"တစ်" လား "တ" လား

"တစ်" လား "တ" လား အငြင်းပွားနေခဲ့တာကြာပါပြီ။ ဦးနေဝင်းက တ ကို တစ် လုပ်ခဲ့လို တလွဲတွေဖြစ်တာကြောင့် အခု တစ်တွေ ကို တ ပြန်လုပ်ရမယ်ဆိုသူကဆိုကြတယ်။ ဘယ်သူဘယ်ဝါဘယ်ချမ်းသာ ဆိုတာ အရေးမကြီးပါဘူး။ ရေးထုံးအမှန်ကို သက်ဆိုင်ရာ ပညာရှင်တွေက သတ်မှတ်ပေးရင် သတ်မှတ်ပေးတဲ့ အတိုင်း စာရေးသူတွေက လိုက်ရေးကြဖို့ပါပဲ။ အောက်က ဆောင်းပါးလေးကတော့ သတင်းနဲ့ စာနယ်ဇင်းလုပ်ငန်းက ဖော်ပြထားခဲ့တဲ့ ဆောင်းပါးလေးပါ။ နေ့စွဲ နဲ့ စာရေးသူ အမည် ဖော်ပြထားတာတော့ မတွေ့ရပါ။ စဉ်းစားစရာ ကောင်းတဲ့ အချက်လေးတွေ တွေ့ရပါတယ်။ သင့်မသင့် ဆင်ခြင်ဆုံးဖြတ်ကြရန်ကတော့ ရေးသူတွေရဲ့ တာဝန်ပါ။

+++++++++++++++++++++++++++++++
ဝတ္ထုတွေဆောင်းပါးတွေမှာ ခပ်ဆန်းဆန်း စာလုံးပေါင်းတွေကို မကြာ ခဏတွေ့နေရပါသည်။ 'အတူတစ်ကွ'၊ 'အများတစ်ကာ'၊ 'တစ်ကူးတစ်ကန့်'၊ 'တစ်စေ့တစ်စောင်း' စသည်ဖြင့် တကိုစသတ်သော စာလုံးပေါင်းတွေဖြစ် သည်။ အမှန်အားဖြင့် ထိုစာလုံးများကို စမသတ်ရပါ။ 'အတူတကွ၊ အများ တကာ၊ တကူးတကန့်၊ တစေ့တစောင်း'ဟူ၍ 'တ'ဖြင့်သာ ရေးရပါသည်။ ဤသို့ဖြစ်ရသည့် အရင်းခံအကြောင်းမှာ 'တ-တစ်ပြဿနာ' ဖြစ်ကြောင်း အများသိကြပါသည်။ ဘယ်စာလုံးကို 'တ'ရမှာလဲ။ ဘယ်စာလုံးကို 'တစ်'ရ မှာလဲ။ 'တ'လား'တစ်လား'။

ယေဘုယျခွဲခြားသည့် မူတော့ရှိပါသည်။ 'တစ်၊နှစ်'စသည့် ကိန်းဂဏန်း အဓိပ္ပါယ်ဆိုလျှင် 'တစ်'ဟု ရေးပါ။ 'တဝစား၊ တစောင်းအိပ်၊ တပျော် တပါးလာ၊ မိုးတဖြောက်ဖြောက်ရွာ'စသည်ဖြင့် ကြိယာကို အထူးပြုသော ကြိယာဝိသေသနများမှ 'တ'တွေကိုတော့ စမသတ်ဘဲ 'တ'ဟုရေးပါ။

ပြောရလွယ်သော်လည်း လက်တွေ့ခွဲခြားရာမှာတော့ မလွယ်လှပါ။ ကိန်းဂဏန်းအဓိပ္ပါယ်ဟုတ်သလား၊ မဟုတ်ဘူးလား သာမန်အားဖြင့် မသိ နိုင်သော စာလုံးတွေ အများအပြားရှိနေပါသည်။ မိတ်ဆွေတစ်ယောက် က မေးဖူးသည်။ 'တစေ့တစောင်း' ကျတော့ စသတ်မပါဘဲ 'တစ်စတစ်စ'ကျတော့ စသတ်ပါတာ ဘာကြောင့်လဲ...တဲ့။ 'တစေ့တစောင်း'က ကိန်း ဂဏန်းသဘောမပါ၊ 'တစ်စေ့တစ်စောင်း'က ကိန်းဂဏန်းသဘောပါသည် ဆိုတာကို အလွယ်တကူမသိနိုင်ပါ။ ဤသို့ခွဲခြားဖို့မလွယ်သော စာလုံးများ ကိုတော့ ဘယ်စာလုံးကို 'တ'နှင့်ရေးသည်။ ဘယ်စာလုံးကို 'တစ်'နှင့်ရေးသည် ဟု ပုံသေမှတ်ထားရန်သာ ရှိပါတော့သည်။ မြန်မာစာအဖွဲ့ကပြုစုသော မြန်မာစာလုံးပေါင်းသတ်ပုံကျမ်းမှာ ခွဲခြားပြထားသည်ကို မှတ်ထားရန်သာ ရှိပါတော့သည်။

သို့ဆိုလျှင် 'တ-တစ်ပြဿနာ' ဘာကြောင့်ပေါ်လာရတာပါလဲ။ အပြော မှာ 'တစ်'မှ 'တ'သို့ ပြောင်းနေပြီဖြစ်သော်လည်း အရေးက လိုက်မပြောင်းဘဲ 'တစ်'ဟုပင် ရေးသောကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။ 'တစ်'ပါသော အရေအတွက်ပြ စကားများကို ပါးစပ်က ဆိုကြည့်ပါ။ တစ်ဆယ်၊ တဆယ်၊ တစ်ရာ၊ တယာ၊ တစ်ကောင်၊ ဒဂေါင်၊ တစ်စီး၊ ဒဇီး စသည်ဖြင့် အသံထွက်ရသည် မဟုတ်ပါ လား။ အချို့နေရာတွင် 'တစ်'မှ 'တ'သို့ပြောင်းရုံမက 'ဒ' သို့ပင် ပြောင်းသည် ကို တွေ့နိုင်ပါသည်။

'တစ်'ကို အသံပြောင်းသည့်အတိုင်း စမသတ်ဘဲ 'တ'ဟုပင် ရေးခဲ့ကြ သော အစဉ်အလာရှိပါသည်။ ပုဂံခေတ်နှောင်းပိုင်း ကျောက်စာများကစ၍ 'တစ်'အစား 'တ' ဟု ရေးသည်ကိုတွေ့ရသည်။ ထင်ရှားသောသာဓကတစ်ခုမှာ တောင်ငူခေတ် နတ်ရှင်နောင်ရတုတစ်ပုဒ်တွင် 'တသောင်းရှစ်ပြန်'၊ ' မပျောင်း ရစ်ဟန်'၊ 'ခပေါင်းမြစ်ရှန်'ဟူ၍ အဦးပိုဒ်သုံးပိုဒ်ကို အရေးတူ အသံတူဖွဲ့ ထားခြင်း ဖြစ်သည်။ တသောင်း- မပျောင်း-ခပေါင်းဟု အရေးတူ အသံတူဖွဲ့ ထားသည့်အတွက် 'တစ်သောင်း' ဟုအသံမထွက်ကြောင်း၊ 'တသောင်း'ဟု သာ အသံထွက်ကြောင်း၊ ရေးတော့လည်း 'တသောင်း'ဟုပင် ရေးရကြောင်း ထင်ရှားပါသည်။

အသတ်တူဂဏန်းသုံးလုံး၏အသံနှင့် အရေးကွဲပြားပုံများ စိတ်ဝင် စားစရာကောင်းပါသည်။ အသတ်တူဂဏန်းသုံးလုံးမှာ 'တစ်၊ နှစ်၊ ရှစ်' တို့ဖြစ်သည်။ 'တစ်'မှာ 'တ'ဟု အသံပြောင်းပြီး တစ်ချိန်က 'တ'ဟုပင် ရေး သည်။ 'နှစ်'မှာလည်း 'နှ'ဟုအသံပြောင်းသည်။ 'နှစ်ယောက်'ကို 'နှယောက်'ဟု အသံထွက်ရသည်။ သို့သော် အရေးကတော့လိုက်မပြောင်းပါ။ 'နှစ်' ဟု ပင်ရေးရပါသည်။ 'ရှစ်'ကတော့ အသံရော အရေးပါ မပြောင်းပါ။ 'ရှစ်'ဟု ရေးလည်းရေး၊ အသံလည်းထွက်ပါသည်။

အသံရောအရေးပါ 'တစ်'မှ 'တ'သို့ပြောင်းလာပြီးသော စကားလုံးများကို 'တစ်'ဟု ပြန်ရေးခြင်းမှာ မူလရေးထုံးကို ပြန်လည်ထိန်းသိမ်းလိုသည့် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ရေးသားခြင်းဖြစ်သည်ဟု နားလည်ရပါသည်။

'တ'ဟုရေးရသောစာများနှင့် 'တစ်'ဟုရေးရသော စာလုံးများထဲက အချို့ ကို သာဓကဆောင်ပါဦးမည်။ 'တကုပ်ကုပ်၊ တကယ်၊ တကျက်ကျက်၊ တကွဲ တပြား၊ တချို့တလေ၊ တခြား၊ တချွင်ချွင်၊ တငေးတမော၊ တစည်းတလုံး၊ တစိမ့်စိမ့်၊ တဇောက်ကန်း၊ တပိတပိုင်း၊ တပိုတပါးသွား၊ တပျော်တပါး၊ တဖျစ်တောက်တောက်၊ တမင်တကာ၊ တယုတယ၊ တဟွတ်ဟွတ်(ချောင်းဆိုး)၊ တအုံနွေးနွေး' တို့သည် 'တ'ဖြင့်ရေးရသော စာလုံးများဖြစ်သည်။ အများစုမှာ ကြိယာကို အထူးပြုသောစကားလုံးများ ဖြစ်သည်။

'တစ်ကိုယ်တည်း၊ တစ်ကျော့နှစ်ကျော့၊ တစ်ကျိတ်တည်းတစ်ဉာဏ်တည်း၊ တစ်ခဏ၊ တစ်ခါတစ်ရံ၊ တစ်ခုခု၊ တစ်ခဲနက်၊ တစ်ခန်းရပ်၊ တစ်ခြမ်း၊ တစ်ခွင် တစ်ပြင်၊ တစ်စိတ်တစ်ဒေသမှတစ်ဆင့်၊ တစ်နိုင်၊ တစ်ပတ်ရိုက်၊ တစ်ပြိုင်တည်း၊ တစ်ပြိုင်နက်၊ တစ်ဖန်၊ တစ်ယူသန်၊ တစ်ရံရောအခါ၊ တစ်ရှူးထိုး၊ တစ်လျှောက်၊ တစ်ဝက်တစ်ပျက်၊ တစ်ရိုက်၊ တစ်သမတ်တည်း၊ တစ်သေဝမတိမ်း၊ တစ်ဟုန် ထိုး'တို့သည် 'တစ်'ဖြင့်ရေးရသော စာလုံးများဖြစ်သည်။ ကိန်းဂဏန်းတစ်၏ အဓိပ္ပါယ်ကိုဆောင်သော စကားလုံးများ ဖြစ်သည်။

စကားလုံးတစ်လုံးရေးရာမှာ 'တ'ရော 'တစ်'ရောပါသည့် စကားလုံးများ လည်းရှိသည်။ 'တစ်ကောင်တလေ၊ တစ်ခါတလေ၊ တစ်ခုတလေ၊ တစ်ဦး တလေ' တို့ ဖြစ်သည်။ ထိုစကားလုံးများမှ 'တလေ'မှာ စကားပြဖြေစ်အောင် ဖြည့်သုံးသော စကားဖြစ်၍ ကိန်းဂဏန်းတစ်၏ အဓိပ္ပါယ်မဟုတ်သဖြင့် 'တလေ' ဟု ရေးခြင်းဖြစ်ပါသည်။

'လူလည်းတစ်ထွေ ရေလည်းတခြား' ဟူသောအသုံးတွင် 'တစ်ထွေ'နှင့် 'တခြား' ကွဲပြားနေပုံကို ယှဉ်တွဲမှတ်သားနိုင်ပါသည်။

ရှေ့တွင်ဖော်ပြခဲ့သည့်အတိုင်း 'တ'နောက်တွင် အားလုံး စသတ်ရမည် ထင်ပြီး စသတ်ဖြင့်ရေးသောအခါ 'အမှန်တကယ်' ကို 'အမှန်တစ်ကယ်'ဟု ရေးပုံမျိုးသာမက မြန်မာစကားမဟုတ်သော 'တဒင်္ဂပဟာန်' ဆိုသည့် ပါဠိ စကားလုံးကိုပင် 'တစ်ဒင်္ဂပဟာန်'ဟု စသတ်ထည့်ရေးသည်ကို တွေ့ရပါသည်။ 'တဒင်္ဂ'သည် 'တစ်ခဏ'ဟု အဓိပ္ပါယ်ရသောပါဠိစကားဖြစ်၍ 'တဒင်္ဂ'မှ 'တ' သည် မြန်မာစကားမဟုတ်ကြောင်း သိနိုင်ပါသည်။

မြန်မာစာလုံးပေါင်းသတ်ပုံကျမ်းမှ 'တ'နှင့်ရေးသော စာလုံးများနှင့်'တစ်' နှင့်ရေးသောစာလုံးများကို ခွဲခြား၍ သတိပြုမှတ်သားပြီး မှားသုံးလေ့ရှိသော စာလုံးများကိုလည်း သတိထားမည်ဆိုလျှင် 'တလား၊ တစ်လား' ဟူသော ပြဿနာပြေလည်သွားမည် ဖြစ်ပါသည်။

ပြဿနာတစ်ခုရှိပါသေးသည်။ ကိုယ်ပိုင်အမည်နှင့်ဆိုင်သော ပြဿနာ ဖြစ်သည်။ 'ဗိုလ်တထောင်ဘုရား'တို့ 'ထန်းတပင်မြို့'တို့ကို စသတ်ဖြင့် ရေး သင့် မရေးသင့်ဆွေးနွေးကြသည်ကို ကြားရ ဖတ်ရပါသည်။ မြန်မာစာလုံးပေါင်း သတ်ပုံကျမ်းတွင် ကိုယ်ပိုင်အမည်များကို ထည့်သွင်းပြဋ္ဌာန်းမထားသည့် အတွက် အစဉ်အဆက်ရေးလာသည့်ရေးထုံးအတိုင်း 'ဗိုလ်တထောင်'၊ 'ထန်း တပင်' ဟုပင် စမသတ်ဘဲ ရေးနိုင်ပါသည်။ တွင်ပြီးသား အရေးအသားဖြစ်သည့် အတွက် မူလအရေးအသားအတိုင်းရေးခြင်းက သင့်လျော်ပါသည်။ အလားတူ သာဓကပြရလျှင် စာရေးဆရာကြီးများဖြစ်သော 'ဦးညာဏ'နှင့် 'ဒဂုန်ရွှေမျှား' ကိုစာလုံးပေါင်းသတ်ပုံနှင့် ညီညွတ်အောင်ရေးသားမည်ဆိုလျှင် 'ဦးဉာဏ' ဒဂုန်ရွှေမြား 'ဟု ရေးရမည်ဖြစ်သည်။ သို့သော်ဆရာကြီးများ၏ အမည်စာလုံး ပေါင်းများမှာ တွင်ပြီးသားဖြစ်သည့်အတွက် တွင်သည့်အတိုင်းရေးသည့် စာ လုံးပေါင်းကို လက်ခံရပါသည်။ ထိုနည်းတူ အသုံးတွင်ပြီးသော ကိုယ်ပိုင် အမည်ကိုလည်း တွင်သည့်အတိုင်း လက်ခံရခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ။

Lynn Htet Sew ဆီကနေယူတာဖြစ်ပါတယ်။