တိဟိတ္ကေလးမွ တိဟိတ္ၾကီးသုိ႔ ပ်ံသန္းသူ (ညိဳျမ)

ဂ်ပန္ ဧကရာဇ္ဟီရုိဟီတိုႏွင့္ ပညာသင္ဘက္သူငယ္ခ်င္း၊ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံေဆာ္ဘြန္း တကၠသိုလ္မွ ေဒါက္တာဘဲြ႔ရရွိခဲ့သူ၊ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ အဘိဓာန္ကိုျပဳစုခဲ့သူေဒါက္တာ ဘဟန္၏ ညီ၊ ျဗိတိသွ်ေခတ္နန္းရင္း၀န္၊ ဂ်ပန္ေခတ္ မန္မာျပည္၏အဓိပတိအာဏာရွင္၊ အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္ၾကီးဦးေအာင္ဆန္းက စကားေျပာနည္းအရာတြင္စံျပဳခံရသူေဒါက္တာဘေမာ္ကို အိုးေ၀ဦးညိဳျမက စာတစ္တို႔ တုိ႔ထိခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ေဒါက္တာဘေမာ္၏ လုပ္နည္းကိုင္နည္းမ်ားသည္ အားနည္းေကာင္း နည္းခဲ့ေပလိမ့္မည္။ ႏုိင္ငံလြတ္လပ္ေရးအတြက္ သူလုပ္ကိုင္ခဲ့ရစဥ္တြင္ ျဗိတိသွ်သည္ ကမာၻေပၚတြင္အင္အားအေကာင္းဆုံး၊ ဘုန္းမီးေနလအေတာက္ပဆုံးအခ်ိန္ျဖစ္ေန၍ သူသာ မဟုတ္ပါဘူး၊ ဘယ္သူမွ လြတ္လပ္ေရးရေအာင္ လုပ္ႏုိင္ေသးမည္မဟုတ္ပါ။ ဒုတိယကမာၻစစ္ျပီး၍ ျဗိတိသွ်တို႔ၾသဇာက်ဆင္းလာခ်ိန္တြင္ ေဒါက္တာဘေမာ္လည္းအာဏာလက္လႊတ္ခဲ့ရ၍ ေနာက္ပိုင္း လြတ္လပ္ေရးၾကိဳးပမ္းမႈတြင္ သူ၏အခန္းက႑သည္ မထင္ေပၚေတာ့။
ထို႔ေၾကာင့္ သမိုင္းတြင္ သူ႔ေနရာက ရွိသင့္သေလာက္မရွိဟု ယူဆပါသည္။ သို႔ေသာ္ သူ၏ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္၊ ႏုိင္ငံခ်စ္စိတ္၊ ႏုိင္ငံလြတ္လပ္ေစလို စိတ္တို႔ကိုကားမည္သူမွ် သံသယရွိစရာမလိုေခ်။ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးအတြက္ ေဒါက္တာဘေမာ္၏ အခန္းက႑ မည္မွ်အေရးပါပုံကို ဦးႏု၏ ငါးႏွစ္ရာသီဗမာျပည္စာအုပ္တြင္ အေသးစိတ္ညႊန္းဆုိထားသည္ကိုၾကည့္၍ သိႏုိင္သည္။ လူတစ္ဦး၏သမိုင္းတန္ဖိုးသည္ ၾကည့္ရွဳသူ၏ ေထာင့္၊ ေခတ္အခ်ိန္တို႔ကိုလုိက္၍ အမ်ဳိးမ်ဳိးေျပာင္းလဲတတ္သည္ျဖစ္ရာ ေနာင္အႏွစ္ (၅၀-၁၀၀) အၾကာ သမိုင္းတြင္ရွိေနမည့္ ေဒါက္တာဘေမာ္၏ေနရာကို မည္သူမွ် မသိႏုိင္၊ မခန္႔မွန္းႏုိင္ပါ။
ေဒါက္တာဘေမာ္မွာ ပိန္ခ်ဳံးျခင္းမွအပ ရုပ္ဆင္းသ႑ာန္ပ်က္ယြင္းျခင္း မရွိ။ သမီးႏွင့္ေဆြမ်ဳိးမ်ား၏အျပဳအစု ထူးျခားေကာင္းမြန္လြန္း၍သာ သက္ဆိုးရွည္ေနျခင္းျဖစ္၏။ သမီးတစ္ဦးက ဆရာ၀န္ျဖစ္ေန၍ အထူးေစာင့္ေရွာက္ႏုိင္ေလသည္။ သူသည္ ကြယ္လြန္သူတရုတ္ေခါင္းေဆာင္ၾကီးေမာ္စီတုန္းႏွင့္ သက္တူ ရြယ္တူ (၈၅) ႏွစ္ျဖစ္ရုံသာမက ခံစားရေသာေ၀ဒနာခ်င္းလည္း တူညီေန၏။ ပါကင္ဆန္ေရာဂါ ေခၚ ေသြးသားထုံထိုင္းျခင္းျဖစ္၏။ ေမာ္စီတုန္းက ၀ျဖိဳးသူ၊ ေဒါက္တာက ပိန္သူျဖစ္၍ ေ၀ဒနာဒဏ္ခ်က္ကိုပုိမိုခံႏုိင္ရည္ရွိကာ ေနာက္က်ကြယ္လြန္ျခင္းျဖစ္၏။ 

ေဒါက္တာေမ့ေျမာေနသည္ဆို၍ ေနခ်င္း ညခ်င္းပင္ သြားေတာ့မည္ထင္ရေသာ္လည္း အမွန္တြင္
ရက္ေပါင္း (၅၀) ေက်ာ္မွကြယ္လြန္ခဲ့၏။ သမီးမ်ား၏အျပဳအစုကား အံ့ၾသဖြယ္ေကာင္းမြန္လွပါေပသည္။ သားသမီး၀တၱရား ေက်ပြန္ၾကပါေပသည္။

ေဒါက္တာ မကြယ္လြန္မီက “ဗမာျပည္ရုန္းထြက္ျပီ” ေခၚ စာအုပ္တစ္အုပ္ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ေရးသားရာ ႏုိင္ငံျခား၌ထုတ္ေ၀ခဲ့ေလသည္။ ထိုစာအုပ္၏ ေနာက္ဆက္တဲြအခန္းတစ္ခုကို သူက ဆက္လက္ေရးသားျပီးစီးခ်ိန္၌ ကၽြန္ေတာ့္ကိုေခၚကာ ထိုစာမူကို စာေပဗိမာန္သို႔တင္ျပရန္ ခုိင္းေစခဲ့၏။ ျမန္မာမ်ား အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ေရးသားေသာစာမူမ်ားကို ကိုယ္တုိင္ထုတ္ေ၀ျခင္းမျပဳႏုိင္၍ စာေပဗိမာန္မွကူညီရန္ ေတာင္းခံျခင္း ျဖစ္ေလသည္။ ကၽြန္ေတာ္လည္း ထုံးစံအတုိင္း ဌာနမွဴးဦးထင္ၾကီးထံသို႔ လြန္ခဲ့ေသာသုံးေလးႏွစ္က တင္ပို႔ေပးခဲ့၏။

သူေရးေသာ စာအုပ္မွာ ရွားပါးပစၥည္းျဖစ္၏။ သူ႔ထံ၌တစ္အုပ္တည္းသာရွိေနရာ ကၽြန္ေတာ္က ငွား၍ အထူးအခြင့္အေရးအေနျဖင့္ “တစ္ပတ္အတြင္း ဖတ္ျပီးျပန္ေပး”ဟု ဆိုကာ ခြင့္ျပဳ၏။ ကၽြန္ေတာ္လည္း ထုံးစံအတုိင္း ေမ့ေလ်ာ့ေန၏။ ဤတြင္ ေဒါက္တာက ကၽြန္ေတာ့္ကို တယ္လီဖုန္းဆက္ကာ ေဒါႏွင့္ေမာႏွင့္ၾကိမ္းေမာင္းပါေတာ့သည္။ “မင္းကို ငါ၀ါးစားမယ္၊ သတ္ပစ္မယ္” ဟူေသာ ျခိမ္းေျခာက္ခ်က္မ်ား ပါရွိေလသည္။ ဤတြင္ သူအနီး၌နားေထာင္ေနေသာ သားသမက္ျဖစ္သူ ၀တ္လုံကိုရဲထြန္းက အကယ္ပင္မွတ္ထင္ကာ ေၾကာက္ရြံ႕တုန္လႈပ္
ေနေလသည္။ တယ္လီဖုန္း တစ္ဖက္ကနားေထာင္ေနသူကၽြန္ေတာ္ကား သူ၏ၾကံဳး၀ါးသံကိုနားေသာတဆင္ကာ တ၀ါး၀ါး တဟားဟား သေဘာက်လ်က္ရွိေလသည္။ “ဟာ အန္ကယ္ကလဲ၊သတိထားမွေပါ့” စသည္ျဖင့္ သူ၏ ေဒါသမီးကို ကၽြန္ေတာ္က ယပ္ခပ္၍ပင္ ေပးေနမိ၏။
ကိုရဲထြန္းႏွင့္ ေတြ႔ေသာအခါ ကၽြန္ေတာ္က “ကိုယ့္လူ တကယ္မွတ္ေနသလား၊ အန္ကယ္က ပ်င္းပ်င္းရွိလို႔ အိုက္တင္လုပ္ျပီး က်ဳပ္ကို ၾကိမ္းေမာင္းေနတာပါ၊ ခင္မင္တဲ့လူခ်င္း ဒီလိုပ်စ္ပ်စ္ႏွစ္နွစ္ေလး ႏႈတ္ခြန္းဆက္သရမွ တစ္မ်ဳိးအရသာရွိတယ္ေလ၊ တစ္နည္းဆိုရင္လည္း အဓိပတိၾကီးဟာ ခုေနခါမွာ ေျခြရံသင္းပင္းနည္းပါးေနေလေတာ့ က်ဳပ္တို႔လို ခင္မင္သူမ်ားကိုသာ အႏုိင္က်င့္ရေတာ့တာေပါ့”ဟု ရွင္းျပရေလသည္။

အဂၤလိပ္ေခတ္က ပထမနန္းရင္း၀န္မွာ ေဒါက္တာဘေမာ္ ျဖစ္၏။ သူ၏ ဓားမပါတီက အမတ္အင္အား (၁၆) ဦးသာ ရွိေသာ္လည္း ဘၾကီးဘေဖ၏ အမတ္ (၄၀) ေက်ာ္ရွိေသာငါးပြင့္ဆိုင္အဖဲြ႔ကိုအႏုိင္ယူကာ ညြန္႔ေပါင္းအစိုးရ ဖဲြ႔ႏုိင္ခဲ့၏။ ထိုညြန္႔ေပါင္းအစိုးရကို သခင္ႏွင့္ ဦးေစာတို႔ ပူးေပါင္းျဖဳတ္ခ်ခဲ့၏။

ဦးေစာ၏ မ်ဳိးခ်စ္အဖဲြ႔၀င္တို႔က သခင္မ်ားကို ၀ါးရင္းတုတ္ျဖင့္ရုိက္ေသာအခါ ေဒါက္တာဘေမာ္ႏွင့္ပင္ သခင္တို႔ပူးေပါင္းၾကရျပန္၏။ သို႔ႏွင့္ ဂ်ပန္ေခတ္တစ္ေလွ်ာက္လုံး ေဒါက္တာပင္ ၾကီးစုိးလ်က္ရွိခဲ့ေလသည္။ သူသည္လည္း ျမန္မာျပည္ကို ၁၉၃၆ ခုမွ ၁၉၄၆ ခုအထိ ဆယ္ႏွစ္ဆယ္မိုး လႊမ္းမိုးခဲ့သူပင္ျဖစ္ေလသည္။

ေဒါက္တာဘေမာ္၏ ႏုိင္ငံေရးပရိယာယ္မွာ စႏၵဂုတ္နည္းႏွင့္ဆင္တူေပသည္။ အစုိင္အခဲၾကီးမားရာ ဗဟိုအရပ္ကို တိုက္ရုိက္ထိုးႏွက္ျခင္းမျပဳဘဲ အမွတ္တမဲ့ နံေဘးတစ္ေလွ်ာက္ကို ျဖိဳလွဲပစ္ျခင္း ျဖစ္သည္။ သူ႔နည္းသူ႔ဟန္ကို ကၽြန္ေတာ္တစ္ၾကိမ္ ျမင္ရဖူး၏။ ပညာေတာ္သင္မ်ား ဘိလပ္သို႔ထြက္ခြာခ်ိန္တြင္ နန္းရင္း၀န္ေဒါက္တာလည္း ပန္းဆိုးတန္းဆိပ္ကမ္းသို႔ ရုတ္တရက္ေရာက္ရွိလာ၏။ အဂၤလိပ္ေခတ္တြင္ ေဂၚရာတံခါးမွဴးက သူ႔ကို နန္းရင္း၀န္မွန္းမသိသျဖင့္ ၀င္ခြင့္မေပးေခ်။ ေဒါက္တာက အျပံဳးမပ်က္။ ကၽြန္ေတာ္လည္း ဤအေရး၌ ေဒါက္တာၾကီး
ဘယ္လိုလုပ္မလဲဟု စိတ္၀င္စားစြာေစာင့္ၾကည့္ေန၏။ သူက ဟန္မပ်က္ဘဲ ေဂၚရာ၏ဟန္႔တားခ်က္ကို မသိေလဟန္ျဖင့္ အနီးအပါးရွိ မိတ္ေဆြတို႔ကို ႏႈတ္ဆက္စကားေျပာေန၏။ ထို႔ေနာက္ တံခါးေပါက္၌ ၀င္လိုသူမ်ား ပိုမိုမ်ားျပားလာသျဖင့္ ေဂၚရာၾကီးလည္း ေကာင္းစြာ မစစ္ေဆးႏုိင္ေတာ့ဘဲရွိေနခ်ိန္တြင္ ေဒါက္တာကလည္း ျပံဳးျပံဳးရႊင္ရႊင္ႏွင့္ပင္ လူအုပ္ထဲ၌ေရာေႏွာပါသြားကာ သေဘၤာေပၚသို႔
ေရာက္သြား၏။ သို႔လွ်င္ သူသည္ အာဏာကိုသုံးႏုိင္ပါလ်က္ မသုံး။ မည္သူမွ် သိကၡာမပ်က္ေစဘဲ အႏုနည္းႏွင့္ လိုရာေရာက္ေစ၏။

အဂၤလိပ္ေခတ္အတြင္း၌ သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္းက နန္းရင္း၀န္ေဒါက္တာကိုရွဳတ္ခ်ကာ “ေရဖ်န္းကုလားစပ္ကိုျဖင့္၊ ေရႊနန္းမအပ္ႏုိင္ပါဘူး” ဟု
ေရးသားခဲ့ဖူးသည္။ အမွန္အားျဖင့္ ေဒါက္တာဘေမာ္မွာ “ေရဖ်န္းကုလားစပ္” မဟုတ္ပါ။ သူ႔ဖခင္ဦးေၾကးမွာ လူရည္မြန္ မြန္အမ်ဳိးသားၾကီး ျဖစ္ပါသည္။ ပထမ အဂၤလိပ္-ျမန္မာစစ္ပဲြျဖစ္ပြားျပီးေနာက္ ရခုိင္ျပည္နယ္ႏွင့္တနသၤာရီနယ္တို႔ နယ္ခ်ဲ႔လက္ေအာက္သို႔ ေရာက္ရွိသြားရာ ေမာ္လျမိဳင္ျမိဳ႕၌ သာသနာျပဳေက်ာင္းမ်ား စတင္ထြန္းကားပါသည္။ ဦးေၾကးသည္ ထိုေက်ာင္းမွ အဂၤလိပ္စာႏွင့္ျပင္သစ္စာမ်ား သင္ယူ တတ္ေျမာက္ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ မႏၱေလးေနျပည္ေတာ္တြင္ မင္းညီမင္းသားတို႔၏ နည္းျပဆရာျဖစ္ခဲ့သည္။ မင္းတုန္းမင္းက ႏုိင္ငံျခားသို႔ သံတမန္မ်ားေစလႊတ္ရာတြင္ ဘာသာျပန္သူအျဖစ္ႏွင့္လည္း အမႈေတာ္ထမ္းခဲ့သည္။ မအူပင္ျမိဳ့မွ ေထာင္ပိုင္ၾကီးသမီး ေဒၚသိန္းတင္ႏွင့္ညားရာတြင္ ေမာင္ဘဟန္ႏွင့္ေမာင္ဘေမာ္ ေခၚ သားႏွစ္ေယာက္ ထြန္းကားခဲ့သည္။ ေထာင္ပုိင္ၾကီး သီယိုဒိုမွာ ကျပား ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ သူ႔သမီးမ်ားမွာ မိခင္ကိုႏြယ္၍ ဗုဒၶဘာသာအစစ္မ်ား ျဖစ္ခဲ့သည္။ ထိုေခတ္က နာမည္ၾကီးမအူပင္မယ္မ်ားပင္။ သို႔လွ်င္ မိခင္ေဒၚသိန္းတင္ပင္လွ်င္ ျမန္မာေသြး (၈၀)ရာခိုင္ႏႈန္းရွိေသာ ျမန္မာတိုင္းရင္းသူျဖစ္ရကား ဦးေၾကးႏွင့္ရေသာသားမ်ား၌ ျမန္မာေသြးမည္မွ်ပါရွိသည္ကို တြက္ခ်က္ၾကည့္ရွဳႏိုင္ေပသည္။

ပါေတာ္မူခ်ိန္၌ ဦးေၾကးမွာ ေတာ္လွန္ေရးသမားဘ၀သို႔ေရာက္ရွိကာ ေဒၚသိန္းတင္မွာ လူမမည္သားႏွစ္ေယာက္ႏွင့္ တဲြလဲက်န္ရစ္၏။ ဤတြင္
ရန္ကုန္ျမိဳ့စိန္ေပါေက်ာင္းသို႔ မိဘမဲ့ကေလးမ်ားအျဖစ္ စာရင္းသြင္းအပ္ႏွံလိုက္ရ၏။ သို႔လွ်င္ အစ္ကို ေမာင္ဘဟန္မွာ ခရစ္ယာန္ဘက္သို႔ လုံး၀သက္၀င္သြားလ်က္ ညီျဖစ္သူေမာင္ဘေမာ္ကား မိရုိးဖလာဗုဒၶဘာသာ၀ါဒကို မစြန္႔ခဲ့ေခ်။

သူေမ့ေျမာေနစဥ္ အိမ္ေရွ႔၌ သားသမီးတို႔က ဗုဒၶဘာသာတရားစာမ်ားရြတ္ဖတ္ေနသည္ကို ျမင္ေတြပခဲ့ရ၏။ ထို႔ျပင္ ေဒါက္တာ က်န္းမာစဥ္ ကလည္း ေရႊမန္းတင္ေမာင္၏ ဗုဒၶ၀င္ဇာတ္၊ ၾကာနီကန္ဆရာေတာ္၏ ယပ္လွဲတရားသံမ်ား၊ ဓမၼကထိကဦးလွသိန္း၏တိတ္ေခြမ်ားကို ႏွစ္သက္စြာနာယူေလ့ရွိေၾကာင္း ၾကားသိရ၏။

ဂ်ပန္ေခတ္က ေဒါက္တာႏွင့္ဘၾကီးမႈိင္းတို႔ တခမ္းတနားၾကိဳဆိုခဲ့ၾကေသာ လြတ္လပ္ေရးအတုမွာလည္း ေကာင္းေသာအကြက္မ်ား ရွိေနသည္ကို မေမ့အပ္ေခ်။ “မယ္ယုံၾကည္ေအာင္ ေျပာစမ္းပါေမာင္ရယ္၊ ခ်စ္တယ္ဆိုတာေလးကို ေျပာစမ္းပါေမာင္ရယ္” ဟူေသာ သီခ်င္းသြားအရ စစ္ဒုကၡအမ်ဳိးမ်ဳိးေရာက္ရွိေနေသာ မယ္ဗမာက မိမိအားစြန္႔လႊတ္ကာ တစ္ကုိယ္ေကာင္းထြက္ေျပးေသာ ကိုအဂၤလိပ္ထံမွ
အားေပးသံေလးမ်ားကို အဖန္တလဲလဲေမွ်ာ္တလင့္လင့္ ျဖစ္ေန၏။ တကယ္တမ္းဆိုေတာ့ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ႏွင့္ မေပါင္းခ်င္ပါေပ။ သို႔ေသာ္ (ခ်စ္) ဆိုေသာ စကား (၀ါ)လြတ္လပ္ေရးဟူေသာေ၀ါဟာရကိုဖြင့္ဟရန္ အလြန္ခက္ခဲေနေသာအဂၤလိပ္က စစ္ကာလတစ္ေလွ်ာက္လုံး ေ၀့လည္ေၾကာင္ပတ္လုပ္ကာ အႏွစ္သာရကင္းမဲ့ေသာ စကၠဴျဖဴစာတမ္းကိုသာ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေလသည္။

ထိုသို႔ မေရမရာအခ်ိန္အခါမ်ဳိးတြင္ ဂ်ပန္တို႔က ဟုတ္သည္ျဖစ္ေစ၊ မဟုတ္သည္ျဖစ္ေစ၊ (လြတ္လပ္ေရး) ဆိုေသာ စကားကို ရဲရဲၾကီး ေၾကြးေၾကာ္ပစ္လိုက္ျခင္းမွာမ်ားစြာ ထိေရာက္လွေပသည္။ ေအာင္ျမင္ေသာစိတ္ဓာတ္စစ္ဆင္ေရးဟုပင္ ဆိုရေပမည္။ ရာဇ၀င္ ေရစီးေၾကာင္းသည္ လြတ္လပ္ေရးဘက္သို႔ စီးဆင္းလ်က္သာလွ်င္ရွိေနသည္မဟုတ္ေလာ။ ထိုသဘာ၀ေရစီးေၾကာင္းကို ပိတ္ဆို႔တားဆီးထားခဲ့ရာမွ နယ္ခ်ဲ႔တာရုိးၾကီးက်ဳိးက်ကာ လြတ္လပ္ေရးစိတ္ဓာတ္မ်ား တရေဟာစီးဆင္းၾကေစရန္ ဂ်ပန္တို႔က မိုင္းဗုံးေဖာက္ခဲြ ေပးလိုက္သလိုျဖစ္၏။
“လြတ္လပ္ျပီ လြတ္လပ္ျပီ၊ တုိ႔ျပည္ လြတ္လပ္ျပီ”။ အဘယ္ နယ္ခ်ဲ႔သည္ ထိုေရတံခါးၾကီးကို ရပ္တည္တြန္းလွန္ကာ အတိတ္သို႔ ျပန္ေစႏုိင္အံ့နည္း။

ထိုအခ်ိန္က ကၽြန္ေတာ္သည္ အျခားေသာပညာေတာ္သင္မ်ားႏွင့္အတူ အေနာက္ႏုိင္ငံသုိ႔ ေရာက္ရွိေန၏။ မဟာမိတ္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေနခ်ိန္ျဖစ္၏။ သို႔ေသာ္ ဂ်ပန္တို႔က ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရး ေၾကညာေသာေန႔၌ကား အထက္ပါစိတ္အားတက္ၾကြမႈမ်ား တဖြားဖြား ေပၚေပါက္ကာ အျခားေသာ အေ၀းေရာက္ျမန္မာမ်ားႏွင့္အတူ လြတ္လပ္ေရး ေသာက္ပဲြ ေအာင္ပဲြက်င္းပမိပါသတည္း။

၁၃၃၉ ခု (ခရစ္ ၁၉၇၇) နယုန္လဆန္း (၁၃) ရက္ေန႔တြင္ ကြယ္လြန္ခဲ့သူ ေဒါက္တာဘေမာ္အတြက္ တကၠသိုလ္ရိပ္သာလမ္းရွိ သူ႔အိမ္တြင္ နယုန္လဆုတ္ (၄)ရက္ေန႔က ရက္လည္ဆြမ္းေကၽြး၏။ ပရိတ္သတ္မ်ားကို အုန္းႏုိ႔ေခါက္ဆဲြ၊ ၾကာဆံၾကီး၊ ေက်ာက္ေက်ာႏွင့္ဆႏြင္းမကင္း၊ ေကာ္ဖီ စသည္တို႔ကိုေကၽြး၏။ သူ႔အိမ္၌ စားေသာက္ရျခင္းမွာ အၿမဲတေစ ရသျပည့္စုံလ်က္ ျပဳစုပုံမွာလည္း သူမတူေအာင္ သန္႔ျပန္႔မြန္ျမတ္ပုံ ကိုသတိရမိ၏။ ကန္ေတာ္ၾကီးအိမ္တြင္ထိုသို႔ စားရကံ ၾကဳံၾကိဳက္စဥ္ ကၽြန္ေတာ္က “အန္ကယ္အေနႏွင့္ ျမန္မာထမင္းဆိုင္တစ္ခုဖြင့္ရင္ သိပ္ေကာင္းမွာပဲ” ဟု ေျပာလိုက္မိ၏။ ေဒါက္တာက ထိုေကာက္ခ်က္ကို ႏွစ္သက္ဟန္မျပေခ်။ “ငါသို႔ေသာ အဓိပတိၾကီးကို အဘယ္ေၾကာင့္ ေအာက္တန္းစားလုပ္ငန္းကိုလုပ္ကိုင္ေစရန္ ေလွ်ာက္တင္၀ံ့သနည္း”ဟု အဓိပၸါယ္ေကာက္ယူဟန္ ရွိ၏။

ကၽြန္ေတာ့္အေနႏွင့္ ထိုသို႔မျမင္ပါေခ်။ ျမန္မာျပည္၌ တေကာင္းေခတ္၊ ပုဂံေခတ္၊ အင္း၀ေခတ္တို႔မွ စ၍ သက်သာကီ၀င္မင္းအဆက္ဆက္တို႔
စုိးမိုးအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၾကရာတြင္ ယေန႔တိုင္ ကမာၻ့အဆင့္အတန္းမီေသာ ျမန္မာထမင္းဆိုင္တစ္ခုမွ် ထူေထာင္ႏုိင္ျခင္းမရွိေသးသည္မွာ ဧရာမ
ဟာကြက္ၾကီး၊ ရွက္ဖြယ္ၾကီးျဖစ္သည္မဟုတ္ပါေလာ။ ဤေခတ္အဆက္ဆက္ဟာကြက္ၾကီးကို ေဒါက္တာ၏ပဲြေတာ္တည္နည္း၊ အန္တီ၏ မီးဖိုေခ်ာင္ ညႊန္ၾကားခ်က္၊ မိသားစုတို႔၏ သပ္ရပ္စြာခင္းက်င္း ျပဳစုမႈတို႔သာလွ်င္ အထက္တန္းက်က် ေျဖရွင္းႏိုင္သည္ မဟုတ္ပါေလာ။

ေဒါက္တာသည္ ၀တ္စားဆင္ယဥ္မႈ၌ ရုိးရိုးပင္နီႏွင့္ပိုးပုဆိုးကိုပင္ တစ္မ်ဳိးထြင္ကာ ဥဒါန္းဆန္ဆန္ ေက်ာ့ေနေအာင္ ဖန္တီးတတ္သကဲ့သို႔
သူ႔စားပဲြမွာလည္း ျမန္မာ့မူမပ်က္ဘဲ လူတကာ ေလးစားမက္ေမာေအာင္ ေကၽြးေမြးတတ္၏။

ျမန္မာတို႔က ထမင္းဟင္းတုိ႔ကို တစ္ခါတည္းစုေပါင္း သုံးေဆာင္တတ္ၾက၏။ နရသီဟပေတ့မင္းလက္ထက္က စားေတာ္ပဲြတြင္ ဟင္းခြက္ေပါင္း သုံးရာေက်ာ္ပါရွိသည္ဆိုရာတြင္ ယခုကာလ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းမ်ား၌ ေက်ာင္းသားမ်ား ေကာက္ခံရသမွ်ဟင္းခြက္မ်ားကို စုေပါင္းတည္ခင္း ထားသကဲ့သို႔ရွိေခ်မည္။ စုံလင္ေအာင္ ယူငင္စားေသာက္ရန္ လြယ္ကူမည္မဟုတ္။ ဥေရာပတိုက္တြင္ ထမင္း(၀ါ) ေပါင္မုန္႔ကို အရန္ထားလ်က္ ဟင္းခြက္မ်ားကို တစ္ခုျပီးမွတစ္ခု တည္ခင္းေလ့ရွိ၏။ အထက္တန္း တရုတ္စားပဲြထိုင္နည္းမွာလည္း ထိုအတိုင္းပင္။ ေဒါက္တာ၏ အိမ္၌ ဥေရာပမူကိုသုံးလ်က္တင္ဆက္ေသာဟင္းမ်ားကား အားလုံး ျမန္မာစစ္လွေပသည္။ လက္ေဆးခြက္ႏွင့္ လက္သုတ္ပ၀ါထားပုံတို႔မွစ၍ ျမန္မာျဖစ္ယြန္းခြက္ အညာထည္မ်ားျဖစ္လ်က္ သပ္ရပ္ က်က္သေရရွိလွ၏။

မိတ္ဆက္ရာ၌လည္းေကာင္း၊ အေရာင္းအ၀ယ္လုပ္ရာ၌လည္းေကာင္း စားပဲြေသာက္ပဲြႏွင့္ဧည့္ခံႏုိင္မွ တြင္က်ယ္ေပါက္ေရာက္၏။ ကမာၻႏွင့္
ဆက္ဆံေရးတြင္ တရုတ္ဆိုင္၊ ကုလားဆိုင္မ်ားမွာ ကမာၻအရပ္ရပ္တြင္လူမ်ဳိးတုိင္းလက္ခံႏုိင္ေသာအဆင့္သုိ႔ ေရာက္ရွိေန၏။ ျမန္မာတို႔ကား
ျပင္ပကိုခ်န္လွပ္လ်က္ ျပည္တြင္း၌ပင္ ကမာၻ့အဆင့္အတန္းမီေသာျမန္မာထမင္းဆိုင္ တစ္ခုမွ်မရွိသည္မွာ ယေန႔တုိင္ျဖစ္၏။ ဖိလစ္ပိုင္ျပည္၊
ယုိးဒယားျပည္ႏွင့္ အင္ဒိုခ်ဳိင္းနားတို႔က ျမန္မာထက္ တစ္ဆင့္သာေသာ အေျခ၌ရွိေန၏။ ေဒါက္တာႏွင့္အန္တီတို႔၏ လက္ရာမီလိုက္ေသာ တင္ဇာေမာ္ အစရွိသည့္ က်န္မိသားစုတို႔က ဤထမင္းဆိုင္အေရးေတာ္ပုံကို ဆက္လက္စဥ္းစားသင့္၏။

ေဒါက္တာ၏ ရက္လည္ဆြမ္းကပ္ပဲြသို႔ ဦးဗေဆြ၊ ဦးေက်ာ္ျငိမ္း၊ ဦးသိန္းေဖျမင့္၊ ဦးခင္ေမာင္ေလး၊ ဦးညိဳထြန္း၊ ဦးေဖခင္၊ သခင္ခ်စ္ေမာင္
(ျမန္ေအာင္)၊ ဦးေက်ာ္မင္း၊ ဦးေက်ာ္ျမင့္ စသျဖင့္ ႏုိင္ငံေရးနယ္ပယ္မွပုဂၢိဳလ္အမ်ား လာေရာက္ၾက၏။

ကၽြန္ေတာ္က ဦးဗေဆြႏွင့္တစ္စားပဲြတည္းက်သျဖင့္ သြားေလသူအေၾကာင္း စပ္မိစပ္ရာေျပာၾက၏။
တစ္ၾကိမ္က အိုးေ၀ဂ်ာနယ္တြင္ ဗိုလ္မွဴးၾကီးေဟာင္းခင္ညိဳက သူ၏အေတြ႔အၾကဳံမ်ားကို ရးရာတြင္ ဂ်ပန္ေခတ္က ေတာ္လွန္ေရးေန႔ကို
ေရႊ႔ေျပာင္းခဲ့ရျခင္းမွာ ေဒါက္တာဘေမာ္မွတစ္ဆင့္ သတင္းေပါက္ၾကားသြား၍ျဖစ္ရေလဟန္ စြပ္စဲြခဲ့ေပသည္။ ကၽြန္ေတာ္က ေဒါက္တာ၏ ေခ်ပခ်က္ကို ထိုစြပ္စဲြခ်က္ႏွင့္အတူပူးတဲြ ေဖာ္ျပခဲ့ေပသည္။ ေဒါက္တာက ေဒါႏွင့္ေမာႏွင့္ေျဖရွင္းရာတြင္ အတိုခ်ဳပ္မွာ “ငါက သိသမွ်ကို ဟုိအခ်ိန္ကဖြင့္ေျပာခဲ့ရင္ မင္းတို႔အားလုံး ေခါင္းျပဳတ္ကုန္မွာေပါ့” ဟု ပါရွိ၏။ သက္ေသခံအျဖစ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကေတာမခိုမီ သူ႔ထံသို႔ ေရးခဲ့ေသာအတြင္းစာကိုလည္း တင္ျပ၏။ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္မ်ား မုဒုံျမိဳ့သို႔တိမ္းေရွာင္ၾကရာတြင္ သူႏွင့္အတူ ဖဆပလေခါင္းေဆာင္ၾကီးမ်ား စစ္ျပီးခ်ိန္အထိ မကဲြမကြာလုိက္ပါခဲ့ၾကပုံမ်ားကိုလည္း ေဖာ္ျပ၏။

ဤကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ဦးဗေဆြက ေဒါက္တာ၏ေခ်ပခ်က္ကို ေထာက္ခံ၏။ သူသိသေလာက္တြင္ ေတာ္လွန္ေရးရက္ေရႊ႔ခဲ့ရျခင္းမွာ ပဲခူးရွိ
ျမန္မာတပ္သားမ်ားလႈပ္ရွားပုံကို ဂ်ပန္တို႔ကရိပ္မိသြား၍ျဖစ္သည္ဆို၏။ အမွန္အားျဖင့္ ဦးဗေဆြကိုယ္တုိင္ ဂ်ပန္တို႔ ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ခဲ့ရာမွ
ေဒါက္တာပင္ ပရိယာယ္အမ်ဳိးမ်ဳိးသုံးကာ ကယ္တင္ခဲ့သည္။ ဦးခန္႔ (ပန္းတေနာ္) ၏ေျပာျပခ်က္အရ ပညာမင္းၾကီးဦးခ်ဳိ၏သား စတင္လီခ်ဳိသည္ မဟာမိတ္ဘက္ေတာ္သားအျဖစ္ ျမန္မာျပည္သို႔ေလထီးႏွင့္ဆင္းလာရာ ဂ်ပန္တို႔သတ္အံ့ဆဲဆဲမွ ေဒါက္တာပင္ ကယ္တင္ခဲ့သည္။

ထုိကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ေဒါက္တာက ဦးေက်ာ္ျငိမ္းသို႔စာေရးရွင္းျပရာတြင္ “ဂ်ပန္ေတြက သခင္သန္းထြန္းကို မသကၤာျဖစ္ေနခ်ိန္မွာ ငါကိုယ္တုိင္ သူ႔ကိုေတာင္ငူ ေျပာင္းေပးခဲ့တာမင္းအသိပါပဲ။ သခင္စုိးကလည္း သူ႔အေျခအေနမေကာင္းဘဲ အႏၱရာယ္ရွိေနျပီဆိုတာကို ငါက အဖန္တလဲလဲ ၾကိဳတင္သတိေပးခဲ့တယ္။ ငါက ကြန္ျမဴနစ္ေတြကိုေတာင္ အဲသလို ဂရုတစိုက္ကယ္ဆယ္ခဲ့ေသးရင္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ကို ေခ်ာက္က်ေအာင္ ဘယ္မွာလုပ္မလဲ” ဟု ပါရွိေလသည္။

ဤသို႔ အဓိပတိၾကီး အေနျဖင့္ ၾကိမ္ဖန္မ်ားစြာ သူတတ္အားသေရြ႕ ကိုယ့္လူမ်ဳိးမ်ားခ်မ္းသာေရး ဖန္တီးခဲ့ပုံတို႔မွာ လွ်ိဳ႕၀ွက္ခ်က္မ်ား
ျဖစ္၍ သူက ဖြင့္၍လည္း မေျပာ၊ အသားယူျခင္း၊ အျမတ္ထုတ္ျခင္းလည္း မရွိခဲ့ေပ။ ထိုအခ်က္ကိုေထာက္ရွဳ၍ ဦးဗေဆြက “ေဒါက္တာဟာ လူၾကီးလူေကာင္းႏုိင္ငံေရးသမားလို႔ ဆိုရမွာပ၊ သူ႔မွာ လူၾကီးစိတ္ရွိတယ္၊ စည္းကမ္းရွိတယ္၊ လက္ေ၀ွ႔ထိုးရာမွာ ခ်က္ေအာက္ထိုးျပီး အႏုိင္ယူျခင္းမရွိတဲ့ သမာသမတ္လက္ေ၀ွ႔သမားလုိေပါ့” ဟု ထိုေန႔က အကဲျဖတ္၏။

ေဒါက္တာကြယ္လြန္ခ်ိန္ကထူးျခားခ်က္မွာ သူ၏စ်ာပနေၾကာ္ျငာကို သူကိုယ္တိုင္ေရးေပးခဲ့ျခင္း ျဖစ္၏။ အဂၤလိပ္ဘာသာႏွင့္ ေရးေပးခဲ့၏။ ပထမ သူ႔နာမည္၊ ထို႔ေနာက္ “တိဟိတ္ကေလးမွ တိဟိတ္ၾကီးသို႔ ပ်ံသန္းသူ” ဟု ပါရွိ၏။ ထိုမွ်သာပါရွိေသာ ေၾကာ္ျငာတုိကေလးျဖစ္၏။ ထိုေဆာင္ပုဒ္မွာ ေခါမပညာရွိၾကီး (ပလိုတိနပ္) ၏လက္ရာကို ကိုးကားျခင္းပင္။ “The flight from the alone to the Alone.-Plotinus” ဟူ၍ အဂၤလိပ္လို လာရိွ၏။ တိဟိတ္ကေလးမွာ သူ၏ပုထုဇဥ္ဘ၀ကေလးကို ဆုိလို၏။ တိဟိတ္ၾကီးကား နိဗၺာန္မဂ္ဖိုလ္ကို ဆိုလို၏။

ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာသမိုင္းတြင္ အမရပူရေခတ္၌ အမတ္ၾကီးဦးေပၚဦးကြယ္လြန္ရာ သူ၏ လက္တစ္ဘက္ကို ေခါင္းအျပင္ထုတ္ကာ ျဖန္႔ထားေစရန္ မွာၾကားခဲ့၏။ ေမြးဖြားစဥ္ကလည္း ဘာမွ် မယူလာ၊ ေသသြားေသာအခါ၌လည္း ဘာမွ်ပါမသြားပုံကို တရားျပခ်င္ေသာ သေဘာပင္။ ယခုလည္း ေဒါက္တာသည္ ျဂိဳလ္တုေခတ္၌ ဒုံးပ်ံပမာ ေကာင္းကင္သို႔တက္ရာတြင္ သံေယာဇဥ္အညစ္အေၾကးတို႔ကို တစ္ခုျပီး
တစ္ခုစြန္႔ခဲ့ျပီဟု အဓိပၸါယ္ရရွိေလသည္။

စာေမာ္ကြန္း၊ အမွတ္ (၂)၊ ဇူလိုင္၊ ၁၉၈၅ ခ ု

(ယူတာက) http://myanmarinsingapore.com/profiles/blogs/2316969:BlogPost:113326