပင္နုိင္တဲ့သေဘာမုိ႔ ဒါလဲ ျပင္ဘုိ႔လြယ္ကူလွတယ္လုိ႔ မေျပာနုိင္ပါ။
ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က အာဏာသိမ္းခြင့္ရွိသလား
(၁) တိတိက်က်ေျပာရရင္ တုိင္းျပည္အေရးေပၚအေျခအေနၾကံဳတဲ့အခါ အမ်ားထင္သလုိ ကာကြယ္ေရးဦးစီး ခ်ဳပ္က အာဏာသိမ္းရန္မလုိပါ။ အေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၄၁၇ အရ တုိင္းျပည္မွာထိန္းမႏိုင္သိမ္းမရျဖစ္ရင္ သမၼတက အမ်ိဳးသားကာကြယ္ေရးနဲ႔လုံျခံဳေရးေကာင္စီနဲ႔တုိင္ပင္ၿပီး အေရးေပၚအေျခအေန တႏွစ္ေၾကျငာႏုိင္ တယ္။
ပုဒ္မ ၄၁၈ အရ အေရးေပၚအေျခအေနကာလအတြင္း ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္အား အာဏာ ၃ ရပ္လႊဲအပ္ ေၾကာင္းေၾကျငာရမည္လုိ႔ ျပဌာန္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က အလုပ္ရႈပ္ခံအာဏာသိမ္းေန စရာေတာင္မလုိဘဲ အေရးေပၚအေျခအေနကာလအတြင္း အေျခခံဥပေဒအရ သမၼတကသာ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ကုိ အာဏာ ၃ ရပ္လႊဲေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က ထုိင္ေနရုံပါဘဲ။
(၂) ခုလို ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ကုိ အာဏာအလြန္အက်ဴးေပးထားတာကို ျပင္ခ်င္တယ္ဆိုရင္လည္း ေစာေစာက ျပင္မရတဲ့ပုဒ္မ ၉၅ ခုအုပ္စုထဲမွာပါေနတာမုိ႔ ျပင္ဖုိ႔မျဖစ္ႏုိင္ပါ။ ဒီမွာတင္ ဒီျပဌာန္းခ်က္ကိုလက္မ ခံႏိုင္တဲ့အတြက္ဆိုျပီး ရလလဖ ေခါင္းေဆာင္တခ်ိဳ႔ အမ်ိဳးသားညီလာခံကာလမွာ ေတာခုိခဲ့ပါတယ္။
အန္အယ္ဒီ(ေဟာင္း)က အေျခခံဥပေဒ ဘယ္ပုဒ္မေတြကန္႔ကြက္ခဲ့သလဲ
(၁) ဖြဲစည္းပုံေရးဆြဲရာမွာ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္ အမ်ိဳးသားညီလာခံဦးတည္ခ်က္ ၆ ခ်က္ စစ္အစိုးရကသတ္မွတ္ပါ တယ္။ ဒီထဲမွာ အနာဂတ္ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ့ အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရးဦးေဆာင္မႈအခန္းက႑မွာ တပ္မေတာ္ပါ၀င္ ထမ္းေဆာင္ေရးဆုိတာကို အန္အယ္ဒီက ကန္႔ကြက္တယ္။ (ျပင္မရတဲ့ပုုဒ္မ ၉၅ အုပ္စုမွာပါျပီး) (ဒီအခ်က္ကုိ ေဒၚစုက ဆက္ကိုင္စြဲမယ္ဆိုရင္ စစ္တပ္ ၂၅% ကို ေဒၚစုျပင္ရမွာျဖစ္တယ္။ စစ္တပ္ ၂၅% ကုိ ျပင္လုိ႔ရမရနဲ႔ ျပင္ရင္ျဖစ္လာမယ့္အေနအထားကုိ အထက္မွာရွင္းခဲ့ျပီးျဖစ္တယ္)။
(၂) သမၼတနဲ႔ ဒုသမၼတ အရည္အခ်င္းမွာ စစ္ေရးအျမင္ရွိရမယ္ဆုိတာကို လက္မခံပါ။ (ဒီအခ်က္လည္း ျပင္မရတဲ့ပုဒ္မ ၉၅ ခုထဲမွာ ပါေနတယ္)
(၃) လႊတ္ေတာ္အသီးသီးမွာ စစ္ဗိုလ္အမတ္ ၂၅% ထဲ့ထားတာကို ကန္႔ကြက္ပါတယ္။ (နံပတ္ ၁မွာ တပါ တည္း အက်ဳံး၀င္တယ္)
(၄) ျပည္ေထာင္စု၀န္ၾကီး ျပည္ေထာင္စုဒု၀န္ၾကီးခန္႔အပ္ခံရသူေတြကုိေတာ့ အမတ္အျဖစ္ကႏႈတ္ထြက္ရမယ္ လို႔ အေျခခံဥပေဒကျပဌာန္းထားပီး လက္ရွိတာ၀န္ထမ္းေနတဲ့ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြသာခန္႔ထားတဲ့ ကာကြယ္ေရး ျပည္ထဲေရးနဲ႔နယ္စပ္ေရးရာ၀န္ၾကီးဌာနက ၀န္ၾကီးေတြက်ေတာ့ အမတ္အျဖစ္ကႏႈတ္ထြက္ရန္မလိုဆုိတဲ့ ပုဒ္မ ၂၃၂ (ည)(၂) ကိုလည္း ကန္႔ကြက္ပါတယ္။
(ဒီ စစ္ဗိုုလ္၀န္ၾကီး ၃ ပါးဟာ ေရြးေကာက္ခံအမတ္မဟုတ္။ စစ္တပ္က တုိက္ရိုက္ခန္႔တဲ့အမတ္ေတြျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခြင့္ထူးခံအေနနဲ႔ စစ္တပ္ကဒီ၀န္ၾကီး ၃ပါးအတြက္ အမတ္ေနရာဆက္ယူထားတာျဖစ္တယ္။ တကယ္ေတာ့ အန္အယ္ဒီက ဒီအခ်က္ကုုိကန္႔ကြက္လုုိ႔မရပါ။ တကယ္ကန္႔ကြက္ရမွာ စစ္တပ္ကတုိက္ရုိက္ ခန္႔တဲ့ ၂၅% အမတ္ေတြကုိ အေျခခံဥပေဒကဖယ္ရွားႏုုိင္ေအာင္ ျပင္ဆင္ေရးကုိဦးတည္ရမွာ ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အထက္က နံပတ္ ၃ အခ်က္ကုိကန္႔ကြက္ရင္ နံပတ္ ၄ ပါ အလုုိလုုိ ကန္႔ကြက္ၿပီးျဖစ္သြားတယ္။ တကယ္ေတာ့ လႊတ္ေတာ္အသီးသီးမွာ စစ္ဗိုလ္အမတ္ ၂၅% ထဲ့ထားတာကုိကန္႔ကြက္ရုံနဲ႔ မလုုံေလာက္ဘဲ ျပင္ဆင္ႏုုိင္ေအာင္ၾကိဳးစားရမွာျဖစ္တယ္။ အဲသလုိမျပင္ႏုုိင္ရင္ ဒီမိုကေရစီပန္းတုိင္မေရာက္ႏုိင္)
(၅) ကာကြယ္ေရး၀န္ၾကီးဌာန ျပည္ထဲေရး၀န္ၾကီးဌာနနဲ႔ နယ္စပ္ေရးရာ၀န္ၾကီးဌာန၀န္ၾကီးေတြအတြက္ လ်ာထားတဲ့ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနဆဲ စစ္အရာရွိစာရင္းကို ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ထံမွ သင့္ေလ်ာ္သည့္ တပ္မေတာ္သားအမည္စာရင္းကုိ သမၼတကရယူျခင္းဆုိတာကုိလည္း ကန္႔ကြက္ပါတယ္။
(၆) ရာထူးမွ ႏႈတ္ထြက္ရမည့္ အထက္ပါတပ္မေတာ္သား၀န္ၾကီး ဒု၀န္ၾကီးတုိ႔ႏွင့္ပတ္သက္လ်င္ သမၼသည္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ႏွင့္ ညွိႏႈိင္းေဆာင္ရြက္ရမည္ဆုိတာကိုလည္း ကန္႔ကြက္ပါတယ္။
(၇) အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔စပ္လ်ဥ္းၿပီး ျပည္နယ္ တုိင္းေဒသၾကီး ျပည္ေထာင္စုနယ္ေျမ ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ုပ္ခြင့္ရစီရင္ စုေတြမွာ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္နဲ႔ ညွိႏႈုိင္းေဆာင္ရြက္ရမည္ဆုိတာကိုလည္း ကန္႔ကြက္ပါတယ္။
(၈) အမ်ိဳးသားကာကြယ္ေရးနဲ႔လုံျခံဳေရးေကာင္စီ ၁၁မဲမွာ အမ်ားစု ၆ မဲကုိ စစ္တပ္က ယူထားတာကုိလည္း ကန္႔ကြက္ပါတယ္။ (ဒါလဲ ျပင္မရတဲ့ပုုဒ္မ ၉၅ ခုမွာ အက်ဳံး၀င္တယ္)
(၉) တပ္မေတာ္ဟာ တပ္ပုိင္းဆုိင္ရာကိစၥအားလုံးကုိ လြတ္လပ္စြာစီမံခန္႔ခြဲေဆာင္ရြက္ခြင့္ရွိသည္ဆုိတာ လည္း ကန္႔ကြက္ပါတယ္။
(၁၀) ႏုိင္ငံတြင္းရွိလက္နက္ကုိင္အဖြဲ႔အစည္းအားလုံးဟာ တပ္မေတာ္ရဲ့ကြပ္ကဲမႈေအာက္မွာရွိရမယ္ဆုိတာ လည္း ကန္႔ကြက္ပါတယ္။
(၁၁) အေရးေပၚအေျခအေနေပၚေပါက္ရင္ ႏုိင္ငံအာဏာကုိ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က ရယူသုံးစြဲခြင့္ရွိသည္ ဆုိတာလည္း ကန္႔ကြက္ပါတယ္။
(၁၂) ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒျပင္တာကုိ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ရွိအမတ္အားလုံးရဲ႔ ၇၅% ေက်ာ္က ျပင္ဆင္ ရန္ သေဘာတူလက္ခံျပီးေနာက္ ျပည္လုံးက်ြတ္ဆႏၵခံယူပြဲက်င္းပမယ္ဆုိၿပီး ျပင္ခြင့္မရေအာင္သတ္မွတ္ထား တာကုိလည္း ကန္႔ကြက္ပါတယ္။
အထက္ေဖာ္ျပပါ အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ ကန္႔ကြက္ခ်က္ေတြဟာ အန္အယ္ဒီဗဟုုိအလုုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႔ ကေန ၂၀၀၉ ခုု ဧျပီ ၂၈-၂၉ မွာက်င္းပတဲ့ျပည္နယ္တုုိင္းစည္းေတြနဲ႔ ဗဟုိအလုုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႔တုိ႔ေတြ႔ ဆုံပြဲကုိတင္သြင္းတဲ့ အခ်က္ေတြကုိ ေကာက္ႏႈတ္ေဖာ္ျပျခင္းသာျဖစ္တယ္။
အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ မွာ ျပင္စရာေတြရွိေနတယ္လုိ႔လတ္တေလာ ေဒၚစုေျပာေနတာေတြဟာ ဒီ ၁၂ ခ်က္ကုိ အေျခခံေျပာေနသလား တျခားအခ်က္ေတြကုိ ေျပာေနသလားဆုိတာလဲ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းမသိရပါ။ အေျခခံဥပေဒမွာ စစ္တပ္ ၂၅% ပါေနတာကုိ ေဒၚစုက ဦးတည္ေတာင္းဆုိရင္ ေစာေစာက အန္အယ္ဒီကန္႔ ကြက္ထားတဲ့ အေျခခံဥပေဒပါ ၁၂ ခ်က္က အလုိလုိအက်ံဳး၀င္ျပီး ျဖစ္တယ္။
သုုံးသပ္ခ်က္
-အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ မွာ ျပင္စရာေတြရွိတယ္ဆုိတဲ့ ေဒၚစု စကားဟာ မဲဆြယ္စကားလုံးထက္ပုိတဲ့ အဓိပၸါယ္ မ်ိဳးေဆာင္တယ္ဆုိရင္ ၾကိဳဆုိထုိက္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပည္သူအက်ိဳးမျပဳတဲ့ ပုဒ္မေတြရွိေနတယ္လို႔ ေရာေထြးေျပာမယ့္အစား ဒီမိုုကေရစီနည္းမက်တဲ့ပုဒ္မေတြ undemocratic articles ဘာေတြျဖစ္တယ္ ဆုုိတာ တိတိက်က်ေထာက္ျပသင့္တယ္။
-အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ ကုုိ ဒီမိုကေရစီစံနဲ႔အကဲျဖတ္မယ္ဆုုိရင္ အနာဂတ္ႏိုင္ငံေတာ္၏အမ်ိဳးသားႏိုင္ ငံေရးဦးေဆာင္မႈအခန္းက႑တြင္ တပ္မေတာ္ကပါဝင္ထမ္းေဆာင္ေရး ဆုိတဲ့အခ်က္ပါေနသမွ် ဒီမိုကေရစီနည္းက်တယ္လုိ႔ မေျပာႏိုင္သလုိ ဒီအေျခခံဥပေဒကုိအေျခခံတဲ့လႊတ္ေတာ္ႏိုင္ငံေရးနဲ႔သြားေနရင္ ဒီမိုကေရစီပန္းတုိင္ကုိမေရာက္ႏိုင္တာ ထင္ရွားေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္အနာဂတ္ႏိုင္ငံေတာ္၏အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရးဦးေဆာင္မႈအခန္းက႑တြင္ တပ္မေတာ္က ပါဝင္ထမ္းေဆာင္ေရး ကုိ ျပင္ရမယ္။ ဒါျပင္မယ္ဆုိရင္ ေနာက္ထပ္အမ်ိဳးသားညီလာခံတခုေခၚမွျဖစ္မွာမို႔ ေဒၚစုုနဲ႔စစ္တပ္ ထိပ္တုုိက္ျဖစ္မယ္။ အဲသလုိထိပ္တုိက္ျဖစ္ရင္ အာဏာသိမ္းတာမ်ိဳးထိ ေရာက္ႏိုင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ လႊတ္ေတာ္ထဲက စစ္ဗိုလ္ ၂၅% ကုိေဒၚစု စည္းရုုံးႏိုင္ဖို႔လုိတယ္။
-လႊတ္ေတာ္ထဲက စစ္ဗိုလ္ ၂၅% ဆုိတာကလဲ ေရြးေကာက္ခံအမတ္ေတြမဟုတ္။ ကာခ်ဳပ္ကတုိက္ရုုိက္ခန႔္ ထားသူေတြမို႔ စိတ္မခ်ရတဲ့စစ္ဗိုလ္အမတ္မွန္မ်ွကုိ ခ်က္ခ်င္းျဖဳတ္ျပီးလူစားလဲခြင့္ရွိတာကုိ နားလည္ထားရင္ လြယ္လြယ္စည္းရုံးလုုိ႔မရႏိုင္ဆိုတာ ေဒၚစုနားလည္ထားရမွာျဖစ္တယ္။
-ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွာ လစ္လပ္ေနတဲ့ေနရာ ၄၀ လံုံး အန္အယ္ဒီကႏိုင္မယ္ဆုိရင္ေတာင္ ျပည္သူ႔လႊတ္ ေတာ္မွာ အန္အယ္ဒီရဲ့ေျပာေရးဆုုိခြင့္က အမ်ားဆုံး ၉% ထိက မပုိႏိုင္တာမို႔ေဒၚစုရဲ့အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ ျပင္ဆင္ေရးဟာေဆာင္းအိပ္မက္လုိ႔ လႊင့္ပါးေပ်ာက္ကြယ္သြားမယ္။
-ဒီအေတာအတြင္း ေဒၚစုကုိ လႊတ္ေတာ္အမတ္ျဖစ္ကေနျဖဳတ္ခ်ဖိုု႔ ၾကံ့ဖြံ႔ပါတီဘက္က အခ်ိန္မေရြးၾကိဳးပမ္း လာႏိုင္တယ္။ (ေဒၚစုကို အမတ္မျဖစ္ေအာင္ျဖဳတ္ခ်ႏုုိင္တဲ့ပုဒ္မေတြ ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒမွာေရာ အေျခခံ ဥပေဒမွာပါရွိေနဆဲျဖစ္တယ္။) အဲသလုိျဖစ္လာရင္ အန္အယ္ဒီပါတီပါ ေရစုုန္ေမ်ာသြားႏုုိင္တယ္။ (အေသး စိတ္ကုိ သီးျခားေဆာင္းပါးေရးပါမယ္)
-အမတ္အျဖစ္ ဆက္ရပ္တည္ခြင့္ရမယ္ဆုိရင္လဲ ေဒၚစုရဲ့ႏုုိင္ငံေရးအက်ပ္အတည္းက ၾကီးမားတယ္။ အေျခခံ ဥပေဒမွာ စစ္တပ္ကုိအာဏာအလြန္အကြ်ံေပးထားတဲ့အခ်က္ေတြမျပင္ႏိုင္ရင္ ေပးထားတဲ့ကတိပ်က္ျပီး သိကၡာက်မယ္။
-လက္ရွိ ဒီမိုကေရစီနည္းမက်တဲ့အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ အတုိင္းေမ်ာလုိက္သြားရင္လည္း ေဒၚစုေၾကြးေၾကာ္ ထားတဲ့ ဒီမိုကေရစီပန္းတုိင္နဲ႔ဆန္႔က်င္ဘက္ကုိ သြားေနသလိုျဖစ္မယ္။ လူထုကို တလြဲေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေပး ေခၚသြားသလုိျဖစ္မယ္။
-ႏိုင္ငံေရးမွာ စစ္တပ္နဲ႔လက္တြဲလုပ္မွျဖစ္မယ္လုိ႔ ေဒၚစုယံုၾကည္တယ္ဆိုရင္လည္း လႊတ္ေတာ္ႏိုင္ငံေရးမွာ စစ္တပ္က ၂၅% ပါ၀င္ေရးကို ျပင္စရာမလုိဆုိတဲ့အဓိပၸါယ္ေဆာင္သြားမယ္။ ဒါဆုိရင္ အနာဂတ္ႏိုင္ငံေတာ္ ၏အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရး ဦးေဆာင္မႈအခန္းက႑တြင္ တပ္မေတာ္ကပါဝင္ထမ္းေဆာင္ေရး ဆုုိတဲ့ အခ်က္ကုိလက္ခံတာနဲ႔အတူတူျဖစ္မယ္။ ဒီ mindset နဲ႔သြားရင္ ဒီမိုုကေရစီနည္းမက်တဲ့ အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ ကုိကုုိင္ျပီး ဒီမိုကေရစီပန္းတုုိင္ေရာက္ေအာင္သြားမယ္ေျပာေနသလုုိျဖစ္မယ္။ ဒါဆုိရင္ ျပည္သူကို လိမ္ေျပာသလိုျဖစ္ျပီး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္တလြဲေတြေပးသလုိျဖစ္မယ္။
-အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ ျပင္ဆင္ေရးရွဳေထာင့္ကေနၾကည့္ရင္ အန္အယ္ဒီအေနနဲ႔ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ရွဳံးလည္း အရွဳံးနဲ႔ရင္ဆုုိင္ရမွာျဖစ္သလုုိ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၊ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ ၄၆ ေနရာလံုးႏိုင္လည္း လႊတ္ေတာ္တြင္းအတိုက္အခံ တည္ေဆာက္ႏိုင္ေအာင္ အင္အားမရွိတဲ့အတြက္ အရွဳံးနဲ႔သာရင္ဆုိင္ရမွာျဖစ္ တယ္။
(ယူတာကဒီေနရာက) http://www.facebook.com/notes/swe-swe-kyi/ဘာျပင္မွာလဲ-ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္/166727930106461
0 comments:
Post a Comment